ioemenië wil in Helsinki veroordeling van geweld nieuufe reuu Parijs legt Basken vuur aan de schenen Antisemitisme is niet uitgeroeid Geheim overleg in ontspannen sfeer Noren willen mysterieuze 'onderzeeboot' torpederen 1 nieuwe j reuu j nieuwe j reuu v -• rees voor onderonsje van Amerika en Rusland |e|fiat van beleg Bolivia J,C ins 5 VO-aanbe veling ei egtuigkapingen JUU Soeharto in Rome BELANGRIJKE BOEKEN Rel bij huis Peron Amerika verlicht reizen naar China J i DUW/KWARTET VRIJDAG 24 NOVEMBER 1972 ^TENT, .HELSINKI, BONN (Reuter, UPI, AP De veiligheidsconferentie in Helsinki moet |en tot veroordeling van liet gebruik van gewe ld met militaire, economische en politieke midde- Dit schrijft het Roemeense weekblad Lume a naar aanleiding van de in de Finse hoofdstad onnen voorbereidende besprekingen over veil igheid en samenwerking in Europa. BUITENLAND T7/K9 nenië beschouwt 'Europese veilig- als een 'systeem van sterke jkkenheid door alle landen, he il om de ongehinderde ontwikke- van elk land te verzekeren'. In document moeten alle deelnemen- anden de fundamentele principes tellen van inter-Europese betrek- in, zoals het afzien van het ge- van geweld in de relaties tussen blad zegt geweld niet alleen een aire betekenis heeft: 'Politieke of omische druk kan ook een deel van het moderne arsenaal van ilalnen, die niets voelen voor een dzame en constructieve dialoog'. et artikel wordt ook gezegd dat j lenië tegen militaire manoeuvres et heeft al sinds de invasie van T^chaupactlanden in Tsjechoslowa- niet meegedaan met militaire —klingen. •A protest van Roemenië heeft giste- lij het begin van de beraadslagin- in Helsinki tot onenigheid geleid, ilejassadeur Mircea Balanescu zei zeer ondemocratisch te vinden, hij woensdag op de openingszit- niet het woord mocht voeren. Hij willen spreken over het voorzit- thap. dat zijn land wil laten rou- Hij kreeg zijn zin niet: de Fin terman werd bij acclamatie tot j zitter tijdens de gehele voorronde roepen. Voorlopig wordt alleen rgens vergaderd. chtend komen de ambassadeurs b:jeen om over procedure-kwes- te spreken. Verwacht wordt dat n onderwerpen behandeld zullen ien en. als er geen enkel deelnemend •t overwegende bezwaren tegen ko «de he ieb'AZ (Reuter) President Hugo je er van Bolivia heeft gisteren de gei van beleg afgekondigd. Hij zegt im er een openlijke samenzwering at om zijn regering ten val te gen. Banzer kwam vijftien maan- geleden bij een rechtse staats- aan de macht. ■0 bewapende soldaten, onder- ftSd door tanks, patrouilleerden [■kle industriegebieden en arbei- Fijken van La Paz. Er zou een vjTj aantal arrestaties verricht zijn. n Itaat van beleg een mildere van de noodtoestand, waarbij llJje grondrechten worden opge- t en bijeenkomsten en demon es verboden zijn werd afge- gd nadat fabrieksarbeiders in La voensdag een staking van 24 uur de regering afkondigden, aking was een protest tegen een EJaring van de minister van bin- ndse zaken, die beweerde dat )72 misten gëinfiltreerd waren in de m inden om een confrontatie met gering te provoceren'. Bovendien Ie minister gewaarschuwd dat de g geen dreigementen of ulti- ms zou tolereren van de bonden, aonsverhoging willen nu de prij- mhoog schieten na de devaluatie ie peso. H( Wj V (Reuter) De Atlantische HO iblce in Bonn heeft een dringend IPI p op de regeringen van de NA- 1 nden gedaan vliegtuigkapingen 3C treur te bestrijden door vluchten iiitcnlandse hulp aan landen die 011 graten herbergen, in te trekken. n in pakket aanbevelingen, dat de 1° ire vergadering voor indiening NAVO aanvaardde, drongen de JOfcarlementariërs en andere afge- t 2 igden er bij de veertien regerin- I^op aan landingsrechten en dien- te weigeren aan de nationale vaartmaatschappijen van die lan- ADVERTENTIE 'n halfuurtje puzzelen voor een filmset... één der vele wekelljkae >rijzen in Nieuwe Revu s 'UZZELMARATHON. Doe fijn mee en win! De opbrengst komt ten goede aan de Dr. Winth.oo M. Phelps-stich.'ng »oor het •pastlsche-kind. vanaf morgen 04 in de winkel voor 1,-. o J» heeft. Dit geeft in feite alle 34 landen het recht van veto. Vhn westerse zijde hoopt men dat de Sowjet-Unie dit recht niet zal gebruiken om een ge sprek onmogelijk te maken over on derwerpen als vrijheid van beweging voor mensen en de uitwisseling van ideeën'. Overigens vreest men in diplomatieke kringen in Helsinki dat afzonderlijke ontmoetingen tussen de Amerikaanse en Russische ambassadeurs het belang van de conferentie kunnen reduceren. De besprekingen tussen de 34 landen kunnen alleen vorderingen maken, als de twee grote mogendheden het eerst met elkaai eens zijn geworden. Kritiek Op de bijeenkomst van de Atlantische assemblees, die in Bonn wordt gehou den, is de Verenigde Staten te ver staan gegeven, dat zij niet langer met de Sowjet-Unie alleen moeten onder handelen, maar meer in overleg met zijn Europese bondgenoten moeten handelen, nu de besprekingen in Hel sinki zijn begonnen. De Amerikaanse senator Ted Kennedy zei dat zijn land de banden met Europa zes jaar achtereen heeft ver waarloosd door de oorlog in Indo- China en de directe contacten met de Sowjet-Unie en China. Hierdoor is de rol van de NAVO verwaarloosd bij het bevorderen van ontspanning tus sen Oost- en West-Europa. Ter conferentie werd een voorstel gedaan om een toporgaan te vormen om de strubbelingen in de transatlan tische betrekkingen uit de weg te ruimen. West-Europa wordt volgens de Ameri kaanse senator Jacob Javitts bedreigd door 'finlandisering', als de banden met Amerika blijven verzwakken. Hij meent dat de NAVO uiteen zal vallen als gevolg van spanningen 'die een wig van catastrofale afmetingen kan drijven tussen de transatlantische partners'. Ted Kennedy OSLO (Reuter, AP, AFP) Noor wegen dreigt een mysterieuze 'on derzeeër' tot zinken te brengen, die zich zou ophouden in een nauwe zijarm van de Sognefjord. De Noor se marine heeft al op veilige afstand van de plaats waar 'het ding' is gepeild, dieptebommen afgeschoten. Nadat elf dagen geleden de peri scoop van een onderzeeboot was waargenomen, maakte de marine jacht op het geheimzinnige 'voor werp'. De Sognefjord is geblokkeerd. Generaal Zeiner Gundersen, chef van de generale staf, heeft gezegd dat de marine conform de procedu res de boot tot zinken zal brengen, als niet meer op waarschuwingen wordt gereageerd. 'Zelfs als de onderzeeboot van een grote mogendheid is, zullen wij in actie komen. Wij zijn belast met de verdediging van de Noorse integri teit. Zou iemand een daad tegen deze integriteit begaan dan is het onze plicht, overeenkomstig onze in structies te handelen,' aldus Gunder sen. Hij voegde er aan toe dat het niets uitmaakt of het een kernonderzee boot zou betreffen. Gundersen meent te weten van tenminste één zo'n schip, dat op grote diepte was gezonken, zonder dat dit merkbare gevolgen had. De zijarm van de Sognefjord is 160 kilometer lang en hier en daar 750 meter diep, Maar de monding is slechts 100 meter breed en 30 meter diep. Van militaire zijde gelooft men dat daar geen onderzeeboot in of uit kan varen, zonder door de sonar te worden betrapt. Uit Oslo wordt gemeld, dat de 'poli tieke leiding m nauw contact staat met de militaire bevelhebbers'. Aan het zoeken naar het geheimzinnige voorwerp wordt ook deelgenomen door Britse helikopters. De Britten hebben een dieptebom en enkele handgranaten laten vallen boven de plaats, waar zij de onderzeeboot ver moeden, echter zonder zichtbaar re sultaat. Een Noorse defensiedeskundige heeft de NAVO meegedeeld dat de niet geïdentificeerde onderzeeboot 'bijna zeker een schip van het War schaupact is'. Voordat het schip werd ontdekt deden zich 'ernstige elektronische storingen voor. Waar uit die bestonden deelde hij ons niet mee. Wel zei hij dat 'wij allen weten hoe ver de Sowjet-Unie in elektronische oorlogvoering is gevor derd'. ST. JEAN DE LUZ (AP) Op 68-jarigc leeftijd werd Telesforo de Monzon dit najaar plotseling huisarrest opgelegd. De reden die hem gegeven werd. was vaag, maar Monzon weet wel wat er achter zit. 'Ik ben voor Baskische autonomie en dat is een slecht ding op een tijdstip dat Parijs uit is op han del en vriendschap met het, Spanje van Franco'. De maatregel tegen Monzon, die mi nister van binnenlandse zaken was van Euzkadi de Baskische repu bliek welke drie Spaanse provincies gedurende negen maanden in 1936 en 1937 gevormd hebben, is een on derdeel van de algemene Franse actie tegen de Baskische autonomisten langs de Spaanse grens. Huisarrest, uitwijzingen en een ver bod van zekere organisaties komen na een betrekkelijke rust welke de Fran sen de autonomisten de laatste twee jaar gegund hebben. De ironie wil, dat de Basken zeker zoveel historische rechten hebben op autonomie als de Franse Canadezen voor wie Charles de Gaulle 'Vive le Quebec libre' heeft geroepen. Er wonen ongeveer twee miljoen Bas ken op Spaans gebied en nog eens 250.000 in frankrijk. Zij hebben een taal gemeen waarvan de oorsprong onbekend is en verder delen zij hun zin voor onafhankelijkheid. Het regi me van Franco heeft een eind ge maakt aan de kortstondige Baskische republiek en de strijd van Franco tegen de Baskische onafhankelijk heidszin duurt nog steeds voort. Deze is de laatste drie jaar hoofdzake lijk gericht tegen de ETA cuzkadi ta Azkatasuna hetgeen Baskisch is voor Baskisch land en vrijheid. Veel leden van de ETA moesten uitwijken naar Frankrijk. De actie tegen de autonomisten begon met de benoe ming twee jaar geleden van Raymond Heim als hoogste bestuursfunctionaris in de streek. Hij is een politieman met een lunge staat van dienst en een vertrouweling van de minister van binnenlandse zaken Raymond Marcel- lin. UITGEWEZEN Volgens de Basken zijn alleen al dit jaar 26 politieke vluchtelingen uit het Spaanse Baskenland uitgewezen na3r Franse streken die aan België of Duitsland grenzen. Er wordt geen re den voor de uitwijzing opgegeven, maar aangenomen wordt dat de Fran se autoriteiten van mening zijn dat de vluchtelingen Frankrijk gebruiken als uitgangspunt voor aanvallen in Span je. Een van de Basken die deelgenomen heeft aan de hongerstaking in de kathedraal van Ba.vonne tegen de uit- wüziigen. 'ei: 'Het enige dat wij vragen is. dat als een politieke vluch- te! Dg zich .schuldig maakt aan een vergrijp, hij gearresteerd en vervolgd wordt. Maar daarvoor heb je bewijs materiaal nodig wat de politie niet heeft'. De uitwijzingen gingen de vorige maand vergezeld van een decreet waarbij de ETA in Frankrijk werd ontbopden en een politiecharge tegen demonstranten in Bayonne. De Bas ken beweren verder, dat de Franse autoriteiten de ogen sluiten voor pa trouilles van de guardia civil, die in Frans grensgebied op Baskische vluchtelingen jagen. Franse douaniers hebben tegenover plaatselijke journa listen deze grensschendingen beves tigd. BESTE VRIEND De Basken zien in het Franse econo mische offensief de voornaamste re- ADVERTENTIE 'n halfuurtje S puzzelen voor een J 2 cassette-recorder... één der vele wekelijkse prijzen in Nieuwe Revu's PUZZELMARATHON. Doe fijn mee en winl De opbrengst komt ten goede aan de Dr. Winthrop M. Phelps-stichting Voor het spastische kind. (- t vanaf met-gen J in de winkel voor 1,-. V _33S33«®9® den voor de aetie. Zij wijzen op do verkoop van 30 Mirage III straaljagers aan Spanje en het contract dat het vorig jaar werd ondertekend voor de levering van 30 AMX-tanks aan het Spaanse leger. Frankrijk poseert als het land dat de beste vriend van Spanje in de uitgebreide Europese gemeenschap is. Frankrijk hoopt hier door het meest te profiteren van de integratie van Spanje in Europa en verder op Spaanse steun voor het Franse streven de eerste viool te spelen rond de Middellandse Zee. Pre sident Georges Pompidou heeft op zijn laatste persconferentie onomwon den gezegd, dat Spanje tot de Europe se gemeenschap zal worden toegelaten iets wat niet veel andere Europese leiders zouden willen uitspreken ge zien het gemis aan democratie onder Franco. Dc Basken denken dat de Fransen ook beducht zijn dat de Baskische beweging de dekmantel zou kunnen worden voor de opleiding van jonge linkse activisten die onder andere om standigheden hun aandacht op zuiver Franse aangelegenheden zouden rich ten. Er bestaat ook voor de Fransen het risico, dat de Baskische activitei ten stimulerend zouden werken voor Franse separistische bewegingen in Bretagne of de Languedoc. 'Wij denken niet aan een land in de oude opvatting van paspoorten of dou aniers', zei Jacques Abeberry, een lei der van de autonome beweging Enta- ba. 'Wij zien voor ons een plaats in een Furopa van de toekomst, een Europa der vaderlanden waar geen plaats meer is voor nationalisme en grenzen'. De Franse actie heeft van de andere kant tot gevolg gehad, dat zij de vele Baskische groepen dichter tot elkaar heeft gebracht. De nieuw gevonden solidariteit zou wel eens een stimu lans voor de gehele Baskische bewe ging kunnen worden. ROME (UPI) President Soeharto van Indonesië is donderdag uil Brussel aangekomen in Rome voor een officie el bezoek van drie dagen aan Italië en een oarciluliere audiëntie bij paus P.Soeharto werd verwelkomd (!-j .t.w.iL-itf G'ovanit, Leone. ADVERTENTIE Harold Robbins: 0E GIGANTEN De nieuwe bestseller van Harold Robbins. Roman over de enerverende wereld van de euto-lndustrle. f 24,90 Verder verschenen: DE ERFGENAMEN DE DUIVEL ALS LEIDSMAN DE AVONTURIERS ZOON VAN DE DUIVEL PARK AVENUE HART ZONDER TOEGANG Theo Koomen: T0PSCHAATSEN 72 Een deskundig gedocumenteerde lofzang op do ongeevenaarde suksessen van het Nederlandse topschaatten in het seizoen 1971-1972. RUk geïllustreerd. 160 pag. 50 foto'e. f 16,90 GerBestebreurtje: BOUWERS AAN FEYENOORD van eon monument dat Feyenoord heet. Rijk geïllustreerd, 160 pag. 54 foto's. f 16,90 H. Th,Janssen: ZELF EEN BOOT BOUWEN, AFBOUWEN, VERBOUWEN, REPAREREN EN ONDERHOUDEN 388 peg. met 730 foto's, schetsen en tekeningen. 3e druk f 32,50 Rolfe/Dawydoff MEER DAN DUIZEND VLIEGTUIGEN (1490-1972) Vertaling Hugo Hooftman, bewerkt en aangevuld door B. van der Kleeuw. Met ruim 1200 nauwkeurige tekeningen. f 24,50 R. Lotgering-Hillebrand: FEEST-ETENTJES WIJ BAKKEN ZELF Twee kookboekje» met uiterst gedetailleerde recepten en menu-suggestlea. Per deel f 4,90 Elizabeth Goudge: IK ZAG DRIE SCHEPEN Een teder kerstverhaal, een Juweel van voortreffelijke vertelkunst. Met 27 illustraties van Richard Kennedy. f 9,50 In de Notedop-serie verschenen: DE VADERLANDSE GESCHIEDENIS IN EEN NOTEDOP DE WERELDGESCHIEDENIS IN EEN NOTEDOP DE DIERENWERELD IN EEN NOTEDOP Vlot geschreven Instruktieve boeken voor Jong en oud. Fraai geïllustreerd. t 12,50 f 12,50 f 14,90 Col. W. F. Cody: BUFFALO BILL De eerste vUf afle'verlngen van de zogenaamde sluiverromans (10 cent per atukj die In de Jaren 1910-1925 werden uitgegeven. Paperback -12,90 Marten Toonder: KONING HOLLEWIJN Koning Hollewyn komt terug op zijn majesteitelijke zetel in 2 paperbacks (tezamen 5 verhalen) die binnenkort verschijnen. Paperback per deel f 7,90 Marten Toonder: PANDA Ook vlijtig», eeriyke Panda komt terug In 2 paperbacks met totaal 5 verhalen. Paperback per deel f 7,90 Pieter Kuhn: KAPITEIN ROB De strip die Iedereen leest. Het laatste, 26e, deol verschijnt Bij iedere boekhandel verkrijgbaar G één der vele wekelijkse G 0 prijzen in Nieuwe Revu's A 0 PUZZELMARATHON. 0 Doe fijn mee en winl q De opbrengst komt ten goede 2 aan de Dr. Winthrop M. Phelps-stichting voor het G 0 spastische kind. 0 5 vanaf morgen 1^ in de winkel voor 1,-. *99999*9999* Golda Meir over Europa: MILAAN, TEL AVIV, CAIRO (Reuter, UPI) Golda Meir, de pre mier van Israël, heeft in een vraaggesprek met het Italiaanse tijd schrift L'Europeo de Europese landen verweten, dat zij niet krachtig genoeg tegen de terreur van de Arabieren optreden, omdat het anti semitisme nog steeds niet is uitgeroeid: 'Dank zij onze traagheid en de instemming van Europa zal de terreur toenemen', aldus mevrouw Meir. Wat de strijd in het Midden-Oosten betreft zei de premier dat deze nog vele jaren zal duren, gezien de onver schilligheid waarmee de Arabische lei ders hun eigen mensen de dood in stuurden'. Zij verklaarde als premier te zullen aftreden na de verkiezingen, die in oktober 1973 gehouden worden. Eban Volgens het gezaghebbende Israëlische blad Haaretz bestaat er een hooglo pend meningsverschil tussen mevrouw Golda Meir Meir en haar minister van buitenland se zaken. Abba Eban. Deze laatste verzet zich tegen de vervanging van de Amerikaanse ambassadeur in Was hington, Yizhak Rabin door Simha Dinitz, directeur-generaal van het Bu reau van de premier. Eban zou een ultimatum hebben ontvangen om zijn verzet op te geven. De minister acht Dinitz niet geschikt voor do functie in Washington. Hij zou Yosef Tekoah, Israëls vertegen woordiger bij de Verenigde Naties, als opvolger van Rabin prefereren. Het is mogelijk, dat Rabin wat langer in Washington zal blijven om me vrouw Meir gelegenheid te geven, het meningsverschil op te lossen. Intussen stelt de Israëlische politie een onderzoek in naar vandalisme ten koste van voorwerpen voor de joodse eredienst in een moskee in de buurt van Hebron. Arabieren zouden de moskee in de nacht zijn binnenge drongen en zich vergrepen hebben aan gebedsrollen en gebedenboeken waarvan ze er enkele naar buiten gooiden. De moskee staat op de plaats die - omdat de aartsvaders er begra ven liggen - zowel voor mohammeda nen als joden heilige grond is. Egypte heeft de vijf grote mogendhe den gewaarschuwd dat het niet onver schillig zal blijven tegenover Israëli sche aanvallen op Syrisch grondge bied. Syrië is met Egypte en Lybië verbonden in de Federatie van Arabi sche staten. Niet meegedeeld werd, welke acties Egypte tegen Israël zou willen ondernemen. Frankrijk heeft zijn embargo op wa penzendingen naar Israël niet opgehe ven. Dit werd in Parijs bekend ge maakt naar aanleiding van een kran- tebericht uit Beiroet. Kissinger in gesprek met Le Doek Tho bij de villa buiten Parijs. PARIJS, SAIGON (Reuter, UPI, AP) Henry Kissinger en Le Doek Tho hebben gisteren hun langste geheime vergadering gehouden in de huidige gespreksronde. Te oordelen naar de vriendelijke manier, waarmee de twee onderhandelaars gisteren met elkaar omgingen, moet de stemming tijdens het overleg zeer vriendelijk zijn. BUENOS AIRES (Reuter) De Ar gentijnse politie heeft woensdagavond traangas gebruikt om demonstranten bij de woning van oud-president Pe ron te verwijderen. Volgens politie kringen waren verscheidene betogers gewapend en loste één van hen een schot op een politieman. De straten rond Perons woning zijn nu afgeslo ten. (ADVERTENTIE) tMteeeM»f( 'n halfuurtje 0 puzzelen voor een g electrisch orgel... '"^rrrm De Amerikaan en de Noordvietnamees hebben nu 19 uur op vier achtereen volgende dagen mot elkaar onderhan deld. Zodoende is de limiet, die Kis singer oorspronkelijk had gesteld: 'drie of vier dagen', verstreken. Toen Zuid-Vietnam echter met heftige be zwaren kwam, maakte het Witte Huis bekend dat er nog wel enkele dagen bij zouden komen. De twee heren namen een pauze van tien minuten en wandelden met een tolk door dc tuin. Ze waren in druk gesprek gewikkeld en lachten ver schillende malen. Journalisten werden voor het eerst toegelaten in de tuin van de villa, waar de besprekingen worden gevoerd, zodat ze foto's kon den maken van de twee onderhande laars. Deze poseerden glimlachend en wuivend. Maar ze weigerden in te gaan op een verzoek van een fotograaf om elkaar de hand te schudden. Vlak voordat het geheime overleg werd voortgezet, arriveerde een nieu we vertegenwoordiger van president Ngoejen Van Thieu in Parijs. Het is Ngoejen Foe Doek. Al eerder had Thieu de ambassadeurs in Engeland en Amerika naar Parijs gestuurd om in contact te blijven met Kissinger. Volgens conferentie-kringen heeft Doek de opdracht gekregen krachtig WASHINGTON (UPI) President Nixon heeft woensdag een order uitge vaardigd, waarbij de beperkingen die gelden voor Amerikaanse schepen en vliegtuigen die China willen aandoen, worden verlicht Amerikaanse schepen mogen nu Chinese havens binnenlo pen, als zij toestemming krijgen van de Chinezen. Vliegtuigen hebben ook nog toestemming van do Amerikaanse regering nodig. De verandering weerspiegelt Nixons plan om de huidige beperkingen op de handel met en het reizen naar China te verlichten, zodat 'de kansen op contact tussen het Chinese en Amerikaanse volk' kunnen toenemen, aldus het Witte Huis. Vliegtuigen hebben nog steeds toestemming van het ministerie van handel nodig, maar bepaalde vliegtuigmaatschappijen heb ben die al. erop aan te dringen, dat Hanoi Thieu's eisen accepteert in ruil voor diens goedkeuring van het bestand. Inmiddels heeft Thieu de burgemees ter van Danang, Zuid-Vietnams twee de stad, ontslagen nadat een rijst- schandaal aan het licht was gekomen, waarvan honderdduizenden vluchtelin gen de dupe geworden zijn. Ameri kaanse functionarissen ontdekten de zwendel met de rijst, die met Ameri kaanse hulp wordt gekocht. Het bleek dat de vluchtelingen rantsoenen kre gen. die bestonden uit gebroken rijst van slechte kwaliteit, vermengd met vuil, steenslag en stukjes nylon. (ADVERTENTIE) «••••••••••a e 'n halfuurtje puzzelen voor een fiets... 9 /H 9 één der vele wekelijkse 9 A prijzen in Nieuwe Revu's 0 T PUZZELMARATHON. Doe fijn mee en winl De opbrengst komt ten goede 2 J aan de Dr. Winthrop M. Phelps-stichting voor het 0 0 spastische kind. 0 G vanaf morgan 9L in de winkel voor 1,-. AP

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 9