Nederland koopt
Noors aardgas
Concurrentie
positie van
ons land beter
Blyftu
gerust
nogmaar
even
zoeken
naar
de beste
whisky.
Vat 69
wacht
Inventarisatie van
herstructureringsproblemen
zig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf
Ned. fondsen in New York
Nieuwe OESO-regel
voor monetaire
samenwerking
Wall Street sluit hoger
Britse krediet
markt afgeroomd
rROUW/KWARTET ZATERDAG 23 DECEMBER 1972
FINANCIËN EN ECONOMIE T29/K29
LIMBURG
HOOPT OP
NIEUWE
TOEKOMST
door Nico Kussendrager
MAASTRICHT Zuid-Limburg was tot voor een paar jaar de
provincie van de kolenmijnen, liet enige gebied in Nederland
waar bet zwarte goud werd gedolven. De regio leefde van en doof
de steenkool.
De tijd is voorbij. Limburg is een
herstructureringsgebied geworden,
wat inhoudt dat er bezorgd over
wordt gedaan, dat er regelmatig no
ta's verschijnen en dat er (althans
in het geval-Limburg) hoop is op
een nieuwe toekomst. De kolenin-
dustrie kwam rond 1900 tot ontwik
keling toen de eerste mijnen in het
oostelijke gebied, rond Kerkrade en
Heerlen, in produktie werden geno
men. Tot dat tijdstip was Limburg
een overwegend agrarisch gebied
met slechts één industriestad: Maas
tricht. Al zeer snel leidde de mijnin
dustrie tot de vestiging van grote
toeleverende bedrijven en de groei
van een chemische industrie, met de
bouw van een nitrogeenfabriek als
eerste stap. De mijnindustrie in
Limburg groeide stormachtig, zij het
met horten en stoten die ongeveer
samenvifelen met perioden van eco
nomische bloei en economische te
ruggang.
In 1960 bedroeg het totale aantal
arbeidsplaatsen voor mannen in
Limburg 170.000, waarvan 65.000 in
de Oostelijke Mijnstreek. Van deze
Zuidlimburgse arbeidsplaatsen kwa
men er 55.000 direct of indirect
voor rekening van de mijnindustrie,
waarvan alleen al in de Oostelijke
Mijnstreek 42.500, of 67 procent van
de totale werkgelegenheid voor man
nen. In die tijd was de totale Lim
burgse bevolking voor 70 procent
afhankelijk van de mijn en 30 pro
cent van het totale inkomen werd
door de mijnindustrie geleverd. De
mastodont, die in 1958 zijn grootste
gedaante aannam, liet weinig of
geen zelfstandig leven binnen zijn
bereik toe.
Crisis
En viel daarom des te harder toen
de crisis op de Europese kolenmarkt
uitbrak. Terwijl in de mijnindustrie
de belangrijkste kostenfactor (lo
nen) stormachtig steeg, werden olie
en gas in verhouding aanmerkelijk
goedkoper. In Slochteren' werd een
gigantische gasbel aangeboord die de
overheid zo veel en zo efficiënt
mogelijk wilde gebruiken. Kolen
werden uit de markt geprijsd.
De conclusie kon alleen maar lui
den: de Limburgse mijnen moeten
dicht en liefst zo snel mogelijk. De
Belgen en Fransen deden dat, maar
hier ging het iets voorzichtiger. De
regering wilde een geleid en gelei
delijke ontwikkeling, vooral gezien
de sociale consequenties. In een mo
no-cultuur als Limburg op dat mo
ment was zou het binnen een zeer
beperkt aantal jaren verdwijnen van
de kolenindustrie rampzalige gevol-
Nodig
Dat aanlokkelijk maken is wel nodig
ook. Tot op heden is de omschake
ling van Limburg achtergebleven bij
de prognoses. Met name de Oostelij
ke Mijnstreek blijft het zorgenkind.
Tot en met vorig jaar verdwenen er
22.500 arbeidsplaatsen, waarvoor
Het mijntijdperk is ten einde. Limburg zoekt naar nieuwe wegen.
gen hebben gehad. 'Geen mijnslui-
tingen zonder vervangende werkge
legenheid', luidde daarom het devies
toen de toenmalige minister van
economische zakan, drs. J. M. den
Uyl de mijnnota in de Heerleense
Stadsschouwburg presenteerde (de
cember 1965).
Het is niet helemaal zo uitgekomen
als toen werd verwacht. Een om
schakeling als deze verloopt in de
praktijk aanmerkelijk stroever dan
op papier. Belangrijkste handicap
was het inzetten van een economi
sche recessie die eigenlijk niemand
had verwacht. Aangetrokken door
een door de overheid ingestelde pre
mieregeling kwamen in 1966 nog 13
nieuwe bedrijven naar Limburg om
voor de zo broodnodige vervangende
werkgelegenheid te zorgen, in de
twee jaren daarna nog iets meer, zij
het met minder arbeidsplaatsen
(ruim 7000 tegen 2 maal ruim 2000),
maar toen was het afgelopen. Vorig
jaar werd een dieptepunt bereikt
met slechts 7 vestigingen die voor
385 arbeidsplaatsen zorgden. Dit jaar
ziet er wat optimistischer uit: in het
eerste kwartaal vestigden zich drie
bedrijven met een totale vraag van
5.75 werknemers en in industriële en
politieke kringen in Limburg ver
luidt dat 'er naar alle waarschijn
lijkheid nog eind dit jaar een aantal
bedrijven met tussen de 500 en 1000
arbeidsplaatsen naar Limburg zal
komen. DAF verdubbelde in Born
zijn produktiecapaciteit. En dat zou
tezamen meer zijn dan in de afgelo
pen twee jaar is bereikt.
In de oktober dit jaar verschenen
Derde Mijnnota resumeert minister
Langman (economische zaken) dat
er sinds 1965 met behulp van de
overheidspremie 75 nieuwe vestigin
gen en 47 uitbreidingen zijn verwe
zenlijkt met 11.480 bezette arbeid
splaatsen, waarvan 3800 door oud
mijnwerkers worden ingenomen. De
bewindsman gaat uitbreiding en ves
tiging nog aantrekkelijker maken
staat in dezelfde nota door het
verhogen van de premie tot 15 pro
cent van de investering (nu 10 pro-
- cent) met een maximum van 1,8
miljoen 1,2 miljoen). En, beloof
de hij verder-, de verplaatsingsrege
ling die voor het Noorden geldt
wordt ook van kracht voor Limburg.
slechts 10.500 (nog niet eens de
helft) in de plaats kwamen. De
verklaring voor het vertrek (migra
tie-verlies) uit de streek en voor de
snel toegenomen pendel is daarom
ook niet ver te zoeken. Vooral de
jongeren geven er de voorkeur aan
in Duitsland te werken in plaats
van in de eigen streek. Zeker 15.000
Limburgers trekken iedere dag de
grens over om daar het dagelijks
brood te verdienen. Juist de groep,
die een belangrijke stuwende factor
zou kunnen zijn, zoekt zijn heil in
het buitenland.
Oplossing van dit probleem is niet
alleen het halen van meer werkgele
genheid naar Limburg en vooral de
Oostelijke Mijnstreek, maar vooral
ook een betere selectie van bedrij
ven die voor de premieregelingen in
aanmerking komen. De nieuwe
werkgelegenheid moet kwalitatief
kunnen concurreren met de Duitse,
wil zij aantrekkelijk zijn.
Vaak nog wordt in Limburg betwij
feld of de basis van de nieuwe
werkgelegenheid die wordt aange
trokken wel altijd even solide is.
'De gretigheid en het enthousiasme
waarmee de provinciale autoriteiten
armenzwaaiend nieuwe ondernemers
in Zuid-Limburg verwelkomden zul
len het kritisch onderscheidingsver
mogen wel eens verloren hebben
doen gaan', zo luidde het verwijt.
Daarom moet nu worden gemikt op
hoogwaardige werkgelegenheid om
dat men met het aantrekken van
zwakke bedrijven over een aantal
jaren weer in de problemen zit.
Groei
'Bij het aantrekken van nieuwe
werkgelegenheid zal men nu reeds
moeten inspelen op de zich aankon
digende groei van de mannelijke
beroepsbevolking', zo staat te lezen
in de publikatie Taakstelling op eco
nomisch terrein van het Economisch
Technologisch Instituut Limburg
(ETIL). En enkele pagina's verder:
'Industrie en diensten zullen teza
men in Limburg in de komende 15
jaren moeten groeien met 92.000
arbeidsplaatsen.' De Oostelijke Mijn
streek zal daarvan bijna de helft
nodig hebben.
Ommekeer
Op een ommekeer ten goede is,
ondanks de pessimistisch stemmende
ontwikkelingen van de voorgaande
jaren, enige kans. 'Het weer aan
trekken van de conjunctuur, de gun
stige geografische situatie en het de
eerstkomende jaren te verwachten
relatief ruime aanbod van arbeids
krachten', worden in de laatste
Mijnnota als lichtpuntjes genoemd.
Economisch geografisch zou Lim
burg het inderdaad slechter getrof
fen kunnen hebben:
De infrastructuur in Limburg is
niet slecht. Het wegennet is uitge
breid en gemoderniseerd en de
schut- en vervoerscapaciteit van het
Julianakanaal en de Maas is uitge
breid. De weg tussen Hamburg en
Parijs E 3) die dwars door Noord-
Limburg loopt is zo goed als klaar
en de E 9 tussen Amsterdam en
Luik is tot Maastricht gereed. Ook
voor trein- en luchtverkeer is Lim
burg goed toegankelijk.
Er is een ruim en goed gekwali
ficeerd arbeidspotentieel op korte
afstand van elke vestigingsplaats
omdat de dichtheid van de bevol
king drie maal zo hoog is als het
landelijk gemiddelde. De Limburger
heeft, naar altijd wordt gezegd, een
positieve instelling ten opzichte van
werken. Wat zware arbeid is heeft
hij in de mijn wel geleerd. Potenti
eel is een heel hoog percentage pen
delaars bereid om weer in de eigen
provincie te werken ('De Limburger
is erg gehecht aan zijn gewest)
maar het loonverschil met de andere
kant van de grens moet niet te
groot worden. Limburg heeft ook
een groot aanbod van vrouwen wat
met name voor de dienstverlenende
sector gunstig kan zijn. Een geschie
denis wat betreft vrouwenarbeid
heeft Limburg echter niet, omdat
men deze in de mijnindustrie niet
kende.
Er is een redelijk veelzijdig pa
troon van al bestaande industriële
en dienstverlenende instellingen
waar nieuwe bedrijven van kunnen
profiteren.
Markten zijn nabij hoewel men
bevolkingsconcentraties als IJmond
en Rijnmond mist.
Er zijn schier eindeloze vlakten
industrieterrein die liggen te wach
ten om te worden volgebouwd. Lang
naar ruimte zoeken hoeft in Lim
burg geen enkel nieuw bedrijf.
Optimistische Limburgers weten
met overtuiging uit te leggen dat
hun gebied slechts aan een paar
economisch geografische factoren
niet voldoet: het is niet toegankelijk
voor diepstekende schepen, er zijn
nog geen grote bevolkingsconcentra
ties en de wetenschappelijke boven
bouw uit eigen regio ontbreekt nog,
maar dat zal over een aantal jaren
ook verleden tijd zijn. 'We zijn nog
niet een echt industriële provincie,
maar wat niet is kan zeker komen',
zo verzekert men.
Angst
Tot angst en beven van een aantal
Limburgers die niet helemaal ten
onrechte bevreesd zijn voor aantas
ting van het bronsgroen eikenhout
door vuilbrakende bedrijven en ver
pesting van het landschap door lelij
ke industrieën. Vestiging van een
tweede chemische industrie in de
Schinveldse bossen is één van hun
schrikbeelden. Voorstanders van een
snelle economische ontwikkeling
merken daartegenover op, dat een
tweede industriële motor noodzake
lijk is en dat dan o.a. moet worden
gedacht in de richting van een kapi
taalintensieve industrie als de che
mische. Waar dan weer tegenover
wordt gesteld dat een 'schone', ar
beidsintensieve industrie nog harder
nodig is. 'Limburg moet op z'n tel
len passen', zo waarschuwen ze. 'Het
Ruhrgebied leert dat door ondoor
dachte industrialisatie vuil en stof
in heuvelachtige gebieden nog ge
vaarlijker en hinderlijker zijn dan
elders.'
Behalve het milieuprobleem rijst in
herstructurerend Limburg ook een
groot sociaal probleem. Niet alleen
werkloosheid en vervroegde pensio
nering hebben sociale consequenties,
ook de omschakeling van de mijn
naar de fabriek is niet altijd even
glad verlopen. De mijn kent het
eentonige arbeidsritme van de mo
derne industrie niet. Een sociaal
probleem bestaat vooral ook bij de
grote groep beambten. 'Voor admini
stratief personeel is de afgelopen
jaren een structureel verschil tussen
vraag en aanbod ontstaan. In het
bijzonder de herplaatsingsmogelijk
heden voor enkele categorieën mijn-
beambten zijn daardoor geleidelijk
geringer geworden', aldus de laatste
Mijnnota. Voor eind dit jaar wordt
in Limburg gerekend op zeker 2000
werkloze beambten. Verplaatsing
van rijksdiensten zou vooral voor
hen bijzonder welkom zijn. In de
Mijnnota zijn daarover vrij vage toe
zeggingen gedaan. De minister on
derzoekt de mogelijkheid, zo heet
het, of er binnen vier tot vijf jaar
2000 'witte boorden-arbeidsplaatsen'
naar het herstructureringsgebied
kunnen worden overgeplaatst. Maar
daartegen is vanuit het Haagse weer
verzet gerezen.
Zo blijven er problemen en dat
zal nog wel even duren ook.
Zeker tot 1985 als, naar ver
wachting van de regering, de
herstructurering achter de rug
zal zijn. Limburg hoopt het van
harte, maar loopt niet over van
vertrouwen. Toen minister An-
driessen in 1960 werd gevraagd
of de mijnen moesten worden
gesloten antwoordde hij: 'Waar
denkt u aan? Geen sprake van'.
Deli
BOTTERDAM Ook in het tweede
halfjaar is de gang van zaken bij Deli-
Maatschappij over het algemeen be
ledigend geweest. Het resultaat over
deze periode zal echter, evenals vorig
har het geval was, niet op hetzelfde
Peil liggen als dat over de eerste zes
maanden van het jaar. Toen bedroeg
de winst ƒ4,7 min ofwel ƒ7,46 per
aandeel van 75.
to het halfjaarbericht sprak Deli het
vertrouwen uit dat het totale resul
taat over 1972 niet bij dat over 1971
PU achterblijven, toen de winst ƒ8
®to (ƒ12,70 per aandeel) was. Deli
'egt in een bericht dat nu een hogere
laarwinst in het vooruitzicht kan wor
den gesteld.
Nederhorst
GOUDA Nederhorst bouw heeft
P°g juist dit jaar een opdracht ge
hoekt voor de bouw van een omvang-
r'lk projekt in Dortmund. Met deze
opdracht is iets meer dan ƒ40 min
Bemoeid, aldus Nederhorst.
AGO
AMSTERDAM AGO verzekeringen
leeft in 1972 van de haar toever-
«ouwde spaarpremies van verzeker
den een belangrijker deel in onroe
rende goederen belegd.
In 1971 "ond uitbreiding plaats met
jannkopen ten bedrage van 29 min Vclll Boxtel
tot een totaal van ƒ189 min (balans-
baarde) aan vaste eigendommen. Dit
Jaar werd tot dusverre reeds per saldo
90 min geïnvesteerd.
Deze investeringen betreffen niet al
leen voor verhuur bestemde nieuw
bouwwoningen, waarvan er in 1972
tot nu toe 374 voor bewoning gereed
kwamen, doch omvatten ook een re
cente aankoop van een aantal bestaan
de kantoorgebouwen in Den Haag en
omgeving, waarin o.m. enige overheids
instellingen zijn gehuisvest.
Ned. Middenstandsbank
AMSTERDAM De Nederlandsche
Middenstandsbank zal op 2 januari
a.s. een interim dividend over het dan
afgesloten boekjaar 1972 betaalbaar
stellen. Deze uitkering wordt gedaan
in de vorm van een keuze dividend
en wel naar keuze van de aandeelhou
der ƒ4,50 in contanten of ƒ2,50 in
aandelen ten laste van de agioreserve.
Hoewel het jaarresultaat uiteraard
nog niet bekend is, staat het aldus
het bestuur al wel vast dat de
winst over 1972 gunstig zal zijn. De
winst over het le halfjaar 1972 was 15
pet hoger dan in de overeenkomstige
periode 1971. Het slotdividend zal be
gin maart bij het verschijnen van het
jaarverslag bekend worden gemaakt.
FORD
De Nederlandsche Ford Automobiel
Fabriek zal op 2 januari 1973 een
interim dividend van 14 pet betaal
baar stellen. Over 1971 werd in totaal
10 pet uitgekeerd, tegen 34 pet over
1970.
EINDHOVEN De electrotechnische
aannemingsmaatschappij Nolte gaat
het aandelenpakket van Van Boxtel
elektrotechniek overnemen. Met Van
Boxtel in Tilburg is hierover overeen
stemming bereikt. Van Boxtel in Til
burg is hierover overeenstemming be
stemming bereikt. Van Boxtel electro-
techniek is een elektrotechnisch instal
latiebedrijf waar ongeveer 160 mensen
werken.
Tegelijkertijd heeft Turksma in Dor
drecht de meerderheid verworven in
Van Boxtel detailhandelsbedrijven.
Turksma heeft medegedeeld de aande
len van andere aandeelhouders in van
Boxtel tegen gelijke koers te zullen
overnemen, indien deze voor eind
1973 worden aangeboden.
Het personeel van'de betrokken be
drijven is op de hoogste gesteld, aldus
een bericht van van Boxtel. Over de
sociale gevolgen van deze overnemin
gen voor het personeel, is volledige
overeenstemming bereikt met de be
trokken vakorganisaties, zo wordt ge
zegd.
Kon. Olie noteerde op 22 december S 39%
(39%— Ti); Philips S 16'.—(16%—%):
Unilever $45—% (4515%) en KLM $33%
(33%). Opgave duPont. Giorc. Forgan.
EFFECTENKOERSEN
AVONDVERKEER
AMSTERDAM In het telefonisch
avondverkeer kwamen gisteravond de
volgende koersen tot stand (tussen
haakjes staat de officiële slótkoers van
gistermiddag: AKZO 72.30 (71.70),
Hoogovens 84gb (83.60), Kon. Olie
120.80 (120.80). Philips 52.80gb-52.90gl
(52.90), Unilever 142.50 (142.60), KLM
110.50gl (110.10).
PARIJS Een Europees consortium, waarin gasbedrijven uit Duits-
Land, Nederland (Gasunie), België en Frankrijk verenigd zijn, heeft
met de Amerikaanse oliemaatschappij Philips een contract afgeslo
ten voor de levering van een zeer grote hoeveelheid aardgas, afkom
stig uit het Noorse deel (Ekofisk) van van continentale plat in de
Noordzee.
Productiviteit fors toegenomen
DEN HAAG De concurrentiepositie van ons land is in 1972 verbe
terd ondanks een loonsomstijging van 12 Va procent en de opwaarde
ring van de opwaardering van de gulden in december 1971. De betere
concurrentiepositie ls het gevolg van een 'forse' toeneming van de
produktiviteit, aldus een economisch jaaroverzicht samengesteld door
het ministerie van economische zaken.
De industriële produktie is in enige
bedrijfstakken, na de vertraging in
1971, weer flink toegenomen. Hier
tegenover staat echter een stijging
van de werkloosheid en een daling
van de investeringen van het bedrijfs
leven in vaste activa. De economische
ontwikkeling gaf nogal een gemengd
beeld te zien, zo concludeert het mi
nisterie.
De uitvoer steeg in de eerste tien
maanden van 1972 met tien procent,
terwijl de invoer selchts toenam met 2
procent. Dit had tot gevolg dat de
invoer voor een 'ongekend hoog' per
centage door de uitvoer werd gedekt,
nl. 99 procent. Dit resultaat kwam
onder meer tot stand door een verbe
tering van de ruilvoet: de verhouding
tussen uitvoer- en invoerprijzen ver
anderd enigszins in het voordeel van
Nederland.
PERSONEELSBESTAND
De produktiestijging heeft zich vol
trokken bij een vaak nog inkrimpend
personeelsbestand. Dit wijst op een
sterke verhoging van de arbeidspro-
duktiviteit. Een aanzienlijke vooruit
gang in de produktiviteit is op zich
zelf niet ongebruikelijk voor de eerste
fase van een conjunctureel herstel: de
invloed van inschakeling van tijdelijk
ongebruikte reserves in de capaciteit
doet zich dan gelden. De sterke verho
ging van de produktie kan daarnaast
worden toegeschreven aan rationalisa
tie in het bedrijfsleven, ter verrui
ming van de winstmarges, die in de
voorafgaande jaren zijn geslonken.
De industriële produktie met inbe
grip van de aardgaswinning en de
expansie bij de openbare nutsbedrij
ven is in de eerste negen maanden
van het nu bijna verstreken jaar met
PARIJS Op 1 januari worden nieu
we regels van kracht voor de monetai
re samenwerking tussen regeringen
en centrale banken van de landen die
bij de organisatie voor economische
samenwerking en ontwikkeling (OE
SO) zijn aangesloten. De organisatie
deelde vrijdag mee dat achttien van
de drieëntwintig lidstaten overeen
stemming hebben bereikt over een
wisselkoers garantie voor de kassaldo's
die de Centrale Banken in eikaars
nationale valuta aanhouden.
Ook is een nieuwe commissie voor
monetaire en deviezenzaken gevormd
waarin alle OESO-landen vertegen
woordigd zijn. Deze regelingen komen
in de plaats van de Europese monetai
re overeenkomst die eind dit jaar
vervalt. Aan de regeling voor de wis
selkoersgaranties doen de Centrale
Banken van de Verenigde Staten, Ca
nada, Japan, Ierland en België-Luxem-
burg mee. De Britse Centrale Bank is
wel met de regeling akkoord gegaan
maar doet niet mee zolang het pond
sterling geen vaste wisselkoers heeft.
De regeling geldt voor bedragen die
een Centrale Bank op een rekening
bij een andere Centrale Bank heeft
staan in de valuta van deze laatste
bank en die gebruikt worden als
werkkapitaal. De details van de rege
ling hebben de centrale banken uitge
werkt. Ze zullen ook verantwoordelijk
zijn voor de uitvoering, die in over
eenstemming moet zijn met de richt
lijnen die daarvoor in de raad van de
OESO zijn aangenomen.
9 procent gestegen. De aardgasproduk-
tie 24 procent) en de openbare
nutsbedrijven (-f 18 procent) legden
nogal wat gewicht in de schaal. Zon
dert men deze sectoren uit, dan was
de stijging 5 procent. Uitschieter*
waren chemie en de aardolieraffina
derijen met een produktiestijging van
ca. 12 procent.
PRODUKTIESTIJGING
De metaalindustrie, de grootste tak
van industriële bedrijvigheid, bracht
het eerste halfjaar tot een produktie
stijging van 5,5 procent. Niet alle
industrietakken konden in 1972 een
produktiestijging bereiken. Zo daalde
de voortbrenging in de schoeisel- en
kledingindustrie in de eerste 9 maan
den onder invloed van de internatio
nale concurrentie met ca. 7 procent.
In de textielindustrie lag de produk
tie in het eerste halfjaar 2 procent
beneden het niveau van hetzelfde tijd
vak in 1971. Ook in de lederindustrie
daalde de produktie. nl. met 7,5 pro
cent in de eerste 9 maanden. In de
voedings- en genotmiddelenindustrie
kwam de produktie in dit tijdvak
bijna 2 procent boven het niveau van
het vorige jaar. in de rubberindustrie
2 procent en in de papiernijverheid
2,5 procent. In de sector bouwmateria
len en aardewerk gaf de produktie
een daling te zien met 2 procent, een
resultaat dat nauw samenhing met de
ontwikkeling in de bouwnijverheid.
(Advertentie)
DOW JONES INDEX
Indusl. Sporen Utll. Obi. Mods
20 dec. 1004.82 224.27 120.21 74.89 475.4
21 dec. 1000.00 223.15 119.28 75.07 475.6
22 dec. 1004.21 224.81118.93 74.94
lol.
H.
20 dec. 18.490 19.500 1.811 515 950
21 dec. 18.290 21.240 1.849 562 948
22 dec. 12.540 18.680 1.779 846 589
Koersen in Montreal
Asbestos Corp.
Canada Fund.
Consol Balhurst
Dom Tar Chem
Husky
Nat. Gas
Mass Ferguson
Nat. Resources
Shell Canada
68.13
De Franse oliemaatschappijen elf-Erap
en CFP-Total, die samen met Philips
en enkele andere maatschappijen het
betrokken Noorse deel exploiteren,
hebben in een verklaring in Parijs
bekendgemaakt dat het contract de
levering omvat gedurende 20 jaar van
10 tot 12 miljard kubieke meter gas
per jaar voor een totaal bedrag van
11 tot 13 miljard. Het aardgas wordt
via een leiding van 400 km naar
Duitsland vervoerd waar het voor de
helft zal worden geleverd aan Duitse
kopers (Ruhrgas) en voor de andere
helft aan Gaz de France (Frankrijk),
Distrigaz (België) en Gasunie (Neder
land). De verdeling van de tweede
helft onder de genoemde bedrijven is
niet bekendgemaakt.
Het Europese consortium heeft het
contract uiteindelijk kunnen wegka
pen voor de neus van het Britse
bedrijf Gas Council. De lange duur
van de onderhandelingen voordat het
contract een feit was (men heeft twee
jaar onderhandeld) bewijst het grote
economische belang van het aardgas
uit' de Noordzee voor Europa. Naar
verluidt wordt de tweede helft van
het gas via Nederland gelijkelijk on
der de Gasunie, Distriga en GAZ de
France verdeeld. Met de levering zal
naar verwachting in oktober 1975
worden begonnen.
LONDEN De Britse overheid heeft
donderdag de kredietverlening door
de banken verder beperkt om de in
flatie te bestrijden. De Banken kregen
de opdracht voor onbepaalde tijd twee
procent van de per 13 december bij
hen gedeponeerde gelden renteloos bij
de Bank of England te plaatsen. Daar
door wordt ongeveer 3,3 miljard aan
de algemene kredietverlening onttrok
ken. De maatregel geldt voor alle
banken en financiële instellingen die
deposito's kennen, behalve die in
Noord-Ierland. De helft van de plaat
sing bij de centrale bank dient op 3
januari te geschieden en de andere
helft op 17 januari. Op 9 november
werd al een speciale regeling getrof
fen waardoor één procent bij de Nati
onale Bank moest worden uitgezet.
NKW YORK
AC'F Industries
Airco
Allied Chemical
Alum Co of Am
American Brands
American Can
Am Cyanamld
Am Electr Power
Am Meial Climax
Am Motors
Am Smelt C Ref
Am Tel Tel
Ampex
Anaconda
Armco Steel
Atlant Richfield
Beudlx
Hethl Steel
Boeing
Burlington Ind
Can Pacaflc Ry
Celanese
Chase Manhattan
Chesap 4 Ohio R
Chrysler
Cities Service
Colgate-Palmollva
Coll Industries
Commonw Edison
Cons Edison
Cont Can
Conl Oil
Curtlss Wright
Curtiss Wright A
Dart Ind
Deere and Co
Dow Chemical
Du Pont EI)
Eastman Kodak
First Nat City
46% 46:»
18% 18
29% 29%
53% 52%
42% 42%
31'i 31%
31% 31%
29 U 29%
31% 32 li
R'": HVi
18% 18%
50% 51%
23% 23%
78 77%
28% 29 '1
24% 24%
36% 36%
54 U
54%
46% 46%
38% 38%
46'. 46%
91% 91%
21 20%
37 36%
25 25%
30 30%
3S%
32%
33%
42%
143 145%
76% 76%
7S i 78%
21% 21%
30% 30%
89% 90%
62 62' i
24 24%
30% 31%
26'i 26%
386 390%
38% 38%
31% 31%
40' i 40%
56% 57%
Admiral Corp 16% 16:'.
Allengheiiy Pow S 23% 24
Akzona 29% 30
Am Standard 12% 13%
Amsted Ind 43 43V»
Balt Ohio 4%%47>.,b
Bayuk Cigars
Can Breweries
Cerro
Chadbuurn Goth
Chase Select Fd
Columbia Gas
Cominco
Cunt 'telephone
Fluor Corp
5%
15%
2%
11.49
31%
24%
25%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Motors
Gen Publ Utll
Gen Tel El
Getty Oil
Gilette
Gimbel Brothers
Goodyear 1 and R
Gulf Oil
Illinois Centr
Instlco
Int Busln Mach
Intern Harvester
Int Nick of Can
Int Paper
Int Tel Tel
Ling-Temco Vougl
Lltlon Ind
Lockheed Aircraft
Marcor
Martin Marietta
May Dep Stores
McDonnell Oougla
Mobil Oil Corp
Nal Biscuit
Nabisco
Nal Distillers
Nal Gypsum
Nat Steel
Nat. Lead Ind.
North Am Ruckw
Int Bnk for Rec 99%b99%b
Int Klav Frag 82% 82%
Int Paper tl4) 61 60
Interspar 25.80 25.81
Kansas City Ind 41% 42
Kansas Power 29% 29
KLM 33% 33%
Kroger 22% 22
Lease» 17% 17%
Lone Star Cement 24% 24%
Lehman 17 17%
Pac Gas and El.
Penn. Central
Pepslcn
Phelps Dodge
Phillip Morris
Phillips Petr
Procter Gambl
37% 37%
113% 115%
42 41%
107% 108%
RCA 35% 36%
Republic Steel 25'i 25%
Reynolds Ind 50% 51%
Royal Dutch Petr 39% 39%
31% 31%
113% 113%
55% 54%
20% 20%
45% 45»'.
49% 49%
'RV. 48%
Santa ft Ind.
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Railway
Sperry Rand
Stand Oil Calif
Stand Oil Indiana
Exxon Corp
Studebaker-Worlhl
Sun Oil
Texas Gulf 36% 37%
Texas Insl 169% 169»»
Transamerlca 17% 17%
Unilever
Union Carbide
Unl Royal
Unlied Aircraft
United Brands
t'S Steel
45 45%
49'A 49%
15% 15%
4i 45%
11' 11%
31 31'.
West Union Tel 45% 46%
Westirighouse El 43% 43
Wqiilworlh 30% 31%
Nat Can
NY Centr A
North West R
N Am Phillips Co
Occidental Petr
16% 16%
7% 7%
71% 71%
34% 33",
Standaid Brands
Tandy
liniun Electr
United Corps
Untied Gas
55 54%
43 43%
17% 17%
9% 9%
17% 18'/,
34% 34% f Madison Fund
12 12% Western Bar