Zeven hartpatiënten
bezetten urenlang
cantine ministerie
Maanreizigers
weer ruimte in
J UW
carauan rai
Amerika laat
M.-Oosten
toch rusten
krant
Het Kwartet
i deze krant
'och gesprek
ndriessen
n Den Uyl
Droog
Noordieren in
maart naar
de stembus
De zetterij
Protest tegen beknotting
vakbondswerk in Indonesië
Kakkerlakken in 't Harde:
VVDM in actie voor hygiëne
Gemeentelijke
service aan
invaliden
Shag goedkoper
gekends,
I
I
I
geroosterd brood
ieewe Leidlse Courant
VRIJDAG 15 DECEMBER 1972
53ste jaargang no. 298
vooraanslaande
f prot. christelijke
dagbladen
HISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
nstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441
„Stantvastich ia gheblevan
mijn hart in taghenspoatl"
Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Abonnement 8,76 per maand, per kwartaal 25,90 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
(inenland
jftig mille voor Palermo.5
il of contactlenzen7
■itenland
andt herkozen als bonds-
ïselier 9
ik Zweden zit
5t polarisatie 9
rk
crk en sexualiteit 2
moefti van Plovdiv2
lonomie
)ffie weer duurder? 25
lenetalagc 2
i schrijft ons 2
unentaar 7
btbij on verder 7
rubriek 7
li en iv 17
ps, feuilleton 17
ept 17
lÜlebcrlchten 24
gemene verivachting:
N HAAG Het ligt in de ver-
chting dat de fractievoorzitters van
dA en KVP, de heren Den Uyl en
driessen, toch tot een gesprek ko-
n over de vorming van een progres-
f minderheidskabinet. Zoals bekend
eft de heer Andriessen met nadruk
rol van 'bijwagen' voor zo'n kabinet
ireigerd. Hij heeft harde voorwaar-
n voor een zakelijke loyaliteit ge
ld.
lieer Den Uyl heeft gisteren reeds
aegd geen bezwaar tegen een ge-
rek te hebben,
verder pag. 5
togezegd
leraar is niet zo belangrijk
eer: de impuls moet van de on-
rwijsvragende uitgaan.
Drs. J. F. T. Bergman
Overwegend droog weer met
veel bewolking en plaatselijk
mist. Morgen in het zuidoosten
van het land perioden met zon.
Zwakke tot matige zuidelijke
wind. Maximum-temperaturen
ongeveer 9 graden Celsius.
MORGEN EN OVERMORGEN:
droog en nevelig weer. Tempera
turen iets boven normaal.
Morgen zon op: 13.17
onder: 03.39
maan op: 08.43
onder: 16.29
LONDEN, CAIRO, BEIROET
(UPI, Reuter, AFP) De rege-
ring-Nixon zal tegen de verwach
ting in haar grootscheepse vre
desinitiatief voor een oplossing
van de Arabisch-Israëlische crisis
begin volgend jaar niet ont
plooien.
Het persbureau UPI zegt dit in Lon
den uit diplomatieke bron vernomen
te hebben. De Israëlische vice-premier
Yiggal Allon, die gisteren van een
bezoek aan Washington in Tel Aviv
terugkeerde, heeft bevestigd dat een
Amerikaans vredesinitiatief voorlopig
niet moet worden verwacht.
De redenen voor het verwachte uitstel
zijn: de onzekere situatie in Egypte
op binnenlands-politiek gebied, de
Westeuropese onmacht om een ge
meenschappelijke politiek ten aanzien
van het Midden-Oosten te voeren, de
Amerikaanse geobsedeerdheid met
Vietnam ook nadat daar een wapen
stilstand is gesloten en tenslotte het
nog niet aangekondigde uitstel van
het bezoek van de Russische partijlei
der Brezjnew aan Washington.
Volgens westerse en communistische
diplomaten bestaat er grote twijfel of
president Sadat van Egypte momen
teel nog wel krachtig genoeg is om
een bindende vredesovereenkomst te
sluiten, omdat hij hierbij concessies
zou moeten doen, zelfs al zouden die
nog zo beperkt zijn.
Voorts zou Brezjnew volgens de laat
ste aanwijzingen zijn bezoek aan
Nixon, dat in april gepland was, enige
maanden willen uitstellen. De redp-
nen daarvoor zijn onbekend, maar
hebben waarschijnlijk met binnen
lands-politieke overwegingen te ma
ken.
Gezien de jongste berichten over de
relatieve zwakte van de Egyptische
strijdkrachten en de groeiende one
nigheid in de Arabische wereld,
wordt een Egyptisch militair offensief
in de toekomst voor hoogst onwaar
schijnlijk geacht. Dit temeer, omdat
Moskou en Cairo het nog helemaal
niet eens zijn geworden over hun
vriendschappelijke banden en over de
mate '-an Russische betrokkenheid bij
de militaire ontwikkelingen in Egyp
te.
LONDEN (Reuter/AFP) De be
volking van Noord-Ierland zal zich op
8 maart kunnen uitspreken over de
vraag of zij deel wil blijven uitmaken
van het Verenigd Koninkrijk of aan
sluiting bij de Ierse republiek na
streeft. De Britse minister voor Noord-
Ierland heeft dit gisteren in het Lager
huis bekendgemaakt.
Over de uitslag van het referendum
bestaat overigens geen enkele twijfel.
65 procent van de inwoners van de
zes Noordierse graafschappen is
protestant en zal ongetwijfeld stem
men voor behoud van de banden met
Groot-Brittannië. Het uitschrijven van
het referendum wordt dan ook vooral
beschouwd als een poging van Londen
de protestante meerderheid gerust
te stelleiï dat ze niet gedwongen zal
worden tot aansluiting bij de Ierse
republiek.
zeker voor de instandhou-
ti|ng
Een kranteregel is één stuk
lood. Niet een verzameling losse
letters. Een stuk lood met daar
op alle letters van die regel. Is
één letter fout, dan moet er een
hele nieuwe regel worden ge
maakt. Soms ziet u dal. De
foute regel is dan ten onrechte
blijven staan en de gecorrigeer
de kwam er boven of er onder
terecht. Tweemaal eenzelfde re
gel in de krant, schrijft men
ons dan. Nu kent u de oorzaak.
Vroeger werden die regels met
de hand gezet. Dat gaat nu
volautomatisch Hel stuk dat
een journalist heeft geschreven
wordt op een band geponst Hel
wordt één lange regel, die m
principe eindeloos is Deze lan
ge regels worden niet alleen in
Amsterdam vervaardigd. Het ge
beurt ook in Rotterdam en Den
Haag. Via telefoonlijnen komen
ze vandaar in Amsterdam bin
nen.
Een Philips-computer zorgt er
voor, dat die lange regel wordt
teruggebracht tot stukken ter
breedte van één kolom. Die
computer breekt zelfs de woor
den af. Niet zo precies als u en
ik dat op schooi leerden. Bijna
zo precies. Vandaar dat soms
een woord in de krant verkeerd
is afgebroken.
Voor de vijf ochtendbladen van
de Chr. Pers maken wij per
jaar ca. 11.000 pagina's. Wist u
dat het zetten van één pagina
300 kost? Zo ziet u dat ook
met het zetten miljoenen ge
moeid zijn.
Is de krant klaar, dan gieten
we alle loodregels weer tot
broodjes. Dit lood wordt ge
bruikt voor de krant van de
volgende dag. Per uur kunnen
we 2.000 kg loden regels tot
broodjes terugsmelten. Voor
waar geen kleinigheid.
U blijft toch abonnees winnen
en mensen adviseren, ook bij
ons te adverteren
DE DIRECTIE
Een delegatie van dc hartpatiënten onder leiding van de heer Fievet in gesprek met de direc
teur-generaal van het ministerie van volksgezondheid, dr. W. W. Gerritsen (rec'its).
Toezegging van Stuyt maakt einde aan actie
Van een onzer verslaggevers
LEIDSCHENDAM Zeven
hartpatiënten onder leiding van
de heer H. Fievet, voorzitter van
de Nederlandse Hartpatiënten
Vereniging, hebben gisteren tot
negen uur 's avonds de kantine
van het Ministerie van Volksge
zondheid en Milieuhygiëne in
Leidschendam bezet.
Zij deden dit uit protest tegen de
weigering van minister Stuyt om op
zo kort mogelijke termijn open-har
toperaties mogelijk te maken in het
zuiden van ons land. Een toezegging
van de directeur-generaal maakte
een eind aan de bezetting.
De aanleiding voor de bezetting ligt
in de gang van zaken rond het
hartteam van het r.k. Binnengas
thuis in Eindhoven. Na interne con
flicten in dat ziekenhuis werd de
leider van het hartteam. dr. P. van
der Schaar, buiten spel gezet. Hij
kreeg een studie-opdracht en mag
voorlopig geen open-hartoperaties
meer verrichten. In een persbericht,
dat het ministerie van volksgezond
heid vorige week de deur uit stuur
de. stond, dat minister Stuyt geen
open-hartoperaties meer wil in ande
re dan de zes academische zieken
huizen, Amsterdam. Leiden. Utrecht,
Rotterdam. Groningen en Nijmegen.
Door het buiten spel zetten van het
team van dr. Van der Schaar bete
kent dit, dat voorlopig in zuid-Ne
derland geen open-hartoperaties
meer kunnen worden uitgevoerd.
Deze vooruitzichten hebben de heer
Fievet van de Hartpatiëntenvereni
ging tot actie gebracht. Diverse le
den van de vereniging zijn patiënt
van dr. Van der Schaar en kunnen
nu niet meer op controle komen. De
heer Fievet heeft betoogd, dat open
hartoperaties aan de academische
ziekenhuizen op zich laten wachten,
onder meer door de moeilijke situa
tie bij die ziekenhuizen. Er zouden
bijvoorbeeld moeilijkheden zijn op
bouwkundig gebied, die verhinde
ren, dat hartcentra gebouwd wor
den. Dit is volgens het ministerie te
pessimistisch. De minister heeft de
beslissing genomen op grond van
het advies van de commissie-Nie-
veen. Deze commissie zegt, dat het
voorlopig op medische gronden on
aanvaardbaar is. elders open-hartope
raties te laten uitvoeren.
Weert bereid
'Mag ik hem hier hangen? Dan
zeg ik thuis, dat er werk van
me in het museum geëxpo
seerd wordt.'
De heer Fievet: 'Dat is niet waar.
We weten dat het St. Jansziekenhuis
in Weert bereid is dr. Van der
Schaar en zijn team hartoperaties te
laten verrichten. Het bestuur van
dat ziekenhuis heeft daarvoor ander
half miljoen gulden beschikbaar ge
steld. Er zijn cardiologen, er is des
kundig personeel, er is ruimte, al
leen de technische apparatuur moet
worden aangeschaft.' Volgens het
ministerie past 'Weert' echter niet
in de opzet van de commissie-Nie-
veen. Het zou medisch onmogelijk,
zo niet onverantwoordelijk zijn in
deze situatie een team in een zie
kenhuis te plaatsen om te opereren,
als het niet ingewerkt is. De heer
Fievet: 'Dat is een veronderstelling.
Nu gebeurt er niets. Hoe langer
mensen op een wachtlijst staan, hoe
groter de kans is dat zij overlijden.'
Volgens de voorzitter van de patiën
tenvereniging kan dr. Van der
Schaar, als hij in Weert aan het
werk kan, binnen anderhalve maand
weer opereren. 'Dat is veel korter
dan de termijn die nodig zou zijn
bij de academische ziekenhuizen', al
dus de heer Fievet. 'Waarom geven
we Van der Schaar geen kans? Lie
ver honderd operaties in de hand.
dan duizend in de lucht.' De heer
Fievet doelt daarmee op de grotere
aantallen, die in de academische zie
kenhuizen geholpen kunnen worden.
In de toekomst, 'Het ministerie
staart zich blind op het rappnrt-
Nieveen', aldus de heer Fievet. 'Wij
zeggen niet dat Weert dè oplossing
is Nu worden vakbekwame chirur
gen op een zijspoor gezet.' Uiteinde
lijk was bij de heer Fievet en de
zijnen de maat vol. Het feit dat
door bestuursoverleg het leven van
honderden hartpatiënten nodeloos in
gevaar wordt gebracht, was voor
hem niet langer aanvaardbaar. 'Wij
zijn drie jaar aan het lijntje gehou
den. We hebben steeds toegegeven
en nu is ons geduld op.' Dit kwam
gisteren tot uitbarsting na het ge
sprek, dat acht leden van de hartpa
tiëntenvereniging met de directeur-
generaal van de volksgezondheid
hadden.
De bezetting is gisteravond om ne
gen uur beëindigd, nadat de direc
teur-generaal namens minister Stuyt
meedeelde dat in de loop van de
volgende week de mogelijkheden
zullen worden onderzocht open har
toperaties te verrichten in het St.
Jansziekenhuis te Weert. Deze toe
zegging was voor de heer Fievet
voldoende. Hij besloot na overleg de
bezetting op te heffen.
Dat de gemoederen-gisteren zo hoog
opliepen heeft ook ongerustheid ge
wekt bij artsen, die zich zorgen
maakten over de hartpatiënten. De
emoties hadden één van de patiën
ten reeds genoopt de actie af te
breken. Laat in de middag bemoeide
dr. Vos, een arts van het ministerie
zich met de zaak. Hij informeerde of
de patiënten er wel aan dachten op
tijd te eten. Later kwam de Rotter
damse hoogleraar en hartchirurg
prof. J. Nauta naar het ministerie.
Prof. Nauta is lid van de Nederland
se Vereniging van Hartpatiënten.
Volgens de heer Fievet was hij be
zorgd over de gezondheid van de
patiëntenbezetters.
Intussen heeft de loco-burgemeester
van Eindhoven, drs. .G van de Kruis
gistermiddag, tijdens de debatten
over de gemeentebegroting, gezegd
het te betreuren dat de minister
heeft besloten in Eindhoven geen
hartchirurgische afdeling te openen.
Expeditie als geheel groot succes
HOUSTON (Reuter, UPI) Om vier minuten voor twaalf gister
avond stegen Gene Cernan en Jack Schmitt na een bijzonder geslaag
de maanexpeditie op om zich bij hun eenzame collega Evans in het
moederschip America te voegen. Enkele minuten later draaiden zij
in een baan om de baan.
Na enkele baar.wijzigingen van zowe
de maanlander als het moederschip
zou om zeven minuten voor twee
vannacht de koppeling tot stand moe
ten komen.
De derde maanrit, gisterochtend
vroeg, heeft niet de spectaculaire
vondsten opgeleverd die de tweede
kenmerkten. De deskundigen hadden
zich veel voorgesteld van het onder
zoek van de krater Van Serg, ten
noorden van de landingsplaats, die er
op de foto's nog vulkaanachtiger uit
zag dan Shorty waar woensdag de
beroemde oranje grond werd gevon
den.
Maar Van Serg bleek, van dichtbij
bekeken, een inslagkrater te zijn, ge
vormd door een meteoriet. Hij onder
scheidde zich door weinig van duizen
den andere.
Maar in de omgeving van Van Serg
vond Schmitt wel een blauwgroene
steen die naar zijn idee wel eens de
oudste van de hele vallei zou kunnen
zijn. En een paar centimeter onder
het bodemoppervlak werd een licht
grijs materiaal aangetroffen dat er
erg jong uitzag.
UTRECHT Volgens NW, NKV en
CNV is het in Indonesië niet pluis met
de handhaving van vakbondsrechten
en -vrijheden. In een brief van het
overlegorgaan van de drie vakcen
trales aan minister Boertien (Ontwik-
gelingssamenwerking) wordt melding
gemaakt van ontvangen inlichtingen
die erop wijzen dat zich in Indonesië
een ontwikkeling voordoet, met name
in de sector van het overheidsperso
neel, die in strijd lijkt met de inter
nationale arbeidsconventie nr. 98 (in
zake het recht zich te organiseren en
collectief te onderhandelen).
NW, NKV en CNV delen minister
Boertien mee dat zij zeer bezorgd zijn
over de ontstane situatie, omdat het
effectief functioneren van een onaf
hankelijke vakbeweging van beslissen-
ed betekenis moet worden geacht voor
de sociale vooruitgang in Indonesië
Zij doen een dringend beroep op de
minister om op de komende IGGI-
conferentie in Amsterdam (van landen
die actief zijn betrokken bij de ont
wikkeling van Indonesië) deze kwestie
aan de orde te stellen.
Van onze correspondent
'T HARDE Een kakkerlakkenplaag In de legerplaats 't Harde heeft geleid
tot een conflict tussen de legerleiding en de plaatselijke afdeling van de
VVDM. De laatste heeft de minister inmiddels verzocht middelen ter beschik
king te stellen om het ongedierte, dat al sinds juli in de legerplaats verblijft,
uit te roeien.
Dc kakkerlakken zijn, ondanks tien mislukte hestrijdingspogingen van de Mili
taire Gezondheidsdienst uit Utrecht, doorgedrongen tot de keukens. Volgens de
VVDM moesten 'reeds niaten in de ziekenboeg worden opgenomen met voedsel
vergiftiging'.
De commandant van de legerplaats, kolonel Burlage, heeft toegegeven, dat men
'ontzettend veel last van kakkerlakken heeft'.
Omdat de VVDM actie heeft ondernomen zijn er processen-verbaal opgemaakt
tegen enkele VVDM-Ieden en is deze vereniging bovendien haar vergaderruimte
ontnomen.
Overigens is de kakkerlakkenplaag voor de VVDM aanleiding de slechte
hygiënische toestanden, die in het gehele kamp heersen, aan dc orde te stellen.
Er is te weinig warm water, er is maar één douchegebouw dat 's avonds om
acht uur wordt gesloten en er zijn te weinig toiletten en urinoirs. In de open
brief van de VVDM-afdeling. die minister De Kosten vandaag zal bereiken, eist
men op korte termijn een grondige ontsmetting van de manschappenkeuken
en de eetzaal.
Aan m«anmonster» brengen Cernan
en Schmitt een recordhoeveelheid
mee: bruto 150 kilo, dat is 18 kg meer
dan op het schema stond. Geen pro
bleem, zei Schmitt. Gene en ik zijn
allebei wel negen kilo afgevallen.
Ter herinnering aan de waarschijnlijk
laatste maanvlucht van deze eeuw
werd gisteren een plaquette onthuld
op de zijkant van het onderstel van
de maanlander, dat ter plaatse achter
blijft. Het opschrift luidt: 'Hier vol
tooide de mens zijn eerste verkennin
gen van de maan in december A.D.
1972. Moge de geest van vrede waarin
wij kwamen worden weerspiegeld in
de levens van de gehele mensheid.'
De plaquette draagt de handtekenin
gen van Cernan, Schmitt, Evans en
president Nixon van de Verenigde
Staten.
In de afdeling storingen valt het
weigeren van twee instrumenten te
vermelden. Een apparaat op de maan-
wagen dat de elektrische eigenschap
pen van de bodem moest meten, raak
te oververhit. En een vast opgesteld
instrument dat zwaartekrachtgolven
moest registreren (als die bestaan, en
daar ging het debat nu juist om)
weigerde dienst om onopgehelderde
redenen.
ROTTERDAM Binnenkort krijgt
de gemeenteraad een voorstel te be
handelen om het stadhuis toeganke
lijk te maken voor invaliden en oude
ren, zo vertelde wethouder mr. H. G.
C. L. Polak (openbare werken) don
derdagmiddag in de raad naar aanlei
ding van een vraag van mevrouw A.
M. Ridderhof-Strik (soc.). Dat zal on
geveer driehonderdduizend gulden
kosten, hetgeen verontwaardiging
wekte bij drs. P. L. M. Pex (kath.),
die meende dat met eenvoudige voor
zieningen een goedkoper en doelmati
ger resultaat zou zijn te bereiken.
Wethouder Polak hielp hem uit die
droom: 'Er is een mogelijkheid die
minder kost, maar dan moeten invali
den en ouderen via een achterdeurtje
het stadhuis binnen en via allerlei
rare sluipweggetjes de bureaus berei
ken. Dat is te naar.'
DEN HAAG Shag-tabak zal per 1
januari vijf cent per pakje van 50
gram goedkoper worden. Deze prijs
verlaging is mogelijk door een ver
laging van de accijns op kerftabak,
waartoe in het kader van de unifica
tie van de accijns in de Benelux is
besloten. De industrie heeft tot de
prijsverlaging besloten onder druk
van het ministerie van economische
zaken, aldus een woordvoerder van
het ministerie.
Shag, die nu minder kost dan een gul
den per pakje, zal niet goedkoper
worden, evenmin als pijptabak en
pruimtabak. Ook de accijns op siga
ren wordt enigszin verlaagd, maar dit
leidt niet tot prijsverlagingen. Het
('vrijkomende') bedrag wordt besteed
aan verbetering van de marges van
fabrikanten en handel.
(ADVERTENTIE)
M '15/16/17/15 december
Geopend van 10-17 en 19-22 uur
Zondag van 10-17 uur
Toegang ƒ3.50 RAI Amsterdam
TT biljetten aan NS stations
(ADVERTENTIE)
jy.y^v/v/v/v/v/ v/wv^
I bon
noteer als nieuwe abonnee
een wakker
ochtendblad met
internationaal,
nationaal regionaal
en zelfs
plaatselijk nieuws:
een unieke
combinatie!
betaalt per:
maar
vooral
een krant die
past bij uw
levensbeschouwing
met het Evangelie
als uitgangspunt
Opgegeven door
misschien
hebt u vrienden
of kennissen
waar die krant
erg goed bij past.
Overtuig hen.
En vul de bon in.
Naam:
Adres: -
Plaats:
maand
kwartaal
De nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis, en bespaart ca. 4 gulden abonnementsgeld.
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
handige
paraatmap
met brief
papier en pen
mapje post
papier met
enveloppen
pletine
schaaltje
(flessen-
onderzetter)
Een postzegel is niet nodig als u op de enveloppe schrijft:
NIEUWE LEIDSE COURANT ANTWOORDNUMMER 267 LEIDEN
Jl voor 'n feestelijk ontbijt en heerlijke hartige hapjes.
goed dat er een sterke Protestants-Christelijke pers is.