dichtbij Verrassend (1) Commentaar Gezamenlijk project van Amsterdamse universiteiten Verrassend (2) Gewetensbezwaarde krijgt ruimere kansen tot werken Gespannen toestand op Sint Maarten Herdrukken mogen maar beperkt in prijs stijgen weer Januari excelleerde weerrapporten IT daantje gaat in de politiek beschaafd winnaar werkziekte ■ROUW/KWiAiRITET DONDERDAG 31 JlAiNiöAiRlI 1974 BIXXENLAND T5/K7 De gedachte dat iedereen, als het even kan, zijn eigen boontjes moet doppen en niet bij de minste of geringste te genslag maar bij de overheid om steun moet aankloppen, wordt door velen beschouwd als een opvatting die type rend is voor de WD. Die velen zul len dan ook met enige verbazing heb ben kennisgenomen van de schriftelij ke vragen die' een der oppositieleiders, de heer Wiegel, en zijn fractiegenoten mevrouw Smit-Kroes en Portheine de zer dagen aan premier Den Uyl heb ben gesteld. Dit trio wil van de eerste minister weten, wat de overheid gaat doen voor bedrijven die door de ben zinedistributie zijn getroffen, zoals een deel van de horeca, fabrikanten en re parateurs van auto's, hun toeleveraars en benzinepomphouders. De zorg om het welzijn van deze groepen, die de vragenstellers ver woorden, verdient op zichzelf respect. Maar dat de WD'ers voor deze groe pen toegang bepleiten tot wat in zg. liberale kringen nogal eens minach tend als de staatsruif wordt aange- rilduid, is daarom niet minder verras- send. Het is zo lastig, daarvoor een verklaring te vinden, dat men bijna in de verleiding komt. die verklaring te zoeken in een toegegeven niet eeheel onverdachte bron, te weten het laatste nummer van het maandblad 'Socialisme en Democratie'. Daarin citeert de parlementaire redac teur van Het Parool, H. A. van Wij nen, een 'zeer vooraanstaand liberaal', die van oordeel is, dat zijn partijgeno ten in de Tweede Kamer 'op het ogenblik onder zeer zware druk van het bedrijfsleven staan'. Zijn opmer king toepassend op de buitenlandse politiek, voegde deze vooraanstaande liberaal die 'vanwege verplichte discretie' anoniem moest blijven er aan toe: 'Wie als liberaal met het be drijfsleven op goede voet wil blijven staan, moet wel hard tegen Van der Stoel aanschoppen'. Gelet op de vraag die Wiegel en zijn fractiegenoten deze week aan Den Uj^l hebben voorge legd, doet die druk van het bedrijfsle ven zich blijkbaar niet alleen, en mis schien ook niet in de eerste plaats, op het terrein van de buitenland se politiek gevoelen. Het liberale trio verlangt ook van Den Uyl te vernemen, welke gevolgen van de benzinerantsoenering hadden kunnen worden vermeden, als het ka binet 'minder snel en daardoor beter Ifoorbereid' de distributie had inge steld. Dat is natuurlijk niet zozeer een vraag als wel een indirecte formule ring van een stevige beschuldiging, in houdend, dat het kabinet bij de invoe ring van de distributie overhaast te iwerk is gegaan. Dat nu juist de VVD met dit verwijt komt aanzetten, is ietwat verbazing wekkend. Het kan alleen worden verklaard, als men aanneemt, dat de drie vragenstellers uit de liberale Tweede-Kamerfractie het slachtoffer zijn geworden ofwel van bedroevende onbeschaamdheid ofwel van ernstig geheugenverlies. Want wie liet zich eind vorig jaar met luider stemme ho ren in het koor van hen die op distri- butié aandrongen, omdat de autoloze zondag zo'n botte bijl zou zijn? Inder daad: de VVD, wier woordvoerder Portheine een van de vragenstellers op 18 december in de Kamer ver klaarde, dat 'op het terrein van de energiebeperking en de gevolgen daar van iets moet worden gedaan, en wel in de vorm van een distributie'. Samenvattend: wie de mening is toe gedaan, dat in de WD liberalisme en opportunisme wel wat al te nauw ver want zijn, wordt daarin door Wiegel en een aantal van zijn fractiegenoten (helaas, want wij gunnen zelfs het li beralisme eerlijke pleitbezorgers) krachtig bevestigd. WETSWINKEL IN HET HUIS VAN BEWARING door Leo Kleyn Lichtelijk vermoeid, maar niet zonder voldoening verlieten begin vorige week mr. Airlliur Frid en de rechten studenten Jeanne Doo rnen, Han van der Leeik en Kees Savelkouls na een twee uur durend bezoek het Amsterdamse Iluis van bewaring I aan liet Kleine- Gartmanplantsoen. Het viertal had er toen zijn eerste juridische spreekuur binnen de muren van de strafinrichting op zitten. 'Je kunt natuurlijk niet zeggen dat het leuk was, ma?r het was wel ge weldig interessant', zo vat Arthur Frid zijn indrukken samen. Een jaar lang zullen hij en de drie studenten (van wie Han van der Leek invalt voor Henk Spreen, die ziek geworden is) wekelijks zitting houden ten behoeve van de gedetineerden. Hetzelfde gaan mr. Peter von Brucken Fock en drie studenten iri het Huis van bewaring II in Amsterdam doen. De wetswin- kel. buiten de gevangenismuren al be kend, is daarmee ook opengesteld voor hen die met de rechter in aanra king komen. bied van het civiele recht, een lacu ne'. Die leemte, meent hij, wordt slechts gedeeltelijk opgevuld door advocaten en ireclasseringsambtenaren. De raads man houdt zich slechts bezig met de strafrechtelijke problemen van zijn cliënt, terwijl de maatschappelijk wer ker in het algemeen niet juridisch ge schoold is. Beide instanties, advoca tuur en reclassering, erkennen dat ook; de twee projectgroepen krijgen van die zijden alle medewerking. Samenwerking Goedkeuring De rechtshulp wordt verleend in sa menwerking tussen het Criminolo gisch instituut van de Vrije Universi teit en het Seminarium Van Hamel van de Universiteit van Amsterdam. In november heeft het ministerie van justitie aan het experimentele project zijn goedkeuring gehecht. Over een jaar zullen de beide instituten hun bevindingen aan het ministerie rap porteren. De enkele jaren geleden door een ju ridisch studentenblad aan de kaak ge stelde 'leemte in de rechtshulp' ont waarden Arthur Frid en Peter von Brucken Fock ook in de huizen van bewaring en gevangenissen. 'De men sen die in een huis van bewaring zit ten', zegt Arthur Frid, wetenschappe lijk medewerker van het Criminolo gisch instituut, 'zijn opeens uit de maatschappij weggerukt. Ze vragen zich af hoe het met hun werk moet, hoe hun vrouw aan de kost moet ko men. Ze hebben misschien een belas tingschuld of ze breken zich het hoofd over een voogdijkwestie waar ze mee zitten. Er ligt, ook op het ge- Van een verslaggever DEN HAAG Minister Vredeling (defensie) staat niet afwijzend tegeno ver de tewerkstelling van erkende ge wetensbezwaarden bij instellingen met activiteiten op het gebied van de bevordering van de vrede. Dit blijkt uit het antwoord van de bewindsman op schriftelijke vragen van het Eer- ste-Kamerlid Van Wijk (PSP). In elk afzonderlijk geval wil de be windsman bezien, of hij, gelet op ae doelstellingen en/of werkwijze van de betrokken instelling, de plaatsing daarbij van gewetensbezwaarden voor zijn verantwoording kan nemen. In zijn vragen sprak de senator over 'in stellingen, die bezig zijn met daadwer kelijk vredeswerk: polemologie, onder zoek naar geweldloze strijdmiddelen, vrijwillige hulpdienst in conflictge bieden en dergelijke.' Onafhankelijk van elkaar werd zowel op het Criminologisch instituut als op het Seminarium Van Hamel met de gedachte gespeeld een juridisch spreekuur in een Amsterdams huis van bewaring te gaan houden. Toen Frid het plan vorm wilde geven, nam hij contact op met zijn collega. Peter von Brucken Fock, Avetenschappelijk medewerker van het Seminarium Van Hamel, die, naar hij wist, met zo'n spreekuur ervaring had opgedaan in het jeugdhuis van bewaring De Sprang in Scheveningen, waarna tot samenwerking werd besloten. Het ministerie van justitie, waartoe de twee wetenschappelijke medewer kers zich met hun plan wendden, was wel bereid toestemming te verlenen, maar stelde als voorwaarde dat het project zou worden uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van de beide in stituten. Arthur Frid heeft daar be grip voor: 'Het ministerie vond het maar zeer betrekkelijk dat twee mede werkers met een aantal studenten dat t gingen doen. Anderen kunnen wel met dezelfde plannen komen, waar door je een versnippering krijgt die het ministerie wil voorkomen. Nu de beide instituten zich erachter hebben gesteld, kan een beleid worden ge vormd. en dat is wel verstandig'. Door de voorwaarde van het ministe rie is de samenwerking tussen de twee instituten er wat minder hecht op geworden, al is er nog steeds spra ke van een gezamenlijk project. Niet alleen hebben de instituten elk een ander huis van bewaring voor hun re kening genomen, ze gaan in enkele opzichten ook verschillend te werk. Zo houden Peter von Brucken Fock c.s. zich alleen bezig met strafrechte lijke zaken;' de civiele problemen wor den overgedragen aan de rechtswinkel in de Jordaan. Het team van de VU beweegt zich zowel op het terrein van het strafrecht aks van het civiel recht. In het Huis van bewaring II wordt ook rechtshulp verleend aan de be waarders. Arthur Frid doet dat niet. 'Er werd wel geroepen', zegt hij, 'dat een man die tien mille gestolen heeft, gratis hulp krijgt en een bewaarder niet. maar ik heb toen gesteld dat een bewaarder naar het Juridisch consul tatiebureau in Amsterdam of een rechtswinkel kan gaan, wat een gede tineerde nou juist niet kan'. De studenten van de VU werken zes maanden aan het project mee en die van de Universiteit van Amsterdam Mr. Peter van Brucken Fock vier maanden. Het Seminarium Van Hamel beschouwt de medewerking als een onderdeel van het studieprogram ma, in ruil waarvoor een kleine 300 bladzijden minder stof hoeft te wor den doorgewerkt. Het Criminologisch instituut kent zo'n compensatie niet, wat Arthur Frid wel 'een beetje zuuri vindt en wat mogelijk alsnog een punt van bespreking zal vormen. Het Criminologisch instituut kijkt wat anders tegen het project aan dan het Seminarium Van Hamel. Het stelt het spreekuur niet alleen in dienst van het onderwijs, maar wil daarnaast hulp verlenen en zich richten op on derzoek dat die hulpverlening ten goede zal komen. Arthur Frid zegt daarover: 'Dat onderwijs is voor ons Leemte opgevuld in de rechtshulp wat problematischer dan voor het Se minarium Van Hamel. Je kunt je af vragen: waarom moet nou die univer siteit hulp gaan verlenen? Wij rede neren dan: er is een behoefte aan rechtshulp, die zien wij, en die kun nen wij invullen. Daar komt dan een afgeleid voordeel voor de studenten bij. Dat voordeel is er natuurlijk wel, dat willen we helemaal niet ontken nen'. De hulpverlening gaat gepaard met een onderzoek, waartoe over iedereen die op het spreekuur verschijnt een A-ragenlijst wordt ingevuld. 'Na een jaar', zegt Arthur Frid, 'hopen we te kunnen aantonen dat er behoefte is aan rechtshulp in deze vorm. Op die manier kunnen we proberen te bevor deren dat er ook na dat jaar hulp wordt geboden, en dan door deskundi gen. Op den duur moet je gewoon in elk huis van bewaring en misschien ook in elke gevangenis zo'n spreekuur krijgen. Waar ik overigens meteen aan wil toevoegen dat wij niet een soort ideale situatie in het huis van bewaring nastreven. Integendeel. Hoe eerder het voorlopig arrest in nog veel sterkere mate kan worden terug gedrongen en hoe eerder de huizen van bewaring verdwijnen, hoe beter'. Aan het project is een lange tijd van voorbereiding voorafgegaan. Allerlei instanties moesten worden benaderd en het spreekuur moest in de huizen van bewaring worden geïntroduceerd, zowel bij de bewaarders, aan wie op een personeelsavond de plannen wer den voorgelegd, als bij de gedetineer den. Omdat in Amsterdam onder de voor lopig gehechten veel buitenlanders zijn, werden in vier talen, Neder lands, Frans. Duits en Engels, folders vervaardigd met de mededeling dat het spreekuur er zou komen. Ook werd aan het initiatief ruchtbaarheid gegeven in het interne radiobulletin. De balie in Amsterdam werd van de plannen op de hoogte gesteld via de Amsterdamse deken van de orde van advocaten, die de verzekering kreeg dat de hulpverleners niet de bedoe ling hebben het werk van hun profes sionele collega's te gaan controleren. 'De advocaten', meldt Arthud Frid, 'beschouwen het spreekuur niet als broodroof'. Meer bedenkingen, voegt hij eraan toe, hadden de reclasseringsambtena- ren die in de Amsterdamse huizen van bewaring in de zogenoemde Socia le dienst werkzaam zijn. De maat schappelijk werkers hadden het er aanvankelijk wat moeilijk mee dat de projectgroep zich ook op hun terrein zou begeven, maar zij konden ervan worden overtuigd dat zij niet beducht hoeven te zijn voor concurrentie, al zullen de werkzaamheden elkaar wel eens overlappen. Vragenlijsten Van de zijde van de reclassering werd ook nogal bedenkelijk aangekeken te gen de vragenlijsten die over de cliën ten worden ingevuld. Gevreesd werd dat die invullerij de gedetineeredn weinig welkom zou zijn, maar al op het eerste spreekuur bleek niemand er bezwaar tegen te hebben. Op de e?rste zitting verschenen elf cliënten, van wie zes Nederlanders en vijf buitenlanders. Iets meer dan de helft van de problemen lag op straf rechtelijk gebied. Eet relatief grote aantal buitenlanders leverde nogal wat moeilijkheden met de taal op, wat Arthur Frid er opnieuw bij heeft bepaald dat de positie van de tolk in het strafproces al te summier gere geld is: de wet wijst de verdachte die geen Nederlands verstaat, pas een tolk toe op de zitting. Daarbuiten is de verdachte grotendeels aangewezen op de welwillendheid van politie en justitie. 'Dat is', zegt hij, 'nou een van die dingen die wij kunnen signa leren, die hele tolkenaffaire'. Het eerste spreekuur heeft in elk ge val al duidelijk gemaakt dat er weke lijks meer dan twee uur zal moeten worden uitgetrokken. 'We konden het net aan', zegt Arhur Frid. Omdat er maar drie kamertjes ter beschikking staan, zou uitbreiding van de project groep op moeilijkheden stuiten. 'Na. één spreekuur', vindt Frid ten slotte, 'is er natuurlijk nog geen en kele conclusie te trekken. Maar hoe wel het natuurlijk een heel rekbaar begrip is, ben ik ervan overtuigd dat we een nuttige functie vervullen. Ik heb niet het gevoel dat we overbodig tverk doen'. ORANJESTAD (ANP) Op Sint Maarten heerst een gespannen toe stand nu stakingen, ondanks een door de regering ingestelde afkoelingsperi ode van dertig dagen, voortduren. Sta kers gooiden stenen op het gebouw waar besprekingen weiylen gevoerd tussen vakbondsleiders en werkgevers onder leiding van een commissie van goede diensten. De vakbond UFA eist een loonsverhoging van dertig 'procent. Aanvankelijk was er alleen een con flict in de bouwsector, maar inmid dels is ook het personeel van het elektriciteitsbedrijf in staking gegaan. Stafpessoneel houdt de elektriciteits centrale draaiende. DEN HAAG Boeken die versche nen zijn tussen 1 september 1969 en 1 september 1970 mogen met niet meer dan 22 procent in prijs stijgen als ze herdrukt worden, is overeengekomen met de Koninklijke Nederlandse Uit geversbond. Dit blijkt uit het ant woord van minister Lubbers op vra gen van het PvdA-Tweede Kamerlid De Ruiter. Dit Kamerlid had bezwaar aangetekend tegen een prijsverhoging van tientallen procenten voor een herdruk die wat vormgeving en uit voering betreft niet afweek van een voorgaande uitgave. Van onze weerkundige medewerker Januari loopt vandaag ten einde. Hoe wel de cijfers nog niet definitief zijn, kunnen we het niet laten, nu al iets te zeggen over het temperatuurgemid- delde. Vooral de nachter. hebben een hoge temperatuur opgeleverd In De Bilt was het bijna vier graden Celsius 'te warm'. Uitgaande van het voorlo pige cijfer voor de gemiddelde dage lijkse minimum-temperatuur (2,8 gr. C.) vinden wij deze eeuw maar twee januari-maanden met een hogere waarde in deze categorie: die van 1944 met 2,9 gr. C. en van 1916 met 3,3 gr. C., beide oorlogsmaanden dus. Overdag kregen wij gemiddeld ruim drie graden te weinig warmte. In deze categorie waren meer januari's, name lijk die van 1930, 1921, 1916 en mis schien 1902 warmer. Het aantal vorst- dagen is in januari erg klein geweest. In het westen en noorden plaatselijk maar vier tegen respectievelijk der tien en zeventien normaal. Op zoek naar records stuitten wij op januari 1944. Toen was het aantal vorstdagen nog kleiner, namelijk één in Amsterdam en. Rotterdam en drie in Hoorn. Een lezer uit De Lier 'vraagt, welk tijdvak van 1 november t.e.m. 31 maart deze eeuw het warmste is ge weest. Wij vonden, uitgaande van de Biltse cijfers, 1957 bovenaan met een gemiddelde etmaaltemperatuur van 5,58 gr. C., gevolgd door 1935 met 5,28 gr. C. De derde plaats wordt gedeeld door 1967 en 1916 met 4,76 gr. C. Het koudste vijf-maanden-tijdvak viel in 1963 (-1,02 gr. C.), gevolgd door 1947 (-0,84), 1940 (+0.1 gr. C.) en 1929 (+0,28 gr. C.). 1942 is pas vijfde met +0,46 gr. C. Wat het actuele weer betreft.een storingsfront met regen boven de Weerrapporten van gisteravond 19 uur, maximum-temperaturen en neerslag. Britse eilanden vertraagde zijn oost- waartse beweging sterk onder meer door luchtdrukstijgingen in Midden- Europa, met name Oostenrijk en nam bovendien in betekenis af. Daardoor bleven er gisteren opklaringen en valt er vandaag slechts plaatselijk wat regen. Blijft deze week verder zacht voor de tijd van het jaar met maxima van circa 7 p C. en, door de komst van een nieuwe New Found- land-depressie, later ook weer regen. HOOG WATER. 1 februari VUssmgen: 7.37-20.20; Hanngvlietsluizen: 9.05-21.41: Rot terdam: 10.06-22 52. Scheveningen: 8.36-21.13; IJmuiden: 9.25-22 02; Den Helder: 0 07-12.29; Harlingen: 2.42-15.15; Delfzijl: 5.00-17.41. Amsterdam licht bpw. 7 0 De Bilt zwaar bew. 8 0 Deelen mist 8 0 Eelde onbew. 7 0 Eindhoven licht bew. 9 0 Den Helder half bew. 7 0 Luchth. Rtd. onbew. 9 0 Twente onbew. 9 0 Vlissingen half bew. 8 0 Zd.-Limburg licht bew. 10 0 Aberdeen regen 9 0.2 Athene zwaar bew. 12 0 Barcelona geheel bew. 12 0 Berlijn onbew. 8 0 Bordeaux geheel bew. 11 0 Brussel half bew. 9 0 Frankfort onbew. 8 0 Genève geheel bew. 6 0 Helsinki zwaar bew. 12 0 Innsbrilck half bew. 12 0 Kopenhagen nalf bew. 4 0 Lissabon licht bew. 14 6 Locarno regen 5 5 Londen regen 10 0.1 Luxemburg onbew. 9 0 Madrid motregen 8 0.1 Malaga motregen 12 0.4 Mallorca zwaar bew. 16 0 München mist 7 0 Nice regen 13 0.2 Oslo geheel bew. 3 0.6 Parijs half bew. 10 0 Rome zwaar bew. 15 0 Split zwaar bew. 13 0 Stockholm zwaar bew. Wenen geheel bew. 4 0 Zürich licht bew. 5 0 Casablanca zwaar bew. 19 2 Istanboel zwaar bew. 6 0.3 Las Pa lm as zwaar bew. 21 0 New York onbew. Tunis onbew. 17 0 ZONNIO SNEEUW ^K- ONWEER f W; OPKLARINGEN I BEWOLKING «AX.TEHP. KIN. TEMP. WINDRICHTING onder redactie van loessmil De milieukwestie en de ontwikke lingsproblematiek vormen de af schuwelijke omweg, waarlangs we een radikaal andere kijk op onze maatschappij kunnen krijgen. Stank van auto's en fabrieken, waardoor mensen ziek worden, of- valstoffen in rivieren, grachten en sloten, u-aardoor icaterdieren ster- ven, chemische bestrijdingsmidde len, waardoor insekten en in een later stadium vogels uitgeroeid worden en nog veel meer milieu-el- Hende, dat icas allemaal niet nodig als we niet van alles zoveel en zo veel luxe dingen wilden hebben. Steeds-meer mensen gaan beseffen dat je best zonder een hoop van die dingen kunt. Ze willen af van de produktiemaatschappii. maar, concludeert Katernen 2000 (een uitgave van Werkgroep 2000), 'daar is die maatschappij niet zo bar gelukkig mee. Zij heeft niet graag dat wij het tweede huis, de tweede auto, de tweede vakantie, dc tweede televisie, het zoveelste polshorloge en wat al niet als luxe bestempelen'. Want wat geprodu ceerd wordt, moet verkocht worden ook en dat wordt dan weer vergoe lijkt met 'gun de mensen de lol en vergeet niet dat er werkgelegen heid. mee gemoeid is'. Het blad, citeert als voorbeeld een bericht uit Le Monde, waarin stond dat (in 1972) in Frankrijk één op de drie gezinnen een hond en ten minste één op de vier een poes houdt, een record voor Euro pa. Iets anders is, dat voor die huisdieren in 1970 280 miljoen blikjes speciaal voedsel werden ge produceerd, proteïnenrijk voedsel, waarvan zeker twaalf miljoen Azia tische kinderen even lang hadden kunnen eten. Honden en poezen hebben het altijd zonder fabrieks- voedsel kunnen doen en bleven er kerngezond, bij, maar ja, die werk gelegenheid. We zijn 'knotsgek', vindt Katernen 2000. 'maar erger nis en verontwaardiging over der gelijke zaken kunnen nooit meer zijn dan een uitgangspunt. Ze brengen ons in beweging om op zoek te gaan naar wal er eigenlijk aan de hand is'. Katernen 2000 illustreert dat aan de hand van de man Daantje, een aan de werkelijkheid ontleend stripsprookje. De tekst is trouwens ook ontleend, aan het blad Agenor van de gelijknamige Belgische ac tiegroep. Daantje, die eerst op z'n dooie eentje wat luxe afschaft en zich verre van de problemen pro beert le houden, wordt pas milieu bewust als hij op het strand teer aan zijn voeten krijgt én beseft dat die van een olietanker afkom stig moet zijn. Weg met. de olie, denkt hij dan en dus iveg met de benzine en de auto. Hij verkoopt ook zijn t.v. en slaat zijn radio ka pot overbodige dingen, vindt hij gaat buiten wonen, heeft daar last van de bestrijdingsmidde len die zijn buurman gebruikt tn verhuist vervolgens naar een Zuid- zee-eilandL Ook daar treft hij teer van olietankers aan en dus gaat hij terug in de overtuiging dat hij het anders moet doen. Daantje gaat in de politiek om het kwaad bij de wortel te kunnen aanpakken en bestrijden. Niet dat het blad bedoelt dat we allemaal maar in de politiek moe ten al kan politiek meeleven geen kwaad maar wel dat effec tieve maatregelen uiteindelijk toch van bovenaf moeten komen, waar bij de vakbeweging een belangrij ke rol te vertullen heeft. En dan zal er zeker ook iets moeten veran deren in de verhouding overheid- bedrijfsleven, een belangrijk pro grammapunt van Werkgroep 2000. 001' Kort na de vrijlating van miljo nairs-kleinzoon Paul Getty op 15 december vorig jaar (vijf maanden na zijn ontvoering) werd in Rome rondverteld dat de jongen door klappen op zijn hoofd 'verdoofd' was, voordat de ontvoerders zijn rechteroor afsneden. Maar nu meldt het in de Italiaanse hoofd stad verschijnende dagblad II Mes- saggero, dat het oor zonder enige vorm van narcose van het hoofd gescheiden werd. Drie ontvoerders hielden volgens de krant de zeven tienjarige Paul aan armen en hoofd vast, terwijl de vierde met een scheermes het oor en een pluk haar afsneed. 'Ik was er al van overtuigd dat mijn laatste uur ge slagen had en dat ik zou dood gaan', vertelde de jongen aan II Messaggero. Temidden van de enige luxe die hij voor zichzelf heeft willen 'ver kwisten', is de winnaar van 200.000 dollar in de staatsloterij van Michigan dood gevonden: in een Cadillac van 14.000 dollar, met stereo-installatie, bar, televisie en andere snufjes. Nog geen jaar geleden had de 55- jarige Fred B. Marshall het geld gewonnen, maar het leeuwendeel had hij in lijfrenten op zichzelf en zijn vrouw Barbara vastgezet. Vol gens zijn dochter Betty Gray-Mars hall kon haar vader uren achter een ,n zijn droomwagen doorbren gen, luisterend naar stereomuziek (die hij thuis niet had) en kijkend naar zijn eigen auto-televisie. Hij zat nog in de garage achter zijn huis, toen ze hem dood vonden, één been al -uit de auto. Vandaar dat de politie denkt dat hij door uitlaatgassen is vergiftigd, zelf nog merkte dat er iets mis was, maar al bewusteloos was voordat hij uit de wagen kon komen. Dochter Betty zegt dat haar familie on danks het ongeluk de Cadillac niet verafschuwt, 'omdat vader zo gek met z'n auto was'. Een terloopse opmerking in de rechtzaal van een 66-jarige Londen- se rechter heeft de woede opge wekt van de Britse mijnwerkers, die het zo middenin hun looncon- flict met de regering toch al niet makkelijk hebben. De rechter goot olie op het vuur door tijdens de behandeling van een echtschei dingszaak, waarin de man zijn vrouw zou hebben getrapt, te ver klaren dat hij niet zo zwaar aan de schoppen getild zou hebben, als de man een mijnwerker uit Zuid-Wa- les geweest was. Nu nam hij de trap wel hoog op, omdat de bewus te echtgenoot 'een beschaafde' wel opgevoede heer' was. De boze reacties van beledigde mijnwerkers uit het hele land ble ven niet uit. Een bestuurder van de mijnwerkersbond in Zuid-Wales drukte het zo uit: 'mijnwerkers hebben niet meer neiging hun vrouw te mishandelen dan andere mannen.' De geschrokken rechter heeft gauw zijn verontschuldigin gen aan de mijnwekers aangebo den. 'Tk heb mezelf voor aap ge zet'. zei hij berouwvol. Zuid-Salvië vertrouwt zijn arbei ders niet meer. Zoveel werknemers melden zich tegenwoordig ziek, dat de bedrijven niet meer geloven dat ze allemaal echt ziek zijn, maar al leen aan de 'werkziekte' lijden en gewoon geen zin hebben om op te draven. Zo moest een onderneming in Makarska vorig jaar een tijd lang sluiten, omdat niet minder dan 40 procent van de arbeiders zich ziek had gemeld. Een plaatse lijk blad schreef toen: 'Dat was geen epidemie, maar de zemer'. En daarom zoeken verscheidene be drijven nu naar passende tegen maatregelen. Jugoplastika in Split, waar dagelijks tien procent van de vrouwen ontbreekt, heeft een ei gen controlerend arts en een ver pleegster in dienst genomen, die de echte zieken er uit moeten pik ken. En een flessenfabriek in Ko- sowska heeft zelfs een eigen kli- niekje met twintig bedden inge richt: wie zich daar ziek meldt, mag alleen in het bedrijf zelf ziek liggen. 'Heeft iemand mijn auto gezien?'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1974 | | pagina 7