Eerste stappen gezet op
weg naar middenschool
dichtbij
Commentaar
iurliberalisatie
ttie '18 plus'
ijgt subsidie
Open school in Bijlmer (gisteren geopend) had geen gemakkelijke start
Even naar het vlees kijken
'Openheid' werkt
in vrijwel alle
facetten door
beregoed
lepelchaos
andbladen maandbladenmaandblad eenheid
Van het Reve
en Mulisch
in 'Kentering'
dank
marcus
DUW/KWARTET ZATERDAG 25 NOVEMBER 1972
BINNENLAND/COMMENTAAR T5/K7
huurliberalisatie, die in de meeste
jvincies van ons land zonder veel
k of scheur is verlopen, dreigt nu
t te gaan in het noordelijke deel van
provincie Noord-Holland. Het ziet
naar uit dat de Haagse overheid
lelijk heeft verkeken bij het (toch
rij hachelijke) karwei van het vast
en van zoiets als een kwantitief
ïwicht op de woningmarkt. Kenne-
is daarbij geen rekening gehouden
het sterk uitstralende effect van de
idstad met name van Amster-
is een blunder van de eerste orde,
veel menselijk verdriet, onzeker-
en woonnood schept, maar boven
aan de andere kant mensen uit
:lfde nood er toe drijft zich indivi-
il veilig te stellen. Het is nu im-
mogelijk een medemens zijn
ngelegenheid te ontwringen voor
n bewoning.
laatste lijkt ons het meest ontzet-
en ook het meest tragische ge-
van de nu in Noord-Holland-
rd groeiende situatie. Nu al ont-
hten tientallen en waarschijnlijk
e s. honderden Amsterdammers de
i, individueel moeilijke en mis-
uitzichtloze woontoestand in
stad door met eigen of geleend
ergens in Noord-Holland (op een
kilometers van Amsterdam kan
al) een bewoond huis te kopen, de
der de huur op te zeggen en bij de-
onrechter als argument aan te voe-
de noodzaak van eigen bewoning
het huis. Mede als gevolg van de
lijnen uit 1969 voor een nadere
assing van de woonruimtewet 1947
en mag de kantonrechter in zo'n
1 niets anders doen dan de huurop-
ng goedkeuren,
s noemden een dergelijk geval tra
omdat het zo uiterst moeilijk is
individuele benadering van de
cl ïbakken huiseigenaar tegenover
ti ïuurder te kenschetsen met begrip-
als 'goed' of 'fout'. Het is zelfs
waarschijnlijk dat het handelen
de eigenaar veelal uit dezelfde
en vertwijfeling is geboren als
in hij door zijn optreden de huur-
rengt. Ieder die nu wat geld heeft,
de eigen woningnood naar een
gr doorschuiven,
is misschien waar dat er ook in
d-Holland (Amsterdam met zijn
omgeving) een nieuw evenwicht
Iworden gevonden. Het is natuur-
niet juist dat jonge mensen in
jerdam aan tientallen voorwaarden
len voldoen eer zij na wie weet
ange tijd in aanmerking komen
11 een eigen huurhuis, terwijl heel
n' •loordhollandse gemeenten na een
jaar de eigen, even jonge ingeze-
1 met trouwplannen al aan een
"kunnen helpen. Dat is een onbil-
i-3 id, die zeker ook betrokken moet
in een oordeel over de feiten
eee zich thans in Noord-Holland-
1 aftekenende verontwaardiging.
waar is ook, dat de politici die
®dt!rs' wetje voor een huurdersbij-
in het parlement afstemden en
n' lee deze stimulans voor het op
j'J komen van de doorstroming af-
d3s('n, mede verantwoordelijk zijn
de thans gegroeide situatie.
neemt dat alles niet weg, dat
«J nde van de huidige situatie, de
nu september in Noord-Holland-
r| op gang zijnde ontwikkeling
oplossing kan zijn, omdat het
ïjhien juiste uitgangspunt: het zoe-
c: an een nieuw evenwicht niet met
j glementeren van jungle-methoden
r worden nagestreefd.
r'e i
is de grote gemeenten gelegen-
e geven in zo kort mogelijke tijd
wantitatieve woningtekort in te
i ten koste van de kleinere ge-
en (die toch al de neiging hebben
1 1 rk tc groeien); de woonruimtewet
voorlopig van kracht te laten in
liberaliseerde gebieden (waardoor
mcentebesturen nog enige greep
situatie houden) en tenslotte de
jnen uit 1969 (op grond waarvan
ienaar een huis voor eigen bewo-
an opvorderen) buiten werking te
of althans een van streek tot
afwijkende toepassing mogelijk
ken.
nhoff niet in beroep
en verslaggever
HAAG Staatssecretaris Von-
i' leeft besloten geen hoger beroep
pJ e tekenen tegen de beslissing
e rechter waarbij hem bevolen
i! zijn subsidietoezegging aan de
ft® 18 plus gestand te doen. Dit
i ent dat de organisatoren van de
oo (het Nederlands Centrum voor
cratische Burgerschapsvorming)
endnd over het toegezegde bedrag
kru 1.000 gulden kunnen beschikken.
"Os de gebruikelijke procedure
meu t bedrag als voorschot beschik-
•ei esteld worden, waarna later aan
'°i5J nd van de §emaakte kosten een
!5 ning wordt gemaakt.
latssecretaris had de toegezegde
ie voor de actie 18 plus inge-
!n toen de organisatoren de aan-
a« 'ijke leuze 'stem jong anders
jkei je vader zijn zin' gewijzigd had
nrei i 'meer effectiever: 'Stem jong
blijven ze altijd de baas.'
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM 'Wat we precies I
zijn, weten we niet. Een midden-
school, een experiment dat oude
structuren doorbreekt, of gewoon
een goedbedoelde nieuwe school?
We zijn alleen zeker van wat ons
voor ogen staat: een onderwijs-
gemeenschap waarin kinderen
van verschillende levensbeschou
welijke richtingen, met verschil
lende begaafdheden en ambities,
en afkomstig uit verschillende
sociale milieus in openheid tegen
over elkaar opgroeien'.
Zo beschrijft drs. P. Leeuwens de
'Open schoolgemeenschap Bijl
mer' die gisteren door staats
secretaris Schelfhout officieel is
geopend.
Wat de staatssecretaris precies geo-
pend heeft is dus niet exact te zeg- p-Ëfpsf
gen. Maar laten we het erop houden p|g|g|f
dat hier de eerste stappen gezet zijn
op de weg naar wat dan vaag wordt
aangeduid als de middenschool. Daar
mee is dan niet een zoveelste school
type bedoeld, maar een onderwijsvorm
die juist afrekent met de scheiding
tussen afzonderlijke schooltypen.
De start van de open school in de
Bijlmermeer in Amsterdam is niet
altijd even makkelijk geweest. Toen
vorig jaar de eerste honderd kinderen
op school kwamen was er al heel wat
aan vooraf gegaan: veel denkwerk,
veel gepraat en ook veel geharrewar.
Ook het eerste jaar is niet probleem
loos verlopen. Sommige idealen ble
ken te hoog gegrepen, de begeleiding
van buitenaf verliep minder gelukkig,
en er was een flinke dosis enthousias
me van de leraren voor nodig om
tegen de stroom van het traditionele
onderwijs in op te blijven roeien.
Maar toch beginnen de contouren van
een geheel nieuwe onderwijsvorm
zich nu af te tekenen.
De open school in de Bijlmermeer
heeft veel tegelijk overhoop gehaald.
Sommigen schudden daarover het wij
ze hoofd, omdat ze niet geloven in
zo'n opeenstapeling van experimenten.
Maar in de Bijlmer is men ervan
overtuigd dat je geen half werk kunt
doen: alles hangt zo met elkaar samen
dat van het een het ander komt. En
zo is deze school een bakermat van
vele vernieuwingen geworden.
Levensbeschouwingen
Allereerst is het een open school.
Formeel is het een openbare school,
maar binnen de bestuurscommissie
werken mensen van verschillende le
vensbeschouwing samen (openbaar,
rooms-katholiek en protestants-christe
lijk). Ook onderwijskundig is de opzet
zo breed mogelijk, doordat beroepson
derwijs (l.t.s. en nijverheidsschool)
en algemeen voortgezet onderwijs sa
men gingen. En' dan niet als aparte
afdelingen onder één bestuur, maar
werkelijk als één school. Pas na de
brugperiode van twee jaar gaan de
wegen van de leerlingen uiteen. Tij
dens die brugjaren blijven zij echter
bij elkaar in dezelfde groep, ongeacht
hun belangstelling, aanleg en latere
bestemming.
Deze opzet heeft consequenties voor
bijna alle andere facetten van de
school. Het vraagt om een ander
schoolgebouw met veel open en half
open ruimten van wisselende grootte.
De taak van de leraar verandert rigo-
reus door de invoering van een volle
dige weektaak met volle werkdagen
(in plaats van de 'volledige betrek
king' van 26 of 29 lesuren en de tas
vol nakijkwerk voor thuis).
De klassikale les is vervangen door
lesperioden van vijftig of honderd
minuten, die vaak beginnen met een
korte klassikale instructie als inlei
ding op het individueel of groepsge
wijs werken. De vakken zijn zoveel
mogelijk geintegreerd. Zo is er een
combinatie van geschiedenis, maat
schappijleer, aardrijkskunde, en gods
dienst en levensbeschouwing. Neder
lands wordt zoveel mogelijk gekop
peld aan andere vakken. Er wordt
gewerkt aan een leerprogramma
'science' (biologie en natuurkunde),
waarbij dan het wiskunde-onderwijs
zoveel mogelijk moet aansluiten.
Taken
Voor de vakken Engels en wiskunde
(vanaf de eerste klas) en Frans en
Duits (ter keuze vanaf het tweede
leerjaar) wordt gewerkt met taken.
De voortgang van het leerproces
wordt bepaald door het tempo van de
individuele leerling. De leerstof is
verdeeld in maandtaken. Na drie
weektaken volgt een controle-taak. Is
die goed gemaakt dan kan de leerling
verder met iets anders.
De kwalitatieve beoordeling van de
taken gebeurt aan de hand van een
schaal 'van 1 tot 4. Daarbij betekent 1:
de leerling is bezig, maar kan niet
buiten de docent. Een 2 is: hij werkt
vrij regelmatig, moet steeds verder
geholpen worden, begrijpt nog niet
precies waarom het gaat. Een 3 is
voor de regelmatige werkers die wei
nig hulp nodig hebben en in staat
zijn over de dingen te praten (ze
kunnen medeleerlingen helpen of zich
laten helpen). Een 4 tenslotte bete
kent dat de leerling zich de stof eigen
gemaakt heeft en er zelfstandig en
creatief mee kan werken.
Een dergelijke beschrijving van het
Vandaag is het winters genoeg om
sjappie hendele mendele op tafel te
zetten. Wie zich daar rammelend van
de honger aan zet, zal wel behoorlijk
mopperen. Dat laatste zegt niets on
gunstigs over het gerecht. Integen
deel, wie mopperend de sjappie hen-
dele mendele naar binnen werkt, doet
deze smakelijke stamppot van aardap
pelen, wortelen en uien alle eer aan,
want hij eet zo vlug mogelijk
misschien wel om nog een portie te
krijgen. En omdat het niet zo'n kost
bare maaltijd is, schiet er misschien
nog wel een groene prent (briefje
van duizend) over om het hele gezin
over een maand of twee in de uitver
koop goed in het pijt te gooien, maar
in elk geval genoeg voor een bakkie
zweet na het eten. Soldaten en zeelui
bezigen die koffie-term nogal eens, als
we het nu compleet verschenen 'Bar
goens woordenboek' van drs. Enno
Endt goed hebben begrepen. Koffie
en zweet zijn vergelijkbaar, aldus ver
klaart het boek, 'omdat beide, naar
verwacht mag worden, volgen op zure
arbeid'.
Omdat in deze hoek de a en b van
het tvoordenboekje als een poosje ge
leden onder de loep genomen zijn
het broodje geramde rat kwam toen
o.a. ter sprake zijn we nu achter
aan begonnen. Er staan veel uitdruk
kingen in met uiteindelijk eenzelfde
betekenis. Het 'vak- of groepstalig
karakter' noemt drs. Endt ze, termen
uit specifieke toneel- inbrekers- of
homofiele kringen, kindertaal, woor
den van haven, marine of markt of
van joodse herkomst. Wie in deze
specifieke kringen op vakantie is
of ziek ligt, zit in werkelijkheid in de
De open school in de Bijlmermeer
onderwijssysteem is natuurlijk te kort
om alle vragen van meer traditioneel
denkende ouders, leraren, onderwijs
deskundigen en ambtenaren op te los
sen. Ouders zullen bijvoorbeeld vra
gen of hun kind op zo'n school in
vier jaar een normaal l.t.s.-diploma of
in zes jaar een echt gymnasium-ge
tuigschrift kan halen. Dat is de be
doeling. Met het oog op de vierjarige
beroepsopleiding is de brugperiode
(aanvankelijk op drie jaar gesteld)
ingekort tot twee jaar. Dan blijft er
nog twee jaar over voor een meer
beroepsgerichte opleiding. Leerlingen
die voor de mavo-havo-V.W.O.-kant
kiezen blijven nog zoveel mogelijk bij
elkaar en splitsen zich pas na het
derde jaar verder uit. Ook in de
hogere leerjaren zal men echter blij
ven streven naar samenwerking van
alle leerlingen waar dat mogelijk is.
Verwatering
Behoudende leraren zullen zich min
der makkelijk laten overtuigen. Zij
willen weten of de integratie van
vakken niet tot verwatering leidt. En
of het samengaan van toekomstige
l.t.s.-ers en gymnasiasten geen niveau
verlaging betekent (vooral voor die
gymnasiasten).. En ze zullen nog wel
meer te vragen hebben.
Men zou hun een wedervraag kunnen
stellen: komen de kinderen in het
traditionele onderwijs wel aan hun
trekken als ze' op hun twaalfde wor
den uitgeselecteerd over beroeps- en
algemeen voortgezet onderwijs? Is het
werkelijk zinvol vakken als aardrijks
kunde en geschiedenis apart te ge
ven.
Maar er is ook een meer rechtstreeks
antwoord mogelijk. Binnen de groep
van onderling nogal verschillende kin
deren bestaat alle mogelijkheid tot
individuele programma's, juist meer
dan op een gewone school waar het
klassegemiddelde het tempo bepaalt
en het schooltype het niveau voor
schrijft Of het allemaal lukt blijft
natuurlijk een vraag die pas na meer
jaren ervaring (en een goede rappor
tage) te beantwoorden is.
Tegenstanders van de levensbeschou
welijke samenwerking zullen voorlo
pig moeite blijven houden met het
'open' karakter van de school. Je zou
kunnen zeggen dat dat open karakter
in de organisatie wel tot uitdrukking
komt (alle richtingen zijn vertegen
woordigd in de bestuurscommissie en
in het docenten-team), maar over
godsdienst en levensbeschouwing in
het onderwijspakket is nog weinig
concreets te melden.
De levensbeschouwing komt op school
wel aan de orde, maar tot systemati
sche verwerking in het lesprogramma
is het nog niet gekomen. Vorig jaar
heeft men het geprobeerd maar dat is
geen succes geweest. Nu zoekt men
naar nieuwe wegen. Misschien kan
ook hier een weden-raag de bedenkin
gen wat afzwakken. Hoe staat het er
voor met het vak godsdienst op chris
telijke en katholieke scholen?, vraagt
drs. Leeuwens.
Dan zijn er de onderwijskundigen die
vragen of alles wel wetenschappelijk
verantwoord is.
De schoolgemeenschap Bijlmer hoopt
binnen niet al te lange tijd erkenning
te krijgen als officieel experiment en
ook dat kan een wat bredere verant
woording van het hele vernieuwings-
werk bevorderen. Tot nog toe heeft
de school erg sterk moeten drijven op
eigen initiatief doordat het landelijk
georganiseerde middenschool-experi
ment voorlopig in de ijskast was ge
zet. Een ramp was dat niet, want
vernieuwing moet in de school zelf
gemaakt worden, maar het grote na
deel was natuurlijk dat je niet kan
profiteren van andersmans ervaring
en inzicht.
Na anderhalf jaar kun je nog niet
veel zeggen over de uiteindelijke re
sultaten. Dat is trouwens toch moei
lijk omdat elke school beoordeeld
moet worden in haar eigen situatie.
Een streekschool in Dokkum is moei
lijk vergelijkbaar met een elite-school
in Den Haag. En een meisjesschool in
Sittard vertoont weinig overeenkomst
met deze schoolgemeenschap in de
Bijlmermeer (waar ook nog eens één
van de vijf kinderen van Surinaamse
of niet-Nederlandse afkomst is.
Toch zitten alle scholen ongeveer met
dezelfde problemen: de scheiding in
zes of meer aparte schooltypen en de
daarmee onvermijdelijke en altijd on
rechtvaardige selectie op twaalf-, der
tienjarige leeftijd; de vraag naar de
zin van christelijke scholen: het eeu
wige dilemma tussen klassikaal en
individueel onderwijs; de willekeur
van het cijfers geven; de eenzijdigheid
van het theoretische onderwijs van
mavo-havo-v.w.o. en evenzeer
van het meer praktijk-gerichte beroeps
onderwijs: en zo is er veel meer te
bedenken. Zo lang dergelijke vragen
onopgelost blijven is er alle reden om
het experiment in de Bijlmermeer
met belangstelling en gezien de
moed van de mensen die dit aandurf
den ook met bewondering te blij
ven volgen.
Gerard Kornelis van het Reve en
Harry Mulisch kunnen elkaar niet zo
goed zetten. Ongetwijfeld een schok
kend gebeuren in een toch al zo
geteisterde wereld.
Peter Berger doet er wat aan in
'Kentering' 1 - 72 (een nadere aandui
ding is er niet). Hij gaat tussen de
partijen staan en schrijft een lang
stuk over de ruzie, daarin ontdoet hij
beide schrijvers van het door hen zelf
aangemeten pantser van de ironie om
dan plotseling zijn arbiter-rol te ver
liezen en de arme, tot het kille naakt
ontklede Harry Mulisch te bestrijden
met de middelen, die Mulisch zelf
naar voren heeft gebracht tegen Van
het Reve. Mulisch eindigt in Bergers
beschouwing als 'de fascist-uit-ironie',
die zichzelf liquideert
Doch ook G. K. van het Reve heeft
reden dit nummer van 'Kentering1 te
mijden als zijn zelfvertrouwen uit
ander materiaal dan beton is opge
bouwd. Van het Reve immers krijgt
een paar pagina's verder van Wim
Hazeu het vaderlijk advies zich eens
in het oeuvre van Lodewijk van Deys-
sel te verdiepen. Op die manier zou
Van het Reve kunnen ontdekken dat
hij niet zo uniek is als hij (Van het
Reve) denkt of althans schrijft te
denken.
Vestdijk
Paul van 't Veer heeft Vestdijks oer-
roman 'Kind tussen vier vrouwen'
gelezen en hij doet van zijn lectuur
verslag in het 'Hollands Maandblad'.
De heer Van 't Veer is een Vestdijk
bewonderaar. Lees maar even mee:
'Stel je voor dat iemand plotseling
ergens Gods eerste blauwdruk van de
schepping vindt, een volstrekt authen
tiek, door God ondertekend en door
de Heilige Geest gewaarmerkte copie
van Zijn oorspronkelijke scheppings
plan. dat echter in talrijke, soms op
het eerste gezicht merkbare en soms
heel subtiele manieren verschilt van
de eigenlijke schepping zoals die ons
is onthuld in Genesis, toch óók Gods
eigen woorden. Zou de christelijke
wereld in opperste verwarring raken
of niet? Nu dan. zoiets is er met kind
tussen vier vrouwen en de Anton
Wachter-romans aan de hand
Het is een duizelingwekkende erva
ring de schepping in zijn oerplan te
aanschouwen en te merken dat de
schepper heel anders had gekund als
hij had gewild'.
En om de vergelijkingen wat aardser
te houden ook nog even de op één na
laatste zin van Van 't Veers verhaal:
'Ach, alles bijeen doet het voor
Proust toch niet veel onder'.
Wessel Ganzevoort
Een opmerkelijk medewerker van
'Hollands Maandblad' is de man di
zich verschuilt achter het enigszins
pretentieuze pseudoniem Wessel Gan
zevoort. Van de eens met zoveel arg
waan bekeken Amsterdamse leerstoel
in de theorie van de geschiedenis
bankbliksemt Ganzevoort nu, slechts
geremd door een gezonde dosis ironie,
tegen de 'Ideële revolutiebouw'. Dat
gaat zo: 'Progressieve denkbeelden ge
nieten in ons land nog steeds een
onwaarschijnlijk grote belangstelling.
De grote vraag naar links gedachten-
goed leidt er echter toe dat de ideeën
vaak vluchtig en onzorgvuldig gefor
muleerd zijn, veel weeffouten verto
nen of om het in ander jargon te
zeggen, het karakter van ideële revo
lutiebouw hebben. Naarmate de vraag
groter geworden is, is de zelfkritiek
van de bouwers vergeleken bij vroeger
afgenomen. Kenmerken van deze revo
lutiebouw zijn o.a. een versimpelde ge
schiedbeschouwing en vaag woordge
bruik'.
Wat dat laatste betreft, signaleert
Ganzevoort de 'bewimpelende lako-
nie', waarmee Ger Harmsen onlangs
heeft geconstateerd dat de Tsjecho-
slowaakse communisten in 1948 hun
machtspositie 'consolideerden'. In
strikte zin is het niet eens een on
waarheid, zegt Ganzevoort, want je
kunt een longontsteking best een
soort verkoudheid noemen, maar het
zijn 'mooie latijnse doekjes ••oor soms
veel bloed en ellende'.
Ganzevoort beluisterde onlangs dank
zij de radio een predikant, die verge
ving vroeg voor het feit dat wij onze
broeder in Afrika het racisme geleerd
hebben en het bovendien heel wat
anders vind, wanneer 'onze broeders'
in Zuid Afrika Christus' naam mis
bruiken voor racistische onderdruk
king dan wanneer de atheistische
Sowjet-Unie recisme pleegt, want het
gaat om de geloofwaardigheid van het
geloof van de predikant. 'Het blijkt
hem en de zijnen niet in de eerste
plaats te gaan om wat voor de vervolg
den kan worden gedaan wat mij
menselijk lijkt maar het gaat om
de redding van de geloofwaardigheid
van zijn geloof wat mij traditio
neel christelijk lijkt'.
Vari Oudshoorn
Van weinig schrijven weten wij zo
veel détails uit het leven als van J.
van Oudshoorn en dat alles dankzij de
slechts met hoge cijfers te waarderen
vlijt en gedrag van de beheerder van
het Van Oudshoorn-archief, Wam de
Moor. In het herfst-nummer van 'Ras
ter' het laatste nummer dat ooit
van dit literaire tijdschrift nog ver
schijnen zal vertelt De Moor over
Marie Teichner, de Berlijnse manne
quin, waarmee de kanselarij-ambte
naar Feijlbrief in 1914 trouwde.
Wam de Moor heeft bij voorbaat
reeds elke mogelijkheid van kritiek
op zijn stuk afgesneden. Ook hij heeft
zich afgevraagd of al het gesnap uit
een verkerings- en verlovingstijd ach
ter op een paar prentbriefkaarten en
wat brieven nog zin heeft en hij heeft
die vraag positief beantwoord door
een stuk te schrijven.
Uit die summiere teksten van Feijl
brief ontwerpt De Moor het beeld van
een eenzame man, die sterke behoefte
had aan menselijk contact (de roman
'Willem Mertens' levensspiegel' zou
eerst 'Vae Soli' Wee de eenzame
heten), maar die bovenal hunkert
naar erkenning en bevestiging van
zijn schrijverschap.
Er zijn heel wat ups en downs in de
verhouding Feijlbrief-Marie Teichner,
maar die weerspiegelen aardig Feijl-
briefs onzekerheid over het manus
cript van de roman Willem Mertens,
waarmee Frans Coenen in Nederland
vergeefs bij de uitgevers leurt. Eerst
als hij bericht uit Nederland krijgt
dat de roman zal worden uitgegeven
(en de ambtenaar Feijlbrief de schrij
ver Van Oudshoorn wordt) durft hij
Marie Teichner officieel ten huwelijk
te vragen. Het bericht van Coenen
kwam op 15 januari 1914, het huwe
lijksaanzoek is van 16 januari 1914.
De Egyptenaren zien het niet meer zo
zitten. Ze vinden de Arabische een
heid wel mooi, maar dan moeten ze
natuurlijk niet hun vrouwen aan an
dere Arabieren kwijtraken. Want dat
gebeurt sinds Egypte, Syrië en ibye
zich een goed jaar geleden middels
een losse federatie één verklaarden: al
35.000 Egyptische schonen sloegen een
Libische echtgenoot aan de haak en
lieten hem niet meer los ook.
Ontstemde Egyptische vrijgezellen
zijn nu bang dat er over een jaar of
vijf geen enkel Egyptisch meisje meer
over zal zijn. Dat is wel een tikkeltje
overdreven, want in Egypte zijn ze
met z'n 35 miljoenen en in Libye met
maar twee miljoen, van wie uiteraard
veel minder mannen en nóg minder
mannen met geld, want daar gaat het
die Egyptische buurvrouwen om. Ze
beweren dat hooguit een half procent
van hun landgenoten ze een makke
lijk leventje en mooie kleren kan
bezorgen. De olierijke Libyers kunnen
dat wèl en een enkele Syriër ook.
maar aan het kleinere aantal vrouwen
dat die uit het land van farao wegsle
pen is wel te merken dat een Syriër
het niet haalt bij een oliesjeik.
gevangenis. Wie de tracht heeft,
heeft een behoorlijke borrel op, maar
wie zo achter het stuur zit, is voor de
politie dan 'zesentwintig', wat slaaat
op artikel 26 uit het wegenverkeers
wet.
Iets verdienen of werken heeft daar
weinig mee te maken, omdat het als
synoniem voor stelen gebruikt wordt.
Werk je op die manier, dan loop jc
de kans in een zespijper, pijpekast of
schoorsteenwagen terecht te komen,
een verouderend woord voor de arres
tantenwagen, die vroeger luchtpijpjes
op het dak had. Beter kun je dan
maar met lijn 2 gaan, met de schoen
makerstram of duf is al duidelijker
met de benenicagen. Een pakje
weduwenhaar is een gewoon pakje
shag en wie in een sigarenwinkel
naar 'één weduwe met een strik'
hoort vragen, dient van nu af te
weten dat de koper een pakje zware
shag van een bekend weduwenmerk
met vloeitjes wil hebben. Even naar
het vlees kijken komt in elk huisgezin
voor, maar dan niet alleen in de
keuken: iemand die dat zegt, bedoelt
dat ie erg nodig moet.
Achterin het boekje staan alfabeti
sche lijsten van groepen woorden,
zoals geld en geldswaarden, sterke
drank, bijnamen voor plaatsen (hier
mag de volkse benaming voor het
Amsterdamse Van Heutzmonument,
'Mie met de handjes' niet ontbreken)
en namen voor kinderen. Wie het
boekje in handen krijgt en zelf ook
nog wel zoiets weet. 'De brievenbus
van onze uitgever staat voor serieuze
antwoorden open', zegt de schrijver
en met die uitgever bedoelt hij de
Erven Thomas Rap in Amsterdam.
Minister Lardinois van Landbouw
heeft iets tamelijk unieks over zich.
Want wie kan zeggen dat hij bere-
vlees achter de kiezen heeft? Hij wel.
Een beetje belegen misschien, want
zijn Russische collega had de beer die
het vlees geleverd had, persoonlijk
thuis geschoten een geliefkoosd
vermaak, vertelde hij er bij daarna
laten slachten en vervolgens een flin
ke portie als delicatesse mee naar
Nederland genomen, waar hij minis
ter Lardinois en de zijnen toch een
diner wilde aanbieden. Behalve het
gebruikelijke Russische eitje hebben
de heren daar dunne plakjes sowjet-
berevlees met stukjes worst en gevuld
met een mengsel van wild varkens- en
rendiervlees soldaat gemaakt. Een
vrolijk geheel, want er ging ook flink
wat wodka achteraan.
Haal een drankje bij drogist of apo
theker en er zal in een nogal gebie
dende wijs iets op staan al3 'drie maal
daags een theelepel', 'één dessertlepel
voor het slapen gaan' of gewoon 's
morgens en 's avonds één lepel'. Dal
doe je dan, maar met wat voor lepel?
Er zijn grote en kleine theelepels,
kinderlepels, paplepels, dessertlepels,
eetlepeles, soeplelepels en nog meer
soorten, waar twee tot vijftien milli
ter vocht in gaat. Al die verschillende
formaten en benamingen moeten wel,
sohrijft apotheker drs. A. M. Wees-
hoff in het Pharmaceutisch Weekblad,
tot een complete chaos leiden in de
dosering van drankjes. En dat is dan
de schuld van de fabrikanten. Die
passen de vormgeving van hun eetge
rei aan de mode aan en daardoor
worden de drankjes die door apothe
kers zo zorgvuldig worden toebereid
en uitgemeten, erg onzorgvuldig gedo
seerd. Dat komt er van.
Dit Zuidvietnamese jongetje is gefoto
grafeerd op de Amerikaanse Thanksgi
ving Day, waarvan hij wel geen weet
zal hebben en waarvoor hij trouwens,
Is hij er over heeft horen vertellen,
vermoedelijk weinig begrip zal kun
nen oabrengen. Het kind heeft, zoals
zoveel Vietnamese kinderen, maar
weinig reden om dankbaar te zijn:
zijn vader en moeder zijn allebei
dood, hun huis is vernield. Voor het
jongetje schiet een kommetje macaro
ni over, hem toegestopt door liefdadi
ge handen.
'Iemand die op een gegeven moment
kwalitatief hoger te waarderen arbeid
levert moet daar ook naar betaald
worden. Dat is toch geen schande. Dat
werk komt de maatschappij ten goede.
Die hele campagne tegen de dokters-
salarissen, daar hebben wij als com
munisten nooit aan meegedaan, we
hebben ons er zelfs tegen verzet. De
man die minder verdient neemt het
de dokter ook helemaal niet kwalijk
dat hij goed betaald wordt. Er wordt
wel altijd gespeculeerd op primitieve
naijver, maar die is bij ontwikkelde
arbeiders helemaal niet aanwezig.
Wanneer een ingenieur hard werkt en
zich tegenover de arbeiders niet als
een schoft gedraagt, vinden de men
sen het alleen maar logisch dat hij
meer verdient. Natuurlijk zouden ze
wel willen dat hun eigen kinderen
dezelfde ontwikkeling krijgen en stre
ven ze daar ook naar. Maar dat is ook
hun goed recht: eigenlijk zou ieder
kind zo'n kans moeten hebben'.
Dit antwoord geeft Marcus Bakker,
fractievoorzitter van de CPN in de
tweede kamer, in het maandblad Stu
dent op de vraag: Is het bezwaar van
veel arbeiders niet dat die studenten
het later toch wel goed krijgen? Nee
hoor, stelt Bakker Student dus gerust
en het is voor hem maar te hopen dat
die arbeiders dat zelf ook zo aanvoe
len.
'Simpkins, ik heb slecht nieuws voor je
