Jn hele land gisteren
80.000 mensen op pad
oor Kom over de Brug
>0
Beraad over kraakacties
in Rotterdamse wijk
3%
t
Ml
Opleiding los van
'gewone' universiteit
"W
lis eriets te schenken volt... even naar de slijter!
iderwijzersbond wil
ïitspraak leden over
erlenging leerplicht
Leger bestelt
jeeps bij DAF
Hoger personeel
voelt niet voor
extra matiging
Op kantoor
ze allemaal:
„Wat zie jij
er goed uit!"
Sanatogen
Personalia
uw probleem
ook het onze
Dr. Okke Jager
weg bij NCRV
Predikant Ouwezijds 100
in Alle-dag-kerk
Nieuw soort verwarming
Boekenetalage
T7/birw7KWARTBr dinsdag 12 december 1972
BINNENLAND/KUNST
T9/K9
j weinig, maar ook te veel vrijwilligers
een onzer verslaggever
jjjgf GSTGEEST Naar schatting 280.000 vrijwilligsters en vrijwilligers zijn gisteravond op pad ge-
s Pi(est om de Kom over de Brug-enveloppe met informaties over bedoeling en besteding van de actie,
50 miljoen moet opbrengen, te overhandigen. Vrijdagavond komen diezelfde mensen antwoord
r? en. Richtlijn: één procent van het gezinsinkomen afstaan onder het motto: kerken helpen kerken
"zee.
ADVERTENTIE
enlj
ie J Indruk heerst dat deze groots op-
actie in eerste instantie goed
'orli erlopen. Dat een aantal adressen
benaderd is (tengevolge van ziek-
1 of andere omstandigheden) was
t niet te vermijden. Men kan zo-
het best melden bij de plaatselijke
;jikant(en). Maar over het alge-
is, dank zij de maandenlange
ijke voorbereidingen, praktisch
«rkelijk ingeschreven adres be
en daar zat men nog met een
5 Q rt aan vrijwillige fondsenwervers,
noest bijvoorbeeld zondag van de
lis, in Den Haag nog een beroep
«meenteleden worden gedaan om
driehonderd van de benodigde
tot zevenduizend vrijwilligers op
en te krijgen. Maar daar staan
plaatsen als Arnhem en Ede
lover, waar het aanbod veel gro-
-as dan de vraag.
kom ovor do brug
giro 7600
Voor deze plaatselijke krachtsinspan
ningen heeft men ons land over elf
provinciale comité's en vijf grootste
delijke comité's (Amsterdam, Rotter
dam. Den Haag, Utrecht en Eindho
ven) verdeeld en weer onderverdeéld
in respectievelijk plaatselijke en wijk-
comité's, die de enveloppen schreven,
de publiciteit in plaatselijke kerkelij
ke bladen verzorgden en vrijwilligers
^onze onderwijsredactie
n HAAG De protestantse christelijke bond van onderwijzend
fconeel (PCBO) houdt deze week een referendum over de ver
ing van de leerplicht
een massale uitspraak van de
hoopt het bestuur steun te
m voor het standpunt dat de
o\ ilicht verlengd moet worden van
tot negen jaar. Gelijktijdig zou
de partiële leerplicht met een
verlengd moeten worden.
Ie algemene vergadering van de
in april 1971 is de verlenging
de leerplicht met een onduidelij-
eerderheid afgestemd. De verhou-
'J was toen: 23 stemmen tegen
"S inging, 16 voor en 8 blanco. Voor-
e laatste acht stemmen maakten
itslag dubieus.
voorbereiding op het referendum
het PCBO-blad enkele politici
lo nderwijsmensen om hun mening
:he4iagd. De opstellers van de nota
rink-Grosheide (Roolvink was
minister van sociale zaken en
ide staatssecretaris van onder
houden onverkort vast aan het
d dat zij toen voor de werkende
eren hebben uitgestippeld. Op
duur willen zij volledige leer-
it tot 18 jaar.
de Tweede Kamerleden Veerman
Andriessen (KVP) en Tilanus
J) zijn voor leerplichtvërlenging.
aatste met de toevoeging dat hij
streven naar christelijke vor-
iscentra voor werkende jongeren
harte steunt. Er komen ook te-
B landers aan het woord. De heer
geï mgeling van het GPV wil ouders
dwingen hun kinderen naar vor-
jscentra te sturen waarvan de
lelijke grondslag hun niet zint.
heer H. Moret, directeur van de
'1 lelijke mavo in Rhenen, schrijft:
dwang van leerplicht-verlenging
een bron van conflicten in de
Vooral de openbare scholen
geen leerlingen mogen weigeren)
n onhandelbare leerlingen toege-
schoven krijgen. Met onwillige hon
den is het slecht hazen vangen.'
DEN HAAG Het ministerie van
defensie heeft bij DAF twaalfhonderd
koerierjeeps besteld ter vervanging
van de oude Willys jeeps. Met deze
order is elf miljoen gulden gemoeid.
De koerierjeep is een speciaal voor
militaire doeleinden omgebouwde
DAF 66 personenauto met automati
sche versnelling en aandrijving op
alle vier de wielen. Voor de vervan
ging van de oude jeeps heeft defensie
ook de Volkswagen Pick Up bekeken.
Voor deze Volkswagen had met name
de chef generale staf van de land
macht een grote voorkeur. Voor de
DAF is tenslotte gekozen omdat deze
goedkoper in aanschaf en onderhoud
is. Ook het voordeel van een order
aan een 'nationale' industrie heeft bij
de beslissing een rol gespeeld. De
DAF's zullen in 1974 geleverd wor
den.
De linkse drie in de Tweede Kamer
nemen het minister De Koster kwa
lijk nog een beslissing over deze zaak
te hebben genomen. 'Dit soort bestel
lingen kan pas gebeuren als bekend is
hoe de organisatie en de samenstel
ling van het eerste legerkorps gaat
worden. Overigens, zijn wij het wel
eens met de keus voor de DAF', zei
de PvdA-defensie-specialist Stemer-
dink gisteren.
wierven. Men werkt in de steden rit
het postdistrictenstelsel.
De norm is twintig adressen per
vrijwilliger. Was er een acuut tekort
dan bleek de bereidwilligheid groot
genoeg om desnoods een dubbele por
tie af te werken. De secretaris van
het comité Rotterdam, de heer Joh. J.
Jansen, districtssecretaris van de raad
voor de zending van de hervormde
kerk. betoonde zich zeer tevreden
over de medewerking: 'Als er gegeven
wordt zoals de vrijwilligers zich hier
gegeven hebben, dan maak ik me over
het eindresultaat geen grote zorg' zo
zei hij.
Tenslotte een deurdialoog, zoals die
ons door een van de vrijwilligsters
werd meegedeeld:
- Goedenavond meneer, hier heeft u
een enveloppe met informatie van
Kom over dé Brug. Mag ik vrijdaga
vond het antwoord van Uw gezin
komen halen?
- Er wordt wel véél gevraagd: één
procent en dat in deze dure maand.
Ik vind dat wel een offer.
Toch wel graag één procent of
hoger, meneer. U hoeft niet meteen
te betalen. Dat kan gespreid worden.
En een offer? Houdt u mij ten goede;
er resteert nog 99 procent. Te beste
den in een land, waar de honden en
katten (kijkt u maar naar de Sterre
clames) het beter hebben dan de
mensen in de derde wereld...
DEN HAAG De organisaties
van hoger personeel, die donder
dag een gesprek met de minister
van sociale zaken, drs. J. Boers-
ma, hebben over de uitvoering
van het centraal sociaal econo
misch akkoord, zijn voornemens
de regering mee te delen dat zij
wel willen meewerken aan een in
komensmatiging die relatief ge
lijk is aan die der onder de CAO's
vallende werknemers, maar niet
aan een extra matiging.
De organisaties zullen zich daarbij on
dermeer beroepen op het recente on
derzoek van het loonbureau van de
stichting van de arbeid, waaruit blijkt
dat de hogere inkomens dit jaar naar
verhouding reeds aanzienlijk minder
gestegen zijn dan de lonen der CAO-
werknemers (het onderzoek toonde
aan dat de extra matiging der bruto-
inkomens van 30.000 tot 90.000 gulden
varieerde van 1.8 tot 2.6 procent, ter
wijl de extra matiging voor de besteed
bare inkomens in deze groepen vari
eerde van 2.4 tot 3.5 procent).
Zoals gemeld, hebben zowel de bouw
vakken als de vakbonden in de metaal
industrie voorgesteld de loonstijging
volgend jaar voor een belangrijk deel
te realiseren in de vorm van een voor
iedereen gelijk bedrag. De unie van
beambten, leidinggevend en hoger per
soneel en de Nederlandse bond van
technici, die beide bij de metaal-CAO
betrokken zijn, hebben zich scherp te
gen deze voorstellen verzet.
y/uuuuii
Ja, dat is een heel ver
schil met een paar weken
geleden na die gemene
griepaanval.Toen waren
de mooiste japon en het
aardigste kapsel aan
mij verspild. En Je beste
secretaresse van
Nederland was ik in
die tijd - ondanks mijn
lange ervaring - heslist
ook al niet'
Ik had wel over
Sanatogen horen praten
(dat het zo goed was
en zo).maar zulke dingen
vergeet je weer. Todat
ik iets las over Sanatogen.
„Met natuurlijke eiwitten
en vitaminen" stond er.
Ik ben liet gaan proberen
en laat het nu precies
zijn wat ik nodig had!
Ik voel me-weer uitste
kend en zie er prima
uit. Bovendien gaat het
werk ook weer van een
leien dakje.
Maar Sanatogen is er
heus niet alleen voor
vrouwen die buitenshuis
werken. Ik denk dat ook
heel.wat huisvrouwen nu
en dan zo'n energie-kuur
ondergaan.
E11 gelijk hebben ze!
natuurlijke eiwitten
en vitaminen voor 1
nieuwe levenskracht.
0„ noties: Gepromoveerd tot doctor
de geneeskunde F.A.M. Meer-
t (R.U. Leiden) en T.H. Siem
j Amsterdam). Gepromoveerd in
sta landbouwwetenschappen: H. Hut-
Y a en A.W.S.M. van Egeraat (L.H.
j jeningen). Gepromoveerd tot doc-
in de technische wetenschappen:
lubers (T.H. Delft). Gepromo-
tot doctor in de wiskunde en
^JlWrwetenschappen: E.A. Meuleman
,jj, J. de Jong (V.U. Amsterdam),
romoveerd tot doctor in de sociale
inschappen: B.G. Deelman (R.U.
lingen).
temingen: Benoemd tot gewoon
leraar in de informatica: dr.
V. van de Riet (Vrije Universi-
l^). Benoemd tot gewoon hoogleraar
de bedrijfskunde: ir. W.M.M. Ge-
(T.H. Eindhoven).
Djsuraenten-Contact Tot directeur
de stichting Consumenten Con-
is benoemd de heer L. Donia. De
J»e directeur volgt de onlangs
be rieden heer P. E. M. v.d. Post op,
"ij al enkele jaren waarnam.
,d ^watervoorziening Binnenkort
ijf benoeming te verwachten van ir.
or Santema tot directeur van het
itflP'nstituut voor drinkwatervoorzie-
1 als opvolger van ir. T. Verheul
Per 1 september de functie van
[nlid in het bestuur van de tech-
be hogeschool in Delft aanvaard-
De heer Santema, trad in 1945 in
lis jst van de rijkswaterstaat en is nu
rij d van de afdeling waterhuishou-
8. milieuonderzoek en inrichtings-
•n van de deltadienst.
Thomassen heeft 011s d e oorlog verklaard'
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het gesprek dat de actiegroep van de Rotterdamse wijk Het Oude Westen gister
avond had met burgemeester Thomassen vormde het voorlopig sluitstuk van een reeks ontwikkelin
gen die in het bezetten van een pand aan de Drie vriendenstraat 37b een hoogtepunt bereikte.
ter
In het Oude Westen werden regelma
tig leegstaande huizen 'gekraakt' door
het actiecomité, dat op deze manier
de distributie van goedkope woningen
aan zich probeerde te trekken. De
acties werden ondernomen enerzijds
omdat het leegstaan van huizen in
een tijd van woningnood volgens de
actiegroep onverantwoord is, maar
meer nog om de toevloed van (nog)
meer buitenlanders zoveel mogelijk
tegen te houden.
Tweemaal, vorig jaar en dit jaar,
slaagde de actiegroep erin een officië
le huisuitzetting te verhinderen door
de buurt te mobiliseren. Het bewuste
pand aan de Drievriendenstraat werd
door de dienst volkshuisvesting toege
wezen aan een Surinaams gezin. Het
actiecomité was evenwel een slag voor
en zette andere bewoners in het pand.
Tijdens een eerste gesprek, dat op 4
december is gehouden, werd gespro
ken over de kraakacties in het alge
meen en het geval Drievriendenstraat
in het bijzonder. Burgemeester Tho
massen liet er tijdens dit debat geen
twijfel over bestaan dat de bezettings
acties onverwijld gestaakt moesten
worden. 'Zo u het recht in eigen hand
genomen hebt, dan neem ik het u bij
deze af', aldus Thomassen, waarbij hij
liet doorschemeren desnoods politiege-
weld te zullen gebruiken als doorge
gaan zou worden met het 'kraken'.
'OORLOG'
'Thomassen heeft ons' de oorlog ver
klaard'. Met deze kreet belegde het
comité een uiterst rumoerige vergade
ring met buurtbewoners. Tijdens de
ongemeen felle discussies werd afge
sproken de acties in de wijk door te
zetten. Voor wat het geval Drievrien
denstraat betrof werd unaniem beslo
ten het been stijf te houden. Tegelij
kertijd werd de groep mensen die
controle houdt op de 'gekraakte' pan
den uitgebreid.
Het besluit werd vorige week donder
dag genomen met, (volgens het persbe
richt van het actiecomité Oude Wes-
ADVERTENTIE
NOG ENKELE DAGEN VOORDEEL
van 2,4,of zelfs MO
Van onze onderwijsredactie
UTRECHT In Utrecht zal een
Nederlandse Extraneï Universiteit
worden opgericht. Het initiatief komt
voort uit de Kring van Repetitoren.
Deze verzorgt nu al een avond en
weekendopleiding voor mensen die
buiten de 'gewone' universiteiten (ex
traneï) zich voorbereiden op de exa
mens en rechten van de gewone uni
versiteiten. Directeur drs. J. F. Berg-
T?T!
Brieves die niet zijn vooralea via naam en
adres kannen niet In behandeling «orden
genomen. Geheimhouding la verzekerd. Vra
gen die alet onderling met elkaar In verband
staan moeten in afzonderlijke brieven werden
gesteld. Per brief dient een galden aan post-
Yraag: Als een man en een vrouw
niet op huwelijkse voorwaarden ge
trouwd zijn mag dan een van de
echtgenoten allerlei zaken van de an
der verkopen, buiten medeweten van
de andere partij?
Antwoord: Neen, dat mag niet want
het bestuur over de goederen die een
van de echtelieden in de huwelijksge
meenschap inbrengt blijft bij deze
echtgenoot(OTE). De echtgenoot(ote)
kan binnen het jaar vernietiging ei
sen van alle verkopen en dergelijke
die door de andere echtgenoot!ote)
wederrechtelijk zijn gedaan. Rechten
van derden te goeder trouw worden
echter daardoor niet aangetast zodat
men aan deze bepaling niet zo heel
veel heeft. De echtgenoot(ote) die het
slachtoffer wordt van de praktijken
van de ander, kan echter opheffing
van de huwelijksgemeenschap eisen
en de hulp van de rechter vragen ter
bescherming van haar (zijn) eigen
dom.
Aanvulling op antwoord over charter-
reizen. Ten behoeve van ouders en
familieleden van emigranten in Au
stralië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en
Brazilië willen we gaarne de vereni
ging noemen, waarin ook de reisvere-
niging van de Christelijke Emigratie-
centrale is ondergebracht, namelijk
Ovè-Anzab, Postbus 1058, Rotterdam.
Aanvulling of antwoord over olievlek
op beton. Vele lezers schreven ons
over het verwijderen van deze vlek
ken. Er bestaat een middel in korrel
vorm genaamd Oil-Dri (imp. Gorcum-
sche autocentrale). Een lezer gebruikt
korrels van het merk Spilsorb. Een
andere lezer strooit er wit zand over
heen en schuurt met wit zand, na een
paar maanden is de plek hagelblank.
Een Voorburgse r.bonnee sprenkelt
dieselolie over de piek; na een poosje
van intrekken, wordt de dieselolie
weggespoten. Allen hartelijk bedankt.
Afscheiding: Men noemde ons behalve
de opgegeven werken nog: Spannin
gen en konflikten: verkenningen ron
dom de afscheiding van 1834 door J.
S. van Weerden, 1967, Uitg. Stichting
Sasland, Postbus 127, Groningen.
Vraag: Wie helpt een lezer aan de
rest van het volgende versje: Twee
kindertjes zouden naar school toe
gaan enfin, ze hoorden een draai
orgel en ze kwamen voor een dichte
schooldeur te staan.
Vraag: Zoudt u mij kunnen zeggen
welke ziekte mijn ficus heeft?
Antwoord: Wij ontvingen een totaal
verdroogd blad van een Ficus Elasti-
ca. Hoewel het meestal niet mogelijk
is aan de hand van dergelijk materi
aal een diagnose vast te stellen waren
er bepaalde aanwijzingen die op een
tripsaantasting wijzen. Tripsen zijn
kleine langwerpige insecten die bij de
ficus, maar ook bij andere kamerplan
ten cellen leegzuigen. Deze cellen vul-
en zich met lucht waardoor witte
plekken op de bladeren ontstaan. De
ze insecten treden alleen op in te
droge lucht. Nu en dan de planten
bespuiten en bij niet te kil weer nu
en dan eens laten afregenen. In ern
stige gevallen bespuiten met insectici
de (bespuiten met 1 gr. Lindaan op 1
liter water of een ander insectenbe-
strijdend middel. Aanwijzingen op het
etiket nauwkeurig opvolgen).
Aanvulling: Door lezer betreffende de
digitaalklok: In het tientallig stelsel
dat gebaseerd is op het oudste telmid-
del: de menselijke handen of voeten
met de 5 vingers of tenen, staat
tegenover elk Arabisch cijfer (van 0-
9) een vinger of teen (Lat. Digitus,
Eng. of Amerik. D'git). Vandaar dat
'digit' volkomen de betekenis van 'cij
fer' krijgt, in de ruimste zin, bijvoor
beeld in computertermen als moge
lijkheid tot combinatie. Een machine,
die uitsluitend door middel van cij
fers iets duidelijk maakt, heet dan
digitaalklok of digitaal computer enz.
man hoopt dat zijn extraneï-unive'rsi-
teit in 1974 kan starten.
Drs. Bergman: 'Er is een grote be
langstelling voor studie in de avonden
en de weekends. Ik denk waarbij voor
al aan mensen die overdag geen
gelegenheid hebben om te studeren.
Op het ogenblik hebben wij alleen al
voor rechten vijfhonderd studenten.
In februari rekenen we op duizend
studenten. Ons is gebleken dat er ook
vraag is naar studiemogelijkheden
voor andere vakken'.
De extraneï-universiteit zal behalve
rechten ook economie, sociale weten
schappen en geschiedenis geven. Voor
de eerste twee vakken heeft de heer
Bergman al twee hoogleraren (allebei
verbonden aan de Nederlandse Econo
mische Hogeschool). Per advertentie
heeft hij andere hooggeleerden opge
roepen mee te werken aan deze nieu
we instelling van hoger onderwijs.
Het is de bedoeling de extranaï-uni-
versiteit te laten erkennen als bijzon
dere universiteit Als dat lukt kan de
extraneï-universiteit ook haar eigen
examens afnemen. Tot nog toe leidt
de Kring van Repetitoren op voor
examens van de bestaande universitei
ten.
VERSPILLING
Drs. Bergman is niet van plan subsi
die aan te vragen. 'Subsidie leidt tot
verspilling* zegt hij resoluut. 'Ook
voor gewone universiteiten ben ik
tegen subsidie. Het zou beter zijn de
studenten te subsidiëren in plaats van
de universiteiten. Dat geldt tenminste
voor de maatschappij-wetenschappen.
Over de B-studies kan ik niet oorde
len'.
De Kring van Repetitoren is dit jaar
ook begonnen met een dagopleiding
voor het kandidaats- en doctoraal exa
men rechten. Het is een soort instant
opleiding voor begaafde studenten die
het tempo van de universiteit te laag
vinden en hier in acht maanden wor
den voorbereid op het kandidaatsexa
men en in 24 maanden hun doctoraal
examen kunnen doen.
Dat kost wel iets meer dan de gewone
universitaire studie, die sinds de col
legegeldverhoging duizend gulden per
jaar is. De Utrechtse stoomcursus
kost negen maal zoveel. De prijs daar
van varieërt van 180 tot 400 gulden
per kwartaal.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM Dr. Okke Jager zal
de NCRV verlaten, hij heeft de be
noeming aangenomen van de generale
synode van de gereformeerde kerken
tot wetenschappelijk hoofdmedewerker
aan de theologische hogeschool te
Kampen. Dr. Okke Jager gaat doceren
in de evangelistiek.
Hij was officieel hoofd van de sectie
godsdienstige programma's bij de
NCRV-radio, hoewel hij bij allerlei
programma's betrokken werd, vooral
op literair gebied. Hij is indertijd bij
de NCRV-radio begonnen als hoofd
van. literaire sectie.
Zijn benoeming te Kampen betekent
niet alleen dat hij zijn baan bij de
NCRV verlaat, maar ook de kerkelijke
gemeenten, die hij in Hilversum had.
AMSTERDAM Woensdag 13 decem
ber spreekt ds. R. G. H. Boiten van
Ouwezijds 100 in de Alle-dag-kerk aan
het Begijnhof over 'Wie komt tot
Jezus? tot de afgeschrevenen. Aan
het orgel Piet van Egmond. Aanvang
12,40 en 13,10 uur.
(ADVERTENTIE)
ten), overweging van de consequen
ties.
Nadat burgemeester Thomassen had
laten weten opnieuw een gesprek te
willen, is het afgelopen weekeind
koortsachtig vergaderd. Het resultaat
van deze gesprekken is uitgelopen op
een vergadering van de koers. In een
straatbulletin, dat maandagmorgen is
uitgegeven, maakte het actiecomité
bekend dat in overleg met enkele
Surinaamse groeperingen besloten is
het door de volkshuisvesting aangewe
zen Surinaamse gezin de keus te laten
voor wat het betrekken van de wo
ning aan de Drievriendenstraat be
treft. Het Oude Westen tekende hier
overigens wel bij aan dat voor het
gezin dat hierna 'overblijft' een ande
re woning gezocht zal moeten worden.
AMSTERDAM De 34-jarige Am
sterdamse timmerman J. J. W. S.
heeft bekend elf personenauto's van
verhuurbedrijven te hebben gestolen
en verkocht voor een totaalbedrag van
ongeveer ƒ70.000.
De timmerman huurde bij steeds an
dere verhuurbedrijven een auto en
verkocht die nog vaak dezelfde dag.
Hij legitimeerde zich met een vals
rijbewijs. S. werkte ook buiten Am
sterdam. Hij werd aangehouden toen
hij een gestolen auto probeerde te
verkopen.
Advocaat tu de dohd
-
DtwurbidmuT
aafedfer'
ét ZadUalU
Morris West
Morris West
UreavaaBabd
Jjwmiiwiar
haamflidm
fut MaUtnoasU*
Morris West
WttBBJBBl
WOOLS
iUMUTlffUi
Op een uitvindersbeurs in Barcelona werd een nieuw type 'verwar
ming' gedemonstreerd. Deze Duitse vinding bestaat uit dunne platen
die achter het behang of onder een vloerkleed kunnen worden ge
plaatst. Aangesloten op het elektrisch net zorgen ze voor warmte en
leveren geen gevaar op; een soort elektrische deken voor de kamer.
BIJ UW BOEKHANDEL of 020 - 256139
Uitg. H. NELISSEN-BLOEMENDAAL
Mensje van Keulen. Allemaal tranen.
De Arbeiderspers, Amsterdam, 1972.
96 blz 10.-.
Mensje vin Keulens korte roman
'Bleekers zomer', niet lang geleden
verschenen bij Thomas Rap en uitvoe
rig besproken in dit dagblad, is een
groot succes gebleken. Haar nieuwste
publikatie, met de toepasselijke titel
'Allemaal tranen', is een verhalenbun
del. De eenentwintig, op een enkele
na zeer korte, verhaaltjes, handelen
over de treurnis van alledag. Uiterst
zorgvuldig in haar beschrijving van
aftakeling en dood is Mensje van
Keulen, je zou haast zeggen koel,
ware het niet dat allerlei emoties
juist bij zo'n onderkoelde presentatie
veel sterker spreken. De bundel bevat
naast gebeurtenissen uit burgermans-
levens een groot aantal fijn vertelde
jeugdherinneringen, waarin familie
en katholieke opvoeding een belang
rijke rol spelen. Aan sommige onver
beterlijke beginregels valt al af te
lezen dat Mensje van Keulen een erg
talentvol schrijfster is. Zo begint het
verhaal 'Zondagochtend' met de zin:
Om tien uur gaat de laatste scheut
water op de koffie' en het titelverhaal
met: 'Nadat ik gewenst had dat m'n
ouders doodgingen, overviel me een
gevoel van ellende'. De taal van dit
boekje - men ziet het - is weer
glashelder en eenvoudig. Mensje van
Keulen schrijft over kleine dingen
groot: 'Er stonden zestien koeien hooi
te eten en al hun prachtige ogen
keken me onderwijl aan. Machteloos
begon ik m'n tranen weg te slikken,
wetend dat ik hooguit twee koeien
kon sparen als ik m'n hele leven geen
vlees zou eten'. De dood is niet tegen
te houden, dat zeggen deze verhalen
keer op keer. 'Allemaal tranen' is een
uitstekend boekje dat niemand missen
mag. T. v.D.
Wlm Noordhoek. Beromünster. Erven
Thomas Rap, Amsterdam, 1972. 112
blz. ƒ10.-.
Wim Noordhoek putte voor zijn eer
ste roman stof uit de radiowereld, die
hij immers goed kent. De hoofdfiguur
radiomedewerker Donald Singer,
wordt een volle maand van zijn leven
gevolgd. In die maand - die zal wor
den afgesloten met het autoongeluk
waarmee de roman begint - wijzigt
zich Donalds levenssituatie zodanig
dat zo'n plotseling gebeuren als een
ongeluk een duidelijk symbolisch ka
rakter gaat krijgen. Donalds vrouw
begint in de beschreven periode een
verhouding met radio-collega Rens
Lange, waarna ook Donald zich - ove
rigens zonder veel overgave, veel me-
lanchonieker - in een relatie stort met
een ander. De psychologische werking
die al deze gebeurtenissen op de stille
Donald hebben, is slecht. ('Soms voel
ik me bijna verkleed', zegt hij tegen
zijn vriendin). Dit alles culmineert in
een passage waarin Donald zichzelf
hóórt thuiskomen, terwijl hij al in
bed ligt. Het gevoel los van zichzelf
geslagen te zijn, bekruipt hem. Het
ongeluk is dan een logisch gevolg van
zijn toestand.
Noordhoek heeft stellig niet vooral
een roman over de vlotte radiowereld
geschreven, maar juist een heel rustig
gehouden, goed gecomponeerd verhaal
over menselijke verhoudingen. 'Be
romünster' is er een erg aardig boek
door geworden, sympathiek geschre
ven. niet hoogviiegerig. maar gewoon.
In details zit veel emotie opgeborgen
Noordhoek weet daar knap gebruik
van te maken. T. van D.
'Onvoltooid portret' door Agatha
Christie. Uitg. SIJthoff, Lelden, 313
pag. prijs ƒ12,50.
Behalve detectiveverhalen, die haar
wereldfaam bezorgden, heeft Agatha
Christie ook een paar romans geschre
ven. Dat deed zij onder de naam
Mary Westmacott. - en nog maar kort
geleden is geopenbaard dat achter dit
pseudoniem de beroemde Agatha
schuilging. Uitgeverij Sijthoff, die
ons land voorziet van in 't Nederlands
vertaalde Agatha Christie's, heeft nu
een van de eerst romans van Westma-
cott/Christie uitgegeven: een lijvig
boek waarin duidelijk autobiografisch
materiaal is verwerkt en dat in het
begin van de jaren dertig in Enge
land uitkwam. De verpakking is ro
mantisch ('onze' Van Lennep zou het
Christie niet verbeterd hebben): een
invalide portretschilder schrijft aan
Mary (Westmacott) over zijn ontmoe
ting met een jonge vrouw, Celia;
omdat hij niet meer kan schilderen
zal hij maar een boek over Celia
schrijven. Een geschreven portret
dus, het belangrijkste onderdeel van
het boek heet dat ook 'Het doek' en
dat is het eigenlijke verhaal van Celia
als kind, als jong meisje en als jonge
vrouw. Aan het slot komt de portret
schilder (die 'onderweg* af en toe een
kort commentaar gaf) zelf weer aan
het woord. Dit 'Onvoltooid portret'
geeft m.i. een uitstekend en ook in
dringend beeld van de manier, waar
op jonge dames uit de gegoede stand
destijds opgroeiden. Je leest het ge
boeid en het verhaal, hoe gevoelig
soms ook verteld, wordt geen moment
sentimenteel, omdat steeds op de ach
tergrond de licht-ironische toon, die
we uit Agatha's detectiveromans ken
nen, meespeelt. Achter de psychologi
sche deus ex machina - aan het eind
van het boek - ben Ik zo vrij een
vraagteken te zetten. AJK
