Jubilaris Jan Lanser:
beetje allemans bezit
Prijsbewust
spelen in
de Staatsloterij
Buitenlandse zaken en
middenstandsproblemen
in Kamer aan de orde
KWART EEUW
BIJ C.N.V.
In korte tijd vergroeid met
de christelijke vakbeweging
de Staatsloterij
In 5 jaar kunt u ruim 50% rijker worden.
HetNMB
Premie Spaar Biljet
aan toonder
Schatten uit Indië-vaarders
brachten hoge prijzen op
Zigeunerfamilie
opnieuw dakloos
'Belastingstelsel
is strijdig
met rechtsgevoel'
Ook gastarbeiders
in pensions door
huurwet beschermd
TROUW/KiWAiRflTET WttEMSOAiG 1 MEI 1974
BMNBNIiAM) T9/K11
Vandaag is Jan Lanser, de voorzitter van het Christelijk Nationaal Vakverbond 25
jaar in dienst van het C.N.V. Wij vroegen Pieter M. de Wit, die als voorzitter van de christelijke
bedrijfsbond H.B.V. (Handel, Banken en Verzekeringsbedrijf) Lanser als bestuurder
goed kent, een portret van de jubilaris te schrijven.
Uitgerekend op de dag van de
arbeidop 1 mei, viert Jan Lan
ser, voorzitter van het Christelijk
Nationaal Vakverbond, zijn zil
veren dienst jubileum. W e heb
ben er de vlag niet voor uitge
stoken. Er zijn geen toespraken
gehouden. We hebben er alleen
onder elkaar een drankje op ge
nomen een dag of wat geleden,
zo maar, nadat we eerst even de
verbondsraad hadden gedaan.
Lang zal ie leven.
Dat is eigenlijk een beetje kenmer
kend voor de persoon van Jan Lanser:
'Je moet er niet zo'n drukte over hia-
ken, dat kun je beter doen over aller
lei dingen die ons bezighouden als we
aan het werk zijn'. Dat zegt de man
die, nog maar amper vijf jaar gele
den, het stuur overnam van Jan van
Eibergen als voorzitter van het'C.N.V.
Jan Lanser, 47 jaar, beetje gesloten,
verlegen bij vlagen als het er om gaat
emoties te tonen, maar ook de scherp
en voor tegenstanders soms eigenzin
nige vakbondsbestuurder die in de
eerste vijf jaar van zijn bewind het
C.N.V. aan zich heeft verplicht.
Meer publiciteit
Want, zonder iets ten nadele te willen
zeggen van zijn voorgangers, vaststaat
dat Lanser verantwoordelijk is voor
het feit, dat de christelijke vakbewe
ging in de jongste tijd heel wat meer
de publiciteit haalt dan ooit en dat de
christelijke vakbeweging in die paar
jaar een nieuw gezicht heeft gekre
gen. Een gezicht, dat duidelijk wordt
herkend door veie duizenden mensen
in ons land. Door vrienden maar ook
door mensen die nog steeds niet afla
ten te roepen dat het C.N.V. zijn tijd
heeft gehad.
Met name in de afgelopen maanden is
Jan Lanser de verpersoonlijking ge
worden van het verbond. Als het
C.N.V. spreekt, spreekt Lanser. Bij al
le gebeurtenissen, ook die rond het
mislukken van dè federatie-van-de-drie
is het Lanser die als spreekbuis fun
geert van de christelijke vakbeweging.
Die twee zijn, in een wonderlijk kort
tijdsbestek, met elkaar vergroeid en
niet meer van elkaar los te denken.
Bekend
Er zijn maar weinig Nederlanders die
niet weten wie hij is. Tenminste, hoe
hij er op de beeldbuis uitziet: met
zijn altijd weerbarstige grijzende ha
ren en zijn nasale stem. En. niet te
vergeten, met een bril die kennelijk
altijd ruziet met zijn eigenaar of ie
nou ja dan nee op moet blijven. Lan
ser, een man die de indruk wekt nau
welijks onder de indruk te zijn van
allerhande vragen die op hem worden
afgevuurd en die die vragen op
schijnbaar automatische wijze van
antwoorden voorziet.
Hij is in de afgelopen jaren zoveel op
de beeldbuis geweest, dat het je kan
gebeuren dat je, als je samen op een
avond ergens in het land een restau
rant uitkomt, plotseling achter je
hoort: 'goeie avond, meneer Lanser'.
Ik vraag: 'gaat je dat nou niet de keel
uithangen, dat de mensen je overal
nakijken, aanspreken, groeten of
staande houden? Het lijkt af en toe
net of de hele wereld met je heeft zit
ten knikkeren'. 'Ach', zegt hij, 'alles
went op de duur, maar ik geef toe dat
je wel een beetje vreemd opkijkt als
je, ergens op je vakantieplekje, eens
klaps wordt aanghouden door een
voor jou volstrekt onbekende Neder
lander die niet meer zal rusten voor
hij heeft uitgemaakt 'waar ie die man
nou toch méér gezien heeft'. Lanser is
een van die figuren die zonder blik
ken of blozen tot nationaal bezit zijn
verklaard.
Man met de hamer
Eens per maand straks met dubbe
le frequentie maar met de helft van
het aantal mensen vergadert de
verbondsraad van het C.N.V. Dat is
een soort van hoofdbestuur, waarin
alle bonden zijn vertegenwoordigd
door hun secretarissen of voorzitters.
Samen met de leden van het ver-
bondsbestuur en hun staf vergaderen
we over de dingen van de dag. In de
heel eenvoudige grote bestuurskamer
van dc Ravellaan, allemaal op een
vast plekkie in carree. Aan de kop
van de tafel de voorzitter. Als de man
met de hamer.
Lanser wacht kennelijk altijd met
binnenkomen totdat alle anderen er
zijn. Ik heb daar oog op, want ik zit
op het hoekje bij de deur. Hij gaat
maar één keer de zaal rond: 'dag Wa-
be, dag Cor, dag Jan, dag Pieter
Allemaal een hand en allemaal een
goeie dag. Daar zit nog iets in van de
mannenbroeders. Als je 'meneer' zegt
denken ze dat je de dampen in hebt.
ADVERTENTIE
zijn altijd weerbarstige haren en zijn nasale stem
Als Jan Lanser gaat zitten zal hij
nooit meteen beginnen. Hij kijkt een
beetje rond, monstert stukken en zijn
collega's, legt dan ineens beide han
den op tafel en gaat van start. Voor
de zoveelste keer en met wéér hieuwe
problemen. Iedereen krijgt zijn kans.
Lanser kijkt wat, schrijft wat. grijnst
of kijkt strak voor zich uit al naar ge
lang de sprekers tegenover hem ver
dienen. Af en toe gaat het hoofd een
beetje schefef: naar de klok. Want ook
een verbondsraadsvergadering is aan
tijd gebonden.
'Gaven'
Wim Spit, voorzitter van het N.K.V.,
zei, toen ik hem bij gelegenheid van
dit jubileum vroeg hoe hij Lanser als
collega zag: 'Lanser is een man, die
je wat langer moet kennen om hem
helemaal te kunnen begrijpen. Hij is
nogal gesloten, maar hij is ook de
zeer scherpzinnige vakbondsbestuur
der, die vooral op organisatorisch ge
bied belangrijke gaven heeft'. Die ga
ven manifesteren zich nogal eens tij
dens de vergaderingen. Lanser kan als
weinig anderen heel vlug en scherp
conclusies trekken. En dan kun je
maar beter héél voorzichtig zijn als je
wilt proberen hem van die conclusies
af te halen. Een enkele keer vraag je
je af, of hij zijn conclusies altijd ter
(ADVERTENTIE)
Gemiddeld 4 prijzen op 10 loten.
70% van de inleg aan prijzen.
Elke loterij een hoofdprijs van 500.000,„schoon".
Lotenverkoop van 6 mei af
De lotenverkoop begint steeds op de
eerste maandag van de maand, dus
voor de mei loterij op 6 mei.
Bij de plaatselijke kantoren
Staatsloten zijn te koop bij de plaatse
lijke kantoren. Voor adressen: zie de
telefoongids onder Staatsloterij of bel
070 - 653955.
Prijs per lot 25,„vijfje" 5,
Er zijn voldoende loten verkrijgbaar,
maar wacht niet tot de laatste dag.
Trekkingen op 15,20 en 22 mei
Elke loterij fieeft drie trekkingen; deze
zijn openbaar en worden gehouden in
de Rolzaal, Binnenhof 8, Den Haag,
om 18.00 uur.
Uitslagen op de televisie
De trekkingsuitslagen ziet u dezelfde
avond nog op de televisie en de
volgende dag in de dagbladen.
Uitbetaling prijzen na 3e trekking
De prijzen worden uitbetaald na de
3e trekking, dus ook die welke bij de
1e en de 2e trekking zijn gevallen.
vergadering trekt of dat hij ze voor
ziet.
Voorzitter
Lanser zit vuur. Letterlijk en figuur
lijk. Hangt nooit es lekker onderuit
Gaat nooit es aan de wandel. Hij zit
gewoon. Vóór!
Schijnbaar moeiteloos voert hij de
vergadering naar het eind. Een eind
dat hij ook zelf bepaalt: wordt het
hem te 'laat dan laat hij niet na zijn
vermaningen de zaal in te slingeren.
Lapt, wat zelden gebeurt, iemand die
vermaningen aan zijn vakbondslaars
dan zie je de mondhoeken van de
voorzitter verstrakken. Meer niet. Ik
heb hem nog nooit zien ontploffen.
Lanser is iemand, die de christelijke
vakbeweging in het bloed heeft. Als
het er om gaat de doelstellingen en
het beleid van de beweging duidelijk
te maken is hij op zijn best. In verga
deringen in het land en voor de leden
ziet hij kans met simpele woorden te
vertellen wat hij wil en bedoelt. Wim
Kok voorztiter van het N.V.V. zei
m»: 'Lanser is iemand die in staat is
zijn princiDes geloofwaardig over te
brengen op anderen. Ik bewonder
h^m als collega vooral daarom'.
Schrijven...
Wie hem zo te werk ziet gaan vraag*
zich af. hoe het mogelijk is dat een
mens zich, nagenoeg op z'n eentje, zo
veel kan eigen maken, zoveel aan zelf
studie kan doen dat hij. geholpen
door 7ijn ..angebor^n intelligentie,
een niveau bereikt dat weinigen op
ge'ijke wijze hem daarn kionden vol
gen. Wie daarover met Lanser spreekt
merkt ook ineens een zwak plekje,
^oen hij nog bij de industriebond
C.N.V. was heeft hij eens gezegd:
'het moet eigenlijk zo zijn, dat
je van je bestuur en je collega's
als voorzitter gelegenheid krijgt
om te studeren en te lezen, maar
vooral: om te schrijven. Dat is hard
nodig en ik vind dat dat moet kun
nen'.
Wel. ik heb het gevoel dat de voorzit
ter van het C.N.V. wenste dat hij wat
meer gelegenheid kon vinden zijn ge
dachten en ideeën op papier te zetten.
Wie een dag of wat langer mee loopt
in de beweging die beseft echter, dat
de agenda van de verbondsvoorzitter
nauwelijks toelaat dat hij zich terug
trekt in de studeerkamer. Dat is jam
mer. Want er zou ongetwijfeld stof
tot nieuwe impulsen uitkomen. Voor
wat dat betreft heeft het C.N.V. het
een en ander aan Lanser te danken.
Het C.N.V. is weer in 'beweging'
geworden. Dat komt niet in de
laatste plaats door haar voorzit
ter. Door Jan Lanser. Laat ons
het glas op hem heffen.
En toch staat uw geld niet
jarenlang geblokkeerd.
U wilt uw geld zien groeien. U wilt de
hoogste rente, maar u weet niet vooruit of u uw
geld 2,3,4 of 5 )aar kunt missen. Koop dan nu
een NMB Premie Spaar Biljet aan toonder.
Bovenop de jaarlijkse 6% basisrente
(rente-op-rente) komt een progressief
oplopende spaarpremie over de hoofdsom.
Een spaarpremie die opklimt van 2%
na 2 jaar tot 20% na 5 jaar. Hoe langer u spaart,
hoe hoger dus de premie.
Voor f r.ooo.- krijgt u dan na
5 jaar f 1.538,23 cash uitbetaald. Dan bent u
ruim 50% rijker geworden.
Dat betekent hoge spaarwihst
met behoud van financiële armslag.
Want na de eerste 2 jaar heeft u jaarlijks de
mogelijkheid uw Premie Spaar Biljet te
laten uitbetalen (zie tabel).
Wij betalen u terug
spaar-
termijn
hoofdsom
6% basis
rente
premie
U
ontvangt
2 jaar
3 jaar
4 jaar
5 j»ar
f1.123,60
f 1.191,02
f 1.262,48
f I.338J23
2%=f 20,-
5%=f 50.-
10%= f 100,-
20%= f 200,-
f 1.143,60
f 1.241,02
f 1.362,48
11.538,23
Er zijn ook
NMB Premie Spaar Biljetten van f 5.000,-
Afgerond heeft u zo na 2 jaar een rente
van 7%, na 3 jaar 7'/i%, na 4 jaar 8% en na 5 jaar
zelfs 9%. Deze rentepercentages worden berekend
op basis van rente op rente.
HetNMB Premie Spaar Biljet aan toon
der is ook voor niet-kliënten onmiddellijk aan de
balie verkrijgbaar. Vraag folder en inlichtingen.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANOSBANK
geeft loon naar sparen
AMSTERDAM Niet alleen de 'echte' schatten uil de wrakken
van de V.O.C.-schepen, kortgeleden door Engelse duikers bij de
Scilly-eilanden boven water gebracht, die bij Mule van Waay te
Amsterdam geveild werden, brachten opmerkelijke prijzen op, ook
de bedragen, die neergeteld werden voor de zo (>p het oog minder
waardevolle curiosa logen er niet om.
Dat een prachtig, puntgaaf tinnen
cannetje met V.O.C.-stempel, gieters-
merk en Amsterdams wapen elfdui
zend gulden opbracht was wel te ver
wachten en vijfduizend gulden voor
een gouden (burgemeesters) zegelring
is ook niet zo exorbitant.
Van een onzer verslaggevers
HAARLEM De vorig jaar van Rui-
goord naar Assen overgebrachte Joe
goslavische zigeunerfamilie Hopic kan
opnieuw geen onderdak vinden. Afge
lopen zondag werden de Joegoslaven
door een groep Nederlandse zigeuners
uit hun caravans geslagen. De 22
leden van de familie Hopic zijn naar
Amsterdam gevlucht. Release Haarlem
de hulporganisatie die vorig jaar
na een korte inzamelingsactie de cara
vans aan de Joegoslaven gaven
heeft zich opnieuw over het lot van
de zigeuners ontfermd.
Na de actie van vorig jaar stemde het
ministerie van justitie toe, dat de Joe
goslavische zigeueners een verblijft-
vergunning van een half jaar zou krij
gen. De staatssecretaris, mr. Glasstra
van Loon, wilde hiermee een begin
maken met een experiment, dat na
moest gaan in hoeverre zigeuners in
de maatschappij geïntersseerd kunnen
worden. Hij verbond wel een aantal
voorwaarden aan de vergunning: de
mannen moesten aan het werk, en de
kinderen moesten onderwijs ontvan
gen. Het experiment leek volledig te
slagen, en daarom verleende de
staatsscretaris deze maand opnieuw
een verblijfsvergunning voor een half
jaar aan dc familie.
Het experiment lijkt nu de mist in ta
gaan door het optreden van een groep
Nederlandse zigeuners, de familie W.,
die de Joegoslaven zondag op een
hardhandige manier verjaagden. De
familie W. woont ook op het woonwa
genkamp Assen, waar de familie Ho
pic onderdak had gevonden. Release
Haarlem zoekt nu dag en nacht naar
onderdak voor de Joegoslavische fami
lie. Als motief voor het optreden van
de Nederlandse zigeubers vermoedt
Release 'jaloersheid op de manier,
waarop de Nederlandse autoriteiten
zich tegenover de Hopic's opstellen'
DEN HAAG Zolang belastingfrau
de een regelmatig verschijnsel is, kan
niet worden gezegd, zoals minister
Duisenberg van financiën, onlangs
deed, dat het huidige belastingstelsel
in overeenstemming is met het rechts
gevoel van de Nederlandse samenle
ving. Dit zei zaterdag prof. mr. L.
Nouwen, oud-hoogleraar aan de Ka
tholieke Universiteit te Nijmegen, tij
dens een discussie over 'Fiscale
mythologie' op de belastingconsulen
tendag 1974 in Den Kaag.
Prof. Nouwen wees op het grote on
derscheid. dat in Nederland wordt ge
maakt' tussen 'belasting ontgaan' en
'belastingontduiken'. Er is eigenlijk he
lemaal niet zo'n groot verschil tussen
belasting ontgaan en belasting ontdui
ken, meent prof. Nouwen. 't Doen voor
komen alsof daar zo'n groot onder
scheid tussen bestaat, is een mythe.
Prof. Nouwen pleitte voor een belas
ting zonder moeite, pijn en ergernis',
een belastingstructuur die simpel van
structuur i*. en ontduiking onmogelijk
maakt. Een dergelijke belasting zal
pas mogelijk zijn indien de inkomens
nivellering los wordt gemaakt van de
fiscus.
Verrassender waren de prijzen die bij
voorbeeld voor loden musketkogels
werden betaald voor een serie van 24
stuks niet minder dan 210 gulden en
voor vier loden springkogels zelfs 110
gulden.
Iets dergelijks deed zich voor bij een
eigenlijk doodgewone wetsteen, die
voor 110 gulden en bij een serpentijn-
stenen vijzelstampel die voor 500 gul
den wegging.
Nog een paar prijzen: een driedelig
tinnen olie- en azijnstel (ook weer
met diverse Amsterdamse tinmerken)
ƒ2600,-; een ander tinnen kan met
klapdeksel 8800 gulden; tinnen scho
tels en schalen van 2.700 gulden (om
dat dit stuk iets beschadigd was) tot
4800 gulden.
Voor een bolvormige groen glazen
fles, prachtig geïriseerd, werd 1600
gulden betaald, maar dat was waar
schijnlijk ook vanwege de nieuwsgie
righeid naar de wijn waarmee deze
fles (nog) gevuld was, want een ande
re fles, zeker zo fraai, waarvan de in
houd alleen maar aangeduid werd als
'vloeistof', veranderde voor 1350 gul
den van eigenaar, 's Middags werd er
nog een grote collectie munten ge
veild.
AMSTERDAM Buitenlandse arbei
ders kunnen door hun pensionhou
ders niet langer zomaar op straat ge
zet worden. Ook hoeven ze niet meer
genoegen te nemen met een onvrijwil
lige verplaatsing in het pension of
met een, naar hun mening, veel te
hoge pensionprijs. Ze kunnen nu, net
als alle andere huurders en onder
huurders, een beroep doen op de
huurwet.
De Hoge Raad heeft onlangs beslist
dat de bepalingen van de huurwet
ook van toepassing zijn op de over
eenkomsten. die bestaan tussen de
houders van gastarbeiderspensions
met hun buitenlandse bewoners. Het
is nu niet meer mogelijk, dat pension
houders zonder steekhoudende rede
nen buitenlanders van de ene op de
andere dag met hun bezittingen op
straat zetten, binnen het pension bet
woners ongevraagd kunnen verplaat
sen of bezoekers de toegang tot het
pension ontzeggen.
De uitspraak van de Hoge Raad biedt
de buitenlandse werknemers de moge
lijkheid tegen deze vormen van wille
keur in verzet te komen door een. be
roep te doen op de huuradviescom
missie of op het kantongerecht.
Nu de huurwet van toepassing 13 ge
worden op de pensions, kan er ook
een eind gemaakt worden aan onrede
lijk hoge huren voor een minimum
aan wooncomfort. Ook hierin kan
men een beroep op de huuradviescom
missie doen.
Door deze uitspraak van de Hoge
Raad is er, volgens de verschillende
instellingen, die zich in ons land be
zighouden met de belangen van de
buitenlandse arbeiders, voor een be
langrijk deel een eind gekomen aan
de rechteloosheid van de gastarbei
ders op het gebied van de huisves
ting.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer zal zicb de twee resterende
vergaderdagen deze week voornamelijk bezighouden met verschil
lende onderdelen van het buitenlands beleid en de middenstands-
problematiek.
Minister Van der Stoel zal aan de
vast kamercommissie voor buitenland
se zaken verslag doen van zijn toch
wel teleurstellende reis naar de Sow-
jet-Unie. Teleurstellend omdat de
Sowjet-Unie nog eens heel duidelijk
heeft gemaakt niet van plan te zijn
een verzachting aan te brengen in
haar standpunt over menselijke con
tacten tussen volkeren van West en
Oost-Europa.
De internationale politiek komt ook
aan de orde bij de goedkeuring, mor
gen, van de zogenaamde non-prolifera-
tie-verdragen door de Kamer, de ver
dragen tegen verspreiding van atoom
wapens. De bedoeling van deze ver
dragen is het aantal larden dat zelf
over atoomwapens beschikt en ze pro
duceert zo veel mogelijk te beperken.
Nederland heeft dit verdrag in 1968
al ondertekend, maar de uitwerking
van de controlemaatregelen duren nog
zo lang dat het parlement eerst nu
zijn goedkeuring aan deze daad kan
hechten. Deze goedkeuring, waarmee
de verdragen eerst werkelijke rechts
kracht krijgen, zullen overigens in de
Kamer geen problemen geven.
Morgenochtend begint de Kamer met
dc boycot tegen Rhodesië, die zoals
bekend, nogal eëns ontdoken wordt
door Nederlandse bedrijven. Onlangs
is bekend geworden dat zelfs de KLM
zich hieraan schuldig heeft gemaakt,
reden voor het PvdA-Kamerlid Ter
Beek om in mondelinge vragen op be
straffing van dit bedrijf aan te drin
gen. Binnenkort worden ook de resul
taten verwacht van een commissie die
onder leiding van staatssecretaris
Kooijmans (buitenlandse zaken) heeft
bekeken hoe de controle op de boycot
kan worden uitgebreid. Ook de nood
zakelijke wettelijke maatregelen om
controle effectief te maken zullen
daarbij nog aan de orde komen, want
volgens de Anti-Apartheidsbeweging
Nederland deugt er weinig van de
huidige bepalingen op dit gebied.
Morgen zal de Kamer zich ook bezig
houden met de problemen van de
middenstand. De fractieleider van de
CHU, dr. Kruisinga, heeft hierover
een interpellatie aangevraagd die met
name bij de ARP in het verkeerde
keelgat is geschoten. Het AR-Kamer-
lid Roolvink had namelijk al op iets
langere termijn een interpellatie over
dit onderwerp geclaimd.
Vandaag handelt de Kamer een aantal
interne zaken af, waarbij over de mo-
tie-Drees tegen het parkeren op het
Binnenhof moet worden gestemd. Al
lang wordt er gedacht over de moge
lijkheden het blik van het Binnenhof
te verwijderen, maar over de vraag,
waar die auto's dan naar toe moeten,
is men het nog steeds niet eens. Er
zijn plannen geopperd voor parkeerge
legenheid bij het nieuwe centraal sta
tion of de aanleg van een parkeerga
rage onder de Hofvijver, maar deze
verkeren nog in een beginstadium.
