Nixon weigert ook
aanklager bandjes
Zonder centraal gezag
heersen de seigneurs
Sadat vol vertrouwen
in 'vriend dr. Henry'
In Mozambique werden
554 Afrikanen vrijgelaten
Junta-leider in kopermijn
Britse stakingen
niet langer zaak
voor de rechter
EG-ministers niet
op 13 mei in Bonn
Den Uyl ontvangt
mevrouw Allende
op het Catshuis
Prof. George Vedel over de macht van de Frans^ president het centralisme in Frankrijk
FRANKRIJK
KIEST
NIEUWE
PRESIDENT
TROU'W/IKWARTET DONDERDAG 2 MEI 1974
BUITENLAND T7/K7
Jaworski krijgt eveneens slechts uittreksels
IWiAiSlHliNiGTON (URI, Reuter, AFP) Ook de speciale Watergate-aanklager Leon Jaworski hoeft
er niet op te rekenen, dat hij geluidsbandjes van president Nixon los krijgt. Wat goed genoeg is voor
de juridische commissie van het Huis van Afgevaardigden namelijk een boek met uittreksels uit
de tekst van omstreden bandjes moet ook voldende zijn voor Jaworski, meent het Witte Huis.
Jaworski houdt zich bezig met aan
klachten tegen zeven personen die be
trokken zouden zijn geweest bij po
gingen om het Watergate-schandaal in
de doofpot te stoppen. Hij heeft een
hele reeks bandjes opgeëist, maar
Nixons advocaat James St. Clair zei
gisteren, dat hij rechter Sirica zal vra
gen, deze eis ongedaan te maken.
St. Clair werd gisteren door journalis-
Concessie aan omroep
ROME (UPI) Het kabinet-Rumor
is het eens geworden over een wets- ZwilPffeld
ontwerp inzake een herziening van Mo»
het radio- en televisiebestel. Deze
komt neer op een verzachting van de
overheidscontrole op de uitzendingen
en programma's van de RAI. De ver
gunning van de RAI is met zes maan
den verlengd. Het wetsontwerp moet
nog ter goedkeuring aan het parle
ment worden voorgelegd.
Op het ogenblik wordt er bij de RAI
gestaakt.
ten ook gevraagd, of het wel passend
was geweest, dat de president van de
VS vorig jaar een serieus gepsrek had
gehouden over de mogelijkheid, zich
te laten chanteren (door Howard
Hunt, een van de inbrekers in Water
gate). Het gesprek in kwestie vond
blijkens het fameuze boek dat Nixon
deze week heeft vrijgegeven, plaats op
21 maart 1973. St. Clair zei, dat
Nixon, 'als hij het zou moeten over
doen', de afper9ingseisen van Hunt
geen tweede keer ter discussie zou
stellen.
Arrestatie Ethiopië
ADDIS ABEBA (AFP) Generaal
Assefa Ayene, de Ethiopische minister
van posterijen (wiens ambtenaren
dinsdag staakten) is van zijn functie
ontheven en onder arrest geplaatst.
Om de aanhouding van de minister
was verzocht doorde tweede divisie
van het Ethiopische leger in Asmara.
Deze heeft hem ervan beschuldigd,
dat hij met hulp van de luchtmacht
een staatsgreep wilde uitvoeren. Asse
fa Ayene was onder de voormalige re
gering van Aklilou Habtewold chef
van de generale staf.
Doodvonnissen Irak
BEIROET (AFP, UPI) In Irak
zijn vijf mensen ter dood veroordeeld.
Zij zouden van plan zijn geweest bom
aanslagen te plegen op een bioscoop
in Bagdad en op het vliegveld van die
stad. De vijf hadden bekend te zijn
aangeworven door de Koerdenleider
Moellah Moestafa Barzani en andere
"buitenlandse elementen'.
Uruguay moet wachten
MONTEVIDEO (AFP) Zolang er
nog kans op een overwinning van
links bestaat zullen er in Uruguay
geen algemene verkiezingen gehouden
worden. Dit verklaarde president Juan
Maria Bordaberry op een bijeen
komst met de buitenlandse pers in
Montevideo. De regering wenst een
herstel van het parlementaire overleg,
maar zonder de marxisten, aldus Bor
daberry.
Herinvoering doodstraf
ALBANY (AFP) De Senaat van de
Amerikaanse staat New York heeft
zich met 40 tegen 18 stemmen uitge
sproken over de herinvoering van de
doodstraf in deze staat. Het wetsont
werp, dat nog moet worden goedge
keurd door het Huis van Afgevaardig
den, wil de doodstraf toepassen voor
de moord op politiemannen en gevan
genisbewakers.
Uit Nixons Watergate-boek blijkt, dat
hij op een bepaald moment in het ge
sprek van 21 maart 1973 suggereerde,
dat een van zijn medewerkers zo
gauw mogelijk zwijggeld aan Hunt
moest uitbetalen. (Hunt zou hebben
gedreigd, anders defensiegeheimen te
zullen openbaren). Tijdens het ge
sprek merkte Nixons assistent John
Dean op, dat er op den duur zeker
een miljoen dollar op tafel zou moe
ten komen, als Nixon ermee akkoord
ging, aan Hunt en andere verdachten
zwijggeld te betalen.
Nixon: Daar is wel aan te komen.
Wat het geld betreft, als je het nodig
hebt, kunt je het krijgen. Je zou een
miljoen dollar kunnen krijgen. Con
tant. Ik weet waar we het zouden
kunnen krijgen.
Later in hetzelfde gesprek, toen
Nixons assistent Haldeman zich bij de
president en Dean had gevoegd, leek
Nixon van gedachten te veranderen.
Hij zei toen o.a.: 'Op de lange duur
zullen ze (de afpersers) ons laten
ADVERTENTIE
INSIHON-FIURLEN HET VERKOOP VAN
VERS VIEESGELOIO T/M 4 MEI
doodbloeden. En ten slotte, het zal op
de een of andere manier toch uitko
men. Dan zit je aan alle kanten
foutHet zal er op lijken, dat we de
zaak in de doofpot hebben willen
stoppen. Dat kunnen we dus niet
doen'.
'Niet herinneren'
Op dezelfde dag 2 lmaart 1973
spraken Nixon, Haldeman en Dean
ook over de mogelijkheid, dat perso
neel van het Witte Huis verklaringen
zou afleggen tegenover een federale
'grand jury'. Hierover ontwikkelde
zich, blijkens Nixons gegevens, de vol
gende gedachtenwisseling:
Haldeman: Je kun weigeren om te
praten. Dat staat in het vijfde amen
dement (van de grondwet).
Nixon: Dat is zo.
Haldeman: Je kunt ook zeggen dat je
het bent vergeten, is het niet?
Dean: Natuurlijk, maar dan loop je
wel een grote kans, dat je later van
meineed wordt beschuldigd.
Nixon: Maar je kan zeggen: 'Ik kan
het me niet meer herinneren'.
Over het zwijggeld voor Hunt heeft
James St. Clair gisteren nog meege
deeld, dat na het onderhoud van 21
maart (toch) 75.000 dollar aan Hunt
is uitbetaald. Maar Nixon wist daar
toen niets van, volgens St. Clair. De
president zou er pas half april, bijna
een maand later dus, van hebben ge
hoord.
Vloeken
Uit het grote aantal weglatingen in
de gepubliceerde tekst van de bandjes
valt o.a. af te leiden, dat er tijdens de
gesprekken heel wat vloeken vielen.
De meeste werden gebezigd door
Nixon zelf. Een voorbeeld van de ma
nier waarop de tekst herhaaldelijk
door weglatingen onbegrijpelijk is ge
maakt, biedt een verslagje van Nixons
reactie op het nieuws over de inbraak
bij de psychiater van Daniel Ellsberg.
Nixon: 'Wat ter wereld wat in
Godsnaam was Ehrlichman iets
(onverstaanbaar) in de Ellsberg (on
verstaanbaar)'.
Dean probeerde uit te leggen, wat de
bedoeling van de inbraak was geweest
(de hand te leggen op het psychiatri
sche dossier van Ellsberg, de man die
de Pentagon-documenten over Viet
nam in de openbaarheid bracht).
Nixon: Dit is het eerste dat ik hier
ooit over heb gehoord. Ik, ik (onver
staanbaar) Elsberg was ons probleem
niet.
Dean: Dat is zo.
Nixon: (weggelaten vloek).
Geen karate in Chili
SANTIAGO (AP1* De militaire
junta heeft het lesgeven in karate, ju
do en andere zelfverdedigingssporten
in Chili verboden in verband met de
nationale veiligheid. Het verbod heeft
ook betrekking op aikido, jiu-jitsu,
kung-fu, tempo taekwondo en dergelij
ke, waarbij het gebruik van speciale
technieken voor aanval of zelfverdedi
ging voorop staat.
De leider van de Chileense junta, generaal Augusto Pinochet (links,
d.w.z. op de foto), gefotografeerd tijdens een bezoek aan arbeiders
in de kopermijnen van Chuquimata.
Vervolg van pagina 1
kraaiers die zouden proberen van de
betogingen gebruik te maken om on
geregeldheden uit te lokken. De Por
tugezen bleken echter wel wat anders
aan het hoofd te hebben. Ze dachten
aan niets anders dan uiting geven aan
hun vreugde over de pas verworven
vrijheid.
In Lissabon liepen verscheidene hon
derdduizenden arbeiders met hun ge
zinsleden mee in een mars naar een
stadion bij het vliegveld. Aan de kop
van de stoet liepen de socialistische
en communistische leidere Mario Soa-
res en Alvaro Cunhal, die beiden uit
politieke ballingschap zijn terugge
keerd. Leden van vakbonden droegen
spandoeken, waarop stond 'Een wette
lijk minimumloon voor allen'. 'De
overwinning aan het volk' en 'Gezond
heid is geen privilege van de hogere
klassen'. Deze laatste leus heeft be
trekking op de zeer hoge kosten van
doktershulp en medicijnen en op het
gebrek aan ziekenhuizen.
Hamer- en sikkel-emblemen waren er
weinig te zien, maar bijna iedereen
droeg een rode anjer de bloem die
binnen enkele dagen het symbool van
de bevrijding is geworden. Uit ramen
van gebouwen waar de stoet arbeiders
langs kwam, hingen versieringen van
bonte aard, vlaggen, maar ook lakens
en stukken gekleurd papier, alles wat
maar kon dienen om uiting te geven
aan de feestvreugde.
Militairen waren er nagenoeg niet te
zien. Zij waren opgesteld in zijstraten
en op pleinen in de buurt van de rou
te van de betogers. Dat de vreugde
ook hen niet onberoerd had gelaten,
bleek uit het feit dat de meeste mili
tairen hun uniform met een rode an
jer hadden versierd. Naast de demon
stranten in de 1 mei-optocht bouwden
duizenden mensen in Lissabon elders
hun eigen feestje door met versierde
auto's en matoren luid toeterend door
de stad te rijden.
ADVERTENTIE
Scherpe uitval naar leider van Libië
ALEXANDRIE (AP, AFP, Reuter) 'Ik heb het volle vertrouwen,
dat mijn vriend dr. Henry een scheiding (van troepen aan het Golan-
front) zal "bereiken', zo heeft president Sadat van Egypte gisteren ge
zegd, terwijl zijn vriend dr- Henry (Kissinger) naast hem zat. Maar
hij voegde eraan toe, dat president Hafez Assad van Syrië 'het laatste
woord' heeft in deze kwestie-
in een 1-mei-toespraak waarvoor
hij zijn beraadslagingen met Kissinger
verbrak heeft Sadat gisteren zijn
toenaderingspolitiek jegens Amerika
verdedigd. Ter rechtvaardiging ervan
voerde hij aan, dat Amerika zijn be
leid had gewijzigd, en 'niet langer de
Arabische dreigementen (ten aanzien
van Israël en de olieleveranties) volle
dig negeerde, maar begrip toont voor
de gevaren die de toestand in zich
bergt en serieus probeert, een oplos
sing te vinden.'
Scherp viel Sadat uit tegen 'politieke
pubers die de veranderingen niet
zien, die op Arabisch en internatio
naal niveau hebben plaatsgevonden.
'Hierin wordt een terechtwijzing aan
het adres van de Libische leider
Khaddaffi gezien. De politieke pubers
in kwestie werden er door Sadat zelfs
van beticht Israël in de kaart te spelen
geen geringe beschuldiging voor
een Arabische leider.
Hoessein
Ook koning Hoessein van Jordanië
heeft een 1-mei toespraak gehouden.
Hij zei o.a. dat een troepenscheiding
langs de rivier de Jordaan gepaard
moet gaan met 'een volledige terug
trekking van Israël uit de bezette Ara
bische gebieden' eenzelfde stand
punt als Syrië inneemt.
Hoessein sprak ook over deelneming
van de Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie (PLO) aan toekomstige zittingen
van de vredesconferentie in Geneve.
Hij noemde dit een '•natuurlijke' zaak.
Volgens AFP gaf hij zelfs te kennen,
dat hij bereid is als alle andere
Arabische landen daarmee akkoord
gaan de PLO te erkennen als de
enige instantie die bevoegd is, het be
zette Palestijnse gebied terug te win
nen, Jeruzalem inbegrepen.
Scheldwoorden
In de straten van Damascus scholden
de studenten die meeliepen in een 1-
mei-optocht, dr. Kissinger gisteren uit
voor 'goedkope Amerikaan' èn 'Joodse
samenzweerder*. Het doelwit van deze
tvperingen komt vrijdag in Damascus
aan. Vandaag zal Kissinger Israël be
zoeken. Na zijn overleg met de leiders
van Israël - en Syrië zal hij terugkeren
LONDEN (Reuter) De Britse La-
bourregering heeft een wetsontwerp
gepubliceerd waarin bijna alle stakin
gen- buiten de rechtbank worden ge
houden. Het -wordt: gezien-als een po
ging zich de medewerking van de vak
beweging te verwerven.
Het ontwerp ontmantelt de omstreden
wet van 1971 op de industriële betrek
kingen, waarmee dé vorige regering
gebracht heeft, de onderhandelingen
tussen vakverenigingenen directies
aan wettelijke -banden te leggen.
De rechtbank, voor de industriële be
trekkingen gaat verdwijnen en daar
mee de mógelijkheid eén afkoelings
periode te bevelen.
naar Egypte. Volgens het Egyptische
dagblad El Achram heeft Kissinger
een troepenscheidingsplan bij zich,
dat o.a. de volgende punten bevat:
Israël zou in de Golan-streek niet
alleen een gebied van 525 vierkante
kilometer dat sinds oktober 1973 bezet
wordt gehouden moeten prijsgeven,
maar ook de stad Koeneitra en haar
omgeving (bij elkaar 1600 vierkante
km) die sinds 1967 in Israëlische han
den zijn.
In het gebied van de troepen
scheiding zouden geen waarnemers
van de VN (zoals Syrië zou willen),
maar troepen van de VN moeten wor
den gestationeerd.
DEN HAAG (ANP) De bijeen
komst van ministers van buitenlandse
zaken van de Europese gemeenschap
pen, die op 13 mei in Bonn zou
plaatsvinden, is voorlopig uitgesteld,
zo wordt van welingelielite zijde in
Den Haag vernomen.
Er is nog geen nieuwe datum ge
noemd voor de bijeenkomst van de
ministers die zich dan buigen over de
Europese politieke samenwerking.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Mevrouw Allende,
echtgenote van de omgekomen vroege
re president Allende van Chili, wordt
maandag door mevrouw Den Uyl ver
welkomd op -Schiphol. De volgende
dag zal zij op het Catshuis worden
ontvangen door premier Den Uyl.
Mevrouw Allende komt een week
naar Nederland; zij sluit haar bezoek
zaterdag 11 mei af in Groningen. Zo
wel in Amsterdam als in Groningen
zal mevrouw Allende worden ontvan
gen door B. en W. In Amsterdam zal
ze op 10 mei de anti-facistendag
tevens een forum-bijeenkomst bezoe
ken met vertegenwoordigers van de
PvdA, PPR, PSP, CPN en verschillende
groepen. Zij gaat ook naar een mee
ting op de universiteit van Amster
dam, in de Amslelkerk woont ze ('s
avonds een nationale manifestatie bij.
De dag ha haar aankomst wordt zij,
behalve door de heer Den Uyl, ook
ontvangen door de vaste kamercom
missie voor buitenlandse zaken en
ontmoet zij Chileense vluchtelingen.
Woensdag 8 mei wordt zij ontvangen
door de raad van kerken in Amers
foort en door de vakcentrales in
Utrecht, waar zij tevens een fototen
toonstelling in de Buurkerk zal ope
nen. 's Avonds bezoekt zij een mee
ting in het Trefcentrum te Rotterdam.
In Groningen zal zij worden ontvan
gen op het stadhuis, door zowel B. en
W. als de fractievoorzitters. Na een
werkbespreking met vertegenwoordi
gers van actie-groepen, vakbonden en
politieke partijen zal mevrouw Allen
de in het tehuis spreken over 'fascis
me vandaag in Chili'.
Georges Vedel is een van de bekende Franse experts op het
gebied van de instellingen (grondivet, presidentschap, etc.)
van de Vijfde Republiek. Vedel is jurist, hoogleraar staats
recht aan de Parijse universiteit 11 .en eredeken van de facul
teit der rechten en economische wetenschappen en schrijft
geregeld in het Franse weekblad Le Point. In dit vraagge
sprek geeft de 63-jarige hoogleraar zijn visie op juridische
en politieke problemen die mogelijk zouden rijzen als de
kandidaat van links, Frangois Mitterrand, Frans president
zou worden. Vedel, die ivij ook vorig jaar vlak voor de al
gemene verkiezingen interviewden, geeft tevens een interes
sante beschouwing over de betekenis van het gecentrali
seerde gezag in Frankrijk, waar de uitvoerende macht, rege
ring en president, grote bevoegdheden bezit.
Begin vorig jaar, bij de toen ge
houden algemene verkiezingen,
stond Frankrijk voor het probleem
dat de linkse oppositie een meer
derheid zou krijgen in de Nationale
Vergadering, de Franse Tweede
Kamer. Dat is niet gebeurd. Maar
als dat wel zo was geweest dan zou
er een president zijn geweest niet
een parlement dat hem vijandig
gezind was. Als Mitterrand, de kan
didaat van links, president zou
worden, krijgen we opnieuw een
conflict tussen de president en de
Nationale Vergadering, waar de
gaullistische coalitie nog steeds in
de meerderheid is. Hoe kan dit
probleem worden opgelost?
Veded: 'Dit probleem is gemakkelijker
op te lossen dan het probleem dat
zich vorig jaar leek voor te doen. Dat
mag vreemd lijken omdat de twee si
tuaties zo sterk op elkaar lijken, maar
in werkelijkheid is dat niet zo. Als er
een Nationale Vergadering wordt ge
kozen die zich tegen de president
keert dan geeft dat een probleem om
dat de president niet weggestuurd
kan worden. Dat schept het risico van
een zeer belangrijk conflict. Maar als
er volgens de voorschriften een nieu
we president wordt gekozen, waarte
gen de meerderheid van het parle
ment zich verzet, dan zijn er twee op
lossingen mogelijk.
Ten eerste: het parlement kan tijdens
het uitoefenen van haar functie over
wegen dat de nieuwe president een
nieuwe opinie van het Franse volk
vertegenwoordigt. Hij wordt immers
via rechtstreekse verkiezingen geko
zen. In dat geval kan het parlement
besluiten zich bij deze uitspraak van
de kiezers neer te leggen en de presi
dent toe te staan dat hij een regering
naar eigen keuze vormt. Het parle
ment besluit dan deze regering niet
naar huis te sturen.
NIET BOTWEG
Het Franse systeem is geenszins het
Britse, waar een parlementaire meer
derheid de regering kan wegsturen
In Frankrijk is de procedure voor het
wegsturen van de regering veel for
malistisch er. De Nationale Vergade
ring kan de regering niet botweg weg
zenden omdat zij het niet met het ka
binet eens is. Zij moet dan een motie
van wantrouwen indienen, die met
volstrekte meerderheid van stemmen
moet worden aangenomen. Deze motie
moet minstens door tien procent van
de 490 parlementsleden zijn getekend
en er moet 24 uur na indiening van
de motie worden gestemd. Bij die
stemming tellen alleen de stemmen
van de parlementsleden die vóór heb
ben gestemd. Alle andere, ook dege
nen die afwezig zijn, worden bij de
tegemstemmers geteld. Als de motie
wordt verworpen mogen de indieners
ervan tijdens de rest van de zittings
periode geen nieuwe motie van wan
trouwen meer indienen. (Dit bete
kent dat per zittingsperiode slechts
zo'n vier moties van wantrouwen kun
nen worden ingediend - cjb). De twee
de oplossing is dat als het parlement
de regering, die door de president is
samengesteld, niet aanvaardt, de pre
sident de bevoegdheid heeft de Natio
nale Vergadering te ontbinden, waar
na nieuwe verkiezingen moeten wor
den gehouden.'
Wat zou er gebeuren indien Fran
cois Mitterrand als president de
grondwet zou willen wijzigen? Gene
raal de Gaulle heeft dat destijds per
referendum gedaan en in rechtse
kringen is mén kennelijk nogal bang
voor een legale communistische
'machtsovername' over de rug van de
socialisten heen?
Vedel: 'Het gekke is dat wanneer Mit
terrand als president een grondwets
wijziging zou willen voor hem precies
dezelfde juridische argumenten van
belang zouden worden die bij dit
soort zaken naar voren zijn gebracht
door de vorige presidenten. De theo
rie van de Gaulle was het uitschrijven
van een referendum voor het wijzigen
van de grondwet. Mitterrand heeft
destijds gezegd dat dit een staatsgreep
was, en in strijd met de grondwet
Ook volgens mij is het in strijd met
de grondwet, maar om juridische en
niet om politieke redenen.
CENTRUM-POSITIE
Maar als Mitterrand staatshoofd zou
worden zou hij met dezelfde moeilijk
heden te maken krijgen als destijds
generaal de GauHe. Dat betekent dat
niet alleen de Nationale Vergadering
maar ook de Senaat (de Franse Eerste
Kamer) wellicht tegen een grondwets
wijziging zou zijn. In grondwetszaken
i
heeft de Senaat dezelfde bevoegdhe
den als de Nationale Vergadering
(Tweede Kamer). Maar de Senaat kan
in tegenstelling tot de Nationale Ver
gadering niet door de president ont
bonden worden. En de Senaat is
thans, hoewel zij in de oppositie is,
geen linkse Senaat, maar zij neemt
meer een centrum-positie in. Daarom
zouden eventuele voorstellen voor
grondwetswijzigingen slecht kunnen
vallen bij de Senaat.
Maar Mitterrand heeft vermoedelijk
geen grondwetswijzigingen nodig om
de institutionele veranderingen aan te
brengen die vermeld staan in het Ge
meenschappelijke Programma (van so
cialisten en communisten). Zo is de
invoering van verkiezingen via even
redige vertegenwoordiging te regelen
via een gewone, organieke wet en niet
via een grondwetswijziging. Ook het
opheffen van een aantal praktische
belemmeringen, waardoor de Nationa
le Vergadering meer macht zou krij
gen, is zonder wijziging van de grond
wet mogelijk'. (Bijv. de beperkingen
die zijn opgelegd door eenzijdige vast
stelling van de agenda voor te behan
delen zaken en de mogelijkheid die
de regering heeft te eisen dat alleen
'en bloc' mag worJen gestemd over
een deel of de gehele behandelde
tekst van een wetsontwerp - cjb).
Vindt u niet dat de macht van de
Franse president en de regering te
groot is?
Vedel: 'De Franse uitvoerende macht
is niet zo sterk omdat dit in de
grondwet zo is bepaald, maar door het
feit dat er in de Vijfde Republiek
steeds een meerderheid in het parle
ment is geweest, die. geheel toegewijd
was aan de -president. Dat ligt op het
politieke vlak. De Franse grondwet
door chris
blankenburgh
geeft de president' niet veel meer
macht dat de Amerikaanse aan de
president van de VS, behalve dat de
Franse president de Nationale Verga
dering kan ontbinden en op grond
van artikel 16 van de grondwet ge
bruik maken van bijzondere volmach
ten in tijd van ernstige crisis of oor
log.'
Frankrijk heeft een sterke uitvoe
rende macht. Hoe komt het dat hier
zo'n sterke nadruk valt op het centra
le gezag, op de céntralisatie?
Vedel: 'Wij zijn oen land dat in de
loop van de geschiedenis ééngeworden
is cn dat al heel vroeg is gecentrali
seerd. Dat Ls' al begonnen onder de
koningen Lodewijk de Veertiende en
de Vijftiende. In die tijd verscheen
het technische korps, lieden die amb
telijke functionarissen zijn en die zijn
gerecruteerd uit het centrum als inge
nieurs en financiers. De vergelijkende
onderzoeken kwamen en de hogere
bestuursscholen, zoals de Ecole Naval
en de Ecole des Ponts et Chausées.
Het was het systeem van een controle
rend korps van functionarissen die
onafhankelijk opereren van de politiek.
Ondanks de revolutie is dat weinig
veranderd. Als je de jaarboeken erop
naslaat zie je dat onder Napoleon Bo
naparte dezelfde functionarissen weer
in dezelfde functies zitten als voor
heen. Vergeet niet dat wij in Parijs
zijn, waar de Franse koning een be
vrijdende rol heeft gespeeld tegenover
de willekeur van de lokale adel. Wij
zijn in een land waar vrijheid, be
stuurlijke orde op plaatselijk niveau
hoog wordt gewaardeerd.
FEODALISME
Het is het geheim van Frankrijk dat
alles wat niet 'royaal' (van de ko
ning) is, feodaal is. Als wij het
systeem van gecentraliseerd gezag zou
den verlaten zouden wij in feodalisme
vervallen, met de seigneurs die de
boeren afpersen. Onder de monarchie
heeft de Franse koning het volk ge
bundeld tegen de grote heren en de
geestelijkheid en heeft het centrale
gezag de bevolking bevrijd van plaat
selijke voogdij. De monarahie, het
centrale gezag, heeft onpartijdigheid
geschapen jegens invloeden die wor
den uitgeoefend door de provincies en
de gemeenten, de plaatselijke politici
met hun voortrekkerij.
De Fransen willen gelijkheid en ons
drama in Frankrijk is onze eerste eis
dat gelijkheid op de meest volstrekte
wijze wordt betracht. Die gelijkheid
wordt bijvoorbeeld het best betracht
als een ministerie, dat moet kiezen uit
twee kandidaten voor een ambtelijke
en niet-politieke junctie, de dossiers
neemt van de man die het hoogst ge
noteerd staat op de universiteit en
dan de beste neemt. Dat beantwoordt
aan de geest van gelijkheid.'
