lijkt vrucht
angst voor positieverlies
van
elam
Uit de weekbladen
Dalende prijzen op
goederenmarkten
rm
-M
kom eens kijken
JL
(ORENAULT
ieen consequente keuze voor deelneming aan de macht
uto met tin gestolen:
chade van half miljoen
Wettelijke rente
erhoogd
Nota niet gericht
op werkelijke
machtsspreiding
ONDERNEMINGSRADEN
Belastingen
Prime rate' in
IS stijgt tot
loven 10 pet.
Herder en schapen
Martelgang
Tonnen schade bij
brand patatfabriek
Italiaanse week
in 's-Hertogenbosch
Motor botst in volle
vaart op auto: dode
Omroep en oorlog
Boekowski
Burgemeester
alles wat wielen heeft kunt u
inruilen bij aankoop
van een gebruikte auto
met Bovag-garantie!
.louw KWARTET DONDERDAG 18 APRIL 1971
L13
dit laatste artikel willen we aandacht besteden aan de recente
lorstellen uit de kring van het NW. Begin maart verscheen een
pport 'Medezeggenschap' van het project Maatschappijvisie, be-
leld als begeleidingsvoorbereiding. Er is dus nog geen sprake van
n officieel NW-standpunt.
belangrijkste voorstellen uit het rapport zijn
Aan de basis van het bedrijf staan
werkoverleggroepen, dia
doel hebben de werknemers meer
sep op hun eigen werksituatie te
ren.
De ondernemingsraad
irsoneelsvertegenwoordiging ge-
emd) moet als doelstelling hebbben
behartigen van de belangen van
rknemers; de ondernemer is er
ai lid van: ten aanzien van het
ancieel-economisch beleid heeft dit
;aan controlerende en adviserende
i'oegdbeden, ten aanzien van het
aale beleid medebeslissende of be-
sende bevoegdheden.
Er moet een paritair samen
stelde raad van commis-
rissen komen; de helft van het
ital commissarissen moet worden
noemd door de personeelsvertegen-
ordiging.
De bedrijfsledengroepen van het
drijvenwerk vormen de ach-
ban voor de personeelsvertegen-
ordiging, m.a.w. de personeelsverte-
nwoordigers zijn lid van een be-
jfsledengroep en zijn gebonden aan
daar vastgestelde beleid.
anttekeningen
wil graag een bijdrage aan, de
cussie leveren door de volgende
nttekeningen te plaatsen. Op het
rste gezicht stelt het rapport zeer
uiige dingen voor. Men wil het
rkoverleg stimuleren en wel op een
jze die ik van harte kan onder-
ïrijven. Men wil de ondernemings-
1 uit zijn dualistische positie halen
op die manier bevorderen dat
irknemers weten waaraan zij toe
Men wil paritair samengestelde
den van commissarissen en dat is
or mij, die dat al jaren en soms in
Dte eenzaamheid verdedigt, een ware
;ugde. Men wil het bedrijvenwerk
ondersteunende en stimulerende
ik geven. Ook heel juist gezien.
>gen we nu de conclusie trekken,
de voorstellen op een doordachte
jze de bedrijfsdemocratie bevorde
rt? Ik heb vele twijfels en ik hoop,
ik die in kort bestek duidelijk
maken.
Werkoverleg
'an een verslaggever
tOOSENDAAL In het Brabantse
loosendaal is een vrachtwagen met
plegger gestolen, die geladen was
iet twintigduizend kilo tin. Oplegger
n lading zijn samen een half miljoen
ulden waard, aldus de eigenaar.
)EN HAAG Per 1 mei zal de wet-
elijke rente worden verhoogd van 8
ot 10 procent per jaar. Wettelijke
ente is de rente, die een schuldeiser
crachtens de wet kan eisen van een
chuldenaar, die bij' een verbintenis
ot betaling van een bepcalde geldsom
Ie betalingstermijn heeft overschre-
ien. Sinds 1 maart kan de wettelijke
ente. die daarvoor bij de wet was
'astgelegd, bij algemene maatregel
an bestuur worden gewijzigd. In
971 werd de rente op 9 procent ge
teld en daarna, per 1 november 1972
'erlaagd tot 8 procent. De verhoging
>er 1 mei houdt verband met de nu
leidende rentestand, aldus het minis
erie van justitie,
pril.
financieel-eeonomisch beleid controle
ren, met als doel de belangen van
werknemers veilig te stellen (blz. 8
van het rappport). De (mede-)zeggen-
W' H
toekomst of verleden tijd?
door prof. dr. H. J. van Zuthem
schap over het sociale beleid is ook
alleen gericht op de belangen van
werknemers (hoofdzakelijk arbeids
voorwaarden).
Kortom, de werknemers kunen aan
de basis wel van alles overlegen,
maar er is geen orgaan dat dat overleg
coördineert en zodoende voldoen
de effect kan geven, riet voorstel van
het rappport de ondernemingsraad het
werkoverleg te laten regelen is uiter
aard iets geheel anders.
Geen medebestuur
De vraag dringt zich op, of het ont
breken van een centraal overlegor
gaan toevallig is. Ik meen, dat het
rapport gebaseerd is op twee uitgangs
punten. Het gaat in de medezeggen
schap om de belangen van de werkne
mers en die belangen moeten in de
eerste plaats door de vakbonden wor
den behartigd Zowel bij het werko
verleg als bij de ondernemingsraad en
de raad van commissarissen staat
steeds vermeld, dat het gaat om de
belangen van de werknemers. Het
gaat niet om een mede-verantwoorde
lijkheid voor het beleid. Men laat de
uiteindelijke verantwoordelijkheid
voor de beslissing bij de directie (blz.
8 van het rappport). Men omschrijft de
taak van de commissarissen zeer na
drukkelijk in termen van controle
(blz. 24 van het rappport) en niet van
mede-bestuur.
Met betrekking tot de vakbonden
wordt gezegd (blz. 3), dat zij de eerst
aangewezenen zijn op financieel-eco-
nomisch terrein. Het sociale beleid
kan aan de ondernemingsraad worden
overgelaten, omdat hiervoor minder
grote technische kennis vereist is.
Hoewel dus op het eerste gezicht
wijzigingen worden voorgesteld, die
zouden kunnen duiden op het willen
bevorderen van de mede-verantwoor
delijkheid via meebeslissen, blijkt bij
nader inzien dat het eigenlijk gaat om
controlemogelijkheden. Alleen het so
ciale beleid vormt hierop een niet erg
duidelijke uitzondering.
Traditie
Ik meen, dat diit NW-rapport is blij
ven staan bij de traditie van de
controle op de macht en niet conse
quent kiest voor de deelname aan de
macht. Alleen vanuit de controle op
de macht vertonen de voorstelllen een
zekere samenhang, al blijft het nog
maals onduidelijk waarom men voor
het sociale beleid een uitzondering
maakt. Aangezien men deze controle
op de macht in feite in handen van
de vakbondsorganisatie wil laten,
wordt het ook begrijpelijk waarom
men de, ondernemingsraad onderge
schikt maakt aan het bedrijvenwerk.
Uit een oogpunt van effectieve macht
spreiding hebben deze voorstellen on
getwijfeld betekenis. Het is echter de
vraag, of deze macht verder komt dan
het vakbondsappparaat en het vak
bondskader in de bedrijven. Het lijkt
wel, alsof het rappport stoelt op angst
voor de positie van de vakbond en op
een streven een sterke vakbondsdisci-
pline te bewerkstelligen. Ik kan me
omstandigheden voorstellen, waarin
zoiets noodzakelijk is. Ik betwijfel of
deze aanpak voldoende perspectief
biedt voor een bedrijfsdemocratie, die
stoelt op een machtspreiding die
it het werkoverleg. Het werkover-
heeft volgens mijn ervaring en
icht alleen zin, wanneer het is
inomen in een het gehele bedrijf
'itende overlegstructuur. En dan
•leg over economische, financiële,
lie en technische zaken. Over dat
rerleg zwijgt het rapport. De onder-
lingsTaad kan daarvoor niet be-
d zijn, want die raad moet het
Elseviers Magazine
EW YORK De prime rate (de
nte, die de banken hun eersteklas
iënten in rekening brengen)' in de
er. Staten zit weer in de lift. De
orth Carolina National Bank heeft
s eerste bank het prime ratetarief
irhoogd van 9% tot lO'/i pet, terwijl
First National Bank of Chicago de
ime rate op 10,10 pet heeft vastge-
eld. Algemeen wordt verwacht, dat
;t hierbij niet zal blijven en dat
ellicht over niet al te lange tijd nog
>gere percentages uit de bus zullen
>men.
e banken in de VS vinden het
eeds moeilijker aan de stijgende
edietvraag te voldoen. Een vraag,
e o.a. in de hand wordt gewerkt
>or versterkte voorraadfimanciering
verband met de bestaande inflatio
ns.
et de laatste ontwikkelingen van de
rime rate in gedachten lijkt een ver-
iging van het officiële disconto van
Federal Reserve Board niet uitge-
oten. Sedert medio augustus 1973
edraagt het officiële disconto in de
S 71/2 pet. Een verhoging tot 8 pet
dit moment zou nauwelijks een
errassing betekenen.
Hervormden (en CHU-stemmers) heb
ben de hoogste belastingmoraal. Bra
ver dan welke andere bevolkingsgroep
in ons land geven zij de keizer wat
des keizers is. Dit is op te maken uit
een enquête over belasting-ontdui
king, die Elseviers Magazine samen
met het NIPO hield onder ruim
duizenden Nederlanders. Verder blijkt
dat de neiging om de belasting te
ontduiken nauw samenhangt met de
hoogte van het inkomen en dat 49
procent van de VVD-stemmers daar
last (of natuurlijk niet) van heeft.
EM praat -verder met burgemeester
Thomassen van Rotterdam, die dit
jaar 65 jaar wordt en afscheid neemt.
Thomassen zegt 'niet sikkeneurig naar
zijn pensioen te zitten uitkijken' Ko
van Dijk mag in hetzelfde blad uit
voerig zijn gram spuien over het 'ver
ziekte' Nederlandse toneel, waar ze
bijna geen rol meer voor hem hebben
en waar bovendien geen toneelleider
van formaat te vinden is." Van Dijk,
die zichzelf als natuurtalent be
schouwt, kan echter tot slot toch nog
zeggen: 'Ik heb mijn leven lang nooit
iets gedaan, waar ik nu spijt van heb.
Ik heb van niets spijt in mijn leven'.
Vrij Nederland:
Gerard van Westeloo trok voor Vrij
Nederland de hei op om daar te
praten met de weinige herders, die
daar nog met hun schapen rondlopen.
De herder van de Noordelijke Velu-
we: 'Je moet echt niet denken, dat je
je lezers een plezier doet, als je be
schrijft hoe het echt gaat. Het gaat de
mensen om de illusie. Als ze merken,
dat ik niet de hele nacht in de kooi
slaap, zijn ze teleurgesteld. Ik zal wel
uitkijken, die stank. In die ammonia-
klucht kun jet het nog geen kwartier
uithouden'.
Rudie van Meurs signaleert een her
opleving van de schoolstrijd, maar
deze heeft heel andere achtergronden
dan die van zestig jaar geleden. Toen
ging het om een plebejische aan
gelegenheid van een groep eenvoudige
mensen, die de bevoogding van de
regenten van de hervormde kerk wa
ren ontsnapt en streden voor eman
cipatie. De Teleine luyden' zijn zelf re
genten geworden'.
Bibeb interviewt mevrouw Hilda Ver-
wey-Jonker, die laat weten, dat ze het
onzin vindt, dat 'vrouwen alleen zul
len bepalen hoe de maatschappij van
morgen eruit ziet'.
De Groene Amsterdammer:
De Groene besteedt vooral aandacht
aan politiek getinte onderwerpen.
Paul Brill staat stil bij het Midden-
Oosten-conflict. (De ontgoocheling
van een kwart eeuw onverzoenlijk
heid)', Kees Vellekoop beschrijft zijn
eigen martelgang van een dienstwei
geraar en Joost Breuker praat met de
Westduitse polemoloog Fritz Vilmar
over een socialistische vredesstrategie.
Op de middenpagina's wordt uiteenge
zet, hoe 'het stervende Saigon-bewind
in leven wordt gehouden', terwijl te
vens wordt onthuld, wat Nederland
deed op de Parijse conferentie, over
multilaterale hulp aan Zuid-Vietnam
op 16 oktober j.l.
recht doet aan de feitelijke mede
verantwoordelijkheid van alile werkne
mers. En dan is er meer aan de hand
dan alleen eigenbelang van werkne
mers
Korte termijn
In het voorwoord van het verbondsbe-
stuur van 't NW staat, dat 't rapport
geen visie-nota op kngere termijn is,
maar een interim-nota die de proble
matiek op korte termijn aan de orde
stelt Wanneer we Dij die korte ter
mijn denken aan de oplossing van
bijvoorbeeld de niet geringe proble
men binnen het NVV omtrent de
relatie tussen ondernemingsraad en
bedrijvenwerk, dan maakt het rapport
wel wat duidelijk. Met alle begrip
voor die problemen is het te hopen,
dat het NW voor de langere termijn
met iets beters komt
Dit is het achtste en laatste artikel
van een serie.
De vorige artikelen werden geplaatst
op 23, 27 en 30 maart en 2, 5, 9 en 12
april 1974.
Van een verslaggever
MUSSELKANAAL In Musselkanaal
(Gr) heeft een felle brand de patatfa
briek van B. Arends aan de Akade
verwoest De schade bedraagt enkele
tonnen.
De brandweer van Stadskanaal die de
blussingswerkzaamheden verrichtte,
wist het woongedeelte behouden. De
oorzaak van de brand s vermoedelijk
oververhitting van de bakoven. De
produktie zal voorlopig zes weken zijn
gestagneerd, Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor.
Van een correspondent
DEN BOSCH In de week van 9 tot
en met 18 mei is er ir> Den Bosch een
'Italiaanse week'. Medewerking wordt
verleend door de Italiaanse ambassa
de. het Italiaans verkeersbureau en
Italiaanse gastarbeiders. De week is
georganiseerd door de stedelijke eve
nementencommissie, die reeds vorig
jaar dit plan naar voren bracht. In
het Luxortheater zal deze week het
programma op de Italiaanse film zijn
gericht, terwijl op verschillende plaat
sen in de stad Italiaanse modeshows
plaatsvinden. Voorts zijn er diverse
uitingen van Italiaanse folklore en
kunst. Op het programma staan onder
meer enkele concerten van het 'Quar-
tetto di Roma'.
Strafrecht en systeemtheorie, door M.
A. Zwanenburg met een inleiding van
prof. dr. C. I. Dessaur. Uitg. van Van
Gorkum te Assen in de serie Nijmeeg
se Cahiers voor criminologie. 75 blz.
ƒ9.50. Bij intekening op de serie
7.50.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een dalende prijstendens is vorige maand het
kenmerk geweest van de meeste wereldgoederenmarkten. Deze ont
wikkeling kan goeddeels worden toegeschreven aan het feit dat
winstnemingen de overhand kregen.
Een uitzondering vormde evenwel de
cacaosector, waar speculatieve overwe
gingen opnieuw de boventoon voerden
en de termijnnoteringen tot ongeken
de hoogte stegen. De scherpe koersda
ling op de Londense effectenbeurs en
de ongunstige ontwikkeling van de
Britse handelsbalans waren eveneens
factoren die de handelsactiviteit niet
ten goede kwamen, aldus Bank Mees
en Hope in haar maandoverzicht van
de goederenmarkten.
Aanbod uit de tweede hand oefende
aanvankelijk druk uit op de koffie
prijzen. Daar de oorsprongslanden
niet bereid bleken partijen tegen lage
re prijzen af te geven, werd de stem
ming geleidelijk vaster. De krappe
voorraadpositie in de verbruikslanden
alsmede teleurstellende oogstcijfers
droegen tot de geanimeerde stemming
op de theeveilingen bij. Tegen het
einde van de maand boden kopers
meer weerstand tegen verdere prijs
stijgingen.
Talrijke indekkingen met het oog op
de toenemende schaarste aan cacao
voor dichtbije leveringen veroorzaak
ten een hausse op de cacaomarkt.
Voorspellingen van de FAO betreffen
de een aanhoudend wereldsuikerte-
kort lieten de marktstemming vrijwel
onbeïnvloed.
Bij granen oefende het vooruitzicht
op veelbelovende oogsten eveneens
druk op de prijzen uit Plantaardige
olieën en vetten lagen verdeeld in de
markt.Voor al naar sojabonen bestond
een levendige internationale vraag.
Aangezien de afzet van natuurrubber
onvoldoende bleef om de accumulatie
van voorraden tegen te gaan, hield de
prijsdalende tendens op de rubber-
markt aan.
In de VS houdt de staalproduktie na
genoeg gelijke tred met de vraag. Ge
zien de huidige krapte aan staal-
schroot hebben fabrikanten er bij de
Amerikaanse regering op aangedron
gen de schrootuitvoer stop te zetten.
De vrij scherpe prijsfluctuaties op de
tinmarkt kunnen zowel aan de wissel
vallige vraag van verbruikers als aan
speculatieve aan- en verkopen worden
toegeschreven. De daling van de ko-
pervoorraden op de Londense Metaal-
beurs tot het laagste peil in de laatste
vier jaar alsmede de dreiging van
Chileense zijde om op politieke gron
den de kopersverschepingen naar En
geland drastisch te beperken, deden
de koperprijzen krachtig aantrekken.
De lood- en zinkmarkten werden goed
gesteund door berichten over arbeid
sonrust in een van de voornaamste
produktiegebieden.
MAASBRACHT De negentienjarige
G. Schoorl uit Thorn (Limburg) is na
een verkeersongeluk in Maasbracht
overleden. Hij zat als duopassagier op
een motor, die in volle vaart op een
auto botste, die achteruitrijdend van
een parkeerplaats kwam. De bestuur
der van de motor, een twintigjarige
plaatsgenoot van het slachtoffer, liep
zeer ernstige verwondingen op.
De Haagse Post:
De Haagse Post publiceert een ge-
sprek, dat Max Pam had met Dick
Verkijk pver zijn (nog te verschij
nen) boek 'De Omroep in de Oorlog'.
Verkijk: 'Mijn boek is bedoeld om te
bevorderen, dat als straks weer zo iets
gebeurt, niet twintig mensen stoppen,
maar 25. Tegen een grote mate van
nee-zeggen is een dictatuur of een ko
lonelsregime niet betand'. A. J. Heer-
ma van Voss zocht prof. dr. A. van
Dantzig op. Van hem verscheen vori
ge week als psychotherapeut het boek
'Normaal is niet gewoon'. Van Dant
zig, een van de grootste praktische
voorvechters van psychotherapie: 'Wil
er contact blijven bestaan, dan kun je
niet veel verder gaan dan iemand is.
Als je behoefte is om dingen in con
tact te laten verlopen, dan verdwijnt
ook de behoefte om verder te gaan'.
HP's omvangrijke omslagverhaal gaat
over 'Het apparaat van de machtigen'
oftewel 'Ondernemerscentrale VNO
voor het eerst doorgelicht'.
Hervormd Nederland:
Henk Wolzak schrijft in Hervormd
Nederland over de dissident Vladimir
Boekovski, die nog steeds in zeer
slechte gezondheid gevangen zit in
een USSR-kamp. Omdat zijn moeder
vreest, dat haar zoon zal sterven,
heeft zij een ieder opgeroepen voor
haar zoon te protesteren. Kaarten
kunnen bijvoorbeeld worden gestuurd
naar de ambassade van de Sowjet-
Unie, Andries Bickerweg 2, Den
Haag.
Kees Waagmeester staat stil bij een
nota van de VNO, waarin gepleit
wordt voor stabilisatie van de belas
tingdruk en premies voor de sociale
voorzieningen. Mr. Koos Reugenbrink,
lector belastingrecht aan de Leidse
universiteit, stelt daartegenover, dat
de 'voorstellen van het verbond dwars
tegen de versoberingsgedachten in
gaan', omdat het geld, dat vrijkomt
moet worden gebruikt voor particulie
re bestedingen.
De Nieuwe Linie:
Bert Ummelen interviewde voor De
Nieuwe Linie burgemeester mr. Jaap
van der Lee van Eindhoven. Zijn
opvatting van het burgemeesterambt
is, dat het toch in de eerste plaats
geen politiek ambt is. 'Ik houd niet
van de uitdrukking: ik sta boven de
partijen. Ik zou liever zeggen, ik sta
ertussen als een objectieve waarne
mer', aldus Van der Lee, die verder
toegeeft zich graag 'een socialist van
het midden' te noemenr
Dr. J. D. van der Meulen pleit in het
blad voor gratie voor P. 'Ik vermag
niet in te zien welk zinnig strafdoel
nog kan worden bereikt door na zo
lange tijd deze na zo lange afsluting
van de wereld in de vergetelheid weg
gezonken figuur te gaan opsluiten.
Herre Halbertsma bericht op de voor
pagina over de grondstoffenconferen-
tie van de VN in New York, waar
niet meer moet worden geëmmerd
over ontwikkelingshulp' en waar de
landen van de Derder Wereld het im
perialisme hebben aangeklaagd.
Giole
inruilaktie
maar met uw kruiwagen,
uw oude fiets of bokke-
wagen of kinderwagen.
Hebt u misschien een
aapjeskoets?Ofeen
Jan Plezier? Laad uw
familieerinenrijd
ermee naar hier.
Ruil hem invooreen
geteste auto, compleet
met schriftelijke garantie,
't Mag ook een vliegende hollander
zijn of een transportfiets of een motor met zijspan of een
Russische troïka. Als het maar rijdt. Vanaf nu kunt u het kwijt. Hebt u iets? Kom dan gauw
eens kijken naar de wagens die u bij ons kopen kunt. Gebruikte auto's met waterdichte
Bovag-garantie. Dat zijn auto's met een gezondheidsverklaring. Auto's die getest zijn.
Echt voordelige auto's omdat u precies weet wat u koopt.
wat er te koop is aan betrouwbare gebruikte auto's, 't Kan u veel geld en ergernis besparen.
Haarlemmerweg 2-4 - Leiden - 01710-33141
Rujme keuze uit vele merken Alle auto's vast geprijsd Aantrekkelijke regeling van gespreide betaling.
