f Pleidooi voor goedkoper, beter scholierenvervoer nze welvaart S^hoolrijtüig in Nederland !en dienste der FrÖb^nrtchlihg FrederiH'-Hehdriktaan. 33.' - - Conclusies uit een onderzoek in Drente landelijk van belang Oachmons termijn reisafstand Meisjes minder per brommer chtpaar steelt SJiventaris voor S8t« oning bij elkaar het weer Mooi en warm het geheim van de ukkelaar grapje voorbereid pest rest J >UW/KiWARTErr WQEXSDAG 10 APRIL 1974 BL\XE?sXAiMD/COMiMf;NiTAAR T5/DRL7/H13 nzi immentaar ft alles wat het kabinet de laatste aan cijfers over de vooruitzichten onze economie heeft gepubliceerd, egt het Centraal Economisch Plan "4 nauwelijks verrassend nieuw ma- iaal toe. Het bevestigt de algemene dat de prijsstijging van olie, ook van andere grondstoffen, welvaart wel enigszins aantast, ir, voorlopig althans, niet ernstig gevaar brengt, we onze problfemen vergelijken die van een land als India, dat dit uit zijn armoedje drie miljard extra moet zien te persen :n maar om de prijsverhoging van te kunnen betalen, is er weinig jn toe, ach en wee te roepen over nabije toekomst die de directeur het Centraal Planbureau en zijn dewerkers voor ons, die tot de ;en der aarde behoren, hebben ge- letst. I luwens, ook in vergelijking met de h ktand in verscheidene Europese Brlandcn is onze economische situa- ■nog zo smartelijk niet. Zeker, onze atie gaat in fors tempo door. en je is pijnlijk voor velen voor 1 imige vasteinkomenstrekkers bij to irbceld, en voor journalisten en ^ieren wier pensioen gebaseerd is op 't gemiddeld inkomen over een lan- periode. Maar daarom behoeven is cr de ogen nog niet voor te •g ten, dat de inflatie in de meeste ae lere industriestaten nog heviger vi irtwoekert dan hier. a andere last die we met onze en gemeen hebben, is de aanzienlij- x verslechtering van de ruilvoet (de houding tussen uitvoer- en invoer- jzen), die er volgens het Planbureau >r Nederland dit jaar vijf miljard Z3dcn op achteruitgaat. Maar ook dit J :en probleem dat wij gemakkelijker baas kunnen dan onze buren, die L >r ons opgescheept worden met de ;ere aardgasprijzen. waarmee ons l d straks zijn ruilvoet weer kan i beteren. rtom, voor degenen wier emotione el horizon samenvalt met de grenzen jJi Nederland is er, generaliserend proken, op korte termijn geen re- tji tot bijzondere kommer. Hoe de jjlkomst er op wat langere termijn S p? Zo icerden de kinderen vroeger van huis naar school vervoerd. EMMEN Het vervoer van leerlingen van huis naar school moet beter en goedkoper worden. Een experiment met volledig kosteloos openbaar ver voer voor afstanden van meer dan acht a tien kilo- iet, is een andere kwestie. De' meter is daarom gewenst. In afwachting daarvan moeten de omlaag. sident van de Wereldbank, de ïerikaan McNamara. heeft on- laten uitrekenen, dat de indus- staten dit jaar voor dezelfde hoe- lheid olie als ze in 1973 consu ls erden, 53 miljard dollar méér moe- neertellen, en de ontwikkelingslan.- 10 miljard. Dat geld komt terecht de olieproducerende landen. Van r >itaal belang voor de wereldhandel de vraag, wat zij met deze specta- aire inkomensaanwas doen. Als ze extra-inkomsten voor een belang- deel oppotten, en niet besteden cr in het buitenland goederen en msten voor tc kopen, is de kans >ot, dat de wereldhandel aanmerke- terugloopt. Mocht deze mogelijk- id onverhoopt werkelijkheid worden, jn zou het betrekkelijke optimisme arvan het jongste Centraal Econo- sche Plan getuigt, wel eens in zijn [endeel kunnen omslaan. prijzen van scholieren-abonnementen Dit is de conclusie van een onderzoek naar de vervoersproblemen van scho lieren in de regio Emm en. Het onder zoek is voortgekomen uit een regio naal initiatief. Het rapport is echter van landelijk belang en is daarom gisteren aangeboden aan staatssecreta ris Veerman (onderwijs)'. Uitgangspunt van de commissie was dat er in Drente (en andere platte- landsgebieden) een achterstand was in de deelname aan het algemeen voortgezet onderwijs. Het lager be roepsonderwijs trek en trekt meer leerlingen dan in de steden. n ding heeft de Surinaamse rege- inmiddels al bereikt met haar [eringsverklaring, waarin volledige afhankelijkheid per 31 december 75 als doel werd gesteld. Zij heeft a* positieleider Lachmon gedwongen iur a termijn te noemen en dat is e gering ook, want Lachmon meet h de tijd ruim toe winst, het verleden vergenoegde hij zich -^ar al tc gemakkelijk met vrijblijven- uitspraken als: onafhankelijk is J ed. maar eerst moet de integratie JJ i de bevolking op gang gekomen i. In de woordenschat van een t idostaan als Lachmon komt waar- Tijnlijk het begrip St. Juttcmis niet jr. maar ook al werd het woord t gebruikt het was duidelijk wat bedoelde. I onderlijk is alleen nog de argumen- ie van Lachmon om tot zijn conelu- te komen. Hij beroept zich op de ns van Nederland om de banden te Niet het eigen Surinaamse rlangen, maar politieke uitspraken Nederland hebben hem tot zijn :uwe standpunt gebracht. opzichzelf al een beetje *md, maar intrigere.nd blijft de lag waarom dat argument eerst nu bruikt wordt. In wat voor wonderlij- wereld heeft Lachmon jarenlang leefd dat die Nederlandse wens oit eerder tot hem was doorgedron- n? In de sector van het algemeen voort gezet onderwijs gingen er naar ver houding meer kinderen naar de MA VO en minder naar HAVO-V.W.O. dan elders. Vooral meisjes zijn onder vertegenwoordigd in hogere vormen van onderwijs. Gebleken is dat in dit patroon ook de reisafstand een rol speelt. Om hierover meer gegevens te krijgen is toen een onderzoek ingesteld onder de meer dan vijfduizend scholieren die van buiten deze plaatsen op school gingen in Emmen, Emmereom- pascuum en Klazienaveen. Vooral Em men krijgt erg veel 'forens-leerlin gen'. De vergoedingen voor de reis kosten variëren per schoolsoort. Ande re factoren van belang zijn: de af stand, het inkomen van de ouders, en na de leerplichtige leeftijd de schoolprestaties. Vooral ouderen (bij voorbeeld in het hoger beroepsonder wijs) maken gebruik van regelingen om op kamers te gaan wonen buiten hun eigen woonplaats. In de groep 'buiten-leerlingen' vor men de jongens de meerderheid: zes tig procent. Het is de vraag, zegt het rapport, of het reizen voor meisjes extra bezwaarlijk is. Het is mogelijk dat ouders ook fysiek grotere presta ties van jongens verwachten en daar om eerder hun zoon door weer en wind naar de stad sturen dan hun dochter. Verder blijken meisjes minder ge bruik te maken van de bromfiets, waardoor ze ook minder mobiel zijn. Ook de overvloedig aanwezige werkge legenheid (confectieateliers) kan meisjes ertoe verleiden een baan te verkiezen boven een school die ver weg is. Tweederde van de op en neer reizen- - de leerlingen is jonger dan zestien jaar en mag dus nog niet op een bromfiets. Een kwart van de pende lende leerlingen is jonger dan veer tien en zeker met het oog op hen is een goed openbaar vervoer belangrijk. bus De fietsers leggen per dag gemiddeld twee maal tien kilometer af. De bus reizigers reizen gemiddeld twee maal 15,7 kilometer. Het spreekt vanzelf dat de bus vooral op de lange afstan den een rol speelt. Toch gaat de meerderheid per fiets of bromfiets, ook al is de afstand (voor driekart van de forensen) meer dan tien kilo meter. 's Zomers reizen 68 procent der buitenleerlingen per fiets, 16 procent per brommer en 14 procent per bus of trein, 's Winters £aat nog 42 pro cent per fiets, tien procent per brom mer en per bus of trein reizen dan 42 procent der buitenleerlingen. Van huis tot het begin van de eerste les hebben de leerlingen gemiddeld 46 minuten nodig. De totale gemiddelde reistijd is anderhalf uur. Daar zijn de wachttijden dan inbegrepen. Een kwart van de leerlingen heeft een reistijd van meer dan twee uur per schooldag. Een op de vijf zit met wachttijden van een half uur of meer. Dat laatste probleem zou opgelost kunnen worden door een betere aan sluiting van schooltijden en vertrek tijden en eveneens door meer gelegen heid op school cm er huiswerk te maken. Voor kinderen die lang reizen kan het ook belangrijk zijn dat ze op school wat kunnen eten of drinken De gemiddelde reiskosten per maand bedragen ƒ25,10 (in 1970) en voor een op de tien kinderen is dat zelfs 45,- per maand. Geen wonder dat kinderen uit welgestelde gezinnen eerder gebruik maken van het open baar vervoer dan min<J*er rijke kinde ren. Het rapport zegt daarover: 'Het gemiddelde inkomen is hier al minder hoog dan in de stad. Vooral voor grote gezinnen wordt dit vervoer een dure zaak'. De buitenkinderen maken alles bij elkaar een lange dag. Ze hebben een schoolweek van 25 klokuren, daar komt dan 5 a 10 uur reistijd bij, en dan moeten ze nog huiswerk doen. Bijna de helft van de leerlingen zegt ook de reistijd lang te vinden. De opstellers van het rappe rt vinden daarom dat het openbaar vervoer ver beterd moet worden. Ze willen korte re reistijden (snelbussen), haltes op de juiste plaats, beter overleg tussen scholen en vervoersdiensten (daar is al aan gewerkt) en lagere kosten. Er zou zelfs een experiment met koste loos vervoer moeten komen voor alle buitenleerlingen ongeacht het inko men van hun ouders, alleen afhanke lijk van de afstand die zij afleggen (minimaal acht kilometer van huis naar school). Voor de regio Emmen zou dat 750.000 extra gaan kosten. >8 k< n. >e Een echtpaar uit Epe heeft ns gezien de afgelopen maanden de :n' mplete inventaris voor zijn nieuwe ining bij elkaar te stelen. Vijftien nkeliers op de Veluwe, in de e lordoostpolder en in De Bilt wer- n daarvan het slachtoffer. Tot de it, in totaal enkele tienduizenden ldens. behoorden meubilair, een t.v.- stel en tapijten. Het echtpaar werd Jtrapt tijdens een inbraak in Nun- aïfeet. Man en vrouw hebben inmid- bekend. Van onze weerkundige medewerker Het is gisteren best gegaan met het weer. Zelfs in de Friese hoofdstad bleef de zon na u-at ochtendnevel de hele dag volop schijnen bij een maxi mum van 13 graden Celsius op het vliegveld, maar om 7 uur gisteravond slechts 6 gr. in mist met slechts 800 meter zicht. In zuid-Friesland liep de temperatuur tot 17 gr. op. Om vier uur meldde De Bilt, Vlissingen en Maastricht 19 gr. evenals Hannover. Onze medewerker in Amersfoort meld de een top van 20 gr. C. na een nachtelijk minimum van 3 graden, met daaruit voortvloeiend een piek in de temperatuur van 17 graden. Dat was geen nieuw plaatselijk record, aange zien vorig jaar in maart al eens 19 gr. was bereikt, Berlijn, Maagdenburg en Essen gaven gistermiddag om vier uur 20 gr., Eindhoven, Düsseldorf en Cas- sel 21 graden, St. Dizier ten oosten van Parijs, 23 gr. Ook in zuid-Enge- land was het a angenaam: Blackpool 19 graden, Cardington ten noorden van Londen 20 gr. C. Het aanhouden van het droge en zonnige aprilweer type is gisteren overduidelijk aan het licht getreden. Het koufront van een Russische depressie die in Noord- Scandinavië en Noord-Rusland sneeuw buien veroorzaakte, stelde in onze omgeving niets voor. Alleen handhaaf de zich in de noordelijke en n.w. kustgebieden plaatselijk wel een mist- laag, die de temperatuur in Den Hel der bijvoorbeeld dinsdagmiddag maxi maal op 12 graden hield en 8 gr. C. gisteravond 7 uur. In Madrid werd het de hele dag niet ivarmer dan 14 gr. Inmiddels heeft zich van Marokko tot Ierland een warm en onweersachtig gebied geïn stalleerd, dat zich gelet op de vrij algemene luchtdrukdaling in z.te. en midden Europa dichter naar onze streken zal verplaatsen. Dit geeft vóór de komende dagen eerder nog wal weerrapporten Weerrapporten van gisteravond 19 u., weer, max. temp., neerslag: Amsterdam onbewolkt 18 0 De Bilt onbewolkt 19 0 Deelen onbewolkt 19 0 Eelde onbewolkt 16 0 Eindhoven onbewolkt 21 0 Den Helder onbewolkt 12 0 Luchth. R'dam onbewolkt 18 0 Twente onbewolkt 18 0 Vlissingen onbewolkt 19 0 Zd. Limburg onbewolkt 20 0 Aberdeen licht bewolkt 17 0 Athene half bewolkt 16 0 Barcelona zwaar bew. 17 0 Berlijn onbewolkt 20 0 Bordeaux half bewolkt 20 0 Brussel nbewlkto 21 0 Genève zwaar bew 19 0 Helsinki hafl bew 4 0 Innsbrueck onbewolkt 21 0 Kopenhagen onbewolkt 12 0 Lissabon geheel bew 17 2 Londen onbewolkt 18 0 Locarno zwaar bew 19 0 Luxemburg onbewolkt 20 0 Madrid regen 14 2 Malaga geheel bew 16 13 Mallorca geheel bew 18 0 Munchen onbewolkt 18 0 Nice geheel bew 17 0 Oslo half bew 10 0 Parijs onbewolkt 21 0 Rome zwaar bew 19 0 Split onbewolkt 19 0 hogere dan lagere temperaturen bij opnieuw naar noord-oost tot oost te rugkerende, mogelijk zelfs naar zuid oost doorschietende wind. De Belgi sche weerdienst in Ukkel spreekt voor donderdag en vrijdag van maxima tus sen 20 en 25 graden, maar dan wel uitlopend op een toenemende on- iveerskans. De Bilt ziet het dan op iets lagere temperaturen: mogelijk krijgen ze al lebei gelijk. Om 7 uur gisteravond ontvingen wij de volgende gegevens uit het zeer regenachtige zuid-oosten van Spanje: Malaga 13 mm, Cordo va 18 mm, Sevilla 20 mm. In Algiers en Constantine onweerde het, even eens in Gyon aan de Spaanse noord kust. Nu het gisteren zonnig is gebleven, is het mooi weer-record nog scherper gesteld Over de achter ons liggende 17 dagen (23 maart t.e.m. 9 april heeft de zon op het vliegveld Eel de circa 160 uur geschenen (normaal 85) en in De Bilt circa 135 uur. Wij hebben in de boeken vóór mei deze eeuw geen enkele zo uitvoerige zonni ge periode kunnen vinden. IIOQG WATER 11 april 1974 Vlissingen: 4.27-1651: Harlngvlietsluizen: 6.16-1S.38; Rotterdam: 7.23-19.45; Scheveningen 5.45- 18 09: IJmuiden: 6.25-18.49; Den Helder 10 12-22.30llarlingen: 0.32-12.38; Delfzijl: 2.39-1-;. 57. onder redactie van loessmit 'Hier is een zekere meneer Simpkins, die om werk komt vragen...' man zitting heeft een onder scheiding zullen krijgen. Ameri- cain is de eerste die deze eer te beurt valt. Zulke betere donker bruine café's zijn voortaan te her kennen aan een teken aan de wand: een schilderij, waarop Wil- leke van Ammelrooy (als Sneeuw witje) bevallig (gekleed) tussen de zeven dwergen ligt. De hele onthulling blijkt dc aan loop tot een grootscheepse campag ne voor een bekende frisdrank waarvan wij, die zo lang op de ontknoping moesten wachten, niet direct het geheim willen loslaten. Wel een paar aanwijzingen, omdat wij die tenslotte ook kregen: er zit een cijfer in de drank; de rest zal ongetwijfeld klaar en helder icor- de'n in advertenties die zeker na deze aanloop zullen volgen. Er ko men trouwens ook t-shirts, tank- tops en andere boutique-mode, bierviltjes en glazen in de handel, allemaal met-de naam van de fris drank. En of de doctor bestaat of niet, zijn naam zal alleen al door de t-shirts die secretaresse Odilia Jeuken met gulle hand verstrekte, bekend worden: wie cr :o eentje draagt, heeft de criminalist op de borst zitten. De ernst waarmee de socialisten Patijn (foto) en Van der Hek, leden van het Europese parlement, dc Europese commissie gevraagd hebben of het latijn als officiële taal voor de E.G. zal worden inge voerd, is minder ernstig dan het lijkt 'Volstrekte flauwekul natuur lijk', zegt mr. Patijn, 'dat je het latijn zou willen invoeren, terwijl de hele wereld het Juist afscnaft. Voortaan kan ik er beter bij zet ten: deze vragen zijn niet serieus bedoeld'. Dc heren Patijn en Van der Hek, die wel van een grapje houden, borduurden op de ludieke toer een beetje voort op het wèl ernstig bedoelde voorstel van dc Franse historicus Chastenet om het latijn als eenheidstaal in te voeren. Maar in de Europese gemeenschap komt een grapje niet zo gemakkelijk over 'In alle organen wordt nu met zes talen gewerkt: Frans, Duits, Engels, Italiaans, Neder lands en Deens. Bij het parlement spreek je gewoon Je moers taal, maar dan wel langzaam en met korte zinnen Elk land heeft z'n eigen vertaalcablne. Vanuit de on ze wordt zo alles in het Neder lands vertaald. Dat vergt veel man kracht (wel een kwart van alle diensten bestaat uit tolken en ver talers) maar het systeem werkt uitstekend Vreemde talen heb Je alleen nodig voor je persoonlijke contacten Als Je zes baby's bij elkaar zet, vinden ze heus wel een gemeenschappelijke taal. Daar heb je geen Esperantomoeder bij no dig' De Europese commissie is ver plicht alle vragen te beantwoor den. maar als het antwoord uit blijft. wat dan? 'Dan vraag Ik onmiddelijk of de commissie het soms een probleem vindt of het nou Grieks of Latijn moet wor- Hoe was Nederland op 10 mei 1940 voorbereid op dc oorlog en het binnentrekken van vreemde troe pen? Linthorst Homan in 1940 commissaris van de koningin in Groningen vertelt in zijn vorige week verschenen memoires hoe hij een politie autoriteit opbelde om hem te waarschuwen voor een ze kere brug die van belang was voor de binnentrekkende Duitsers. Het antwoord van de politieman klonk échter geruststellend: 'Die brug kunnen dc Duitse troepen toch niet gebruiken, want daar is één- richtingverkeer, daar is alleen ver keer oostwaarts mogelijk'. Doctor Emiel M. J. Vandemortcle, criminalist te Ukkel, over wiens Sneeuwwitje-en-de-georganiseerde- misdaad-theorieën we het in deze hoek pas gehad hebben, heeft zijn duistere bedoelingen onthuld. Óp een bijeenkomst in het Amsterdam se café-restaurant Americain, waar heen de doctor zich vermomd zou begeven, omdat hij zoveel zou we ten van de misdaad die hij achter volgt, dat diezelfde misdaad hem nu op de hielen zou zitten. De criminalist arriveerde zo goed ver momd, dat niemand hem ooit heeft gezien. Hoe dat kwam zou later duidelijk worden. Het café bleef een aantal uren gesloten voor pu bliek, genodigden mochten er in na grondige controle van hun toe gangsbewijs en dat waren er zo veel, dat het café vol was als nooit tevoren. Meteen bij de deur al spat de misdaad van het hotelcomplex af: twee geüniformeerde agenten, som ber kijkend vanachter een pilsje, hebben zich naast de ingang gepos teerd. Binnen, bij het café, staat een 'stille', maar dan wel erg op vallend stil; mét walkie-talkie, gleufhoed, regenjas. Typisch de harde detective uit goedkope mis daadromannetjes. Binnen zijn de gordijnen gesloten. In de schemer loeren honderden ogen naar de nieuwkomers. Te horen is nie mand de muzi:kale voortbrengse len van een combo denderen door de ruimte. Om de louche sfeer te vervolmaken, staat naast het podi um een alchemistisch aandoende juffrouw voortdurend vloeistoffen in flesjes, en retorten te mengen. Obers zoeken met doorlopend volle bladen tastend hun weg tussen de menigte. Maar één keer hoor je glasgerinkel. Het eerste halfuur gebeurt er niets, behalve dat een vermoedelijk negentiende-eeuwse kop, zonder twijfel doctor Vandemortele voor stellende, sterk vergroot op de muur geprojecteerd wordt. De doc tor zelf wil nog maar niet arrive ren, maar de tijd wordt gevuld door een paar niet meer zo jonge 'farmacie-studenten' met wat caba retnummers, die door de slechte geluidsweergave voor het grootste deel verloren gaan. Dan betreedt een als vrek van Molière uitgedos te figuur het spreekgestoelte: een zich doctor Maxim Denouden noe mende inleider, die aan de hand van lichtbeelden alvast wat over Vandemortele vertelt. Hij tracht dat in het Vlaams te doen en zodoende is het verhaal volkomen onverstaanbaar. 'Per ongeluk' ver schijnt tussen de Vandemorteles door een blote dame op het doek. De 'onthullende en feestelijke bij eenkomst' is al een uur aan de gang en nog steeds is er niets onthuld, op de genoemde dame na. De vrek wordt nog even geïnte- rumpeerd door twee in gevangenis pakjes gestoken pretfiguren, maar dan verschijnt opnieuw het hoofd van de criminalist te Ukkel op dc muur. Het grote ogenblik is aange broken: het raadsel zal ontsluierd worden. En dan blijkt dat Vande mortele niet zozeer een persoon is dan wel de personificatie van de gemiddelde bezoeker van Ameri cain. Namens deze niet-bestaandc persoon wordt bekendgemaakt dat de betere donkerbruine café's van Nederland van het 'sleutelcomité Emile Vandemortele' waarin on der meer deskundoloog Max Rene- De strijd van P.E.S.T. tegen R.E.S.T. veroorzaakt vooral onder priesters grote opwinding. Het gaat om de jaarlijkse sportieve ontmoeting tusen priestervoetbal lers uit de bisdommen Den Bosch, Haarlem en Rotterdam, die zich op 16 april, de diinsdag na Pasen, voor de veertigste keer zal voltrekken. In St. Oedenrode werpt P.E.S.T. (afkorting voor: priester en sport man tevens) zich in de strijd tegen de R.E.S.T. (die uit de bisdommen Haarlem en Rotterdam komt). De priesters spelen om een door de familie van bisschop Bekkers ter beschikking gestelde beker, de Bis schop Bekkers-cup. Om half twee beginnen de wedstrijden voor de veteranen van boven de veertig.1 Een uur later komen de priesters van onder de veertig aan de beurt, die zich junioren noemen. In hun junioren-tijd zijn de inmiddels tot veteranen uitgegroeide Bossche P.E.S.T.-priesters zeven jaar lang ongeslagen gebleven.. Vanwege het achtste lustrum ko men meteen ale oud-spelers en supporters bijeen voor een reünie. Bisschop Zwartkruis van Haarlem is verhinderd, maar dc bisschop pen Bluyssen en Simonis zullen er wel bij zijn. Wie van de heren de aftrap zal verrichten, is nog niet uitgemaakt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7