Wilde Ganzen vlogen
al miljoenen bijeen
Hier volgt een
mededeling:
de Bijenkorf heelt
103 verschillende
zonnebrillen.
Dekieine
verschalen zijn helgrote
verschil in de Bijenkorf
Nu zestien jaar lang: hulp in nood waar ook ter wereld
In twee minuten
zendtijd kan
veel gebeuren
Hierzijnervast7:
TROOT/KWARTTETr WOENSDlAG 13 MAlATOT 1974
door Jan A. W. Kessels
Iedereen kan liet weten. In de Ethiopische provincie Tigre kreperen duizenden mensen en veevan honger. Wie nog kan lopen
vlucht naar de kampementen rond de ziekenhuizen met als gevolg dat ook daar het voedsel krap wordt.
Haile Selassie, de trotse leeuw van
Juda, heeft dit onheilsnieuws niet
uitgebruld. Ethiopische studenten
sloegen alarm en venden weerklank
in de wereldpubliciteit. Zo werd de
ellende bekend. Zij kan dus voor
kennisgeving worden aangenomen
maar er kan ook wat aan worden ge
daan. Dét deden de Wilde Ganzen.
In twee minuten tijds snaterden zij
op zondag 30 oktober drie ton voor
Tigre bijeen; het hoogste bedrag,
ooit voor enig doel door de ganzen
geïncasseerd. Het kan worden opge
teld bij ie miljoenen die zij in de
zestien jaren van hun bestaan van
het Nederlandse volk toegestuurd
kregen om waar ook ter wereld de
meest erbarmelijke noodsituatie
concreet Ie helpen verlichten en in
tientallen gevallen zelfs afoende te
verhelpen.
Lijken ophalen
Wat zijn dat voor vreemde vogels,
die Wilde Ganzen en waar komen ze
vandaan? In 1957 werden er in de
Utrechtse Domkerk zo genaamde
pauzediensten gehouden. Daarin tra
den leken als prekers op. Een hun
ner was Prins Bernhard. Een week
later was het de beurt aan de heer
J. Timmer (thans 67), handelaar in
krenten en rozijnen te Naarden. Hij
vertelde een toen nog als luguber
ervaren verhaal: in Madras halen
vuilnismannen elke morgen de lij
ken van doodgehongerde mensen op.
Na de dienst kwam een man op hem
toe en zei: 'Meneer, wat U daarnet
verteld hebt is waar. Ik heb het na
melijk zelf gezien. Nu is mijn vraag:
U hebt dat nou wel gezégd, maar
wat dóet U er aan?'
Tja, wat moet een mens op zulk een
pistoolvraag antwoorden? De leke-
preker wist het niet. Hij reed naar
huis maar de vraag bleef in zijn ziel
prikken. Hij gaf de prik door aan
het IKOR-bestuur. Daar werd het
antwoord gevonden. Er kwam een
stichting onder de naam Wilde Gan
zen. De naam was ontleend aan een
uitspraak van de Deense theoloog
Sóren Kierkegaard, dit die beeld ge
bruikte om de gezapige christenheid
te verontrusten zoals wilde ganzen
dat doen onder tamme ganzen op
het erf.
Sedert voorjaar 1957 zijn de Wilde
Ganzen na elke kerkdienst van het
1KOR twee minuten in de ether. In
zo korte tijd kan veel gebeuren.
Reeds in 1958 bedroog de opbrengst
253.000 gulden. Sedertdien telt men
in tonnen en sedert 1970 in tonnen
boven het miljoen! Dat geld komt
nota bene van luisteraars na uitzen
dingen van zeer geringe luisterdicht
heid. De particuliere bijdragen va
riëren van één gulden tot gemiddeld
duizend gulden. Een weduwe gireert
prompt elke maand een rijksdaalder
van haar AOW, anderen sturen een
bedragje in postzegels, weer anderen
stppen enkele malen per jaar een
fikse duit in de bus aan de Borneo-
laan 4 in Hilversum.
Het bedrag, dat in de uitzending
voor een duidelijk, concreet doel
wordt gevraagd, komt er en wordt
zelfs meestal overtroffen. Het doel
wordt toegelicht in een twee-minu-
ten-tekstje, dat niet door een dure
reclamejongen wordt gemaakt maar
door de enige, betaalde, medewerk
ster, secretaresse mevrouw Jo Ma-
nasse of door ds. H. Noordemeer.
's Woensdags komen de eerste giro's
binnen. Alle stortingen tot en met
de daarop volgende dinsdag worden
voor het aangegeven project besteed.
Er blijft geen stuiver aan de strijk
stok hangen
Eieren, geiten,
tenten, geld
In de bijna zestien Jaar lange prak
tijk van deze callgi-ls van de liefda
digheid hebben de Wilde Ganzen
voor honderden noodgevallen gevlo
gen. Een van de eerste hulpvluchten
bestond uit een zending van vijftien
duizend bevruchte kippe-eieren
naar Korea. Vijftienhonderd boeren
Na de oorlog in Pakistan hielpen de Wilde Ganzen bij de heropbouw van het dorp Shially.
kregen ieder tien eieren. De eerste
bevruchte eieren van tot kip ontwik
kelde kuikens werden bij kampen
ingeleverd en aan andere boeren ge
schonken.
Griekenland kreeg eens veertig, op
de Friese veemarkt gekochte, zwan
gere geiten. Hun lammeren gingen
naar een centrale post. Van daaruit
werde.t ze onder boeren in het zui
den van dat land verdeeld. Door dit
systeem brachten de Wilde Ganzen
de geitenstand in dat gebied weer
op peil.
In de laatste dagen van de Tweede
Wereldoorlog waren tal van mensen
uit de omgeving van Napels naar
Sardinië gevlucht. Honderden tbc-lij-
ders en gehandicapten bleven er ja
renlang in kampen achter zonder
noemenswaardig middel van bestaan.
Ze trokken de aandacht van een
team Amerikaanse sociologen onder
leiding van Belden Paulsen. De el
lende van deze vluchtelingen kwam
de Wilde Ganzen tar ore. Ze zamel
den zoveel geld in, dat er stieren,
koeien, kippen en een broedmachine
voor konden worden aangeschaft
voor de opbouw van een veestapel.
Jordanië kreeg na een natuurramp
een groot aantal tenten. Om de hon
gersnood in India te helpen bestrij
den kwaakten de Ganzen 247.000
gulden bijeen; resultaat van één en
kele opwekking Nu kan het gebeu
ren dat voor een bepaald doel te
weinig binnenkomt zodat een hoog
noodzakelijk project niet meteen
kan worden uitgevoerd. Het ontbre
kende wordt dan aangevuld uit gel
den, die de Ganzen ter vrije beschik
king hebben gekregen. Daauit wordt
ook wel eens een enkel particulier
noodgeval verholpen, dat te klein is
voor een ganzevlucht
IJzeren ledikanten voor het ziekenhuis in Dacca.
Werkwijze
Hoe komen de Wilde Ganzen aan
die tientallen doelprojecten per
jaar? Heel eenvoudig. De noodgeval
len worden voornamelijk aangemeld
door zendelingen en missionarissen,
door Nederlanders die de nood ter
plaatse hebben geconstateerd en
door alarmerende berichten in de
publiciteitsmedia. De 'gevallen' wor
den ter plaatse met uiterste behoed
zaamheid en precisie onderzocht
door relaties van de Wereldraad van
Kerken. De ambassades spelen daar
bij een belangrijke rol.
Verder beschikken de Ganzen over
een net van betrouwbare en kundige
medische, juridische, economische
en kerkelijke relaties over de hele
wereld. Elk noodgeval wordt in de
vijfkoppige bestuursvergadering be
sproken. Elk lid heeft het veto
recht. Indien een lid daarvan ge
bruik maakt wordt de zaak afge
voerd. Vo'strekte eenstemmigheid is
namelijk voorwaarde om een ganze
vlucht te laten doorgaan.
Er in gevlogen?
Zijn de Wilde Ganzen er bij
nauwkeurigheid van onderzoek wel
eens ingevlogen? Ja zeker zijn ze
dat. Voorzitter H. J. Timmer (67)
en penningmeester W. Jonker (65)
erkennen het volmondig. Zo werden
er voor Congo eens twee ambulances
gevraagd. Na een minutieus onder
zoek werd het in één vlucht bijeen-
gesnaterde geld besteed voor de aan
koop van die ambulances en vervol
gens werden de wagens aan de Con
golese regering overgedragen.
Anderhalf jaar later bleek dat de
ambulances als busjes werden ge
bruikt nadat alle medicamenten en
instrumenten tot een waarde van
een halve ton eruit waren gestolen.
Ook vergissingen zijn mogelijk. Na
een overstroming in Oost Pakistan
werd er eens geld verzameld voor de
herbouw van huizen. Toen het geld
werd afgedragen bleken die huizen
er al weer te staan. Ook worden de
Ganzen wel eens geconfronteerd met
corruptie en met tegenwerking van
douanebeambten.
Ongekleurd
Karkassen van doodgehongerde dieren in Nigeria, Wilde Ganzen hielpen hier de hongersnood
bestrijden.
Ganzen zijn wit, ook in politiek in
zicht. De Stichting vraagt niet naar
geloof, noch naar links, rechts of
midden. Zij bekijkt de concrete
nood en helpt dankzij het meest
spectaculaire aspect van haar activi
teiten: de geefgraagte van het Ne
derlandse volk voor een duidelijk
omschreven project van korte ter
mijn.
Acht jaar geleden kende de Carne-
gie-Stichting de Ganzen de Waterle-
lieprijs voor de Vrede toe, vergezeld
van een bedrag van dertigduizend
gulden. De Ganzen zijn daar trots
op zoals /e trots zijn op het vertrou
wen van üe luisteraars in deze call
girls van de liefdadigheid. Intern
heeft de Stichting maar één grote
zorg: de opvolging van het huidige
bestuur met name van de werkers
van het eerste uur. voorzitter Tim
mer en penningmeester Jonker. Het
is de vraag of er na hen mensen
zijn te vinden, die met hun jaren
lange internationale ervaring dit tijd
rovende werk kosteloos zullen wil
len blijven doen.
Hier volgen meteen nog wat mededelingen.
Willekeurige.
Alleen van Polaroid (hoeven we verder niks
over te vertellen) hebben we al zo'n 50 modellen.
Waaronder de allernieuwste uiteraard. t
Er zijn. veel dégradéglazen, d.w.z. glazen die van
donker naar licht lopen. Nieuw voor de Bijenkorf:
modellen van Balenciaga.
'n Groot deel van de monturen is van metaal.
Vaak goud- of zilverkleurig. Speciaal voor bij de
jeans: spiegelende glazen voor hem en voor haar.
Veel donkere glazen. Ook glazen in dezelfde
kleur van het montuur.
De modellen zijn nog altijd groot. De prijzen
van zes tot zestig gulden.
Is dat alles? Nee hoor. Komt u maar gauw
kijken op onze afdeling Zonnebrillen.
Blauwe glazen,
blauw, transparant montuur.
r --y Een van de
modellen met dégradéglazen.
i
