Veer verdeeldheid
i Arbeiderspartij
Libische premier was
niet welkom in Niger
Nixon gokte mis met'referendum'
ansen van Giscard
jgen in Frankrijk
Uunj
jiderheid wil verkiesingen in Israël
ricia Hearst
vrijwillig
aan overval'
Earring naar VS
Industrie kreeg
meer exportorders
Denkt u nog steeds dat
een vrouw alleen maar kost?
Eilanden door
olie geteisterd
Veiligheid DC-10:
KLM vraagt advies
Nixon gaat zelf
economische
politiek doen
Chileens regiem
start monsterproces
Roep om aftreden na verkiezingsnederlaag
Guerilla's doden
Rhodesische ambtenaar
EEG-ministers
in Bonn bijeen
John Kennedy
bracht regering
Guatemala ten val
OpSimon
fry, Ti WART ET DONDERDAG 18 APRIL 1974
ALEM (UPI/Reuter) Er dreigt thans nieuwe ernstige verdeeldheid in de arbeiderspatij in Is-
rer het besluit om een kandidaat formateur bij president Katzir voor te dragen inplaats van te ver-
om nieuwe verkiezingen.
BUITENLAND
T7/K9
Juit viel met 31 tegen 13 stem-
)e minderheid waar minister
anciën Pinhas Sapir en plaats
eend premier Yigal Allen, toe
bepaald geen vrienden
i oppositionele Likoedblok
■rkiezingen nog dit jaar gebo-
n minister Da jan heeft laten
dat hij pas als hij weet wie er
ididaat-formateur benoemd is
gen of hij voor zo'n formatie
iet Zondag met het 614 leden
centrale comité van de Arbei-
tij over deze keuze stemmen,
i wel ingelichte kringen wor-
kandidaten genoemd de burge
meester van Haifa Josef Almogi, de
minister van justitie Haim Zadok en
de minister van arbeid Yitzjak Rain,
welke laatste onaanvaardbaar is voor
Dajans rechtse Rfi-groeperLng. Rabin
wil sommige delen vn het bezet ge
bied aan de Arabische buurlanden te
ruggeven die Da jan tot alle prijs
wenst vast te houden.
Toen het parlement woensdag de Pa
lestijnse overval op het Noordisraëli-
sche stadje Kirjat Sjemone besprak
raakten buiten het gebouw ongeveer
250 met bussen aangevoerde betogers
uit dit stadje slaags met de politie.
'Wij eisen veiligheid', stond er op
S (UPI, Reuter) Valéry Giscard d'Estaing, de liberale kan
bij de Franse presidentsverkiezingen, wint aan populariteit,
a enquête van het dagblad l'Aurore blijkt, dat hij de gaullisti-
indidaat Chaban-Delmas voorbij gestreefd is
onderzoek kreeg Giscard 27
Chaban 24 procent en de so-
jche kandidaat Mitterrand 43
Twee weken geleden kreeg
vergelijkbaar onderzoek van
Ie dagblad Giscard 23 procent
)an 26 procent Van de overige
ten krijgt niemand meer dan
■ocent.
procent van Mitterrand bete-
at de socialist nog ver verwij-
van de vijftig procent, die hij
erste ronde (op 5 mei) moeten
i om president van Frankrijk
len. Als hij op vijf mei niet de
rheid haalt, moet hij het in de
ronde (twee weken later) op-
tegen de kandidaat, die achter
ndigde. Het wordt erg onwaar-
jk geacht, dat Mitterrand vijf
cent zal kunnen halen als het
blok niet meer verdeeld is.
land, die de steun heeft van so-
i en communisten, heeft een
ke gooi naar de stemmen uit
meegevoerde borden, 'verdrijf de Ara
bieren'. De betogers lieten er verder
geen twijfel over bestaan dat zij de
Arabische arbeiders' het land uit wil
len hebben. Deze arbeiders zijn Syri-
che staatsburgers, die uit het bezette
gebied pendelen en werken bij de
aanbouw van betonnen schuilkelders.
Bij de menigte waren ook enige lei
ders van de 'Zwarte Panters, een
groepering die opkomt voor de
rechten van de minder bevoorrechte
oosterse joden. De mensen in Kiryat
Sjemone zijn immigranten uit het
Oosten en uit Noord-Afrika.
Sadat
Volgens het Egyptische blad 'Al Ach-
bar' heeft de Egyptische president
verklaard, dat hij van plan is het in
mei 1971 gesloten Russttsch-Egyptische
vriendschapsverdrag eenzijdig op te
zeggen. Sadat zei ook, dat Egypte
thans zich niet langer uitsluitend op
de Sowjet-Unie verlaat wat de
wapenleveranties aangaat, maar zijn
wapenbronnen spreidt Een van deze
bronnen was West-Europa geworden.
Sadat maakt het duidelijk, dat zijn
streven naar evenwichtige betrekkin
gen met de twee supermogendheden
toe te schrijven is aan hun gewijzigde
houdingen. De VS hadden hun pro-Is
raëlische houding veranderd in onpar
tijdigheid tussen de Arabieren en de
Israëliërs en de Sowjet-Unie was min
der scheutig geworden met haar hulp
aan Egypte.
Hij zei Kissinger als voorwaarde voor
overleg te hebben gesteld dat iedere
duimbreed bezet gebied terug zou
worden gegeven. Of Kissinger die
voorwaarde aanvaard had vertelde hij
niet, maar wèl voegde hij er aan toe:
•Terugtrekking uit de Sinai is een uit
gemaakte zaak'.
NGTON (UPI, Reuter) Vol-
onerakaanse minister van
heeft die ontvoerde miljonairs-
Patnicia Hearst vrijwillig
omen aan een bankoverval in
mcisco.
persconferentie zei Saxbe, dat
icia als een gewone misdadig-
chouwt. Aanvankelijk hield de
5T rekening mee, dat zij onder
aan de overval, die maandag
ipleegd, had deelgenomen. Vol-
ftuigen, gedroeg het 20-jarige
tich dn het bankgebouw echter
iemand, die gedwongen werd
doen. Een portier van de bank
twijfelde er geen ogenblik
it zij zou schieten. Het was
uding, die was zo hard'.
Saxbe wees er nog op, dat
ide, die een overval uitvoert,
ist behoefte heeft aan een te-
ibelende deelneemster. Hij be-
dat het zogenaamde Simbione-
ijdingsleger (de SLA) spoedig
den opgerold. Deze SLA ont-
begin februari Patricia Heart
ook verantwoordelijk gesteld
bankoverval van maandag.
[AAG De Nederlandse pop-
Golden Earring vertrekt eind
»r een tournee van vijf weken
merika. Het is de derde keer,
groep Amerika bezoekt
ige maand werd een succesvolle
or Engeland gemaakt In Span-
r vervolgens tien concerten
gegeven, was heit succes niet
maar de sfeer vond de goep
wat eigenaardig'. 'De overheid
de teksten om zo nodig tot
nd- en verkoopverbod over te
de sterke arm snelde de zaal
al te uitbundig enthousiasme,
het geval bleek als iemand uit
el opstond'.
Giscard d' Estaing
het centrum gedaan door te
dat hij een socialist als eerste minis
ter zal nemen, zo hij president mocht
worden. Daarmee ontzenuwde hij de
wijd verbreide vrees, dat hij een com
munist aan het hoofd van zijn eventu
ele regering zou plaatsen.
Ondertussen zijn de gaullisten begon-
nen met het aanwakkeren van de
vrees voor 'het rode gevaar*. Premier
Pierre Messmer riep in een interview
alle Franse kiezers op zich niet te wa
gen aan 'het gevaarlijke avontuur"
van een socialistische president
Van de ruim dertig kandidaten, die
zich voor de presidentsverkiezingen
hadden gemeld, zijn er nog veertien
over.
De andere voldeden niet aan de eerste
wettelijke vereisten. De veertien over
geblevenen worden nog aan een nader
onderzoek onderworpen, waardoor er
misschien nog enkele zullen afvallen.
DEN HAAG De orders voor de
Nederlandse industrie zijn in maart
gestegen, aldus het verslag van de
maandelijkse conjunctuurtest van het
CBS. Deze stijging komt geheel voor
rekening van de gestegen exportor
ders, daar de binnenlandse orderont
vangst gelijk bleef in vergelijking met
februari.
Het oordeel over de orderontvangst
gaf ten opzichte van februari enige
verschuiving te zien van het oordeel
klein naar de oordelen normaal en
groot. De index van de orderpositie,
uitgedrukt in aantal maanden werk
(basis ultimo januari 1973 100)
steeg in maart van 100 naar 104. In
maart 1973 was dit cijfer 100.
Bij de in het onderzoek ondernemin
gen gaf de bedrijvigheid ten opzichte
van februari weinig verandering te
zien. Voor de maanden april tot en
met juni wordt een toeneming van de
bdrijvigheid verwacht.
ADVERTENTIE
Dat dit een verkeerd uitgangspunt Is
toont onderstaand voorbeeld:
f 6.600,- op haar 60e Jaar belastingvrij
(bij de huidige rentestand),
f 60.000,- aJs zij onverhoopt vöör haar
60e overlijdt Oók weer belastingvrij.
Deze forse bedragen kosten voor een vrouw
van 30 Jaar f 277,- per Jaar. Voor dat bedrag
neemt zij deel aan ons Risk» Waarde-projekt
Waardoor het gezin Is beschermd tegen de financiële
Map bl] plotseling overlijden.
Hopelijk is dat niet nodig, want dan Ie
er aan 1 einde van de projektduur een aardig
verjaarskado voorhanden.
Bij de huidige rentestand Ie dat zo'n f 6.600,-.
Er ia dus veel zekerheid voor weinig geld
te koop. Zodat u het niet bij een gedachte
hoeft ta laten
De goede verzekering adviseur kent E&L
Als de bette.
i) E&LBW,iL~
\rj
Frankrijk achter staatsgreep?
LEEUWARDEN De steanden van
Ameland en Schiermonnikoog worden
geteisterd door stookolie. De afgelo
pen Paasdagen werd het steand van
DchlennonirïÉkoog bedekt met olie-
klooten. Het strand van Ameland is
sinds gisteren over een lengte van 22
kilometer bedekt mot een strook olie
van twee tot twintig meter breed.
Rijkswaterstaat is gisteren begonnen
met het verbranden van de olie. Op
Schiermonnikoog zijn al tientallen do
de vogels gevonden. Vogeldeskundi-
gen op het eland vrezen, dat als niet
snel wordt ingegrepen, de olie ramp
zalig voor de vogelstand zal worden.
Het oliebestrijdingsschip 'Smal Agf
van Rijkswaterstaat heeft gisteren te
vergeefs gezocht naar olievlekken bij
Ameland en ten noorden van Rottum.
Ook een vliegtuig van de luchtmacht
basis Leeuwarden nam aan de verken
ning deeL Eerder zijn op de Noordzee
olievlekken gesignaleerd.
DEN HAAG De KLM heeft aan
het Nationaal lucht- en ruimtevaartla
boratorium advies gevraagd over de
noodzaak van verdergaande veilig
heidsmaatregelen voor de DC-10. Dit
heeft minister Westerterp nader mee
gedeeld op vragen die onlangs in de
Eerste Kamer werden gesteld tijdens
het beleidsdebat
Kolonel Koenti, de man achter de
recente staatsgreep in Niger, waarbij
pre sident Diori op zij werd gezet,
heeft een uit 12 man bestaande mili
taire raad aangesteld die het bestuur
zal uitoefenen over het land. Koenti
werd zelf president van deze opperste
militaire raad, staatshoofd en minister
van economische ontwikkeling.
In een televisietoespraak zei Koenti
dat het militaire regiem bestaande
overeenkomsten met het buitenland
zou respecteren.
Over de betrekkingen tussen Niger en
Frankrijk zei Koenti dat de bestaande
relaties niet veranderd zouden wor
den, maar dat de kwestie van het ura
nium tezijnertijd besproken zou wor
den. Niger bezit rijke uraniumvoorra-
den en was vóór de coup besprekin
gen met Frankrijk begonnen over een
verhoging van de prijs. In Dahomey
gingen al geruchten dat er verband
zou bestaan tussen de val van Diori
en zijn weigering het uranium te blij
ven verkopen voor een prijs, die hij
te laag vond. In Cotonou (Niger)
werd meegedeeld dat er in Niamey
nieuwe besprekingen met Frankrijk
over prijsverhogingen op komst zijn.
In Rome suggereerde het Katholieke
Dagblad Awenire dat Frankrijk ach
ter de coup in Niger zou kunnen zit
ten. Het blad meldde woensdag dat de
afgezette president Diori erop gestaan
had het contract (over het winnen
van uranium) te herzien waardoor de
prijs die Frankrijk voor het erts zou
moeten betalen, zou worden vertien
voudigd. Parijs had zijn zorg hierover
uitgesproken en had de overeenkom
sten die Diori met Libië aanging
evenmin toegejuicht. Het blad leidt
hieruit af dat Frankrijk de verdwij-
(ADVERTENTIEJ
INSIMON-FIUtÜtN HST VERKOOP VAM
VERS V/MLJ. GELDIG T/M 20 APRIL
SAGINAW (Reuter, AFP, UPI)
President Nixons sterk aange
taste politieke prestige reeft dins
dag vrijwel de genadeslag gekre
gen door de overwinning van een
Democraat in Saginaw (Michi
gan), een kiesdistrict dat meer
dan veertig jaar een Republikeins
bolwerk is geweest.
Nixon zelf had deze tussentijdse ver
kiezingen voor een zetel in het Huis
van Afgevaardigden tot een referen
dum over zijn beledd en morele lei
derschap gemaakt Tegen het advies
van partijgenoten kwam hij vorige
week naar Saginaw om persoonlijk
campagne te voeren voor de Republi
keinse kandidaat James Sparling.
Plaatselijke Republikeinse leiders
waarschuwden openlijk dat de komst
van Nixon hun kandidaat eerder scha
de zou berokkenen dan heip aan een
zetel helpen. Nixons persoonlijke in
zet zou de kiezers te veel aan Water
gate doen herinneren. Maar de presi
dent wilde één keer bewijzen dat hij
sinds Watergate niet aan politieke
kracht had ingeboet Nixon wilde be
wijzen dat de kiezers hem beoordeel
den op zijn nationale en internationa
le beleid, dat hij ondanks Watergate
nog altijd goed was voor een verkie
zingsoverwinning van zijn morrende
Republikeinse partij. 'De president
wilde het. Hij wilde laten zien dat hij
niet bang was naar buiten te komen
en de mensen te ontmoeten', sprak
een woordvoerder van het Witte Huis.
Nixon kwam naar buiten en zijn gok
mislukte volkomen.
Toen gistermorgen vroeg de uitslag
van alle 296 stembureaus in het dis
trict Saginaw bekend was, bleek dat
de Democratische kandidaat, de 42-ja-
rige jurist Bob Traxler zijn Republi-
Tijdens zijn verkiezingstoernee door Saginaw werd Nixon vorige
week bijna ingesloten door betogers die zn komst niet zagen zitten.
keönse tegenstander met 59.918 tegen
56.575 stemmen had verslagen en 51.4
procent van de stemmen had gekre
gen. Traxler had zich tijdens zijn
campagne vooral tegen Nixon afgezet
•Van meet af aan wilde ik de man die
in het Witte Huis zit een boodschap
geven', aldus de Democraat na zijn
i rkiezingsoverwinning.
Bolwerk
De Democratische overwinning is des
te vernietigender voor Nixon omdat
Saginaw, een district met zowel de
grote landbouwgebieden als enkele
steden met auto-industrie en hoge
werkloosheidscijfers, beschouwd werd
als een fanatiek Republikeins bol
werk. Slechts eenmaal namelijk in
de crisisjaren voor de Tweede Wereld
oorlog, bracht het een Democraat in
het Huis van Afgevaardigden.
Toch wilde de Republikein Sparling,
die Nixon zelf had gevraagd naar Sa
ginaw te komen, zijn nederlaag niet
aan de president wijten. 'Als deze
campagne werd verloren dan was het
door Jim Sparling', sprak hij man
moedig. En hij voegde er aan toe:
'Dit was geen referendum over Water
gate. De hulp van de president heeft
me gebaat nog geschaad'.
Het is echter zeer de vraag of de lei
ders van de Republikeinse partij na
dit débacle Nixon ook zo vergevings
gezind zullen zijn. Ze staan aan het
hoofd van een partij, die zich al maan
den de grootste zcrgen maakt over de
gevolgen van de Watergate-affiare
voor de eigen gelederen in zowel het
congres als plaatselijke organen. Bij
tussentijdse verkiezingen zijn nu al
vier 'geheide' Republikeinse zetels
voor het Huis verloren gegaan aan de
Democraten, met inbegrip van de ze
tel in Michigan die werd bezet door
de huidige vice-president Gerald Ford.
Maar de grote klap moet nog komen
als in november algemene verkiezin
gen worden gehouden voor het Huis
en de Senaat
Onder de huidige omstandigheden,
met de discussdes over een impeac-
ment-procedure in het Huis nog voor
de boeg, mogen de Republikeinen een
catastrofe in november tegemoet zien.
Ze dreigen volledig van de kaart te
worden geveegd als ln de dagen dat
de Democratische presidentskandidaat
Johnson de Republikeinse ijzervreter
Goldwater met een vernietigende
meerderheid versloeg.
Gemor
Onder die omstandigheden kon een
groeiend gemor binnen Nixons achter
ban niet uitblijven. Vooral in de lage
re regionen van de Republikeinse par
tij werd al vroeg om een vrijwillig
verdwijnen van Nixon gevraagd. Al
leen door zijn aftreden leek de partij
te redden. Na het verdwijnen van Ag-
new en de komst van Gerald Ford
werd de roep om Nixons aftreden ook
sterker in de leiding van de partij.
De Republikeinen zien in Gerald Ford
nu de enige man die in november de
schade voor de partij nog enigszins
kan inperken. Na het 'referendum'
van Saginaw zal die druk uit eigen
gelederen op Nixon af te treden ten
gunste van Ford zeker sterk toene
men. Het zou de Republikeinen het
pijnlijke moment besparen dat hun
vertegenwoordigers in het Huis van
Afgevaardigden hun eigen president
moeten afvallen tijdens het debat
over en eventuele Impeachment-proce
dure.
WASHINGTON (UPI. Reuter) Pre-
sident Nixon heeft William Simon be
noemd tot zijn nieuwe minister van
financiën. Gelijktijdig met deze be
noeming maakt het Witte Huis be
kend, dat hij in de nabije toekomst
zelf een grotere rol zal spelen bij het
economisch beleid.
De 46-jarige Simon wordt de opvolger
van George Shultz, die vorige maand
bekend maakte, dat hij per 1 mei zal
aftreden. Hij is nu de chef van het
regeringsbureau voor energiezaken. In
die functie was hij de uitvoerder van
het beleid, waarmee de Verenigde Sta
ten door de oliecrisis zijn geloodst. Si
mon is afkomstig uit het bankwezen.
Hij zal als minister van financiën
minder bevoegdheden krijgen dan zijn
voorganger Shultz, die al vanaf 1969
zitting heeft gehad in Nixons kabinet.
Vanaf 1972 is hij minister van finan
ciën. Daarnaast heeft hij ook nog de
belangrijke functies van adviseur van
de president en woordvoerder voor
economische zaken van de regering.
Het Witte Huis heeft nadrukkelijk ge
zegd, dat Simon deze functies niet zal
krijgen. Nu zijn vertrouweling Shultz
de regering verlaat geeft Nixon er d®
voorkeur aan zelf weer de touwtjes in
handen te nemen op economische za
ken.
Simon wordt als hoofd van het ener-
giebureau opgevolgd door John Swa*
hill, die daar nu al de tweede man ds.
Demonstranten uit Kiryat Sjemona, het Israëlische dorp, dat vorige week werd getroffen door een ac
tie van Palestijnse terroristen, dragen een gewonde weg, nadat zij een ware stormloop op het parle
mentsgebouw hadden uitgevoerd.
DAHOMEY (UPI/AFP) Militaire autoriteiten in Niamey hebben onthuld, dat dinsdag de Libische
premier Jalloed de toegang tot Niger is ontzegd. Deze was naar Niger gereisd om zich van de situatie
na de staatsgreep tegen president Diori op de hoogte te stellen omdat Niger en Libië sinds een maand
een defensieverdrag met elkaar hebben. Er is geen reden opgegeven waarom het vliegtuig van Jalloed
geen l - stemming tot landen kreeg.
ning van Diori wel eens gewild zou
kunnen hebben. Volgens Awenire
lijdt het geen twijfel dat Frankrijk
het land is dat het meest rechstreeks
geïnteresseerd is ln de Nigerse urani
um.
SANTIAGO (EFE)' Voorlopig zijn
al zes doodvonnissen en verscheidene
gevangenisstraffen van dertig jaar
geëist in een monsterproces tegen 64
officieren en manschappen van de
Chileense luchtmacht, dat nog moet
beginnen in Santiago. Zij worden er
van beschuldigd betrokken te zijn ge
weest bij wat het regiem noemt 'het
plan-Z'. Dat zou een plan van de rege-
ring-Allende zijn geweest om een
marxistische dictatuur te vestigen,
waarbij verscheidene Chilenen uit de
weg zouden moeten worden geruimd.
De luchtmacht-generaal Sergio Poble-
te is onder de aangeklaagden. Het is
het openbaar te houden proces zal
door waarnemers van verschillende
burgerlijke en kerkelijke organisaties
worden bijgewoond.
Vier dagen geleden protesteerde de
aartsbisschop van Santiago Silva Hen
rique nog tegen de voortgezette on
derdrukking van aanhangers van de
afgezette regering-Allende. De Inter
nationale Commissie van Juristen
heeft een onderzoek-reis in Chili aan
gekondigd.
SALISBURY (UPI) Dwars door
een menigte nomaden in Noordoost
Rhodesië hebben guerilla's gisteren
een Rhodesische veterinaire ambte
naar aangevallen en doodgeschoten,
vervolgens weer in de menigte ver
dwijnend. De ambtenaar, Gundry was
op dat moment bezig de honden van
deze veeherders een injectie te geven.
In dezelfde omgeving is een Rhodesi
sche helicopter met twee bemannings
leden vermist geraakt. Inmiddels U
een uitgèbreide zoekactie te land en
in de lucht begonnen die nog geen re
sultaat heeft opgeleverd. Twaalf da
gen geleden stortte er eveneens in
Noordoost Rhodesië een Camberra-
bommenwerper met twee man neer.
DEN HAAG/BOON (DPA). Op uit-
nodiging van de Westduitse minister
van buitenlandse zaken Walter Scheel
zullen de ministers van buitenlands®
zaken van de EEG zaterdag en zondag
in Bonn voor een informele bijeen
komst bijeenkomen. Ook de Neder
landse minister van buitenlandse za
ken Max van der Stoel die maandag
naar Moskou vertrekt, zal In Bonn
aanwezig zijn.
Bij de besprekingen, die in het slot
Gymnich nabij Bonn worden gehou
den, zullen geen politieke besluiten
worden genomen. Het wordt zoals in
politieke kringen in Den Haag ver
luidt 'een praatje bij de haard'.
Dit wordt voornamelijk veroorzaakt
door het feit dat Frankrijk en België
regeringen hebben die geen belangrij-
ke besluiten kunnen nemen.NIEUW
SAN SALVADOR (AP) De voor
malige president van Guatamala Migu
el Fuentes heeft gezegd dat wijlen
president Kennedy opdracht heeft ge
geven voor de %taatsgreep die zijn re
gering 11 jaar geleden ten val bracht.
De president zou dit hebben gedaan uit
wraak op de mislukking van de 'Var
kensbaai' invasie in Cuba.
In een interview aan de vooravond
van de 13de verjaardag van de invasie
zei Fuentes dat de poging om de rege
ring Castro ten val te brengen was
mislukt ten gevolge van de 'grote be
sluiteloosheid van president Kennedy'.
'Zoals altijd moest hij een zondebok
vinden en die zondebok was Fuen
tes.Op last van Kennedy werd
mijn regering vernietigd', aldus de
voormalige president
De Amerikaanse inlichtendienst, de
CIA, had in Guatemala een invasie
eenheid van ongeveer 300 Cubaanse
ballingen opgeleid toen Fuentes presi
dent was. In maart 1963 werd zijn re
gering ten val gebracht, acht maanden
voor de moord op president Kennedy.
Het plan voor de invasie in Cuba
werd al opgesteld tijdens de regering
Eisenhower. Kennedy was er aanvan
kelijk zelf tegen. Daarop stuurde Gua
tamala een afgezant naar Washington
om Kennedy ervan te overtuigen dat
hij het plan moest doorzetten.
fADVERTENTIE
