afleer mogelijkheden voor
ruggaaf van belastingen
Kalk in botten
kan radioactief
gemeten worden
on./Shell wil
affinaderij in
jaoedi Arabië
Vrachtstad Israël
lijkt van de baan
Sor andere regeling voor gehuwde vrouw
Amrobank' Geen deel
aan financiering
staalbedrijf Rhodesië
Japan maakt studie
van inkomenspolitiek
Toepassing nieuwe techniek in Petten?
reer sterke
rijsstijging
ESO-landen
Oktoberoorlog spelbreker
Middénstandsbank
leent 50 miljoen
DOW JONES INDEX
New York nauwelijks prijshoudend
hV/KWiAfiffiET WOENSDAG 17 APRIL 1974
FLN ANCIKN EN ECONOMIE
TPN0ZHS13/L13
fj één onzer redacteuren
yf H'AlAG De mogelijkheden voor teruggaaf van loonbelasting, wanneer men niet in de in-
elasting wordt aangeslagen, verschillen van die van voorgaande jaren. Dit is een gevolg van
wijzigde wettelijke bepaling, dat de gehuwde vrouw voortaan zelfstandig over haar arbeidsin
ten belasting betaalt. Belangrijk is ook, dat de aanslaggrens, waarboven men inkomstenbelas-
betaalt, is opgetrokken van 18.000,- naar 25.000.
gehuwde vrouw zelfstandig be-
ig moet betalen, zal ze ook zelf-
ig om teruggaaf van belastingen
:n vragen. Voor de vrouw die
l-jiele vorige jaar gehuwd is ge-
bestaat een mogelijkheid tot te-
wanneer ze niet het hele jaar
gewerkt, of wanneer zij hoge af-
•e posten heeft in verband met
trekking. De kans op teruggaaf
de vrouw die in 1973 is ge-
rd, is in het algemeen klein, om-
roor haar over het gehele jaar de
belastingvrije som (het gedeelte
het inkomen, waarover geen be-
ig verschuldigd is) geldt.
innen
ongetrouwde en getrouwde man
loet zich de mogelijkheid van te
ruggaf in de volgende gevallen-voor:
- Men heeft slechts een gedeelte van
het jaar gewerkt (bijvoorbeeld vakan
tiewerk).
- Er waren hoge aftrekbare kosten,
aftrekbare hypotheekrente, persoonlij
ke verplichtingen, buitengewone las
ten of giften.
- De belastingvrije som is gedurende
het jaar hoger geworden door bijvoor
beeld: huwelijk (dit geldt niet voor
de vrouw), meer kinderaftrek of het
bereiken van de 65-jarige leeftijd.
-Men is ongehuwd en in 1973 35 jaar
geworden.
Hoe?
De manier
belastingen
om teruggaaf van
te krijgen is
niet ingewikkeld. Men moet een
ingevuld en ondertekend teruggaaf bi 1-
jet inleveren bij de inspekteur van de
direkte belastingen van de plaats
waar men op 31 december 1973 woon
de. Dit biljet moet vóór 1 januari
1975 ingeleverd zijn. Na die datum
wordt het niet meer behandeld. Al
léén over 1972 kan nog een teruggaaf-
biljet dat is ingeleverd voor 1 januari
1975 in behandeling worden genomen,
indien het totaal van de teruggaaf
meer dan 500 bedraagt. Bij een ver
zoek om teruggaaf bekijkt de inspec
teur ook of en in hoeverre men te
vens voor een teruggaaf van de pre
mie AOW/AWW in aanmerking komt.
De volgende teruggaafbiljetten zijn te
verkrijgen op de inspecties der direc
te belastingen:
- het T-biljet voor ongehuwden en
gehuwde mannen,
- het TG-biljet voor de vrouw die
het gehele jaar 1973 gehuwd is ge
weest.
Voor de vrouw, die in het jaar 1973
in het huwelijk is getreden bestaat
geen afzonderlijk teruggaafbiljet in
verband met haar geringe kans op
een teruggaaf. In het weinig voorko
mende geval dat er voor haar toch
recht op teruggaaf bestaat, kan zij bij
de inspecteur een 'aangepast GU-bil-
jet' vragen,
premie AOW
Premie
Als de man van een werkend echtpaar
voor dat jaar geen aangifte behoeft te
doen voor de inkomstenbelasting en
premieheffing, en de ingehouden pre
mies AOW/AWW van man en vrouw
meer bedragen dan de maximale pre
mie voor 1973 (ƒ2.916) kan men het
teveel betaalde terugkrijgen. Een
voorwaarde is wel, dat men het gehe
le jaar getrouwd is geweest.
Voor deze teruggaaf is een PH-biljet
nodig, dat eveneens te verkrijgen is
bij de inspektie. Ook dit biljet moet
worden ingeleverd bij de inspekteur
van de directe belastingen van de
plaats, waar men 31 december woon
de.
AMSTERDAM De Amsterdam-Rot
terdam Bank maakt geen deel uit en
heeft geen deel uitgemaakt van een
bankensyndicaat, dat een in Rhodesië
te bouwen staalfabriek zou financie
ren (zie onze vorige editie). De Am
robank zegt wel, dat de European-
American Bank, waarin zij met nog
vijf Europese banken deelneemt, eind
1972 heeft geparticipeerd in leningen
van drie staalfabrieken (Voest uit
Oostenrijk, Klöckner en Neunkircher
Eisenwerk uit West-Duitsland), die
aan een Zwitserse debitrice werden
verstrekt.
Van enige relatie met investeringen
in Rhodesië is de Amrobank hierbij
nooit gebleken. European-American
Bank heeft de leningen overigens
kort geleden opgezegd en terugont
vangen.
TOKIO Japan bestudeert de moge
lijkheid van het invoeren van een in
komenspolitiek. Een en ander nu aan
de Japanse arbeiders grote loonsver
hogingen zijn toegekend.
Verleden week kregen de arbeiders in
de transportindustrie na een staking
van 88 uur loonsverhogingen tot een
maximum van 31 procent De Japanse
zeelieden hebben een staking geannu
leerd nadat hen een maandelijkse
loonsverhoging van ruim ƒ360 was
toegezegd. De Japanse regering gaat
zich intensief bezig houden met de
gevolgen van deze loonsstijgingen
voor de industrieën van het land en
voor het verband tussen lonen en
prijzen.
Een gezonde volwassen man heeft ongeveer 1,1 kilo kalk (calcium)
in zijn lichaam hoofdzakelijk in de beenderen. Zoiets is tegen
woordig in "n uurtje te meten, zij het dat je daar heel grote en dure
apparaten voor nodig hebt. De gebruikte techniek heet in-vivo acti
veringsanalyse, wat gelukkig tot IV\ A kan worden afgekort. Hoe
dat werkt, beschrijft drs. J. G. Ackers van het Reactorcentrum Ne
derland in het aprilnummer van Atoomenergie.
één onzer verslaggevers
jiSTERDAM De Kon./Shell voert momenteel besprekingen
1 de regering van Saoedi Arabië om in dat land een raffinaderij
Iten petro chemische fabriek te vestigen. Met deze plannen zou-
ettelijke miljarden guldens zijn gemoeid.
Britse weekblad Petroleum Intel-
ce Weekly weet te melden dat al
emming is verleend voor beide
scten die volgens het blad 3 mil-
gulden vergen. Een woordvoer-
7an de Shell-groep ln Londen wil-
p de berichten nog geen commen-
geven.
1 Oil heeft volgens Petroleum In-
jence toestemming gekregen voor
60ortgeilijk project. Elk van de
e raffinaderijen zouden een pro-
iecapaciteit krijgen van 500.000
1 van 159 liter per dag. (Ter ver-
Icing: alle Nederlanders tesamen
uiken per dag eenzelfde hoeveel-
zodat elk van de raffinaderijen
rincipe in onze nationale behoefte
kunnen voorzien),
ens het Britse weekblad kan vol-
jaar reeds met de bouw van de
>lexen in Saoedi Arabië worden
innen waarna ze eind 1977 of be-
1978 kurmen worden voltooid.
rlangen
.de presentatie van jaarverslag
tateerde de Shell-directie onlangs
verlangen van de Arabische lan-
om te komen tot een eigen olie-
istrie, terwijl zij in een later sta-
i wellicht ook belangstelling zou-
kunnen krijgen voor investerin-
in de consumentenlanden. 'Deze
len willen betrokken worden niet
en meer bij de winning maar ook
de volgende fasen van het proces',
onstateerde een Shell-topman, die
bij ook wees op de belangstelling
lIJS In de 24 landen die bij de
snisatie voor Economische Samen-
klng en Ontwikkeling zijn aange-
en zijn de kosten van het levens-
erhoud in de twaalf maanden tot
I fc-bruari gemiddeld met 12 pro-
t gestegen. In 17 landen stegen de
zen met meer dan 10 procent. Van
industrielanden had Japan de
»tste prijsstijging, namdlijk 26,3
r de gemiddelde prijsstijging van
procent zegt de OESO dat hierin
versnelling van de inflatie in de
maanden tot eind februari 1974
uitdrukking komt, voornamelijk
wrzaakt door.de prijsverhogingen
ruwe olie. Op jaarbasis ging het
ongeveer 16 procent.
Japan, de Verenigde Staten en Ca-
a stegen vooral de prijzen van le-
«middelen. In de Verenigde Staten
gen de kosten van het levensonder-
id met 10 procent omhoog, in Ca-
a met 9,6 procent. In Europa werd
omvang van de prijsstijging gedeel-
jk bepaald door het regeringsbe-
I ten opzichte van dd olieprijzen.
I Zwitserland bijvoorbeeld zorgde
1 verlaging van de prijs van huis-
indolie in februari voor een daling
1 het algemene prijsindexcijfer,
[prijzen stegen het meest in de
ïe minder ver geïndustrialiseerde
[SO-landen Griekenland en IJsland,
pielijk met 33,4 procent en 33,2 pro-
it. In Nederland was de stijging
tt verhouding klein, te weten 8,5
kent.
de andere landen kwamen de vol-
nde prijsstijgingen voor (in procen-
i): Australië 13,2, Nieuw-Zeeland
2, Frankrijk 11.5, West-Duitsland
Italië 13.2, Engeland 13.2, België
i Luxemburg 8.3, Denemarken 13.5,
fland 13.5, Oostenrijk 8.4, Finland
4, Noorwegen 8.8, Portugal 19.3.
anje 14.2, Zweden 10.2, Zwitserland
0 en Turkije 19.2.
die Iran heeft gehad voor de vestigin
gen van een raffinaderij in België.
Shell staat, zo zei de directie toen,
niet afwijzend tegenover akkoorden
met olielanden over de bouw van raf
finaderijen en aanverwante industrie,
maar het concern vreest wel de risi
co's die aan dergelijke overeenkom
sten kleven, omdat de landen in kwes
tie de akkoorden van de ene op de
andere dag kunnen veranderen. Een
andere handicap voor de maatschap
pijen is dat het vervoer van oliepro-
dukten als bijvoorbeeld benzine en
nafta veel duurder is dan het trans
port van ruwe olie, omdat in de
mammoettankers meerdere comparti
menten voor de verschillende produk-
ten nodig zijn.
Conferentie
De berichten over de vestiging van
raffinaderijen in Saoedi-Arabië komen
na een conferentie van Arabische lan
den in de Libische hoofdstad Tripoli
waar was gepleit van petrochemische
alsook kunstmest- en staalfabrieken in
het Midden-Oosten. De ministers die
aan de conferentie deelnamen beslo
ten hiervoor een fonds te stichten.
Hoe groot dit zou moeten zijn is niet
bekend gemaakt maar waarnemers in
Tripolis menen te weten dat het hier
gaat om een minimumbedrag van 36
miljoen dollar in de komende tien
jaar. De ministers dringen er bij hun
regeringen op aan de ontwikkeling
van een eigen grondstoffenindustrie
zo krachtig mogelijk ter hand te ne
men en alle mogelijke moeite te doen
voor de opbouw van een industrie die
halffabrikaten en eindprodukten ver
vaardigt, vooral ijzer- en staalproduk-
ten en chemicaliën.
Inmiddels heeft het hoofd van het
Amerikaanse Federale energiebureau
William Simon tegengesproken dat er
tijdens het Arabische embargo op de
levering van olie aan de Verenigde
Staten olie uit Saoedi-Arabië naar
Amerika is 'doorgesijpeld'. De olie die
in november en december in Ameri
kaanse havens is aangekomen is al
voor de instelling van het embargo op
16 oktober van het vorige jaar ver
scheept, aldus Simon. De prijs van de
olie die in januari en februari is aan
gekomen, 3.58 dollar per vat afgele
verd in Amerikaanse havens, bewijst
volgens hem dat ook die olie al voor
16 oktober was verscheept
Studies van de totale hoeveelheid
kalk in het lichaam zijn uitgevoerd in
ziektegevallen met bekende of ver
moede ontkalking van de beenderen.
Ook voor een aantal andere lichaams
bestanddelen kan de totale hoeveel
heid met IWA vrij eenvoudig wor
den bepaald. En dat kan voor medisch
onderzoek nieuwe mogelijkheden bic
den.
De techniek is in wezen geweldig sim
pel. Activeringsanalyse zoals die al ja
ren met succes wordt toegepast houdt
in dat een te onderzoeken voorwerp
of monster wordt bestraald met neu
tronen, rondvliegende bouwstenen
van atoomkernen. In het begin kon
dat alleen door het een tijdje in of
vlak naast de kem van een atoomreac
tor te leggen. Dat gebeurt nog wel,
maar de laatste tijd zijn er ook losse
neutronenbronnen beschikbaar, zodat
activeringsanalyse niet meer aan de
beschikbaarheid van een onderzoekre-
actor is gebonden.
Tijdens de bestraling wordt een aan
tal neutronen 'ingevangen' in de ker
nen van atomen in het monster. Die
kernen worden daardoor in het alge
meen radioactief. En het aardige is
dat ze daarna gammastraling gaan uit
zenden (een extra doordringend
broertje van röntgenstraling) van een
golflengte die per atoomsoort ver
schilt cn bekend is. Die gammastra
ling kan worden gemeten, waarna de
aanwezige hoeveelheid van bepaalde
atoomstoorten bijvoorbeeld calcium
kan worden uitgerekend.
meten, maar wel 'grotere' bestandde
len van het lichaam, zoals die 1,1 kilo
kalk.
Het is dus niet nodig om een mens
een poosje in een kernreactor te stop
pen dat zou ook dodelijk zijn, daar
zit niet voor niets zoveel staal en be
ton omheen. Je kunt iemand met een
gepaste neutronenbron voorzichtig be
stralen, en dan in een uiterst gevoeli
ge Tichaamsteller' in een klein half
uurtje opnemen wat er aan specifie
ke gammastraling terugkomt.
Belasting
---i Gevoelig
Uren staren op je Franse pennetje, zo nu en dan een felle
slag, en de wetenschap dat het daaronder in je leefnet
langzamerhand toch een drukte van belang wordt: wat kan
de sportvisser zich nu eigenlijk nog méér wensen? Haast
niets, laat ons eerlijk zijn.
En dan plotselng wordt het alles geel en blauw voor Je
ogen en ben je, ook als 65-plusser in ruste, gewoon ver
lóren. Het Franse pennetje mag springen of wegschieten
er is, zo blijkt ineens nog ónder lokaas op de wereld.
Een handvol sinaasappelen bijvoorbeeld. Zomaar tegeef.
De 'Meisjes van Maroc' zijn weer ln touw. Of je ook even
beet hebt
Nederland vormt nog steeds een groeiende markt voor
Marokkaanse sinaasappelen en mandarijnen. In het sei
zoen 1972/73 stegen de hoeveelheden in Nederland inge
voerde sinaasappelen tot 30.000 ton ten opzichte van
27.000 ton in 1971/72. Voor de Marokkaanse mandarijnen
waren de cijfers voor 1972/73 20.000 ton en voor 1971/72
13.000 ton. Daannee is Marokko na Israël cn Spanje de
derde leverancer van citrusfruit in Nederland.
Citrusvruchten behoren op het ogenblik tot de belangrijk
ste exportprodukten van Marokko. Nederland staat wat
betreft de konsumptie in West-Europa per hoofd van dc
bevolking bovenaan. Per jaar eet de Nederlander gemid
deld 18,8 kilo sinaasappelen en mandarijnen, bijna 3 kilo
meer dan het West-Europesc gemiddelde.
Teneinde de aandacht van het Nederlandse publiek op
het Marokkaanse citrusfruit te richten, zullen de zoge
naamde 'Meisjes van Maroc' vanaf heden tot eind mei
weer aktief in Nederland zijn. Namens het Marokkaanse
regeringsbureau voor handels- en exportbevordering zul
len zij zich overal in het land presenteren om met name
voor de Maroc-sinaasappel propaganda te maken. Het is de
derde maal dat deze aktie wordt gevoerd; de vorige twee
jaar oogstte de campagne bijzonder veel succes.
Embargo
Het Amerikaanse ministerie van Eco
nomische zaken heeft verleden week
cijfers gepubliceerd waaruit blijkt dat
in de periode november tot en met fe
bruari niet-onaanzienlijke hoeveelhe
den olie uit Saoedi-Arabië in de Ame
rikaanse havens zijn aangekomen. In
januari arriveerden ongeveer 250.000
vaten en in februari bijna het dubbe
le. Simon wees erop dat de prijs van
Arabische olie op 16 oktober tot 5.12
dollar per vat werd verhoogd (het
gaat hierbij echter om een zogenaam
de 'posted price', dat wil zeggen een
fictieve prijs die alleen dient voor de
vaststelling van de royalties en de be
lastingen die de westerse oliemaat
schappijen de produktielanden moeten
betalen. De werkelijke exportprijs van
de olie ligt gewoonlijk veel lager.
Saoedi-Arabië heeft ook met klem te
gengesproken dat het tijdens het em
bargo olie naar de Verenigde Staten
zou hebben uitgevoerd. Inmiddels
heeft het Amerikaanse ministerie la
ten weten dat het niet uitgesloten
moet worden geacht dat de olie die in
de embargo-periode in de Verenigde
Staten is aangekomen inderdaad voor
16 oktober is verscheept. Een woord
voerder opperde de mogelijkheid dat
de cijfers een verkeerd beeld geven
doordat geen rekening is gehouden
me vertragingen in de verscheping.
Hij zegde toe dat de kwestie zal wor
den uitgezocht.
Het plan is een idee van de nu 68-jarige New Yonkse reder
sclie oorlog van oktober 1973 een streep heeft gezet voor een
internationale vraclitsitad in Israël, waardoor Israël als een
soort 'tussenpersoon' voor de liele wereld zou fungeren.
Het plan is een idee van de nu 68-jarige Uew Yorkse reder
Julius Stulman.
Volgens zijn al in 1947 op papier
gezette gedachte zou de vrachtstad
moeten dienen voor de ontvangst,
de opslag en de afzet van allerlei
produkten voor de gehele wereld.
De producenten zouden daardoor
worden verlost van de last van een
feitelijke levering van de goederen.
Ontvangstbewijs
Volgens de grondgedachte van het
project worden de goederen in
laadkisten uit Ceylon Australië of
waarvandaan ook naar de vracht
stad getransporteerd, daar geregi
streerd en opgeslagen, waarna de
afzender een bewijs van ontvangst
krijgt. Naarmate de vrachtstad
meer van de grond komt en meer
vertrouwen krijgt, zouden de pro
ducenten hun ontvangstbewijzen
van 'vrachtstad' zelfs kunnen ver
handelen of als onderpand voor le
ningen en kredieten kunnen geven-
voordat de feitelijke verkoop tot
stand is gebracht. Uiteindelijk zou
den die ontvangstbewijzen volgens
de Israëlische hoogleraar dr. Gillis
zelfs het antwoord kunnen zijn op
de monetaire wereldvraagstukken,
door zelf een stabiele wereldvaluta
te worden.
Ondanks zijn revolutionaire ge-
dachtengang en zijn politiek gela
den achtergrond heeft het plan on
telbare studies en commissies over
leefd en was het in de eerste fase
van concrete uitwerking gekomen
toen de oorlog van Grote Verzoen
dag vorig jaar oktober uitbrak.
Verscheidene honderden hectares
grond- bij Asjdod, de haven ten
zuiden van Tel Aviv, werden voor
een experiment met de 'vrachtstad'
gereserveerd.
Het valt nu op geen stukken na te
zeggen wanneer het project weer
tct leven zal worden geroepen, als
dat al gebeurt, meent dr. Gillis.
Internationaal klimaat
Hij is zich ervan bewust dat de in
ternationale situatie van Israel er
oorzaak van zouden kunnen wor
den dat het project een doodgebo
ren kind wordt. De Afrikaanse lan
den bijvoorbeeld, waarvan er veel
de Arabische zaak goed gezind
zijn, zullen hoogst waarschijnlijk
geen zaken willen doen met
'vrachtstad' ook niet als zij te zij
ner tijd zou worden beheerd door
enigerlei internationale organisa
tie. Ook zouden er grote ethische
bezwaren tegen het project kunnen
worden gemaakt, omdat men zou
kunnen denken dat de technocra
ten de wereldmarkten gaan mani
puleren en beheersen. Toch ziet
dr. Gillis in het plan ongekende
mogelijkheden.
Volgens reder Stulman is Israël
het enige land, dat in aanmerking
komt voor de vestiging van de
vrachtstad. Het ligt centraal, het
heeft zeehavens, voldoende grond
en een op grote schaal academisch
gevormde bevolking.
AMSTERDAM De Nederlandsche
Middénstandsbank gaat 50 miljoen
15-jarige kapitaal-obligaties uitgeven
met een rente van 9,75 pet. De koers
van uitgifte zal op 22 april worden
bekendgemaakt. De inschrijving is op
24 april en de storting op 15 mei.
De lening zal worden afgelost in 15
nagenoeg gelijke jaarlijkse termijnen.
Vervroegde aflossing is gedurende 10
jaar niet toegestaan.
De lening heeft ten doel de middelen
op lange termijnen te versterken,
daar de uitbreiding van de kredietver
lening zich voor een deel eveneens in
de middellange en lange termijnen
voltrekt. Door de vorm van kapitaalo
bligaties te kiezen waardoor de le
ning is achtergesteld bij crediteuren
versterkt de bank tevens haar ver
mogenspositie.
Per ultimo 1973 beschikte de NMB
over 324 min aan kapitaal en open
reserves. Aan achtergestelde conver
teerbare obligaties stonden uit 14
min en aan kapitaal-obligaties 70
min. Het totaal van de gecombineerde
balans bedroeg 12 miljard. De resul
taten over het eerste kwartaal van
1974 zijn niet onbevredigend.
NED FONDSEN IN NEW YORK
Kon. Olie noteerde gistoren 32%—*4
Unilever $38%—% Philips 8 11%Te
en KLM $25%—26'i
Opgave Hornblower and Weeks.
Koersen in Montreal
Biivls
Uiwi lar A Che in
H unity
Nat. Gas
Mush Ferguson
Nul. ItehiMMcei
Shell Canada
IndUnt. Npuren IJ till. Ilbl. Sinds
10 apr. 843.71 181.99 88.09 70.89 720.0
11 apr. 844.81 181.21 87.36 70.88 719.9
16 april 861.23 183.73 87.39 70.75 723.1
Aaiid. Obl. lot. H. L.
10 apr. 11.160 13.310 1.755 690 634
11 apr. 9.970 13.360 1.716 558 730
16 apr. 14.533 14.450 1.781 1.063 359
Activeringsanalyse heeft twee grote
pluspunten. Ten eerste is de methode
uiterst gevoelig: er zijn bijzonder klei
ne hoeveelheden mee te bepalen. Zo
zijn bijvoorbeeld de spoortjes kwik in
vis die een paar jaar geleden nogal in
de belangstelling stonden, voor een
belangrijk deel met activeringsanalyse
gemeten. En ook de nog veel lagere
concentraties kwik in zeewater zijn,
met wat extra foefjes, op deze manier
achterhaalbaar.
Ten tweede kan het onderzoek in
voorkomende gevallen worden uitge
voerd zonder het betreffende voor
werp te beschadigen. Daar zijn bij
voorbeeld archeologen bijzonder ge
lukkig mee, die van een potscherf of
wat dan ook de preciese samenstelling
te weten kunnen komen, ook wat mi
nieme bijmengsels en verontreinigin
gen betreft Dat kan helpen bij het
bepalen van de herkomst, waardoor
bijvoorbeeld oude handelswegen kun
nen worden opgespoord.
Die twee pluspunten komen samen in
wat op het eerste gezicht een stout
moedige uitbreiding van de actiwe-
ringsanalyse lijkt: niet een potscherf of
een plastic buisje met een chemisch
bewerkt monster bestralen, maar een
compleet, levend mens. Ook die zal
dat in principe onbeschadigd door
staan.
Daarbij past natuurlijk een kleine re
serve: straling is in principe niet ge
zond. Daar komt het eerste pluspunt
te hulp: omdat de techniek zo gevoe
lig is, kan met een medisch aanvaard
bare hoeveelheid straling worden vol
staan, waarmee dan weliswaar geen
sporenelementen kunnen worden ge-
De stralingsbelasting voor de patiënt
bij zo'n meting bedraagt tussen de
helft een eentiende van de dosis die
werkers in de kernenergie volgens de
veiligheidsvoorschriften ten hoogste
per jaar mogen oplopen. Dat blijkt
uit de gegevens die Ackers in zijn ar
tikel verschaft over de drie buiten
landse onderzoekcentra waar de tech
niek al enkele jaren wordt toegepast.
Dat betekent dat per geval zorgvuldig
zal moeten worden overwogen of het
(kleine en redelijk bekende) stra
lingsrisico opweegt tegen de medische
voordelen die een meting oplevert.
Die overweging ligt dichter bij huis
dan men misschien zou denken, want
behalve die drie buitenlandse centra
(twee in Amerika en een in Enge
land) zijn volgens Acker nog vijf
groepen actief op het terrein van IV-
VA en daarvan is er een puur Neder
lands. De voorbereiding voor het ves
tigen van een installatie is 'in een
vergevorderd stadium'.
De ene helft van die installatie staat
al jaren kant en klaar bij het Reactor
centrum Nederland in Petten. Dat is
de voor de meting noodzakelijke 'li
chaamsteller', het grote en dure appa
raat dat minieme hoeveelheden radio
actieve straling registreert die uit een
menselijk lichaam komen. Die 'Whole
body counter', zoals de vakmensen
hem graag noemen, is beschikbaar om
bij ongelukjes inwendige radioactieve
besmetting vast te stellen. Hij wordt
ook voor medisch onderzoek wel ge
bruikt Het aantal onderzochte perso
nen is de laatste jaren nogal fors ge
daald. Inschakeling bij een IVAA-pro-
ject zou dus nieuwe klandizie beteke
nen.
Vraag
Het blijft natuurlijk toch de vraag of
medisch onderzoek en gezondheids
zorg in Nederland nu wel het hardst
om deze nieuwe specialistische onder-
zoektechniek zitten te springen. Een
boeiend onderwerp van wetenschaps
beleid.
NEW YORK
ACF Industrie
Alreo
Allied Chemical
Alum. Co of Am.
American Brands
American Can
Am Cyanamld
Am Electr Power
Am Metal Climax
Am Motors
Am Smelt C Ref
Am Tel Te)
Ampex
Anaconda
Armco Steel
Atlant. Richfield
Bend'.x
Bei hi Steel
Boeing
Burlington Ind.
Can Pacific Ry
Celanese
Chase Manhattan
Chessle System
Chrysler
CtUes Service
Culgete Palmullve
Colt industries
Commonw Edison
Cons Edison
Cunt. Ceo
Cunt Oil
Curtlss Wright
Curtlss Wright A
Uart Ind
Deero and Co
Dow Chemical
Du Ponl (El)
15/4 16/4
50% 50%
12% 12%
42 42%
50 51%
38 38%
27% 28%
23% 24
24% 24%
43% 43%
S% 8%
24% 25%
47% 48%
3% 3%
28% 28%
22% 23
90% 92%
27% 21%
33 337,
15%
24%
15%
32%
46%
49%
23%
39%
tl%
17%
40%
63%
9/4
10/4
15/4
1.72
1.78
1.72
23%
2474
24
2174
21%b
20%
11%
10%
10%
1774
17%
1774
5.22L
5.22L
5.09L
18%
1774
1774
Euslman Kodak 104% 108%
First Nat City 40% 41%
Admiral Corp
Allengheny Pow S
Aknona
Am Standard
Amsied Ind
Kurd Motor
5!
52%
Fruehaur
23%
23%
Gen Electric
64
53
Gen Foods
23
237,
Gen Motors
49%
49%
Gen Publ Util
18%
18%
Gen Tel Tel
23%
237fr
Getty Oil
133%
138
Gilette
34%
33%
Glmbel Brother*
22%
22%
Goodyear 1 and B
25",
26%
Gun on
21%
22»,4
Illinois
Central Ind.
1*%
18%
Insllcn
1%
8%
Int busln Mach
230% 234
Intern Harvester
94%
27
lnt Nick of Can
32%
34%
Int Paper
52%
32%
lnt Tel Tel
«2%
23%
Johns Manville
20%
Jones and Laugh
19%
19%
Kennecott Copper
40%
40%
Kraft Co
42
42%
Lina-Lemco Vougb
10%
1074
Litton Ind
97e
9'A
tackheed Aircrafi
4%
4%
Marcor
23%
24%
Martin Marietta
17
17%
May Dap Stores
25%
McDonnell Doug)
11
18 H
Mobil Oil Corp
43%
43%
Nabisco
36%
37%
Nat Cash Reglst
38
38
Nat Distillers
15
15%
Nat Cypaum
13%
1374
Nat Steel
34
34%
Nat Lead Ind
12%
13
Pac Gas and El
Penn Central
Pepstco
Phelps Dodge
Philip Uorrls
Philips Petr
15% 25
>2% 2%
2% 607'.
59% 43
41% 98%
96%
Procter Gambl 10%
89
RCA «7% e 18%
Republic Steel 18 25%
Reynolds Ind 25 43%
Royal Dutch Petr 42% 32
Sania Fê Ind
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern Co
Southern Pacific
Southern Railway
Sperry Rand
Stand oil Calif
Stand (lit Indiana
Eaauri Corp
StudeDaker Worth
Sun Oil
33 34%
83% 82 «4
81% 55'4
56 15%
15% 33
32", 45%
45% 40%
39% 28
27% 92%
92% 79%
78% 34%
24% 45
Cello
Chadhourn Guih
Chase Select Kd
Columbia Gas
Cominco
Corn. Telephone
19 18%
27.01
Int bank fur Rec
Int Kiev Frag
Int Paper (3 4)
Kansas City Ind
Kansas Power
KI.M
Kroger
lladlsoo Fund
Tesae Gulf
Texas ln»t.
Transamerica
Unilever
Union Carbide
Uni Royal
United Aircraft
United Brands
US Steel
West Union Tel
Westlnghouse El
13 Woolworth
Nil Can
NY Cwilr A
North Weat R
N Am Philip, Co
Occidental Pair
11% -
18% 19%
26
«2% 63%
43% 27%
27 9574
92% 8%
6% 38%
38% 40%
29% 874
8% 27%
27% 7%
7% 4374
43% 13%
12% 19%
18% 17%
•74 b 674
«2% 63%
19% 20%
Reliance Group 10% 10%
Tandy
Union Electr
Untied Corps
23% 23%
14% 147',
