Optilon-vrouwen: '1974
jaar van gelijke lonen'
KERKDIENSTEN
Wagners Tristan ook nu
gelukkig niet volmaakt
Prijsbeleid van COZ
remt verbetering
psychiatrische hulp
VU oneens met
besluit inzake
Pof.»hpf stroom
Leerzaam en vermakelijk onderwijs
Burgerlijke stand
Familieberichten
TROUW/KWARTET ZATERDAG 2 MA ART 1974
Lil
Martha Nap-Koopman en anderen gelóven in wat de kopstukken van het NVV zeggen Medewerkers
door Jan Sloothaak
WINSCHOTEN Sinds de in
middels als 'Optilon-vrouwen' be
kend geworden strijdsters voor
gelijke beloning van mannen en
vrouwen een jaar geleden voor
het eerst van zich lieten horen,
hebben ze dat in hun portemon
nee nog niet gevoeld. Wel krij
gen ze deze week de Wilhelmina
Drucker-prijs 'Daarmee zijn we
wel blij, maar we voelen ons er
niet door vereerd', zegt Martha
Nap-Koopman.
De Optilon-vrouwen vinden die prijs
van het vrouwenweekblad Libelle wel
aardig, omdat het publiciteit betekent
voor hun zaak. Toch vinden ze dat er
eigenlijk al wel meer bereikt is dan
alleen het krijgen van die prijs.
Noordelijke districtsbestuurders van
het NVV hebben volgens hen toege
zegd dat gelijke beloning voor man
nen en vrouwen het breekpunt zal
worden bij de komende CAO-onder-
handelingen in de confectieindustrie.
Dat is op een vakbondsvergadering
gezegd door noordelijk NVV-coördina-
tor Tinus Arends.
De Optilon-vrouwen geloven in die toe
zegging. Hillie Klappe-Niewold zegt
het zo: 'In 1898 begon de strijd voor
gelijke beloning al. In 1953 is het bij
het Verdrag van Rome vastgelegd en
in 1965 hebben de EEG-landen er
hun handtekening voor gezet. Al die
jaren is er echter nooit iets van te
recht gekomen. Als je dan ziet wat
wij in één jaar hebben bereikt'.
Als de woorden van de regionale dis
trictsbestuurders waar zijn, dan wordt
1974 het jaar van de gelijke lonen in
de confectieindustrie. Daarvan is deze
week echter niets gebleken bij de uit
reiking van de 'Emancinatienriis'
door Libelle-hoofdredacteur Peter
Middeldorp.
Twee kopstukken van het NVV, Wim
Kok en Adri de Boon, kregen bij die
gelegenheid geen groots onthaal. Over
het gelijktrekken van de belening na
men ze het woord 'breekpunt' niet in
de mond. 'Ze lieten zich nogal vrij
blijvend uit, laat ik dat ervan zeggen',
aldus mevrouw Nap en haar collega
Jantje Nuismer-Bolland: 'Wat mij erg
heeft teleurgesteld, is dat er geen en
kele van onze noordelijke districtsbe
stuurders bij de uitreiking van die
prijs was'
Toch zetten de vrouwen zich niet zo
erg af tegen de vakbonden. Trijnie
Ahlers-Luppens vindt dat het de
vrouwen zelf zijn die zich moeten or
ganiseren en zich in de vakbonden
sterk dienen te maken. Zij vindt het
ook een nadeel om de zaak erg in de
'feministische' sfeer te trekken. 'Het
is een zaak waar mannen en vrouwen
samen voor moeten vechten'.
Volgens haar heeft ook de man be
lang bij een gelijk loon voor de
vrouw. De vrouw wordt nu door de
werkgevers als 'loondrukster' ge
bruikt. De lage lenen van de vrouw
worden uitgespeeld tegen de hogere
van de man.
Vijl Optilon-vrouwen: van links naar rechts Hillie Klappe-Niewold, Martha Nap-Koopman, Jantje Nuis
mer-Bolland. G. Vos en Trijnie Ahlers-Luppens.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM In een open brief
aan de universiteit van Botswana, Le
sotho en Swaziland heeft een groep
medewerkers aan de Vrije Universi
teit haar diepe beschaamdheid uitge
sproken over het besluit van de uni
versiteitsraad van de VU met betrek
king tot de contacten met Potchef-
stroom.
De universiteitsraad beslaat deze
week het uitwisselingsverdrag met de
blanke universiteit van Potchefstroom
niet te verbreken, en tegelijkertijd te
onderzoeken of de zwarte universiteit
van Potsvvana. Lesotho en Swaziland
steun van de VU zou willen accepte
ren. 'Voor iedereen die weet dat de
verhoudingen in Zuidelijk Afrika met
de dag scherper komen te liggen door
het optreden van het blanke regiem,
is dit een onthutsend besluit', aldus
de open brief. 'Wij beseffen dat de
UBLS geen contact met de VU kan
hebben zolang de VU een relatie
heeft met de Potchefstroomse univer
siteit. De VU weet welke gevoelens
daarover bij U leven. Desondanks
heeft de VU besloten contact te zoe
ken met de UBLS ongeacht hoe zij
daar zelf over denkt en hult zich bij
voorbaat in het martelaarschap van de
in zijn goede bedoelingen niet begre
pen blanke. Zo staan we dan weer
voor het onbeschaamde feit dat blan
ken het beter denken te weten dan
zwarte mensen. Van een universiteit
die zich christelijk noemt kunnen wij
dat niet begrijpen en niet verdragen.'
Aldus de open brief van de VU-mede-
werkers.
Campagne
Mevrouw Ahlers vindt dat het de vak
bonden zijn geweest die vorig jaar de
staking bij Optilon in Winschoten
mogelijk maakten. Oorzaak was ook
dat het aantal vrouwen in de fabriek,
dat zich kort daarvoor aansloot bij de
vakbonden in twee dagen steeg van
vijf tot 95 procent. Dat is te danken
aan Martha Nap en Jantje Nuismer,
die met hun beiden een wervingscam
pagne hielden in de fabriek.
'Als de een een nieuw lid maakte, let
te de ander op of de chef niks zag',
zeggen ze. Het was die hoge organisa
tiegraad die het de vakbonden moge
lijk maakten een stakingsactie in deze
confectieindustrie te organiseren.
Oost-Groningen zorgde daarmee voor
een primeur: De eerste staking voor
gelijke lonen voor mannen en vrru-
wen in Nederland.
Voor 28 Optilon-vrouwen dreigen ech
ter op dit moment wolken aan het
zwerk. De directie heeft namelijk ont
slag aangezegd voor 28 'part-timers',
allemaal huisvrouwen Die vrouwen
hebben daar echter protest tegen aan
getekend bij het gewestelijk arbeids
bureau.
Twee van de vier vrouwen die we
spraken, Hillie Klappe en Jantje
Nuismer, zijn daar ook bij.
Zij denken dat een tijdelijke stagnatie
in de afzet wordt gebruikt om de re
latief dure 'part-timers' te slijten. Er
wordt een nieuw soort ritsslutingen
gemaakt en de afnemers wachten die
liever af dan nu de oude voorraad af
te nemen. Als dat straks voorbij is
zijn er wellicht weer nieuwe mensen
nodig. De heer C. Messendorp van Op-
tilon-Winschoten heeft al vast laten
weten dat er dan geen part-timers
meer zullen worden aangenomen
Noodklok
Dat het steeds weer Oost-Groningen is
waar de arbeisonrust het eerste de
kop opsteekt ligt volgens de vrouwen
aan de algemene achterstand in dit
gebied. Als een welluidend bewijs
daarvan staat in een heek van het
Winschoter etablissement Royal York,
waar dit vraaggesprek werd gehouden,
een zware koperen noodklok. Die klok
is van het actiecomité Noodklok Oost-
Groningen. Bij tijd en wijle gaat
Oost-Groningen in tijden van arbeids-
of andere onrust de straat op en dan
wordt die klok letterlijk geluid.
Het COZ is een semi-overheidsinstel-
ling, die toestemming moet geven
voor elke voorgenomen wijziging van
de verpleegprijs van een ziekenhuis. Aantonen
Het heeft daardoor een indirecte,
maar zwaar wegende invloed op het
beleid van de ziekenhuizen.
'Sinds enkele jaren' schrijft, dokter
Bol, 'doet zich in de psychiatrische
ziekenhuizen een toenemende leeg
stand voor. Dat komt enerzijds door
dat een aantal langdurig opgenomen
patiënten, onder andere dankzij toe
passing van psychiatrische medicijnen,
zich nu buiten het psychiatrisch cen
trum kunnen handhaven. Ook de
kortdurende opnamen hebben de nei
ging, nóg korter te worden. Maar dat
gaat natuurlijk niet vanzelf. De nieu
we, actievere aanpak van geesteszie
ken kost meer personeel per patiënt:
de behandeling is arbeidsintensiever'.
De verminderde bedbezetting en het
meerwerk per patiënt, aldus de heer
Bol 'worden in feite afgestraft door
het COZ, aangezien die zijn tarieven-
beleid nog steeds voornamelijk af
stemt op een bezettingsgraad van 95
procent, alsook op personeelsbestan
den uit het verleden'.
Kortom, het COZ weet uit ervaring
hoeveel personeelsleden er per patiënt
in een psychiatrische centrum zijn en
hanteert dat als norm. Wie meer per
soneel aantrekt, ziet het daarmee cor
responderende stukje van een tarief
verhoging door het college niet goed
gekeurd; kan dus die extra mensen
door R. N. Degens
SCHEVENINGEN Sinds 1959 was, Wagners hooglied van de aardse liefde 'Tristan und Isolde'
niet meer in Nederland opgevoerd. Dat was toen, met Martha Modi en Ramon Vinay in de titelrol
len, geen volmaakte uitvoering; die van donderdagavond in het Scheveningse Circustheater, met Be-
rit Lindholm als Isolde on Pekka Nuotio als Tristan was het ook niet.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Verbetering van de geestelijke gezondheidszorg in
psychiatrische ziekenhuizen wordt ernstig belemmerd door het be
leid van het Centraal Orgaan Ziekenhuistarieven (COZ). Deze op
vatting blijkt uit een commentaar van hoofdredacteur F. A. Bol in
Medisch Contact.
Gelukkig maar, want Wagner kon met
zijn uitspraak dat volmaakt goede uit
voeringen *-an dit werk de mensen
gek moeten maken, weieens ge'ijk
hebben. Volgens de overlevering had
den de première in Mlinchen en le
daarop volgende voorstellingen :n
1865 een golf van zelfmoorden tenge
volge. En var. de daaraan voorafgega
ne pogingen tot uitvoering, is die in
Wenen memorabel, omdat men daar,
na zeventig repetities, het stuk als on-
speelbaar :n enz-ngbaar opgaf; de me
dewerkers dreigden er gek van *e
worden.
Wèl een ope-a dus die de gemoederen
in beweging brengt; die bovendien in
puur muzikaal-technisch opzicht zo re
volutionair was. dat zij als de eerste
bladzij van het nieuwste hoofdstuk in
de muziekgeschiedenis kan gelden. Al
le aanleiding du-; om het stuk af en
toe eens hior uit te voeren voor wie
niet naar het Wagner-Mekka Bayreuth
kunnen of willen.
Het circustehater, waar het nog vana
vond (zaterdag) gaat, en de Amster
damse Stadsschouwburg waar op 7, 9,
12 en 15 maart uitvoeringen gegeven
worden, zijn dan we' geen speelplaat
sen op het niveau van het Festspiel-
haus in Bayreuth, maar met een re
gisseur als Götz Friedrich, een decor
bouwer als Hein ich Wendel, en een
costuumontwcrper als Jan Skalicky
worden de tekorten toch aardig ge
maskeerd.
Wendel hadden een spiralend speel
vlak dat in de drie bedrijven achter
eenvolgens scheepsdek, open plek in
bos, en rot? aan zee kor. verbeelden,
maar bovendien symbolisch elke vol
gende acte naar een hoger plan
bracht. De tone dbeelden waren bo
vendien om het geheel tijdloos *e
maken voor velerlei uitleg vatbaar,
van middeleeuwse burcht tot ruvmte-
vaartscheper., en terug, alles in een
mystiek-romantisch half-donker mit
geraffineerde lichteffecten.
Met als enig onveranderlijk waarde
vast centraal punt: de orgastische ver
rukking van het liefdespaar in het
tweede bedrijf, het beroemde en jn-
vergelijkeliik schone liefdesduet (het
langste in de hele operaliteratuur)
met zijn zwnel-teder overelkaar heen
schuivende chromatische modulaties.
maakte toekwam, maar ook heel veel
waardoor men e- vier uren (het be
gint om hal-" zeven on is om bij half
twaalf afgelopen) geboeid naar kijkt
en luistert. Bijvoorbeeld door de mag
nifiek gezongen en gespeelde rol van
Brangae (Yvonne Minton), door de
eveneens vocaal en mimisch voortref
felijk gedaoe Kurwcnal (Gerd Feld-
hoff) en zeker ook door de grote mo
menten in de vertolkingen van de ti
telrollen, vooral aan het eind van het
laatste bedrijf. En door de naar het
eind ook steeds aan sonoriteit en inten
siteit winende orkestpartij van het
Radio Filharmon'sch Orkest met .'.Is
muzikaal leider jver het geheel: Mi
chael Gielen.
Niemand vrn de toehoorders is gek
geworden, maar ze waren allemaal
wel enthousiast En terecht
Draagkracht
En dan nog
Spiralend
Wioland Wagneis na-mrlogse regie-ex
perimenten in Bayreuth met lege to
nelen en hc'lend-ronde speelvlakken,
werken nog steeds door. Friedrich en
Het was zoals gezegd geen volmaakt
goede uitvoering, on met name in dit
duet bleek Tristans stem te weinig so
noriteit en draagkracht tegenover de
sterk vibrepende Isolde te hebben.
Maar het kwam er dicht bij, tot en
met het geweldige theater-effect bij
de ontdekking door de bedrogen Ko
ning Marke van het liefdespaar: hun
hemel stortt; in. Letterlijk: het ster-
reheinel-achterdoek viel, en in een
wit licht van zichtbare schijnwerpers
lagen daar Tristan en Isolde, omringd
door o.a. wreed-hedendaagse figuren
in glimmende soldatenpakken. Koning
Marke gaat dar zijn beklag doen, en
bij dat nuchtere licht ei. die griezeli
ge figuren werd Wagners breedvoerig
heid plotseling onverdraaglijk lang.
Enfin, zo was er nog heel wat waar
door deze int voering niet aan het vol-
- Het Mauriitshuiis te Pen Haag zal
op vrijdag 8 maart de hele dag geslo
ten zijn in verband met de voorberei
dingen voor de officiële opening van
de tentoonstelling van Gerard Ter
Borch, die avond.
- Het Muiderslot te Muiden, dat in
verband met oliecrisis van 1 december
1973 af op zondag was gesloten, is nu
weer 's zondags op de gebruikelijke
uren te bezoeken.
- Van 9 tot 22 septi mber zal het In
ternationaal Orgelconcours 'Grand
Prix de Chartres' voor organisten on
der de 35 jaar, worden gehouden: aan
melden vooor 1 juli bij het Secrétari-
at du Concours International d'Orgue,
75, Rue de Grenelle 75007 Paris, waar
ook inlichtingen kunnen worden ge
vraagd.
niet betalen. En dus komen die extra
mensen er niet.
Nu is het COZ natuurlijk niet vol
strekt ongevoelig voor argumenten.
Maar vanuit zijn bewakingsfunctie is
het wel erg kritisch. Vorig jaar zei
men, dat eerst maar eens duidelijk
moest worden aangetoond dat de ar
beidsintensieve behandeling inderdaad
beter is voor de patiënten.
Dr. Bol ziet daarin een cirkelredene
ring. Van hoe toon je zoiets aan?
Door meer mensen in te zetten. En
dat was nu juist het probleem. Hem
is een geval bekend van een psychia
trisch ziekenhuis dat met zo'n verzoek
bij het COZ kwam. Men werd verwe
zen naar de Nederlandse ziekenhuis
raad, vandaar naar de inspectie gees
telijke volksgezondheid, vandaar naar
de ziekenfondsraad, en door die raad
weer terug naar het COZ.
En dan is er nog de eis van de bezet
tingsgraad van 95 procent. Tot voor
kort gold voor algemene ziekenhuizen
ook zo'n norm (van 90 procent). Die
is bij wijze van proef afgeschaft, om
dat de indruk bestond dat die norm
niet de doelmatigheid bevorderde,
maar hoofdzakelijk het belegd houden
van bedden, ook als dat medisch niet
zo vreselijk noodzakelijk was. Maar
voor de psychiatrische ziekenhuizen
geldt zo'n norm nog wel. Ook dat
werkt financiële moeilijkheden in de
hand.
Op de scholen in het Poolse Wroclaw is men met een grote actie begonnen om de kinderen meer bij te
brengen over hygiëne. Eén van de belangrijkste aspecten is natuurlijk de verzorging van het gebit. Om
de aandacht van de jeugd gevangen te houden wordt een tandenborstel van fikse afmeting gebruikt.
LEIDEN
Herv. Gem.: Hooglandse kerk 10 ds E M
Pannenkoek, 11.45 Oecumenische studenten-
dienst: Marekerk 10.30 ds A J de Jong. 5 ds
D Bouman, Katwijk aan Zee: Maranathakerk
10 ds H J van Achterberg H.A.; Konlngskerk
10 ds J. de Wit; Bethlehemkerk 10 ds J. A.
Eekhof: Bevrijdingskerk, 9 dl M J Wagen
voorde, ds H Bouter, Hilversum Hcrvormd-
Gereformeerde dienst; Vrcdeskcrk 10
ds R Steenstra gczlnsdienst; Eglise Wallone
10.30 Pasteur D Ribs; Academisch Ziekenhuis
10 ds P J D van Malssen; Diaconessenhuis
10.30 ds H W Hemmes; Oecumenische werk
plaats Bre3stra.it 19 11.15 Samenkomst;
Jeugdkapel Vredeskerk 10 Gemeensch. dienst
ln de kerk; Jeugdkapel De Goede Herder
10.30 MeJ A N C Burggraaf; Merenwljk 10 ds
H Hortenslus.
Geref. Kerk: 10 dr W vd Zwaan, 5 drs Hof
man; Petrakerk 10 ds D H Elderman. Kat
wijk, 5 ds Hortenslus; Oude Vestkerk 10 drs
Hofman. 5 dri W vd Zwaan: Beloftekerk i0
ds E Verburg. Wassenaar. 5 ds D H Elder
man: Bevrijdingskerk 10.30 ds De Heer. 5 ds
Bouter gez. dienst met Herv. gemeente; Hui
ze Groenhoven 10 ds Bovenberg; Zijzaal Pe
trakerk 10.30 dhr Landman; Gebouw De Mirt
Lage Rijndijk 1G dhr Kromhout; Gebouw
Mierennest Morsweg 10 dhr Kroon.
Gcref. Kerk VrIJgem.: Herengracht 10 en 5
ds J vd Haar
Chr. Geref. Kerk: Steenschuur 10 ds Carlier.
5 ds Verhage. Pen Haag-Centrum.
Gerei. Gemeente Nieuwe Rijn 10 d« Boo
gaard. 19 ds Harlnck. Den Haag-Zuid.
Geref. Gemeente In Ned.: Konlngskerk 11.i0
en 5.30 leesdienst
Lath. Gemeente Hoogl. Kerkgracht 10 15 ds J
Happee. H.Doop
Remonstr. Gemeente-Doopsgezinde Gem..- Pie-
ferskerkstraat Lokhorstkerk 10.15 ds Van Bil-
derbeek.
Baptislengemeentc: Oudo Rijn 10 ds G. van
Mameren. wo S bidstond.
Leger des Hells: 10 heiligingsdienst. 7.30
verlossingssamenkomst Hooigracht.
Nieuw Apostolische Kerk: Hoge Rijndijk 14
10. 16 en do 20 eredienst.
Oud-Katholieke Kerk: Zoeterw. Singel 10
H.mls le zondag vd Vasten.
Adventkerk (doopsgez. kerk): za 10 bijbel
studie. za II ds Van Ree. H A.
Evang. Christengemeenschap: Middelste-
gracht 3 10 dhr Veldkamp. Den Haag.
Volle Evangeliezending: Zijlsingel 10 dhr
Zijlstra.
Pinkstergemeente: 15 dhr W Meijer.
Zendingswerk Mlddemachtsroep Jeruél: Zoe-
terwoudsesingel 21 6 dhr vd Keur, do. 19.30
bandopnamedienst, vl Wim Malgo
ABBENES
Herv. Gem: 9.30 ds Goverts, 19 ds Mataheru,
Zandvoort Jeugddienst mmv. The Camping
Singers uit Rijnsbu.-g.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Geref. Kerk VrIJgem.in zaal Vreugdeoord
9.30 dhr Stahlie
Chr. Geref. Kerk: *30 en 4.30 ds P Sneep.
wo 10 en 7.39 Idem biddag.
Oud Geref. Gem.: 30 en 16 leesdienst.
Leger des Hells: 10 en 17.30 samenkomst in
gebouw Corn, de Vlamingstraat
Molukse Protestantse Kerk: 9.30 ds Peruarls-
sa, Capelle aan den IJssel.
Molukse Evangelische Kerk: 11 ds Sitanala.
AARLANDERVEEN
Chr. Geref. Kerk: 9.30 leesdienst. 14.30 ds C
vd Weele, Ruizen.
BEINSDORP
Herv. Gem.: 10 eerw. heer Haijtlnk.
BENTHUIZEN
Herv. Gem.: 9.30 en 18 ds Den Dikken.
Geref. Gem.: 9.30 i.^sdlenst: 15 ds Honkoop.
Moerkapelle.
HAZERSWOUDE
Geref. Kerk: 1" »n a ds Spier. Rijswijk Z.H.
HILLEGOM
Herv. Gem.: 10 ds Pouwels, 19 ds Boonstra.
Geref. Kerk: 10 dhr Brouwer. Katwijk aan
Zee. 17 ds Pouwels.
Chr. Geref. Kerk: IC en 17 drs vd Kamp.
DE KAAG
KATWIJK AAN DEN RIJN
Herv. Gem.: Open Hofkerk 11 ds Teijgeler.
H.Doop, 6.30 ds M Heljmans: Ontmoetings-
kerk 10 ds M Heljmans. 6.30 ds Teijgeler.
Geref. Kerk: 9.80 ds De Vries. 5 ds Van Ilal-
sema.
KATWIJK AAN ZEE
Herv. Gem.: Nleuwekerk 10 ds G C Post.
Leiden. 6 ds Van Hunnik, Ermelo: Oude
Kerk 10 ds L Boer. 6 ds C Treurc: Ichthus-
kerk 10 ds Jac de Vos, 5 ds J Vroeginde-
weij: Pniölkerk 9.30 ds C vd Bergh. R'dam-
Zuid. 6 ds A Vink; Groen van Prinsterer-
school 10 drs De Jonge. Leiden: Zeehospltl-
um 8.45 Geref. dienst; Ziekenhuis Overduin 2
ds J G van Ieporen.
KATWIJK AAN ZEE
Geref. Gem.: Remisestraat 10 en 5 leesdienst.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 ds vd Ent. wo 15
en 19.45 Idem Biddig gewas en visserij.
Volle Evangelie Gem.: Voorstr. 100 9.45 ere-
edienst.
SoefJ-beweglng: 3 dienst met belangstellen
den. 4 unlverse'e eredienst.
Geref. Kerk: Vrtde-kerk 10 dr A Wind. Lei
den. 5 ds N J A van Exel: Triumfatorkerk 10
ds N J A van Exel, 5 dr A Wind.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN
Geref. Kerk: 10 ds G de Zeeuw. Voorschoten.
19 ds R de Vries. Katwijk aan Zee.
LEIDERDORP
Herv. Gem.: Dorpskerk 10 eerw heer J Vink.
Katwijk aan Zee. 15 ds J Bovenberg. Leiden
dienst met gehan licapten.
Geref. Kerk: Kerk Hoofdstraat 10 ds Van
Netten. 6.30 ds G /an Loenen: Scheppings
werk 9 ds G van Dijk; 10.30 ds J P Honnef.
bev. ds Geursen, 5 ds J Geursen. Intrede
gez. dienst.
Baptisteugenieenle: vd Valk Boumanweg 236.
5 dhr J de Vries, de 20 informatie-avond.
LISSE
Herv. Gem.: Greta kerk 10 en 7 ds J vd Vel
den. H A. en Dankz: Pauluskerk 10 ds H G
Oostlnga. H.D.
Geref. Kerk: 10 en 5 ds H D de Wit. H.A.
Chr. Geref. Kerk: '0 en 4.30 ds D H Blesma.
Geref. Gem.: 10 en 4 ds D Hakkenberg. H a.
Geref. Kerk Pr. str. VrIJgem.: 10 Eredienst.
3 ds vd Haar. Lelden.
Geref. Kerk VrIJgem Salvatorl: 9.30 ere
dienst. 7 ds Dekker.
Oud Geref. Gem: 9.10 en 3 Leesdienst. do 7
mrt 7.30 leesdienst.
Aktle Kruist ichten Ned.: ma 8 ds J Graven
deel In Mariënburcht.
NIEUWKOOP
Chr. Geref. Kerk: 30 leesdienst, 2.15 ds vd
Ent, Katwijk k:n 7<.e.
NIEUW VENNEP
Herv. Gem.: 9 30 ds P Suagerman, Voorburg,
19 ds A de Haan, Oegstgeestt begroetlngs-
dienst.
NOORD WIJK
Herv. Gem.: Oude Kerk Hoofdstraat 10 ds
Keunlng. H.D.; De Rank 10 kand Romein.
Vlaardlngen, 17 dr Jansen. 19 ds Van Vliet,
Waddlnxveen.
Geref. Kerk: Hoofdstraat 10 ds Elgersma, 5
ds A G Baaijen. Rijnsburg; Sole Mlo 9.30 ds
B Bouma.
?2*imS I'"»*«»laankerlc 10.30 dr Jansen.
H.D., 19 ds Keunltig.
J d™ Bosman. 5 ds Elgersma;
Stlchtlngskerk 11 ds Elgersma.
NOORDWIJKERHOUT
Cjepa w <u j streefland. H.D.
OEGSTGEEST
Herv. Gem.: Willebrordkerk 10.30 ds J Lan-
genbach. H.D.; Pauluskerk 10 dr A W Cra
mer; Gemeentecentrum 10.30 ds D Oosten. 19
lie Geref. Kerk: Lljtweg 10.30 Jeugdkerk:
Zendingskapel 10 Jeugdkapel.
ds Vegter gezinsdlenst. 19 dr
A Wind. Lelden.
Geref. Kerk VrIJgem.: (buiten verband) Ge
meentecentrum 8.45 en 15 ds vd Berg
Volle-Evangelie broederschap: 4 evangellesa-
menkomst in het Rijnlands Lyceum.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Herv. Gem.: 9.30 ds J Lalleman. 19 drs Van
Buuren. Wassenaar Jeugddienst.
RIJNSATERSWOUDE
Chr. Geref. Kerk: 9.30 leesdienst, 2.15 ds G
Bouw, Scheveningen.
RIJNSBURG
Herv. Gem.: Grote Kerk 9.30 ds H van Nlel.
H.D.. 5 ds Jac de Vos. Katwijk aan Zee; )5e-
thelkerk 9.30 ds A Vink. Katwijk aan Zee 5
ds H van Nlol.
Geref. Kerk: Lmmanuelkerk: 9 30 ds Baaijen
Openb. bel.. 5 ds vd Linde; Petrakerk 9.30
ds vd Linde Perb. bel.. 5 ds Hulsman; Mara
nathakerk 9.30 ds Huisman, 5 ds H Rouze,
Valkenburg Z.H
Geref. Kerk VrIJgem.: 10 en 5.15 ds Deddens.
Chr. Geref. Kerk: 0.30 en 5 ds Tijmes em.
pred. te Amersfoort viering H.A. en dank
zegging.
Evang. Christengemeente Chr. Mavoschool 10
ds Agtcreek, do 20 Katwijkerweg 15 ds Agte-
reck Bijbellezing.
SASSENHE1M
gerv. Gen»-: en 10.30 ds Westra, 19 ds
Kalf. Bennebroek.
Geref. Kerk: 10 drs te Winkel, 17 ds vd
Berg.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 17 kand Ruiter.
Apeldoorn.
Ned. Prot. Bond 10 30 mevr. Nieuwenhuij-
sen-Den Herder te Haarlem.
VALKENBURG
Herv. Gem.: 10 en 6.30 ds G Zonneveld
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 ds H Rnoze
VOORHOUT
Herv. Gem.: 10 ds Hoogenkamp. 19 ds vd
Berg beide dlenstengez.
VOORSCHOTEN
Herv. Gem.: Dorpskerk 10 ds vd Schoot. 19
ds Meljerlng; Kapel Rijndijk 10 ds Meijerlng;
Kerk Hulp en Hel 10 drs A van Buuren.
Wassenaar. Aula Noord-Hofland 9 45 kand
Berkhof.
Geref. Kerk: 9 en 10.50 ds P Reedijk, bid
stond gewas, 5 drs Bosman. Noordwtjk.
Geref. Kerk VrIJgem.: 8 30 en 15.15 ds Ded
dens. Rijnsburg.
WARMOND
Herv. Gem.: 10 ds W. J. H. Baart. Oegst-
geest.
WASSENAAR
Herv. Gem.: Dorpskerk 10 dr Th C Frederik-
se. 4.30 ds D J van Dijk. Woudenberg. 7 MeJ
N J Mlddelhoek Vlkarls; Klevietkerk 9
Jeugdkapel 11 t.m 13 jaar, 9 Jeugdkerk. 10
ds J T Wiersma; Messiaskerk 10 ds J A G
van Zanten; Dorpscentrum 9.30 ds D J van
Dijk. Woudenberg. 10 Kinderdiensten: Ge
bouw Shalom 10 Jeugdkapel 12-14 Jaar; Dey-
lerhuis 10 Jeugdkerk; Chr. School Middelweg
10 Kinderdlensien.
Woensdag 6 maart 1974
Dorpskerk 7.31 Bidstond voor gewas ft ar
beid.
Geref. Kerk: Dorp 10 en 5 ds vd Meulen
H.A.
WASSENAAR-ZUID
Geref. Kerk: 10 drs Hoekstra. Den Haag. 19
ds Heule, Den Haag Jeugddienst.
Ned. Prot. Bond: 10.30 ds Jonkers. Den
Haag.
WOUBRUGGE
Herv. Grm.: 9.30 dr H Jonker, Hilversum,
6.30 ds Franken.
Geref. Kerk: 9 30 ds J Huizebosch, 6.30 ds
Jos Los. Leimuiden.
ZOETERMEER
Herv. Gem.i Oude Kerk 10.30 ds Iz Kok,
18.30 ds A Pletersma; Morgensterkerk 10 ds
A Pletersma. bediening H.Doop. 18.30 ds G C
Post. Leiden; Aanloopcentrum Meerzicht 9 ds
Iz Kok.
Geref. Kerk VrIJgem.: 9.30 en 10.45 ds S
Landheer. 's-G-avenhage: Kapel Kruispunt
10.15 ds O V Henkei, 's-Gravenhage.
Gereformeerde Kerk: Stationsstraat 9.30 en
18.30 ds H Torenbeek. De Lier; Aanloopcen
trum Meerzicht 9.30 en 10.45 ds J Lever.
Vlaardlngen: Gebouw de Tas Benthuizen
10.30 ds R Bakker Rotterdam. Gastdienst.
Geref. Kerk irljgem.: Dorpsstraat 135 10 -n
16 ds T Harde-. Rozenburg. Dienst uitgaande
van de Chr. Geref. Kerk.
Geref. Gein. Piet Heinplwn 10 en 18.30 ds H
Rijksen.
Oud. Geref. Gem. Adventskerk Julianalaan
14 en 18.30 leesdienst.
Veren, van Vrljz. Herv.-Doopsgez.-Remon
strant: Adventskerk Julianalaan 10 ds H D
Elderkamp.
ZOETERWOUDE
Herv. Gem.: 10 ds Schoch.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Herv gem, Adventskerk. 10 ds M Fokema.
6 30 ds M Hanemaaijer. Kruiskerk. 10 u ds J
11 Bogers. Opstandingskerk. 10 ds M Hane-
maaycr, 6.30 u ds J H Bogers. Nabij. 10,
Jeugdkapel. Da heer C Otto, Zaal Opstan-
dingskerk, 10 Jeugdkapel, de heer Sampie-
mon, Consistorie Adventskerk. elke zaterda
gavond on; 18.30 uur avondgebed. Salvarori-
kerk. Zaterdagavond 7 uur, Samen zingen
uit het Liedboek. Martha stichting Rijn
stroom. 10.30 ds A de Beaufort. Oudshoorn
Ridderveld. Goede Herderkerk. 9 ds N J M
Hoogendijk, '.0,30 d- N J M Hoogendijk. 6.30
ds J Hulzeboich, Woubrugge, Geref dienst.
Gezamenlijke diensten. De Bron. Bidkapel.
Elke zaterdagavond 7.30 uur, oecumenisch
avondgebed. De B'on, Bovenkerk, 9 ds J
Vos. 10.30 ds J Vos. gezamenlijlke diensten.
5 u ds N J M Hoogendijk. 6.30 ds r d Tas te
Boskoop geraf dlen-t, Wljkgem Oudshoornse-
kerk. 10 ds Schepers. Naaldwijk, 11.15 Zon
dagsschool. 11.15 zondagscatechisatie. Wljk-
gemeente Sionskerk, 9.30 ds S W Verploeg
voorbereiding heilig avondmaal, 6.30 kand
schaap Laren.
Geref kerk, salvatcrkcrk. 10 drs A Bormin
6.30 ds M van Harmeien, m.m.v. Jeugdkoor
In beide diensten HA. Maranathakerk 10 <ls
M van Harmeien m.m.v Jeugdkoor in beide
diensten HA. 6.30 drs Borman. Goede Her
derkerk Noord 9 en 10.30 ds Hoogendijk.
6.30 ds J Hulzeb«sch. Woubrugge. Geref
kerk vrijgemaakt. 9 30 en 6.30 ds Feenstra,
HA en dankzegging Volle evangeliezendlng.
a Viering HA in gebouw Kindervreugd.
Baptistengemeente. 10 ds Koekkoek. 6 30 dr
Reiling. Den Bolder.
AARLANDERVEEN
Herv gem. 10 ds van Hoegee, 19 ds Fokke-
ma. Alphen a dRiJn,
Geref kerk, 10 dien t des Woords, 14.30 ds J
Huizebosch. Woubrugge.
TER AAR
Herv gem. 9.30 ds P Holst. Heerde, 6.30 ds
Llndenburg.
Geref kerk, 9.30 en 6.30 ds LamboolJ, Zoeter-
meer.
HAZERSWOUDE
Herv gem, 9.30 ds M H Geertsema. bediening
van de heilige doop, 6.30 ds M H Geertsema.
nOOGMADE
Herv. gem, 10 ds P Schoonenboom.
KATWIJK AAN ZEE
Geref kerk vrijgem, Binnenverband ln kerk,
Geref gom Remtssastraat 8.30 leesdienst, 15
ds Th Hoff.
oudekerk aan den rijn
llerv gem, 10 Eerwaarde heer Goedhart.
Nieuwkoop. 7 ds S W Verploeg. Oudshoorn.
LEIMUIDEN
Herv gcm. 9 30 ds J H de Vree! 19 ds J
Kaal. Nleuwveen.
Geref kerk. 9 30 ds J H de Vree. Gez dienst
m m.v. F.xelcior, 19 ds G H den Heeten.
Nieuw Vennep.
NIEUWKOOP
Herv gein. 9.30 do G van Doorn, 6.30 ds J
Koole Leersum. Jeugddienst.
Geref kerk. 9.30 dj C vd Tas. Boskoop. 6.30
ds W van Wijk.
NIEUWVEEN
Herv gem. 9 30 ds J Kaai. 6.30 ds Westra. S
heim. Jeugddienst.
Geref kerk. S 30 en 19 ds J Vegh. Aalsmeer.
NIEUW VENNEP
Geref kerk. 8.30 on 10.30 ds G den Heeten,
HA. 16.30 ds G der. Heeten.
Chr geref kerk, 9.30 en 15 ds W de Graaf.
NOORDEN
Herv gem. 9 30 en 19 ds A v dKoolJ.
Geref kerk. Woedense Verlaat, 10 ds J Oos-
trum. De Meern. 19 ds J H Zelle. Leeuwar-
OEGSTGEFST
Gcref kerk vrijgem. Binnenverband dr K
Schilderschool 8.30 ds J v d Haar. 15 dienst
des Woords.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Geref kerk. 9.30 en 6.30 ds Crizla. wo 19.30
idem, bidstond gewas.
RIJNSATERSWOUDE
Herv gem. 9 30 ds Oostenburg. 19 ds J Lalle
man, Oude en Nieuwe Wetering.
RIJNSBURG
Herv gem. Grote of Laurentlus kerk. 19.30 ds
H van Niel, bidstond voor gewas en arbeid
VALKENBURG
Geref kerk vrijgem, 9.30 en 17 ds Th Hoff.
VOORHOUT
Herv gem. 10 eerw heer Hoffenaar, gezlns-
dienst, 19 uur ds H. V DBerg S heim. Geref
pred.
WADDINXVEEN
Herv gem, Brugkerk, 9.30 ds Van Vliet. 6.30
ds Klop Lage Vuursche. Hoeksteen 9.30 ds
Stolk, Scheveningen 6.30 ds Verboom. Bethel-
kerk. 9.30 ds Verboom. 5 ds van Vliet.
ZOETERMEER
Geref kerk vrijgem, 9.15 leesdienst. 15 ds G
Spijker, in 3chool dr Paltelaan.
ZWAMMERDAM
Herv gem. 10 ds J Mostert. 6.30 ds J Mos-
tert.
Geref kerk. :0 ds L Buitenhuls. Bodegraven.
6.30 ds J Tlemersma
ZEVENHOVEN
Herv gem. 9.30 ds Llndenburg, Ter Aar. De
Hoef. 19 eerw heer Goedhart Nieuwkoop.
Geref kerk. 9 30 en 19 kandidate mej Vene-
ma .Vijfhuizen.
LEIDEN Geboren: Llzette dv C A Abspoel
en H J Boehlee. Monique C M dv J H van
Leeuwen en M C van der Blom: Raymond zv
J Verlind en C J Bijl: Eva I M dv X A Wit-
teman en A C M Devilee.
Overleden: G Pleterse 7 okt 1910 man; C J
Boehmer 30 mrt 1902 man; P M Heem rood 5
mei 1913 man: S L C van der Ziel 21 feb
1974 zoon; F Brand 18 mei 1928 m-an; G
Noorlander 6 mei 1897 man; H Wolters 1!
nov 1902 man: A van Leeuwen 24 sept 1894
geh gew met I de Moed. man.
Gehuwd- W A van Remmen en M C Bleijl; J
P H Raat en M J G de Bruljn; D Knoester
en A van Hoff; J Gijsman en A A de Meij; L
van der Meer en A Janssen; H P van der
Velde en I van DIJke; H C Jongejan en M J
S Sanders; B J Heemskerk on M A F. Stou
ten; C M A Knul en M Faddegon; J J W
Koppers en C Montanje.
Ondertrouwd: K W C Bösecke en H E RaatJ-
on; R B van Donge en N van Dijk: A V W J
Vroomans en G G Favier; A J C M B1®schop
en M van Dijk; J J van Eek en M Breukho
ven; A P M Haaljman en A van der Brug
gen; F Koolmoos en C A M Kuipers; J M
Korbee en E H Petersen; P ulper en M Kar
stens; J F van Maren en A do Wit; D J Mo
lenaar en M Heljmans: J Rljsbergen en G
Brandt; J G van der Schroeff en C J E van
Wijk: J van Tongeren en E C Overduin; J A
Wijn en R E B van Veen.
Overleden: Antonlus Reljmcrs, 47 Jaar, Lel
den. Klekendlrfhorst 1. Rouwdienst maandag
2 uur In Lodewljkskerk Steenschuur, waarna
begrafenis 3 30 uur op RbIJnhof.
Mattheus KleIJn, 89 Jaar. Lelden-Groenhoven.
Begrafenis np maandag 3.15 uur op RhIJnhof.
Allda de Mo-d van Leeuwen. 79 Jaar, Lel-
den-St. Elisabeth Gasthulsbof. Ronwdlenst
maandag 1.30 uur ln aula RhIJnhof waarna
begrafenis.
Pleter v. d. Pot, to Jaar, Lelden-Lorentzhof.
Rouwdienst 1.45 unr maandag ln aula Lo-
rentzhof, waarna begrafenis om 19.30 uur up
RhIJnhof.