)en Uyl en Andriessen
braten toch met elkaar
haal 'n
kerstkado
vooruw
zomervakantie
Prijzen verlaagd van
driehonderd artikelen
Siitouropa*
Particuliere avond-universiteit trèkt
Ruppert sal resultaten registreren
't'e^u 50.000
Palermo
oor
»a
lizend gulden
een iet betaald,
van ',t Van Veen
AlsAirtourNespanda u adviseert:
Watdoetudan?
'n advies van Airtour Nespanda
Het weer
Drs. Bergman: gewone universiteiten schieten voor avond-student tekort
Al duizend
juristen staan
ingeschreven
UW/KWARTET VRUDAG 15 DECEMBER 1972
BINNENLAND
T3/K5
ADVERTENTIE
onze parlementsredactie
buitt
Jï HAAG De fractievoorzitters van de PvdA en KVP drs. Den Uyl en mr. Andriessen zullen
"oude! r wordt verwacht toch praten over de vorming van een progressief minderheidskabinet. Informa-
inden
rerzoek van informateur Ruppert
ten beide partijen gisteren uitvoe-
lsda8 over de mogelijkheid van zo'n
er} G rek nagedacht. De fractievoorzit-
j'0?1 ran de PvdA, drs. Den Uyl bleek
V1! loe bereid. Mr. Andriessen zal
den:
laag nadat hij overleg zal hebben
nevi' eegd met de fractievoorzitters van
le reide andere confessionele partij-
mr. Biesheuvel (ARP) en drs.
1 bus (CHU), het standpunt van
wbur fractie meedelen. Verwacht wordt
ne P er dat er tegen het gesprek geen
ima grote bezwaren worden aangete-
terd;
Andriessen verklaarde eerder de-
dèeek nog dat een gesprek met drs.
Uyl weinig zin zou hebben omdat
kefde constructie-Den Uyl aan de
slechts de rol van bijwagen zal
ïse V Jen toebedeeld. Ondanks deze ver-
ag 21 ng heeft dr. Ruppert de beide
rk gi
Bui
iel
lijnen nader worden besproken.
T
h ni':
Of
is al MSTERDAM Met een ge
was niddelde van duizend gulden
er dag stromen de giften voor
tterl 'alermo' binnen! De Trouw-
iden 'mrtet-actie ten bate van het
■srk van de Waldennen in de
oofdstad van Sicilië slaat bij-
wtder goed aan. Het is hart
verwarmend te ervaren dat zo-
tien daadwerkelijke belang-
v!, Itlling tonen voor evangelische
5 rbeid op een voorpost. Het is
iet minder verheugend, dat
3 n Nederlandse protestanten op
163 wijze deelnemen aan het
ulpwerk van de protestantse
13'1 erken in West-Duitsland en
Zwitserland, die samen de bouw
an een indrukwekkend oecu-
,ot r nei}^c^ centrum voor dienstver-
70. wing in het oude Palermo mo-
'5; elijk maken.
d['' lonk zij de steun van onze
beij eierskring lijkt het er alleszins
&P, dat we in januari aan ds.
'an(wcia en de zijnen f75.000
>oor de bouw van het kinder-
g«fs odje én een speelplaats in het
0 ieuwe centrum 'De Noteboom'
DEI unnen aanbieden. En daar-
K laost mogelijk toch geen
(Hl 'rome wens zouden we
- j 'raag Piëtro Panascia en z'n
J, j vrouw, die een leven Idng gepi-
irei mierd hebben onder onvoor-
lyj telbaar moeilijke omstandighe
den, willen uitnodigen voor een
roek aan Nederland, teneinde
on het Trouw-Kwartetbedrag
versoonlijk aan te bieden, na
wens U allen. Het echtpaar is
29 nog nimmer buiten Italië ge-
jtin oeest! Maar dan moeten we nog
mil ren volhouden. Wie nog om
miwelke reden terzijde bleef staan
69 - wordt nü gevraagd met ande-
ste en de ontbrekende 25.000 te
1 ealiseren. Het betekent waar-
tchtige steun aan koninklijk
oerk!
blijft: Op naar de
2.3. 75.000 voor ds. Piëtro Pana-
wi cia en de zijnen.
chi itften zijn welkom onder ver
at u6 /19 Soulaas voor Palermo',
9- "ia het centrale gironummer
1 >an de NV De Christelijke Pers
39. Amsterdam 26 92 74. Of op
ton [aar rekening bij de Ned. Mid-
"J r^tondsbank, Herengracht,
ynsterdam, no. 69.73.60.768.
h* ™0r Amsterdam en omgeving:
38 l&neentegiro X 500.
fractievoorzitters gevraagd of zij een
gesprek willen of niet. De KVP-fractie
vergaderde gisteren urenlang over de
ze kwestie. Drs. Den Uyl van zijn
kant liet echter weten tegen een ge
sprek geen bezwaar te hebben.
Extra parlementair?
'Is het program voor ons echter niet
aanvaardbaar dan zullen we tijdens de
eerste parlementaire discussie al te
gen het kabinet zeggen: ga heen',
aldus mr. Andriessen. De fractievoor
zitter zei ook te verwachten dat er
zich in de kabinetsformatie nog wel
eens een stadium zal voordoen waarin
PvdA, PPR en D'66 meer belangstel
ling zullen hebben voor de vorming
van een extra-parlementair kabinet
dan nu het geval is.
Het schaduwkabinet van Den Uyl is
gisteren in allerijl bijeengeweest om
zich over de programmatische punten
lerfn onzer verslaggeefsters
"itd* I HAAG Minister Van Veen
hee derwijs en wetenschappen)
»ak i t gistermiddag tijdens een
te h' enkomst met de voorzitters
hJj de colleges van bestuur van
Vout iniversiteiten en hogescholen
Dnde igedeeld, dat hij vast van plan
'gesP jet bij stuk te houden wat be-
3n'g thet uitvoeren van de college-
d! «et.
heeft ook laten weten dat het de
aan t van coueges van bestuur is
deze uitvoering van de wet mee
eet erken.
ens het overleg van gistermiddag
te el gebleken, dat het uitvoeren van
OOO-gulden-wet binnen de hoge-
en en universiteiten heel wat
n§ N lijkheden zal opleveren, maar dat
olleges van bestuur toch op korte
kse ijn het tot stand komen van een
won ale administratie van collegegeld-
embi tige studenten zullen bevorderen,
taedl lalatige studenten zal individueel
uwei zen worden op de verplichting tot
betalen van het collegegeld ter
te van 1000 gulden.
:llen betreft de formaliteiten ten aan-
akm, van uitstel van militaire dienst en
te van kinderbijslagverklaringen
i4o staat in het communiqué dat na
iverleg is uitgegeven, geheel onaf
der elijk van de uitvoering van het
gegeldbesluit worden gehandeld,
eij ïjeenkomst, die op het ministerie
gehouden, duurde onverwacht
dec4door de ve^e kritiek, die er van
itwij van colleges van bestuur
uilen Seuit °P de uitvoerbaarheid van
iaatregelen, die minister Van Veen
voorgeschreven. Op 23 januari
:n de minister en de colleges van
iur opnieuw bijeen. Dan zullen de
fties voor het niet-nakomen van de
Drs. Den Uyl
Mr. Andriessen
van het progressieve minderheidskabi
net te beraden. Vooral de punten die
mr. Andriessen al bij voorbaat heeft
verworpen zijn uitvoerig aan de orde
geweest. Globaal is ook over andere
programmapunten gesproken. In deze
kring denkt men een kabinet te kun
nen formeren wanneer het program
niet bij voorbaat door de KVP wordt
afgewezen.
Marcus Bakker (CPN) die gisteren
een gesprek met informateur Ruppert
heeft gehad zei een progressief min
derheidskabinet in veel opzichten te
kunnen steunen. Alleen wanneer het
kiesstelsel grondig zal worden veran
derd trekt de CPN onvoorwaardelijk
zijn steun in. 'Invoering van het kies
districtenstelsel is zeteldiefstal', aldus
Marcus Bakker. De CPN-fractievoor-
zitter sprak voor het eerst sinds 1967
met een informateur. 'Dat was met
Zijlstra. Maar die moest die kleine
fracties wel raadplegen omdat hij zo
graag met Van Mierlo kennis wilde
maken', aldus Marcus Bakker.
Hammerson BOZ
AMSTERDAM Het financieringsar
rangement dat de BOZ-deelneming
Hammerson BOZ Property Corporati
on heeft gesloten met de Belgische
verzekeringsgroep Assurance Generale
is van soortgelijke aard en minstens
van dezelfde grootte als de overeen
komst met het pensioenfonds grafi
sche bedrijven 100 min.). Dit is op
een aandeelhoudersvergadering
meegedeeld.
De vergadering keurde een statuten
wijziging goed, die zich vooral toespit
ste op het creëren van de mogelijkheid
van uitgifte van preferente aandelen
om een mogelijke overval te voorko
men.
Even verder lezen.Want
een advies van AirtourNespanda
kan je niet zo maar in de wind
slaan. Immers, Airtour Nespanda
bezorgde honderdduizenden
mensen in de afgelopen jaren
een zeer prettige vakantie.
Daarom is het een goed advies
een kerstkado te halen. Speciaal
voor uw zomervakantie.
W^t het is? Wel, ondermeer
de kennismaking met een
nieuwe naam: Alrtouropa.
Wanneer u morgen die naam
noemt bij uw boekingskantoor,
krijgt u een geweldig kerstkado.
U moest het maar doen, vindt
Airtour Nespanda.
Want dan weet u morgen
meer over...
Ministerie bekijkt premieverhoging ziektekostenverzekering
Van een verslaggever
DEN HAAG/UTRECHT Sinds het van kracht worden van de prijzencalculatiebeschikking heeft de
Economische Controle Dienst met ongeveer 3.000 bedrijven die hun prijzen hadden verhoogd contact
opgenomen én-in 300 gevallen aangedrongen op gehele of gedeeltelijke ongedaanmaking, omdat de prijs
verhogingen niet of niet geheel in overeenstemming waren met de beschikking.
Overigens, zo blijkt uit een medede
ling van een woordvoerder van econo
mische zaken, is de medewerking van
het bedrijfsleven aan het naleven van
de prijscalculatiebeschikking 'zeer be-
bevredigend'. In bijna alle gevallen
hebben de desbetreffende bedrijven 't
verzoek tot prijscorrectie opgevolgd.
Daardoor heeft de Economische Con
trole Dienst in slechts tien gevallen
proces-verbaal wegens overtreding van
de beschikking opgemaakt.
De prijsverhogingen, waartegen de
ECD is opgetreden, betreffen artike
len, die van belang zijn voor het
gemiddelde prijsniveau, voor het prijs
indexcijfer zowel als voor belangrijke
artikelen. Er is eigenlijk geen sector
van het bedrijfsleven te noemen, die
er uitspringt, aldus de woordvoerder
van het ministerie.
Een ingrijpende prijsverhoging is de
premieverhoging voor de particuliere
ziektekostenverzekering, die binnen
kort ingaat. Het ministerie van econo
mische zaken heeft met de vertegen
woordigers van de ziektekostenverze
keraars over deze zaak gepraat en is
ervan overtuigd, dat deze bedrijven
inderdaad met aanzienlijke kostenstij
gingen te maken hebben. De verzeke
raars hebben daarom het fiat van het
ministerie gekregen, dat overigens
nog nauwkeurig narekent of in alle
gevallen de premieverhoging wel ge
heel gerechtvaardigd is. Mocht dat
niet het geval blijken, dan zullen de
premies weer omlaag moeten tot bin
nen de norm van de prijscalculatiebe
schikking.
De prijscalculatiemaatregel van de re
dering kan de feitelijke ontwikkeling
op het prijzenfront niet ongedaan ma
ken. Maar met deze maatregel mits
krachtig toegepast kan echter wel
een terugdrukken van de prijsstijging
naar de 5procent van het Centraal
Akkoord worden bereikt. Dat moet
mogelijk zijn gezien de ten onrechte
verbeterde winstmarges. Dit schrijft
het NW in zijn officieel blad 'De
Vakbeweging'.
Het NW voelt er daarom niets voor
'om met de wolven in het bos' te
huilen dat de prijzen in 1973 veel
meer dan met 53A procent zullen
stijgen. 'Niet vasthouden aan de doel
stelling van het Centraal Akkoord om
de prijsstijging tot 5% procent te
beperken zou niet minder dan capitu
latie betekenen voor ondernemers die
proberen te halen wat er te halen is',
aldus het NW.
(ADVERTENTIE)
Eris weer 0
koelhuisboter.
Grote hogedruksfeer
Van onze weerkundige medewerker
De afgelopen dagen heeft zich boven
het continent een hogedrukgebied
verder opgebouwd en uitgebreid. In
het centrum is de luchtdruk tot boven
1039 millibar gestegen (Hongarije).
Het maximum blokkeert de oceaande
pressies, die gedwongen zijn via het
zeegebied ten westen van Ierland
naar IJsland of de Noordelijke IJszee
uit te wijken.
In verband daarmee zal het komende
weekeinde droog blijven met meest
boven-normale temperaturen. In som
mige gevallen dringen de oceaande
pressies ook diep in de subtropen
door. Als gevolg daarvan bevinden
zich in de hogere niveaus dan uitge
breide troggen, die soms tot in de
tropen zijn uitgezakt. Aan de voorzij
de ervan (oostkant) wordt warme
lucht tot op hoge breedte opgestuwd,
aan de achterzijde dringt koude lucht
plaatselijk mist
iHVKWn 13.60 H.il
UTRECHT Uiteindelijk is het bestaan van wachtlijsten voor rechtenstudenten
er de oorzaak van dat in oktober 1974 een particuliere avonduniversiteit van start
gaat. Als alles goed gaat tenminste en de energie van de initiatiefnemer tot dit
plan, drs. J. F. T. Bergman (31), doet er geen twijfel aan bestaan dat alles goed
zal gaan. En zijn ideeën blijken,-in praktijk gebracht, aan te slaan: per februari
staan er duizend rechtenstudenten ingeschreven bij de Kring van Utrechtse repe
titoren, waarvan hij nu directeur is. En daarmee is de Kring de grootste faculteit
van ons land.
De Kring bestaat sinds sep
tember 1971 en is bedoeld om
studenten die overdag geen
tijd voor studie hebben of die
in razendsnel tempo willen
studeren, daartoe de gelegen
heid te geven.
Drs. Bergman is uiterst som
ber gestemd over de mogelijk
heden die de gewone universi
teiten deze categorieën studen
ten bieden. In schrille kleuren
schildert hij het onderwijs
aan de universiteit en het peil
van de daar werkende hoogle
raren en wetenschapsmensen.
Zelf heeft Bergman anderhalf
jaar aan de Utrechtse univer
siteit gewerkt: afgaande op
zijn visie op zijn vorige werk
geefster zou je wel kunnen
concluderen dat het niet zo'n
leuke tijd was.
De Kring van Utrechtse Repe
titoren werd opgericht toen
wachtlijsten werden investeld
voor onder andere rechtenstu
denten. Drie mensen, onder
wie drs. Bergman, werkten
mee aan het beginnende insti
tuut. De eerste lichting telde
veertig studenten. Merkwaar
digerwijs géén studenten van
wachtlijsten werden ingesteld
op advertenties afkwamen. In
januari begon een nieuwe (a-
vond)-cursus rechten, met
tachtig nieuwe studenten. Het
ging kennelijk goed, het idee
sloeg aan, er was behoefte aan
een universitaire avondoplei
ding.
Gewoon herhalingen
'Er zijn universiteiten die
avondopleidingen verzorgen
maar dat zijn gewoon herha
lingen 's avonds van de dag
colleges. Drie avonden college
lopen naast je werkkring, en
dan daarnaast ook nog zo'n
twintig uur per week stude
ren. In andere steden was het
soms nog slechter: daar werd
maar een gedeelte van de stof
behandeld. Het foute van dit
principe is, dat je teveel uit
gaat van die situatie met een
leraar voor de klas en de
leerlingen in de klas. De le
raar is niet zo belangrijk
meer: de impuls moet van de
onderwijsvragende uitgaan'.
De Kring werkt dan ook met
een gemengd systeem: er zijn
mondelinge lessen, maar ook
schriftelijke. De cursist kan
zelf kiezen welk soort oplei
ding hij wil gaan volgen. Die
keus bepaalt ook de hoogte
van het cursusgeld. De werk
zaamheden van de Kring van
Utrechtse repetitoren liepen
zo goed, dat Bergman in
maart 'fulltime* ging werken.
Tot die tijd was het een soort
hobby geweest.
Meer richtingen
Omdat er van de kant van de
cursisten ook vraag kwam
naar andere studierichtingen,
gaat de Kring zijn activiteiten
uitbreiden. Toekomstige stu
denten kunnen kiezen uit:
rechten, economie, sociologie
en geschiedenis. En zodra die
opleidingen gerealiseerd kun
nen worden (in 1974), is het
mogelijk van de Kring een
echte universiteit te gaan ma
ken.
'Je moet 500.000 gulden heb
ben en je moet drie facultei
ten kunnen vormen, elk met
vijf hoogleraren. Zo zijn de
VU. de Nijmeegse universiteit,
de Tilburgse technische hoge
school en de economische ho
geschool ook begonnen. De
Kring kan in 1974 dat geld bij
elkaar hebben én die drie fa
culteiten'. Een half miljoen is
een heleboel geld. Maakt de
Kring veel winst?
'We hebben tot nu toe met
verlies gewerkt, maar dat zal
wel veranderen. We werken
overigens niet met de bedoe
ling winst te maken. Als we
een ogenblik zoveel cursisten
hebben, dat we geld overhou
den, dan gaan we de cursus
gelden verlagen'.
Geen subsidie
De Kring denkt niet, dat er
ooit overheidsgelden voor zijn
activiteiten nodig zullen zijn.
'We willen geen subsidie, om
dat daar zo mee gerommeld
wordt. Dat zie je aan de uni
versiteiten. Bovendien: het is
helemaal niet nodig. De men
sen zijn bereid voor onderwijs
te betalen, omdat je er het
later dik uithaalt. Als je het
hebt over gratis onderwijs,
dan moet je niet de onderwijs
instelling maar de studenten
subsidie geven. Dat kan na
tuurlijk alleen bij 'goedkope'
studies: bèta richtingen kosten
veel meer.
Studenten moeten kostenbesef
hebben, ze moeten niet stude
ren omdat ze te lui zijn om te
werken of omdat ze er een
geschikte partner zoeken. Ik
huldig het principe van het
liberalisme: de rijkeluiszoon
tjes mogen de gelegenheid best
hebben om niets te doen,
maar dan moeten ze de studie
kosten wel helemaal betalen'.
Deze visie, die toch meer per
spectief biedt voor rijke men
sen dan voor mensen zonder
veel geld, wordt verkondigd
door een man die zichzelf ui
terst rechts van de PvdA
plaatst en uiterst links van de
WD. 'Vroeger aan de univer
siteit beschouwden ze me als
uiterst links. Nu zeggen ze: de
Kring is een besloten vennoot
schap. dus dat is rechts, dus
het is niet maatschappijkri
tisch. De Utrechtse rechtenfa
culteit gaat er van uit, dat de
student eerst maatschappijkri
tisch gemaakt moet worden en
daarna leert hij dan wel rech
ten'.
Drs. Bergman heeft nog een
paar opmerkelijke meningen
over de universiteit. Zo vindt
hij het peil van de weten
schappelijk medewerkers over
het algemeen niet erg hoog.
'Het zijn vaak kneusjes die
het bedrijfsleven niet wil heb
ben'.
De functie van de universiteit
als onderwijs- en onderzoeks
instituut ziet Bergman niet
zo duidelijk. 'Die taak van
onderwijsgeven en onderzoek
doen kan het bedrijfsleven
veel beter verzorgen. Particu
lieren doen dat veel beter.
Laat de universiteit maar exa
mens afnemen, daar zijn ze
volgens de wet voor'.
De opvatting leidt ertoe, dat
de cursisten van de Kring on
derwijs volgen bij de Kring
en examens afleggen aan de
universiteit. Die extra belas
ting voor het wetenschappelijk
personeel van de universiteit
vindt drs. Bergman gewoon.
De universiteit vindt het niet
leuk, maar kan er niets tegen
inbrengen. De wet zegt niet.
dat er alleen examens en ten
tamens afgenomen mogen wor
den als de student eerst on
derwijs heeft gevolgd. Overi
gens wil de Kring best ook
examens gaan afnemen. 'Eerst
wilden we dat niet, omdat
we dan zo'n indruk van een
'titelverkopend' instituut zou
den maken. Maar nu vinden
we het wel reëel om ook exa
mens te gaan afnemen. Daar
moeien we dan wel» toestem
ming voor krijgen natuurlijk'.
Als die toestemming er is, kan
de opleiding van de Kring
veranderen in een gewone
avonduniversiteit die niets
meer met de andere universi
teiten te maken heeft en ook
niet meer afhankelijk is van
de examen- en tentamenmoge
lijkheden elders. Een hele op
luchting ongetwijfeld voor
beide partijen.
Dat de ideeën van drs. Berg
man, in praktijk gebracht,
aanslaan blijkt wel uit het feit
dat per februari duizend rech
tenstudenten bij de Kring zul
len staan ingeschreven. Daar
mee is de Kring de grootste
juridische faculteit van ons
land geworden.
tot op lage breedten door.
Blokkerende situaties (we hebben er
sinds december 1968 al heel wat ge
had) veroorzaken abnormale weersom
standigheden. Het is niet toevallig,
dat de afgelopen augustusmaand in
Moskou met 36 graden Celsius een
recordhoge temperatuur voor deze
eeuw leverde. Ook de zware neerslag
in de herfst op de Azoren. het Ibe
risch schiereiland en aan de Rivièra
is met zo'n situatie in verband te
brengen.
In oktober 1972 bevonden zich op 50
graden N.Br. troggen op 75 gr. Wes
terlengte en 25 gr. Oosterlengte, dat
is respectievelijk over Canada en Po
len. Laatstgenoemd systeem gaf in ons
land met veel wind uit noordwest tot
noordoost te koude weertypen. In no
vember was de Canadese trap nog
mar weinig oostwaarts opgeschoven,
namelijk tot 70 W.L. (de Oosteurope-
se liep door naar 40 gr. O.L.), zodat
het novemberweer ten onzent nog aan
de koude kant bleef.
In de huidige maand zien we echter
een vore van lage druk van Straat
Davis tot de Azoren, zodat de depres
sies van de Azoren naar IJsland door
lopen en het met de temperatuur in
West-Europa allemaal erg goed zit.
Het is voor de wintersporters in Mid
den-Europa echter niet al te gunstig.
De zon en droge hogedrukwind doet
daar steeds meer sneeuw verdwijnen
en in feite teert men daar nog slechts
op de rijkelijke novembersneeuwval.
Hoog water 16 december Vlisslngen 9.34-
22.18: Haringvliet a/d Zeezijde: 11.10-23.46;
Rotterdam: 12.07- -: Scheveningen 10.46-
23.21: IJmuiden 11.30-: Den Helder 2.13-
14.38; Harlingen: 4.37-17.17; Delfzijl 6.52-
19.46.
GASSELTE De familie H. Vos aan
de Gieterweg 12 ontdekte gistermor
gen in Gasselte brand in de vlak bij
de boerderij staande loosse landbouw-
schuur. Het landbouwersgezin wist
van de 23 daarin gestalde koeien er
15 te redden.
De schuur ging volledig verloren
evenals grote hoeveelheden hooi, stro
en pootaardappelen. Ook een aantal
landbouwmachines werden door het
vuur vernield. De 15 koeien die kon
den worden gered zijn tijdelijk bij
landbouwers in de omgeving gestald.
De oorzaak van de brand is nog
onbekend. De windrichting was geluk
kig gunstig omdat zowel de boerderij
van de heer Vos als een daar nog
naast staande woning anders door de
vonkenregen groot gevaar zouden heb
ben gelopen. Dieren, goederen, zowel
als opstallen waren verzekerd. De
schade wordt geraamd op ruim
100.000 gulden.