Vermakelijk avondje
met bijdehande Nina
Witteveen gaat
olielanden geld
vragen voor
arme landen
Stijging olieprijzen dreigt
ontwikkelingshulp
volledig weg te vagen
Gelber solist bij
orkest van Luik
Studentenorkest met
onbekende werken
In Arnhemse schouwburg
Rijschoolhouders
blokkeren rijweg
Ontvoeringszaak
in Rotterdam:
vrouw vrijgelaten
Barok-muziek
gaaf vertolkt
Kip legt
reuze ei
Huurmaatregr
geldt ook
voor kamers
Vonhoff op d®j
bres voor
monumenten F
TROUW kW \RiTET MAANDAG 2] JANUARI 1971
BINNENLAND
•l-lï
irnc
door Ber Huising
ARNHEM Theater zorgde zaterdag in de Arnhemse schouwburg voor een vermakelijk avondje
met Nina, een handig in elkaar gezet spelletje van André Roussin. in dc aloude boulevardstijl, na
tuurlijk weer over de driehoek.
Minister Duisenberg bij terugkeer uit Rome:
C J a-' i
let
Uh
De man wil de minnaar doden en die
heeft geen bezwaar. Hij is het toch
/at. Hij wil ook wel naar Mexico. De
man wil wel mee. Maar Nina zegt:
niks daarvan, jullie kunnen allebei
niet zonder mij. En daar leggen zij
/ich bij neer. Dat 13 luchtig uitge
werkt in wel geestige dialogen met
onverwachtheden, en opgeklopt met
een griep, de man in bed, met zelf
moordgedachten, een pogingkje om
Nina kwijt te. raken, een gewaar
schuwde commissaris die om een
moordenaar en een lijk komt. nog een
bedrogen man, enige vergissingen en
dwaasheden.
A li es oppervlakkig om het leuk te
houden. En zo heeft Jan Teulings het
ook geregisseerd, met een vlotte lich
te toets, zonder iets te verdiepen. De
figuren blijven typen zonder duidelijk
karakter, de situaties blijven spelle
tjes om het spel, de liefde waarom het
gaat is te verwaarlozen. Het stelt alle
maal weinig voor, maar het is amu
sant
Ton Kuyl is heel grappig als de grie
perige echtgenoot, een droge ambte
die de weelde er genotzucht van .de
door Piet Veenstra
ROTTERDAM Het promenadeconcert in de grote Doelenzaal
werd zaterdagavond verzorgd door liet als gast van liet philharmo-
nisch optredende orkest van Luik onder leiding van Paul Strauss,
met solistische medewerking van de pianist Bruno Leonardo Gel
ber.
Het geheel aan de romantiek gewijde
programma werd ingezet met de ook
wel als 'Haydn-variaties' bekend staan
de variaties over het St. Antoni-koraal
op. 56a van Brahms.
Het orkest toonde hierin een goede
discipline, maar het kwam toch niet
veel verder dan een verdienstelijke
prestatie, temeer daar de dirigent wel
exact maar niet bijzonder fantasie
rijk leidde. Men miste bij de welis
waar doorzichtige maar tamelijk dun
nen strijkersklank duidelijk de 'verza
diging'. De blazerssectie bleek zeer be
hoorlijk, zonder evenwel op te vallen.
Alles met elkaar maakte het ensemble
de indruk van een orkest uit de goede
middenklasse.
Solist Gcrber, een bekende van het
Maasstedelijke publiek, toonde zich in
Schumanns pianoconcert in a weer de
begaafde instrumentalist wiens vertol
king evenwel vragen opriep: zijn spel
was niet vrij van gemanierdheid
en voorts was zijn toucher in liet for
te aan de scherpe kant. Zijn virtuoze
weergave van de finale leverde hem
evenwel terecht een warme hulde op.
Van onze correspondent
EINDHOVEN Vandaag zullen naar
schatting 250 lesauto's de zuidelijke
njbaan van de invalsweg van Veldho
ven naar Eindhoven blokkeren. De
beroepsrijschoolhouders uit Eindho
ven en omgeving hebben hiertoe be
sloten omdat zij afgelopen vrijdag nog
geen antwoord hadden gekregen op
hun verzoek om hulp aan de regering.
De beroepsrijschoolhouders vragen
onder meer een brandstoftoewijzing
van 100 procent, vrijstelling van het
btw-tarief. een verhoging van het les
geld en een wettelijke regeling voor
de beroepsrijschoolhouders. In een te
legram hebben zij opnieuw verzocht
om snelle behandeling. Heeft men
voor vrijdag a.s. nog niets vernomen,
dan zullen andere, hardere acties wor
den ondernomen, waarbij ender meer
gedacht wordt aan de blokkade van
snelwegen.
Het orkest-accompagnement was lof
waardig te noemen. Na dc pauze gaf
het Luikse orkest, ondanks manke
menten als een te sterk vibrerende alt-
hobo in cleel 3 en een ontsporing bij
het klokkenspel in de finale een veel
al boeiende lezing van Berlioz' be
roemde 'Fantastique'. want de inzet
van dirigent en orkestleden was vaak
hartverwarmend.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De Rotterdamse po
litie heeft de jonge vrouw, die vrijdag
was gearresteerd samen met drie Suri-
namers, die de achttienjarige zoon
van een Chinese caféhouder hadden
gekidnapt, in de loop van zondag
weer vrijgelaten. Zij is in Katen-
drecht, waarheen de kidnappers na
ontvangst van hun losgeld waren ge
gaan, in hun auto gestapt, niet we
tend in welk avontuur zij zich daar
mee had gestort.
De 38-jarige E. R„ de 30-jarige W. II.
J. en de 28-jarige J. W. worden waar
schijnlijk vandaag nog voor de offi
cier van justitie geleid. Met zeer snel
en effectief optreden heeft de politie
binnen een dag een goed eind ge
maakt aan een echte kidnapping-affai
re. Het losgeld, zevenduizend gulden,
werd onaangetast achterhaald.
Onbekenden hadden de Chinese res
taurateur opgebeld met dc medede
ling dat zij zijn zoon hadden gekid
napt en dat deze niets zou overkomen
als de politie niet zou worden gewaar
schuwd en als het losgeld op een af
gesproken tijd en plaats zou worden
afgeleverd volgens duidelijk gegeven
instructies.
De politie werd toch gewaarschuwd
en via een minutieus onderzoek werd
spoedig duidelijk wie de daders waren
en waarheen zij hun slachtoffer had
den gebracht. Dezelfde dag nog wer
den de ontvoerders aangehouden.
minnaar romantisch bewondert, en
zelf onhandig scheef in het leven
staat.
Eric van der Donk doet met gemak
de verwende verleider die al geen ple
zier meer heeft van zijn playboy-be-
staantje. En allebei zijn ze flap ge
noeg om niet op te kunnen tegen Ni-
na, die alles weet en begrijpt en be
disselt, met een ongelofelijk zelfver
trouwen. Ina van Faassen zet haar
charmant bijdehand neer. als een da
metje dat meer met haar hersens
werkt dan met haar gevoel, want veel
warmte is er niet bij. Jan Teulings is
eventjes leuk de commissaris en Wil
lem Paul Edelman is een bedrogen
mannetje dat even onbeheerst uitraast
en dan door Nina verslagen afgaat.
Dolf Verspoor zorgde voor een goed
lopende vertaling en Frans Vossen
ontwierp een modern ingerichte luxe
vrijgezellenflaL
door Jac Kort
AMSTERDAM De belangstel-
ling voor de muziek uit de tijd
van de barok en de renaissance is
tegenwoordig buitengewoon
groot. Van alle kanten komen en
sembles z.g. kantorijen en con
sorts. toegerust met originele 17e
en 18e eeuwse muziekinstrumen
ten (of copieën daarvan), om ons
de muziek uit die tijd zo oor
spronkelijk mogelijk te doen ho
ren.
Zaterdagavond was net het Hans-Mar
tin Linde Consort van de Schola Can
torum Basiliensis, die werken van
Alessandro Scarlatti, Durante. Sam-
martini en Bach ten gehore bracht op
blokfluit, dwarsfluit, viool, altviool,
cello, bas en clavecimbel. Alles oude
instrumenten.
Er is natuurlijk in de onderhavige pe
riode zeer veel muziek geschreven,
die geen andere betekenis had, dan te
dienen tot verpozing en vermaak van
de vorst en zijn gasten. In feite kwam
van hetgeen deze avond voor de pauze
werd gespeeld alleen de Sinfonia in e
kl. terts van Scarlatti boven dit louter
diverterende genre uit.
Na de pauze werd Bach's Cantate: Tob
habe genug' voor bas en obligaat ho
bo uitgevoerd. De vokale solist, Kurt
Widmer, deed daarin volop van zijn
prachtig sonoor basgeluid genieten
Oof zijn stem en de opvatting die h:j
van deze muziek had nu zo erg passen
bij de opvattingen van het totale Con
sort op met de stijl van Bacil, moet :k
echter ernstig in twijfel trekken. Wid-
mer's stem is geschikt voor romanti
sche en wellicht voor moderne mu
ziek. Voor Bach verkies ik een min
der pathetisch en theatraal geluid.
Deze Cantate, evenals trouwens Bactis
Suite nr. 2, werden gespeeld in een
enkelvoudige bezetting van alle strij
kers, hetgeen 'plus royalist rue le roi'
genoemd meet worden. Bach zelf pas
te wel degelijk verdubbelingen toe.
Het Hans-Martin Linde Consort munt
te uit door praentige, gave vertolkin
gen en boeiend, expressief spel. Jat
met de grootste aandacht werd beluis
terd. Zondagmiddag werd dit pro
gramma in De Doelen in Rotterdam
herhaald en hedenavond om 8.30 uur
in het Congresgebouw in Den Haag.
'IJhP'«a, A
Ton Kuyl is de grieperige echtgenoot.
door R. N. Degens
AMSTERDAM Veel minder spectaculair dan de toernee van
liet Nederlands Studenten Orkest waarover wij reeds schreven
-is de toernee die bet Amsterdams Studenten Kamerorkest op
het ogenblik maakt.
Het NSO moet het voor het goede doel
van een populair programma van een
zö groot mogelijk publiek hebben, het
ASKO speelt eigentijds en vaak nog
nooit uitgevoerde muziek voor een
handvol toehoorders en voor eigen ge
noegen. Tijdens deze toernee gebeurt
dat in lokaliteiten als De Lantaren .n
Rotterdam, de Waalse kerk en het
Maagdenhuis in Amsterdam en 't
Hoogt in Utrecht.
Zaterdagavond waren ze in de Waalse
kerk, met onbekende muziek voor een
klein publiek van merendeels beken
den. Er was een stuk bij van Cliff
Crego <lie in 1950 in de VS werd ge
boren en die nu sonologie in Utrecht
studeert. Het was de allereersste uit
voering en hij dirigeerde zelf. Het
stuk (voor 21 spelers) heet 'Schlieren'
en er was een inlegvel in het pro
gramma waarop hij in ongeveer dui
zend woorden geprobeerd had uit te
leggen wat hij ermee bedoelde. Wat
overbodig was, want het bleek zonder
meer sterke, overtuigende en voortdu
rend boeiende muziek die onder de
gezaghebbende leiding van deze onge
twijfeld talentvolle componist door
het ASKO voortreffelijk werd uitge
voerd.
Onder de eigen dirigent Koos Terp
stra (slagwerker bij het Radio Filhar
monisch en directie studerend I-ij
Kersjes en Bour) werden de
'Nuances' voor kamerorkest van Viz-
hak Sadai, 'Fuga' (Bach-Webern) 'In
memoriam Gerrit Willems' van Rolf
Knap en 'voyage into the golden
screen' van Per Norgard uitgevoerd.
Afgezien van de Baclwnstrumentatie
van Webern, allemaal recente stukken
waarin de toehoorder meer of minder
geïnteresseerd naar de resultaten van
een soort experimenteel componeren
kan luisteren.
Sadai is het minst 'origineel
maar erg verstaanbaar omdat hij
dicht bij Webern blijft,
Norgard is erg vervelend met zijn po
gingen boventonen goed hoorbaar le
maken en Knap is onbedoeld amusant
omdat hij in een 'in memoriam' voor
een sympathieke leraar oude talen,
het openings- en slotkoor van Bach
Mattheus Passion in elkaar-zwaluw-
staart, waarbij geluiden van een hand
zaag en een cirkelzaag, plus declama
tie van twee gedichten van Gerrit
Willems met allerlei andere instru
mentale geruchten worden gemengd.
Meer 'workshop' dan 'worship', als dat
cle bedoeling was.
Maar zoiets hoort toch ook wel thuis
bij het ASKO dat bijzonder aktief en
intens met de muziek van eigen tijd
bezig is, en dat daarmee terecht on
versaagd doorgaat, of er nu veel of
weinig publieke belangstelling voor
bestaat.
AMSTERDAM Dr. H. J. Witte
veen, oud-minister van financiën
en thans president-directeur van
het Internationale Monetaire
Fonds, gaat de Arabische en ande
re olieproducerende landen pol
sen, of zij bereid zijn van hun
enorme extra-inkomsten uit de
drastische prijsverhogingen voor
ruwe olie een deel af te staan om
de ontwikkelingslanden te hel
pen.
Dit zei minister Duisenberg van fi
nanciën bij zijn terugkeer uit Rome,
waar hij heeft deelgenomen aan de
bijeenkomst van ministers van finan
ciën en de presidenten van de centra
le banken van het twintig leden tel
lende IMF-comité, dat een hervorming
van het internationale monetaire stel
sel voorbereidt.
De hulp, zoals dr. Witteveen zich die
voorstelt, zou bij voorkeur in de vorm
van rechtstreekse giften moeten
plaatsvinden. Dr. Witteveen zal de
olielanden echter tevens vragen om
extra-inkomsten ter beschikking te
stellen via het IMF aan de industrie
landen, die als gevolg van de scherpe
olieprijsverhogingen in betalingsba
lansmoeilijkheden raken.
De inkomsten van de olielanden, zo
zei minister Duisenberg, zullen dit
jaar naar schatting met 60 miljard
dollar stijgen. De arme landen zouden
hiervan 20 a 25 miljard dollar nodig
hebben, indien men wil voorkomen,
dat zij erop achteruit gaan door de
olieprijsverhogingen. Dat geld in de
vorm van leningen verstrekken heeft
geen zin. want de arme landen heb
ben wat het aangaan van leningen be
treft wel zo ongeveer de grens be
reikt. Een verdere verzwaring van
hun schuldenlast is eenvoudig niet
meer mogelijk.
Het plan van dr. Witteveen, waar te
genover vooral de Ver. Staten en
West-Duitsland zich terughoudend
hebben opgesteld, houdt in. dat aan
de olielanden zal worden voorgesteld
hun extra-inkomsten uit de recente
oheprijsverhogingen rentegevend uit
te lenen aan het IMF, voor zover het
betreft de hulp aan de rijkere landen.
Het IMF zal het geld dan weer kun
nen doorlenen aan deze landen als zij
tekorten op hun betalingsbalansen
krijgen.
Amerika en Duitsland vinden dit plan
verwerpelijk omdat op deze wijze cle
oliep risverhogingen zouden werden
erkend en als het ware ingebouwd in
het internationale geldstelsel. Zij vin
den, dat eerst moet worden gevraagd
de olieprijs op een lager peil terug te
brengen. Een standpunt, dat minister
Duisenberg, naar hij zei, ook wel aan
sprak.
Hoewel het er aanvankelijk naar uit
zag. dat het 'Comité van 20' niet ge
reed zou komen met zijn taak om ui
terlijk medio 1974 met voorstellen te
komen voor een hervorming van het
internationale geldstelsel, zal, aldus
minister Duisenberg, die datum wèl
worden gehaald. Er is zelfs afgespro
ken eerder klaar te zijn. Op 12 en 33
juni a.s. wil men tijdens een bijeen
komst de laatste hand leggen aan de
hervormingsvoorstellen.
In het nieuwe geldstelsel zullen de
zgn. trekkingsrechten (papiergoud),
die de rol van het goud in het inter
nationale geldstelsel moeten overne
men, een belangrijke rol gaan spelen.
Deze speciale trekkingsrechten zullen.
Wereldbank-president McNamara:
W \SHI\GTON De stijging van Je olieprijzen kan de financiële middelen, die dc derde wereld
ontvangt in de vorm van ontwikkelingshulp, volledig wegvagen. Dit heeft de president van de We-
reldbank, Robert McNamara, gezegd naar aanleiding van een rapport van dc Wereldbank.
Yamani, zal vrijdag in Tokio arrive
ren voor besprekingen met de Japan
se premier Tanaka en andere rege
ringsfunctionarissen. Ook de Algerijn
se minister voor energie Abdessalam
zal deze week een bezoek aan Tokio
Ecu kip in Zunderdorp heelt een ei van 175 gram gelegd zonder er zichtbaar
nadelige gevolgen van te ondervinden. Het ei meet 11 cm doorsnee en heeft
een omvang van 18,5 cm. Op de foto toont de eigenaar van de kip, de heer De
Wit, het enorme ei, met als tegenstelling een normaal ei. Links toont het doch
tertje Astrid een bijzonder klein ei en rechts mevrouw De Wit met de 'wonder-
kip\
Hierin wordt voorspeld, dat de oliere
kening van alle olie-importerende lan
den van de wereld zal stijgen van on
geveer 120 miljard tot ca 360 mil
jard in 1974. Deze cijfers zijn geba
seerd op de olie-invoer uit de landen
van de OPEC, Canada en Oost-Euro
pa.
In het rapport van de Wereldbank
wordt aangenomen, dat dit jaar voor
de invoer van ruwe olie uit de OPEC-
landen ongeveer 300 miljard moet
worden betaald, vergeleken met 108
miljard in 1973. McNamara merkt in
zijn commentaar op, dat de ontwikke
lingslanden hun invoer van olie dit
jaar in vergelijking met 1973 waar
schijnlijk zullen zien verdrievoudigen
tot bijna 45 miljard.
President Nixon heeft in een radio-
uitzending gezegd, dat de Amerikaan
se oliemaatschappijen niet de kans
zullen krijgen om te profiteren van
de oliecrisis. Hij prees het Ameri
kaanse volk voor zijn inspanningen
om energie te besparen, waardoor een
rantsoenering waarschijnlijk niet no
dig zal zijn.
Nixon zei bij het Congres wetsvoor
stellen te zullen indienen, die het de
oliemaatschappijen onmogelijk moeten
maken van de particuliere besparin
gen van het volk te profiteren. De
maatschappijen zullen voortdurend
opgaven moeten doen van hun pro-
duktie en reserves.
Twee Britse regeringsfunctionarissen
zijn in Jeddah aangekomen voor ver-
McNamara
deve besprekingen met de regering
van Saoedi-Arabië over een mogelijke
transactie, waarbij Engeland olie zou
krijgen in ruil voor industriële pro-
dukten. Britse functionarissen hebben
ontkend, dat er ook sprake zou zijn
van levering van Britse wapens in
ruil voor olie.
De olieminister van Saoedi-Arabië,
brengen.
Het sultanaa Oman heeft met terug
werkende kracht tot 1 januari de zgn.
lijstprijs van ruwe olie verhoogd van
5,80 dollar tot 11,65 dollar per vat van
159 liter. Oman is geen lid van de
OPEC. De Algerijnse oliemaatschappij
Sonatrach en de Franse maatschappij
ELF-ERAP, eigendom van de regerin
gen van beide landen, hebben een
overeenkomst getekend inzake de win
ning van olie in Algerije.
Volgens Iraakse persberichten zouden
de Arabische olieproducerende landen
voornemens zijn de olieboycot jegens
de Ver. Staten op te heffen. Dit, nu
er een akkoord is over een scheiding
van de Israëlische en Egyptische troe
pen. Een besluit zou worden genomen
op een bijeenkomst van tien Arabi
sche olieministers, die morgen in Cai
ro wordt gehouden. Deze conferentie
is bijeengeroepen op verzoek van de
Organisatie van Afrikaanse Eenheid.
Volgens berichten uit Saoedi-Arabië
zou koning Feisal echter voornemens
zijn de olieboycot jegens de VS onge
wijzigd voort te zetten. Feisal zou de
olieboycot pas willen opheffen als Is
raël zich uit alle in 1967 bezette ge
bieden zal hebben teruggetrokken.
Dr. Witteveen
zo is in Rome besloten, luiden in
pakket van diverse (ca. 10 valut£
w.c. de gulden, waarbij voor wa
verandering van deze valuta's door b
valuatie of revaluati egeen voors
ning wordt getroffen. Dat betekt
dus, dat cle speciale trekkingsrecht
in waarde kunnen veranderen. V4*
cle toekomst, wanneer de diverse vil
ta's niet meer zullen zweven, stre
men echter naar een regeling waai
de speciale trekkingsrechten een
stante waarde zullen bezitten.
m<
Van een verslaggever 1 en
kui
AMSTERDAM De regering is f1}*'
plan de dit jaar voor woningen toeF1^
stane maximum-huurverhoging vaiPer
procent ook te laten gelden voor Pel
mers. Dit heeft staatssecretaris 1
Dam (volkshuisvesting) zaterdagrff
dag gezegd op de vierde lustrumP13®
eenkomst van de Nederlandse vrifeig
zellenbond in Amsterdam.
net
Ook zal het ministerie van volkshima;
vesting een beroep doen op de zich
ningbouwcorporaties om grotere hiiech
woningen toe te wijzen aan groeprsp
alleenstaanden die zich voor samenien
ning aanmelden. De staatssecreti g>
constateerde 'enige huiver' bij de thte
ningbouwverenigingen voor grotr K
risico's die verhuur in deze vorm Joit
kunnen opleveren. 'Het komt noparc
eens voor dat jongeren met de ntj
derzon vertrekken zonder de huur[
hebben betaald', aldus Van Dam.
'Men is in Nederland traag met iiri
erkennen van de vrijgezel als zelfsthe!
dige eenheid in maatschappelijk 1
zicht', zo zei dr. W. Drees jr., fra®
leider van DS'70 in cle Tweede f
mcr. op de bijeenkomst. 'In
schappelijke regelingen moet
worden uitgegaan van 'het gezin' I
basiseenheid, maar zowel van indl
duen als kleinste eenheid als vanfi.'
verse vormen van samenwonen, zojp
gezinnen, combinaties van broers-a
ters, van vrienden, van gezinnen »-
van homofielen. -1
De fiscale en sociale wetgeving mr1
zoveel mogelijk gebaseerd worden n
eenvoudige en controleerbare crite»*
als bijvoorbeeld leeftijd. Criteria i a
'gescheiden levende', 'niet hertroJCI
zijnde' zijn moeilijk controleert^^
Het recht op uitkering of de pÜKtje
tot betaling dient zoveel mogelijk Lj
afhankelijk te worden gemaakt vanj
mands feitelijke al of niet sam
woningsstaat', aldus dr. Drees.
afsi
Van een verslaggever
UTRECHT Alleen via een natii
le, gebundelde aanpak is het mogeT^
de overheid en het brede publiek V
vend te doordringen van de belanj/^
die op het spel staan met een goR
monumentenzorg. Te lang heb
mensen en organisaties die zich
monumentenzorg bezig houden,
krachten versnipperd, doordat zij
te veel richtten op objecten in °rl
naaste omgeving en te weinig
hadden voor de noodzaak van een tfnil
de aanpak. ®P(
Dit zei oud-staatssecretaris van C £5
H. J L. Vonhoff, zaterdag op een
eenkomst van het Nationale con
monumentenjaar '75 in de Pietersk
in Utrecht. De heer Vonhoff is v< n
zitter van een binnen het CRM )v<
vormde werkgroep die tal van ac le
teiten gaat voorbereiden voor 19 1
het jaar dat door de Raad van Eur ei
is uitgeroepen tot Europees m#116
mentenjaar. De bijeenkomst her
Utrecht werd bijgewoond door p iel
Claus, erevoorzitter van het NCM. >sl
Het Europese monumentenjaar zal ïu
oktober 1975 uitmonden in een in 1
nationaal congres in het dan paan
tisch zeven eeuwen oude Amsterd c
Het ligt in de bedoeling dat op bai
congres een Europees handvest wtjter
vastgesteld ter bescherming van Jde
monument.