Stijgende druk om
uitstel distributie
Werkgevers zijn somber
gestemd door olieboycot
De ABN vraagt of u even
'n zonnige vakantie komt uitzoeken.
Voor velen wordt het maandag staan
Minder handbagage in
vliegtuigen meenemen
Pompidou
Veel organisaties klagen bij regering
Horeca lijdt miljoenenver lies
Autopool: nu
nog maar
500klanten
Algemene Bank Nederland i_
vakantiereizen
zijn
NS betwijfelen of twintigduizend extra zitplaatsen voldoende
Twaalf extra
conducteurs
aan 't werk
Tekort van
NS groeide
'Middeleeuwse
toestand in
Nieuwersluis'
TROUW/KWARTET VRïJIDlAG 4 JiAfWJIAiRI 1974
BINNENLAND T3/KS
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De regering is gisteren overstelpt met verzoeken om de ben
zinedistributie uit te stellen. De werkgevers en werknemers in de bouw, het
Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW), het Verbond van Neder
landse Ondernemingen (VNO), het Overlegorgaan Ondernemersverbonden,
de Landelijke Huisartsenvereniging, de Eigen Vervoerdersorganisatie (EVO)
en de Federatie Metaal- en Electrotechnische Industrie hebben gisteren door
middel van telegrammen en mondelinge klachten uiting gegeven aan hun
verontrusting.
De werkgevers en werknemers in de
bouw hebben premier Den Uyl ge
vraagd de distributie niet maandag 7
januari, maar een week of enkele we
ken later te doen ingaan. Gevreesd
wordt dat het werk op de bouwplaat
sen anders zal stagneren. Het Alge
meen Verbond Bouwbedrijf, de Over
koepelende Organisaties van Werkge
vers in de Bouw. de Federatie Bouw
bonden NW-NKV en de Hout- en
Bouwbond CNV menen dat bij het
noodzakelijke vervoer van het perso
neel naar de bouwplaatsen moeilijkhe
den zullen ontstaan nu blijkt dat (in
tegenstelling tot eerdere berichten)
de verplaatsing tussen woonadres en
bouwplaats als zakelijk verkeer wordt
beschouwd.
Zélf aanvragen
Dit betekent dat alle daarvoor in aan
merking komende personeelsleden (en
dat zijn er tienduizenden) zelf een
aanvraag voor extra-benzine moeten
indienen. Tot nog toe werd gedacht
dat dit via de werkgever met een spe
ciale regeling zou kunnen gebeuren.
De extra-toewijzigingen zullen nu on
getwijfeld te laat beschikbaar komen
en tevens zal de 'kortmgsprocedure'
.(de aftrek van het aantal privé-kilo-
meters) ertoe leiden dat er te weinig
benzine beschikbaar komt om vijf da
gen per week te kunnen werken.
Het Nederlands Christelijk Werkge
versverbond en het Verbond van Ne
derlandse Ondernemingen hebben gis
termiddag minister Lubbers van eco
nomische zaken de suggestie gedaan
de distributie op ie schorten. Zij heb
ben de indruk, dat als de voorgeno
men distributie maandag ingaat deze
ondoelmatig zal functioneren. De Fe
deratie Metaal- en Electrotechnische
Industrie FME heeft minister Lub
bers in een telegram dringend om uit
stel verzocht. Vele van de binnen de
federatie georganiseerde bedrijven
zullen volgens de FME voor 7 januari
hun aanvraag niet kunnen indienen,
wegens de verscheidenheid van aan
vraagprocedures. Ook vreest de FME
dat het toewijzen op de aanvragen
meer tijd zal vergen, dan werd ver
wacht. Het functioneren van de be
drijven zal daardoor ernstig kunnen
worden belemmerd.
Onrechtvaardig
Het Overlegorgaan der Ondernemers-
verbonden heeft een telegram met
een verzoek om uitstel gericht aan de
regering cn aan de leden van de
Tweede Kamer. Het Overlegorgaan
acht herbezinning op de noodzaak van
distributie nodig, gelet op de onrecht
vaardigheden tengevolge van de 'vol
strekt ongenuanceerde invoering van
de benzinedistributie voor hen die
voor hun levensonderhoud zijn aange
wezen op zakelijk gebruik van de au
to.'
Volgens de Landelijke Huisartsenvere
niging zal de distributie de huisart
senhulp op onaanvaardbare wijze be
lemmeren. In een telegram aan pre
mier Den Uyl vraagt de vereniging
met klem om een 'integrale benzine
toewijzing voor de beroepsuitoefening
van huisartsen.'
De Eigen Vervoerdersorganisatie (E-
VO) wil dat als uitstel van distributie
niet mogelijk is, op al de reeds uitge
reikte benzinebonnen meer brandstof
wordt verstrekt. 'Anders zou noodza
kelijk en onmisbaar vervoer in de
eerste distributieperiode ernstig ver
stoord kunnen worden.' De EVO heeft
gistermiddag minister Lubbers drin
gend verzocht de ingangsdatum van
de benzine- en lpg-distributie tenmin
ste tot zaterdag 12 januari uit te stel-
Van een verslaggever
AMSTERDAM Bij Autopool
Nederland, de organisatie die
met behulp van een computer
automobilisten voor het woon-
en werkverkeer bij elkaar wil
brengen zodat met één inplaats
van meer auto's volstaan kan
worden, hadden zich gisteren
nog maar vijfhonderd gegadig
den aangemeld.
Directeur W. Kamp van Auto
pool Nederland verwachtte gis
teren echter dat dit aantal vol
gende week enorm zal toene
men Indien blijkt dat het open
baar vervoer de zaak niet aan
kan. Het gedrag van de mensen
in echter moeilijk te voorspel
len, aldus de heer Kamp.
Mochten er echter volgende
woensdag bijvoorbeeld tiendui
zenden aanmeldingsformulieren
binnenkomen dan worden die
de volgende twee dagen geco
deerd en geponst en gaan weer
een dag later de computer in.
De volgende morgen zijn de re
sultaten dan bekend en kunnen
de gegadigden op de hoogte
zijn.
len. Volgens de organisatie bleek
staatssecretaris Van Huiten van ver
keer en waterstaat bereid met minis
ter Lubbers naar oplossingen te zoe
ken voor de meest urgente gevallen.
Het Rijksbureau voor Aardolieproduk-
ten kon gisteren geen enkele garantié
geven dat bedrijven, die extra benzine
nodig hebben voor zakelijk verkeer,
de aangevraagde bonnen maandag in
huis zullen hebben.
Onderzoek
Uit een (in december gehouden) on
derzoek van het NIPO is gebleken dat
een kleine meerderheid van de auto
mobilisten de voorkeur geeft aan ben
zinedistributie bóven een autoloze
zondag. Van de ondervraagde automo
bilisten zei 54 procent liever benzine
distributie te hebben, terwijl 42 pro
cent de voorkeur gaf aan een autoloze
zondag. Onder de ondervraagde niet-
automobilisten bleek het aantal voor
standers van beide mogelijkheden pre
cies even groot
De autoloze zondagen blijken de hore
cabedrijven een omzetverlies van vele
miljoenen bezorgd te hebben. Volgens
het bedrijfschap horeca was de omzet-
vermin dering op de eerste vijf autolo
ze zondagen 45 miljoen gulden. Dat
betekende voor bedrijven en perso
neel een inkomstenderving van 13.5
miljoen gulden. Het horecabedrijf
heeft eerder al gepleit voor oplossin
gen die de moeilijkheden in deze sec
tor zouden verminderen (bijvoorbeeld
de auto's met even en oneven num
mers afwisselend op achtereenvolgen
de zondagen laten rijden en: wél rij
den toestaan op de zondagen vlak
voor kerst en oud en nieuw). Nu
hoopt de horeca dat de regering toch
nog zal toestaan dat er op de laatste
zondag voor het ingaan van de distri
butie (a.s. zondag sus) gereden wordt.
Dat de horeca het moeilijk heeft is
inmiddels bevestigd door twee rappor
ten, waarin de uitkomsten van een
structuuronderzoek staan. Volgens dit
onderzoek was bij de kleine cafébe
drijven gemiddeld het economisch re
sultaat negatief: daar werd op elke
gulden omzet dertien cent verlies ge
leden. Bij de grotere cafébedrijven
met veel grotere omzet waren de be
drijfsresultaten bijna voor de helft
negatièf. Ouderen die niet met hun
tijd mee kunnen zouden er volgens
deze rapporten verstandig aan doen
ermee op te houden en de kleine café
houder moet genoegen nemen met
een inkomen dat in geen enkele ver
houding staat tot de verrichte arbeid.
Het traditionele café-restaurant is vol
gens de rapporten gemiddeld onrenda
bel, de gouden tijd voor de cafetaria
is voorbij en de rentabiliteit van de
wegrestaurants lijkt terug te lopen.
Veiligheidsmaatregel op Schiphol
Van een verslaggever
SCHIPHOL De luchtvaart
maatschappijen op Schiphol, Zes
tienhoven en het vliegveld Zuid-
Limburg zien er sinds gisteren
op toe dat vertrekkende luchtrei
zigers alleen de meest noodzake
lijke bagage bij zich in de cabine
houden. Aan de passagiers
wordt gevraagd de handbagage te
beperken tot een overjas en een
handtas, aktentas of diplomaten
koffertje.
Deze maatregel wordt genomen
omdat juist bij de laatste kapin
gen bij aanslagen op vliegtuigen
is gebleken dat de kapers hun
wapens in hun handbagage ver
borgen hadden. De commando's
die de KLM-Boeing Mississippi
overmeesterden kregen hun wa
pens binnen doordat zij ze ver
borgen hadden in conservenblik-
jes.
'Wanneer wij bij de uitgangen de
passagiers fouilleren krijgen we
heel vaak mensen met enorme
dozen en pakken die mee de cabi
ne in moeten. De controle op de
inhoud is moeilijk en vergt veel
tijd. Bovendien zullen eventuele
kapers de in hun handbagage
verstopte wapens kunnen gaan
gebruiken vóórdat zij aan boord
stappen, zoals dat in Rome is ge
beurd.' aldus majoor E. E. Gerrit
sen, commandant van het korps
rijkspolitie dienst luchtvaart op
Schiphol, die het publiek oproept
pakketten en moeilijk te doorzoe
ken voorwerpen zoals grote came
ra's. blikken voedsel, spuitbussen,
radio's en bandrecorders aan de
balies af te geven.
Bij de controle op Schiphol van de handbagage worden thans ook de op het
vliegveld gekochte goederen gecontroleerd.
Van onze sociaal-econoinisclie redactie
DEN HiAlAlG De oliecrisis heeft de werkgevers somher gestemd. Vijftien procent van hen heeft de
produktie al moeten inperken en nog eens 75 procent verwacht problemen voor het bedrijf in de na
bije toekomst
Dit blijkt uit een overigens beperkte
opiniepeiling (ruim tweehonderd ant
woorden waren binnengekomen) die
het Nederlands Christelijk Werkge
versverbond de afgelopen maand on
der zijn leden heeft gehouden.
Uit de antwoorden blijkt dat de werk
gevers hun sombere verwachting voor
al baseren op de stagnatie van toevoer
van grond- en hulpstoffen, meestal
olie. Maar er blijkt ook een tekort te
bestaan aan andere grondstoffen. Me
de daarom zijn de ondernemers op
grote schaal gaan hamsteren om de
continuïteit van de grondstoffenaan-
voer zo goed mogelijk veilig te stellen
en tevens om zich in te dekken tegen
sterk stijgende prijzen. Deze voorraad-
vorming betekent echter een enorme
aanslag op de financiële middelen.
Uit de enquête blijkt ook, dat het zoe
ken naar vervangende grondstoffen
veel kapitaal vergt aan research en in
vesteringen. Naast plastic is ook pa
pier een schaars artikel geworden.
Een vijftal bedrijven bleken hun arti
kelen onvoldoende te kunnen verpak
ken en moesten de produktie beper-
ADVERTENTIE)
ken.
De werkgevers vrezen ook, dat de
oliecrisis een vermindering van de
consumptieve vraag tengevolge zal
hebben. Dat blijkt al heel duidelijk in
de automobielbranche, maar de onder
nemers verwachten dat er ook minder
vraag zal zijn naar luxe voedingsmid
delen en duurdere gebruiksartikelen.
De ondernemers zijn tenslotte be
ducht voor een daling van de export,
een verslechtering van de rentabiliteit
en teruggang van de werkgelegenheid,
vooral in de tweede helft van 1974.
De lopende orders zijn dan afgewerkt
en de kans op net zoveel nieuwe
wordt klein geacht.
Overigens klagen de werkgevers ero-
Keus volop. Nu nog wel.
Maar het is zomer vóór u 't weet.
De reisgidsen liggen klaar. Kom.
DEN HAAG Volgens het ministerie
van sociale zaken zijn in de maand
december in totaal drieduizend aan
vragen voor werktijdverkorting binnen
gekomen als gevolg van de oliecrisis.
ver, dat er ondanks deze verslechte
ring van de werkgelegenheid, be
kwaam personeel nauwelijks te krij
gen is.
De somberheid heeft de werkgevers
er intussen niet van weerhouden, be
zuinigingsmaatregelen in te voeren.
Zo blijkt uit de enquête dat bedrijfs
gebouwen beter worden geïsoleerd en
minder hard wordt gestookt, afval
wordt aangewend voor verbranding en
er minder verlichting wordt gebruikt.
Het vervoer wordt op grote schaal ge
reorganiseerd, energiebeperkende in
vesteringen worden versneld uitge
voerd en afval wordt zo veel mogelijk
opnieuw aangewend voor het produk-
tieproces.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Zal het openbaar vervoer, als maandag de benzinedistributie in
gaat en honderdduizenden forensen noodgedwongen hun auto thuis moeten laten,
opgewassen blijken tegen de verwachte grote extra toeloop van reizigers'?
Zowel bij de spoorwegen als
bij de bus- en tramonderne
mingen kan men daarover op
dit moment nog geen verstan
dig woord zeggen. Weliswaar
zijn overal binnen het raam
van de beperkte mogelijkhe
den maatregelen genomen,
maar of deze krachttoer van
de afgelopen maanden genoeg
effect zal hebben om het
woon-werkverkeer glad te
doen verlopen moet nog wor
den afgewacht.
Er wordt in ieder geval reke
ning gehouden met strubbelin
gen, al zijn de vervoersonder-
nemers wel zó optimistisch te
voorspellen, dat die binnen
een week, als de meesten aan
de nieuwe situatie gewend
zijn, wel tot het verleden zul
len behoren.
Weer rijklaar
Om de verwachte extra drukte
enigszins op te vangen zullen
de spoorwegen al het beschik
bare reservematerieel inzetten.
Dat betekent, dat er op de
drukste lijnen twintig extra-
treinen op de rails worden ge
bracht en dat 150 treinstellen
worden verlengd. Daarvoor is
een aantal treinstellen uit
1946, dat zou worden afge
voerd, weer rijklaar gemaakt,
terwijl acht fabrieksnieuwe
treinen, zonder de gebruikelij
ke proefritten, direct en ver
sneld in dienst worden geno
men.
Deze extra-inzet levert de
spoorwegen twintigduizend zit
plaatsen méér op. Of dit vol
doende zal zijn, wordt in
Utrecht overigens betwijfeld.
Men rekent in de spitsuren op
een reizigersaanbod van een
kleine veertig procent meer
dan normaal en dat is veel
meer dan met de uitbreiding
van de capaciteit kan worden
opgevangen. Velen zullen dan
ook genoegen moeten nemen
met een staanplaats, zo ver
wacht NS. Bovendien zal er
rekening mee worden gehou
den dat er, wanneer er een
trein door pech uitvalt, géén
reservetrein kan worden inge
zet omdat al het materieel al
in gebruik is. Dit houdt voor
de passagiers in, dat ze op de
het aantal lokettistes. Zo wor
den onder meer 24 bijna afge
studeerde informatrices maan
dag al ingezet terwijl om de
meisjes te ontlasten - vaart
worit gezet achter de proef in
Amsterdam, waar via vijf lij
nen automatisch telefonische
informatie wordt gegeven over
de vertrektijden. Zeer binnen
kort zal dit systeem ook in
Groningen worden ingevoerd.
eerstvolgende trein zullen
moeten wachten.
Personeel
Voor de bemanning van het
uitgebreide materieel hebben
de spoorwegen twaalf extra
conducteurs in dienst geno
men, terwijl de 23 tweemans-
ploegen, die de treinen uit
kammen op zwartrijders, ver
sterking krijgen van zeven
teams. Voorts is om tijd te
sparen - het kopen van trein
kaartjes in de trein vereen
voudigd. Inplaats van de be
kende, door de conducteur uit
geschreven. biljetten komen
er met ingang van maandag
stripkaarten met stroken ter
waarde van één gulden elk.
waarvan er - naar gelang van
de trajectlengte - door de con
ducteur een aantal wordt afge
scheurd. De toeslag, die hier
op wordt betaald, blijft als
voorheen een gulden.
In de personeelssector wordt
gewerkt aan uitbreiding van
Bruggen dicht
Om de kans op vertraging zo
klein mogelijk te houden, is.
met het ministerie van ver
keer en waterstaat overeenge
komen, dat tijdens de spitsu
ren op de drukke trajecten de
bruggen gesloten blijven. Dit
geldt onder meer voor de
Hemburg in Amsterdam, de
brug over de Oude Maas in
Dordrecht en de Delfshaven-,
Schic- en de Koningshaven-
brug in Rotterdam.
Voor de 250.000 mensen met
een 65-plus-kaart houden de
nieuwe maatregelen een be
perking in. Zij zullen vanaf
maandag niet op hun kaart
zen vóór 's morgens half tien
en niet tussen half vijf en
half zeven 's avonds, en zij
zullen op vrijdag, zondag en
maandag niet meer mogen rei-
vrij mogen reizen
De militairen daarentegen in
casseren een voordeeltje. Met
defensie is de NS overeenge
komen dat zij al op vrijdag
middag één uur naar huis mo
gen in plaats van 's avonds,
dit eveneens ter ontlasting
van het spits^erkeer.
Meer bussen
Maatregelen zijn ook genomen
door de 71 bus- en tramonder-
nemingen (die naast de onge
veer 950 trams en metrorijtui-
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het tekort van de Ne-
derlandsc Spoorwegen is vorig jaar
weer groter geworden. Het bedraagt
volgens voorlopige cijfers, 460 miljoen
gulden, tegen 430 miljoen in 1972. De
Spoorwegen rekenen op een over
heidsbijdrage van tussen 325 en 350
miljoen gulden. President directeur
mr. G. de Bruin zei dit gisteren In
zijn nieuwjaarsrede voor het perso
neel.
Wellicht zou het tekort nog wat gro
ter zijn geweest als de oliecrisis de
laatste twee maanden niet een gunstig
effect voor de NS had gehad. Door
o.a. de autoloze zondagen zijn vorig
Jaar beduidend meer reizigerskilome
ters verkocht dan de verwachte acht
miljard. Als de trend doorzet, onder
andere onder invloed van de benzine
distributie, kan dit jaar het record
van 1971 worden gebroken, toen er
8.11 miljard reizigerskilometers wer
den verkocht. De opbrengsten uit het
reizigersvervoer bedroegen vorig jaar
530 miljoen (in 1972 489 miljoen)
gulden en die uit het goederenverkeer
200 miljoen (197 miljoen). De andere
ontvangsten namen met 5 miljoen af
tot 120 miljoen gulden. Tegenover de
ln totaal ontvangen 850 miljoen gul
den stonden 1.3 miljard aan kosten,
tegen 1.237 miljard ln 1972.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG 'In het militaire depot
voor discipline te Nieuwersluis be
staan middeleeuwse toestanden'. Vijf
dienstplichtige artsen van de Lucht
macht hebben dit in een klaagbrief
aan minister Vredeling (defensie) ge
schreven. Zij brachten in het kader
van een opleiding een bezoek aan het
strafkamp.
De briefschrijvers zijn vooral gevallen
over de kleine cellen en het gebruik
van isoleercellen en dwangbuizen. De
fensie erkent dat de cellen te klein
zijn. Ter verbetering van de situatie
zijn nieuwbouwplannen ontwikkeld.
Van de isoleercellen zou slechts zel
den gebruik worden gemaakt en van
de dwangbuizen helemaal niet Het
strafkamp krijgt per jaar ruim zes
honderd man binnen de poorten.
Vervolg van pagina 1
hebben getoond, met op te merken:
'Die gedachte van dringende noodzaak
van solidariteit met het Nederlandse
volk, dat zou huiveren bij houtvuur
tjes, is kletskoek'. Pompidou voegde
hieraan toe dat da Nederlanders ho
pen de positie van Rotterdam als de
drukste haven van Europa veilig te
stellen met de winsten en de wereld
positie die daaruit resulteren. Overi
gens vond de president dat de Neder
landers 'toegroeien naar een Europees
energiebeleid.'
Wat betreft de solidariteit in de Eu
ropese gemeenschap in samenhang
met het Nederlandse standpunt over
Israël merkte Pompidou schertsend
op dat deze solidariteit met Neder
land zal groeien 'doordat de prijzen
voor Nederlands aardgas zich solidair
zullen betonen met die voor de olie
daar zit ook niefs abnormaals in.'
De Franse president besloot dat Euro
pa lange tijd een confederatie van
landen zal blijven, die er heel anders
uitziet als de 'vaders van Europa' zich
hadden voorgesteld. De gemeenschap
pelijke energiepolitiek heeft overigens
vooruitgang geboekt en Nederland
staat niet op het punt zich van Euro
pa te verwijderen, aldus Pompidou.
Zal het meevallen of wordt het zoals op deze foto?
gen, (1600 stadsbussen en 2260
bussen voor het regionale ver
keer hebben rijden). Dit park
zal waarschijnlijk worden uit
gebreid met ongeveer duizend
van de 3300 touringcars.
Méér in te huren bliikt op het
ogenblik onmogelijk omdat
net grootste deel van deze
bussen juist in deze tijd zijn
grote onderhoudsbeurt krijgt.
Deze extra bussen te beman
nen is nog geen probleem: de
meeste chauffeurs van de. nor
maal alleen 's zomers rijdende
Dussen zitten vrijwel allemaal
in de WW en kunnen, aldus
de Koninklijke Nederlandse
Vereniging van Transporton
dernemingen, met één tele
foontje worden opgeroepen.
Van dit 'extra'-wagenpark
heeft de in de bollenstreek
opererende NZH er al 140 ge
huurd, de onderneming Cen
traal Nederland ruim hon
derd, de FRAM in Friesland
veertig, de 'Zuidooster* vijftig,
terwijl ook de vervoersbedrij
ven van de grote gemeenten
uit het extra-arsenaal hebben
geput.
Verscheidene van deze onder
nemingen zullen dit materieel
vooral inzetten voor in te las
sen sneldiensten, die alleen t
kunnen worden gebruikt door
reizigers met een abonnement.
De chauffeurs, die niet ge
wend zijn aan het dikwijls in
gewikkelde kaartsysteem, hoe
ven dan alleen maar af te
stempelen, wat het oponthoud
bij de haltes aanzienlijk be
perkt.
Bekendmaking van deze extra-
dienslen wordt door de onder
nemingen zelf geregeld via ad
vertenties in de dagbladen of
plakkaten in de bussen. 'Wij
gaan ervan uit', aldus een
woordvoerder van de KNVTO,
'dat de nieuwe dienstregelin
gen de eerste dagen nog wat
stroef zullen verlopen. Het zal
nog wel wat improviseren
worden. Maar binnen een
week zullen ze bij de meesten
wel bekend raken. Het is ge
woon een kwestie van inspe
len. Als de mensen eraan ge
wend zijn zal het allemaal
best nog kunnen meevallen'.
