■Basil
*§g'»»s
Borsele's burgemeester
valt uit tegen Vorrink
Amerikaanse banken
hielden aanzienlijk
aandelenbezit geheim
Ontslagenen
van Porter
in dienst
van bankier
Zwakbegaafden (41) in
één blok naar de KVP
Uit solidariteit met de
Palestijnse vluchtelinge
26 dagen hongerstaking
FOCKE&
MELTZER
Stijging aantal
werklozen geen
reden tot paniek
Provincie deelt
in kosten betere
waterafvoer
Kustvaarder in de knel
Ochtendblad TROUW
BEZORGERS(STERS)
n.j. verkruisenfox
amsterdam n\\\
Fondspatiënten
krijgen zelf
de nota's thuis
Uithuizermeeden
zou samenwerking
uit de weg gaan
Klein te gast bij
universiteitsraad
Benzine van super-kwaliteit
Energiecrisis: aan
tuinders en vissers
bijstand mogelijk
Jongens bekennen
brandstichtingen:
duizenden schade
Onze voorverkoop voor onze klanten start
vrijdag 11 januari!
Donderdag17 januari, 9 uur
aanvangvan de Opruiming
TROUW KWARTET DONDERDAG 10 JANUARI 1974
BINNENLAND TPOft/P1'^
Van onze correspondent
ASSEN De werkloosheid in Drente
is in December weer gestegen. 'Toch
schrikken we er niet van', zei gister
middag de directeur van de arbeids
voorziening in Drente, drs. R. A.
Roozendaal op zijn maandelijkse pers
conferentie in Assen.
Als we de gewone overigens niet zo
vrolijke trend van de werkloosheid ,n
Drente over een reeks van jaren be
kijken en de seizoencorrectie toepas
sen dan komt Drente er beter af ver
geleken met de situatie in het gehele
land. Dat neemt niet weg dat er in
december 1549 mannen aan de 'ar
beidsreserve' moesten worden toege
voegd. Het totaal aan het einde van
de maand is 6070. Daarvan zijn 5529
geheel werkloos. De overigen zijn ge
plaatst op sociale werkvoorzieningsob
jecten. De helft van de werklozen
woont in de zuidoost-hoek van Dren
te.
Ook de vraag naar werkkrachten op
de Drentse arbeidsbureau's vermin
derde, en wel van 909 naar 676 aan
vragen. Op de vrouwelijke arbeids
markt veranderde weinig. Vergeleken
met het begin van het vorig jaar <s
de toestand belangrijk somberder.
Toen waren er 4940 mannen geheel
werkloos.
'De grote klap viel in oktober van dit
jaar', aldus de heer Roozendaal 'toen
opeens tegen de verwachting in 600
werknemers in de bouwvakken in
Duitsland en Nederland werkloos wer
den'. Deze klap is in november en de
cember van dit jaar niet opgevangen
en de normale terugloop wegens min
dering van de seizoen-werkgelegen-
heid deed er een schepje bovenop.
ASSEN Provinciale staten van
Drente hebben woensdagmiddag met
26 tegen 13 stemmen het voorstel van
gedeputeerden aanvaard om de kosten
die de Drentse waterschappen De
Monden en De Runde moeten maken
voor een verruimde waterafvoer naar
de Dollard, gedeeltelijk te vergoeden.
Die bijdrage zal de helft zijn, maar
dan zal het totaalbedrag niet meer
dan 8.2 miljoen gulden mogen bedra
gen. Na 1 januari 1976 willen de sta
ten slechts de geïndexeerde loon- ^n
prijsstijgingen als kostenverhogend
aanvaarden. Deze regeling wijkt rf
van het oorspronkelijke voorstel, dat
tijdens de vergadering nog door gede
puteerde J. Trip werd afgewezen. Oor
spronkelijk wilde een meerderheid in
het college van gedeputeerden 50 pro
cent en een minderheid 25 procent in
deze kosten bijdragen, waarvan net
maximum niet was vastgesteld.
De gloednieuwe kustvaarder Gabriella heeft anderhalf uur klem gezeten in de Gideonbrug in Groningen.
Nadat het schip uit zijn benarde positie was 'bevrijd', kon het verkeer op de rijksweg van Groningen
naar Hoogezand weer van de brug gebruik maken.
'Niet wij maar minister zelf is
in zake rampenplan tekortgeschoten'
Van een verslaggever
BORlSELE Een zichtbaar verontwaardigde burgemeester G. van
Waes van Borsele heeft in de gemeenteraad laten weten, dat hij de
houding van minister Vorrink inzake het rampenplan voor de om
geving A an de kerncentrale laakbaar acht.
De kerncentrale in Borsele is al sinds
juli van het vorige jaar in werking.
Omdat er van de zijde van de over
heid geen rampenplan bestond, be
sloot de gemeente Borsele op 27 okto
ber 1972 zelf zo'n regeling op te zet
ten. Na overleg met onder meer drie
ministeries, de commissaris van de
koningin in Zeeland, het districts
hoofd van de rijkspolitie, het KNMI,
deskundigen van de kerncentrale en di
verse andere instanties kwam het
rampenplan nog voor de inwerking
stelling van de kerncentrale tot stand.
Borsele stuurde het alarmplan naar
Beleggingsclubs als dekmantel
V ASHIXGTON Een klein aantal grote Newyorkse banken
en andere financiële instellingen heeft zoveel aandelen in Ame
rikaanse maatschappijen in bezit, dat zij in feite hele industrie
takken beheersen. Dat blijkt uit een studie van een sub-com
missie van de Senaat, die het afgelopen weekeinde in Washing
ton is gepubliceerd.
Het onderzoek betrof 28 institutio
nele beleggers, ieder met beleggin
gen van tenminste 5 miljard dollar
14 miljard). In totaal gaat het
om beleggingen ter waarde van
meer dan 300 miljard dollar.
Een van de ontdekkingen was, dat
de Chase Manhattan Bank de
grootste aandeelhouder is in 20
grote concerns. Chase had in 1972
meer dan 5 pet. van de aandelen
in vier luchtvaartmaatschappijen
en zes spoorwegmaatschappijen en
had ook forse belangen in de on
dernemingen, die zich met radio-
en TV-uitzendingen bezighouden.
De nu openbaar geworden gege
vens waren tot nog toe niet be
kend, zelfs niet aan bepaalde over
heidsinstanties, die volgens de
Amerikaanse wetten op de hoogte
moeten zijn met de grootste 30
aandeelhouders in een bedrijf.
GEEN DOCHTER
De banken bezaten de aandelen of
ficieel niet zelf, maar hadden voor
dit doel beleggingsmaatschappijtjes
opgericht, die formeel geen
dochtyrs waren van de banken. Tot
nog toe hadden de banken kans ge
zien hun invloed geheim te hou
den door de aandelen aan te hou
den onder de dekmantel van ver
schillende namen. Zo waren zeven
banken eigenaar van in totaal 53
verschillende beleggingsclubs, die
belangen hebben in elektriciteits
maatschappijen. De namen van de
banken kwamen zodoende niet
voor op de lijst van aandeelhou
ders, die werd opgesteld door de
federale energiecommissie.
Het onderzoek heeft vier jaar ge
duurd, zodat de banken hun bezit
intussen kunnen hebben veranderd
in de tussentijd. Maar volgens de
subcommissie van de Senaat is het
algemene patroon niet veranderd.
MORGAN GUARANTY
Uit de bevindingen van de sub
commissie bleek ondermeer, dat
Morgan Guaranty Trust (een grote
bank) dertien 'beleggingsclubs' ge
bruikte voor aandelenbezit in
openbare nutsbedrijven. Ook kwam
naar voren, dat financiële instellin
gen vaak aanzienlijke belangen
hebben in concurrerende bedrij
ven. Een bank, waarvan de naam
niet bekend werd gemaakt heeft
aanzienlijke paketten in zes bin
nenlandse luchtvaartmaatschappije-
Opmerkelijk is de onthulling over
de spoorwegmaatschappij Burling
ton Northern Railroad. Officieel
behoorde Bankers Trust of New
York niet tot de grootste 30 aan
deelhouders in deze onderneming,
maar door middel van beleggings
clubs was deze bank zowel 7e. 13e,
24e en 26e op de lijst. In feite is
Bankers Trust daarom de grootste
aandeelhouder In Burlington Nor
thern Railroad.
Banken hadden in 1972 ruim 38
pet. van de aandelen in handen
van Columbia Boradcasting
System, de grote radio- en TV-
maatschappij, 35 pet. in American
Broadcasting System en 6,7 pet in
RCA
ADVERTENTIE
zoekt
Inlichtingen:
voor
Amsterdam Zuid Centrum
Voor flinke scholieren een goede aanvulling op
hun zakgeld.
telefoon 020-220383, tst. 28 of Nwe. Zijds Voor
burgwal 280, Amsterdam.
de minister. Burgemeester Van Wees
vroeg audiëntie aan om het plan na
der toe te lichten, niet om, zoals hij
nu zei, goedkeuring van het plan te
krijgen van de minister, maar om de
Borselse regeling te toetsen aan de
opgezette landelijke regeling.
Volgens de kernenergiewet kan, wan
neer de omstandigheden in de ge
meente naar het oordeel van de bur
gemeester daartoe aanleiding geven,
een aantal maatregelen met het oog
op de openbare gezondheid en ter be
scherming van de naaste omgeving
worden getroffen. Deze maatregelen
moet hij onverwijld geboden achten.
De burgemeester moet daarvan on
middellijk kennis geven aan de minis
ter van volksgezondheid en milieu
hygiëne. De burgemeester beëindigd
zijn maatregel zodra de minister
maatregelen op grond van de wet gaat
nemen, dan wel meedeelt dat de maat
regel van de burgemeester dient te
worden beëindigd. Borsele heeft de
instemming van de minister dan ook
gevraagd om te bereiken dat de in
gang gezette activiteiten door de mi
nister verder zouden worden uitge
voerd en om zodoende verwarring te
voorkomen, aldus burgemeester Van
Waes. Daarom wachten wij ook met
de afkondiging van de maatregel.
In antwoord op vragen vanuit de
Tweede Kamer suggereert de minister
nu laksheid van de plaatselijke over
heid en daar is men dn Borsele nu
zeer gebelgd over. Niet wij, maar de
minister zelf is te kort geschoten, zegt
de heer Van Waes.
(ADVERTENTIE)
Piano's
Orgels
Spinetten
Klavecimbels
Ook huur.
financiering
en les. Franko
door heel Nederland.
Stadhouderskade 116
telefoon: 721755 766787
BERGEN OP ZOOM De klinisch
chemicus, die hoofd van het laborato
rium in het ziekenhuis Lievensberg te
Bergen op Zoom is, stuurt sinds 1 ja
nuari zijn nota's rechtstreeks aan de
ziekenfondspatiënten. Dit is het ge
volg van het feit dat hij een voorlopi
ge afrekeningsregeling die getroffen
is tussen het ziekenhuis en de zieken
fondsen in West-Brabant niet accepta
bel acht.
De moeilijkheden zijn er al sinds juli
vorig jaar. Het hoofd van het labora
torium heeft een zogenaamd toela
tingscontract met het ziekenhuis. Op
aandrang van de ziekenfonds-organisa
ties en de ziekenfondsraad hebben de
ziekenfondsen per 1 juni 1973 het tot
dan toe gehanteerde tarief voor labo
ratorium-onderzoekingen opgezegd.
Het centraal orgaan ziekenhuistarie
ven heeft per 1 juli aan het zieken
huis een prijsbeschikking afgegeven
op basis waarvan het ziekenhuis se
dert die datum bij de fondsen decla
reert en de fondsen betalen. Ook op
basis van dit tarief is voor de honore
ring van het hoofd van het laboratori
um een voorlopige afrekening over
eengekomen, maar de klinisch chemi
cus vindt die afrekening niet accepta
bel. Vandaar dat hij nu rechtstreeks
nota's zendt aan de ziekenfondspatiën
ten. die persoonlijk aansprakelijk ge
steld worden voor de betaling. Dezer
dagen willen de ziekenfondsen, het
ziekenhuis en de betrokken klinisch
chemicus om de tafel gaan zitten om
een oplossing te vinden.
Van een verslaggever
WEESP - Ondanks het feit dat dins
dag 24 personeelsleden zijn ontslagen
bij het bedrijf Porter Precision Pro
duct in Weesp heeft het bedrijf nor
maal met het voltallige (35 man) per
soneel gewerkt. Om de aanwezigheid
van de 24 ontslagenen te laten legali
seren lukte het de heer De Jong, dis
trictsbestuurder van de industriebond
NW, hen te laten werken in op
dracht van Van Lanschot, de bankier
van Porter.
Van Lanschot financierde de machi
nes die momenteel worden gedemon
teerd en overgebracht naar het be
drijf Hembrug in Zaandam, die afge
lopen vrijdag bereid bleek het voltal
lige personeel van Porter over te ne
men.
Hemburg heeft twee personeelsfuncti
onarissen aangewezen voor de overhe
velingsoperatie. Ook voor hen is het
een juridische vraag hoe nu de rechts
positie geregeld moet worden voor
de elf niet ontslagen Porter-arheiders.
Formeel hebben zij nog een dienstver
band met Porter, terwijl zij tegelij
kertijd zijn overgenomen door Hem
brug.
Geprobeerd zal worden het personeel
dat daartoe bereid is zo snel mogelijk
op de loonlijst van Hembrug te plaat
sen. Wanneer het lukt alle machines
tijdig in Zaandstad te installeren,
hoopt het personeel volgende week
bij Hembrug te kunnen beginnen. De
bezetting wordt volgehouden totdat de
laatste bruikbare machine uit het
Weesper bedrijf is verdwenen. De
rijkspolitie in Weesp heeft gedurende
het hele conflict een afwachtende
houding aangenomen.
Drie mensen strijden om goede
plaats op provinciale groslijst
Van onze correspondente
ROERMOND In Roermond Avordt een strijd gevoerd tussen
de KVP'ers Leo Steuns, Nico Stijnen en Jan Niesten. Inzet
van deze strijd is een gunstige plaats op de kieslijst voor de
provinciale staten van Limburg.
Afgelopen maanden hebben de
KVP'ers en hun aanhang in mid
den-Limburg honderden nieuwe le
den geworven, die de komende
week mee zullen kiezen uit negen
man, die op de groslijst van de
KVP staan. Hoe meer stemmen,
hoe beter de plaats op de kieslijst
voor de staten.
De verkiezingsstrijd tussen het
drietal heeft de afgelopen week
een climax bereikt, toen directeur
De Vocht van Huize het Veld in
Swalme 41 zwakbegaafden, of zoals
hij zelf zegt, licht geestelijk gehan
dicapten, aanmeldde als lid van de
KVP. De zwakbegaafden van Huize
het Veld zijn niet allen stemge
rechtigd, staan niet onder curatele,
zijn niet zwakzinnig en kunnen
dus ook meedoen aan de groslijst
stemming.
Leo Steuns en Nico Stijnen verwij
ten directeur De Vocht dat hij één
van de stemwervers van Jan Nies
ten, Cor op den Camp, de 41 nieu
we leden heeft laten werven om
Jan Niesten in de lift te helpen.Di
recteur De Vocht schuift echter al
le verwijten van zich af. Wel geeft
hij toe zijn pupillen de afgelopen
maanden politieke voorlichting te
hebben gegeven en dat de kosten
van het lidmaatschap 12,50
door het tehuis werden betaald.
De pot verwijt
De keuze van de KVP, aldus de
heer De Vocht, werd echter door
zijn pupillen zelf genomen na een
Wervingsactie van tien KVP'ers on
der zijn overige pupillen. Voorzit
ter Wim Derks van de KVP-Lim-
burg meent dat 'de pot de ketel
verwijt dat hij zwart is. Immers
tijdens de vorige groslijstverkiezin
gen haalde de heer Steuns 65 stem
men uit de verpleeginrichting
Honnerheide en kon zó in de sta
ten. Steuns staat nu zwak en wil
Niesten daarom van zich afschud
den', aldus Derks.
Overigens noemt hij het geen no
vum, dat kandidaten in Limburg
hun stemmen daar vandaan heb
ben waar ze voor het oprapen lig
gen. Jan Niesten onthoudt zich in
middels van elk commentaar op de
aantijgingen van zijn partijbroe
ders. Van een wervingscampagne
van Huize het Veld in Swalpen
zegt hij niets af te weten.
Van onze verslaggever
UITHUIZEN Het besluit
raad van Uithuizermeeden eei
gewestvorming te komen om
gens aan gemeentelijke herindeli
gaan werken, is in Uithuizen
gevallen. Burgemeester G. Hui
vergeleek de beslissing van zijn
gemeente met het verbreken
ondertrouw.
In dit verband wees de heer Hui
op de vele gemeenschappelijke
zieningen die reeds getroffen ziji
als het gebouw voor gemeentel
een gemeenschappelijk zwembai
reinigingsdienst en bovendien
structuurplan dat uitgaat van ei
mensmei ting van de gemeentel
huizen en Uithuizermeeden,
een nieuwe wijk is gecreëerd
de beide gemeenten in. 'Het ii
bijzonder ongebruikelijke situal
men er jarenlang van uit gaat ei
laat blijken dat men wil samenw«
en dan plotseling laat blijken,
men niet verder samen wens
gaan', aldus de heer Huitsing.
Burgemeester A. Drost van Uith^
meeden bestreed dat zijn gem
met iets geheel nieuws was gekcr
'Vijf, zes jaar geleden hebben wy,.
al uitgesproken voor gewestvoi
en A-ervolgens herindeling. Hen
meentebestuur van Uithuizen h; 'veCTg
onze stukken, altijd kunnen leze'(ieo+0l
we de voorkeur gaven aan gewei
ming, het liefst zelfstandig zo?,
blijven, maar als er een keuze tiu'
Delfzijl en Uithuizen gemaakt
moeten worden, de keuze dan opL?i"e'
huizen zou vallen.' Monii
een
ngagi
jr 1
in B
(ADVERTENTIE)
oelen
Maillots
JanSSe
ZWOLLE - DIEZERSTRAAT
(ADVERTENTIE)
boekhouden, m.b.a.
sociale wetgeving
informatica
moderne wiskunde
marketing
middenstendsopleiding
algemene ontwikkeling
Nederlands
Engels (ook Cambridge en
dag-en avondopl. Tolk/Vertaler)
Frans - Duits - Spaans
Italiaans - Russisch
steno - typen
vraagt prospektus bij Instituut I
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Staatssecretaris dr.
G. Klein is, nadat hij vandaag het
nieuwe rekencentrum van de universi
teit heeft geopend als gast aanwezig
bij een extra vergadering van de uni
versiteitsraad. Hij zal met de raad van
gedachten wisselen over de studiefi
nanciering en collegegeldproblema-
tiek, alsmede over de herstructurering
van het wetenschappelijk onderwijs in
relatie tot het hoger beroepsonder
wijs. Vervolgens is er een universitai
re nieuwjaarsreceptie.
en
d
woi
voor
huwt
in
lig i
fia)
wa
veer
om
de il
Jmwe:
lse t
kan
e op
isch
Van een onzer verslaggeArers
BERKHOUT De 44-jarige politicoloog drs. Tj. R. P. Bijlsmi i°onl
liet Noordhollandse Berkhout zal vanaf 15 mei 26 dagen in hou"
staking gaan uit solidariteit met de Palestijnse vluchtelingen en^
ondersteuning A-an hun eis tot terugkeer naar Israël. Op 15 m ient
het, op een dag na, 26 jaar geleden dat de staat Israël werd u de
roepen.
De heer Bijlsma is van mening dat de
verhouding tussen de Israëli's en de
Palestijnen de kern vormt van het
conflict in het Midden-Oosten. Al ja
renlang bepleit hij in woord en ge
schrift de gelijkberechtiging van de
Palestijnse vluchtelingen. Al twee
keer eerder vestigde hij door middel
van een hongerstaking de aandacht op
hun probleem. In 1964 ging hij in
zijn toenmalige woonplaats Amster
dam zestien dagen in hongerstaking
en in 1968 in Jeruzalem acht dagen.
De heer Bijlsma wil ook dit jaar zijn
actie thuis voeren, hoewel naar zijn
zeggen zijn vrouw dat niet zo'n goed
uitte vindt: 'De vorige keer ben ik erg
prikkelbaar geweest. Je werkt gewoon
door. en dan wordt het toch wel
moeilijk'. In navolging van Ghandi
leeft hij tijdens een hongerstaking op
eerv of twee sinaasappelen en water
per dag. Zijn hongerstaking in Jeruza
lem gaf hij voortijdig op, omdat hij
niet langer de indruk wilde wekken
het beter te weten dan de hem omrin
gende Israëli's.
De heer Bijlsma is ook van plan in de
nazomer met een groep mensen een
fietstocht naar Jeruzalem te maken.
De ongeveer twee maanden durende
tocht, zegt de heer Bijlsma, zou door
de Arabische landen moete'n voeren
en onderweg zouden zich dan Pales
tijnse vluchtelingen kunnen aanslui
ten. Van de hongerstaking en de fiets
tocht zal hij afzien als inmiddels in
Genève een oplossing voor het vluch-
Tj. R. P. Bijlsma
telingenprobleem is gevonden,
hij is daar niet optimistisch oveiföj
Arabische staten, zegt hij, zijn
geïnteresseerd in grenzen dan in
sen.
Een schouderklopje van Mary Beth Good is voor deze St. Bernhard voldoende
om in Grayling (Michigan) door brandstofgebrek gestrande sneeuwvoertuigert
van benzine te voorzien. De kwaliteit van de benzine zal wel zeer goed geweest
zijn, gezien de vier sterren die op het vaatje prijken. De cognac moest kennelijk
wijken voor deze onmisbare vloeistof.
Van een verslaggever
DEN HAAG Tuinders en kottervis-
sers die door de energieschaarste in
moeilijkheden komen, kunnen op
grond van de algemene bijstandswet
hulp krijgen indien er geen andere fi-
nancieringsmogelijkheid is. Staatsse
cretaris Meijer (CRM) heeft maatre
gelen genomen volgens welke (op
grond van de op de bijstandswet geba
seerde) 'rijksgroepsregeling zelfstandi
gen 'financiële hulp mogelijk is (op
volgens het ministerie 'gematigde
voorwaarden').
Tuinders moeten proberen de moei
lijkheden of op eigen kracht of met
behulp van een (garantie)-krediet van
een bank te overwinnen. Komen zij
voor zo'n krediet niet in aanmerking
dan kunnen zij bij de gemeente een
beroep doen op de rijksgroepsregeling
zelfstandigen. Ook kottervissers kun
nen dat doen; het ministerie van
landbouw zal de provinciale directies
voor de bedrijfsontwikkeling en de
visserij-assistenten zo snel mogelijk
over binnenkomende aanvragen laten
rapporteren, waarna de gemeente (als
bijstandsverlenend orgaan) een beslis
sing kan nemen. Aanvragen kunnen
bij de gemeente worden ingediend.
Van een verslaggever
LEEUWARDEN De politie
twee jongens gearresteerd die
zondag voor kerstmis brand heKr
gesticht in de oude ambachtsscho eri
de Friese hoofdstad. Het zijn de k;
tienjarige M. K. en zijn achttienj S
vriend H. E. I., beiden uit Leei
den. Zij stichtten vorige week
nieuw een brand in Leeuwardertna
daarbij werd de veertienjarige A ei
door een getuige in de kraag g ln
pen. Bij deze brand in een
pakhuis in gebruik zijnde wonin
werd voor vijf mille schade veiGi
zaakt. De vriend werd een dag
aangehouden. C
De jongens bekenden dat zij op 2
cembcr een inbraak in de school
ben gepleegd. Op de zolder vondi
een fles verfverduner dat zij overjoi
houtwerk sprenkelden. De school
anderde in een mum van tijd in
laaiende vuurzee. De schade liepi
de tienduizenden guldens. De
jongens hebben ook nog brands
tingen in onbewoonde woningen
braakjes en bromfietsdiefstallen
hun kerfstok.
(ADVERTENTIE)
f
Amsterdam, Kalverstraat 152,
tel. 020 - 2319 44. Den Haag, Hoogstraat 5, 1
tel, 070-18 30 30. Rijswijk,
In de Boogaard 42-43, tel. 070-903861.
Scheveningen, Strandweg 117,
tel. 070 - 54 30 84. Arnhem, Gele Rijders
plein 38-39. tel. 085-43 23 57.
Serviezen, kristal, bestek etc. J
