i
Produktie in landbouw
moet worden opgevoerd
1
Portugese
ambassade
was bezet
Bijval voor
Broekmeyer
Dokter Burkitt op het spoor van beschavingsziekten
Dieet-adviezen
een veilige
weddenschap
Minister: Ameland veilig
Fiscus iaagt ruim
20.000 'klanten'
stuioen op het lijf
Kritiek op
'vaag' beleid
van Vorrink
'Sliipkraker' krijgt
anderhalf jaar
Helft gasgeysers
in Arnhem onveilig
Personalia
Inzicht gevraagd
in gevolgen van
benz:nedMributie
Aan het zwerven
uit angst voor
vermageringskuur
Nog steeds mensen
zonder benzinebon
Garanties van
België geëist
tegen
vervuiling
Crisisgevoel
zit er diep bij
de mensen in
Actie Randstad vol muziek
Longkanker neemt bij
mannen in Arnhem toe
Weer kort geding
op komst over
de fluoridering
Arbeidsvoorwaarde#
van SW verbeterd
Duizenden bomen
moeten weg voor
ruilverkaveling
Radionieuwsdienst
punt in CRM-debat
TROUW KWARTET WOE.NSDAG M JAXLVKI IdU
BI.YNU.ALA.ND
DKLf
VOLKORENBROOD LIJKT
AANZIENLIJK GEZONDER
Een man die ziekte- en sterftecijfers gunstig wil beïnvloeden door ons volkorenbrood te laten eten
met nog een scbepje zemelen extra, zou licht als een schilderachtige randfiguur kunnen worden afge
daan. Er zijn er zo veel. nietwaar: de aanhangers van honing, rozebottels of noem maar op. Hun
ideeën kunnen best heel waardevol zijn, maar zij lijden nogal eens aan gebrek aan bewijs. Persoon
lijke ervaringen of filosofieën nemen de plaats in waar je zo graag harde feiten had willen zien.
Maar het zou hoogst onvoorzichtig
zijn, dr. Denis P. Burkitt in die cate
gorie in te delen. Hij heeft niet al
leen een grote voorliefde voor harde
feiten, maar bovendien de reputatie
dat hij daar verrassende inzichten aan
ontleent.
Die reputatie begon in 1957, toen hij
zich in Oeganda bezighield met een
elders zeldzame vorm van kanker die
sindsdien bekend is geworden als
'Burkitts lymfoom'. Burkitt herkende
om te beginnen gezwellen die bij kin
deren in de kaak en op verscheidene
andere plaatsen in het lichaam optra
den. als uitingsvormen van dezelfde
ziekte. Het viel hem vervolgens op
dat het voorkomen van deze gezwellen
beperkt bleef tot een brede zone die
dwars door Afrika liep. Gedetailleerd
onderzoek in dat gebied in 1961 lever
de een landkaart met gevallen op. En
die bleek opvallend te lijken op een
soortgelijke kaart die voor het optre
den van gele koorts al bekend was.
En dat was hoogst merkwaardig, want
gele koorts wordt veroorzaakt door
een virus dat wordt overgebracht
door insekten. Vandaar ook dat het
verspreidingsgebied opvallende ken
merken heeft die samenhangen met
de noodzakelijke leefomstandigheden
van die insekten. In dit geval: terrein
dat niet hoger ligt dan 1500 meter,
waar per jaar minstens vijftig centi
meter regen valt, waar de tempera
tuur in de koelste maand van het jaar
beneden zestien graden ligt.
Wat nu te denken, wanneer het ver
spreidingsgebied van edn bepaalde
vorm van kanker heel nauwkeurig
aan dezelfde voorwaarden voldoet? Er
lijkt maar één redelijke manier om
dat te verklaren: diezelfde insekten
spelen bij het onstaan van die vorm
van kanker een gewichtige rol en het
ligt voor de hand dat ze dat doen
door een.of ander virus te verspreiden.
re invloed gehad op het onderzoek.
Beschaving-
Dat was een van de meest krasse
staaltjes van een boeiende tak van we
tenschap die. na een langzame start,
nog steeds in opkomst is: de Epidemi
ologie. Begonnen als de studie van
hoe besmettelijke ziekten zich ver
spreiden, heeft de epidemiologie zich
uitgebreid tot het minutieuze onder
zoek van verspreidingspatronen van
alle mogelijke ziekten. De epidemio
loog zoekt naar factoren die met dat
patroon samenhangen: klimaat, samen
stelling van het drinkwater, van de
bodem, voedingsgewoonten. Als hij
zo'n verband vindt, heeft hij nog niet
de oorzaak van de bestudeerde ziEkte
gevonden. Maar in ieder geval wel
een idee in welke richting die oorzaak
gezocht zou kunnen worden. En dat
kan al een geweldige hulp zijn bij
verder onderzoek.
Het waarschijnlijke 7 verband tussen
Burkitts lymfoom eri een virus, was
inderdaad een kras staaltje. Want dat
virussen iets met kanker bij mensen
uitstaande hadden, was destijds nog
een uiterst revolutionair idee (Pas ja
ren later zou theoretisch duidelijk
worden hoe dat zou kunnen werken,
en het waterdichte bewijs is nog
steeds niet geleverd). Burkitts bevin
dingen hEbben wel een erg vruchtba-
Maar dat was allemaal alleen ter in
leiding van de heer Burkitt, die zich
intussen al jaren bezighoudt met het
verband tussen voeding en bescha
vingsziekten. Nu hij ook op dat ter
rein van de epidimiologie langzamer
hand tot conclusies komt. is er dus
aanleiding om de oortjes te spitsen.
Een aantal ziekten, aldus Burkitt,
treedt in Noord-Afrika. West-Europa,
Australië en Nieuw-Zeeland op de
voorgrond, terwijl ze in gemeenschap
pen die weinig door westelijke ge
woonten zijn beïnvloed, zeldzaam zijn.
Het rijtje is niet mis. Een van de vier
volwassen Amerikanen is meer dan
twintig procent te zwaar. Zeven pro
cent van de Amerikanen krijgt ooit
duidelijk suikerziekte. Tien procent
van dc volwassen Amerikanen heeft
galstenen en er worden in dat land
jaarlijks eenderde miljoen galblazen
weggenomen. Hartinfarct is de belang
rijkste doodsoorzaak Blindedarmont
steking is de meest voorkomende aan
leiding voor buikoperaties. Gezwellen
van de dikke darm zijn na longkanker
de tweede oorzaak van sterfgevallen
door kanker. Britten geven per jaar
honderd miljoen gulden uit aan
laxeermiddelen.
Al deze ziekten, aldus Burkitt, zijn
voor zover dat is na te gaan vooral
opgekomen in de periode 1900-1930.
Voor zover ze in ontwikkelingslanden
de kop opsteken gebeurt dat altijd
eerst in de stedelijke gebieden, waar
westerse leefgewoonten ingang vinden.
Onverteerbaar
De gemeenschappelijke factor die
Burkitt gevonden heeft ligt in het
voedingspatroon, met name in het
door de voedingswetenschap nog wel
eens verwaarloosde gehalte aan ruwe
vezel, onverteerbare bestanddelen. In
'ordelijk' voedingsonderzoek gaat het
over de dingen die inderdaad in het
lichaam worden opgenomen: eiwitten,
koolhyraten (zetmeel, suiker), vet
ten. vitaminen, mineralen. Maar niet
over zaken die er na verloop van tijd
toch onveranderd weer uitkomen.
Toch kunnen die op alle genoemde
punten invloed hebben.
Niet 'veredeld' voedsel, met veel on
verteerbare bestanddelen passeert het
maag-darmkanaal in de helft van de
tijd die de gebruikelijke westerse voe
ding daan-oor neemt (35 respectieve
lijk 70 uur), om maar een voorbeeld
te noemen. Dat verklaart niet alleen
veel laxeermiddelgebrüik in onze stre
ken, maar zou ook iets met die darm
kanker te maken kunnen hebben,
vreest Burkitt. En op dat punt sluit
hij mooi aan op onderzoek naar moge
lijke reacties tussen bestanddelen (en
toegevoegde stoffen) in ons voedsel
die wellicht kankerverwekkende stof
fen zouden kunnen opleveren. Ook de
vorming van cholesterol (van belang
voor galstenen en, indirect, zeer waar
schijnlijk voor hartinfarct) wordt
door het vezelgehalte beïnvloed.
Weddenschap
Oorzakelijk bewezen is er zo werkt
de epidemiologie nu eenmaal wei/
nig of niets. Maar de aanwijzingen
zijn minstens boeiend. Vandaar dat
Burkitt zijn dieet-adviezen 'een veili
ge weddenschap' noemt. Het kan in
ieder geval geen kwaad, en waar
schijnlijk helpt het. Dus: volkoren
brood in plaats van wit (en meer
brood eten); minder suiker ('kunst
matige zoetstoffen zijn veiliger'); en
drie lepels zemelen extra.
Van een verslaggever
DEN HAAG Volgens minister Wes
terterp is de veiligheid van Ameland
'naar menselijke berekeningen' ten
volle gegarandeerd. Bijzonder kostba
re voorzieningen als de aanleg van
strandhoofden en een verdediging van
de duinvoet in asfaltbeton vindt hij
niet nodig, antwoordt hij de Tweede
Kamerleden De Bekker en Hermsen
(KVP). De aanleg van deze kunstma
tige verdediging zou vele tientallen
miljoenen guldens kosten, terwijl de
jaarlijkse onderhoudskosten zeker een
half miljoen bedragen.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De ruim 20.000 Neder
landers, die dezer dagen een aanma
ning van de belastingdienst in de bus
kregen, zijn ten onrechte geschrok
ken. Zij hadden hun verplichtingen
aan de fiscus wel degelijk voldaan,
maar door een vertraging bij de bank
girocentrale waren de betalingen nog
niet op het belastingkantoor gearri
veerd.
De inspecteur begon toen niets
vermoedend van een achterstallige
bankgirocentrale aanmaningen te
verzenden. Boze telefoontjes van be
lastingbetalers hielpen hem snel uit
de droom.
De belastingdienst zou nu willen pro
beren de verzendkosten voor 20.000
aanmaningen op de bankgirocentrale
te verhalen.
DEN HAAG Scherpe kritiek kreeg
minister Vorrink (milieu) gisteren zo
wel van CHU als van PvdA bij de oe-
handeling van de milieubegroting.
'Waar is de horzelfunctie die D'66
haar in het kabinet wilde toedenken',
vroeg Van Loijenhorst (CHU) zich af.
'Haar beleid maakt op ons eerder een
vlinderachtige indruk.' Mevr. Epema
(PvdA) wilde wat het 'aanzienlijk' te
rugbrengen van lucht- en watervervui
ling nu prec'es betekende.
MilieubeschermeTide organisaties zou
den bij de rechter moeten kunnen
klagen over een 'onrechtmatige daad'
van de overheid wanneer deze -'en
vervuilende vestiging toestaat, meen
de mevr. Grnensmit (KVP) mede na
mens de ARP. Nu nog wordt zo'n be
roep van een actiegroep niet ontvan
kelijk verklaard, omdat dat geen 'be
langhebbende' zou zijn in een derge
lijk geschil.
Konings (PvdA) vroeg de minister
om een volledig verbod op het recla-
mevliegen. Ook de geluidshinder van
huishoudelijke apparaten zou aan wet
telijke normen moeten worden gebon
den, meent bij.
ALMELO Do 'slijpkraker' is door
de rechtbank in Almelo veroordeeld
tot anderhalf jaar gevangenisstraf.
Tegen de 29-jarige L.A. uit Almelo was
een laar en elf maanden geëist.
Zijn 24-jarige medeplichtige H.S. uit
Vroomshoop kreeg acht maanden.
De twee mannen hadden een groot
aantal brandkasten gekraakt door ze te
bewerken met een elektrische slijp
steen. Van 125 strafbare feiten die A.
had bekend (waaronder 21 brandkast-
kraken) waren er acht ten laste ge
legd. De spectaculairste zaak speelde
zich af in een textielfabriek in Win
terswijk, waar A. en S. met een vracht
wagen het magazijn binnenreden om
die vol te laden, terwijl elders in de
fabriek gewoon werd gewerkt.
ARNHEM De helft van het aantal
gasgeysers die in Arnhem door de
burgerij worden gebruikt voldoet niet
aan de veiligheidseisen. Dit is bij een
huis-aan-huis controle gebleken.
De conclusie van het onderzoek is
alarmerend: in een groot aantal geval
len blijkt er een duidelijk gevaar voor
explosie of koolmonoxidevergiftiging.
In veel andere gevallen verbruikte het
toestel onnodig veel energie.
1 an der Stee zwijgt or er grondpolitiek
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De landbouwproduktie in de hoogontwikkelde land-
bouwlanden moet worden opgevoerd voor de oplossing van het
wereldvoedselvraagstuk. Dat is de mening van minister Van der Stee
van landbouw. Hij zei dit gisteren in de eerste rede die hij in de
Tweede Kamer als minister van landbouw hield.
RECTOR Met ingang van 1 februa
ri is prof. dr. P. W. Klein benoemd
tot rector magnificus van de Erasmus
Universiteit in Rotterdam. De heer
Klein, die benoemd is voor een perio
de van twee jaar. vorgt prof. dr. C. J.
van der Weijden op.
Het grote probleem ïs, dat op het
ogenblik de voedselvoorraden gering
zijn en de markt instabiel. Bovendien
blijft de landbouwproduktie in de niet-
ontwikkelde landen achtër bij de
greei van de bevolking. Van belang is
daarom ook dat in de arme landen de
voedselproduktie wordt opgevoerd.
In het landbouwdebat dat gisteren in
de Tweede Kamer werd voortgezet
wilde de minister niets zeggen over
zijn standpunt ten aanzien van de
grondpolitiek. Wel verzekerde hij dat
premier Den Uyl zich voor de radio
niet over de inhoud van de grondpoli
tiek had uitgelaten. De beschouwing
van minister Gruyters over dit pro
bleem herinnerde minister Van der
Stee zich niet goed. Hij geloofde dat
de beschouwing van zijn collega van
volkshuisvesting niet zo fundamenteel
was geweest.
Minister Van der Stee verzekerde nog
dat de standpunten over de grcndpoli-
tiek dichter bij elkaar liggen dan aan
vankelijk werd gedacht.
De proef die voor een beperkt gebied
is genomen met de grondbank is niet
geheel geslaagd. Daarom wordt het
experiment nu uitgebreid tot het
gehele land.
LANDINRICHTING
De landinrichtingswet waarover al
lang gesproken zou worden, wordt
niet eerder dan in 1976 bij de Tweede
Kamer ingediend. Intussen wordt wel
hard op de inhoud van deze belangrij
ke wet gestudeerd. De rechtszekerhied
van de betrokkenen zal centraal staan
in de landinrichtingswet. Over enkele
maanden krijgt de Tweede Kamer een
memorie van antwoord voor de spe
ciale wet op de inrichting van mid
den-Delfland.
Minister Van der Stee verzekerde nog
dat het beleid gericht zal zijn op het
in stand houden en de uitbreiding van
de bossen.
Van een verslaggever
DEN HAAG De WD-fractie in de
Tweede Kamer meent dat het parle
ment en n<-1 volk pr°? ies moeten wor
den ingelicht over de gevolgen en de
kosten van de ben/'ncdistributie. In
een groot aantal schriftelijke vragen
aan niinister-prcsidenl Den Uyl wordt
aangedrongen op inf wmatie.
De VVD-fractie wil weten hoeveel man
uren en hoeveel geld gemoeid is ge
weest met de invoerng, de handha
ving en uitvoering, zcwel bij het be
drijfsleven als bij dé betrokken minis
teries. de gemeenten en de postkanto
ren. Gevraagd wordi vooral of een
vergoedingsregeling wordt overwogen,
met name voor de noreca-sector. de
auto-brancne de auto-fabricagesector,
toeleveringibtdrijven en voor de ben
zinepomp-houders en de betrokken
werknemers.
GRAMSBERGEN Vermoedelijk ut
angst voor een vermageringskuur is
de 40-jarige fabrieksarbeider Lambert
B. uit het Overijsselse De Krim, aan
het zwerven gegaan. Dat is tenminste
de voorlopige conclusie van de politie.
De man was sadert 1 januari j.l.
spoorloos, maar hij werd zondag in
een berm langs de weg Zwolle-Nieuw
Leusen aangetroffen door de rijkspoli
tie. Hij is opgenomen in een zieken
huis in Hardenberg.
De rode auto waarmee hij op 1 janua
ri is vertrokken, naar zijn zeggen om
naar vrienden in Duitsland te gaan, is
nog niet teruggevonden.
Naar het schijnt heeft de man al die
tijd gezworven. Zo zou hij op 16 janu
ari nog in Amsterdam de voetbalwed
strijd Ajax-Milaan hebben bijgewoond.
De heer B wil nog niet veel over rijn
omzwervingen vertellen.
APELDOORN Terwijl de benzine
distributie bijna een afgesloten hoofd
stuk is. zijn er Nederlanders die nog
steeds geen toewijzing hebben ontvan
gen. Ten gevolge van wat 'menselijke
fouten' worden genoemd, is een aan
tal automobilisten tussen wal en schip
geraakt.
De oorzaak wordt door de betrokken
instanties in bijna alle gevallen ge
zocht bij de aanvragers zelf. Verder
wijst men op de waarschuwing door
de regering destijds, dat er ongeveer
vier weken konden liggen tussen de
(eerste) betaling van wegenbelasting
en -de ontvangst van een machtigings
kaart.
Bij het Bureau Motorrijtuigenbelas
ting hebben zich ongeveer een kwart
miljoen zwartrijders met gezwinde
spoed aangemeld. Maar men heeft bij
benadering geen indruk van het aan
tal autobezitters die niet op tijd bon
nen hebben ontvangen.
Schattingen dat het om 10 procent
van de rechthebbenden zou gaan. wor
den een 'indianenverhaal' genoemd.
Vertraging kan zijn ontstaan doordat
belastingbetalingen via de banken
rond de feestdagen enige tijd zijn
blijven liggen. Ook het niet gebruiken
van voorgeponste girokaarten kan na
delig zijn geweest In incidentele ge
vallen achtte men fouten in de ambte
lijke sfeer mogelijk.
Nadat de regering het einde van de
distributie per 4 februari had aange
kondigd, heeft het Bureau Aardolie-
produicten een aantal betrokkenen te
lefonisch gevraagd of zij eventuele
toewijzing nog op prijs stelden (tegen
betaling van 5.00 o. 2.50 voor de
bonnen). Bijna iedereen zag er maar
van af.
SAS VAN GENT Zolang geen abso
lute garanties bestaan dat de milieu
vervuiling vanuit België drastisch
wordt beperkt, mag de Nederlandse
regering op geen enkele wijze mee
werken aan de bochtafsnijding bij
Bath of de aanleg van een Baalhoek-
kanaal.
Dit is het standpunt van de Zeeuwse
afdeling van D"66, die hiermee rea
geert op de berichten dat de Belgi
sche regering in Zelzate enkele ki
lometers van de Nederlandse grens
een grote olieraffinaderij wil laten
bouwen. In een brief aan de Tweede
Kamerfractie van D'66 zegt de afde
ling dat al het mogelijke moet wor
den gedaan om te voorkomen dat de
belangen van de bewoners in Zeeuws-
Vlaanderen worden geschaad.
De raffinaderij bij Zelzate, waarover
de Belgische demissionaire regering
deze week zal gaan praten, zal volgens
de plannen gebouwd worden door een
internationaal consortium waartoe de
Griekse reder Latsis behoort.
In het kanaal Gent-Terneuzen drijft
op dit ogenblik een dikke laag teer,
geloosd door een Belgische teerfa
briek in Zelzate. In de nacht van zon
dag op maandag kwam dit spul in het
water terecht. De teer dreigt af te
drijven naar Sas van Gent.
erg
Van een verslaggever
AMSTERDAM Een zeker cri
sisgevoel is diep in het ver
wachtingspatroon van de Neder
landse bevolking doorgedron
gen. Twaalf procent van de be
volking ziet de economische toe
komst zeer ongunstig en 48 pro
cent 'tamelijk ongunstig'. Dat
betekent dat in totaal zestig
procent van de mensen een
somber beeld van de naaste toe
komst heeft.
Dit blijkt uit een representatie
ve steekproef onder 1066 Neder
landers. uitgevoerd door het
Nederlands Instituut voor de
Publieke Opinie (NIPO).
Slechts drie procent oordeelde
dat ons een gunstige ontwikke
ling te wachten staat. En 34
procent meende dat het 'wel zal
loslopen'. Het percentage van
de mensen die geen mening
hadden, was ook erg klein: drie.
Over de visie die de regering
op de situatie heeft, oordeelt
men over het geheel genomen
niet ongunstig. Eenenveertig
procent van de bevolking meent
dat de regering de economische
vooruitzichten wel juist ziet, te
gen 34 procent die van mening
is dat de regering de zaken te
pessimistisch ziet.
Aanhangers van PvdA en PPR
waren het meest van oordeel
dat de regering de vooruitzich
ten wel ongeveer juist beoor
deelt. Kiezers van de WD
staan het meest kritisch tegeno
ver het beleid van de regering,
maar deze score lag uiteraard
in de lijn der verwachting.
Vrouwen in actie
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Een twintigtal
vertegenwoordigsters van vrou
wenorganisaties en feministische
groeperingen in ons land heeft
dinsdagochtend een half uur lang
de Portugese ambassade aan de
Haagse Bazarstraat bezet gehou
den.
Zij deden dat uit protest tegen de
rechtzaak, die op 31 januari in Lissa
bon begint tegen drie schrijfsters Ma
ria Horta, Maria Barre.io en Maria da
Costa. Zij schreven een boek waarin
essays, gedichten en proza bijeenge
bracht zijn onder de titel 'Novas Car
tas Portuguesas' (nieuwe Portugese
brieven) waarin de sociale, maat
schappelijke, politieke en economische
positie van de vrouw aan de orde
worden gesteld. De Portugese autori
teiten hebben het boek uit de handel
genomen omdat de goede zeden aange
tast zouden zijn en de persvrijheid
misbruikt. De vrouwen die morgen te
recht staan kunnen veroordeeld wor
den tot een gevangenisstraf van maxi
maal twee jaar. De twintig vrouwen
die demonstreerden voor de 'drie Ma
ria's' wilden door middel van deze be
zetting de Po tugese autoriteiten
dwingen hun standpunten aan de Por
tugese persbureau duidelijk te maken.
Zij belden gisterochtend om tien voor
elf bij de smba sade aan en liepen
daarna gewoon het gebouw in. Met
een megafoon werden leuzen uitgeroe
pen. Op straat deelden vrouwen pam
fletten uit. De bezetsters eisten een
oudorhoud met de Portugese ambassa
deur. Maar deze was niet aanwezig en
gaf na overleg met zijn ambassadeper
soneel de politie de opdracht de am
bassade te 'uitruimen. De Haagse poli
tie kwam met twee overvalwagens van
de mobiele eenheid. Na drie vergeefse
verzoeken om het pand vrijwillig tc
verlaten werden de vrouwen door de
poiitie uit het gebouw gehaald on
naar het politiebureau gebracht. Om
tien voor ha'f twaalf was de bezetting
afgelopen. Do vrouwen hadden aan c'e
gevel van de ambassade spandoeken
bevestigd mrt onder meer de leuze
'Hun proces is ons proces'.
Van een verslaggever
ARNHEM - Het aantal mannen met
longkanker in Arnhem neemt toe en
het aantal luanren boven de veertig
jaar, dat 'ich laat doorlichten, neemt
af. Dat is o»n ongunstige ontwikke
ling. omdat juist in deze leeftijds
groep de meeste longstwijkingen wor
den geconstalcerd.
Vorig jaar werd bij achttien mannen
boven de veertig jaar in Arnhem
longkanker ontdekt Dat blijkt uit de
cijfers van het STIMA-onderzoek op
longtubercuiose. Vorig jaar nam in
Arnhem slechts 41 85 procent van de
mannen van boven de veertig jaar
aan het onderzoek dee., het jaar daar
voor nog 44.0 procent
DEN HAAG Het Residentie-Orkest,
weer teruggekeerd van de tournee
door Duitsland en Oostenrijk, gaat de
eerste twee weken van februari een
aantal concerten geven in plaatsen
rond Dn Haag. Het wordt een actie
'Randstad vol muziek', zoals die ook
vorig jaar werd gehouden.
Het orkest wordt hiervoor gesplitst in
twee kleinere bezettingen, die soms
tegelijkertijd op verschillende plaat
sen optreden. De ene groep staat on
der leiding van Hubert Soudant, de
andere wordt geleid door de jonge Is
raëliër Yoav Talmi.
Op 1 februari wordt geconcerteerd in
de Oude Kerk te Voorburg (Talmi),
op 2 februari in het Gulden Huis in
de wijk Vrederijst (Soudant, solisten
Radiofonische
compositie voor
KRO van Berio
HILVERSUM De Italiaanse compo
nist Luciano Berio zal in op
dracht van de KRO-radio een radiofo
nische compositie maken, waaraan ze
ven nu nog onbekende Nederlandse
acteurs deelnemen.
Naam van de compositie is 'A-ronne'.
Ze gaat uit van een tekstcollage van
de Italiaanse dienter Eduardo Sangui-
neti, met wie Berio samen 'Laborin-
tus 2' maakte. Aanleiding is het feit,
dat vijftig jaar geleden het eerste sur
realistische manifest werd uitgevaar
digd.
Berio zal in mei en juni in de stu
dio's in Hilversum bezig zijn aan zijn
opdracht. Daarin wil de componist la
ten horen hoezeer de betekenis van
een woord door steeds wisselend ge
bruik van dc spreekstem kan verande
ren. Hij zal daarom geen gebruik ma
ken van enig muziekinstrument of
van clektronisch-akoestische klanken.
De première van 'A-ronne' is in het
kader van het Holland Festival op 2
juli op de KRO-radio, 's avonds om
kwart over acht,
Anouk wil subsidie
voor 'Podium'
UTRECHT De bij het NW aange
sloten Algemene Nederlandse organi
satie van uitvoerende kunstenaars (A-
nouk) heeft de minister van CRM ge
vraagd in afwijking van het advies
van de Raad voor de Kunst de toneel
groep 'Podium' zo spoedig mogelijk
een subsidie voor het seizoen 1974-75
toe te zegger.
De Anouk vindt, dat het negatieve ad
vies van de Raad op ernstige wijze te
kortschiet in het aandragen van argu
menten om de minister te ontraden
de subsidie voor het komende seizoen
in te trekken.
De Anouk noemt het opvallend, dat
het advies uitmunt in subjectieve ver
gelijkingen en normen, die in feite
een advies voor de Raad onwaardig
dienen te zijn.
Cupido-films verkiesl
geding om herkeuring
DEN HAAG De president van oe
rechtbank :n Der. Haag heeft de vor
dering in kort geding afgewezen van
Cupido-films BV in Amsterdam om
herkeuring van de film 'The best of
the New Yo-k erotic filmfestival'. Cu
pido had he* geding aangespannen ie-
gen de staal en de Centrale commissie
voor de filmkeuring.
De film is door de commissie in zijn
gehee} afgekeurd voor openbare verto
ning. 'Cupido zegt niet te begrijpen
waarom dat is gebeurd en wilde dat
de president van de rechtbank bij het
gevraagde cevel tot herkeuring van
de film de commissie ook zou opdra
gen bij eventuele afkeuring de rede
nen daarvan op te geven.
Cupido had jp 14 februari de film n
première wi"en laten gaan in Amster
dam, Rotterdam. Den Haag, Utrecht,
Nijmegen in Croningen.
De president, mr. J. H. C. Slotemaker.
wees de v-rderir.g tegen de staat af
omdat de fPmkeurinascommissie auto
noom is en de regering niet verani-
woordelijk kan worden gesteld voor
beslissingen van de commissie en daar
ook geen invloed op kan uitoefenen.
Naar zijn oordeel staat ook niet in de
wet, dat de commissie d° redenen van
afkeuring tegenover de inzender moet
motiveren.
Stefica Zuzek, Sonya Balogh en Her-
bert van de Velde) en diezelfde avond
speelt de andere groep in Dordrecht.
Verder nog concerten in de aula van
de T.H. in Delft (Talmi, solisten Jolle
de Wit en Frank Minderaa) op 4 fe
bruari; in de Moeder Gods Kerk té
Voorschoten (Soudant) op 5 februari;
op diezelfde datum concerteert het
andere deel van het orkest onder Tal
mi in Het Kruispunt te Zoetermeer;
op 7 februari in het Rijnlands
Lyceum te Oegstgeest en op 13 febru
ari in Voorburg
Britse romancier
H.E. Bates overleden
CANTERBURY (UPI, Reuter) De
Engelse romanschrijver H E. Bates is
gisteren, 68 jaar oud, overleden. De
ruim vijftig boeken die hij heeft ge
schreven, vallen op d^ir knappe sfeer-
tekning en liefde voop het Engelse
landschap.
Twee van zijn romans zijn in Ameri
ka verfilmd: 'Triple Echo' en 'The
Darling Buds of May'. Met de manier
waarop Hollywood het gezin Larkin
uit "ITie Darling Buds of May' vera
merikaniseerde in 'The Mating Game'
(zo heette de film-naar-het-boek),
heeft Bates zich nooit kunnen verzoe
ken.
Een van zijn bekendste romans. 'Fair
Stood the wind for France', dat in
1944 uitkwam, werd aanvankelijk in
sommige kringen gekritiseerd, omdat
er 'een gèdetailleerde hartstochtelijke
scène' in voorkwam, waarin (zoals een
schoolhoofd destijds opmerkte) 'be
schreven wordt hoe een meisje wordt
bezeten'. De verkoop van Bates' boe
ken heeft nimmer de indruk gewekt,
dat de meerderheid van het publiek
zich hieraan bijzonder ergerde.
Bates' laatste werk was een driedelige
autobiogratie, die eind 1972 het licht
zag.
Wet democratisering
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Bijna de helft
van de docenten aan universitei
ten en hogescholen vindt dat de
Wet Universitaire Bestuursher-
vorming (WUB) verduidelijkt en
aangevuld moet worden.
Dit blijkt uit de reacties die de Am
sterdamse politicoloog dr. M. Broek
meyer gekregen heeft naar aanleiding
van zijn brochure 'Wetenschap en De
mocratie'.
Dr. Broekmeyer zegt in dit geschrift,
dat de democratisering aan de univer
siteiten tot ongewenste toestanden
kon leiden, omdat studenten een te
grote invloed kregen dankzij deze
wet. Onduidelijkheden in de WUB
worden, volgens dr. Broekmeyer, mis
bruikt om het peil van de studie om
laag te halen.
In de brochure worden dan ook een
paar voorstellen gedaan om de docen
ten meer rechten te geven, dan zij in
de .WUB hebben. Docenten die hulp
zouden willen hebben als ze vinden
dat het in hun faculteit of afdeling
mis gaat, zouden zich moeten kunnen
wenden tot een 'universitaire wegen
wacht'.
Broekmeyers brochure werd toege
stuurd aan alle 15000 docenten aan
universiteiten en hogescholen met het
verzoek te reageren. Daarnaast werd
onder enkele honderden docenten een
telefonische enquete gehouden. Onge
veer 26 procent van de ondervraagden
verklaarde positief te staan tegenpver
de voorstellen uit Broekmeyers 'bro
chure. Nog eens 20 procent was genu
anceerd positief: positief tegenover
sommige voorstellen en negatief ten
opzichte van andere, ofwel positief te
genover veranderingen van de WUB
maar negatief ten opzichte van de
aanpak van Broekmeyer. Bij elkaar
dus 46 procent van alle docenten spre
ken zich voor verandering, verduide
lijking en aanvulling van de WUB
uit, terwijl 19 procent van de docen
ten gekant is tegen de veranderings-
voorstellen.
I
,-Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Een groep van
Nederlanders," voor wie als woordvoe
der optreedt de heer J. R. Keizer, u
Amsterdam, wil de Nederlandse sta
door middel van een kort geding
20 februari dwingen de toestemmM
tot het fljorideren van leidingwaln
ongedaan te maken.
De groep wil bewerkstelligen datii
rechter zich erover uitspreekt of
fluoridering indruist tegen de artil
len 8 en 12 van de Universele Verkil
ring van de Rechten van de Mens
tegen artikel 8 van het door Nedi
land ondertekende Verdrag van Romj
Inmiddels is de voorzitter van
Tweede Kamer verzocht de beham
ling van het wetsontwerp inzake fli
ridering op te schorten tot dat
rechter heeft beslist. De groep eist
trekking van het wetsontwerp tot
ziging van de waterleidingwet met hj
oog op de fluoridering van drinkw
ter. Toevoeeing van fluor beschouwi
de eisers als een aantasting van
grondwettelijke rechten wat de i
soonlijke vrijheid betreft. Blijkens
dagvaarding behoort als beginsel
behoorlijk bestuur te gelden, dat
gefluorideerd drinkwater op de
bruikelijke wijze via de kranen mi
kunnen worden betrokken.
Van een verslaggever
DEN HAAG De arbeidsvoorwaa
den voor werknemers in bedrijven (j j
vallen binnen de werkingssfeer v ij
de wet sociale werkvoorziening,-zulli
met terugwerkende kracht tot 1 jan
ari worden verbeterd.Dit heeft hf'
ministerie van sociale zaken bekertv
gemaakt. De verbeteringen zijn:
verwerkingen de lonen van de
calculatie 1973 van 0.59 procent
12,76:
verhoging van de lonen met tw X
procent in verband met de prijsoi
wikkeling in 1973; i
verhoging van de lonen met 3 a
in de vorm van een afzonderlijl i
toeslag; c
verhoging van hot vakantietoesla j
percentage van 7 tot 7,5 procent; t
verhoging van de minimum vaka
tietoeslag van ƒ942.50 tot ƒ1.150 o j
der gelijktijdige opheffing van h
verschil teizake tussen kostwinners
niet-kostwinners;
bijstelling van de vergoeding
voor het gebruik van de eigi
(brom)fiets.
Van een verslaggever
ELST In verband met de
verbreding van de Linge in het
kader van de ruilverkaveling
Over-Betuwe Noord, moeten in
de gemeenten Bommel, Huissen.
Eist en Valburg enkele duizen
den 'populieren langs de oever
van het riviertje worden ge
kapt. Het waterschap wil over
leg plegen met de rijksland-
schapsconsulent, maar er is nog
geen oplossing gevonden om de
populieren te sparen.
DEN HAAG De Tweede Kanu
heeft gistermiddag besloten tijdei,
het debat over de begroting -1974 va
het departement van CRM, welk deb
in de loop van de volgende maand g
houden wordt, aan de orde te stelle
de in de zomer van 1972 aangehoude
motie-Van Dijk (VVD) over de radi
nieuwsdienst van het ANP.
Deze motie vraagt de kamer uit
spreken, dat de radio-nieuwsdien
niet ondergebracht moet worden b
de NOS, maar blijvend moet worde
verzorgd door het ANP. De stemmii1
werd toen -aangehouden, omdat
kwestie niet actueel was.
