5ij narcose zeker !00 doden per aar door fouten Strafvervolging wegens euthanasie overwogen MARKLIN AIU» 4 Ministers gaan tegen dierenartsen in De echte Falcon? Overleg samenwerking gemakkelijke pijptabak \oj. Smalhout: oorsaken worden verdoezeld Koel, licht, droog. Opening weg wordt uitgesteld uit angst voor incidenten i zAamsBrnGBTur^BAK 5jje dood na eten jutte' Snusbonen Overleg Amerika-Cuba over kapingen begonnen .Andriessen zegt dat RKPN liegt Het weer Lardinois en Stuyt: vleeskeuringsdienst naar 'landbouw' sen mogen ^onsult nog berekenen lOUW/KWARTET DINSDAG 28 NOVEMBER 1972 BINNENLAND T3/K5 onze redacteur wetenschappen RECHT In Nederlandse ziekenhuizen overlijden per jaar zeker tweehonderd operatiepatiënten direct gevolg van fouten bij de anaesthesie. In wat hij zelf 'een ongebruikelijk verhaal' noemde, prof. dr. B. Smalhout deze schatting gisteren in Utrecht. Hij sprak bij zijn officiële aanvaar- van het hoogleraarschap in de anaesthesiologie, het specialisme dat zorgt voor de verdoving tij- s de operatie en de actieve bewaking van de lichaamsprocessen in die periode. ADVERTENTIE jeskundige fouten worden altijd nder krampachtig verdonkere nd, zei prof. Smalhout in een chtend gesprek. 'Dat is in zekere wel begrijpelijk, want onoordeel- lige publicatie kan geweldige sen- verwekken. de indruk geven dat iedici er met de pet naar gooien.' was niet prof. Smalhouts bpdoe- dat in zijn rede 'D° food op nog eens dunnetjes over te Hij wilde grond van eigen ing en literatuur oorzaken op spoor komen. 'Ik kritiseer geen n, maar systemen die tot fouten quête ,r het vinden van oorzaken is lijk. 'Als je ernaar informeert, je op een rookgordijn van ver- ilende mededelingen.' Typerend y,poging van Keuskamp, een heel ouwelijke, anonieme enquête on- collega's te houden over sterfge- door fouten. De paar antwoor- ,'Jdie hij binnenkreeg wezen op één per 20.000 anaesthesieën. Dat nt een wereldrecord zijn. Het gemid- Prof. dr. B. Smalhout delde van veertien buitenlandse on derzoeken bedraagt één op 3000. Men is daar kennelijk openhartiger. Dit wijst op het achterhouden van gege vens in Nederland. 'Ik pleit niet voor het publiek maken van fouten, maar wel voor openbaarheid binnen het vak, ter lering en correctie.' Het kan wel degelijk anders. In ver scheidene Oost-Europese landen zijn deze zaken streng georganiseerd. Elk medisch ongeval wordt door de direc tie van het ziekenhuis gemeld aan een districtsspecialist, die ter plaatse een onderzoek instelt. 'En dan rollen er geen koppen, maar er worden wel maatregelen genomen om herhaling te voorkomen. Dat kan betekenen dat de specialist een tijdje naar een oplei dingskliniek gaat voor nascholing, het kan betekenen dat de organisatie van het ziekenhuis op een zwak punt wordt verbeterd, of dat personeelsge brek wordt aangevuld. Dat systeem functioneert uitstekend.' Verdoezeld 'Hier komt zoiets voor een medisch tuchtcollege, en dan zie je hoe aan alle kanten de zaak verdoezeld wordt. De affaire wordt op de snelst mogelij ke manier verdonkeremaand. En dat geldt speciaal voor anaesthesie-zaken. In het college zitten weinig mensen die op dat terrein deskundig zijn, en wie wèl weet waar het om gaat, weet ook dat hij daar morgen zelf als beklaagde kan zitten.' In de internationale discussie over oorzaken van de vermijdbare 'dood op tafel' kwam prof. Smalhout zes 'in wezen banale zaken' steeds weer te gen. De anaesthesist wordt onvoldoen de opgeleid. In Nederland duurt de specialisatie jaar, vergeleken met vijf zes jaar voor andere specialis men. Het opleidingsschema is ooit tragisch kortzichtig' genoemd. (Assis tenten bij prof. Smalhout blijven vrijwillig vijf jaar in opleiding). Onvoldoende supervisie over assisten ten in opleiding draagt in het alge meen bij tot extra sterfgevallen. Be slissingen tijdens de anaesthesie moe ten vaak zeer snel worden genomen, fouten door onervarenheid kunnen binne nenkele momenten fataal zijn. Voortdurende supervisie over de assis tenten behoort mogelijk te zijn. Maar er zijn te weinig anaesthesisten. In Nederland minder dan één per ziekenhuis, en omdat de grote zieken huizen er verscheidene hebben, heb ben vele kleinere er geen. Uit zieken fondsstatistieken blijkt dan ook dat jaarlijks een kwart van de 600.000 operalicpatiënten anesthesie krijgt toegediend door een niet-specialist. (Volgens een enquête van de Gezond heidsraad onder ziekenhuizen zou het maar tien procent zijn - Red.) Eenderde Er is gemiddeld één anaesthesist per drie operatiekamers, en 'dus' krijgt hij per verrichting ook ongeveer een derde van het honorarium dat de 'snijdende specialist' verdient. 'Dat is het continueren van een mistoestand. In het gunstigste geval is de verpleeg kundige hulp die de andere twee tafels in de gaten houdt goed opge leid, en loopt hij zich toch nog wezen loos. Hij stelt zich in op massawerk. en houdt dus de apparatuur eenvou dig. (Het aanleggen van de elektroni sche bewakingsapparatuur kost twin tig minuten.) Hij wordt gedwongen om onverantwoord te werken.' Zulke apparatuur is veel te vaak niet eens ter beschikking. Drie jaar gele den concludeerde de medicus-jurist Schuurmans Stekhoven dat zulks niet langer wettelijk en medisch is te verantwoorden. Verpleegkundige Er is onvoldoende speciaal geschoold personeel. 'Zonder goed opgeleide ver pleegkundigen en technici is de mo derne anaesthesie niet uitvoerbaar. Per operatietafel is minstens één ge specialiseerde verpleegkundige nodig. Zijn taak is vergelijkbaar met die van de tweede piloot in een verkeersvlieg tuig. 'Uiteraard is dit slechts mogelijk na een zeer grondige opleiding, waar bij vele medische verrichtingen die vroeger uitsluitend voor de arts wa ren weggelegd, thans aan hun handen worden toevertrouwd. Er zijn velen die de taken van verpleger en arts streng gescheiden willen houden, waarbij gewezen wordt op de typisch medische verantwoordelijkheid, die door geen ander dan de arts te dra gen zou zijn.' Maar 'de praktijk heeft aangetoond dat verantwoordelijkheids gevoel geen eigenschap is, die altijd onverbrekelijk aan het artsdiploma is verbonden. Ziekenhuizen en specialis ten die dit beseffen zullen niet te klagen hebben over een tekort aan personeel.' Tenslotte is er het tekort aan commu nicatie met andere specialisten. De gegevens die de anaesthesist van de chirurg krijgt, zijn vaak zo summier dat het een wonder mag heten dat er niet meer ontsporingen plaatsvinden, liet gaat vaak juist om ingrepen waarbij men in de verleiding komt, een grondig algemeen onderzoek na te laten. Verreweg de meeste fouten ge beuren bij 'kleinere' operaties en spoedgevallen. DELDEN Rijkswaterstaat heeft de voor 1 december geplande officiële opening van de rondweg om Delden voor onbepaalde tijd uitgesteld. De reden hiervan is dat Delden niet kan garanderen dat de opening zonder incidenten zal verlopen. Met de aanleg van de Rondweg werd enkele jaren geleden begonnen, nadat actiegroepen ervoor gepleit hadden het verkeer niet meer te leiden via de E-8. die door de kleine kom van de stad gaat. Nu er een rondweg is, is er weer een andere actiegroep ontstaan, waarin ouders zitting hebben die hun kinderen niet via een niet-beveiligde oversteekplaats willen laten overste ken. Rijkswaterstaat wilde eerst me ten of de verkeersintensiviteit stop lichten rechtvaardigen, maar daar ne men de ouders, verenigd in het actie comité, weer geen genoegen mee. Vol gens rijkswaterstaat heeft het weinig zin ter gelegenheid van de opening feest te vieren, wanneer een zeker deel van de gemeenschap niet is inge nomen met de weg. (ADVERTENTIE) NATUREL 1.60 Van een onzer verslaggevers LEEUWARDEN De officier van justitie in Leeuwarden, mr. G. R. Nubé, overweegt een strafver volging tegen een Fries artsenechtpaar, dat euthanasie op de mot der van de vrouw heeft toegepast. Deze vrouw in de leeftijd tussen 70 en 80 jaar zou de arts verzocht hebben een eind aan haar leven te maken. Mr. Nubé wilde geen verdere mededelingen doen, omdat hij het onderzoek niet heeft afgerond. een verslaggever IEM Veehouders in Doornen en Dodewaard, die vorige week illen zakken met ricinusbonen :\vie Rijn en de Waal visten, en ze roging aan de varkens en de n voerden, hebben van het gratis i heel wat financieel nadeel gehad. JJfriu toe lieten vier varkens het na het eten van de bonen, die if bevatten, waardoor het maag- ';anaal wordt aangetast. De koei- de varkens kregen een hevige ie of een koeliek in de darmen, oor de bonen ontstoken raakten, onen, in totaal 45 zakken, zijn hie week vrijdag al overboord ge- j|* i van een schip dat in Griethau- ^even over de grens met Duits in de Rijn lag. J. P. Verwey, directeur van de i rse gezondheidsdienst voor die- h vertelde dat een veehouder in ftvaard 26 koeien doodziek zag m na het eten van de bonen, die andere worden gebruikt voor ereiding van 'wonderolie'. De 1 konden, ook omdat ze de bo ze "iet lekker vonden, gered wor- Door de hevige diarree, en de tee gepaard gaande vochtverlies .p echter de melkproductie ge nt Dr. Verwey, die inmiddels ook 3®, tl telefoontje gekregen had uit 25 n. adviseert de vondste van zak- met bonen onverwijld aan te bij de politie. WASHINGTON/HAVANNA (Reuter, AFP) In de Cubaanse hoofdstad zijn zaterdag besprekingen tussen Cu ba en de VS begonnen over een akkoord ter bestrijding van kapingen. Het overleg wordt gevoerd via de Zwitserse regering, die de Amerikaan se belangen op Cuba behartigt. Wanneer er een aanklacht komt, het zij tegen de arts, hetzij tegen de arts en zijn vrouw, verwacht hij begin volgend jaar de zaak aanhangig te maken bij de rechtbank. De aanklacht zal dan primair luiden overtreding van artikel 293 van het wetboek van strafrecht, waarin staat dat diegene die iemand op diens uitdrukkelijk verzoek doodt, ten hoogste twaalf jaar gevangenisstraf kan krijgen. Vervolging inzake dit artikel komt in Nederland slechts hoogst zelden voor. Sinds 1880 zijn er drie tot vier eutha- nasie-processen gevoerd. Het enige na oorlogse proces dateert van 1952, toen de Utrechtse, rechtbank een 50-jarige arts tot een jaar voorwaardelijk ver oordeelde, omdat hij op diens uit drukkelijke verzoek het leven van zijn broer beëindigde. De arts liet bij zijn (ADVERTENTIE) het oudste en meest verkochte merk voor electrische treinen. Reeds een complete trein met transformator vanaf 49,50. broer een doosje verdovende tabletten achter, nadat hij hem drie morfinein- jecties had toegediend. De patiënt, die als gevolg van een dodelijke longaan doening met ernstige benauwdheden kampte nam de tabletten zelf in. Hij stierf binnen een uur. Het beroep van de verdachte op gewe tensnood werd door de rechtbank ver worpen. In enkele gevallen is een beroep op starfuitsluitingsgronden wel iswaar mogelijk bijvoorbeeld bij dienstweigering of in het geval van overmacht doch in de motivering van het vonnis van de Utrechtse rechtbank werd nadrukkelijk ver klaard dat de wetgever in 'n gewetens conflict als het onderhavige geen ont heffing kent. De officier van justitie eiste in deze zaak een jaar onvoor waardelijke gevangenisstraf. De bewijsvoering van euthanasie is zeer gecompliceerd, omdat eerst de grondvorm van het delict doodslag moet worden bewezen. Daarna moet de verdachte aantonen dat hij heeft ingegrepen op uitdrukkelijk ver zoek van de overleden patiënt. sie had toegepast op een 57-jarige dodelijk ziekte patiënte niet is ver volgd. In het gelijknamige boekje 'Een milde dood' zegt de programma maker Henk Mochel hierover dat de risico's van een strafrechtelijke of tuchtrechtelijke vervolging vóór de uitzending op alle punten nauwkeurig waren onderzocht. De verwachting dat het met een strafvervolging niet zo'n vaart zou lopen was onder andere gebaseerd op het feit dat de verdachte arts niet verplicht kon worden mede te werken aan de levering van het bewijs van hetgeen hem ten laste zou moeten worden gelegd. Tuchtrechtelijk lag de zaak delicater; men zou immers kunnen menen dat de arts enkel door zijn optreden voor de televisie het aanzien van de medi sche stand had geschaad, zodat een ingrijpen door een medisch tuchtcol lege niet denkbeeldig was. Henk Mochel zegt in zijn boekje dat het bij een poging van de hoofdin specteur van de geneeskundige inspec tie van de volksgezondheid, dr. R. Drion, de naam en adres van de betrokken arts te achterhalen, is ge bleven. Nadat Mochel tegenover de hoofdinspecteur had geweigerd de naam te noemen is deze zaak kennen- lijk geseponeerd. (ADVERTENTIE) Niet vervolgd Opmerkelijk is dat de arts. die on langs in het NCRV-programma 'Een milde dood' bekende, dat hij euthana- om gezamenlijk de grote problemen waarvoor ons land staat te lijf te gaan. DEN IIAAG 'de Rooms-Katholieke Partij Nederland (RKPN) versprekdt leugens over het standpunt van de KVP in het abortusvraagstuk. Ik ben daardoor geschokt'; aldus KVP-lijst- trekker Andriessen in een verklaring die gisteren door zijn fractie is uitge geven. 'De RKPN probeert de schijn te wekken, alsof de KVP voordtander zou zijn van toeneming van abortus. Maar de waarheid is, dat zij zich verzet tegen de vrijheid die andere partijen op dit punt in dewet willen krijgen. Ik betreur het diep dat door de RKPN in naam van het christen dom door middel van leugens de bedoelingen van mede-christenen wor den verdacht gemaakt rondom een ethisch vraagstuk, dat degemoederen en emoties van zeer velen terecht zo sterk bezighoudt', aldus Andriessen. Nat oceaanfront De weerkaarten wijzen niet in zo'n gunstige richting. Hun koufront trekt over de Britse eilanden op ons aan, waardoor het in de loop van de dag zal beginnen te regenen. De zuidwes tenwind zal vooral in het westen en noorden de grens van harde wind over schrijden. De luchtdruk is het afgelo pen etmaal boven Centraal Europa nog tamelijk hoog gebleven. Inns bruck gaf gistermiddag om één uur nog 1041 millibar. Dit werkte een vergroting van de drukverschillen in de hand. Gisteren was het bij sterk dalende barometers in Ierland al sterk aan het verslechteren. Vooral de wind nam er enorm toe en Rosslare in het zuidoosten meldde een stoot van 9 beaufort, Birr ten westen van Dublin en Bel mullet in het uiterste noord westen een uitschieter van 10 beau fort. Op het weerschip J ten westen van Ierland was toen het koufront gepasseerd, wat bleek uit drie-achtste bewolking bij een stormachtige wes tenwind en een hagelbui. Verder op de oceaan volgde een trog uitloper. Het ziet ernaar uit, dat deze beide systemen ook in Nederland het weerbeeld zullen bepalen, wat betekent dat er na voorbijtrekken van het eerste front tijdelijk opklaringen zullen komen. Ook in Frankrijk stond de barometer hoog: Dijon om één uur 1040 millibar. Mede als gevolg daar- van meldde Gibraltar een oostenwind van 10 beaufort Onweer kwam voor nabij de noordoostkust van Spanje en in Tunesië (Tunis 22 mm). Koud bleef het gisteren in Beieren. In Miinchen kwam het kwik de hele dag niet hoger dan -1 graad Om zeven uur gisteravond ivas het in Beieren alweer minus 3 tot minus 4. Ook in Oost-Frankrijk was het be paald niet warm: Dijon rapporteerde gisteravond minus 3 na een maximum van minus 2. Wel een heel verschil met Toulon, waar maximaal 13 graden bereikt werd. Voor regen moesten we in Spanje zijn, waar Malaga 's mor gens 44 mm aftapte. Gisteravond werd uit Valencia en uit Ibiza 11 millimeter gerapporteerd en een maxi mum-temperatuur van 16 graden uit Cordoba. sen verslaggever j :CHT Het bestuur van de Nijkc Huisartsen Vereniging de leden erop attent gemaakt e ook na 1 januari 1973 aan fondspatiënten geen rekening ,a,r >n sturen voor consulten in ver met de anti-conceptie pil. nog geen definitieve uitspraak al lang lopende proces tussen IV en de ziekenfondsorganisaties de vraag of het pilconsult onder ewone abonnementstarief valt of Jerlijk moet worden betaald. De heeft beroep in cassatie inge- bij de Hoge Raad, maar het ziet ^aar uit dat de uitspraak pas ajnd jaar zal worden gedaan. De oi Isen administreren de pilconsul- P' 'el, zodat ze deze eventueel als- 'ij de ziekenfondsen in rekening ;rfn brengen als de rechter de in het gelijk stelt. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG De ministers Lardinois (landbouw) en Stuyt (volksgezondheid) blijven van mening, dat de verantwoordelijkheid voor de vleeskeuringswet het best bij het ministerie van landbouw kan berusten. Ze schrijven dit in een brief aan de Tweede Kamer. In die brief verdedigen ze hun vorig jaar genomen besluit om de vleeskeuringsdienst van 'volksgezondheid' over te he velen naar 'landbouw'. Dat be sluit is toen zwaar aangevallen door de Maatschappij voor Diergeneeskunde en de Maat schappij tot bevordering der Geneeskunst. Beide organisa ties vinden, dat de keuring van vlees en vleeswaren bij het departement van volksge zondheid thuishoort. Het eer ste doel van deze controle is immers de bescherming van de gezondheid van de consu menten. Het ministerie van landbouw houdt zich juist in de eerste plaats bezig met de zaken van producenten. Het is dus niet geschikt voor de be scherming van de volksgezond heid. De ministers hebben de ka merleden nu ook het rapport toegestuurd van de commissie- Van Dinter. Die werd vorig jaar ingesteld en kreeg onder meer de opdracht te bekijken wat er moet gebeuren als de verantwoordelijkheid voor- de vleeskeuringswet aan de mi nister van landbouw wordt overgedragen. Over de wense lijkheid van die overdracht hoefde de commissie zich dus niet meer uit te laten. De commissie moest ook de taakverdeling regelen tussen de keuringsdienst voor waren en de vleeskeuringsdienst. Hierover zijn de leden het niet eens kunnen worden. De bij de 'winkeldeur' moet lig gen: in de plaatsen, waar de consument koopt, controleert alleen de keuringdienst voor waren; in de slachtplaatsen controleert de vleeskeurings dienst. Deze meerderheid vraagt zich trouwens zelf di rect al af of zo'n taakverde ling nu wel een verbetering is en of het niet verstandiger is om één dienst in het leven te roepen, voor de keuring en de controle van alle waren, met inbegrip van vlees. De minderheid van de com missie vindt nu al, dat ze niet anders kan dan aandringen op het instellen van één keu ringsdienst. Daarmee bereikt men wetenschappelijke en fi nanciële voordelen, die de volksgezondheid ten goede ko- Eindeloos geschuif Dit standpunt kreeg bijval op de hoorzittingen, die de com missie heeft gehouden. De Maatschappij voor de Dierge neeskunde vindt het voorstel van de meerderheid onwerke lijk. De voorgestelde taakver deling zal aanleiding geven tot eindeloos geschuif. Het min derheidsstandpunt is volgens deze maatschappij veel beter. Die ene, nieuwe keurings dienst moet dan wel onder de minister van volksgezondheid vallen. De Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst is dezelfde mening toegedaan Verder hebben zich voor het minderheidsstandpunt uitge- Minister Stuyt sproken: de Vereniging van Slachthuisdirecteuren, de Di recteuren van Keuringsdien sten van Waren, de Consu mentenbond en zij het wat minder duidelijk het Pro- duktschap voor Vee en Vlees. De ministers noemen het in stellen van één dienst echter 'niet reëel'. De taakverdeling Minister Lardinois tussen beide bestaande dien sten willen ze nogmaals laten bestuderen. Argumenten De argumenten van de minis ters om de vleeskeuringswet naar landbouw over te breh"- gen zijn: De minister van landbouw is nu al verantwoor delijk voor de keuring van vlees voor export en 'keurt' daardoor in feite al een groot deel van de Nederlandse vlees- produktie. Tevens is deze mi nister verantwoordelijk voor het toezicht op de produktie en de gezondheid van de vee stapel. De tegenstanders van de over heveling zien hierin niet vol doende reden om een keuring, die in de eerste plaats de consument moet dienen, weg te halen bij het ministerie van volksgezondheid. De Maat schappij voor Diergeneeskun de wijst er op. dat de vlees keuring in de toekomst alleen maar belangrijker zal worden met het oog op het toenemend gebruik van allerlei chemische middelen in de veeteelt. Spo ren van bestrijdingsmiddelen, groeimiddelen en diergenees middelen kunnen terug te vin den zijn in het voedsel, en daardoor de consument direct bedreigen. De producent van het vlees kan juist gebaat zijn met het toenemend gebruik van die middelen. De vlees keuring kan daarom het best onder de verantwoordelijkheid van 'volksgezondheid' vallen zo vindt deze organisatie. "tGEN HAGEL BEWOLKING MAX.TEMP. MIN. TEMP. WINDRICHTING Weerrapportcn van gisteravond 19 uur. Am sterdam geheel bew max temp 8. neerslag o. De Bilt geheel bew 6 0. Deelen geheel bew 5 0 Eelde geheel bew 7 0: Eindhoven geheel bew 6 0; Den Helder geheel bew 9 0; Luchth Rtd geheel bew 7 0; Twente geheel bew 5 0; Vlissingen geheel bew 6 0: Zd Liraburg ge heel bew 5 0; Aberdeen geheel bew 9 0: Athene niet ontv; Barcelona onbew 14 0; Berlijn geheel bew 4 0. Bordeaux onbew 8 0: Brussel niet ontv: Frankfort geheel bew 0 0. Genöve onbew 3 0; Helsinki geheel bew 1 0: Innsbruck onbew 0 U; Kopenhagen regen 8 0.2: Lissabon onbew 15 0: Locarno onbew bew 16 U; Mallorca halt bewolkt 15 0.5; Mun- chen onbew -1 0; Nice onbew 12 0; Oslo re gen 1 0,1; l'arljs onbew G 0: Rome onbew 14 0; Spilt onbew 11 0; Stockholm zwaar bew 4 0; Wenen licht bew 3 0; Zllrlch hall bew -2 ii; Ca sa Blanca licht bew 17 0: lstanboei onbew 6 0; Las Palmas onbew 19 0, New York niet ontv; Tel Aviv geheel bew 19 5; Tunis zwaai bcr 18 21 HOOG V.'ATF" 29 november: Vlissingen: K 43-21.14- Haringvliet aan de Zeezijde: 10.10- 22 47; Rott-rdam 11.08Schevenlngen: 9.11.22 19; IJniuiden 1G.30-23.0S: Den Hel- dir 1 06 14 05: Harllngcn: 3 24-16.37: Delf- Zlll: 5.51-18.49

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 5