'n Oogje op Amélie
was niet echt leuk
Tachtigjarige oorlog
is net kindertoneel
Meer geld voor
hervormd diakon aat
Trouw
K wartet
Pianist Brendel
maakt grote indruk
Residentie-orkest
zwak onder Iwaki
Anti-Portugaldemonstratie
Ovaties voor David Oistrach
en het Concertgebouworkest
Lutherse en r.k.
kritiek op
regering Z.-Afrika
Afrikaner-kerken
steunen pakjesactie
voor Portugezen
vandaag
Beroepings-
werk
Ds. H. Pol (74) overlede
Acht doden bij
hotelbrand
Excursie statenleden
langs munitiedepots
Paus: beter klimaat
tussen wereldgodsdiensten
Boekeneialag*
TROUW/KWARTET MAANDAG 9 OKTOBER 1972
KUNST/KERK/BITfNENLtAND T2/
door Ber Huising
ROTTERDAM 'n Oogje op Amélie werd, zaterdagavond in de
schouwburg, een rumoerige lolmakerij. Er werd wel om gelachen
maar echt leuk was het niet
Het was bedoeld als Frans blijspel
Ondeugend, pikant, frivool, luchtig,
tintelend, pittig en rap had het moe
ten zijn. Het werd meer van je hela
hola, hou er de moed maar in.
Amélie, de vrolijke Parijse cocoUe,
moet voor kuise bruid spelen van een
vriend, die pas geld van een suiker
oom krijgt als hij trouwt Haar vaste
vriend, die zich bedrogen voelt
wreekt zich door het paar niet voor
de grap, maar echt te laten trouwen.
Maar scheiding wegens overspel ligt
bij Amélie zo voor de hand. Ze heeft
nog een goed betalende buitenlandse
prins ook. En haar kortstondige echt
genoot heeft weer een minnares.
Daar dwarrelen dan weer allerlei bij
figuren omheen. Iedereen houdt ie
dereen voor de gek. of voor een
ander. Allen vallen zij op de meest
ongelegen ogenblikken eikaars kamers
en slaapkamers binnen. Onzinnig toe
vallig en dwaas onwaarschijnlijk.
Maar autteur George Feydeau constru-
eeide zoiets als een Ingewikkeld me
chaniek, waarin alle radertjes op tijd
in elkaar grijpen. En zijn poppetjes,
burgertypetjes van negentienhonderd,
beau- en demi-monde, draaien dol
mee. Zo gauw de zaak is opgewonden.
Dat kan een vrolijke boel worden als
het gesmeerd en allemaal precies op
tijd loopt (timing!). Maar als het
hapert en rammelt en knarst zit het
niet goed. En die typetjes, hoe mal ze
ook zijn, moeten op hun manier toch
een beetje echt worden.
De regie, van Karl Guttmann, door
ziekte gehandicapt, en van Jacques
Echantillon, met Ad Hoeymans en
Frans Zuidinga nog als assistenten,
kreeg de boel niet fijn op gang.
Levendigheid werd lawaai, vlotte be
weging werd gedraaf en gesjouw. Wat
licht moest zijn werd zwaar.
En er werden maar weinig typetjes
echt aardig gespeeld. Jasperina de
Jong, als Amélie, bleef Jasperina de
Jong; leuk guitig levendig en inne
mend, zoals zij dat is in cabaret en in
haar shows, maar niet zoals zij Amé
lie in dit blijspel zou moeten zijn. Ze
zal het trouwens niet lang blijven
doen.
Aanstekelijk
De mooiste, echt komische en doorge
werkte Feydeau-figuur was de suiker
oom van Ward de Ravet, een mal
burgermannetje met een bolhoed en
een aanstekelijke gemoedelijkheid. Hij
had bovendien zijn Vlaams lekker
mee.
Rudi Falker.hagen zette Amélies va
der, een ex-brigadier ook aardig neer.
Hans Boskamp deed dwaze dingen als
de generaal van de prins. Die werd
vreemd gedaan door Steye van Bran
denberg. Will van Seist, als de brui
degom, zocht druk en grof naar komi
sche effecten en vond ze te zelden.
Verder hoeven wij eigenlijk niemand
te noemen. Temeer daar het een lijst
zou worden van grotendeels onbeken
den, die met dit optreden nog geen
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Posfma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768)Gem.giro
X 500.
Overige leden van het alge
meen bestuur: K. Abma, Am
sterdam; H. A. de Boer, IJmui-
den; Th. Brouwer, Assen; mr.
dr. J. Donner, Den Haag; J.
van Eibergen, Schaarsbergen;
mr. K. van Houten, Wagenin-
gen; ds. O. I. Hylkema, Bilt-
hoven; Jac. Huljsen. Delft;
mevrouw M. C. Klooster-
man-Fortgens, Voorschoten;
mevrouw J. G. Kraayeveld-
Wouters, Heerhugowaard;
prof. dr. G. N. Lammens,
Naarden; da. F. H. Lande-
man, Den Haag; H. de Mooij,
Rijnsburg; prof dr. G. C. van
Nlftrlk, Amsterdam; H. Otte-
vanger. Buitenpost; mr. dr. J.
Ozlnga, Lunteren, dr A. Veer
man. Rijswijk (Z.-H.); H. H.
Wemmera. Den Haag; dra R.
Zijlstra, Oosterland (Zid
Dagelijks bestuur; B Bol. Den
Haag;dr. ELBIeumlnk. Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam,
Nootdorp; W. A Fibbe, Rot
terdam; J. Lanser, Utrecht;
drs. J. W. de Pous, Den Haag;
J. Smallenbroek, Wassenaar.
naam zullen maken. Wel moet ver
meld worden dat Corstiaan de Vries
naar de mode van die tijd, met een
beetje overdrijving, kostelijke kos
tuums ontwierp en mooie simpele
decors bedacht
ROTTERDAM Schönbergs als
reactie op de dik-georkestreerde,
laatromantische werken geschre
ven Kammersymphonie op. 9
vormde de opmaat tot het concert
van het Nederlands Kamerorkest
onder Szymon Goldberg, vrijdag
avond in de kleine Doelenzaal.
Afgezien van een soms wat harde
klank die overigens voor blazers in
deze ruimte nauwelijks te vermijden
is en een enkele onzuiverheid,
werd het een geladen vertolking van
deze vaak weerbarstige partituur. De
solist van de avond was de pianist
Alfred Brendel, die hiermee voor het
eerst in de Maasstad optrad. HIJ ver
tolkte samen met het muzlkantsk spe
lende kamerorkest Mozarts Concert in
F-majeur, KV 459, één van de zes uit
het 'gouden Jaar* 1784. Met een ver
bluffende beheersing van de klank,
gave techniek en meeslepende muzika
liteit gaf de pianist een volledig over
tuigende interpretatie van dit werk,
die grote indruk maakte op het pu
bliek.
Na de pauze oogstten Goldberg en de
2ijnen nog veel succes met een echt
'wienerische' vertolking van de twee
de sijmfonie in S-maJeur van Franz
Schubert
door Adr. Hager
DEN HAAG Hiroyuki Iwaki is
weer terug op de bok bij het
Residentie-orkest in de wat merk
waardige positie van vaste gast-
dirigent. Hij bracht een program
ma dat duidelijk in twee delen
uiteen viel; de tijdgenoten Rossini
en Mendelssohn en de twee com
ponisten die in 1945 overleden:
Webern en Bartók.
Vrijdagavond het Concertgebouwor
kest, zaterdagavond het Residentieor
kest en een vergelijking drong zich
onvermijdelijk op. Wat Iwaki en het
Residentie Orkest van Rossini's Ouver
ture II Barbiere di Seviglia maakten,
viel toch wel bar tegen. Vanaf de
inzet rammelde het geheel, de klank
was scherp en schraal en van het
lichte, kleurrijke en stralende werk
bleef weinig over. Deed gebrek aan
repetitietijd zich gelden?
Frances Catti in Beethoven bij het
Amsterdamse, Tibor Varga in Men
delssohn bij het Haagse orkest. Al
weer een vergelijking. Varga die al
spoedig op hol sloeg, speelde routi
neus, slordig, onzuiver en ongeïnspi
reerd. Tal van jonge solisten wachten
op de kans te concerteren bij een
symphonleorkest. En die kans krijgen
zij sporadisch. Het mag dan wellicht
waar zijn dat Varga als pedagoog zijn
verdiensten heeft, overtuigen van zijn
podlumkwallteiten kon hij op dit con
cert in geen enkel opzicht.
Het orkest, dat van de weeromstuit
van de begeleiding ook maar wat
maakte stond hierna voor de taak
twee werken behorende tot de moei
lijkste van het orkestrepertoire te ver
tolken. De 6 stukken voor orkest, die
al6 Opus 6 van de hand van Anton
Webern verschenen, stellen in hun
beknoptheid hoge eisen. Ondanks de
orkestbezetting dient iedere noot tot
zijn recht te komen. Een toppunt van
verfijning was de weergave niet, doch
er was in ieder geval op gewerkt.
Enig in zijn soort is de muziek voor
snaarinstrumenten, slagwerk en celes
ta, in 1936 door Bartok geschreven.
Iwaki met zijn liefde voor muziek uit
Rusland en de Balkanstaten hervond
hierin zijn contact met het orkest De
teleurstelling over zijn eerste optre
den dit seizoen kon hij echter niet
meer wegnemen.
door Ev. Grolle
DEN HAAG Den Nieuwe Komedie
heeft het op zich genomen onder de
titel: 'Hutspot' een toneelschets te
brengen van de tachtigjarige oorlog.
In het Haagse HOT ging zaterdag de
landelijke première.
Rein Edzard stelde deze collage Bamen
uit passages uit school- en leesboeken,
liederen van Valerius en andere min
of meer authentieke stukken. Albert
Maurits en Rob Scholten stonden hem
hierbij terzijde.
Het geheel draagt een vlot en speels
karakter. De schets bestaat ln zes
bedrijven genoemd naar de ingrediën
ten van de (tegenwoordige) hutspot:
wortel, spek, zout, uit, aardappel, pe
per en klapstuk. Ed Bollmann, Ad
Fernhout, Kathy Gosschalk, Polio
Hamburger. Nirk Pancras, Ineke
Roosen, Dore Smit, Ellen Verhey en
Henk Votel spelen de wisselende rol
len.
Gezegd mag worden, dat deze groep
zich krachtig heeft toegelegd op de
vaak lang niet makkelijke scenische
situaties. Rein Edzard heeft een le
vendige regie weten te bereiken,
waarin speciaal de chorografisché ele
menten geprezen mogen worden. Van
de spelers moet met name Henk Votel
geroemd worden voor meer dan én
creatie, maar vooral voor het daver
end gezongen lied: 'onze zwijger' van
Reind Edzard.
De toneeltechnische kwaliteiten van
deze prestatie van de Nieuwe Kome
die zijn hiermee wel naar waarde
geprezen. Anders staat het echter met
de hele onderneming als zodanig. Op
z'n zachtst uitgedrukt kan ik dit niet
anders vinden dan kindertoneel. Het
is me een raadsel, hoe volwassen
mensen in een o 'geëngageerde' tijd
als de onze een dergelijk historisch
onderwerp zo onnoemlijk flauw en
nietszeggend kunnen behandelen. De
historie heeft als menselijk handelen
recht op een menselijk oordeel.
Belachelijk
DEN HAAG Demonstranten tegen
het Portugese regiem leggen hier
voor de Portugese ambassade met
prikkeldraad een symbolisch concen
tratiekamp aan. De zaterdag door Am
nesty international georganiseerde de
monstratie werd gehouden uit protest
tegen het feit dat Portugal in het
moederland en in de overzeese gebie
den volgens cijfers van Amnesty In
ternational 25.000 mensen op politieke
gronden gevangen houdt, waarvan een
groot deel nooit een proces krijgt. De
Portugese ambassade ontkent dat er
sprake is fan een aantal van 25.000,
snaar zij ontkent niet met zoveel
woorden, dat Portugal helemaal geen
politieke gevangenen heeft.
Hoe een dergelijk oordeel ook uitvalt,
nimmer kan er men neutraal en zeker
niet zo poppenkastachtig tegenover
staan. Het geeft geen pas de onthou
ding van de graaf van Egmon zo Jan
Klaassenachtig te denigreren, of de
moordaanslag op Willem de Zwijger
zo belachelijk voor te stellen. Dit
klem temeer, omdat men bij de ont
hoofding van Jan van Oldenbarnevelt,
mede door een goed voorgedragen
'Stockske' van Vondel wel de juiste
toon wist te treffen. In dit geheel
uiteraard als vreemde eend in de bijt
de 'on-juiste' toon.
Het is natuurlijk ridicuul van me dit
kindertoneel zo kritisch te lijf te
gaan. Daarom zal ik het hierbij maar
laten. Vanwege de totale onderneming
van dit Nieuwe Komedie-gedoe kan ik
alleen maar met Valerius zeggen:
'Stort traenen uyt, schreyt luyde'.
door Jac Kort
AMSTERDAM Het Concertgebouworkest had geen gebrek aan
belangstellenden op zijn eerste zóndagmiddagconcert. De zaal was
uitverkocht en het publiek toonde een ongekend enthousiasme.
Dadelijk reeds na de uitvoering van
Hendrik Andriessens Vierde Symfonie
nam het applaus ovationele vormen
aan. Nu is dit werk, geschreven voor
het Residentie Orkest dat in 1954 zijn
50-jarige bestaan vierde, ongetwijfeld
een werk met kwaliteiten, met een
welomlijnd, energiek, om niet te zeg
gen driftig Allegro, een verstild, poë
tisch Andante en een wervelende Fi
nale van een meeslepende werking.
Een goede opmaat voor een nieuw
muziekseizoen, een verdiende homma
ge aan de 80-jarige componist
Prokofjew was 22 jaar toen hij Zijn
Eerste Vioolconcert (1913) schreef,
maar evenals in zijn drie jaar tevoren
geschreven Pianoconcert, wordt men
ook in dit werk getroffen door de tref
zekerheid waarmede Prokofjew van
jongsaf aan componeerde en instru
menteerde. Alles wat hij schreef klinkt
fantastisch transparant en men behoeft
geen grote bewonderaar te wezen van
zijn muziek, om deze verdienste te er
kennen.
David Oistrach wist uiteraard wel raad
met de vioolpartij, die zijn landgenoot
zo effectvol heeft genoteerd. Het Con
certgebouworkest droeg met een vir
tuoze begeleiding bij, zodat het succes
verzekerd was. En dat niet alleen,
maar er moest zelfs een herhaling van
het Scherzo worden gegeven. Van en
thousiasme gesproken!
Na de pauze volgde nog de vrijwel
integrale muziek voor 'Ein Sommer-
nachtstraum' van Mendelssohn. Ge
woonlijk hoort men slechts vier van
de in totaal elf delen van deze toneel
muziek. Thans werd alles wat voor
concertgebruik uitvoerbaar is, ten ge
hore gebracht met medewerking van
de damesleden van het Ned. Kamer
koor en van het Collegium Musicum
'Amstelodamense, waarbij Nelly Groe-
nevelt en Nel Burbach de partijen
der Elfen voor hun rekening namen.
Bernard Haitink, die een grote liefde
heeft voor deze muziek, zorgde voor
een sfeervolle, kleurige vertolking,
waaraan de vocalisten een welluiden
de bijdrage leverden. Een en ander
tot groot genoegen van de aanwezi
gen.
JOHANNEBURG (DPA De evange-
lisch-lutherse kerk van Namibië
(Zuidwest-Afrika) heeft in een scher
pe verklaring de Zuidafrikaanse rege
ring ervan beschuldigd steeds zwaar
der druk uit te oefenen op de christe
lijke kerken in Namibië. In de verkla
ring zegt desynode zeer ontgoocheld
en bezorgd te zijn over de Zuidafri
kaanse weigeringen om visa te ver
strekken aan buitenlandse zendelin
gen die naar Namibië willen komen.
De evangelisch-Iutherse kerk, die in
Namibië 115.000 leden telt, wijst be
weringen als zouden haar instellingen
en inheemse en buitenlandse mede
werkers 'communistisch georiënteerd'
zijn, als Taster.' van de hand. De kerk
veroordeelt de apartheid en de schen
ding van de rechten van de mens in
Namibië.
In de openbrief aan de Zuidafrikaan
se regering wijst de synode er op dat
ze niet de bedoeling heeft het gezag
van de staat uitte hollen. De synode
wil juist de mogelijkheid openen voor
een 'dialoog in het belang van een
nieuw vertrouwen, begrip en liefde
onder de mensen van Zuidwest-Afri
ka'.
De druk van de regering van Zuid-
Afrika op r.-katholieken is de afgelo
pen maanden toegenomen. Dit schrijft
de sekretaris-generaal van de Zuid
afrikaanse bisschoppenkonferentie in
een brief aan de bisschoppen en de
religieuze oversten. De brief signaleert
dat buitenlandse katholieke religieuzen
eindeloos lang moeten wachten op een
verblijfsvergunning. Vrouwelijke reli
gieuzen. die geen verpleegster of
onderwijzeres zijn, wordt het visum
meestal geweigerd. Priesters kunnen
pas na vier jaar een verblijfsvergun
ning krijgen. In bepaalde streken van
Natal en Transvaal, waar de katholie
ken verdacht zijn, wordt iedere aan
vraag van een priester voor een perma
nente verblijfsvergunning grondig
onderzocht, op zoek naar diens ver
meende communistische tendenzen.
PRETORIA In een hoofdartikel ln
Die Kerkbode van de Nederduits Ge
reformeerde Kerk ln Zuldafrlka wordt
een oproep gedaan om het 'Mozambiek
en Angola Gerlewefonds vir Soldate'
mild te ondersteunea Dit fonds is een
particulier initiatief ln Zuid Afrika om
pakjes te 9turen aan de Portugese
troepen in de koloniën.
De kerkbode herinnert ter aanbeveling
van de actie aan bezoek dat een groep
predikanten van de drie Afrikaner ker
ken in augustus heeft kunnen bren
gen aan de noordgrenzen van de repu
bliek waar do politie waakt tegen elke
inval of penetratie van 'terroristen'.
'Als er een ding is waarvan do predi
kanten zich opnieuw bewust zijn ge
worden, dan is het dat de Portugese
soldaten ln de Portugese gebieden en
de Rhodedische strijdkrachten aan de
overzijde van de Limpopo in een ovort-
durende strijd gewikkeld zijn met
sluipmoordenaars en zaaiers van ver
woesting. Vooral ln Angola moeten
eerstgenoemden het spits afbijten en
grote offers brengen. Omdat zij eigen
lijk een buffer tussen ons en de vij
andelijke machten vormen past het
ons, niet alleen met sympathieke be
langstelling hun strijd te volgen maar
ook om door bijdragen voor geschenk
pakketten te tonen dat wij waardering
voor hen hebben en hen willen bemoe
digen', aldus Die Kerkbode.
'Misschien kunnen ook de loden-ker
ken van de wereldraad die zich zo
krachtig hebben uitgesproken tegen de
financiële ondersteuning van de ter
roristen, er eens over denken om mil
de bijdragen aan dit fonds te schen
ken'. zo besluit heth oofdartikel.
Ondanks moeilijkhede n
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Ondanks de moeilijkheden die zich dit jaar bij het
hervormde werelddiakonaat hebben voorgedaan, zullen de inkomsten
over 1972 niet beneden de raming blijven, zo stond er in de papierên
die de bezoekers van de zaterdag in Utrecht gehouden algemene
diakonelg vergadering thuisgestuurd hadden gekregen.
Hervormd Den Helder was met deze
weliswaar opgewekte maar toch niet
erg exacte mededeling niet tevreden
en wilde van ds. L. Alons, de secreta
ris van de generale diakonale raad
van de hervormde kerk, precies we
ten; hoeveel kreeg u binnen tussen 20
juni en 7 oktober verleden jaar en in
dezelfde periode van dit jaar? Het
bleek dat er gedurende die maanden
in 1972 voor het diakonaat méér bin
nenkwam dan in 1971, nl. 408.500
gulden nu en 386.500 gulden verleden
jaar. Binnen dit totaal, zo vernamen
de Den Helderse diakenen (die waar
voor hun vraag kregen) verder, bin
nen dit totaal liepen de ontvangsten
van medische zending en werelddiako
naat weliswaar terug (van 176.000 gul
den tot 116.000 gulden), maar de
bijdragen van diakonieën voor bepaal
de projecten stegen (van 156.000 gul
den tot 182.000 gulden). Er werd ook
gevraagd of het waar was dat de
werelddiakonale kwesties enkele dia
konieën ertoe gebracht hadden, geld
terug te vorderen. Antwoord; dit is
niet waar/
De voorzitster van dé generale diako
nale raad, mevrouw M. v. d. Wall-
Duyvedak uit Geldermalsen (voor wie
't niet mocht weten: zij is daarvan
burgemeester) vertelde dat het niet
meeviel de drie opengevallen plaatsen
in de sectie internationale hulpverle
ning weer te doen bezetten, maar dat
per 1 september jl. weer van een
volwaardig funktioneren van de sektio
sprake is. De hulpverlening aan alle
bekende adressen gaat onverkort door
en wat de financiële regeling met
mejuffrouw H. Kohlbrugge betreft,
deze is nog niet rond maar er wordt
aan gewerkt en zij zél goed zijn, zo
kreeg de vergadering verzekerd.
Het nieuwe hoofd van de sectie inter
nationale hulpverlening de heer T.
van Weelie, stelde zich aan de in
Utrecht verzamelde hervormde diake
nen voor. Of hij nu ook alle contac
ten, die mejuffrouw Kohlbrugge had,
aan zou kunnen houden? De heer Van
Weelie: u bent mijn opdrachtgever, ik
ben uw dienaar en niet een soort
sinterklaas.
Tot zover uit de een paar uur vergen
de discussie over het werelddiakonaat
waarover de generale diakonale raad
ln de stukken nog opmerkt, het te
betreuren dat de ontwikkeling van de
zaak heeft geleid tot het aftreden van
mejuffrouw Kohlbrugge.
Inmiddels zou men bijna vergeten dat
het thema van deze diakonale dag
was: wat is nu eigenlijk een diaken?
In het middaguur ging de Groningse
hoogleraar dr. P, J. Roscam Abbing
daarop in.
Na een aantal principiële achtergron
den te hebben belicht, sprak de hoog
leraar over de praktische opzet van
het diakonale werk, over de organisa
tievorm, de functie van de vrijwilli
ger en activiteiten op sociaal-politiek
terrein. 'Het gaat niet alleen om de
Mevrouw M. v.d. Wall-Duyvendak
bestrijding van individuele nood,
maar om de bestrijding van onrecht
vaardige toestanden, Dat geldt niet
slechts de* eigen geméente of het- ei
gen volk, maar ook misverstanden en
uitbuiting in de derde wereld', zei
hij.
Dicht bij huis dient de diaken oog te
hebben voor de behoeften van jonge
ren, bejaarden, eenzamen en zieken.
Het zijn niet altijd spectaculaire
werkzaamheden, maar er is veel be
hoefte aan. Prof. Roscam Abbing brak
ook een lans voor medewerking aan
rechtswinkels- en wereldwinkels, aan
de zorg voor buitenlandse arbeiders
en andere gediscrimineerden. Diake
nen dienen z.i. ook samen te werken
met Amnesty International, de organi
satie die zich het lot aantrekt van
gevangenen vanwege hun politieke
overtuiging.
hij kon er niet toe komen
In het verhaal van Nathan staan ni
figuren van het drama op hun pli
De rijke man met zijn zeer vele s
pen en runderen en de arme mai
het Palestijnse binnenhuisje, teken
vrede en hoop. Er komt nu aktii
het verhaal. De rijke man krijgt
zoek. Of hij vaker bezoek kreeg woi
we niet gewaar. Hoorde het bij
leven? Het 'eens' zou eerder kur
wijzen op een uitzonderingsgeval,
er kwam blijft ook in het duistei
het een zakenrelatie, wiens komst
een etentje gevierd moet worden'
ieder geval, er moet wat op tafel
men en dat 'wat' is een behoo:
sluk vlees. In gedachten dwaalt
rijke man met zijn ogen over de u
strekte kudden schapen en runde
een pracht gezicht. Eigenlijk wel
de om daar iets af te nemen.
zulke dingen noemen wij zonde, d
zonde zelfs. Doodzonde dus om
grote kudde met één exemplaar te
minderen. Je ziet het wel niet, i
je weet 't dan toch. Hij kon er
toe komen. De obstakels in zijn
waren te groot voor hem. Hij kon
komen tot het voor de hand ligge
want het voor de hand liggende
hem 'n fraktie minder rijk maken
hij was. E ndie fraktie deed 't hem
viel werkelijk op een cent dooc
kwam er niet toe. Er was dus bi;
der weinig voor nodig om hem teg€
houden op de goede weg. Hij zor
de, want daar zal het op uitloper
die dood, lichtvoetig. Niet-zondigen
gemakkelijk genoeg. Hij stond
voor een groot dilemma, een sai
vallen van een aantal beloften of
dramatisch samentrefen van noot
gelegenheid, maar 't was iets
kleins. Veel was er niet nodig,
schaapje, niet meer. Hij zou het i
merken, maar als van een onzicht
macht gedrongen kon hij er niet
komen. Dat wijst op een uitgesl
pad. HIJ kon niet anders meer, zc
was hij eraan gewend zijn bezit
onaanraakbaar en onaantastbaar ti
schouwen. Wat een ziel! Wat een
stellende stakker, verteerd van s
en bezorgdheid, opgevreten dooi
zenuwen voor een .armoede' die
mijlenver van hem vandaan was.
die, zoals hij er voor stond, wel r
zou komen opdagen. Een slaaf,
dood-arme man. Met al z'n rijbdoc
het riool van de hébzucht. (2 Sal
12).
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepbaar: ds. H. Olde, missit
predikant. Verlofadres: Bantamwe
Baarn.
Van een verslaggever
WOUDENBERG Op 74-jarige
tijd is te Woudenberg overledei
hervormde emeritus-predikant H.
Vandaag is de begrafenis, na
rouwdienst om één uur in de
vormde kerk te Woudenberg. Ds.
was vooral bekend door zijn ai
voor de Morgenland-zending, waa
hij de voorzitter is geweest. Vó<5
oorlog, in 1925, is hij voor de ger
meerde zendingsbond als zendic
raar naar het toenmalig Ned. 1
Indië gegaan en hij heeft daar,
onderbrekingen, tot 1949 gearbei
Celebes. Nadien heeft ds. Pol no
hervormde gemeenten te Wilnis
Vriezenveen gediend; in 1963 gin
met emeritaat.
TRABEN Door brand in een hotel
in het Duitse plaatsje Traben-Trarbach
zijn zaterdagnacht acht mensen om het
leven gekomen. De slachtoffers zijn al
len Duitsers,
HAARLEM De provinciale staten
commissie voor de ruimtelijke orde
ning in Noord-Holland maakt 16 okto
ber een excursie naar een aantal mu
nitie-opslagplaatsen in de provincie.
Dit naar aanleiding van het plan van
het ministerie van defensie op het
voormalig vliegveld Bergen een cen
trale opslag aan te leggen die de
andere opslagplaatsen overbodig zal
maken.
De statenleden bezoeken de munitie
depots in en nabij Bussura, Ouder
kerk-zuid, Uithoorn, Aalsmeer, Velser-
broek en UUgeest-noord. Daarna be
kijken ze het voormalig vliegveld van
Bergen, waar het ministerie het cen
trale depot wil vestigen.
Het bezoek is bedoeld als voorberei
ding op een openbare commissieverga
dering die binnenkort zal worden ge
houden. De commissie zal advies uit
brengen aan gedeputeerde 6taten die
op hun beurt advies uitbrengen aan
het ministerie van defensie.
ROME (KNP) 'De wederzijdse
hoogachting en liefde tussen de grote
Wereldgodsdiensten moet zich concre
tiseren in een praktische inzet voor de
vrijheid en de waardigheid van de
mens', zei paus Paulus in zijn toe
spraak tot de deelnemers aan de jaar
vergadering van het Romeinse secre
tariaat voor de niet-christenen.
Het werk van het secretariaat heeft
veel bijgedragen 'om een nieuw kli
maat te scheppen in de betrekkingen
tussen de katholieke kerk en de ove
rige grote wereldgodsdiensten'. Vol
gens de paus is een echt gesprek en
een nauwkeurige kennis van de ge
sprekspartner' noodzakelijk. Want Tiet
trotse zich inkapselen is de voornaam
ste oorzaak geweest van de vele mis
verstanden, wrokgevoelens en konfllk-
ten, die de verhouding tussen de gods
diensten in do vorige eeuwen heeft
gekenmerkt'.
De beoogde samenwerking zo waar
schuwde de paus heeft echter niets
van doen met een vage vermenging
van elementen van de verschillende
godsdiensten. 'Hoe trouwer we blijven
aan de waarheden van onze eigen
godsdienst', des te beter zullen we de
ander verstaan en beminnen'.
Kees Fens. Tussentijds. Essays. A
boeken Bilthovcn 1972. 164 blz.
12,50.
In het glansstuk van opgemelde v
meling dat een analyse bevat
Eliots Journey of the Magi, scl
Fens over do Engelse hofpre
Andrewes (1555-1626), wiens pi
ook Eliot beïnvloed hebben, het
gende: 'En het onderzoek van
woord, van ellke zin is een in
gende poging tot verheldering val
gegeven. Je zou kunnen zeggen: i
voor trede klimt hij de smalle la
naar het mysterie op, al laat ziet
het omgekeerde zeggen: trede
trede tracht hij in de diepten vai
mysterie af te dalen en zijn hoo:
naar die hoogte of die diepte nr
nemen. In het haalbare eindpun
reikt, dan treedt hij terug, wan
weet zich slechts bedienaar vat
woord'. Uit dit lange citaat i
duidelijk hoe bijbelexegese en 11'
re analyse overeenkomen, want, i
tis mutandis, gelt het citaat ook
de werkwijze van Fens zelf. HIJ
zich een bedienaar van het woor
van het Woord. Behalve scherpzli
literaire analyses (ö.a. over de 1
de van de gasfitter van Achterbei
Het Veer van Nijhoff) bevat de
del ook scherpe kritiek op liturg
vernieuwingen en bijbelmodernii
gen, die van het Woord weinig
laten in krampachtige pogingen e
tijds te zijn: 'iedereen die ooit
Sinterklaas is lastig gevallen, se
zich voor de eredienst uit te spai
'Heart' genoeg, maar nauwi
'head', schrijft Fens aan het adrei
Katholiek èn Protestant. Wie
voor liturgie en literatuur inl
seert, mag deze bundel, die
'hoofd en hart' is geschreven, b
niet ongelezen laten.
