Arrabal als versierder
in 'Als een dol paard'
„Uitstekend!^
FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK
laatste nachtmcLuus:
de glamour van do dertiger [aren.
'Een gat in de
tijd' en Dik Visser
Malizia
Film international
een groot succes
Nog geen erkenr
van Guinee Bissau
Ze groeien. Ze bloeien. Ze geven kleur.
Wat zijn dat?
Neem vaker'n bloemetje mee
TROUW/XWARTET VRLJOAG 15 MAiAiRT 1974
TB/B
De Spaanse Fransman Fernando Arrabel genoot reed sbekendlieid
stukken toen hij zijn eerste film 'Viva la Muerte' maakte. Veel v
uit zijn debuut keren in 'J*Irai comme un cbeval fou' terug.
als schrijver vooral van toneel-
an de autobiografische elementen
Arrabal is als Fellini, als Bunuel
getekend door een morbide katho
lieke opvoeding. Het sadisme en het
masochisme daarvan vormen zijn trau
ma's. Een haat tegen de moeder komt
er dan nog bij. Dit alles was in 'Viva
la Muerte' ('Leve de Dood', het drama
van een kind in de Spaanse burger
oorlog dat moet meemaken dat zijn
moeder zijn vader verraadt) in een
zinnig verband gebracht, maar in
'Jlrai comme un cheval fou' gaan de
onderdelen met het geheel op de
loop.
Het verhaal hangt van symbolen aan
elkaar. De man Aden (samentrekking
van Adam en Eden) vermoordt zijn
afgrijselijke moeder of denkt dat hij
haar heeft vermoord en vlucht naar
de owestijn, waar hij de godgelijke
dwerg Marvel (Wonder) vindt. Die.
Marvel verricht in zijn kinderlijke on
schuld van alles en nog wat: de dieren
en de elementen gehoorzamen hem,
hij kan het donker en licht laten wor
den en zo al meer. Waarom Aden
hem met alle geweld de zegeningen
van de moderne consumptiemaat
schappij deelachtig wil laten worden
is niet recht duidelijk, maar hij wil
het nu eenmaal, 't Loopt natuurlijk
mis, Aden wordt neergeschoten door
de politie, Marvel brengt hem, samen
met zijn onafscheidelijke geit, in een
kruiwagen terug naar de woestijn en
eet hem vervolgens met huid en haar
op. Uit liefde, om zijn wederopstan
ding te bewerkstelligen.
Het verhaal in al zijn absurditeit zegt
niets. Bunuel heeft met gegevens ge
werkt die net zo absurd waren en dan
kwam er iets uit waar je nachten van
wakker kon liggen. Maar Arrabal is
Bunuel niet: het is zijn ongeluk, dat
de vergelijking met de grote meester
zich. door de vergelijkbare trauma's
die aan de basis van hun werk liggen,
telkens weer opdringt.
Bunuel is een tovenaar. Arrabal laat
zich in deze film kennen als een
goochelaar of liever een versierder.
Hij werkt met grove effecten, met
trucs waarvan de onechtheid de enigs
zins oplettende toeschouwer alras dui
delijk wordt. Zijn wreedheden, zijn
scabreuze details, ze zijn bijna alle
maal gezocht. Bijna allemaal: er is
hem één vondst ingevallen. Wanneer
Aden en Marvel de oogverblindende
moderne stad binnentrekken, hangt
aan een galg en ligt op een rad een
middeleeuws geraamte, t erwijl een
Duits soldatenkoor met 'Erika' voor
de begeleidende muziek zorgt. Dit op
roepen van de eeuwige wreedheid in
de menselijke historie is even echt
schokkend, maar vormt dan ook wel
een onthullend contrast met de arti
ficiële schokken, waarvan de rest van
de film vergeven is. Die davert maar
door, vol pretentieuze platvloersheid,
vol hysterische boodschappen aan
Joost mag weten wie en wat. Dan is
een gewone rechttoe-recht-aan griezel
film mij heel wat liever.
W. Wieleb-Berg
(Amsterdam - Kriterion, 18 jr.)
der tegen haar moet zeggen.
Silvio Clementelli heeft de opgevoer
de erotische spanningen nogal over
dreven met zijn filmmiddelen wil
de shotjes bij onweer en zaklantaren-
licht bijvoorbeeld maar in de rusti
ger scènes als hij zich gewoon aan de
Scène uit Als een dol paard
Jonne Sevenjn maakte de korte film
Een Gat in de Tijd, in het Frans en
Italiaans juister 'een reis in de tijd'
genoemd. Het is John Sillevis die.
naar zijn idee trouwens, op reis gaat,
en door de camera (Mat van Hensber-
gen) wordt gevolgd. Naar Italië. Want
daar. in Pistoia, Toscane, woont me
vrouw Emilia Boldini nog, in het
huis van de schilder Giovanni Boldi
ni. die haar als jonge vrouw leerde
kennen toen hij al dik in de tachtig
was. Zij leeft daar nog in zijn tijd,
zijn sfeer, met zijn schilderijen en de
herinneringen, die zij boeiend vertelt.
Hij was arm begonnen maar in Parijs
opgeklommen, vooral als knap por
trettist, tot in de 'beau monde' van 'Ia
belle époque', de decadent e rijken
rondom negentienhonderd, waar hij
met zijn zwier en charme, zijn virtu
oos vlotte schilderijen en tekeningen,
helemaal bij hoorde. Hij schilderde
niet alleen adellijke dames, hij vero
verde ze ook. En met die verfilmde
dwaaltocht door dat huis als een mu
seum, langs de werken, ook uit ande
re musea, met mevrouw Emilia die er
net nog bijhoorde, heeft Jonne Sever-
rijn een mooie, gevoelige, nostalgieke
filmreis gemaakt naar die tijd van
toen. Met kleurenfotografie in de ro
mantische stemming, met een monta-
Laura Antonelli en Alejandro Momo in Malizia
Siciliaanse werkelijkheid houdt, is hij
kostelijk ironisch. En dus ook verma
kelijk. Hij heeft daar zijn spelers ge
heel in mee,
jongetje.
zelfs het brutale kleine
B. Huising
(Amslerdam-Saskia, 18j)
ROTTERDAM Film International
1974 is een groot succes geworden. Er
kwamen, in de Lantaren, Filmhuis en
't Venster, meer dan veertienduizend
bezoekers, tweemaal zoveel als in
1973. Van de zestig openbare voorstel
lingen waren er 36 uitverkocht. Er
werden bovendien nog bijzondere
voorstellingen gegeven voor pers en
passepartout-houders. In totaal wer
den er 79 films vertoond.
En daarbij waren films van een grote
kwaliteit. De beoordelingen van de
pers en het publiek lopen volgens
de stemmingen wel wat uiteen,
maar beide groepen hadden een dui
delijke voorkeur voor Het Pestthea-
ter, Het beloofde Land, Het Zomer
verblijf, Alle Turken heten Ali, II Ca-
so Mattei. Het publiek had meer
waardering dan de pers voor Anna en
de Wolven, Jeanne la Frangaise, Dat
mooie woord Vrijheid, Le voyage d'A-
mélie, althans voor.zover dat uit de
cijfers is af te leiden.
Film International had bovendien 24
regisseurs, zestien spelers, en zestien
andere met de films verbonden bui
tenlanders op bezoek. Het succes van
deze manifestatie zou mooi afgerond
worden als de beste films nu ook eens
in de bioscopen zouden komen.
Van een verslaggever
DEN HAAG Nederland gaat i
niet over tot de volkenrechtelijke
kenning van Guinee-Bissau. Minis
Van der Stoel van buitenlandse zal
wil eerst het overleg voortzetten
zo mogelijk afronden met de Ef
partners en de Scandinavische land
Dit overleg gaat over het formule
van een gemeenschappelijk standpi
wat betreft het uitoenenen van d:
op de Portugese regering om te
men tot beëindiging van het koloi
lisme 1 nAfrika.
Minister Van der Stoel zei dit gis»
morgen in antwoord op vragen vanl
Kamerleden Dolf Coppes (PPR)
Ko Wierenga (PvdA) tijdens het
kelijkse mondelinge vragenuurtje
de Tweede Kamer. De minister me
te verder op, dat het effect van de
kennning van Guinee-Bissau niet i
worden overschat. 'Als enkele kle
landen tot die erkenning overgj
zal dat niet tot gevolg hebben,
Portugal het beleid ten aanzien
haar kolonies plotseling wijzigt,
aandacht moet thans gericht bliji
op pogingen om Portugal te bewej
een andere koers in te slaan'.
Malizia (kwaadwilligheid) is weer
eens een burgerlijke satire over Sici
lië, waar geloof, bijgeloof en ouder
wets strenge gebruiken lang niet al
tijd passen bij de temperatuur en de
temperamenten, zodat er veel komedie
wordt gespeeld en de zeden vaak
broeierig anders zijn dan ze lijken.
Zo begint Malizia, geschreven en gere
gisseerd door Silvio Clementelli, met
de plechtige begrafenis van een
vrouw, die door haar man en haar
zoons eigenlijk niet zo wordt be
treurd. Ze gaan al gauw houden van
de jonge huishoudster Angela (Laura
Antonelli) die niet alleen voorbeeldig
en lief, maar ook bijzonder aantrekke
lijk is. Vooral voor pa (Turi Ferro)
die haar al gauw wil trouwen. Maar
voorlopig geen toestemming krijgt
van zijn moeder. En, zondat dat hij
het beseft, dwars gezeten wordt door
zijn zoon Nino (Alessandro Momo),
die, pas in de pubertijd, zelf al zijn
ontluikende zinnen op Angela zet. Al
zou hij bij een zus van zijn dikke
vriendje, en bij een nog hupse wedu
we ook terecht kunnen. Hij verzint
van alles om pa en Angela uit elkaar
te houden. Een inbraak in pa's zaak
op een nacht, en moeders geestver
schijningen in vele nachten, met hulp
van zijn bang gemaakte broertje. An
gela zal hem moeten winnen en in al
lerlei toenaderingen wint hij haar.
Nog voordat hij na pa's huwelijk moe-
ge die verwachtingen wekt en vervult,
met muziek uit die tijd (en Piaf als
een anachronisme), en behalve me
vrouw Emilia, die volkomen zichzelf
is, ook nog even Monica Vitty die
Boldini's werk nog verleidelijk vindt.
Met die vingers speelt Dik Visser gi
taar, en hoe. Klassiek en flamenco.
Hij componeert ook en is bovendien
een onderrichtende verteller. Dat doet
hij. als typische Hollander van de
'Dutch Guitarschool' dan in het En
gels omdat de Nederlandse ambassade
in Washington graag een filmpje over
hem had. Sees Samson en Hans Melis
sen. toen nog op de Filmacademie,
hebben Dik Visser gevolgd, naar le
zingen en huisconcerten, en met
Harry- Pallada als chef-camera, en
Joop Meershoek voor het geluid, vast
gelegd wat Dik Visser speelde, en zei.
Filmisch hebben zij er weinig aan
toegevoegd. Het filmpje is alleen inte
ressant voor wie belangstelt in het gi
taarspel van Dik Visser. En daarvoor
is het geluid hoewel in het Leidse-
pleintheater beter dan in Arnhem,
waar ik het voor het eerst hoorde
toch eigenlijk niet goed genoeg. Te
zwevend nog.
Beide films werden vertoond door
CRM, die ze subsidieerde.
B. H.
Allereerst een tip voor de komende winter. Alle mode-experts
voorspellen dat dan de avondkleding zeer duidelijk geïnspireerd
zal zijn op de nacht- en thuismode van de dertiger jaren.
Welnu, op onze afdeling Nachtmode/Thuizige kleding is dat
nu al duidelijk te zien.
Nachthemden, jassen en huispakken waarin ook de filmster-
ren uit de thirties ronddwarrelden.
Een paar voorbeelden. Flatteuze nachthemden ïn twee
nuances bleu, groen of huidkleur met bijpassende overslagjassen
in de donkerste toon.
Babydolls en huispakken, die prima te kombineren zijn
overigens, in zilvergrijs of huidkleur. Ook hier weer bijpassende
overslagjassen. Extra pluspunt van deze filmsterrengarderobe: je
hebt er niet eens een Hollywoodgage yoor nodig. -
SMEEDT HET IJZER ALS HET HEET!
Het recht van de werknemers op medezeggenschap, óp mfl
digheid wordt door vrijwel niemand meer ontkend.
De democratie klopt aan de poorten van het bedrijfslevi
Werkgevers en werknemers samen moeten daar vorm aan gev
De christelijke vakbeweging werkt daaraan van harte mee, om
zij uitgaat van de gelijkwaardigheid van alle mensen in evl
gelische geest.
Daan/oor hebben we alle krachten nodig, leder, die op d
manier wil meewerken aan vernieuwing van de samenlevii
hoort erbij.
Meldt u daarom ook aan bij;
POSTBUS 2475-ÜTRECH1