W magazine,
moet u toch eens lezen!
m mm m
m 72 SI Sü
fllBlIlaill
Grootmeester geeft
collega's cijfers
Ook damesschaak
kan erg boeiend zijn
m a ixa
mm s
goed ontmoet
Nieuwe boeken
M
rèS
m
m
a mm
9 1
i
b m 9
m
m
m
M
m i
l 1
1 9 9
9
9
9 9 9
m is m 9
9
m
9 9 9
m n
rn m
'mm m m m
i n
m ii^i
i:
m&m
e m
JL J
mim*m jl*
kOLW/KWuWTET ZATTERDAC 9 MAiAlRfT 1974
B ENINENLAND/DENXSP ORT T19/K19
ïu> orizontaal. 1. reisgoed, 6. licht ont-
irP ambare stof, 12. rood in de wapen-
an inde, 14. kort muziekstuk, 16. voeg-
toeoord, (Fr.) 18. nummer (afk.) 19.
,anever, 21. bevel, 22. welaan, 23. lijn-
'er Irmig, 26. sierlijk, 29. uniek, 30..
UD Ireskaartje, 32. denkbeeld, 33. deel
en n de bijbel, 34. en personne (afk.).
puistje, 37. scheik. element, 38.
egwoord, 39. vlug, 41. hoffeest, 43.
ei, 44. kashouder, 45. rondhout, 47.
tv, iisdier, 49. honingbij, 52. scheik.
.Jement, 54. namelijk (afk.), 55. vlies,
.voorzetsel, 58. non actief (afk. )59.
hij uk hout, 61. verhindering, 63. stem-
2j ing, 65. gelijkenis, 67. advertentie,
voorvoegsel. 70. scheik. element,
plaaggeest. 73. afk. van editie, 74.
'nB ter in Friesland, 75.. insektenetend
uw ogdier, 77. vreemde munt, 79. teken-
ne. reedschap. 80. omgeving.
ra] «rticaal. 2. algemeen kiesrecht (afk.)
>en gunstig gezind, 4. tijdperk, 5. munt
ïcnfk) 7. voorzetsel, 8. volksoverleve-
ig, 9. breekbaar, 10. rund, 11. maan-
din, 13. muzieknoot, 15. verborgen,
dalspaanse rode wijn, 19. schop, 20.
ge ndegge, 22. wonde, 24. scheik. ele-
:nt, 25. in loco (afk.) 27. laatstleden
|fc). 28. tot, 31. schuier, 35. zilt
zit cht, 37. hoofddeksel, 39. vruchte-
t, 40 tussenzetsel, 41. scheepstouw,
nd vlaktemaat, 46. beroep, 48. niet
ig geleden. 50. zangwijs, 51. schip
der woestijn, 53. genoeg gekookt, 55.
bontjas, 56. figuur uit een drama van
Shakespeare, 58. plaats in Frankrijk,
60. voertuig, 61. dierengeluid, 62. ten
name (afk.) 64. telwoord (Fr). 66. wa
terplant, 68. water in Limburg, 72.
reeds, 75. en anderen (afk.) 76. lid
woord (Fr.) 77. Rijkstelefoon, 78.
scheik. element
Oplossingen tot en met woensdag a.s.
per briefkaart zenden aan:
Trouw/Kwartet Postbus 859, Amster
dam. Linksboven vermelden: Week-
kendpuzzel.
Oplossing van vorige week.
Hor. 1. keer, 5. hees, 9. peper, 14.
aleer, 16. rite, 18. Leda, 19. pandan,
21. keel, 22. Lea, 23. en, 24. enig, 26.
ek. 27. eind. 29. kelen, 31. arts, 32.
ben, 34. rad, 35. Elia, 37. meter, 39.
tennis, 41. ei, 42. els, 43. Eli, 45. aga,
46. adé, 47. eg, 48. staket. 50. sedes,
52. roos, 53. lus, 55. vel, 56. beer, 57.
Tirol, 60 erts, 61. re, 62. ader, 64. p.e.
65. tui, 66. naga, 68. Aeolus, 70. rins,
72. sela, 74. meent, 75. Enare, 76. laan,
77. maté.
Vert 1. kapel, 2. elan, 3. een, 4. rede,
6. er, 7. eik, 8. steen, 10. el, 11. pelita,
12. Edens, 13. raad, 15. rank. 17. eek,
20. nier, 25. glatik, 27. Eris, 28. tets,
30. Ede, 31. alias, 32. Belg, 33. Ne. 35.
eng, 36. kies, 37. meer, 38. retor, 40.
natura, 41. edel, 44. las, 46. adem, 48.
soes, 49. Eli, 51. e.v., 52. retina, 54. so
da, 56. bruin, 57. tegel 58. leem, 59.
geste, 60 etre. 61. ras, 63. roem, 64.
punt 67. ala, 69. Lea, 71. sr., 73. Aa.
Prijswinnaars zijn: H. Moorlag,
Schelfhoutstraat 35, Hoogekerk; D.
Harland, Diamantlaan 138, Ledden; J.
van Breevoort Jzn., J. Bertsstraat 52,
Diemen.
(ADVERTENTIE)
posterijen van Ziveden hebben de-
week een drietal bijzondere zegels
rollen vervaardigd, uitgegeven
aanleiding van evenzovele jubi-
die daar herdacht worden. Het is
jaar geleden dat ingenieur Carl
ïiel Ekman (1845-1904) een metho-
uitvond om uit houtvezels al ko-
d cellulose te maken voor de be
ing van papier. De eerste fabriek
hij oprichtte in 1874, was in Berg-
gevestigd. Op de zegel is de oor-
nkelijke werktekening te zien van
ïan's kookinstallatie. De tweede
lenkingszegel geldt de 200e ge-
rtedag van de politicus Hans Jarta
74-1847) Hij stelde de grondwet
1809 op, waarvan een deel naast
portret op de zegel is weergege-
Jarta was overigens ook journa-
en dichter van satrirische songs,
dan als derde zegel het portret
Samuel Owen (1774-1854) van ge-
te een engelsman die vooral faam
ot als constructeur van industrie-
agrarische machines. Hij gaf in
de grote stoot tot de industriali-
van Zweden.
postdienst van Oost-Afrika (de
n Kenya, Uganda en Tanzania)
drukker van de zegels heeft een
tale fout gemaakt. Op een zegel
2,50 shs, op 24 oktober van het
g jaar uitgegeven ter ere van het
irig jubileum van Interpol, staat
hoofdkwartier van de organisatie
rankrijk afgebeeld. Men vermeld-
ils standplaats St Clans in plaats
St Cloud bij Parijs. Er is nu een
ere zegel uitgekomen met de juis-
laatsnaam.
Ver. Staten hebben aangekondigd
er een bijzondere zegel in voorbe-
ing is ter ere van al degenen, die
het ruimte-laboratorium-projekt
>en meegewerkt. Nadere gegevens
ent de zegel en de dag van uitgif-
zullen volgen. Dinsdag a.s. 12
komen in San Marino acht
we zegels in omloop met afbeel-
en fraai bewerkte wapenuitrus-
stukken uit de 16e eeuw. Zij zijn
handen in het Cesla-museum van
epubliek. Op de zegels zijn te
schilden, helmen en een paardp-
l-bescherming.
jaar herdenkt IJsland het feit dat
eiland 1100 jaar geleden door de
e noormannen werd bevolkt. Er
iden toen slechts enkele leren,
gelegenheid van deze herdenking
n de posterijen van IJsland dit
elf bijzondere zegels uit met re-
ucties van kunstwerken in be
ting tot de geschiedenis van het
Voorshands verschijnen dinsdag
ïaart vier zegels. Een wandtapijt
e zegel van 10 kr stelt de landing
van de noorman Ingolf, die als
e van Noorwegen naar IJsland
Het schilderij op de tweede
geeft de stichting weer van het
nds parlement in het jaar 920 en
estiging van de vrijstaat Oud-IJs-
De derde zegel symboliseert de
eming van het Christendom rond
jaar 1000. De afbeelding is een
ïek 'Christus Koning', een ge-
ik van het Deense volk toen de
uratie van de kathedraal van. Ska-'
in 1963 gereed was. Oude IJs-
e literatuur is op de laatste zegel
de beurt. De priester Saemund
als de oudste auteur. Als afbeel-
nam men een bronzen beeld
tellende dp priester oo de rug
en zeehond. Hieraan ligt de vol-
sage ten grnnds'a". Saemund
na ziin studie in Frankriik te-
ïaar ziin vaderland en beloofde
uivel als deze hem drooehuids
thuis brengen, volledige onder-
ïnheid. De duivel nam die taak
ch in de gedaante van een zee-
Toen ze biina de kust van TJs-
hadden bereikt, gaf Saemund het
zo'n harde klan met. ziin brevier
Ie satan-zeehond in de diente ver-
li en Saemund al zwemmende het
van IJsland kon bereiken,
otte de reonbliek Zuid-Afrika.
op 14 maart twee zegels ver
ben zullen in verhand met de we-
lbouw van het door de aardhe-
van 29 sent. 19R9 nagenoeg ver
sie dom Tulbaeh en omgeving.
vooral de befaamde Kerkstraat
Tulbaeh an de 18e en 19e eeuw.
n volle vlnrïe is hersteld. Oo de
zipt h do7p gerestaureerde ge
en afgebeeld.
J. J. M. KIGGEN
VU magazine is een maandblad waarin iedereen die belang stelt in de
denkwereld van vandaag interessante artikelen vindt over allerlei
onderwerpen waar de wetenschap mee bezig is.
Enkele voorbeelden van actuele onderwerpen in enige recente nummers:
Soberheid en olie ft/* 1
Nut van sensitivity-training yy ip QQPfl (LOGt
Bon j Een jaarabonnement
(januari t/m december)
bedraagt f 13,50.
Iedereen die nu
een (geschenk)abonnement
aangaat, krijgt als extra
geschenk het buitengewoon
interessante boek
VU visies op mens en
maatschappij GRATIS:
206 pagina's paperback
(vastgestelde verkoopprijs
is f 10,75).
Is hard werken ook veilig?
Ik geef mij op als abonnee op het VU magazine
Ik geef een abonnement cadeau
Mijn naam en adres
I
I
I Naam en adres van ontvanger
I
I
Voor betaling wacht ik uw acceptgirokaart af.
In open enveloppe zonder postzegel zenden aan:
s. Vrije Universiteit, Antwoordnr. 1771, Amsterdam.
Ukunt ook bellen: 020-482674.
Vrouw (2)
Ook ik heb me geërgerd aan het be
sluit van de SGP in Culemborg niet
met de prot chr. partijen in zee te
gaan, omdat er op hun lijsten vrou
wen voorkomen. In Richt. 4 vers 4
staat dat Debora Israël richtte. Tevo
ren staat er dat de Here richters gaf.
En mag van u de koningin wel rege
ren? U denkt aan Paulus? Vervult u
al zijn gezegden als het uzelf betreft?
Leest u ook Rom. 14 vers 13-23. En
bovenal Christus zelf heeft de vrouw
toch vrijgemaakt?
Enunen
M. Weggen-Eising
De redactie behoudt zich het recht
voor haar ter opname in deze rubriek
toegezonden meningsuitingen verkort
weer te geven. Bij publikatie wordt
met de naam van de inzender onder
tekend. Brieven kunnen worden ge
stuurd aan het secretariaat hoofdre
dactie Trouw/Kwartet, postbus 859.
Amsterdam.
Clemens
In Tr/Kw van 27 februari lees ik, dat
Clemens XV door een rechtbank in
Venetië veroordeeld is tot twee jaar
opsluiting in een psychiatrische in
richting! Het doet denken aan metho
den, waarmee in Rusland vooraan
staande dissidenten bestreden worden.
Het is een ongeloofwaardige zaak dat
een Italiaanse rechter een dergelijk
vonnis velt over een burger in een
ander land, buiten diens regering om,
en zonder de persoon zelf onderzocht
te hebben. Wat zit hier achter? Het be
treft een nieuwe, machteloze poging
om de mystieke Clemens XV in de
ogen van de wereld in discrediet te
brengen. Deze immers gebruikt als
een tweede Christus de 'roeden van
de tempel' om een einde te maken
am de mistoestanden in de Kerk-Ro-
me sedert de dood van Joannes XXIII.
Niet aleen in Italië, maar ook in an
dere landen, laat Clemens XV in mas
sale oplagen biljetten, brochures enz.
verspreiden, waarin kardinaal Mon-
tini/Paulus VI, voortgekomen uit
een waardeloos conclaaf, hoofdverant
woordelijk gesteld wordt voor de mo
dernistische puinhoop die de Kerk in
tien jaar tijds geworden is. Als zo
danig is hij niet meer dan zijn Mee
ster, over Wie geschreven staat dat
Hij door hogepriesters en Schriftge
leerden voor bezeten en krankzinnig
gehouden werd, zelfs door Zijn ver
wanten.
Amsterdam J. A. D. Stierhout
Vrouw (3)
Ik kan mij goed indenken waarom de
SGP in Culemborg zich terugtrekt Er
staat duidelijk geschreven in 1 Kor.
14 vers 34, dat het de vrouwen niet
betaamt om in de gemeente te spre
ken want het is haar niet toegestaan
om te spreken. En vers 35: Want het
staat lelijk voor de vrouwen dat zij in
de gemeente spreken. Dit is duidelij
ke taal. Mij valt de CHU tegen omdat
deze partij zich niet houdt aan de re
gels van Gods Woord.
Den Bommel
C. Snijder
Verkiezingen (2)
Vertwijfeld vraagt dhr. J. v. d. Heij
den uit Delft zich af 'Wat moeten we
nu?' (Tr/Kw 5-3). Hij moet zich eens
goed bezinnen of hij er als christen
wel goed aan doet het rechtse blok te
steunen, waardoor hij o.a. sociale ge
rechtigheid en milieubescherming
(dus Gods schepping) grotendeels
linko laat liggen.
Eefde
J. Haljtink Dzn.
Verkiezingen (3)
Het gaat niet om het voortbestaan
van een ARP, maar of wij tot over
eenstemming kunnen komen met
christenen uit andere partijen met be
houd van het evangelisch uitgangs
punt Dat wij in de armen van de
PvdA zouden moeten vallen is een
volkomen ongegronde voorstelling van
zaken. Wel moeten we ons onthouden
van een overdreven gehakketak op
het kabinet en vooral van een hou
ding van 'het is links' of 'het is rood'
en dus deugt het niet
Nijkerk
Verhoog Pzn.
B. Vos
Veronica
Volgens de niet weinig subjectieve
minister van C.R.M. Van Doom, staan
de leden van de Veronica Omroep Or
ganisatie niet achter het beleid van
haar organisatie, als zij toetreedt tot
het wankele omroepbestel. Wordt er
geen rekening gehouden met de mas
sale pro-Veronica demonstratie (plm.
Vi miljoen mensen), met de 1,8 mil
joen adhesiebetuigingen, met het feit
dat 15 pet van de Nederlandse bevol
king achter Veronica staat, met de
originaliteit en populariteit die Ve
ronica geniet? Waarom werden er luis
terrapporten (minstens één) betref
fende de radio zo angstvallig verbor
gen gehouden door de NOS? Waarom
is er zoveel plagiaat bij Hilversum III
t.o.v. Veronica? Wees geen doorn in
het oog van enkele miljoenen, maar
doe wat ten gunste van iedereen, eer
lijk en zuiver maar niet zoals nu!
Dordrecht
Dick Vader
Kapers
Met waardering hebben mijn vrouw
en ik kennis genomen van uw com
mentaar inzake de berechting van de
Palestijnse kapers, namelijk dat ze
volgens het geldend recht berecht die
nen te worden voor het geval Enge
land in gebreke mocht blijven.
Laten we niet vergeten dat het woord
'rechtsstaat' één van de weinige ne-
derlandse woorden is die internationa
le bekendheid kregen.
Maar belangrijker is stellig dat de Jo
den onze steun waard zijn in hun be
strijding van het terrorisme. Tot nu
toe hebben ze dat karwei teveel alleen
moeten opknappen alsof het hen al
leen aanging!
Vele malen hebben we de Israëli's ont
hutst gezien wanneer ze het gemak
konstateerden waarmee veelal christe
lijke west-europese regeringen zich op
illegale wijze ontdeden van deze mis
dadigers die Israël, maar eigenlijk
ook allang ons, bed ligen en die het
Palestijnse probleem geen stap dichter
bij een oplossing gebracht hebben of
zullen brengen. De geweld-dadige mis
leiding d\t men slechts vóór hèn kan
zijn door tégen Israël te zijn ver
vreemdt ook die mensen van hen die
hun recht wel degelijk zien maar die
weigeren om hun recht in mindering
gebracht te willen zien op het recht
van de Joden om in een veilige Staat
eindelijk dat eigen bestaan op te bou
wen waartoe ze zich religieus of
riet (van Godswege) geroepen voe
len.
Wijk bij Duurstede
C. Stroese-Roosjen
H. R. Stroes
Clinton D. MacKenzle: HAKEN voor
creativiteit en mode. Oorspr. titel
'New design in crochet'. Vert. Petra
Smittenaar. Uitg. H. J. W. Becht, Am
sterdam. Aant. pag. 142, prijs 27,50.
In onze tijd worden veel traditionele
handwerk-technieken, (b.v. macramé,
weven en borduurwerk) heel vrij ge
hanteerd. D.w.z. dat wie de grondbe
ginselen min of meer beheerst, deze
cp alle mogelijke denkbare manieren
naar eigen inzicht kan gebruiken. Ori
ginele eigentijdse creativiteit wordt
aangemoedigd en ontwikkeld. Met zijn
'Haken' draagt de heer MacKenzie
zijn steentje hiertoe bij. Hij geeft een
uitgebreide cursus met veel duidelijke
werktekeningen en voorbeelden van
de basissteken voor hen die de haak-
kunst (nog) niet beheersen. Ook het
Tunisch haken en het guimpe-haak-
werk worden duidelijk besproken.
Waarna veel voorbeelden (meest
ruimtelijk) volgen van hedendaagse
gehaakte werkstukken in de eenvoudi
ge grondsteken. Schrijver hoopt dat
deze inspirerend zullen werken om
met de verworven kennis zelf tot
nieuwe ideeën en vormen te komen.
U treft dus geen patronen aan.
Het boek zou niet volledig zijn wan
neer hoofdstukken als 'Gereed
schappen', 'Materialen', 'Afwerken'
enz. zouden ontbreken.
Een extra vermelding verdienen
'Links haken' en 'Haaktermen in an
dere talen', waarmee schrijver zeker
velen een plezier doet. Hoewel tekst
en illustraties duidelijk genoeg zijn,
kan het verwarrend werken dat som
mige benamingen afwijken van de in
ons land gebruikelijke.
Het boek is verlucht met veel foto's
die, met uitzondering van enkele der
16 kleurenfoto's, uitstekend van kwa
liteit zijn. Petra Smittenaar zorgde
voor een prettig leesbare vertaling.
De Amerikaanse titel 'New design in
crochet' is meer to the point dan de
vertaling 'Haken voor creativiteit en
mode'. Wat mode betreft, althans met
betrekking tot kleding, heeft dit boek
ons niets te zeggen. Wie ideeën voor
hippe gehaakte kleding verwacht,
komt bedrogen uit Toch een doelma
tig en goed verzorgd boek om eens
fijn met een oude bezigheid op de
nieuwe toer te gaan experimenteren.
R.D.-S.
J. Bernlef. De Stoel. Em. Querido,
Amsterdam, 63 blz. Prijs 9.90.
Bernlef noemt dit boek 'een verzame
ling'. Daarmee plaatst hij het in de
traditie van het tijdschrift Barbarber.
Er staan gedichten en prozateksten in
die met stoelen te maken hebben,
niet alleen van Bernlef zelf, maar ook
ontleend aan het werk van allerlei an
deren. René Magritte, Multatuli, Ed
ward Kienholz, Hans Arp en Julio
Cortézar zijn maar enkele van de vele
geciteerden.
'De Stoel' laat zich waarschijnlijk het
best beschrijven in enkele korte cita
ten, bijvoorbeeld van Henri Matisse:
'Waar ik van droom is een kunst zon
der een onrustig makend of de aan
dacht trekkend onderwerp, iets dat er
ongeveer zou uitzien als een goede
leunstoel.' En van Bernlef zelf: 'Vol
spanning wacht ik op de eerste vorst:
het moment waarop de eerste stoelen
met hun kleine krabbelaars op het ijs
verschijnen.' En tenslotte: 'Wat een
schitterend gezicht Tussen de kerst
kaarsjes, in plaats van die afschuwe
lijke ballen, overal kleine stoeltjes
tussen het dennegroen, een schommel
stoeltje als piek bovenin.'
De vermenging van deze drie elemen
ten kunstfilosofie, realisme en fan
tasie maakt 'De Stoel' tot een vro
lijke, relativerende verzameling. 'Daar
staat zij, zeggen wij. Maar zit zij ook
niet eigenlijk een beetje?'
N.B. Als u 'De Stoel' leest, kunt u er
niet op zitten. A. Z.
Jonathan Black: 'De machtswelluste
lingen.' A. W. Bruna en Zonen
Utrecht, Antwerpen. Prijs 18.75, 412
blz.
Verhaal over miljonair die alles doet
voor nog meer geld. Aangezien er ont
stellend veel mensen zijn die voor
contanten elke opdracht uitvoeren,
komen moord, sex, en geweld op de
vele pagina's uitvoerig aan hun trek
ken. De man gaat overlijken en het
zijne wordt er uiteindelijk aan toege-
Wiersma over Sijbrands-Andreiko
Kortgeleden is het boek 'Wiersma over Sijbrands-Andreiko' ver
schenen. Een der sponsors van de match om het wereldkampioen
schap, Het Spectrum', heeft het uitgegeven, in samenwerking met
de stichting Teleac, die het boek ziet als een vervolg op het cursus
boek van de Teleac-cursus dammen I.
Het voorwoord is geschreven door Jan
Hein Donner, het boek zelf de titel
zegt het al door Harm Wiersma.
Deze gaat zeer uitvoerig op de partij
en in. Hij begint steeds met een sa
menvatting, waarin zo ongeveer wordt
aangegeven, wat er in de desbetreffen
de partij is gebeurd. Na dit korte ver
slag deelt Wiersma cijfers uit, zo
als een onderwijzer dit pleegt te doen
bij een repetitie. Elke partij krijgt
een beoordelingscijfer, dat aangeeft,
of de partij onvoldoende, voldoende
of zeer goed is. Wiersma's beoorde
ling kan mijn goedkeuring wel weg
dragen (dat zal hem overigens een
zorg zijn), omdat de cijfers worden
gegeven voor de inhoud van de partij
en en de manier waarop ze zijn opge
zet. Maar toch één kanttekening: stel
dat ik achter het bord ga zitten met
het plan, geen risico's te nemen en
snel op remise aan te sturen. Als dit
lukt, heb ik dan geen 10 verdiend,
omdat mijn tactiek volkomen geslaagd
is? Maar goed Wiersma neemt het
technische gedeelte onder de loep en
oordeelt dan.
Zijn partijbesprekingen bevatten vet
gedrukte passages die de lezer op de
elementaire kenmerken van de partij
in kwestie wijzen. Aan het eind van
de partij krijgt de lezer enkele op
drachten uit te werken. Dan nu een
fragment uit de dertiende partij, ui
teraard met commentaar van Wiers
ma.
Wit: Sïjbrands.
Zwart: Andreiko.
13.1. Een sterke aanvalspartij en een
sluwe verdediging.
Na een slechte opening die opnieuw
het fenomeen angst laat zien, komt
wit enorm sterk op het centrum te
staan. Het gaat erop lijken dat broe
der Andris ingemaakt zal worden,
maar een slimme verdediging liet
voor hem niets te wensen over. Toch
is het begrijpelijk dat zwart niet hele
maal ingaat op de openingsconsequen
ties die hij zelf geschapen heeft.
Beoordelingscijfer: wit 9/8, zwart 8/7.
1. 3228 2024. Een klassieke ope
ningszet die veel door oud-wereldkam
pioen Ghestem werd toegepast.
2. 3430 1823. Allerlei scherpe va
rianten zijn mogelijk na 2. 14—20
3. 30—25 10—14 4. 37—32 18—23 5.
4237 410 met een gelijkwaardige
strijd. Leuk is 517—21 (op 5
12—18 kan 6. 39—34!) 6. 31—26 4—10
7. 26x17 12x21 8. 36—31 21—26 9. 31—
27 7—12 10. 41—36 12—18 11. 47—42
1—7 12. 46—41 7—12 13. 36—31! 11—
17 14. 4136 1721 (gezonder is 17
22) 15. 27—22 18x27 16. 31x22 12—18
17. 39—34 18x27 18. 34—29 23x34 19.
40x29 8—12 20. 45—40 12—18 21. 29—
23 18x29 22. 3731 etc., en zwart
kwam er niet meer aan te pas (partij
Sijbrands-Craane van enige jaren te
rug).
3 30—25 23x32 4. 37x28 16—21. Onge
woon, direct 5. 38—32 beletten door
4.1318 is meer aangewezen. Wit
wil geen klassiekachtige partij en gaat
op zwarts uitdaging in.
5. 3126 1318. Zie diagram.
13.2. Half-open klassieke variant met
'R'-aanvalsmogelijkheden.
Deze stijl wordt gekenmerkt door een
zwaar bezette lange vleugel van zwart
(om diverse aanvallen op schijf 24
van zwart uit te schakelen), waarbij
zijn tactiek toegespitst is op het zwak
maken van wits lange vleugel om hier
later een aanval op te beginnen. In
het duel Wiersma-Bom, kampioen
schap van Nederland '67, werd ik
voor het eerst met een dergelijke
techniek geconfronteerd en dat had
voor mij een fatale uitwerking op de
einduitslag. Overigens is dit duel één
van de fraaiste t.a.v. deze strategie.
6. 41—37 11—16. Zwart wacht blijk
baar één tempo om later de zgn.
Roozenburg-aanval in te zetten. Meer
in aanmerking komt direct 6.18
22 waarna de volgende boeiende speel
wijze mogelijk is:
7. 38—32 11—16 8. 37—31 21—27 9.
32x21 16x27 (het open veld 38 geeft
wit speciale mogelijkheden). 10. 40
34 1218 (een lokzet; wit lijkt een
schijf te gaan winnen door 11. 3329
24x33 12. 42—38 33x42 13. 48x37 en na
al het slaan komt zwart op dam door
1420 en wit komt bedrogen uit). Zie
diagram.
g
g SB
us i?
1
M ISrï
i
g m a
m m 'm m m
1 1 E 1 9
e i g? a a
m 0 m 9 m
99999
m iff
voegd.
G. L.
Stand na 51318.
Stand na 101218 in ondervari-
ant.
11. 45—40 9—13 12. 34—30 (na 34—29
27—32 etc.) 7—12 13. 40—34 1—7 14.
50—45 7—11 15. 43—38 4—9! 16. 48—
43 1116 (na 1823 kan wit na de 2-
om-2 schijf 27 gemakkelijk bedrei
gen). 17. 46—41 6—11.
Een boeiend duel is ontstaan, waar
van ik geen voorspelling durft te ge
ven. Zonder dan ook verder in te
gaan op deze variant, ben ik toch van
mening dat een dergelijke aanval ze
ker de moeite waard is om het al
thans eens te proberen.
7. 40—34 7—11. 8. 45—40 1—7 9. 46
41 8—13.
13.3. Zwart wijkt af van zijn eerste
opzet en neemt genoegen met een na
delige variant.
Uit meesterlijke overwegingen die
niet toegankelijk zijn voor 'de leek',
speelt wit schijf 46 op en niet schijf
50. Beide schijven vormen een belang
rijk onderdeel voor wits verdediging.
Uit berekeningen waar ik niet verder
op in zal gaan, destilleert zwart dat 9.
4641 het beste is. Het antwoord wie
gelijk heeft, blijft ons onbekend. Nog
steeds kwam hierna 9. 1822 of
1823 in aanmerking boven de tekst
zet. die gebonden spel geeft.
Tot zover Harm Wiersma. Uit dit
fragment blijkt wel, dat er nogal diep
op de openingen wordt ingegaan en
ik heb aan deze uitweiding dan ook
niets toe te voegen.
Dan gaan we nu over tot de orde van
de dag. Het Prisma-boek van R. C.
Keiler is gewonnen door W. H. Maar-
se, Burg. Topstraat 2 in Wijngaarden
(Z.H.). Hartelijk gefeliciteerd; ik
hoop dat u er veel dam-genot van zult
hebben.
De oplossing was: 1. 3430 25x34 2.
42—38 32x43 3. 48x30 40—44 4. 50x39
45—50 (A) 5. 30—25 50x20 6. 25x14
en wit wint.
A. 4 15—20 5. 24x15 45—50 6.
3024 50x20 7. 15x24 met winst.
FRANK DROST
Gaprindaschwili combineert Schul van het bord
Dames van vlees en bloed worden
in de schaakwereld nog altijd on
derschat. Maar ook op dit gebied
zal eens een verbitterde strijd
gevoerd worden om een volledige
emancipatie. De volgende goede
en interessante partij werd dit
jaar in het dameskampioenschap
van Rusland gespeeld.
SCHUL—GAPRINDASCHWILI
Engelse opening.
1. c4 Pf6 2. Pc3 d5 3. cd Pd5: 4. g3 g6
5. Lg2 Pc3: 6 hc Lg7 7. Tbl Pd7 8.
Pf3 (8. Lb7:? Lb7: 9. Tb7: Pb6) 0-0 9.
0-0 Pb6 10. Dc2 Ld7 11. c4 La4 12.
De4 Lc6 13. Df4 Dd6 14 d3 e5 Na 14
Df4: 15 Lf4: Tc8 16 Lh3 komt wit
in een voordelige stand
15. Dh4 f6 16. Pd2 Pa4 17. Lc6: Dc6:
18. Pb3 b6 19. Ld2 f5. Nu staat zwart
duidelijk beter. Op de damevleugel is
de situatie tamelijk stabiel en op de
andere vleugel wordt wit door een
aanval bedreigd. Waarschijnlijk was
de afruil van de loper op g2 fout.
20. c5 b5 21. Db4 a6 22. Tbcl De6 23.
Tc2 Tfe8 24. Le3 Tad8 25. Da5? Nu
raakt dd dame te ver verwijderd van
het strijdtoneel en dat maakt voor
zwart de directe aanval mogelijk.
25. f4! 26. Lel (26. gf Dg4t met
daarna ef) f3! 27. ef Dc6 28. f4 Td3:
29. fe TeJ: 30. Lf4 Te7 31 Db4 Pc3
32. Pel? Dit laat de verzwakking van
de rokadestelling toe. Het beste was
nog 32. Lel als verdediging.
32. .Pd5 33 Dbl Pf4 34. gf Tf3 35. Pe2
De6 36. Ddl Ta3 37. Pg3. Een pionof
fer met de bedoeling ontwikkeling
van de stukken te bereiken. Na 37.
Dd2 zou zwart o.a. zijn pionnen op de
damevleugel kunnen laten oprukken.
37. Ta2: 38. Ta2: Da2: 39. De8t Kf7
40 f5 Dc4. Nu heeft wit geen reële
aanvalskansen meer, omdat zijn toren
op fl buiten spel blijft.
41. Da8 Dc5: 42. fgt hg 43. Da6: Ld4
44. Da2t. Dit was de zet in de afge
broken stelling. De partij kon eigen
lijk al door wit worddn opgegeven.
44. Kg7 45. h4 Te5 46. Dd2 Te3!
Het begin van de slotcombinatie. Op
47. Kh2 zou Tf3 48. Kg2 Dd5! kunnen
volgen.
47. Kg2 Dd5t 48. Kh2. De zet 48. f3
zou wegens 48. Ta3 niet meer kun
nen redden.
48. Tg3:ü Opgegeven, want na 49.
Kg3: volgt Le5r en na 49 fg volgt
Lglt
Een verrassend torenoffer
Bij de oplossing van het probleem
van vandaag ontdekken we' geen bij
zondere strategische idee. Toch heeft
het probleem een heel origineel ver
loop. Met de sleutelzet offert wit zijn
toren en in de hoofdvariant volgt tfen
nog verrassender torenoffer.
J. MORAVEC
1970
Een onorthodoxe studie.
In onderstaande stelling behoren in
derdaad twee zwarte lopers op zwarte
velden te staan (een ervan kan door
promotie van een pion zijn ont
staan!). Een dergelijke stelling wordt
wel onconventioneel genoemd, omdat
ze zelden uit een partij in de praktijk
zal voortkomen.
Toch is dit probleem heel interessant:
Na de eerste zet dreigt wit door een
offer de partij te winnen. (Voor eind
spelkenners vermelden we, dat het
hier om een offer gaat op het veld,
waarop twee gelijke stukken van de
zelfde kleur elkaar ontmoeten. Het zo
genaamde Plachutta-offer). Zwart ver
dedigt zich met verschillende loperzet
ten, maar kan in geen geval een
paardvork vermijden.
F. SACKMANN
1911
E S9
i
Wit speelt en wint.
Oplossingen
PROBLEEM: 1. Tg7-c7! Dreigt 2. Tc5t
Ke6: 3. Te5 mat. 1. Pc7: 2. Pc7:t
Ke4: 3. Ld3 mat. 1. Ke6: 2 Te7tü
Le7: (Ke7: 3 De8) 3. d5 mat.
EINDSPEL: 1. Pb8-d7. Dreigt, na een
zet van de koning om een vork te ver
hinderen, 2. Pc5ü (Lbc5: 3. a7! Lec5:
3. f8D!
1. La7 2. Pe5t met 3. Pc6.
Mat in drie zetten.
I
