Gesprek over benoemen
gedeputeerden gestart
Expositie rondom
het 'Tulpenboek'
van Judith Leyster
Raitink en Beethoven
redden Festival Hall
Personalia
Stuk grens met
België na 130
jaar vastgesteld
Blindenbibliotheek
leent veel meer uit
Pogingen om VVD uit én in te schakelen
Groningen:
VVD'er, geen
communist?
leidse onderwijs1
instellingen
AUTO
MONTEUR
AUTOBEDRIJF
DEN HOLLANDER B.V.
Wie modern geschoold is
kan meer bereiken,
heeft meer zekerheid voor straks.
Wie het nog niet is kan het worden.
I'ROÜW/K W AiKTET ZATËRiDAG 6 APRIL 1974
BINNENLAND
Lil
Tulpomania in Haarlem
HAARLEM Een half jaar ge
leden kreeg het Frans Halsmu
seum het 'Tulpenboek' van Judith
Léyster in bezit. Met steum van
de Vereniging Rembrandt, het
Prins Bernhardfonds, een ano
niem particulier fonds en de ge-
neente Haarlem kon dit unieke
iverk voor ƒ250.000,- worden
langekocht uit particulier Ne*
[erlands bezit. Dit werd aanlei
ding tot het inrichten van een
entoonstelling in het Haarlemse
museum onder de titel 'Tulpoma-
die gisteren werd geopend
en die tot en met 9 juni te be-
dchtigen blijft.
)nder tulpenboeken worden verstaan
e ingebonden series aquarellen van
ulpen die, in hoofdzaak in de 17e
euw, dienden als voorbeeldenboeken
oor schilders van bloemstillevens en
ls catalogi voor de tulpenhandel,
/an de 18 bewaard gebleven tulpen-
boeken, is dat van Judith Leyster
met dat van Jaob Marrel) kwalita-
[ef het beste. Dat het Frans Hals
[useum uitermate blij is met deze
an winst is begrijpelijk, want Judith
leyster die in 1609 in Haarlem werd
eboren en dn 1660 in het nabije
leemstede overleed, was een bijzon-
er begaafde leerlinge van Frans
[als.
[aar portretten, waarvan er ook op
eze tentoonstelling enkele hangen,
ijn nauwelijks te onderscheiden van
ie van Frans Hals zelf. In haar
ulpenboek dat bestaat uit met water-
erf ingekleurde zilverstift tekeningen
p perkament (38 x 27 cm.) komen 49
ïstijds beroemde tulpensoorten voor.
ien Zowel historisch als artistiek be-
grijk werk als dit hoort zeker
huis in de bloemenstad Haarlem.
litrine
?p de tentoonstelling is, Judith Leys-
Iers 'tulpenboek echter niet het meest
pectaculaire object. Het ligt openge
lagen en noodgedwongen onbereik-
laar en onaantastbaar in een vitrine,
l* odat maar een van de magnifieke
ekeningen te zi^n is. Maar wat men
romheen heeft gebouwd is op zich-
elf een bezoek aan deze expositie al
-aard. Er is bijvoorbeeld een magni-
ieke verzameling bloemstillevens bij-
lengebracht, hoofdzakelijk bruiklenen
it andere musea en particukiere ver-
amelingen, er zijn produkten van 17e
6 euwse kunstnijverheid die met de
ulp verband houder); direct bijvoor-
leeld in de merkwaardige tülpenvazen
hier gevuld met kunstig nagemaakte
•Julpensoorten uit die tijd) en indirect
,eJn tegels, tafelkleden en zelfs een
ïostiedoos, met tulpen als versierings-
notief. Dan is er een kleine expositie
Qitan zeefrdukken van de in 1938 ge-
oren Amsterdamse kunstenaar R.
Van een verslaggever
EINDHOVEN Op -'6 april zal een
groot aantal Nederlandse en Belgische
autoriteiten een proces-verbaal onder
tekenen waardoor vijftig kilometer
rijksgrens tussen België en Nederland
definitief wordt vastgesteld.
In 1843, bij het afsluiten van het
verdrag van Maastricht, is vergeten de
grens tussen de palen 211 en 215 vast
te leggen. De rijksgrens daar is dan
pok identiek aan de gemeentegrens
tussen Baarle Nassau en de aangren
zende Belgische gemeenten. Nadat
men de onvolledigheid enkele jaren
geleden ontdekte hebben Belgen en
Nederlanders twee jaar gewerkt aan
de vaststelling van de grens. Aan
Nederlandse zijde was hiermee zeven
tigduizend gulden gemoeid. De defini
tieve vaststelling verandert niets aan
de feitelijke situatie. De 33 Belgische
enclaves op het gebied van de Neder
landse gemeente Baarle Nassau blij
ven onaangetast.
Van een correspondent
DEN HAAG Het aantal uitlenin
gen van gesproken boeken aan blin
den en slechtzienden door de Neder-
landsche Blindenbibliotheek is in
1973 met veertig procent gestegen ten
opzichte van het jaar daarvoor. Dit
cijfer is genoemd toen het tachtigjari
ge bestaan van de blindenbibliotheek
in Den Haag werd gevierd.
De snelle groei van het aantal uitle
ningen (het waren er bijna 845.000 in
1973) schrijft de blindenbibliotheek
toe aan de invoering op ruime schaal
van de compact-cassette. De eenvoudig
te bedienen casette-apparatuur maakt
het vooral voor bejaarden voor wie
het lezen moeilijk of vermoeiend
wordt, nu beter mogelijk het gespro
ken boek te beluisteren.
Een pagina uit het Tulpenboek
van Judith Leyster (1609-1660)
Abram waarin deze zijn visie op de
tulp heeft uitgedrukt.
Windhandel
En, weer terug in de geschiedenis van
de tulp: een interessante documenta
tie in geschriften en afbeeldingen
over de beruchte 'windhandel' in tul
pen die Van 1635 tot'1637 de prijzen
van tulpenbollen »ot in het waanzin
nige deed o plopen. Net al,s in onze
tijd de ineenstorting van de aandelen
markt (in 1929) betekende het einde
van de dwaze speculatie in tulpenbol
len op 4 februari 1637 voor talloze
speculanten onherstelbaar verlies van
een in korte tijd bijeengegokt fortuin.
Een maand tevoren was nog een ge
schrift verschenen van een onbekende
tijdgenoot die e'en waarschuwing
richtte 'aen alle goede inghesetenen
van Ins lieve vaderlant, teghen de
betoverende bedriegerie dergenen die
haer laten noemen blomisten of flo-
risten'. Hij noemde de tulpenhandel
een grote udelheid en vond het on
wettig om voor eert zo nietige bloem
zoveel geld te vragen en meende dat,
de overheid deze handel diende te
'verbieden. Het hielp niet.
Spotprenten
Ook met spotprenten en schilderijen
was tegen ,de windhandel gewaar
schuwd; daarvan zijn er hier een
groot aantal te zien. Daaronder van
Jan Breughel II een Allegorie op de
tulpomanie. En dat alles bij elkaar,
gearrangeerd rondom het Tulpenboek
van Judith Leyste? maakt deze 'Tul
pomania' tot een zeer aantrekkelijke
tentoonstelling waarover aan de be
zoekers op schrift ook een goede in
formatie wordt verstrekt en voor het
bezoeken waarvan geen extra etree
betaald hoeft te worden.
iONDEN Bernard Haitink en
.udwig van Beethoven hebben
ezamenlijk en in vereniging de
condense Royal Festival Hall uit
en moeilijke situatie gered door
'oor het eerst sinds lange tijd
oor volle zalen te zorgen.
Iet het Londens Philharmonisch Or-
est dirigeerde Haitink een Beetho-
encyclus in een reeks van zes concer-
- en, verspreid over 15 dagen. Alle
egen symfonieën en de vijf piano-
sneert en (solist Wladimir Ashke-
azy) werden ten gehore gebracht.
Vee dagen nadat de kaartverkoop
ras begonnen waren alle zes concer-
in uitverkocht, en dat terwijl de vijf
ermanente Londense orkesten de af-
elopen maanden voor steeds minder
oehoorders in dezelfde zaal speelden.
>e schuld daarvan werd mede gege-
en aan de stijgende prijzen, van le-
et ensondefhoud, die het budget voor
n. luzikaal vertier kennelijk hebben
angetast. Maar voor Beethoven (en
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG In enkele provincies van ons land zijn deze week al inleidende besprekingen begon
nen voor de vorming van de colleges van gedeputeerde staten (het dagelijks bestuur van de provin
cie en toezichthouders op de gemeenten
udwig von Beethoven
Bernard Haitink
Haitink) eet men in Londen blijkbaar
graag een biefstukje minder.
Op de eerste avond, die besloten werd
met de 'Eroica', kreeg Haitink een
staande ovatie en volgens de berich
ten speelden zich in de Hall* enthousi
aste taferelen af zoals deze zaal sinds
de opening in 1951 nog zelden had
meegemaakt. Haitink die voor het
eerst in zijn leven alle negen symfo
nieën van Beethoven in één cyclus
dirigeerde verklaarde bescheiden dat
hij tot nog toe een beetje bang was
geweest zo'n formidabele taak op zich
te nemen. In het BBC-radioprogram-
ma 'Music weekly' vertelde hij dat hij
enkele dagen voor de Beèthovencyclus
in Wenen de eerste editie van de
Eroica, met Beethoven's eigen aante
keningen zorgvuldig had bestudeerd.
'Het was een heilig moment', ver
klaarde hij.
In twee provincies, Gelderland en 1
Zuid-Holland, heeft de PvdA een po
ging ondernomen om de VVD bij de
vorming uit te schakelen. In Gronin
gen daarentegen heeft het CDA het
initiatief genomen om de enige com
munistische gedeputeerde te vervan
gen door een WD-er. In vier provin
cies (Drente. Overijssel, Noord-Hol
land en Limburg) moet het gesprek
nog op gang komen.
In Groningen wil het CDA een onder
zoek of een college van GS kan wor
den gevormd uit drie gedeputeerden
van de PvdA, twee van het CDA en
één van de VVD. Dat betekent in de
praktijk een vervanging van de com
munist door een liberaal. Een logi
sche ontwikkeling, zegt het CDA-Gro-
ningen, gezien de winst van de WD
en het verlies van de CPN. Overigens
wil het CDA niet bij voorbaat enige
partij uitsluiten voor deelneming aan
het college van GS.
In Friesland (waar nu GS als volgt is
Samengesteld: 2 PvdA, 1 VVD, 2 AR
en 1 (CHU) claimt die PvdA een, derde
zetel, hetgeen waarschijnlijk ten kostp
zal gaan van de AR. Het CDA-Fries-
land verloor bij de laatste verkiezing
drie zetels). Een verrassing blijft de
houding van de Fries Nationale Par-
tij, die van twee op vier zetels ls
gekomen en mogelijk dus een zetel
zal claimen. Tot nu toe is echter nog
in geen enkele taal iets van de FNP
vernomen.
In Drente moet het hele gesprek nog
beginnen. Volgende week komen de
PvdA, de VVD en het CDA bijeen om
nieuwe fractievoorzitters te benoe
men. Pas daarna zal een gesprek over
de samenstelling van GS beginnen.
In Overijssel heeft de PvdA als groot
ste fractie een uitnodiging gericht aan
alle. statenfracties met meer dan twee
leden voor een eerste gesprek op 16
april.
In Gelderland heeft de voorzitter van
de PvdA-fractie, mede namens de lijst
aanvoerder van de PPR in Gelder-
land de 'lijstaanvoerders van KVP,
ARP en CHU schriftelijk uitgenodigd
voor overleg over de vorming van een
college van GS. De WD kreeg geen
uitnodiging, hoewel deze partij in
Gelderland vorige week aanzienlijke
winst boekte: van acht naar veertien
zetels. De WD stelt zich nu op het
standpunt dat het initiatief voor een
gesprek niet van de PvdA had dienen
uit te gaan, maar van de CDA-fractie,
die ondanks de teruggang van 34 naar
26 zetels nog steeds de grootste frac
tie is ln de Gelderse staten.
In Utrecht worden nogal wat moei
lijkheden verwacht rondom de samen
stelling van het nieuwe college. Het
PAK (de thans onder de naam: PKU
opererende combinatie van linkse par
tijen) heeft nu twee gedeputeerden;
KVP, ARP. CHU en WD elk één. De
WD, die van tien naar vijftien zetels
ging, heeft een tweede gedeputeerde
zetel geclaimd, daar zowel KVP, CHU
als ARP in zeteltal achteruit is ge
gaan (nu hebben deze drie partijen
samen 25 zetels,, straks 17). Het PKU
voelt er nu niet veel voor met even
veel gedeputeerden als de VVD samen
in één college te gaan zitten. Boven
dien hebben SGP en GPV resp. twee
en één zetel in de Utrechtse staten en
zij staan als het puntje bij het paaltje
komt aan de zijde van het CDA.
Horizontaal: 1. graafwerktuig, 3 aar
dappel, 7. danspartij, 10. water in
N.Br. 11. bloeiwijze, 12. vernis. 14.
muzieknoot, 15. huidzwelling, 18. kolf-
hamer. 20. duw, 21. herdersgod, 23.
stok, 24. .vertragingstoestel, 25. nestel,
27. priem, 39. vuur, 31. hap, 33.
volksnaam van de kauw, 34. en derge
lijke (afk.), 35. banknoot (afk.), 36.
oude lengtemaat, 37. bij elkaar beho
rende voorwerpen, 39. een weinig, 41.
loterijbriefje, 43. houten klepper, 45.
gesloten, 47. voorzetsel, 49. zeepwater,
50. dwaas, 51. boek met kaarten, 53-
woudkoe, 55. muzieknoot, 56. horizon,
58. sier, 59. water in Friesland, 60.'
woonboot, 61. deel van het jaar, 62.
bouwland.
Verticaal: 1. vruchtenat, 2. rustpoos,
3. schaakterm, 4. voertuig, 5. reeds, 6.
mak, 8. watergeest, 9. watering, 11.
droogoven (Z.N.), 13. voertuig, 16.
honingbij, 17. opening, 19. ovenkrab
ber, 21. schrijfgereedschap, 22. spitse
bek van een vogel, 24. deugniet, 25.
familielid, 26. opstandeling, 28. krui
derij, 30. Europeaan, 32.' toot, 37.
tweetal, 38. tussenzetsel, 39. boom, 40.
pas, 42. materachtig roofdier, 44. door-
tochtgeld, 46. smeren. 48. recht stuk
«vaarwater, 50.'twaaif gros van knopen,
51. papegaai. 52. snoer van een hen
gel, 53. lor, 54. latwerk, 57. familielid,
58. dyne (afk.).
Oplossingen tot en met woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan:
Trouw/Kwartet, postbus 859, Amster
dam. Linksboven vermelden: weekend
puzzel.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK
Hor.: 1. as, 3. rede, 7. doel, 10. dal, 12.
kantor, 15, enig, 17. sta, 18. te, 19.
dar, 20. enk, 22. vak. 23. les, 24. A.P.
26. dadel. 28. al, 29. aloë, 31. Maris,
33. ar, 34. sip, 36. ns. 37. tabel, 40.
kaas, 42. pa, 43. sesam, 45. na, 46. dop,
47. bel, 48. kan, 50. mee, 51. er. 53.
air, 55. rede, 57. kasteel, 60. Let, 61.
lama, 62. teil, 63. L.S.
Vert: 1. adé, 2. sandel, 4. e.k. 5. das.
6. Este, 7. do, 8. oor, 9. er, 11. lias, 13.
tand, 14. rek, 16. gr. 18. tali, 21. kam,
22. vers, 23. last. 24. al, 25. pos, 27.
dans, 29. Ares, 30. eik, 32. stap, 33.
abel, 35. Pan, 38. Aser, 39. lak, 41. Aa,
42. poedel, 44. maat, 46. deel, 47. bes,
49. niet, 50 Mr. 52. ram, 54. ree, 56.
ets. 57. ka. 58. sa, 59. li.
In Noord-Holland wordt eerst volgen
de week over deze zaak gesproken
tussen de nieuwe fracties.
In Zuid-Holland wordt een zgn. pro
gram-college nagestreefd, waarin de
PvdA de centrale rol zal spelen. Voor
de verkiezingen namelijk hebben
PvdA, PPR, PSP en D'66 een geza
menlijk minimum-programma opge
steld, waarin duidelijk wordt gesteld
dat er een progressief program-college
moet komen, zonder de WD.
Besprekingen met de KVP over deze
zaak zijn op niets uitgelopen, hoewel
ook de KVP wel wat voor een VVD-
loos college voelt. De KVP wilde
echter pas na de verkiezingen praten
en dan nog op voorwaarde dat ook de
ARP en CHU zouden mogen meepra
ten. Inmiddels heeft de PSP (één
zetel) zich teruggetrokken van dit
overleg. De partij wil echter de resul
taten wel 'gedogen'. Ook nu nog wil
de KVP alleen praten als ook AR en
CHU worden uitgenodigd, maar tot
nu toe heeft alleen de KVP een
uitnodiging gekregen.
In Zeeland zal het mogelijk bij het
oude blijven, hoewel er aanleiding
zou zijn voor verandering. Vorige
week namelijk liep de AR van zes
naar vier statenzetels terug, waardoor
zij werd overvleugeld door de SGP
(vijf zetels). Een SGP-gedeputeerde is
dus theoretisch mogelijk, maar het
ziet er toch niet naar uit dat die er
zal komen daar zowel de PvdA als de
VVD daar niets voor voelen. Boven
dien heeft de SGP dan de steun nodig
van AR en CHU en dat zou voor de
AR zelf betekenen het inruilen van
de eigen zetel ln GS voor een SGP-
zetel-'
In Noord-Brabant moet het CDA (met
34 van de 75 zetels) het initiatief
nemen. -De progresfeieven hebben sa
men 21 zetels (PvdA 17, PPR 4) en
de VVD 14. Het college is nu samen
gesteld uit 4 CDA-ers, 1 PvdA-er ën 1
WD-er. Er is verandering op til, en
dat zal waarschijnlijk het verdwijnen
van die ene WD-gedeputeerde bete
kenen, ondanks do grote WD-winst
in Brabant.
In Limburg tenslotte is nog niet over
het nieuwe college van GS gesproken
althans wij zijn het'niet gewaar
geworden
Prijswinnaars zijn: G. Janssen, Dorps
traat 80, Lexmond; C. F. Bol-Raap v.d.
Staay, Havixhorst 18, Slecn; mevr. Van
Loo, Konijnenwal 48, Tiel.
Benoemd Per 1 mei is tot burge
meester van Vorden benoemd mr. M.
Vunderink uit Wassenaar. De heer
Vunderink (37) is assistent-adviseur
beleidsplanning bij het ministerie van
Buitenlandse Zaken. Hij is nederlands
hervormd en lid van de WD.
Benoemd Dr. J. F. de Wijn tot
bijzonder hoogleraar in de voedings
leer aan de Leidse universiteit Hij is
sinds 1958 privaatdocent in de sociale
voedingsleer aan deze universiteit en
sinds 1962 wetenschappelijk medewer
ker bij de Voedingsorganisatie TNO,
waar hij werkzaam was op het Cen
traal Instituut voor Voedingsonder
zoek te Zeist. Dr. De Wijn is onder
meer lid van «le Voedingsraad en van
de Gezondheidsraad.
Eervol ontslag is verleend aan prof. dr.
E. C. Wassink, hoogleraar in de plan
tenfysiologie aan de Landbouwhoge
school te Wageningen, wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd met ingang van 1 september
1974.
WERKEN ACHTER
•DE TEKENTAFEL?
Bij de Leidse Onderwijsinstellingen staat een
tekentafel klaar. Compleet, met moderne
apparatuur. Op een kleine afdeling, waar hard
gewerkt wordt aan het vervaardigen van tech
nische tekeningen voor het LOI-lesmateriaal.
Voor deze afdeling zoeken wij een
TECHNISCH TEKENAAR
die al een paar jaar praktijkervaring heeft op
gedaan. Zijn leeftijd? Ongeveer 22 jaar. Zijn
militaire dienst „zit er al op". Hij heeft een
LTS-opleiding, en is misschien al begonnen
aan een MTS-studie. Wat ons betreft kan hij
morgen al beginnen!
Geïnteresseerd? Kom dan eens langs, bel op,
of schrijf een brief aan het hoofd van de af
deling Personeelszaken. Het is de beste ma
nier om méér te weten te komen.
Leidsedreef,Leiderdorp Telefoon:(01710) 9 9255*
VOOR DIRECTE INDIENSTTREDING
GEVRAAGD:
Beschikt u over vakkennis en een prettig
karakter. U kunt dan (eventueel met di
ploma) solliciteren naar een zelfstandige
plaats in een niet te groot teamverband bij
Off. Peugeot dealer.
Kon. Julianalaan ongenummerd, Katwijk aan Zee.
Soil, bij de heer Ouwerling, uitsluitend na tele
fonische afspraak.
Tel. 01718-71041, 's avonds 01718-12276.
Allen - mannen én vrouwen - voor wie dat nuttig of noodzakelijk is, kunnen
in aanmerking komen voor een van de volgende mogelijkheden voor scholing,
om- of bijscholing. Trouwens, deze zijn ook ingesteld ten behoeve van het
bedrijfsleven. Dat zit immers dringend verlegen om modern geschoolden.
Scholing op een Centrum voor Vakopleiding van
Volwassenen
Vakopleidingen in de metaal- en bouwnijverheid.
Kosteloos. Bovendien ontvangt de cursist een in
komen tijdens de opleiding.
Scholing in bedrijven
Vakopleiding in een bedrijf. Het bedrijf ontvangt
een tegemoetkoming in .de scholingskosten.
Studiekostenregeling
Vergoeding van kosten voor de studie in een
administratief, sociaal, technisch of commercieel
beroep.
Nadere inlichtingen
Voorlichtingsavond
scholingtmogclrkheden
voor mannen en vrouwen
9 april 1974, aanvang 20.00 uur.
In het Centrum voor Vakopleiding van
Volwassenen te Leiden. Rooseveltstraat 45.
(Het Centrum is te bereiken met de bus-
sen 14, 41 en 46 vanaf het station).
•<u