dsg^ssfldsi
DE SISSIES NU MET
BRECHT DE BAAN OP
f
ésgpecept
Uw
door
hette visser
Dorine en Gerrie van der Klei over: cabaret, kinderen,
adopteren, Duitsland, televisie, het gekibbel en breiwerk
Johan Heesters
ligt niet lekker
Het kerstfeest
van Caransa
Jeans blijven erin
Mandy voor de kleintjes
ooU
Recepten
wedstrijd
TROUW/KWARTET MAANDAC 7 JVXUARI 1971
BESTOMLAiND T6/KkjW
Het publiek in het volle Shaffy-theater houdt zich muisstil. Twee zwakke schijnwerpers verlichten liet
toneel. De fagotspeler en de pianist hebben lichtjes om bij te lezen. Op het toneel staan twee vrouwen
in de verdrietige mode van de crisisjaren. Ze zingen over sfeerloze bordelen, gevallen vrouwen en
trieste verkoopsters. Kortom, het is ellende geblazen. En de prachtige lijdende gezichten van de zan
geressen maken het allemaal nog erger: de Sissies zingen Bertold Brecht en Kurt Weill.
Een paar dagen later m het
huis van één van de Sissies, Do
rine van der Klei (33) vlakbij
het Amsterdamse Artis: 'We
hebben nog nooit een slechte
kritiek gehad. Dat moeten we
nu natuurlijk wel meteen af
kloppen.' Want je weet maar
nooit Vooral niet nu met dat
verschrikkelijk mooie, maar
moeilijke programma met
Brecht en Weill, dat op 5 fe
bruari in de Toneelschuur in
Haarlem in première gaat en
waarvan op dit moment links
en rechts in het land try-outs
worden gehouden.
De andere Sissie, Gerrie van
der Klei (28) is er nog niet.
Dat komt omdat ze de avond te
voren met de muzikale arts Boy
Edgar in het Shaffy-theater
heeft gezongen, zoals dat iedere
woensdagavond de gewoonte >s.
Het blijkt dat ze daarna nog
naar De Kring is geweest (do
kunstartiestensocieteit van Am
sterdam) en dan wil het w?l
eens vroeg worden. In de och
tend dan.
Frascati
Even het volgende over de Sis
sies: de twee (echte) zusjes de
buteerden in het voorjaar van
1971 in het Amsterdamse Fras
cati, waar Dorine en Gerrie
een perfecte show opvoerden
die uitstekend de sfeer van de
jaren dertig deed herleven. Met
onsterfelijke smartlappen als
'Cigarettes and whiskey', 'Caro.
line Moon' en 'One meatball'.
Opgetut in de modestijl van
toen.
Dorine van der Klei vertelt hoe
het allemaal is gekomen. Het is
uiteraard het ijzersterke verhaal
van zingen tussen de schuifdeu
ren.
'We zijn opgegroeid in Amstel
veen, vertelt Dorine. 'Mijn va
der is tandarts en mijn moeder
schilderes. Twintig jaar geleden
al zongen Gerrie en ik samen.
Zo'n tien jaar terug bedacht ik
de naam Sissies.'
Sissies is het Amerikaanse
woord voor 'zusters'. Het enkel
voud Sissy staat ook voor 'ver
wijfd'.
'Och, of ik nu altijd zangeres
wilde worden. We waren wol
gefascineerd door de showbusi
ness. Welk meisje is dat niet.
Die glamour, dat lijkt ieder
kind leuk. Bovendien zijn we
in en vlak na de grauwe oor
log opgegroeid. Op zondagmid
dag zongen we voor de familie
en repeteerden de hele week.
Met gitaar en piano.' Ook al be
leven we nu de grote rage van
het jeugdsentiment en lijken de
Sissies daar aardig op aan ie
sluiten: ze waren toevallig al ja
ren bezig met de muziek van
vroeger. Dorine werd journalis
te en fotografe, of, zoals een
Duitse krant dat schreef: 'Sissy
Doren war vor zwei Jahren
noch Hollands bekanteste Frau-
enjournalistin.' Vroeger gingen
Dorine en Gerrie kamperen met
een oude koffergrammofoon en
een stapel oude 78-toeren pla
ten, waarop de bèfaamde oudo
Amerikaanse nummers stonden,
waarmee ze later zoveel sueces
zouden hebben.
Beroeps
Zoals gezegd: in het voorjaar
van 1971 werden de meisjes
Van der Klei beroeps. Gerrie
was al een heel dametje op de
gitaar: van haar achtste tot zes
tien jaar had ze klassiek gita ir
gestudeerd. Ze deed wat radio
werk en heeft nu als zangeres
bij Boy Edgar net zoveel te doen
als samen met haar zusje als de
Sissies.
Dorine werd ook manager van
het zangtrio. 'Een vreselijke
klus, waar ,ik nu mee ga ophou
den- Pieten Alfrink gaat het nu
regelen. Jet wordt er gèk van:
salarissen uitbetalen, zalen rege
len, boekipgen doen, nou ja,
van alles. Of het lekker ver
dient? Nee4 dat kan ik niet zeg
gen. We zingen voornamelijk 'n
kleine zalen. Neem nou het
Shaffy-theater in Amsterdam.
Zitten honderd mensen in. Be
talen gem^ddels zes gulden. ïs
zeshonderd piek. Gaat er eerst
een zesde deel af voor de
vermakelijkheidsbelasting, dan
die zaalhufir, nou, dan hou je
uiteindelijk krap honderdvijftig
gulden over om met z'n vieren
te verdeleif. In Duitsland is het
beter. Stukken beter.'
Dorine veiftelt dat de Sissies in
Duitsland waanzinnig veel suc
ces hebben^ 'Het lijkt wel of ze
daar al die jaren op ons hebben
zitten wadi ten. Via Pieter Al
frink zijn «die Duitsers hier ge
weest en hebben een show van
ons opgenomen. Die is eerst
door de Aokale televisie uitge
zonden en komt dit voorjaar jp
WDR I, zodat die dan in heel
Duitsland is te ontvangen. De
Oostenrijkse televisie heeft dat
programma, onlangs ook uitge
zonden. Verder hebben we in
München een soort van theater
dat helemaal op ons is ge
bouwd. Je kunt er eten en drin
ken en we zijn net terug van
drie weken Duitsland. Daar
hebben we onze Amerikaanse
parodieën gedaan en misschien
doen we er binnenkort ook
Brecht.'
Daar zijn echter de meningen
nog over verdeeld. De ene Duit
ser zegt: graag, kom maar
Brecht zingen, iemand anders
brengt de Sissies weer in ver
warring door te melden: onzin
Brecht zingen in Duitsland
door twee Hollandse meiden,
dat is water naar de zee dragen
Zijden blouse
Zo'n drie kwartier later ver
schijnt Sissie Gerrie. En dan
blijkt dat de twee zusjes volko
men beantwoorden aan hun
image van ruzie-makende-mei
den: Gerrie ploft neer en stelt
op kritische toon vragen over
de zijden blouse van Dorine,
waar goudachtig Lurex in is
verweven. 'Wat zie jij er sjiek
uit? Wat belachelijk! Waarom
is dat?' Dorine: 'Daar had ik
2in in.' Gerrie: 'Je hoeft toch
niet naar een feest ofzo?' Dori
ne: 'Doe ik vaker. Als ik naar
een feest moet doe ik gewone
kleren aan en als ik gewoon
ben, heb ik zin iets leuks aan
te doen.' Gerrie blijft het bela
chelijk vinden.
Intussen gaat zo'n zes keer de
telefoon: komt de pianist bin
nen waarmee straks wordt gere
peteerd en meldt zich zoon Da
niël (7) _van Gerrie, dJie weinig
wil vertellen over hetgeen zich
die dag op school heeft afge
speeld. Hij heeft een dikke
mokka-melk-reep tussen de tan
den en begint enthousiast aan
een tekening die hij om de klip
klap wil laten zien aan moeder,
tante en bezoekers.
Hoe zit. het met optredens voor
de Nederlandse televisie? Het
blijkt dat de omroepen niet
staan te dringen en dat vinden
de Sissies een beetje jammer.
Dé moeilijkheid is natuurlijk
wel dat je de zusjes Van der
Klei niet één liedje kunt laten
zingen in een dolle amuse-
mentsho'w van Vader Abraham
ofzo. 'Zeker die liederen van
Brecht niet. Daar moet je er een
paar van doen. Het zijn mooie,
maar in wezen cabareteske din
gen uit de jaren dertig. Als je
ze even losmaakt van het begrip
Kunst, horen ze thuis in het ca
baret, in het café-theater.
Met een kop thee In de hand
zit de pianist wat te draaien
voor de piano. Hij wil repete
ren. Dat gebeurt dan ook. Het
blijkt moeilijk te gaan. Dorine
moet Daniël af en toe tot de or
de roepen en Gerrie voelt zich
niet zo fit na de vorige avond.
Bovendien eisen de liederen
van Brecht alle aandacht, want
je zit er met de moeilijke mu
ziek van Kurt Weill zó naast.
Gerrie: 'Brecht wil vaak een he
leboel woorden in één maat
stoppen.' Dorine: 'Het is echt
een breiwerk, zo'n lied.' Gerrie:
'Als we die dingen een week
niet repeteren zijn \ye ze kwijt.'
Tussen het repeteren door ver
telt Dorine dat het allemaal
niet zo makkelijk is: zingen en
moeder zijn. Beide zusjes zijn
een keer getrouwd geweest.
Gerrie heeft geen kinderen en
is op dit moment goed bevriend
met Boy Edgar, zoals dat heet.
Dorine. 'Het is iedere keer weer
puzzelen hoe het met Daniël
moet. Vooral als we een week
of wat in Duitsland zitten.' Ger
rie: 'Ik wil voorlopig geen kin
deren. Misschien later. Of mis-
De Nederlandse operazanger Jo
han Heesters 'ligt* niet zo
lekker in Nederland. Dat komt
door zijn oorlogsverleden, zoals
wij dat noemen. Aan Panorama
vertelde hij dat hij ooit eens
'gedwongen is geweest' om
Hitier een hand te geven, als
mede de heren Göring, Göbels
en Von Ribbentrop. 'Ik speelde
toen in 1939 in 'Die Lustige
Witwe'. Hitler is zeven keer ko
men kijken. Hij vond het me
geweldig doen en in de pauze
riep hij mij bij zich en maakte
complimenten. Toen de oorlog
uitbrak heb ik net als alle an
dere Nederlanders twee weken
vastgezeten. Daarna ben ik in
Berlijn gebleven en dat neemt
men mij, geloof ik kwalijk'.
Overigens geniet de zeventig-ja
rige Johan heerlijk van zijn 630
gulden Nederlandse AOW, sinds
hij doorhad dat er slechts 8500
gulden achterstallige premie
moest worden betaald. Daar laat
deze miljonair iedere week zijn
auto's van doorsmeren.
Kestfeest kun je op veel manie
ren vieren. Maup Caransa kreeg
het jaren geleden eens in zijn
hoofd om Corry Brokken tij
dens zijn kerstdiner te laten op
treden, zo lezen we in het boek
je over het komische duo De
Mounties. René van Vooren
(één van de Mounties) had des
tijds een theaWrbureau. Maup
belde René met het verzoek om
Corry als kerstsurprise te rege
len. Nu wilde het geval dat de
vader van René is getrouwd
met Corry Brokken. De vader
van René van Vooren is name
lijk René Sleeswijk. René jr.
wist dat Corry Brokken abso
luut geen zin had om met kerst
op te treden. Sleeswijk had des
tijds veel met Carré te maken
en dat wist Maup. Daarom zei
hij: 'Als Corry niet komt, dan
koop ik Carré en dan maak ik
er een fietsenstalling van.' Dat
zou dan betekenen dat René
Sleeswijk brodeloos zou zijn.
Corry is dus gaan zingen op het
kerstfeest van Maup, want Ca
ransa kocht zich in die dagen
wezenloos aan onroerend goed.
Voorlopig*lijkt het er toch op dat de jeans er niet uit te slaan
zijn. De irtodellen op de foto, van de Duitse fabriek Mustang, zijn
in vier ktpuren^e krijgen en de jasjes zijn gevoerd met Borg
(links).
Mardy tfrndermode brengt voor meisjes erg mooie kleren waar
bij van jde 'grote-mensen-lijn' is uitgegaan. Lange tinneroy rok
ken in -effen blue en gedessineerde banen verwerkt tot het
laatste I^arijse model met blouses in één van de kleuren van het
dessin. De jongens dragen broeken in bruin, zwart, groen, marine
en turko/pise voor alle leeftijden. Overhemden in ruiten, blokken
en grafische dessins. Leren spencers in bruin, groen, rood en
zwart, (biliphtingen: 020-441875). (Rechts.
Vraag: De laatste tijd zie ik op de
walkant van veel waterwegen stapels
dikke planken staan van paarsrood
hout. Hoe heet dit hout en waarom
gebruikt men juist dit soort? Het ziet
er zo mooi uit.
Antwoord: Inderdaad hebben deze
planken een prachtige kleur en zien
zij er indrukwekkend uit. De hout
soort is Azobé. afkomstig uit tro
pisch West-Afrika. Het is een van de
hardste soorten die er zijn, daarom
gebruikt men dit hout in de water
bouw, niet alleen voor beschoeiingen
maar ook voor sluisdeuren, stuwen,
enz. Azobé is moeilijk te bewerken
met kleine gereedschappen. Dun Azo
bé wordt vooral voor vlechtwerken
gebruikt (u kent de houten tuinafzet-
tingen). Als bijzonderheid kunnen we
nog mededelen dat in de Parijse on
dergrondse dit hout gebruikt wordt
voor de rails. De treinen daar hebben
nl, rubberbanden. Men hoeft bij deze
tropische houtsoort niet bang te zijn
voor aantasting door de zo gevreesde
paalworm, die in vroegere tijden de
houten zeeweringen vernielde.
Vraag: In mijn bezit zijn enige kleine
en een paar grote schilderstukken, ge
schilderd door A. Steketee. Ze zijn
heel erg vuil. Kan ik ze schoonma
ken?
Antwoord: Het is altijd te proberen
vuil geworden schilderstukken te rei
nigen met een doorgesneden rauwe
aardappel. Als de oppervlakte vuil ge
worden is, snijdt men een plakje van
de aardappel af en gaat al rondbewe-
gende over het schilderij verder. Het
zal wel nodig zijn opnieuw een ver
nislaag aan te brengen. De figuur van
A. Steketee, theoloog, schrijver, dich
ter en beeldend kunstenaar, was plm.
100 jaar geleden omstreden en mis
kend. Na zijn afzetting als docent aan
de toenmalige theologische school te.
Kampen woonde hij jarenlang te Hei-
nekenszand (Z), schrijvend, studerend
en schilderend.
Vraag: Bestaat de grote plantentuin te
Leiden nog? Als kind ben ik daar
vaak geweest.
Antwoord: De Hortus Botanicus van,
de Rijksuniversiteit bestaat gelukkig
nog en is een voor kleinigheid voor
iedereen toegankelijk. De kassen zijn
zaterdag en zondag gesloten. In de
kassen zijn planten en bloemen uit al
le delen van de wereld te bewonde
ren. Open in de winter van 9-12 eti
van 13.30-16 uur. In de zomermaanden
tot 17 uur, terwijl de tuin dan ook 's
zendags van 10-16 uur te bezichtigen
is.
Vragen: Omtrent de Duitse schildörs
A. Baumgarten en Francken. S
Antwoord: In de grote handboeken
van Nederlandse en Vlaamse
schilders komen deze schildJers
niet voor en evenmin in de
kleinere naslagwerken van Eu
ropese schilders van vermaardheid.
Wil men echter iets over Duitse schil
ders te weten komen, dan kan men
zich wenden tot de Bund Deutscher
Landesberufverbande Bildenjder
Künstler E.V., München 71, Irm^rt-
strasse 19. Bij deze bond zijn alle
schilders, die in Duitsland werkzaam
waren of zijn, geregistreerd.
Vraag: Wij kochten een Comtoiseklok
met spillegang en vouwslinger. Hoe
oud kan deze klok zijn? Is ze al an-
Brieven die niet zijn voorzien van
naam en adres kunnen niet in behan
deling worden genomen. Geheimhou
ding is verzekerd. Vragen die niet on
derling met elkaar in verband staan
moeten in afzonderlijke brieven wor
den gesteld. Per brief dient een gul
den aan postzegels te worden ingeslo
ten. Adres: redactie Trouw-Kwartet,
postbus 948, Rotterdam.
tiek te noemen? Ze slaat op bet hele
uur en 3 minuten daarna nogmaals
hetzelfde aantal slagen. Op het halve
uur één slag.
Antwoord: De Comtoise klokken zijn,
voorzover ze niet in een klokkenate-
lier aan de lopende band gefabriceerd
worden, ongeveer 100 jaar oud. bijna
antiek dus. De prijs is 400,-
500,- Het slagwerk van uw klok
wijst erop dat het geen modern na-
maakwerk is (de naam ncpcomtoise is
in de handel welbekend, al kunnen
deze moderne klokken heel goed zijn.
Maar een dergelijke naslag is voor
een moderne klok te ingewikkeld.
Zoals uit de naam op te maken valt,
stammen deze klokken uit de Franche
Comté, een1 streek tegen de Zwitserse
Jura gelegen, waar veel bekende klok-
kenfabrieken zijn. Oorspronkelijk wer
den deze klokken ingebouwd in eiken
houten kasten, maar zonder deze mas
sale kasten zijn ze veel aardiger. Ze
worden in verschillende uitvoeringen
gemaakt, met de harpslinger, met de
rankenslinger en zoals de uwe
met de vouwslinger (die meestal in
vieren gevouwen kan worden). Bij de
comtoise hangt de slinger vóór de ge
wichten. Het woord spillegang slaat
op het échappement, dat is de over
brenging van het laatste rad naar de
slinger.
Vraag: Kan u me iets vertellen over
de Vliet, met alle vaste en ophaal
bruggen die daar over heen liggen?
Antwoord: Wij zonden u een beschrij-
pie van een bladzijde uit het beroem
de boek van dr. A. A. Beekman over
de Waterwegen van Nederland. Te
vens raden wij u aan eens te lezen
wat er over de Vliet en de sluizen te
Leidschendam werd geschreven in het
Boek Voorschoten en Dorp aan de
Vliet (Voorburg). Deze boeken wer
den geschreven in opdracht van de
gemeentebesturen van deze plaatsen
en zijn in de bibliotheken van de
plaatsen, die aan de Vliet of in de di
recte omgeving daarvan liggen, aan
wezig. Het zou jammer zijn alles wat
aan interessants bekend is over deze
zeer oude waterweg in het kleine be
stek van deze rubriek samen te per-
sen._
Vraag: Enige tijd geleden brachten
we uit het buitenland een trictracspel
mee. We hebben helaas geen handlei
ding. Kan u ons daaraan helpen?
antwoord: Wij zonden u een beschrij
ving van een van de mogelijkheden
dit zeer oude spel (het Veerbord was
de Oudhollandse naam) te spelen. Be
langstellenden kunnen bij ons een fo
tokopie van deze brief aanvragen, op
de voor deze rubriek gebruikelijke
manier, (dus niet per briefkaart. Bij
geplakte postzegels op een briefkaart
of aan de buitenkant van een envelop
pe zijn waardeloos).
Vraag: Weet u iets van de schilder
Chr. Leickert? In ons bezit is een
winterlandschap gesigneerd met deze
naam.
Antwoord: De schilder Charles Henri
Joseph (Charles) Leickert (1816-1907)
woonde en werkte te Den Haag, Am
sterdam en Mainz. Hij was leerling
van W. J. J. Nuyen en A. Schelfhout
en heeft vooralhbekendheid door zijn
winterlandschappen. Als het een goed
onderhouden schilderstuk is, heeft
het zeker waarde.
schien adopteer ik ze wel.' Dorier i
ne meent dat je op je veertigste
geen kinderen meer kunt adop
teren. Gerrie: 'Ik zou niet we6*511
ten waarom niet,' en er wordt11
weer op een ruzie-achtige too#1®
gekibbeld. Uiteindelijk komerf®111
we tot de slotsom dat adoptif"15
een hele bevalling is. r0
en
Zenuwen? m
Hebben de Sissies last van ze
nuwen? Dorine: 'Zij (op Gerri«a|
wijzend) heeft altijd last vair
haar maag of wordt misselijk.'
Gerrie: 'Ik zal maar niet zeggerftD
wat jij vaak doet vlak voor de v'
voorstelling.' Dorine: 'Mag j£ 1
best zeggen. Ik laat boeren, ia fee
dat doe ik, ja, en ik word duizel
lig. Maar na één of twee liedjes n
is het over. Als je voelt dat
mensen 'in-zijn voor je. Dat zi*®'
aan niets anders denken dan al]
leen aan jou. Helemaal geconj
centreerd.'
De Sissies gaan weer door mei
repeteren. Ook geconcentreeri
Af en toe fluit zoon Daniël ee:
lied van Brecht mee. Met in d<
ene hand een half afgeklover
chocoladereep en in de anderi
een Dinky Toy.
Wanneer je niet alles mag tften,
dan word je vindingrijk. Me
vrouw Nijland uit Leusden
heeft een vader die in het ver
band met zijn hartkwaal vetaf-!
zetting in het bloed heeft. Daar
om mag hij geen suiker en heel
weinig vet hebben, zo schrijft
mevrouw Nijland. Ze heeft een
recept bedacht van:
BANANENBROOD
150 gr. Becel
eieren
1 eetl. geraspte sinaasappelschil
3 grote bananen
5 eetl. melk
350 gr. zelfr. bakmeel
2 theel. zout
1 theel. azijn
Roer de boter glad en vervol
gens één voor één de eieren er
door roeren. Vervolgens de si
naasappelrasp en dd geprakte
bananen erbij. Dan het bakmeel g
erdoor en tot slot de melk enl
azijn. Het beslag in een cake-r
blik doen en in een matig war
me oven in een uur bakken.
Met dit recept is anderhalf ca-
keblik te vullen. Mevrouw Nij
land schrijft dat je alle hoeveel
heden ook kunt halveren en er
één cakeblik mee vullen. De ca
ke wordt dan redelijk hoog. We
mogen echter niet de hoogte en
luchtigheid van een normale ca
ke verwachten. Voor mensen
die wèl suiker mogen hebben
mo'öt er 450 gr. suiker bij de
boter. Mensen die er sukretine
door willen doen kunnen zelf
de hoeveelheid uitrekenen.
Deze week in de receptenwed
strijd dus het Groot Margriet
Kookboek voor mevrouw D. M.
Nijland-Bleijerveld, Albast 7 in
Leusden.
Nog steeds is Dag Maandag op
zoek naar originele recepten.
Redactie Trouw-Kwartet, Dag
Maandag, postbus 859 in Am
sterdam. In de linkerboven
hoek: recept.
