Drie gulden per te hard
gereden kilometer, maar
het kan ook veel hoger
Spaarrentetot
Als uw hart u
werkelijk ter harte gaat
Zesdeklassers gaan tentamens boycotten
Rotterdam moet
compromis slikken
7M~
Hun
Contributie
omroep van
5 op 10
gulden
'Plankgaspiratenworden hard aangepakt
Veiligheid in
verkeer onder
één directie
Geen transactie
Audet-Telegraaf
Becel, goed voor
harten bloedvaten
Kinderen demonstreren
Protest in Bilthoven tegen 'hele schoolsysteem' zal week duren
Verzet tegen
prestatiedrang
en selectie
TROUW' KW'lVRTET DONDERDAG 7 FEBRUARI 1974
BINNENLAND T3/KS
(ADVERTENTIE)
De rente, die wij vergoeden op spaargelden, loopt van
5% voor dagelijks opvraagbare tegoeden, tot 9% voor
onze Vaste Termijn Spaarrekening (5 jaar vast) en onze
Spaarwinstbiljetten aan toonder.
Vraagt u eens bij een van onze kantoren naar
deze spaarmogelijkheden.
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Automobilisten die de nieuwe maximumsnelheden
van 100 en 80 kilometer overschrijden, krijgen een boete van drie
gulden per te hard gereden kilometer. Indien de komende weken
blijkt dat veel snelheidsovertredingen voorkomen, dan zal deze boe
te worden verhoogd.
Bij 'ergerlijke' gevallen van snelheids
overtreding zal ook nu al een veel
hogere boete worden gegeven of
zelfs de rijbevoegdheid voor bepaalde
tijd worden ontnomen. De procureurs
generaal van de vijf gerechtshoven in
Nederland hebben hiertoe gisteren be
sloten.
Discipline
Dat gebeurde op de eerste dag dat
Nederland met maximum- en mini-
mum-snelheden op de wegen te ma
ken kreeg. De politie patrouilleerde
en keek zorgvuldig toe, ondermeer
met radarauto's, motoren en vliegtuig
jes. maar signaleerde slechts weinig
overtredingen. De algemene indruk
van de verkeersdienst was dat autorij
dend Nederland zich goed aan de
nieuwe geboden hield. Slechts enkele
tientallen (op de honderdduizenden)
automobilisten werd bekeurd. De poli
tie deelde mee dat de intensieve con
trole van gisteren tenminste de ko
mende weken nog zal voortduren.
De boetes voor te hard rijden worden
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De ministerraad heeft
besloten één directie voor de verkeers
veiligheid in te stellen die rechtstreeks
onder verantwoordelijkheid van de mi
nister van verkeer en waterstaat res
sorteert.
Minister Westerterp deelde dit giste
ren in de Tweede Kamer mee. De
ministerraad heeft de minister van
verkeer en waterstaat aangewezen als
coördinator tussen de verschillende
departementen voor de verkeersveilig
heid.
Verder zal een 'Centrale Commissie
voor de Verkeersveiligheid' worden in
gesteld. Daarnaast wordt nog een Per
manente Contactgroep voor de Ver
keersveiligheid in het leven geroepen.
De Centrale Commissie wordt het amb
telijk toporgaan waarin de departemen
ten van binnenlandse zaken, justitie,
volksgezondheid en milieuhygiëne,
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning en verkeer en waterstaat zijn
vertegenwoordigd.
De minister van verkeer en water
staat zal zo snel mogelijk het hoofd
van de directie voor de verkeersveilig
heid'benoemen. Hij zal de adviseur van
de minister, zijp. voor de verkeersvei
ligheid. Deze functionaris zal tevens
de secretaris zijpvan de 'Centrale
Commissie' en voorzitter van de 'Per
manente Contactgroep, voor, de Ver
keersveiligheid'.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Na alle stormen van on
gerustheid en afkeuring, vinden de
raad van commissarissen en de direc
tie van het krantenbedrijf Audet het
thans niet langer noodzakelijk dat er
aandelen worden geruild tussen 'De
Limburger' (Audet) en 'Limburgs
Dagblad' (Telegraaf).
Wel zal het overleg worden voortge
zet over vraagstukken van efficiency
en commercieel beleid bij de exploita
tie van de twee dagbladen in Limburg.
De raad van commissarissen heeft la
ten weten volledig achter de garanties
te staan die de Audet-directie aan de
centrale ondernemingsraad heeft ge
geven. Welk besluit er ook genomen
zal worden, steeds zal tijdig overleg
worden gepleegd, zo is gisteravond
beloofd. Volgens de raad van commis
sarissen is de ongerustheid, die ont
staan is bij werknemers en lezers, 'be
paald onnodig'.
(ADVERTENTIE)
2P
door de nieuwe maatregelen aanzien
lijk hoger dan voorheen. Tot nu toe
gold een boetestelsel van 40 voor 1
tot 20 kilometer te hard rijden, 60
voor 20 tot en met 30 kilometer,
100 voor 30 tot en met 40 kilometer
en 150 daarboven. Reed een auto
mobilist 40 kilometer per uur te hard
dan kostte hem dit een boete van
100. Volgens de nieuwe richtlijnen
gaat dezelfde overtreding hem nu
120 kosten.
Volgens de Haagse procureur-generaal
mr. W. A. baron van der Feltz was
een verhoging van de boetetarieven al
in behandeling. 'De verhoging is nu
wat sneller ingevoerd, maar ook zon
der de nieuwe snelheidsbepalingen
zou dat gebeurd zijn', zei hij. 'Over
enkele weken, na overleg met de kan
tonrechters zal het nieuwe boete
systeem defintief worden vastgesteld.
Het nieuwe tarief vind ik niet zo
hoog.
We doen een beroep op het publiek
zich uit eigen beweging aan de snel
heidsbepalingen te houden. Verhoging
van het tarief is noodzakelijk indien
er veel overtreders komen. We over
wegen voorts het bedrag per kilome
ter te laten stijgen naarmate het aan
tal te hard gereden kilometers groter
wordt. Door de maximumsnelheid zal
het verkeersbeeld meer gelijkmatig
worden. In die situatie wordt snel
heidsovertreding gevaarlijker omdat
de andere automobilisten daar niet
meer op bedacht zijn. Overtreders die
zo het verkeer echt in gevaar brengen
zullen streng gestraft worden', aldus
de Haagse procureur-generaal.
De officieren van justitie zullen over
eenkomstig de richtlijnen van de pro
cureurs-generaal een schikking met
acceptgirokaart naar de bekeurde au
tomobilist toesturen. Weigert deze te
betalen, dan zal de zaak bij voorrang
door de kantonrechter worden behan
deld, waarbij de boete meestal hoger
zal worden.
(ADVERTENTIE)
We zitten teveel. We roken meer
dan goed voor ons is. We leven vaak te
gespannen. En door veranderde
eetgewoonten eten we teveel vet van
verkeerde samenstelling.
Allemaal faktoren die de kans op hart
en vaatziekten vergroten.
Wat kunnen, we eraan doen
Meerbewegen. Spanningen vermijden.
Minder roken. En vooralverstandiger
eten. Daarbij is naast de hoeveelheid
vooral de samenstelling van de
vetten in onze dagelijkse voeding van
belang.
Verzadigde en meervoudig
onverzadigde vetten.
De gebruikelijke voeding in ons
land bevat veel verzadigde vetten.
In het algemeen teveel. Want deze
verzadigde vetten verhogen het
cholesterolgehalte van het bloed.
Steeds meer - ook jongere - mensen
hebben een te hoog cholesterol
gehalte. En een hoog cholesterol
gehalte verhoogt de kans op hart- en
vaatziekten. (Cholesterol is een
vetachtige stof die zich afzet in de
bloedvatwand).
De meervoudig onverzadigde
vetten - met name het (cis-cis)
linolzuur- hebben een cholesterol
verlagende werking en dat kan
een vermindering van de kans op
hart-en vaatziekten betekenen.
Daarom is Becel goed voor hart
en bloedvaten. Want elk kuipje bevat
maar liefst 60-65% (cis-cis) linolzuur,
de beste van de meervoudig
onverzadigde vetzuren.
Gaat u minder roken? Meer
bewegen? Als u dan ook maar
verstandiger gaat eten. En ervoor
zorgt de consumptie van verzadigde
vetten te beperken en deze zoveel
mogelijktevervangen door
meervoudig onverzadigde vetten.
De 4 Becel produkten helpen u
daarbij. Becel margarine. Becel olie.
Becel voorde koffie. En Becel Dressing,
voor sla en salades.
Begin morgen met Becel. Begin er
jong mee, want dan zijn hart en
bloedvaten nog in goede conditie.
Becel helpt mee ze zo te houden.
Schrijf vcor meer Informatie over
voedingsvetten naar: Postbus 37, Rotterdam.
Ongeveer 1500 kinderen hebben gisteren in een demonstratie op het Binnenhof
kracht bijgezet aan de eisen van de actiegroep 'Stop Kindermoord'. De voor
zitter van de Tweede Kamer, dr. A. Vondeling, kreeg een petitie met 5000 hand
tekeningen aangeboden en een stapel kindertekeningen. In Nederland komen
jaarlijks 450 kinderen in het verkeer om het leven. 9000 kinderen raken per
jaar (dikwijls met levenslange gevolgen) gewond.
Boersma in hotsing met ARP
DEN HAAG Minister Boersma kan niet accepteren dat de Rot
terdamse gemeenteraad vandaag het compromis over het sociaal Beperking
statuut, dat tussen liem en b. en w. is bereikt, zal veranderen. Gaat
de raad niettemin tot amendering van de nieuwe voorstellen over,
dan is de kans groot dat liet nieuwe besluit toch wordt geschorst.
Van onze parlementsredactie
Minister Van Doorn (crm) heeft
het aantal leden, dat een organi
satie moet hebben om in aanmer
king te komen voor zendtijd ver
hoogd van 15 000 tot 40.000. Ver
der moeten deze leden tenminste
tien gulden per jaar contributie
beulen in plaats van de vijf gul
den die voorgeschreven was.
De bewindsman heeft tot de verho-
ging van de drempel besloten, na
hierover een verdeeld advies te heb
ben ontvangen van de omroepraad. De
kleinst mogelijke meerderheid van de
raad sprak zich zelfs tegen de verho
ging van het minimum aantal leden
uit. Het advies is overigens al bijna
een jaar oud.
Ook door leden van de Tweede Kamer
werd verschillend gereageerd op het
besluit, dat vandaag van kracht wordt.
Zo merkte drs. G. van Lijenhorst
(CHU) op, dat hij liever een verho
ging van het vereiste aantal leden had
gezien tot 25.000. 'Het kan toch niet
de bedoeling van de regering zijn', zei
hij, 'om nieuwe initiatieven af te
knijpen'. Overigens vond de heer Van
Leijenhorst, dat het probleem van de
omroepdrempel ter sprake moet ko
men in het debat over het gehele om
roepbestel, waarmee de CHU op het
ogenblik niet zo gelukkig is.
Dr. K. van Dijk (WD) merkte op,
dat hij het systeem van drempels in
het omroepbestel allerminst democra
tisch vindt. Als je dan zo voor de ver
scheidenheid in de omroep bent, moet
je de drempels niet gaan verhogen.
De Kamerleden, die deze verhoging
wel nodig vinden, noemde de WD-er
hypocriet.
Deze kamerleden zijn dan onder meer
de heer M. W. Schakel (ARP): 'De
drempel is nu aan de lage kant; de
verhoging is redelijk', en drs. J. J.
Voogd (PvdA): 'Door de te lage drem
pel wordt het aantal zendgemachtig
den zo groot, dat het voor de omroep
verenigingen haast niet meer moge
lijk is een totaalprogram te brengen'.
De PvdA vindt het verder redelijk,
dat de vastgestelde verhoging niet van
invloed is op de aanvragen om zend
tijd, die nu zijn ingediend.
De bewindsman deelde dit gister
avond in-de Tweede Kamer mee tij
dens de interpellatie over liet Rotter
dams sociaal statuut. Minister Boers
ma kwam tijdens dit debat in botsing
met zijn partijgenoten. Want mr. Van
Dam (ARP) diende een motie in die
erop neerkwam, dat de minister ook
het gewijzigde besluit zou moeten
schorsen. De ARP was het evenals de
VVD in het geheel niet eens met het
compromis.
Over de motie van de ARP die door
de CHU, KV'P en DS'70 wordt ge
steund. en vermoedelijk een meerder
heid krijgt, zal vanmiddag worden ge
stemd. De raad van Rotterdam begint
zijn debat om 3 uur.
Het merkwaardige feit deed zich gis
teravond voor, dat minister Boersma
formeel geen bezwaar kon maken te
gen de motie. Want, hoewel bedoeld
was dat de minister onder alle om
standigheden de gewijzigde voorstel-,
len zal moeten schorsen, stond alleen
in de motie, dat de regering pas haar
standpunt zou moeten bepalen nadat
zij over de kwestie van het sociaal
statuut een advies van de SER had
ontvangen.
De heer Schakel (ARP) legde uit dat
uit achting voor de gemeenteraad van
Rotterdam en gezien de gemeentelijke
autonomie deze formulering was geko
zen. Maar. voegde mr. Van Dam er la
ter duidelijk aan toe, ook het gewij
zigde raadsbesluit moet worden ge
schorst
Maar dat staat niet in de motie, was
het antwoord van de minister, en
daarom moet ik deze motie wel aan
vaarden. Het definitieve^ besluit over
het statuut valt immers nadat het
SER-advies is ontvangen en een lande
lijke kaderwet voor een sociaal statuut
tot stand is gebracht, aldus de minis
ter.
Uit het betoog van de minister bleek
dat hij op grond van het bereikte
compromis bereid is met Rotterdam
in zee te gaan.
Zijn ernstige bezwaren tegen het so
ciaal statuut zijn na de wijzigingen die
B. en W. hebben aangebracht voor een
groot deel weggenomen. De minister
staat overigens niet te juichen over
wat afgesproken is met Rotterdam.
Belangrijk voor hem is, dat het sta
tuut een experimenteel karakter
draagt en slechts tot 1 oktober 1975
zal duren. Daarna zullen B. en W.
met nieuwe voorstellen moeten ko-
Een advies over het statuut, zo deelde
de minister mee, zal zeer binnenkort
bij de SER worden aangevraagd.
Uit zijn gesprekken met Rotterdam is
de minister gebleken, dat het zeker
niet de bedoeling van de gemeente is
de ene werkgever tegen de andere uit
te spelen. Er is geen sprake van dat
een stelletje machtswellustelingen de
ondernemers het leven zuur zullen
maken.
De bedoeling van de verhoging van
de drempel is het aantal omroeporga
nisaties in zekere mate te beperken,
waardoor de zendtijd redelijker kan
worden verdeeld. Een deel van de om
roepraad is het hiermee wel eens,
maar is van mening, dat de omroepor
ganisaties, die voor de verhoging van
de drempel zijn, in de eerste plaats
zich tot de NOS moeten wenden. Een
aantal organisaties probeert immers
aan zendtijd te komen, omdat de NOS
voor deze groeperingen geen ruimte
wil maken en ze niet in de gelegen
heid stelt hun identiteit kenbaar te
maken. De verhoging van de drempel
is. volgens de kleinst mogelijke meer
derheid van de omroepraad, gezien de
houding van de NOS. een onjuist
middel.
Een aantal leden van de omroepraad
is ook tegen de verhoging van de con
tributiedrempel. Deze leden zijn bang
voor de gevolgen voor de omroepvere
nigingen, die veel 'vijf gulden leden'
hebben. Het argument luidt: 'Een
contributie van acht of tien gulden
betekent vooral voor de economische
zwakken tooh een belangrijke uitgave.
Zeker in een tijd, waarin het uitga-
venpeil in het algemeen zo sterk om
hoog gaat.' De vrees bestaat, dat voor
al veel meer kijkers en luisteraars
niet meer lid willen zijn van twee
omroepen tegelijk.
(ADVERTENTIE)
Van onze ondenvijsredactie
BILTHOVEN Binnenkort zullen de zesdeklassers gymnasium en atheneum
van de Werkplaats in Bilthoven een week lang de tentamens boycotten. Ze heb
ben genoeg van de prestatiedwang, de cijferjaclit, liet leren-voor-liet-papiertje. En
ze protesteren daarmee niet alleen tegen het hele schoolsysteem. Vandaar hun
leus: 'Weg met dit schoolsysteem, leve de mensen.'
absurde scheiding tussende
verschillende vakken. 'De le
raar geschiedenis draait zijn
lesje af, de leraar aardrijks
kunde draait zijn lesje af, ter
wijl deze vakken geeï goed sa
men gedaan kunnen worden'.
Signaal
Het is een vreemde gewaar
wording, wanneer je praat
met de eindexamen-leerlingen
van de Werkplaats. Dit is de
school die een halve eeuw
geleden door Kees Boeke ge
sticht werd. Een school die
tientallen jaren gepioneerd
heeft in de vernieuwing van
opvoeding en onderwijs. Een
'kindergemeenschap', waar le
raren en leerlingen in kame
raadschap werkten. Zelfge
maakte leermiddelen, project
onderwijs, veel aandacht voor
handenarbeid, geen examens,
geen subsidie: een werkplaats
die in menig opzicht jaren
voor lag op het schoolsysteem
van die jaren.
Kees Boeke
Woensdag 6 februari 1974 is
daar weinig van over. Kees
Boeke is dood (al praten de
leerlingen nog wel over 'Kees'
alsof ze hem gekend hebben).
De school ziet er mooi uit:
een royaal gebouw in een
fraaie omgeving. Maar verder
;s er niet veel aan af te zien.
De Werkplaats is uitgegroeid
tot een massale school, gesub
sidieerd, gehoorzaam werkend
voor de officiële eindexamens.
Zelfs de MAVO-afdeling heeft
het IVO-systeem (een soort
vrije MAVO) overboord gezet.
Aan het eind van hun school
loopbaan komen alle kinderen
gewoon in de computer van
de toetsfabriek (het landelijk
instituut van toetsontwikke
ling CITO in Arnhem).
Het verzet tegen dit school
systeem blijft niet beperkt tot
Bilthoven. Deze week hebben
scholieren uit Haarlem op het
ministerie van onderwijs een
smeekbrief aangeboden, waar
in zij protesteren tegen de
zware wiskunde-eisen voor het
Atheneum-A. Een soortgelijke
actie werd eerder in Tilburg
gevoerd. De leelingen van de
Werkplaats stemmen in met
zulke acties, maar hun kritiek
gaat verder. Selectie via een
te fcwaar wiskunde-programma
als een soort zeef voor univer
sitaire studies vinden zij ook
een schande. Maar het zit 'm
niet in die wiskunde, zeggen
ze. Alle examenvakken lijden
onder hetzelfde euvel.
Een paar citaten uit ontboeze
mingen die de actievoerders
op papier gezet hebben: 'Door
cijfers word je gedwongen je
in te spannen voor enkele 'be
langrijke' vakken. Vakken die
niet voor het examen tellen
komen ten onrechte op de
achtergrond'. En: 'Je bent zes
jaar bezig dingen te leren.
Van bovenaf wordt bepaald
wat wel of niet behandeld
wordt in een vak, terwijl er
vaak veel interessante dingen
zijn, waar je meer aan hebt'.
Maar er is meer. Waarom, vra
gen deze scholieren, is er zo'n
Hans Pruyt en Jeroen van der
Beek vertellen dat de hele ac
tie eigenlijk begonnen is, toen
de leraar biologie vertelde
dat ook dit vak in de toe
komst centraal schriftelijk ge
toetst zou worden (aardrijks
kunde, geschiedenis en biolo
gie vallen nog buiten het
schriftelijk .examen). Inmid
dels is dat besluit uitgesteld,
maar voor de leerlingen van
de werkplaats was dit toch
een signaal dat het onderwijs
steeds strakker van bovenaf
bepaald wordt. Juist biologie
was een vak, waarbij ze via
projectonderwijs heel veel
konden doen. Juist daar
hadden ze gemerkt dat je wel
degelijk je interesses kon
volgen en toch kon uitkomen
op hoog niveau: ze deden zelfs
universitaire stof. Alleen: het
paste niet in een of ander lan
delijk leerplan.
Dit verzet tegen de van hoger
hand voorgeschreven leerstof
en tegen de toetsbare kennis
heeft nog een diepere achter
grond. Een zesde klasser
schrijft: 'De laatste jaren op
school: inzinkingen, zwakke
resultaten, ik voel me ongeïn
teresseerd, en vreselijk onver
schillig'. Een ander: 'Aan het
schoolgebouw ontbreekt sfeer:
het is koud, zakelijk, koel'. En
de onvrede richt zich niet al
leen op de school: 'Ik voel me
rot omdat de school rot is,
omdat de maatschappij rot is'.
Is het werkelijk zo erg? Als je
dat vraagt, zijn deze scho
lieren best bereid alles een
beetje betrekkelijk te zien: in
derdaad, ze zijn in een bevoor
rechte positie. Gymnasium of
atheneum is niet voor ieder
een weggelegd. De Werk
plaats is best een leuke
school. De leerlingen hebben
zeker wat te vertellen; er wor
den ook wel eens andere les-
vormen geprobeerd: in verge
lijking met andere schoolge
bouwen is het complex van de
Werkplaats een lustoord; het
klimaat is erg tolerant, voor
acties als deze is alle ruimte;
en ga zo maar door. Maar wat
heb je er aan?
Zo kan het niet
Is het niet een beetje flauw
om juist voor je eindexamen
met zoveel kritiek te komen?
En als je dan zoveel kritiek
hebt, waarom wil je dan toch
dat papiertje halen?
Inge Klijn en Tamar Stern:
We hebben het er wel over
gehad of we er uit zouden
stappen. Gewoon het hele exa
men vertikken. Maar dan
graaf je je eigen graf. Het
heeft geen zin om martelaar
te spelen. Je moet het minis
terie en andere scholen duide
lijk maken dat het zo niet lan
ger kan. Want het is niet al
leen het examen. Je kunt niet
zeggen: even een paar maan
den flink zijn, want dan. Het
hele systeem is gebaseerd op
prestatiedrang en selectie. Als
je dit examen gehaald hebt
krijg je volgend jaar een pro
pedeutisch examen. Je moet
voortdurend je eigen gevoe
lens opzij zetten en verstandig
zijn. Begrijpelijk: dat zul je
later, als je een baan hebt,
ook moeten.
En dus zetten de ongeveer
vijftig zesde klassers de strijd
voort. Affisches maken ('Cij
fers is pressie, hoe is het met
de expressie'), brieven aan an
dere scholen sturen (met het
verzoek zelf te protesteren bij
de minister van onderwijs en
contact op te nemen met
VWO-6, Werkplaats. Boeke-
laan. Bilthoven), de boycot
voorbereiden, zelf met project
onderwijs beginnen, brieven
aan ouders en op gezette tij
den een 'interfjoe' met een
krant.
RITA
'Ik zou best ijshockey willen
spelenKijk ze eens vech
ten'.
