Het Den Haag
van Couperus
herleefde
MM
LA
l:
Generatie-conflict bij Blakey
Haags Hetvormd Rusthuis
oostduin
Het zomerverblijf:
zuivere film over
Italiaans fascisme
OPROEP AAN
RENAULT RIJDERS
Voorzitter KVP:
samenwerking met
PvdA 'goede zaak'
Jouw werk betekent voor onze
bejaarden meer dan je
misschien wel denkt
leerling-ziekenverzorgenden
ziekenverzorgenden
Verhuizingen
piano-transporten
Jan van Duuren
Gemeente
Leiden
H.H. Directies en besturen
PASSAÓIEPSBOTEN
TE HUUR
Rederij Jac. M. Slingerland
de koning
GRATIS BIJ ELAM B.Y.
GEREFORMEERD
POLITIEK VERBOND
OPENBARE VERGADERING
GEREFORMEERD
POLITIEK VERBOND
machinezetter
TROUW TKWUtTET MAiAiMDAG 4 MAiART 1974
L8
Boekenfeest 1974
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het Den Haag van weleer herleefde zaterdagavond
en nacht in een grootste Couperus-manifestatie, gehouden ter ge
legenheid van de boekenweek 1974. Honderden genodigden in de
kleding van rond de eeuwwisseling bezochten een revue en bal, waar
over een 'Couperiaans sausje gegoten was', zoals de organisatoren
het uitdrukten
Eerst in de Koninklijke Schouwburg,
later in Pulchri Studio aan het Lange
Voorhout ('Europa's mooiste laan')
mocht Den Haag na twintig jaar weer
een boekenfeest beleven. Was het fa
meuze bal twee decennia lang een
Amsterdams gebeuren, met de keus
van Louis Couperus als centrale fi
guur in de boekenweek moest Den
Haag wel de gastlocatie worden. Ze
waren er bijna allemaal. Adriaan Ro
land Holst, 'de prins der Nederlandse
dichters', Harry Mulisch, Adriaan
Morriën, Mensje van Keulen, en na
tuurlijk Albert Vogel, Couperus-ken
ner bij uitstek en een der geestelijke
vaders van het boekengebeuren 1974.
Ook uit niet-literaire kringen waren
de zogenaamde bekende Nederlanders
aanwezig, zoals premier Den Uyl en
zijn vtouw, en de Haagse burgemees
ter, mr. Marijnen.
De Couperus-manifestatie begon in de
Koninklijke Schouwburg, waar Coupe
rus op nogal pretentieloze wijze werd
belicht in een revu. 'Lichtvoetigheid'
was het sleutelwoord voor de revue,
zo had organisator CPNB (Collectieve
propaganda van het Nederlandse
boek) laten weten. Lichtvoetigheid in
tableaux vivants en een dansje, caba
reteske olijkheid in samenspraken en
conferences, aardigheid in een quiz
met Joop Koopman als 'master' en als
panelleden Wim Braasem, Harriët
Freezer, Hedy d'Ancona en Margreta
Ferguson.
De revue van het boekenbal was een
gebeuren met een veelheid van na
men, waarvan we slechts een beperkt
aantal noemen: de medewerkers Eric
Schneider (als Couperus). Paul Steen
bergen, Olga de Haas. Marijke Merc-
kens en Elisabeth Andersen, tekst
schrijvers, waaronder Michel van der
Plas en natuurlijk Couperus zelf.
Omstreeks half elf begint het selecte
geeelschap van genodigden zich van
de schouwburg naar Pulchri Studio,
al vele tientallen jaren een centraal
punt in het Haagse culturele leven.
Speciaal ten behoeve van de Couperi-
aanse entourage is het standbeeld van
Couperus' romanfiguur Eline Vere de
zer dagen op het Lange Voorhout
neergezet, na jarenlang op de Groot
Hertoginnelaan de Haagse deftigheid
van-toen in herinnering gebracht te
hebben.
Ook binnen de muren van Pulchri
was veel gedaan om 'Couperus terug
te halen'. Talrijke kunstenaars hebben
zich de afgelopen weken beziggehou
den met het naar voren brengen van
de diverse aspecten van het literaire
werk van de man om wie de boeken
week draait. De zalen waren veran
derd in het oude Den Haag, de Indi
sche wereld, de klassieke en decadente
wereld van het oude Rome en een
sprookjesachtige ruimte, rond een
fontein opgebouwd uit schilderingen
met een mythisch en mythologisch ka
rakter. De muziek van het bal was
aangepast aan de ruimten: in het
'Haagse' deel van Pulchri concerteer
den Les Frivolitées, een uit vier da
mes bestaand strijkje, in het 'decaden
te' deel speelde onder meer een slag
werkgroep in Romeinse tunica tegen
een achtergrond van beelden uit films
als Fellini's Satyricon. Met name het
slagwerk van Frans van der Kraan,
solo-paukenist bij het Residentie-or
kest. wist de bezoekers van het bal
rond zich te scharen. De opzwepende
muziek bracht velen op de dansvloer,
waar overigens meer dansen uit Ame-
rika's 'roaring twenties' dan uit Cou
perus 'époque' te zien waren.
Anachronismen waren er ook in de
kleding van de aanwezigen. Tussen de
uiterst beschaafde kledij van rond de
eeuwwisseling vielen diverse spijker
pakken en een helblauw musketiers
kostuum nogal op, maar dat was vast
de bedoeling van de dragers. Immers,
het boekenbal is voor velen dè gele
genheid 'zich te laten zien'. Het show
element is al vele boekenbals lang
heel belangrijk. De organisatoren we
ten dat, werken mee aan de creatie
ervan, bijvoorbeeld in het laten optre
den van een vrouwelijke slangenbe
zweerder. Het hoort er allemaal bij,
vindt men. Het hoort erbij zoals Cou
perus bij Den Haag hoort.
c~n
door Rud Niemans
ROTTERDAM Jazzdrummer
Art Blakey (54) belichaamde zijn
rol in de na-oorlogse jazz het mar
kantst in zijn Jazzmessengers,
waarvan de eerste editie met
Dorham, Mobley, Silver en Wat-
kins in '55 de jazzscene ver
overde met vitale, swingende
hardbop. Blakey's ensembles wer
den een konstante voedingsbo
dem voor opkomend talent, dat
op gezette tijden ook in ons land
te zien en te horen was. 'Moanan',
'Whisper Not' werden razend po
pulaire slagersjongensdeunen, ze
leidden tot een hausse in stijlver-
wante groepen, zoals 'The Dia
monds' bij ons.
De steeds sneller wisselende bezettin
gen en de vergrijzing van het reper
toire vraten het niveau van Blakey's
latere boodschappers onrustbarend
aan, zoals o.m. duidelijk werd bij het
concert tijdens Newport-Rotterdam in
'68. Blakey maakte, gehuld in kleuri
ge Afrikaanse hemden, via Wein's Gi
ants- of Jazzgroepen een soort inte
rim-periode door. In '71 en '72 baarde
hij weinig opzien, achter Gillespie,
Monk, Sitt c.s., exakt op tijd de sticks
de lucht in smijtend als een man, die
daar zelf nauwelijks meer in geloofde.
Maar ziet, gelijk Herman, Kenton,
Rich e.a. omringde Blakey zich op
nieuw met jeugd, aan wie hij leiding
kon geven, rijpe ervaring kon over
dragen. In de Doelen vrijdagnacht
bleek echter, hoezeer dat de brave
vakman Blakey uit de hand is gelo
pen. Zijn jeugdige blazers - Carter Jef
ferson op saxen, Olu Dara op trompet
zijn behalve met flaphoeden ook
met een stevige portie arrogantie ge
tooid.
Qua toon en techniek refereren zij
aan laet Miles- en Trane-invloeden. in
clusief alle maniërismen die zoveel
Amerikaanse 'avantgarde' kenmerkt.
Hun muziek is opgetrokken uit onsa
menhangende kreten en flarden ge
luid, zogeheten vrijere strukturen,
maar toch allerminst bevrijd van een
verbazingwekkende serie twee- en
halfslachtigheden, waaraan zoveel me
lodische rijkdom in de jazz wordt op
geofferd.
Reeksen soli
Baas Blakey, met zijn rolls en roffels
anno 1950, weet daar totaal geen raad
mee en alleen terwille van zijn aan
wezigheid benutten de blazers de
aloude, versleten thema's als slordig
vertrekpunt voor reeksen soli, die
geen enkele relatie meer hadden tot
hun oorspronkelijke sfeer en inhoud.
Vóoral in de 'Blues March' werd de
botsing tussen twee generaties (Bla
key versus de rest) op bijna ridicule
wijze hoorbaar. Daar tussendoor ma
noeuvreerde Fenderpianist Cedric
Lawson met zijn links-rechtseffekten
uit zijn ongenadig hard afgestelde
elektronische machinerie, waaraan hij
voortdurend zat fe sleutelen.
Alleen in een mooi Wayne Shorter
stuk na de pauze werd incidenteel
duidelijk, vooral bij de tenorist Jeffer
son, dat er ook best aardige muziek
gemaakt kon worden. Maar Blakey zat
constant op een andere golflengte uit
te zenden. Tenslotte gangen de stokjes
weer de lucht in en mocht men naar
huis. Blakey's simpele, effectieve bood
schap van weleer: jazz is waarheid,
moet swingen, lijkt mij rijp voor de
overlijdensaankond'iging.
DEN HAAG KVP-voorzitter De
Zeeuw vindt een duurzame samenwer
king van zijn partij met de PvdA 'een
goede zaak'. De 'breed uitgestoken
hand' van Ed van Thijn, de socialisti
sche fractieleider in de Tweede Ka
mer, zei de heer De Zeeuw dankbaar
te aanvaarden.
In het Vara-radioprogramma 'In de
rooie haan' verklaarde de KVP-voor
zitter zaterdagmiddag dat het kabinet-
Den Uyl aan de verwachtingen beant
woordt. In het kabinetsbeleid komt de
eigen identiteit van de KVP voldoen
de tot uiting, onder meer op de ter-
de tot uiting, onder meer op dc ter
reinen van de kleine zelfstandigen,
onderwijs," c.r.m., milieu en democra
tisering. Het beleid van dit kabinet
zal naar de mening van de heer De
Zeeuw de inzet moeten zijn bij de
volgende Kamerverkiezingen.
De voorzitter van de KVP-fractie in
de Tweede Kamer verklaarde gisteren
desgevraagd dat zijn partijvoorzitter
met hem geen overleg had gepleegd
over deze stellingname. De heer An-
driessen vond het een beetje voorba
rig. 'Deze zaak speelt pas in 1977'.
gens een bericht in Tr/Kw van enkele
maanden terug, nu al E.E.G-ambtena-
ren gepensioneerd met een belasting
vrij pensioen van ƒ7.000,- per maand.
Wanneer we uit de E.E.G. gaan hoe
ven we ook de ko3ten niet meer te
dragen die ontstaan door fraude met
in- en uitvoerdocumenten. De E.E.G.
lijkt mij een ontzaglijke grote ruif,
waaruit lekker wordt gegeten ten kos
te van de consumenten, ook de Neder
landse.
Voorburg
J. C. Schweig.
De EEG
Zou het langzamerhand geen tijd
worden, dat Nederland zich ging te
rugtrekken uit de E.E.G.? Ik geloof,
dat Nederland best in staat is zijn ei
gen boontjes te doppen. Wanneer we
uit de E.E.G. gaan, zijn we ook be
vrijd van ons aandeel in het peperdu
re ambtenaren-apparaat. Er zijn vol-
Polarisatie
Wie lacht niet, die leest, dat drs. de
Koning meent dat het kabinet Den
Uyl de brug kan zijn, tot het overwin
nen van de polarisatie, dit 'dodelijke
gevaar voor de democratie. Was het
niet Den Uyl, die dit dodelijke gevaar
(en met hoeveel succes!) heeft geïn
troduceerd? En waren het niet drs. de
Koning's partijgenoten Boersma en de
Gaay Fortman die, toen de leiding
van de A.R. terecht weigerde aan Den
Uyl's onredelijke eisen te voldoen,
diens polarisatiestreven con amore on
dersteunden, door definitief voor de
pool van Joop te kiezen? Moet Joop
nu nog 'van zijn geloof af?' Hij is be
slist niet het type van de canossagan-
ger.
Scheveningcn
In ons tehuis (gelegen in een mooie en rustige omgeving tussen
strand en stad) worden bejaarden verzorgd en verpleegd.
Mensen die jou nodig hebben.
Jij kan die mensen net dié aandacht geven die ze nodig hebben.
Werk dat daarom dan ook gewaardeerd en in alle redelijkheid
ook goed wordt betaald.
Ben je 17 of ouder en heb je tenminste 3 jaar Mavo of gelijk
waardige opleiding, dan ben je welkom (zowel jongens als
meisjes) op onze opleiding:
Ook hebben wij voor onze Verpleegafdeling nog plaats voor
Indien gewenst zijn er zowel intern als extern prettige eigen
kamers beschikbaar.
Als een „menselijke baan" je aanspreekt, schrijf dan een kort
briefje of bel ons even. Orts adres: Goetlijfstraat 5, Den Haag.
Wil je nadere inlichtingen? Dat kan.
Telefoon (070) 244414 en vraag naar zuster van der Rovaart.
door Ber Huising
ROTTERDAM Het Zomerverblijf (La Villeggiatura) is de eerste
film van Marco Leto, die al wel veel voor de televisie werkte. Dat is
aan zijn stijl nog te zien. Hij koos bovendien een onderwerp dat om
een dokumentaire aanpak en om veel betogen vroeg. Hii ging, voor
een waar gebeurd verhaal, terug naar Mussolini's begintijd.
Een professor wordt verbannen naar
een eiland. Hij heeft het er niet
slecht. Hij mag afzonderlijk wonen en
vrouw en kind laten overkomen. De
fascistische commissaris lijkt een
vriendelijke man, een redelijke pra
ter. De verbanning gaat op een zomer-
vacantie lijken. Het fascisme lijkt bij
na aannemelijk. Maar er waren onver
zoenlijker bannelingen, die het veel
slechter hadden: communistische en
anarchistische arbeiders. Onverzoenlij
ke anti-fascisten, waarmee de profes
sor lange gesprekken voert. Over de
politiek uiteraard. Als een van hen
door een fascist vermoord werd kiest
de professor voorgoed het antifascis
me.
Marco Leto heeft getoond hoe gevaar
lijk het burgerlijke, intellectuele, re
lativerende goedpraten van het fascis
me was, in die tijd, en nog weer kan
zijn. Hij deed het ernstig en zuiver,
met uitstekende spelers (Adelberto
Merli, Adolfo Celi) met goede argu
menten en een historische nauwkeu
righeid, maar wel wat langdradig ook.
Anna en de wolven
Begrafenisonderneming
Van der Luit
Haagweg 31 - Leiden
Tel. 23574
in binnen- en buitenland.
Onder garantie.
Verwarmde bergplaats
voor inboedels.
Middelstegracht 36
Leiden - Tel. 25468-24060.
In de vergadering van
de commissie stadsont
wikkeling van 5 maart
1974 in de koffiekamer
van het stadhuis (aan
vang 20.00 uur) zullen
de volgende agendapun
ten wórden behandeld:
Bouwplan Nat. Neder
landen N.V. voor de
Merenwijk (gezamen
lijk met de commissie
volkshuisvesting en de
openbare werken).
Verhuur grond in Me
renwijk aan de Alg.
Bank Ned. N.V.
Jaarverslag dienst ge
meentewerken 1972.
Verkoop perceel Haar
lemmerweg 73.
Anna en de Wolven is een merkwaar
dige film van Carlos Saura. die in
Spanje niet kan maken wat hij wil en
daamm wat hij zou willen zeggen
symbolisch verpakt. Een niet-spaanse
(Geraldine Chaplin) komt als kinder
meisje in een afgelegen landhuis, bij
een zonderlinge familie. De oude moe
der heeft hysterische, spastische aan
vallen. Haar oudste zoon, de baas van
de familie, speelt met wapens en uni
formen. De andere volwassen zoon
probeert als kluizenaar in een nabije
grot heilig te worden. De derde is ero
tisch bezeten, hij schrijft het kinder
meisje obscene brieven. Zij houdt hst
lang uit in die verdorven, bedrukken
de sfeer, en als zij tenslotte weg wil
wordt zij door de heren verkracht en
vermoord. Carlos Saura heeft het wel
Indrukwekkend, hoewel langzaam, ver
filmd met een soort wrede humor in
sommige scènes. Wie er alleen een
film over verknipte mensen in ziet
kan zich afvragen waarm Saura daar
zoveel aandacht aan gaf.
Maar de drie broers, die samen tot
misdaad komen, symboliseren ook
drie Spaanse verschijnselen, militaire
dictatuur, dweperige godsdienst, on
derdrukte erotiek, waarover Saura
openlijk geen films kan maken. En dat
geeft Anna en de Wolven een bijzon
dere b etekenis voor de goede ver
staanders, meer voor de Spanjaarden
uiteraard dan voor ons.
Joanna, de frangaise
Joanna de Frangaise is een werkstuk
van de Braziliaanse regisseur Carlos
Diegues, naar een verhaal van
hemzelf. Het gaat hier duidelijk om
de vertelling in een knap getekende
sfeer. Lee zou het anders kunnen,
want Diegues is zelf Braziliaan. Men
wordt getroffen door de daar heersen
de indolentie, maar er is maar weinig
nodig om deze mensen te zien veran
deren in potentiële handhavers van
het eigen 'recht'. In dit r ilieu zien
we Jeanne Moreau terug, die we lang
gemist hebben op het witte doek.
maar zij is nog dezelfde actrice als in
de onvergetelijke films als bijv. 'La
Notte' en 'Jules et Jim'.
De film speelt in het noorden van
Brazilië aan het eind van de 20ste
eeuw. Er is een revolutie gaande die
de samenleving ontwricht en die
doordringt tot de grote plantages. Zo
ook op die van Aureliaoo (Carlos
Kroeber). Daar beleeft de mooie Fran-
gaise Joanna haar donkere avon
turen. Zij arriveert daar als de vrouw
van Carlos stervende is en het ver
haal gaat. dat zij de oorzaak is van
haar dood. want Carlos houdt van
Joanna. Zij wordt door de gemeen
schap niet geaccepteerd en men ziet
in haar niets anders dan 'de Franse
hoer* die Aureliano in haar macht
heeft.
Tijdens haar verblijf worden de span
ningen groot. De Lima-plantage,
grenzende aan die van Aureliano.
breidt zich uit en werkt met moderne
machines en een fabriek, die dwingt
tot uitbreiding van grondgebied, en
die uitbreiding vraagt om het bezit
van Aureliano. Deze kan er niet meer
tegen op. De zoon verliest het leven,
doordat hij vanwege een belediging
van zijn vader een jonge man doodde.
De andere zoon en dochter vluchten
doordat z.j niet geaccepteerd wordan
wegens hun onnatuurlijke verhou
ding. De wilskrachtige Aureliano is
een slappeling geworden. Men vond
hem drijvende op de rivier. Joanna is
de enige die overblijft op de afge
takelde plantage, zij sterft aan het
eind aan een hartverlamming.
Een triest drama, dat ondanks de tra
ge ontwikkeling toch boeit door de
knappe karaktertekening. Dit geldt in
het bijzonder vqc Jeanne als Joanna.
Bij elkaar genomen een bijzondere
film die echter om zijn traagh .d en
het specifiek Braziliaanse karakter
toch niet de Nederlandse bioscopen
bereikte. Maar zeker is het. dat Jean
ne Moreau het geheel draagt en er
volkomen en overtuigend in past
HST
NIEUWE AUTO "UREN
autoverhuur TID TOD
st.aagtenstraat 14 lil lUl
telefoon:01710-25709-53627 leitien
voor dagtochten en/of avondvaarten.
Telefoon 01710 43183 - 34938.
Ambttneren bewijzen onmis
bare diensten san de samen
leving. Juist zij ervaren vaak in
hun dagelijks werk hoeveel on
recht er nog bestsat Juist zij
ontmoeten telkens weer toe
standen en verhoudingen die
mensonwaardig zijn en niet stro
ken met de bijbelse boodschap
van naastenliefde en gerechtig
heid. Juist zij kunnen belangrijk
de maatschappij.
Niet alleen achter hun
bureau of lokat.
Ook in hun vrije tijd.
Door lid te worden ven
de christelijke vakbeweging
an zich aan te sluiten bij
POSTBUS 2475-UTRECHT
A. van Luijk
arts
praktijk
hervat
UITZENDBUREAU
Teluf. 01710-31710
Korevaarstrant 33
Leiden mabu
Maak even een telefonische afspraak voor
zuinige fijn-afstelling van uw motor.
Haarlemmerweg 2-4
Leiden 01710-33141, verkoop 21210.
Statenverkiezing 27 maart '74
die het GPV in REHOBOTH, Achterweg te LISSE belegt op woensdag
avond 6 maart a.s. om 8 uur.
Sprekers: ir. P. van Leeuwen en mr. J. Huyssen, respectievelijk nr. 1 en 2
van onze lijst, over het onderwerp:
'WAAR GAAT HET BIJ DE STEMBUS OM?'
afd. zuid-holland nw, j. w. frisodreef 152, katwijk, tel. 0171816828
(linotype)
indien u een prima vakman bent,
kunt samenwerken met prettige collega's,
in de nabije toekomst met
moderne apparatuur zult kunnen omgaan,
is deze advertentie uw kans.
binnenkort gaat n.l. onze voorman-
machinezettér friet pensioen,
daarom willen wij best eens met u praten
indien u dit ook wilt,
bericht ons dit dan even, zodat wij op
gunstige voorwaarden
nu niet behoeven in te gaan.
karstens drukker hooigracht 35 leiden telefoon 43244*
Kostelijk boek met honderden advertenties uit
de oude doos. U raakt niet uitgekeken op
de 144 pagina's verbazingwekkende, soms
gekke maar altijd serieus bedoelde annonces.
Zij geven een levendig en suggestief beeld
van 100 jaar maatschappij-ontwikkeling.
Bekijk de advertenties over mode, kwakzalverij:
volg de opkomst van de telefoon, de auto
mobiel, de elektriciteit enz. Koop het boek
vandaag nogl Prijs f 17,50
TIJDELIJKE VOORDEELPRIJS f 12,50
Verkrijgbaar bij uw boekhandel
UVL. J. VEEN - WAGENINGEN
