Kuitert: synodale uitspraak
wilde dubbelzinnig zijn
Waarom bisschop Zulu tégen is
Vrijgemaakten: geen
samenspreking met
chr. gereformeerden
jtud ShsOsf sist
Ao4iAUy4. -,
$A4- **jf />t^tf dia.
loM 4x* Ufss^t i,
yii/Jt,
/?a~ dU/fy<£*e *t<^xAL&n£
tjfó JuA ctosf
(/\tUrs> st~ /Mis'
JruJltn, sJ-< oU~Jsf'Cs(
(Jo-s* /K~. -Av
^£sufr*As**£lt
JllJLfabYWiijjuj
■JiUrvnUx. \jMj (Lolh (fffc,
Ihlovi»- Jhi*& u.
fMtii m chx. uWiifc,
Trouw
K wart et
Zaire likwideert
confessionele
jeugdot\e,ani=aties
Lutheranen in VS willen
bijstand voor Namibia
4 è^khI
vandaag
'Groot Nieuws voor U'
uitverkocht, 2e druk komt
BeroepingS"
werk
Boekenetalage
TROUW/KWARTET WOENSDAG 6 DECEMBER 1972
KERK/BINNENLAND
T2/K2
HATTEM De generale synode van de gereformeerde kerken (vrij
gemaakt) heeft verzoeken om samenpreking met de christelijke ge
reformeerde kerken en met de classis Amsterdam van de 'buiten-
verbanders' afgewezen. Tevens heeft de vrijgemaakte synode het
breed moderamen van de hervormde synode een brief geschreven.
Zij wijst de hervormde kerk daarin op wat de geloofsbelijdenis zegt
over de ware kerk.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Prof. dr. H. M. Kuitert is van mening, dat de uitspraak van de gereformeerde synode
gedaan in de discussies rondom de historiciteit van de zondeval, de bedoeling had dubbelzinnig te zijn.
Hij zegt dit in een interview, dat gepubliceerd staat in het pas verschenen decembernummer van het
VU-magazine (uitgave van de vereniging, waarvan de Vrije Universiteit te Amsterdam uitgaat).
We laten hier het betrokken gedeelte
van het gesprek volgen:
W-magazine: Men bedoelde de ruimte
te scheppen?
Prof. Kuitert: 'Ja natuurlijk. Dat is
zonder enige twijfel wat die uitspraak
wilde zeggen. En dan interpreteer ik
hem echt niet naar mij toe. En alle
mensen, die het anders zeggen, daar
van durf ik wel te zeggen, dat ze
tegen beter-weten-in praten, want er
was eerst een ander ontwerp van een
uitspraak die nog vol dingen stond,
waarvan een kind kon begrijpen dat
die voor mij en vele anderen op de
synode, de oude koers zou voortzet
ten. Toen is die uitspraak teruggeno
men met de uitdrukkelijke verklaring
dat ze dat nu juist niet wilden.
Daarom heb ik voorgesteld om te
laten zien, dat ik niet zo'n al te
rechtvaardige man wil zijn, die alle
puntjes op de i moet hebben: dat het
mij gaat om de ruimte, waarin een
mens er over mag denken zoals hij
dat het liefste doet En dat is nu
gebeurd, vind ik.
VU-magazine: Prof. Van den Berg en
prof. Augustijn onthielden zich van
stemming.
Prof. Kuitert: Daar waren s«mmige
mensen wat boos over. Daarom heeft
Van den Berg de volgende dag een
verklaring afgelegd ook namens Au
gustijn dat de uitspraak risico's in
zich heeft van een meervoudige uit
leg. Ze waren niet tégen, maar ze
De redactie beboudt zich het recht voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BI)
fiubllkatle wordt met de naam van de
nzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Ewartet, Postbus 85». Amsterdam.
Dr. Bremmer
Hoe kan Dr. Bremmer toch zo schrij
ven over de geref. gezindte, daar hij
zelf ook weer uit de geref. kerk is
uitgetreden, terwijl het op het ogen
blik zo is dat zijn gezindte zelf ook in
de politiek nog op scheuring uit is.
Rotterdam
C. Dcljkers
Tongentaai (6)
De heer F. L. Stolk, die pretendeert
het 'misverstand' over de in de bijbel
genoemde 'tongentaal' uit de weg te
hebben geruimd, door dit charisma
tot het bezigen van een taaldialect te
degraderen, had voor hij dit schreef
eerst eens goed Handelingen 19:1-11
moeten lezen. Het is jammer voor de
Inzender, maar diens hele dialecten
theorie wordt hier zonder meer gelo
genstraft. Als Paulus in Efeze enige
dicipelen aantreft 'gedoopt in de doop
van Johannes' en totaal onkundig van
de Heilige Geest, doopt hij ze 'in de
Naam van de Here Jezus. En toen
Paulus hun de handen oplegde kwam
de Heilige Geest over hen en zij
spraken in tongen en profeteerden'.
Men behoeft niet eens over veel
Schriftkennis te beschikken om te
concluderen dat deze 'twaalf mannen'
allerminst behoefte hadden aan meer
dere kennis van 'dialecten'. Om mij
een 'dialect' eigen te maken heb ik
heus de Heilige Geest niet nodig.
Amsterdam
F. A. Stroethoff
Verkiezingen (2)
De heer Den Uyl heeft :n de loop der
jaren een laten we het zacht
uitdrukken unfaire manier van
oppositie gevoerd. De z.g. progressieve
drie hebben nu een aantal zetels ge
wonnen. die de heer Den Uyl het
'recht' zouden geven te gaan regeren.
Welnu, dat hij die kans krijge. Hij
heeft er jaren om gesmeekt de macht
te krijgen en Intussen wellicht gebe
den er niet mee belast te worden. Hij
zal dan de unieke kans krijgen zijn
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
arbeiders maatregelen te moeten op
leggen, die zij volgens zijn zeggen
uit zijn hand wel zullen slikken.
Uiteraard zal hij dan trachten de
rijken vanaf ƒ20.000,- nog meer te
knevelen, maar zal dan met een oppo
sitie te doen krijgen, die hem gemak
kelijk in de tang kan nemen. Politiek
is een harde zaak, maar waarom zou
de heer Den Uyl daar nooit iets van
behoeven te merken?
Utrecht
Numansdorp (2)
Gaarne wil ik reageren op het inge
zonden stuk van prof. Bakema inzake
de recreatiewoningen bij Numans
dorp. Ten eerste: de vraag die bij het
lezen van genoemd ingezonden stuk
ontstond, was: 'Wat verstaat prof. Ba
kema onder natuur? Natuur is voor
hem geen door de tijd gevormd land
schap, vlak, wijds, 'met verre horizon
ten'. Natuur is bomen, en wel 7500
bomen. Deze bomen horen niet ln het
landschap van de Hoeksche Waard. Ze
vormen een aantasting van de
natuur, terwijl ze een nog gro
tere aantasting hiervan aan
het oog moeten onttrekken. (Dit geldt
in nog sterkere mate voor de 50.000
struiken, die volgent prof. Bakema
geplant zullen worden). Prof. Bakema
vermeldt niet, dat de thans aanwezige
oeverzone zeer ingrijpend wordt aan
getast, mede door de aanleg van de
havens voor de plezierboten van de
bewoners. Aanplant van bomen en
struiken kan deze aantasting niet ver
vangen. Zoals prof. Bakema schrijft,
zal het gebied volgens de landschaps
architect ir. W. Thijsen uit biolo
gisch standpunt bekeken interessanter
worden. Het biologisch interessanter
worden van dit gebied zal naar mijn
mening hoofdzakelijk tweeledig zijn,
nl. a) door de oeveraantasting zal de
brandgans het voor de overwintering
nog moeilijker krijgen, omdat zijn
fourageer- en rustgebied weer aange
tast wordt; b) de Hoeksche Waard zal
op een klein gebied een hoeveelheid
dieren herbergen die qua biotoop ver
der nergens in de Hoeksche Waard
kunnen leven.
Oud-Beijerland
KINSJASA (KNP) In Zaire zijn
alle confessionele jeugdorganisaties
verboden. Voortaan zal alleen de revo
lutionaire volksbeweging zich bezig
mogen houden met het organiseren
van de jeugd. Dit besluit heeft het
politieke bureau van de revolutionai
re volksbeweging, de eenheidspartij
van Zaire, besloten onder leiding van
het staatshoofd generaal Moboetoe.
Als reden zegt de partij, dat de jeugd
een en onverdeeld moet zijn. Omdat
de jongeren goede burgers moeten
worden, op de hoogte van de voor
schriften, de wetten en het gezag van
het land, dient de gehele jeugd geor
ganiseerd te worden binnen de jeugd
afdeling van de eenheidspartij.
NEW YORK Het nationale comité
voor Afrika van de Lutherse wereldfe
deratie heeft aangedrongen op een
grote concentratie van hulp voor de
zwarte lutheranen in Namibië (Z.W.
Afrika) in hun verzet tegen de Zuid-
afrikaanse regeringspolitiek. Een van
de onlangs uitgewezen Finnen, de
zendingsledder Mikko Diamëki, heeft
de twee grote lutherse kerken van
Amerika bezocht en opgeroepen tot
hulp van buiten voor de zwarte ker
ken van Namibië in hun strijd tegen
de opdeling van Zuidwest-Afrika tot
schijnbaar zelfstandige thuislanden
omdat dat in de praktijk neerkomt op
heerschappij van de blanke minder
heid.
vonden dat die dubbelzinnigheid risi
co's kon opleveren. Natuurlijk is de
uitspraak dubbelzinnig. Het is goed
dat ze dat openlijk verklaarden, want
nu ligt dat ook notulair vast. De
bedoeling van die uitspraak was ook
dubbelzinnig te zijn. En dat niet in
de slechte zin van het woord. Ik denk
dat als je niet-dubbelzinnige taal wilt
spreken, je al bijna naar de wiskunde
moet Zo bedoelt men het wel vaker
in een kerk, woorden te spreken
waarvan meerderen kunnen zeggen:
daar kunnen we ons niet in vinden.
Er zijn natuurlijk wel grenzen aan
toelaatbare meerduidigheid, b.v. als je
precies het omgekeerde ermee zou be
doelen, maar in dit gevalEr is
eindeloos over gepraat Jaren. Waar
om staat er in punt c niet 'gebeurte
nis* maar 'gebeuren?'
VU-magazine: U had niet kunnen
voorstemmen als er 'gebeurtenis' had
gestaan?
Prof. Kuitert: Nee. Je moet ook goed
weten, dat hier stukken achterliggen,
een uitvoerig rapport waarin gespro
ken wordt over 'zondeval als gebeu
ren', een stuk van Van Peursen, waar
in hij zegt: dat betekent niet dat je
het fixeert op een moment; het is
geen natuurlijk gebeuren, maar een
ethisch gebeuren. Het betekent dat
het voor de verantwoordelijkheid van
de méns komt, dat er zonde is.
Ik ben uit Lunteren naar huis gegaan
met het idee, dat ik nu ook sommige
dominees beter begreep. Ik heb wel
eens gedacht dat ze oneerlijk waren.
Want ze weten precies hoe ik er over
denk. Ik heb over die kwestie van
Adam wel tien keer op dat katheder-
tje voor de synode verklaard: Adam
en Eva hebben als historische perso
nen niet bestaan: zeg maar wat er
gebeuren moet Mag ik er in of mag
ik er niet in? Toch zoeken ze naar
formuletjes en vragen me dan of ik
het ermee eens kan zijn. Eerst dacht
ik vaak: jullie zijn niet eerlijk, maar
nu denk ik over sommigen weer heel
wat sympathieker. Ik denk, dat ze aan
de mensen in hun gemeente dachten
die het niet kunnen meemaken. Het
was een soort pastorale bewogenheid
met deze mensen, die hen deed zoeken
naar formuletjes.
Tot zover uit dit VU-magazine, waarin
uitgebreid wordt nagegaan hoe in en
rondom de De Vrije Universiteit de
kwestie van het ontstaan van de we
reld en van de mens aan de orde is
gesteld in de loop der jaren. Uiter
aard komen dan ook de zgn. kern
vraagstukken-avonden van de VU aan
de orde, compleet met reeksen foto's,
interviews èn vragen-briefjes, waar
van we hier boven een paar voorbeel
den laten zien.
Met de christelijke gereformeerde ker
ken hebben de gereformeerde kerken
(vrijgemaakt) jarenlang samenspre-
kingen gevoerd. De vrijgemaakten
braken dit gesprek af, maar de synode
van de christelijke gereformeerde ker
ken stuurde dit voorjaar een brief,
waarin gevraagd om hervatting van
het gesprek.
In haar antwoord wijst de vrijgemaak
te synode erop, dat een eerdere syno
de in 1967 twee konkrete verzoeken
aan de christelijke gereformeerde
synode richtte. Wanneer aan deze ver
zoeken geen gevolg zou worden gege
ven zou verdere samenspreking geen
zin meer hebben.
Ten aanzien van, de toeëigening des
heils (de christelijke gereformeerden
verwijten de vrijgemaakten, dat bij
hen de persoonlijke band aan Chris
tus op de achtergrond komt) vroeg de
vrijgemaakte synode in 1967 uit te
spreken, 'dat het uwerzijds genoemde
verschil gelegen is binnen het raam
van de belijdenis, tenzij uw synode
uit Schrift en belijdenis van het te
gendeel zou overtuigen'. Ten aanzien
van de oecumenische gezindheid eis
ten de vrijgemaakten van de christe
lijke gereformeerden de bereidheid,
om het lidmaatschap van de gerefor
meerde oecumenische synode (GOS)
en van de internationale raad van
ohristelijke kerken (ICCC) te beëindi
gen.
Op beide verzoeken, herhaald in 1970,
is geen bondig antwoord ontvangen.
'Alleen door bondige besluiten aan de
zijde van de christelijke gereformeer
de kerken zou een weg geopend kun
nen worden, die tot daadwerkelijke
eenheid voert', aldus de brief, die de
vrijgemaakte synode nu opgesteld
heeft
De christelijke gereformeerde synode
was in haar brief ook ingegaan op de
scheuring in de vrijgemaakte kerken
en had haar vrees uitgesproken voor
'eenzijdigheden, die ten gevolge heb
ben dat de volle waarheid niet meer
tot zijn'recht komt'..De vrijgemaakten
schrijven terug, dat de christelijke
gereformeerden in plaats van 'bondig
en duidelijk te zeggen aan welke
maatstaf dit spreken over eenzijdighe
den ontleend wordt', vragen stellen,
die meer suggereren dan argumente
ren.
Buitenverbanders
De synode wees voorts het verzoek
van de kerkeraad van Maassluis af,
om een samenspreking aan te gaan
met de 'buitenverbandse classis Am
sterdam. Deze classis had de uitspraak
van de vorige synode betreffende de
scheuring in Noord-Holland beant
woord met een 'Weerlegging,' toege
zonden aan alle kerken. Maassluis zag
in dit stuk een basis voor een ge
sprek, maar de voornaamste overwe
ging van de synode was, dat de classis
Amsterdam welbewust had afgezien
van een beroep op de synode zelf.
Ook op het verzoek van de kerkeraad
van Rotterdam-Centrum om de Weer-'
legging te toetsen', ging de synode
van Leeuwarden
den Dekker
Verkiezingen
De verkiezingen zijn te vroeg geko
men en de echte vragen zijn nog niet
opgedoken. Het zijn o.a. deze:
Stuiting van de aanval op de aarde en
haar volheid. Onderhandelingen ope
nen tot een algemeen verbod van
ondergrondse kernproeven en van de
winning van gas, olie en metalen uit
de zeebodem;
Staking van in het wilde weg produ
ceren en kunstmatig afzetgebieden
openen om de winst of voor het
scheppen van werkgelegenheid;
Inspraak in het produktieproces niet
alleen voor kapitaalverstrekker en ar
beider maar ook voor de consument.
Wat niet nodig is, niet maken;
Internationaal overleg met regeringen
en vakbonden over de plaats voor
industrieën.
Bevordering van maatschappelijke
vrede, door het wegnemen van de
begeerte naar geld en status, door:
opvoering van de progressie in de
inkomstenbelasting tot 95 pet van het
zuiver inkomen boven ƒ50.000,-; Op
heffing van het bankgeheim, interna
tionaal; bij emigratie terugvordering
van de kosten van opleiding, (dit is
recht, geen barbarij); toekenning van
het minimumloon aan ieder boven de
leerplichtige leeftijd die studeert (het
zijn werkende jongeren); het stellen
van een aantal maximum aantal ku
bieke meters woonruimte per hoofd,
met uitzondering van studeervertrek
maar met inbegrip van garage en
tweede huis. Dit is lang niet alles.
Maar wat nu aan de orde was. raakt
er niet aan.
Amerongen
door H. Biersteker
Bisschop Zulu uit Zuid-Afrika, die de zitting van
het centraal comité van de wereldraad van kerken
deze zomer in Utrecht niet uitzat maar opstapte
voordat de stemming over een nieuw onderdeel
van het programma tot bestrijding van het racis
me begon, heeft voor het blad De Oud-Katholiek
uitgelegd waarom hij tegen dit hele programma
is. Hij zegt: de wereldraad heeft goede naam
gemaakt bij de verzoening van oorlogvoerende
partijen in andere probleemgebieden van de we
reld, behalve in Zuid-Afrika. Dat komt door het
anti-racismefonds en de daarmee gegeven steun
aan guerrilla's; daarmee is de wereldraad partijdig
géworden. Als de intentie was geweest het huma
nitaire werk van de guerrilla's te steunen dan had
veel grotere hulp gegeven kunnen worden door
Interchurch Aid.
De actie van de wereldraad is volgens de bisschop
een schending van het statuut, volgens hetwelk
hij niet kan optreden dan op voorwaarden die
voor allen aanvaardbaar zijn. Hij zegt voorts: 'Het
christelijk getuigenis in Zuid-Afrika kan er niet
door versterkt worden als de gelovigen ertoe
gebracht worden te zeggen dat de kerken in hun
midden slecht en de kerken van de wereldraad
goed zijn.' En hij besluit: 'Niet alle zwarten
denken zoals ik. Daarom vechten sommigen als
guerrilla's en zouden anderen de actie van de
wereldraad willen steunen. Maar velen handelen
en denken zoals zij nu doen omdat zij niet meer
geloven, zoals ik'.
Partij kiezen
P. Verburg
Zuid-Afrika (2)
Het lijkt mij goed dat mevrouw Van
Lutsenberg Mees-Loopuyt, die in
Tr/Kw van 1 december, een ingezon
den brief schreef over de thuislanden
van de Bantoes, zich gaat "erdiepen
in het boek: 'Het afgedankte volk' van
Cosmas Desmond. Deze priester heeft
de meeste thuislanden zelf bezocht en
schrijft in zijn boek over de 'voorzie
ningen' en de ellende. Het boek is te
koop in iedere boekhandel en te leen
in iedere bibliotheek.
Schoonebeek
mevr. J. M. Rhebergen-Bolwijn.
Indrukwekkende woorden van een wijs man die
zich van 1969 af consequent tegen het programma
heeft gekeerd. Zij tekenen ook de ernst van het
dilemma waar de wereldraad voor stond van zijn
vergadering in Uppsala af. De muilezels die het
lichaam van dr. King naar zijn laatste rustplaats
trokken waren nog maar net voorbij en uit de
zwarte kerken van Afrika en Amerika kwam als
een grondzee de roep op om geloofwaardig chris
telijk handelen. In alle toonaarden werd herhaald:
wil je werkelijk vandaag nog geloofwaardig zijn
dan moet je partij kiezen door rechtstreekse steun
aan organisaties van slachtoffers van het racisme,
die vervolgens helemaal zélf uitmaken wat ze met
die steun doen. Welnu, in Zuid-Afrika en in de
nog niet bevrijde delen van Angola, Mozambique
en Guiné-Bisseau zijn wel slachtoffers maar uiter
aard géén organisaties van die slachtoffers van
het racisme. Die vindt men daarbuiten. Dat zijn
de bevrijdingsbewegingen. En de steun kon ook
niet gaan via Interchurch Aid, want die hulp kan
zoals de naam al zegt alleen gaan via kerken en
natiomle raden van kerken. Vandaar dit speciale
fonds. De statuten van de wereldraad maken van
de instemming van alle kerken trouwens geen
voorwaarde anders had de raad in politiek
opzicht muurvast gezeten zij bepalen dat de
wereldraad actie neemt 'waar dit door een of
meer kerken wordt gevraagd.'
Bisschop Zulu tijdens een aannemingsplech
tigheid.
Dat maakte natuurlijk het dilemma niet minder
pijnlijk. Want zelfs als de Engelssprekende ker
ken van Zuid-Afrika 'in hun hart' voor het
programma zouden zijn, dan zou het openlijk
uiting geven daaraan onverbiddelijk de wet op de
onderdrukking van het terrorisme in werking
stellen. Het lijdt echter geen twijfel of bisschop
Zulu vertegenwoordigt vele leiders van Engels
sprekende kerken die er ook in hun hart tegen
zijn omdat zij al hun hoop verbinden aan andere
wegen tot bevrijding en wie zou daar niet op
hopen? Natuurlijk zijn de relaties van de wereld
raad met de Engelssprekende kerken in Zuid-
Afrika door dit alles zwaar op de proef gesteld.
Maar ze blijken toch steviger te zijn dan ook
Vorster had gedacht toen hij deze kerken openlijk
onder druk zette om met de wereldraad te breken.
De grootste en zwaarst* aangevallene, de Angli
caanse kerk, bleef erin. De op een na .grootste, de
methodistische met 815.000 zwarte, 64.200 bruine
en 162.000 blanke leden, besloot zojuist op zijn
jaarlijkse conferentie unaniem om lid te blijven.
Verscheidene afgevaardigden hadden een mandaat
meegekregen om tegen het aanhouden van de
band met de wereldraad te stemmen, maar wer
den daarvan weerhouden door een indringende
toespraak van John Rees, de voormalige beambte
van 'Bantoe-Administratie' die inmiddels secreta
ris van de raad van kerken is geworden. Er werd
kritiek uitgesproken op het programma tot be
strijding van het racisme, maar dit ging gepaard
met een uiting van waardering voor 'de werken
van de liefde en barmhartigheid' van de wereld
raad in andere delen van de wereld. Ook de
congregationalisten en de discipelen, die zich
inmiddels verenigd hebben, blijven erin. En het
besluit van de presbyterianen om eruit te stappen
blijkt nu onkerkrechtelijk te zijn genomen, zo
heeft een toetsingscollege ontdekt. Het was een
besluit van het uitvoerend comité, maar dit had
de zaak eerst moeten voorleggen aan de algemene
vergadering. En die wordt pas eind volgend jaar
gehouden.
Grootste nood
De Afrikaner-kerken, met als grootste de Neder-
duits-gereformeerde kerk, zijn sinds het begin van
de jaren zestig al geen lid meer van de wereld
raad, noch van de Zuidafrikaanse raad van
kerken. Ze hebben geen contact met de Engelspre-
kende kerken van hun land. Iemand die zich daar
nogal ongelukkig over voelt is de Nederduits-
gereformeerde theoloog prof. dr. J. A. Heyns. Hij
was als afgevaardigde van zijn kerk op de gerefor
meerde oecumenische synode te Sydney in Austra
lië. Teruggekomen schreef hij in Die Kerkbode:
'Ik handhaaf dat onze grootste nood van dit
moment niet is heft oecumenisch contact met
christenen overzee, maar met medegelovigen in
Zuid-Afrika. zowel binnen als buiten onze confes
sie.'
Inmiddels is in Johannesburg al een gesprek
tussen honderd predikanten van de NG-kerk en de
Engelssprekende kerken op gang gekomen het
eerste georganiseerde gesprek na tien jaar! Onder
de leidende theologen van de NG-kerk is er
inmiddels weer een opgestaan om zijn hart uit te
storten. Dr. J. S. Krllger, eveneens van Pretoria,
heeft in een artikel in het Nederduits Gerefor
meerde Theologisch Tijdschrift de hele thuislan
den-politiek tot op de grond toe afgebroken. Door
een speciale drempel-cursus die hij aan deze
bla ke universiteit geeft aan zwarte gegadigden
voor een theologiestudie weet hij beter dan
de meeste van zijn vakgenoten in de NG-kerk wat
er in de zwarte gemeenschappen leeft.
niet in. Het geven van een weerwoord
achtte zij niet tot haar taak te beho
ren, te meer niet daar geen enkele
plaatselijke kerk het besluit van de
vorige synode aangevochten heeft.
Het breed moderamen van de her
vormde synode heeft de andere ker
ken in Nederland om hun mening
gevraagd over de nota over het gast-
lidmaatschap in de hervormde kerk.
Zo vroeg het hervormd moderamen
ook aan de vrijgemaakte synode of
invoering van deze richtlijnen naar
uw inzicht plaats kan vinden, zonder
dat daardoor de verhouding tot uw
kerk wordt verstoord, maar veeleer de
gemeenschap der kerken wordt ver
sterkt.
De vrijgemaakte synode wijst in haar
antwoord op de Acte van Afscheiding
van 1834, waarin de ondertekenaars
zeiden geen gemeenschap meer te
willen hebben met de Nederlandse
hervormde kerk, totdat deze terug
keert tot de waarachtige dienst des
Heren'.
De synode schrijft: 'De Nederlandse
Hervormde Kerk is sedert de Afschei
ding niet teruggekeerd' tot den waar-
aohtigen dienst des Heeren'. Zij be
weegt zich Integendeel in een richting
die de afstand steeds groter doet wor
den. De figuur van het gastlidmaat-
sdhap voor leden van de al aangege
ven 'Kerken en Geloofsgemeenschap
pen' is zelf daarvan een treffend
blijk. Zonder enige hoogheid van
hart, maar met diepe hartelijke droef
heid constateren wij dit Tegenoverge
steld aan de weg van dit gastlidmaat-
schap is die welke beleden wordt in
artikel 28 van de Nederlandse Ge
loofsbelijdenis'.
De theologische hogeschool van de
gereformeerde kerken (vijgemaakt) te
Kampen kampt met ruimtegebrek. De
synode besloot, de bibliotheek tegen
over het schoolgebouw te huisvesten,
om de vrijgekomen ruimte voor colle
ges te benutten. De kosten hiervan
worden geraamd op acht ton.
AMSTERDAM Het op 23 november
verschenen nieuwe testament in om
gangstaal 'Groot Nieuws voor U' is
uitverkocht De eerste druk van der
tigduizend exemplaren werd in één
week tijds verkocht. Op de eerste dag
alleen gingen meer dan zevenduizend
exemplaren de deur uit Nog diezelfde
dag moest opdracht gegeven worden
voor een tweede druk. De eerste
exemplaren daarvan zullen medio ja
nuari beschikbaar komen.
De tweede druk zal zeventigduizend
exemplaren omvatten. De eerste vijf
tienduizend komen medio januari van
de binder. Reeds nu is het mogelijk
exemplaren te reserveren door de
prijs 9.90) over te maken op giro
63635 van het Ned. bijbelgenootschap
te Haarlem. De bestellingen zullen
dan op volgorde van binnenkomst van
de betalingen worden afgewerkt
NA DE SINT
Eerder wilde ik er niet over begt
nen, om het verwijt van betutteÜ
te ontgaan, want daar moet je teg«
woordig geweldig mee oppasse
Goed, u hebt sint gevierd. Het wa»
gegund. En zeker de kinderen in
omgeving. Hoewel kinderen in
dingen soms duidelijk kunnen besd
men. De kleine Joost had als één v
z'n eerste cadeautjes een plastic zat
met een soort lego gekregen. 1
opende het en had vervolgens ge*
aandacht meer voor de mand waai
nog meer voor hem zat. Als zijn nat
genoemd werd hoorde hij het nk
Voor hem hoefde het niet meer. H
geluk was bereikt. Beschamend vo
ons ouderen die toch hier en du
nog op rekenden, gedeeltelijk natui
lijk ook omdat we op de eind-verzui
ting 'koop het dan zelf alsjeblit
waren ingegaan. Ik wilde er <Jus bp
eerder over beginnen. Niet over
tevredenheid met het kleine, n
over iets anders. De maand decemb
is voor velen een koopmaand. En d
•is het einde niet, na de sint. Maar
worden ernstige pogingen gedaan i
er een geef-maand van te maken. Ec
over de Brug staat voor de deur.
kerken hebben al aangekondigd dat
er dit keer geen gras over zuil t
laten groeien, maar meteen zuil
beginnen met hun gezamenlijke ak,
om hun bedreigde financiën in ve,
ger water te koersen. Maar nog zj
we er niet, want met de kerst zuil
ongetwijfeld ook vele comdté's t
hulp aan verre en dichtbije naast
een beroep op ons doen. Iemand t
nog niet zo lang in de kerk km
verzuchtte eens bij de aankondig
van de zoveelste kollekte: het is M
verdorie, ook altijd geven, geven
nog eens geven. Hij had gelijk. Wi
het evangelie staat er vol van. E
woord dat ieder christen uit z'n hoo
moet kennen heeft het als voornaa
ste werkwoord: Alzo lief heeft God
wereld gehad, dat Hij zijn eniggebon
Zoon gegeven heeftJa ,'t is alti
geven, geven nog eens geven. En
moet het blijven ook. Het enl
woord van de Heer dat niet in
evangeliën staat spreekt er ook va
'Het ds zaliger te geven dan te ontvi
gen', zegt Paulus tegen de mann
van Efeze. Die woorden van de Hi
moeten wij ons herinneren, voegt
er aan toe. Ik heb 't idee dat we
moeten leren en doen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Opperdoes: W. J. K
kert te Oudemirdum.
Aangenomen naar Haarlem-Schot*
D. J. Monshouwer te Brunssum.
Bedankt voor Vorden: A. Mol
Leeuwarden.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Groningen-Z.: drs.
Dijk te Oostwold; te Naaldwijk: G.
v. d. Pol te Leeuwarden-Huizum;
Ommen en te Winschoten: T. de Bo
te Giessenburg; te Nieuw-Weerdinj
ds. R. Toorman te De Krim (Ov.
(voorheen chr. geref.), die dit bero
heeft aangenomen: te Woerden: P.
B. Pool te Vinkeveen. die dit bero
heeft aangenomen.
Beroepen: te Naaldwijk: G. J. van d('
Pol te Leeuwarden-Huizum.
Aangenomen naar Zuidhorn: W.
roense te Silvolde en Gendringen,
bedankte voor Enkhuizen (verb, ber
naar Antwerpen: G. Mulder te Dro
rijp (verb. ber.).
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Eemdijk en te Gorichi
in combinatie met Langerak:
Woudt, kand. te Bunschoten.
Bedankt voor Grand Rapids: K.
Kapteyn te Spakenburg-N.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt te Soestdijk: H. van Leeuw
te Urk; voor Nunspeet: M. Vlietstra
Werkendam.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Werkendam: J. Kare
te Opheusden.
Henk Baaren Sr. en A. G. Vél
Meubelstijlen. Ultg. Kluwer. Devfl
ter. 202 pag. 29,50.
Een bijna 'ouderwets' leerboek ov
de ontwikkeling van de meubelstijl
door alle eeuwen. De grote belang»
ling voor antiek heeft de laatste jar
een stroom van boekjes over dit
derwerp losgemaakt die aan een
oppervlakkige weetgierigheid te?
moetkomen. Het boek van Baaren
Vélu is in de eerste plaats bedoeld
leidraad voor hen die studeren vo
een van de examens van de vakgfl
pen woninginrichting of dergelijke va
opleidingen. Het heette dan ook 1
de eerste verschijning in 1947 'I*f
boek der meubelstijlen.' Voor de vi
de, thans verschenen, druk heeft n
de titel gewijzigd in Meubelstijlf
Aan de inhoud is nauwelijks
gewijzigd. Het blijft dan ook in
eerste plaats een boek voor hen
zich gedegen willen laten Informer
over het hoe en waarom van
veranderingen in constructie en uit
lijke vormgeving van meubelen. M
veel foto's en tekeningen worden
soms kleine verschillen die de opeo
volgende stijlen typeren nogeens ds
delijk aangegeven. De meeste
dacht wordt besteed aan de Fran
meubelstijlen, wat niet wegneemt d
bijvoorbeeld ook de Engelse stijl
met even grote gedegenheid en sy»
matiek worden behandeld.
RJII