3eurs van drieduizend
gulden voor studenten,
os van inkomen ouders
'Prijzenpsychose' verdriet middenstand
Nacht lang beraad,
maar geen besluit
over raffinaderij
t)e Brauw vindt plan 'dwaas en asociaal'
Ministers
geven
toelichting
Luw
Machtspositie van
ielanden noopt
t waakzaamheid'
vert Philips
luisterapparatuur
tn Roemenië?
u
-Jf
Lagere premie voor
ziekteverzekering
zou mogelijk zijn
Kamerlid ziet
niet af van
kandidatuur
Schoonvader met
mes doodgestoken
Plan: bij Kalkar
tweede centrale
Hoe kunt u de deurwaarder van uw
deur afhouden?
Laat de Amro Bank het
maar opknappen!
'Langere aanmeldingstijd voor prijsverhogingen zou 'desatreus' zijn'
Ontstemming
over 'hetze'
K WARTET DONDERDAG 17 J ANUARI 1974
BINNENLAND
T3/K3
fan onze onderwijsredactie
RN HAAG Ex-minister De
vindt de voorstellen van
itssecretaris Klein betreffende
collegegeld en de studiefinancie-
'dwaas en asociaal'. Hij is voor
verbolgen over het wetsontwerp
wordt voorgesteld de door
df bevochten duizend gulden
legegeld te verlagen tot vijfhon-
gulden.
kergens wordt gemotiveerd waarom
vijfhonderd gulden moet zijn.
Set enige argument is kennelijk dat
Pt haalbaar is bij de studenten die
B boycotakties voeren',
e heer De Brauw, nu Tweede Ka-
lerlld voor DS'70, vindt dat de rij-
eren door het wetsontwerp worden
evoordeeld. De beursstudenten had-
en immers geen last van de dui
zend gulden, de rijkere ouders die
zelf de studie betalen zullen nu vijf
honderd gulden goedkoper uit zijn.
Het plan voor een nieuw stelsel van
studiefinanciering heeft volgens De
Brauw ook goede kanten. Zo is hij
het eens met de afschaffing van de
kinderbijslag en kinderaftrek voor
studerende kinderen. Hij zou dat
zelfs meteen voor alle kinderen bo
ven achttien jaar afgeschaft willen
zien.
De heer De Brauw heeft de indruk
dat het aantal studenten dat dit stu
diejaar geen collegegeld heeft be
taald groter is dan vorig jaar. Hij
zal de regering over deze kwestie
vragen stellen.
r. Klein in nota aan Tweede Kamer
nunze onderwijsredactie
N HAAG Staatssecretaris Klein wil alle studenten een basis-
irs van drieduizend gulden geven, ongeacht het inkomen van de
Iers. Het kabinet heeft in beginsel besloten de kinderbijslag en
deraftrek voor studerenden boven de achttien af te schaffen.
Klein heeft zijn ideeën over de p
iiefinanciering gisteren in een no-
aan de Tweede Kamer bekend ge
ilet. Als het parlement hiermee ak-
rd gaat en de dan noodzakelijke
geving* snel tot stand komt kan
nieuwe stelsel op z'n vroegst in
i worden ingevoerd,
wel de precieze bedragen nog ter
ussie staan ziet de opzet van dr.
in er zo uit:
3000 gulden als basisbeurs voor al-
studenten ongeacht het inkomen
hun ouders (2200 gulden voor
iswonende studenten):
[2500 gulden maximaal als extra
voor studenten wier ouders
s of niet genoeg kunnen bijdragen
j de resterende studiekosten (1800
pen voor thuisjvonende studenten);
gulden maximaal als rentedra-
lening waardoor elke student
inkomsten op ten hoogste 7000
len per jaar kan brengen.
I laatste mogelijkheid is een uit-
jiding van de nu bestaande regeling
[studerenden van 21 jaar en ouder
geeft op een rentedragende le-
tot maximaal 2800 gulden. Door
jysteem van rentedragende lenin-
Ikan een student die 5500 gulden
I het ministerie van onderwijs ont-
gt (3000 gulden basisbeurs en 2500
den extra beurs) zijn inkomsten al
gelang zijn behoeften ophogen
maximaal 7000 gulden. Maar ook
enten van rijkere ouders die geen
;praak kunnen maken op de (ge
il extra beurs van 2500 gulden
wordt afgetrokken van de basisbeurs.
De staatssecretaris motiveert de eigen
bijdrage van de student in de kosten
van zijn studie door te wijzen op het
profijt dat deze later van zijn studie
heeft. Natuurlijk is de maatschappij
ook gebaat bij de opleiding van-stu
denten, maar het voordeel dat de stu
dent heeft (betere ontwikkeling, kans
op een hoger salaris) is zodanig dat
hij zelf wat mag bijdragen.
Gewapend
Staatssecretaris Klein: nieuw stel
sel
RECHT De verviervoudiging
de olieprijzen in enkele maanden
ft een financiële aardverschuiving
lorzaakt. In één klap hebben de
den aan de Perzische Golf een po-
bereikt waar Japan een halve
w voor nodig had. Waakzaamheid
eboden dat de olie staten niet de
■nationale energiemaatschappijen
(rote mate in handen krijgen. Dit
logde gisteren dr. W. Drees jr.,
tieleider van DS'70, in Utrecht op
bijeenkomst van de maatschappij
nijverheid en handel,
iieer Drees meent dat het om een
grote geldstroom naar de Arabi-
landen gaat, dat een deel van de
ssing moet worden gevonden in
vermindering van de olieaanvoer.
westen moet beperking van de
i-produktie dus eerder aanvaarden
verwerpen, al was de abrupte daad
politieke chantage volgens de
r Drees onaanvaardbaar.
N HAAG Het PvdA-kamerlid P.
ikert heeft minister Van der Stoel
itenlandse zaken) gevraagd of het
ar is dat Philips afluisterappara-
r zal leveren voor hét Hiltonhotel
Boekarest, Roemenië, Het Kamer-
ontleent deze kennis aarf het be-
sU
ndi
dii
leeilf
kunnen leningen sluiten. Wanneer de
ouders weigeren te betalen of wan
neer de studerende'zelf onafhankelijk
wil zijn van zijn ouders, kan de be
trokken student maximaal 4000 gul
den lenen om zo ook aan het maxi
mum van 7000 gulden te komen. Het
voordeel van deze regeling is volgens
dr. Klein dat de student zelf kan be
palen hoeveel hij nodig heeft en dus
later wil terug betalen. Eigen inkom
sten van de student, bijvoorbeeld uit
vakantiewei k, zullen tot een bedrag
van 2000 gulden niet in mindering ko
men op de verstrekte beurs.
Studieresultaat
Door het nieuse stelsel worden ook
studenten van rijkere ouders afhanke
lijk van de beoordeling van hun stu
dieresultaten. Voor beursstudenten is
dat al lang zo: zij verliezen hun beurs
als hun sludieresultaten onder de
maat blijven. Tot nog toe is het ech
ter zo dat rijkere ouders die de studie
van hun kind betalen maximaal 4000
gulden per jaar per kind aan kinder
bijslag en kinderaftrek krijgen onge
acht de piestaties van hun zoon of
dochter. Aan die ongelijkheid komt in
het voorstel van dr. Klein een eind.
In de basisbeurs van drieduizend gul
den is een bedrag van 500 gulden be
grepen dat elke student verschuldigd
is als 'onderwijsbijdrage'. Het college
geld vervalt daarmee. In vergelijking
met het schoolgeld voor het voortge
zet onderwijs (maximaal 500 gulden)
een laag bedrag, maar dr. Klein wil
deze eigen bijdrage van de student
niet hoger maken om geen onnodige
drempels te leggen. De inning van de
ze bijdrage zal bijzonder eenvoudig
zijn doordat het bedrag bijvoorbaat
Dr. Klein wapent zich bij voorbaat te
gen kritiek van studenten die hem er
van verdenken dat hij de student tot
vrije ondernemer bombardeert door
hem via< leningen in zijn eigen toe
komst te laten 'investeren' om daar
later 'profijt' van te trekken. In een
echt systeem van winstimpuls en ver-
liesrisico zou er geen sprake meer
zijn van gelijke kansen op ontplooing,
en dat is er in dit voorstel wel, aldus
dr. Klein. Hi] bestrijdt ook het ideaal
van de studenten die zichzelf als ar
beiders zien met recht op studieloon.
Studenten staan niet rechtstreeks in
loondienst bij de gemeenschap. Als
dat zo was zou je moeten 'sollicite
ren', zou je een voorgeschreven pro
gramma moeten uitvoeren, en zou je
later op een door de samenleving aan
gewezen arbeidsplaats terecht komen.
Staatssecretaris Klein zegt dat nadere
studie moet uitmaken of het voorge
stelde systeem kan gelden voor elke
studerende boven de 18 jaar. Voorlo
pig denkt hij alleen aan studenten
aan universiteiten en bij het hoger
beroepsonderwijs. De laatsten krijgen
dan evenveel als hun universitaire
collega's.
Het idee van een belasting voor aca
demici heeft dr. Klein 'om praktische
redenen' laten varen. Het kabinet zal
proberen langs andere weg iets te
doen aan ae 'bevoorrechte positie' van
academici.
Van een verslaggever
UTRECHT De premie voor de par
ticuliere ziektekostenverzekering zou
ongeveer vijf procent lager kunnen
zijn als de overheid de voorschriften
met betrekking tot de reserveringen
zou matigen. De totale premie-op
brengst wordt voor 1974 op ruim 1,4
miljard geschat en als reserveringen
vijf procent lager mogen zijn, kan dit
voor de verzekerden in de toekomst
dus een besparing van rond zeventig
miljoen betekenen.
De grootste groep van particuliere
ziektekostenverzekeraars in Neder
land. verenigd in de 'Permanente
commissie van overleg uit instellin
gen voor gezondheidszorg' heeft deze
gedachte voorgelegd aan de regering.
De verzekeraars vragen zich af, of het
gezien de sterke inflatie en desterke
kostenstijgingen in de gezondheidssec
tor wel verantwoord is te verplichten
tot hoge reserveringen. Premier Den
Uyl heeft toegezegd dat de betrokken
ministers deze kwestie zullen behan
delen.
Brabantse Staten
Van een onzer verslaggevers
ANDEL Het Tweede-Kamerlid mr.
J. N. Scholten (ARP) is niet van plan
zich vrijwillig terug te trekken als
kandidaat voor de provinciale staten
van Brabant. In verband met de ko
mende Statenverkiezingen is hij door
de ARP als kandidaat op de gemeen
schappelijke christen-democratische
(CDA) lijst gezet, maar tegen zijn
kandidatuur is van de kant van de
CHU en met name de KVP nogal ver
zet gerezen. Bestuursleden van de
KVP-kring Noord-Brabant hebben de
Kamercentrale Den Bosch van de
ARP inmiddels verzocht mr. Scholten
als kandidaat van de lijst af te voeren
en dit verzpek is niet bij voorbaat
van de hana gewezen.
Het verzet tegen de AR-politicus
Scholten, oud-burgemeester van Andel
Giessen-Rijswijk is de laatste tijd aan
gewakkerd door recente publikatiés
betreffende mr. Scholten over zijn
doen en laten als burgemeester van
de voormalige gemeente. Tegen hem
loopt nog een onderzoek van de rijks
recherche wegens een vermoeden van
financiële manipulaties tijdens zijn
ambtsperiode. En onlangs kwam hij
nog in het nieuws, toen hij afzag van
de aankoop van zijn eigen ambtswo
ning tegen een prijs, die aanzienlijk
onder de normale taxatiewaarde lag.
Van onze correspondent
EINDHOVEN De 47-jarige Th.
Netten is gistermorgen in Eindhoven
door zijn 32-jarige schoonzoon H. H.
doodgestoken. De dader is daarna ge
vlucht. Zijn vrouw is onder bedrei
ging van een mes met hem meege
gaan. De politie acht het niet uitge
sloten dat H., als hij in het nauw
wordt gedreven zijn vrouw zal doden.
H. leefde sinds Sinterklaasavond ge
scheiden van zijn vrouw, die bij haar
ouders was ingetrokken. Gistermorgen
vroeg H, haar om terug tekomen.
Toen de vrouw weigerde, bedreigde
hij haar met een mes. De heer Netten
die getuige was van dit twistgesprek
kwam tussenbeide.
Hierop richtte de Avoede van H. zich
op de vader van zijn vrouw. Toen de
man zwaaiend met een mes op hem af
kwam, vluchtte hij het huis uit. En
kele tientallen meters verder werd hij
door H. ingehaald en neergestoken.
Hierbij werd een longslagader ge
raakt. H. rende terug aaar het huis
van Netten, waar hij zijn vrouw
dwong met hem mee te gaan. Beiden
verdwenen in een gtojze Opel Kadett.
Na afloop van het langdurig
nachtelijk beraad gaven vier
Belgische ministers een pers
conferentie. Op de foto van
links naar rechts de ministers
Claes (economische zaken), Tin-
demans (vice-premier), Lebur-
ton (premier) en De Clercq (vi
ce-premier).
Van een verslaggever
ARNHEM Het lid van de provinci
ale staten van Gelderland, Jans
(PvdA) heeft gedeputeerde staten ge
vraagd of zij- op de hoogte zijn van
plannen om vijftien kilometer van
Kalkar op de rechter-Rijnoever een
tweede kernreactor te bouwen met
een capaciteit tussen de acht- en
twaalfhonderd megawatt. De heer
Jans vindt dat de bouw van een twee
de reactor in dit gebied de al bestaan
de onrust in Nederland zal verhogen.
Hij vraagt gedeputeerde staten zo
spoedig mogelijk informatie in te
winnen bij Nederlandse en Duitse in
stanties.
België wil conflict met Nederland
over 'Ternaaien' vermijden
Van een verslaggever
BRUSSEL 'De vriendschap met Nederland is ons minstens zoveel
waard als de vriendschap met Iran', zei de Belgische vice-premier
Leo Tindemans, nadat het Belgische kabinet van dinsdagavond acht
uur tot woensdagmorgen kwamt over zes vergaderd had over het
vestigen van een Perzisch-Belgische olieraffinaderij in de streek van
Luik. Na deze lange vergadering was er echter nog geen beslissing
genomen.
De heer Tindemans zei dat het Belgi
sche beraad zolang geduurd heeft om
dat men met alleen gesproken heeft
over het al of niet uitvoeren van het
project (een Belgische regeringsdele
gatie zal zich zo snel mogelijk naar
Perzië begeven om nadere inlichtin
gen te krijgen) maar ook omdat de
Nederlandse bezwaren tegen vestiging
van de raffinaderij in Ternaaien ter
sprake kwamen.
Na afloop van het nachtelijke beraad
werd in de Brusselse Wetstraat (het
regeringscentrum) een vreemde pers-
ADVERTENTIE)
Hij zal u wel nooit met een bezoek
vereren. Maar het kan natuurlijk wel
voorkomen, als u eens door omstandig
heden door bijv. ziekte of vakantie
hardnekkig vergeet de huur over te
maken.
Wat u moet doen om dat nooit te
vergeten: de tmnk opdracht geven
eens per maand de huur van uw Amro
Privérekening over te schrijven op de
rekening van de huisbaas.
Zo wordt uw huur prompt elke
maand (of elke week of elk kwartaal)
betaald. U hebt er geen omkijken
meer naar. En op uw dagafschriften
ziet u steeds hoe u er financieel
voorstaat.
Bent u de gelukkige bezitter van
een eigen huis? Dan is zo'n
betalingsopdracht natuurlijk ook
prachtig voor vaste periodieke
aflossingen en/of rentebetalingen. v
Periodieke betalingsopdrachten
één van de voordelen van een Amro
Privérekening. Als cliënt van
de Amro Bank kunt u daar gebruik
van maken. ri
Laat die bank wat harder JAJ I
voor u werken: \OJ
Ie Franse satirische blad 'Le Ca-
Enschaine', dót de Franse veilig-
dsdienst zelf betrapt heeft bij de
ntage van afluisterapparatuur in
esj redactiegebouw. Volgens het blad
de Nederlandse ambassade in Boc-
2 C est bemiddeling bij de order aan
,gn "Ps hebben verleend. Buitenlandse
g en in Den Haag zei gisteren van
lan ts *e weten. Een woordvoerder van
pi hps ontkende het bericht Wel
h, 'ft Philips muziekapparatuur gele-
>5 d aan een ander hotel in Boekarest
in ereontinental. De woordvoerder
hj onderstelde dat hierdoor het mis-
jt stand is ontstaan.
conferentie gehouden: premier Lebur-
ton, de vice-premiers Leo Tindemans
en Willy (ie Clercq, en de minister
van economische zaken Willy Claes,
zaten ruim een half uur achter de ta
fel, wachtend op het communiqué,
zonder een woord tp zeggen. Een Bel
gische journalist stelde al voor: 'Mis
schien kunnen we beter een liedje
zingen.'
In het tenslotte verspreide communi
qué stond onder meer dat de Belgi
sche regering geen definitieve stelling
in deze zaak wil nemen 'zolang de ter
zake voorziene onderhandelingen met
de Nederlandse regering niet hebben
plaatsgehad.'
Ook Chertal
Vice-premier Tindemans wilde wel
meer zeggen dan in het communique
stond: Ternaaien is als vestigings
plaats nog wel 'in dc race' maar de
laatste tijd is ook het veel dichter bij
Luik gelegen Chertal genoemd. Vol
gens Tindemans hecht de Belgische
regering veel waarde aan de goede na
buurschap met Nederland en wil zij
ieder conflict met Nederland over de
ze zaak vermijden. 'Tenslotte hebben
we ook nog plannen met Antwerpen,
waarvoor we de medewerking van Ne
derland nodig hebben', zei hij.
Hij vertelde ook dat de Nederlandse
minister-president Den Uyl dinsdag
nog telefonisch contact gehad heeft
met premier Leburton. Den Uyl heeft
daarbij te horen gekregen dat de Bel
gische regering bereid is het overleg
met Nederland over de raffinaderij
onmiddellijk te beginnen.
Volgende week?
Tindemans schatte dat er met een
week of twee een besluit zal kunnen
vallen. De contacten met Nederland
en Perzië behoeven niet zo lang te
duren, zei hij. Hij wees het denkbeeld
van de hand dal Nederland zou mee
betalen in de meerkosten die uit een
andere vestigingsplaats dan Ternaaien
zouden voortvloeien. (Een vestiging
in Chertal zou zo'n veertienmiljoen
gulden méér kosten). Een pijpleiding
vanuit Antwerpen voor aanvoer van
de nieuwe ruwe olie naar de nieuwe
raffinaderij zou door de Belgische
staat gefinancierd worden.
Tindemans zei dat zijn eigen 'christe
lijke volkspartij' het project pas zou
goedkeuren als er meer duidelijkheid
is over de prijs die voor de ruwe olie
betaald moet worden én over de mo
gelijkheden om de raffinaderij te be
voorraden.
AMSTERDAM Een onbekende
man kwam gisteren een verfzaak in
de Rijnstraat binnen om twee velle
tjes schuurpapier te kopen. Na betaling
bracht hij de 56-jarige eigenares ten
val en opende de kassa. Naar zijn me
ning bevatte die te weinig geld, waar
op hij zich in de woning achter de
winkel begaf. Hij vertrok slechts met
het gestolen geld en een sleutelbos
die later in de Rijnstraat is terugge
vonden.
DEN HAAG De organisaties van Let midden- en kleinbedrijf willen voorko
men dat de regering verdergaande prijsmaatregelen treft dan enkele weken gele
den met hen overeen is gekomen: Zij hebben minister Lubbers (economische za
ken) daarom gisteren op korte termijn om een gesprek gevraagd. Met name zijn
ze beducht dat bet kabinet vrijdag zal beslissen de aanmeldingstijd voor prijsver-
bogingen (thans een maand) met nóg enkele maanden te verlengen.
VO-milieu sterker
AARDINGF.N Aquapur te Am-
(jrdam en Oss en Figee-Vlaardingen
Vlaardingen, beide onderdeel van
bedrijfsdeel milieu van Havenbe-
f Vlaardingen-Oost (HVO) te
hel ardingen, hebben hun activiteiten
m 'undeld onder de handelsnaam
ini ïapur-Figee. Met deze bundeling
n dt een optimale marktbewerking
erk dienstverlening beoogd op het ge-
meiw van waterbehandelingsinstallaties
•apparatuur.
'Een dergelijke maatregel zou
voor veel bedrijven desastreu-
se gevolgen kunnen hebben',
meent de heer W. de Graaff,
secretaris van het Nederlands
Christelijk Ondernemersver-
bond. 'De maand vertraging
om prijsverhogingen levert al
veel nadeel op voor de bedrij
ven die sterk afhankelijk zijn
van de invoer. Het betekent
dat ze pas een maand later op
invoerprijsstijgingen (en dat
zijn er nogal wat) mogen rea
geren. Een termijn van twee a
drie maanden zou rampzalig
zijn'.
De heer De Graaff vindt het
'verdrietig' dat de 'prijs-
psychose' zich vooral tegen het
midden- en kleinbedrijf richt.
'Wij zijn in feite de etalage
die de consument confronteert
met alle prijsverhogingen.
Men vergeet vaak dat wij onze
produkten weer krijgen van
de groothandel of van de fa
briek, vóórschakels waarin
zich grote, voor het publiek
onzichtbare prijsschommelin-
gen voordoen'.
De NCOV-secretaris wijst erop
dat de regering twee weken
geleden na uitvoerig overleg
met de organisaties van het
midden- en kleinbedrijf een
prijsmaatregel heeft getroffen.
Toegestaan werd dat de han
delsmarges met zeven procent
zouden mogen worden ver
hoogd. Gezien de verslechte
rende inkomenspositie van het
midden- en kleinbedrijf zou
die marge volgens de heer De
Graaff zeker tien procent heb
ben moeten bedragen. De mi
nister wilde echter niet verder
gaan dan zeven procent. Van
de loonkostenstijging mag
slechts een derde gedeelte in
de prijzen worden doorbere
kend.
'Hand in 't vuur'
De heer De Graaff zegt er
'zijn hand voor in het vuur te
durven steken' dat in het mid
den- en kleinbedrijf iedereen
zich aan deze prijsafspraken
houdt. Trouwens het zou
volgens hem bijna onmoge
lijk zijn voor een ondernemer
zich daar niet aan te houden,
want juist de winkels worden
voortdurend gecontroleerd
door de economische controle
dienst.
De winkeliers, aldus de heer
De Graaff, prijzen hun voorra
den ook niet snel om als zich
weer een prijsverhoging heeft
voorgedaan. 'Dit verklaart de
soms rare situatie dat in een
zelfde winkel de prijs van het-
zelde potje jam vijftien tot
twintig cent in prijs kan ver
schillen',
Boos is de heer De Graaff op
de 'hetze die vanuit de vakbe
weging en ook vanuit de
PvdA tegen zogenaamde prijs-
opdrijvers wordt gevoerd. 'De
brief die de middenstandsorga
nisaties aan de minister heb
ben geschreven moet tegen de
ze achtergrond worden gezien:
'We zijn bang dat de regering
teveel haar oren naar deze
groepen zal laten hangen. We
willen de minister er daarom
aan herinneren dat zij veer
tien dagen geleden na weken
lang cijferwerk een prijsmaat
regel heeft getroffen, die voor
ons al veel te ver gaat. Meer
kan echt niet'.
Het blijkt dat de organisaties
ook bereid zijn mee te werken
aan het geven van een betere
informatie over het prijzen-
verloop; Of dit ook betekent
dat de middenstanders sterke
prijsstijgingen van de groot
handel of de industrie zullen
(ver)melden kon de heer De
Graaff niet zeggen.
'We moeten de nieuwe wasma
chine voor honderd procent be
nutten. Ik was er nu de aardap
pels in'.
