In Frankrijk geen
centrumkandidaat
Syrië krijgt
nieuwste Migs
Verwarring rond coup in Niger
Regiem in
Damascus
rust op
brede basis
Patricia Hearst als bankrover
Minister Jobert optimistisch over Europa
mms (UPI, AiFP, Reuter) Dc Fransen zullen liet bij de komende presidentsverkiezingen zon
der een 6erieuze kandidaat uit bet centrum moeten doen, nu de leiders van de Radicale artij zich
niet kandidaat liebben gesteld.
Saigon schort
besprekingen met
Vietcong op
Weer minder
straf voor
luitenant
William Calley
Na luchtreis 24
flamingo's dood
Schichter gestraft
Communelid uit
Heer neergeschoten
Executies in China
Aanzet naar werkelijke
democratie in Syrië
ipi4
fill
TROUW/XWARTET WOENSDAG 17 APRIL 1974
BUITENLAND
T7/K9
De bekendste politicus uit het cen
trum Jean Jacques Servan-Schreiber^
maakte gisteren bekend, dat hij geen
kandidaat zal zijn bij de presidents
verkiezingen, waarvan de eerste ronde
op 5 mei wordt gehouden. De 50-jari-
ge leider van de Radicale Partij, die
vooral als journalist en schrijver be
kend is geworden, zal zich ook niet
voor de vijdde mei uitspreken voor
één van de politici, die wel meedin
gen naar de nalatenschap van Pompi
dou.
Wel liet JJ-SS zoals hij in Frankrijk
meestal genoemd wordt, weten, dat
hij zal kiezen uit twee kandidaten: de
socialist Francois Valery Giscard d'Es-
taing. Iedereen houdt het erop, dat de
(kleine) aanhang van Servan-Schrei
ber nu ook tussen deze twee zal wor
den verdeeld. Dat betekent, dat Ser-
van-Schreibers besluit om niet mee te
doen allereerst de gaullistische kandi
daat Chaban-Delmas treft. Deze zou,
in tegenstelling tot zijn rivalen Gi
scard en Mitterrand, nauwelijks scha
de hebben ondervonden van de kandi
datuur van de radicale leider.
Servan-Schreiber leidt de kleine Radi
cale Partij samen met Jean Lucanuet,
die veel meer naar rechts lonkt. Deze
heeft zich vorige week al achter Gi
scard opgesteld.
Inflatie
De termijn voor kandidaatstelling
voor de Franse presidentsverkiezingen
Servan-Schreiber
is vannacht afgelopen. Er zijn nu
ruim dertig deelnemers ingeschreven,
maar slechts drie maken een serieuze
kans: Mitterrand, Giscard en Chaban.
Alle drie stortten zich gisteren op de
economische politiek, een uiterst be
langrijke zaak voor Frankrijk, dat vol
gens schattingen na de eerste maan
den van 1974 dit jaar een inflatie van
DAMASCUS, BEIROET (Reuter/AP).
De Sowjet-Unie en Syrië hebben
een gemeenschappelijk communiqué
uitgegeven, waarin het belang wordt
bevestigd van de verzekering van
Syrië's defensieve kracht en waarin
elk akkoord over troepenscheiding on
verbrekelijk verbonden wordt geacht
met een algemene regeling in het
Midden-Oosten. Het communiqué
werd uitgegeven na de terugkeer van
de Syrische president Hafez Assaad
uit Moskou.
De verklaring schetste ook het belang
van deelneming van de SowjetrUmie
aan alle fasen op de weg naar een
rechtvaardige en duurzame vrede in
het Midden-Oosten. De 'explosieve' si
tuatie aan het Syrische front bevestigt
volgens de verklaring meer dan ooit,
'dat terugtrekking van Israëlische
troepen uit alle bezette Arabische gebie
den en garanties voor de rechten van
het Palestijnse volk de basisprincipes
blijven van een behoorlijke regeling
en dat een voorbijgaan daaraan
slechts tot ernstige repercussies kan
leiden'.
Deze krachtige taal ging gepaard met
de levering van nieuwe voorraden
hoogontwikkeld wapentuig - volgens
het leidende Beiroetse blad Al Anwar
zelfs van het laatste type Mig-25 en
van 'Scud' grond-grondraketten. De
Russen zouden er ook in hebben toe
gestemd Syrische piloten op de Mig
25 te trainen dn de Sowjet Unie. Het
zou voor het eerst zijn dat ze zoiets
toestaan aan een niet-lid van het War-
schaupakt.
Dreigende taal
Terwijl de Libanese regering het re
sultaat afwacht van een onderzoek
hoe het mogelijk was dat Libanese
strijdkrachten er niet in geslaagd zijn
de Israëlische commando-aanval op Lii
banese grensdorpen te onderscheppen,
heeft het semi-officiële Egyptische
blad dinsdag dreigende taal jegens Is
raël afgedrukt. De hoofdinspecteur,
Aly Amin, zei dat Egypte lange af-
standsraketten tegen Israël zou kun
nen inzetten als het zijn operaities te
gen Syrië en Libanon uitbreidt
'Deze raketten behoren tot de soorten
moderne wapens die we tijdens de ok-
tober-oorlog niiet hebben gebruikt',
6Chreef Amin. De Egyptische minister
van oorlog, maarschalk AChmed Is
mail verklaarde tegenover de pers:
'Er liggen nog meer ernstige en be
langrijke missies voor ons an het ver
schiet voor de totale bevrijding van al
onze landen'. De minister van defen
sie herinnerde zijn Israëlische collega
eraan dat Egypte sinds het bestand
nog geen soldaat heeft gedemobili
seerd en 'niet zou aarzelen de gevech
ten te hervatten wanneer Israel zich
schuldig maakt aan agressie tegen
welk Arabisch land ook'.
Zonniger
Zonniger blijft president Sadat tegen
de situatie aankijken. Hij zei ervan
overtuigd te zijn dat er spoedig een
troepenscheiding aan het Golan-front
zal komen In een interview met het
Libanese blad Al Shaab zei Sadat over
zijn vriendschap met de Syrische pre
sident Assaad: 'Assaad was mijn enige
partner in de oktober-oorlog en ik zal
hem trouw blijven tot mijn dood'.
Het is bekend dat de Syrische presi
dent overigens niet ingenomen was
met het feit dat Egypte eenzijdig een
akkoord over de terugtrekking van de
troepen met Israël besloot. Hij wilde
een gelijktijdige terugtrekking op bei
de fronten.
Eén Israëliër is gedood en twee zijn
gewond bij hernieuwde gevechten op
de berg Hermon. zo heeft een woord
voerder dn Tel Aviv medegedeeld.
Daarmee is het aantal Israëlische ge
sneuvelden sinds de herleving van de
vijandelijkheden op Golan op 12
maart gestegen tot zeven en het aan
tal gewonden tot 44.
twintig procent te wachten staat.
Chaban-Delmas beloofde de kiezers
een 'democratisch plan om onze eco
nomie in dertig maanden weer op de
rails te krijgen'. De socialist Mitter
rand vroeg om versterking van de
Franse frank. Herwaardering van de
frank, zou de prijs voor import verla
gen en Frankrijk beter in staat stel
len zijn internationale en vooral Eu
ropese verplichtingen na te komen, al
dus Mitterrand.
Volgens Giscard is de economische po
litiek van Mitterrand echter weinig
geschikt voor frankrijk. 'Hij vecht
niet tegen inflatie, maar organiseert
haar alleen maar', aldus Giscard. Deze
werpt zich tegenover Chaban-Delmas
steeds weer op als de echte geestelijke
erfgenaam van Pompidou. Voor de
Franse radio merkte hij gisteren wat
wrevelig op, dat een 'bepaalde kandi
daat zegt het denken van Pompidou
te vertegenwoordigen, terwijl hij te
zelfdertijd het beleid, dat onder Pom
pidou werd gevoerd, aanvalt'.
Michel Jobert, voorlopig nog minister
van buitenlandse zaxen in Frankrijk,
gelooft dat er voor 1980 een gemeen
schappelijke Europese regering kan
worden gevormd. Hij zei dat in een
interview met het dagblad Le Monde.
'Wij zijn uitstekend in staat een Eu
ropese regering, federaal of onfede-
raal, met een goed werkend parlement
op te bouwen. Ik geloof dat er geen
hindernissen zijn', aldus Jobert. Maar
als de Europese landen zullen probe
ren volledig in elkaar op te gaan, is
hun poging tot mislukken gedoemd.
De nationale belangen zullen een der
gelijk radicaal experiment nooit toe
staan, zo liet hij er waarschuwend op
volgen.
Jobert zei, dat de Europese eenheid
in 1980 bereikt kan worden, als krach
ten buiten Europa de ontwikkeling
niet vertragen. 'Ik spreek niet over de
Arabische landen of de landen van de
derde wereld, welke Europa veel bete
kent. Ik spreek over de Amerikaanse
wereld, de Sowjet-wereld', verduide
lijkte hij.
De Franse minister toonde zich niet
al te ongerust over Engelands terug
houdendheid ten aanzien van Europa.
'Als Engeland ons nu niet wil volgen,
kan Europa volgens mij gewoon door
gaan; Engeland zal dan wel harder
moeten lopen om de trein te halen'.
SAIGON (Reuter, UPI, AP) Zuid-
Vietnam heeft dc besprekingen met
de Viet Cong, die in Parijs worden
gevoerd, voor het vinden van een po
litieke oplossing in Vietnam voor on
bepaalde tijd opgeschort. De Zuidviet-
namese minister van buitenlandse za
ken, Voeong Van Bac, die dit in Sai
gon meedeelde, zei dat tot opschor
ting was besloten wegens voortduren
de communistische schendingen van
het bestand. De Zuidvietnamese dele
gatie heeft de opdracht gekregen geen
besprekingen meer te voeren totdat
de Viet Cong heeft aangetoond aan de
vrede te willen werken door concrete
acties. Het overleg met de Viet Cong
in de gemengde militaire commissie
in Saigon zal gewoon doorgaan.
Directe aanleiding voor het afbreken
van de politieke besprekingen vormde
de aanval op de basis Tong Le Chan
die vorige week onder de voet werd
gelopen door de Viet Cong en waar
door de hoofdstad Saigon nu wordt
bedreigd. Viet Cong afgevaardigden
hebben in Saigon gemeld dat de op
schorting van de besprekingen in Pa
rijs deel uitmaakt van een gezamen
lijk plan van de Verenigde Staten en
Zuid-Vietnam om het vredesakkoord
en het bestand te ondermijnen en om
zo onder het nieuwste vredesplan van
de Viet Cong uit te komen.
- A
8&f-«
SAN FRANCISCO (UPI) De in fe
bruari ontvoerde miljonairsdochter
Patricia Hearst heeft al dan niet vrij
willig deelgenomen aan een bankover
val in San Francisco. Zij is door een
federale politie (FBI) herkend op
foto's die zijn genomen door een in
het bankgebouw verborgen camera.
De 20-jarige Patricia Hearst maakte
deel uit van een groep van vier vrou
wen en één man, die de bank binnen
drongen en daar 11.000 dollar buit
maakten. Ook de drie andere vrouwen
zijn door de politie geïdentificeerd.
Alle drie staan bekend als leden van
bet geheimzinnige Symbionese Bevrij
dingsleger, de organisatie die dc ver
antwoordelijkheid voor dc onvoering
van Patricia opeiste.
De politie, heeft Patricia niet officieel
beschuldigd van bankroof, omdat niet
vast staat of zij vrijwillig aan dc over
val heeft deelgenomen. Op één van dc
foto's (zie boven) staat een vrouw
met liet geweer op Patricia gericht.
Dat zou er op kunnen wijzen, dat de
miljonairsdochter, die zelf ook een
machinepistool droeg (zie foto hier
naast), onder dwang het bankgebouw
is binnen gebracht. Bijna twee weken
geleden verspreidden haar ontvoer
ders een geluidsbandje, waarop Patri
cia vertelde, dat zij volledig bad
gebroken met haar verleden en nu
streed aan de kant van het 'Bevrij
dingsleger', waarvan niet veel meer
bekend is dan dat het met geweld dc
samenleving wil hervormen.
Patricia Hearst, telg uit een familie
van befaamde krantenmagnaten, werd
op 4 februari uit haar studenten
flat in Berkley ontvoerd. Sinds
dien heeft haar vader enkele miljoe
nen dollars besteed aan voedseluitde-
lingen aan armen in Californië. Haar
ontvoerders hadden dat als losprijs
geëist. Patricia wordt nu officieel ge
zocht als 'getuige van een bankover
val'.
WASHINGTON (UPI) De Ameri
kaanse minister voor het leger, Ho
ward Callaway, heeft de gevangenis
straf voor luitenant William Calley,
die is veroordeeld wegens de massa
moord in het Zuidvietnamese dorpje
My Lai, verminderd tot tien jaar. Dat
betekent dat Calley over een half jaar
in aanmerking komt voor voorwaarde
lijke vrijlating.
Calley was aanvankelijk tot levenslang
veroordeeld, maar kort na dat vonnis
werd zijn straf verminderd tot twintig
jaar. Nu is opnieuw besloten tot ver
korting van zijn gevangenisstraf. Cal
ley is schuldig bevonden aan moord op
tenminste 22 burgers in My Lai op 16
maart 1969. Bij een Amerikaanse mi
litaire actie in dit gehucht werden
toen meer dan honderd mannen, vrou
wen en kinderen doodgeschoten.
Minister Callaway zei in zijn herzie
ning van het vonnis dat er redelijker
wijs geen twijfel bestaat aan het feit
dat Calley de moorden heeft begaan
waarvoor hij is veroordeeld. 'Deze da
den van moord enrmishandeling op on
gewapende burgers zijn zo afschuwelijk
voor hen die de fundamentele wette
lijke en morele basis van deze repu
bliek aanvaarden, dat ze niet door de
vingers gezien of vergeten kunnen
worden', aldus Callaways mededeling.
Maar bij de herziening van het von
nis waren 'verzachtende omstandighe
den gebleken'. 'Calley heeft mogelijk
oprecht gemeend dat hij in overeen
stemming met de ontvangen orders
handelde en was zich niet bewust van
zijn verantwoordelijkheid een illegale
opdracht te weigeren', zo luidt de mo
tivering van de strafverzachting.
DJAKARTA (AFP) De Indonesi
sche vereniging van vogelbeschermers
heeft Nederlandse exporteurs verant
woordelijk gesteld voor de dood van
24 flamingo's van de 32 die in februa
ri van Nederland naar Indonesië wer
den gezonden.
De voorzitter van de vereniging, Ka-
mil Oesman, zei dat de meeste van de
ze vogels tijdens het vervoer per
vliegtuig zijn gestorven, en andere
kort na aankomst in de dierentuin
van Djakarta. Volgens de voorzitter is
het overlijden van de dieren voorna
melijk het gevolg van de slechte be
huizing waarin zij tijdens het vervoer
door de lucht waren ondergebracht
DAKAR (Reuter, UPI) Premier
Jalloed van Libië is naar Niger gevlo
gen om de situatie in ogenschouw te
nemen nadat president Diori van Ni
ger maandag door een militaire coup
onder leiding van luitenant-kolonel
Koenti opzij gezet werd. Voor de
staatsgreep, dus nog onder het bewind
van Diori, waren de betrekkingen tus
sen beide landen correct, maar tame
lijk koel. Vorige maand nog bezocht
de Libische leider, kolonel Khaddaffi,
de hoofdstad van Niger, Niamey, en
volgens buitenlandse waarnemers was
dat bezoek geen succes omdat er geen
gezamenlijk slot-communiqué bekend
werd gemaakt. Ook zouden hoge auto
riteiten in Niger toen bitter gestemd
zijn omdat Libië haar olieprijzen voor
DURBAN (AFP) Een schichter in
Zuid-Afrika, die door een politiehond
in zijn zitvlak was gebeten terwijl hij
aan het 'schichten' was, is dinsdag ook
nog veroordeeld tot vijf slagen met
een rotanstok voor zijn 'onfatsoenlijk
gedrag'.
De achttienjarige naaktrenner had zijn
naaktrennerij uitgeoefend op Goede
Vrijdag in het hart van Durban, waar
een politieman met een hond hem zag.
De hond rende harder dan de schich
ter en de laatste ondervond dat ook
snel genoeg op pijnlijke wijze.
het door een langdurige droogte ge
teisterde Niger niet wenste te verla
gen. Khaddaffi verklaarde gedurende
zijn bezoek van vorige maand dat 'er
niet langer een grens bestond tussen
de twee Moslem-staten', een opmer
king die de autoriteiten in Niamey
toen nogal verbijsterde. Enkele dagen
na het vertrek van Khaddaffi werd er
bekend gemaakt dat Libië en Niger
overeen gekomen waren een defensie
verdrag te sluiten, maar in Niamey
werd hier bijzonder weinig publiciteit
aan gegeven.
Intussen doen over het lot van Diori
en zijn gezin en over de oorzaken van
de coup verschillende geruchten de
ronde. Kolonel Koenti verklaarde in
een radioboodschap dat 'alle leden
van de vorige regering in goede ge
zondheid zijn en in hun woningen
verblijf houden'. Verder deelde hij
mee dat het leger de macht over ge
nomen had vanwege de tragische situ
atie in Niger veroorzaakt door de
langdurige droogte en het feit dat het
regiem-Diori niet tegen de problemen
opgewassen zou zijn.
In Parijs echter meldde het dagblad
Le Monde dat Diori's vrouw gedood
was en hijzelf en zijn zoon licht ge
wond raakten toen ze zich tegen hun
arrestatie verzetten.
In Dahomey gingen geruchten dat er
een verband bestaat tussen de val van
Diori en zijn weigering het uranium
dat in Niger gevonden wordt te blij
ven verkopen voor een prijs die hij te
laag vond.
Niger beschikt over rijke uranium-
voorraden, de grondstof voor kerne
nergie, die met behulp van Fankrijk
geëxploiteerd werden, en waar sinds
1970 ook de Amerikanen bij betrok
ken zijn.
De nieuwe machthebbers hebben alle
politieke gevangenen, vooral studen
ten en professoren, die vanwege een
staking op de universiteiten in febru-
Van onze correspondent
MAASTRICHT-KANNES Avondlij
ke wandelaars vonden maandagavond
laat op een landweggetje in het aan
Maastricht grenzende Belgische plaats
je Kannes. een jongeman met vijf
schotwonden in het voorhoofd c*n één
in de kin. In zorgwekkende toestand
werd de man opgenomen in het zie
kenhuis van Tongeren. Uit een giste
ren ingesteld onderzoek, is gebleken
dat het slachtoffer een 20-jarige com
munelid uit Heer bij Maastricht is.
Verder kwam vast te staan dat de
schoten maandagmiddag al om vier u.
moeten zijn gelost. Men houdt er ern
stig rekeniimg mee, dat het hier een
afrekeningsactie uit het hippie-milieu
betreft.
ari gevangen gezet waren, vrij gela
ten. De coup werd dan ook door stu
denten in de straten van Niamey met
gejuich begroet. Het is nog niet be
kend of het nieuwe regiem haar be
trekkingen met het buitenland, speci
aal met Libië, zal wijzigen.
PEKING (AFP) Als men de tekst
van aanplakbiljetten moet geloven die
buitenlanders in Kanton gelezen heb
ben, is er onlangs in deze stad een
dertigtal mensen terechtgesteld, die
beschuldigd waren van verzet tegen de
campagne die ai ruim twee maanden
in heel China wordt gevoerd tegen de
denkbeelden van wijlen Lin Piao in
confucius.
Volgens de buitenlanders is het echter
mogelijk dat de terechtgestelden in
feite 'gewone' misdaden hebben be
gaan, maar dat hun bovendien verzet
tegen de campagne is verweten om
hun misdadig gedrag verklaarbaar te
maken.
Op verschillende plaatsen in China
heeft men bovendien aanplakbiljetten
gezien met aanvallen op Li-teh-Sjeng,
een van de vijf vice-voorzitters van de
Chinese communistische partij. Waar
nemers weten echter nog niet welke
betekenis men aan deze aanvallen
moet hechten.
door Heinz Gstrein
De Syrische hoofd
stad Damascus
was in het ver
leden het toneel
voor talrijke
militaire staats
grepen. Nu is het
regiem van
president Assad zo
stabiel dat zelfs
een aanzet tot een
werkelijke
democratie moge
lijk bleek.
DAMASCUS De houding van
de Arabische Republiek Syrië is
tijdens de huidige vredes-onder-
handelingen over het Midden-
Oosten een ongrijpbare factor
gebleven. Als verklaring voor
de zig-zagkoers van het bewind
in Damascus wordt vaak een
machtsstrijd tussen de 'gematig
de' president Assad en militai
ren van de harde lijn ten tonele
gevoerd. Daarbij wordt vrijwel
uit het oog verloren dat Syrië
in feite toch een vorm van par
lementaire democratie kent.
De belangrijkste politieke rol in
Syrië wordt gespeeld door de Baath
partij, in 1940 gesticht en sinds 1963
in Syrië aan het bewind. De oprich
ter van de partij, Michel Aflag,
christen en oorspronkelijk commu
nist, schiep later een eigen ideologie
die de modernisering en wederop
standing van de Arabische wereld
en daarbij behorende macht ev in
vloed wil. Dit doel moet bereikt
worden door verhoging van de le
vensstandaard van de Arabische
massa en strijd tegen het imperialis
me.
Bijna tien jaar was de Baathpartij
in Syrië als eenheidspartij aan het
bewind, toen Abdallah al Ahmar er
in 1972 in slaagde de Islamitische
Haurani-socialisten, de Syrische com
munisten, de pro-Egyptische 'Sociale
Beweging' en andere splintergroe
pen uit de illegaliteit te halen en
hen won voor een gezamenlijk op
treden mdt de Baath-partij. Tijdens
de verkiezingen in mei 1973 kwamen
deze verenigde linkse partijen elk
met eigen fractie-kandidaten voor de
parlementszetels, zodat de Syrische
kiezer voor het eerst sedert lange
tijd weer een werkelijke keus kon
doen. Deze aanzet in de richting van
een democratie rechtse partijen
bestaan nog steeds alleen in het ver
borgene verleent het regime in
Damascus een zekere parlementaire
legitimiteit die tot nu toe in het
buitenland vrijwel onopgemerkt is
gebleven.
OPEN DEUR
Met president Assad en Baath-partij-
secretaris Al Ahmar is de Syrische
minister van buitenlandse zaken en
plaatsvervangend regeringschef Ab-
dol Halim Ghaddam de derde man
in het 'driemanschap' van Damascus.
Ghaddam was de man die in Damas
cus de deur opende voor het eerste
vredesinitiatief van Henry Kissin
ger. Ghaddam haalde Syrië uit het
diplomatieke isolement binnen de
Arabische wereld, normaliseerde de
betrekkingen met het buurland Jor
danië en schiep een vriendschappelij
ke maar ook eigenzinnige verhouding
niet de Sowjet 1'me.
Hoe staat het met de stabiliteit t'n
de toekomst van het huidige regime
in Damascus. Mag men verwachten
dat een met Hafes al-Assad gesloten
vredes-overeenkomst ook op de lan
ge termijn een leidraad voor de po
litiek van Damascus blijft?? Of be
staat er gevaar dat Syrië ook in de
toekomst onder wisselende regimes
een zigzag-koers zal blijven varen?
TEVREDEN
Belangrijk voor het beantwoorden
van die vragen, blijven de interne
verhoudingen binnen de Baath-par
tij. Er kan gezegd worden dat de
•gematigde' vleugel binnen de
Baathpartij nu geen werkelijke op
positie meer tegenover zich vindt
Na het verbond van alle linkse par
tijen onder leiding van Abdallah al
Ahmar zijn slechts enkeld splinter
groepen uit de Baath-partij als poli
tieke oppositie overgebleven. Deze
Baath-dissidenten kunnen pas belang
rijker worden, als het met Damas
cus rivaliserende 'internationale'
Baath-regime in Bagdad (de Syri
sche Baath-partij noemt zich 'regio
naal') een oplossing vindt voor de
interne problemen van Irak en zich
weer kan bezig gehouden met 'Ara
bische' zaken. Dat is uitgesloten zo
lang Irak het vraagstuk van de
Koerden als een molensteen om de
nek hangt.
De Islamitische conservatieven heb
ben in de nieuwe grondwet van Syrië
enkele door hen begeerde rechten
zwart op wit gekregen zodat ze
enigszins tevreden zijn gesteld zon
der dat er aan de werkelijke politie
ke verhoudingen in Syrië iets is ver
anderd. En voor de liberale handels
kringen in Damascus zijn Assads
economische hervormingen veel be
langrijker dan een eigen partij in
het parlement. Zeker deze handels
kringen zien uit naar de vrede die
Assad serieus lijkt na te streven.
Dit was het tweede en laatste arti
kel over de rol van Syrië in de vre
desonderhandelingen over het Mid
den-Oosten
