Actie: Zwanen water 'voor ?iu en later' behouden W ierard Boedijn: vooral ernieuwer blaasmuziek Unesco-rapport wil verbetering van onderwij s-situatie et gebied van de lepelaars, de orchideeën en de heide crp I Beatrix en Claus k.ijgen telegram over open Schelde U houdt van puzzelen? Pensioenregeling artsen leidt niet tot prijsverhoging Opiniepeiling: Nixons voorsprong groeit nog Puzzelmee van Trouw/Kwartet Boete voor NS'er die auto 'ving' tussen spoorbomen Weduwen '40-'45 gast in Naaldwijk CNV niet tevreden over regeringsnota Geval van nekkramp cd orc'erzeeboot TROUW/KWARTET DINSDAG 26 SEPTEMBER 1972 BINNENLAND/KUNST TPNOUS9/K11 een onzer verslaggevers O. [MAAR Onder het motto houd Zwanenwater voor nu en doet de Vereniging tot leajoud van Natuurmonumenten beroep op het Nederlandse om de aankoop van een na- -kpigebied van internationale be au nis mogelijk te maken'. Na- monumenten' is gisteren een e e begonnen voor de inzame- :sti van 600.000 gulden: tien pro van het totale bedrag dat het Zwanenwater bij Cal- reclsoog in Noord-Holland it worden opgebracht. e ngustus werd na maanden onder eten met de eigenaar, de NV Het nenwater, de aankoop een feit de taxatieprijs van 5.460.000 L Het CRM zal waarschijnlijk procent subsidiëren, terwijl ge- iteerde Staten van Noord-Holland riü Provincla'e staten zullen voorstel- dertig procent subsidie te geven. t.u lals bij de actie voor behoud van Deelenvoud in 1967 zal ook nu t gironummer 9933 worden ge- id, voor degenen diie 'natuurmonu- ten' bij de aankoop willen helpen. 'Zwanenwater is een van de belang- te vogelbroedgebieden van ons de In het ongeveer 575 hectare je i duingebied, liggen twee duinme- aats die tot de grootste van Neder- behoren. de in het Zwanenwater voorko- ele ie vogelsoorten moet in de eerste net fOO De lepelaars vormen het 'pronkjuweel' van het Z wanenwater. Wat de planten betreft: de zeldzame parnassia is er herhaaldelijk aangetroffen. heerde. Natuurmonumenten heeft na de oorlog meer dan een keer gepro beerd het gebied te kopen, maar kon nooit tot overeenstemming komen met de N.V. In 1971 bleek dat de meeste aandeelhouders echter bereid waren tot verkoop over te gaan. Er kwam een periode van onderhandelen, die in augustus van dit jaar met succes kon worden afgerond. Het beheer van Het Zwanenwater was van ouds afgestemd op de jacht en sinds kort ook op de recreatie: voor anderhalve gulden kon het gebied worden bezocht. Het jachtrecht werd voor periodes van zes jaar verpacht. Dit voorjaar is juist een nieuw con tract voor zes jaar afgesloten. Natuur monumenten zal na deze zes jaar de jacht waarschijnlijk alleen in stand houden om het natuurlijk evenwicht te handhaven. Van de wilde eenden worden thans ongeveer 1500 exempla ren per jaar geschoten; ook wordt gejaagd op watersnippen en konijnen. Het Zwanenwater zal voorjaar 1973 door de vereniging voor het publiek worden geopend tegen de bestaande toegangsprijs, terwijl leden van Na tuurmonumenten vrije toegang zullen hebben. Er zal een wandelroute wor den uitgezet, waarvan het publiek niet mag afwijken. Dit om de rust te bewaren voor de broedende vogels en tevens de zeldzame planten te be schermen. In het voorjaar van 1973 zullen op een of twee weekeinden in maart tochten in het Zwanenwater worden georganiseerd om belangstellenden met de nieuwe aanwinst van Natuur monumenten te laten kennismaken. De actie voor de inzameling van de zeshonderdduizend gulden zal worden gevoerd met behulp va affiches en folders. 'Natuurbehoud', het orgaan van de vereniging, zal in het eerstvol gende nummer veel aandacht aan de actie schenken. Natuurmonumenten zal ook het bedrijfsleven benaderen voor financiële hulp. ZWANENWATER Een situatieschets van het Zwanenwater. plaats de lepelaar worden genoemd, die hier sinds 1888 broedt. Kolnieën van de lepelaar zijn in ons land alleen nog te vinden in het natuurmo- Natuurmonumenten akkoord met huidige eigenaars nument Naardermeer, op Texel en kleinere op Terschelling en in zuidelijk Flevoland. Behalve op deze plaatsen broedt de lepelaar in Europa slechts in Spanje en bij de Neusied- lersee in Oostenrijk. Volgens het zo juist verschenen boekje 'Vogels van Zwanenwater' van Dick Woets is in bovengenoemd water het broeden van ongeveer honderd vogelsoorten gecon stateerd. Er komen ook ongeveer hon derd paren blauwe reigers voor en kolonies zilvermeeuwen, stormmeeu- wen en kokmeeuwen. De plantenwereld van het Zwanenwa ter is ook interessant: vijf soorten orchideeën en drie soorten heide dopheide, struikheide en kraaienheide komen er voor. De meren m de langgerekte vallei tussen midden- en van ongeveer zestig hectare, terwijl het moeras- en rietland dat aan deze meren grenst ongeveer 150 hectare groot is, de oostelijk gelegen Schotse vlakte meegerekend. Boom- en struik- groei komen verspreid in het gehele gebied voor en bestaan 20 25 hecta re. De grootste diepte van de meren is niet meer dan ongeveer anderhalve meter. In de zomer vallen de zoge naamde 'oeverlanden' door een inten sieve verdamping bijna droog, terwijl zij later in het jaar en in de lente ten gevolge van de neerslag weer ruim schoots onder water raken. Daardoor is een uitgebreide moerasflora tot ontwikkeling gekomen. In de natte delen komen behalve riet veel zegge- en biessoorten voor. terwijl tevens de lisdodden en de galigaan niet ontbre ken. Dotterbloem en gele lis bloeien er in uitgestrekte velden. Geschiedenis De geschiedenis van het Zwanenwater is nauw verbonden met de kustvor- ming en de bedijking in de kop van Noord-Holland. Omstreeks het jaar 1300 was er al sprake van het dorp Callinghe. gelegen op het eiland 't Oghe, dat nu Callantsoog heet Pas in de achttiende eeuw hebben de duinen zich hier gesloten. Het Zwanenwater ontstond eerst toen als gevolg van de slechte afwatering. 'Natuurmonumenten' acht de aankoop \an grote betekenis als schakel in de keten van beschermde duingebieden langs de Nederlandse kust. De vereni ging herinnert hierbij aan de uit spraak van de befaamde natuurkenner Jac. P. Thijsse uit zijn boekje 'Onze duinen' van 1943: 'Wij spreken er zelfs over. al de duinen van Caazand tot Rottum te behandelen als een groot Nationaal Park. Dat is geen hersenschim en de kansen op verwe zenlijking laten zich reeds duidelijk onderscheiden'. Het Zwanenwater is gekocht van de familie Van de Poll, die het gebied met behulp van een familie-NV be- (ADVERTENTIE) nponist in Hoorn overleden R. N. DEGENS Gerard Boedijn, die dit week- e op 78-jarige leeftijd in zijn ïplaats Hoorn overleed, is veelzijdig musicus heenge- die vooral voor het harmo- en fanfarewezen in ons land heeft betekend. Tot de meest- eelde van zijn composities deze tak van amateuristische ekbeoefening behoort zeker 'Landelijke Suite'. onder de ruim driehonderd en die hij componeerde, waarvan groot deel voor harmonie- en rebezetting, zijn er nog talloze die tot het vaste repertoire - corpsen behoren. Boedijn ver- de kunst in een gemakkelijk in :ehoor liggend idioom te schrij- onder concessies te doen aan wat ïn niet kunstzinnig verantwoorde lariteit noemde. Aanvankelijk on- inden zijn werken veel weer zowei bij de uitvoerenden als publiek vanwege de 'modernis- tendenzen, waarmee hij had sgemaakt tijdens zijn studietijd liarles Smulders aan het Conser- ium te Luik. rd (Hendrik) Boedijn was een lig kenner van de historie van ad Hoorn waar hij op 19 novem- 1893 werd geboren en waar hij lijn dood geleefd en gewerkt Onvermoeibaar leidde hij, op ek, tot op hoge leeftijd vrienden gsest dan nog aagse Comedie komt op 27 okto- net Liefde op Papier, een kome- ran Frank Marcus, geregisseerd Jules Royaards, op 2 november Brechts Burgersmans-bruiloft, on- regie van Reinier Heideman. en november met Drie Zusters, van hov, geregisseerd door Wim van Sissies gaan, van 3 oktober af, weken optreden in Klein Bellevu- songs uit de jaren 20, 30, 40 en ingevuld met zes maninequens die avond de collectie van Fred n zullen tonen. i Comédie Frangaise komt op 6 er in de Amsterdamse Stads- iwburg met Molières Tartuffe. terdam krijgt ïfjraire workshop 'ERDAM De Rotterdamse sn h stichting bereidt een Lctterkun- Workshnp voor. Op 19 oktober t begonnen, in de Lantaren, Gou wstraat 133. om 20 uur aan een van twarilf werkbijeenkomsten, r. di» e veertien dagen, voor schrijvers verken jchters in hun vrije tijd. De I. san voor de hele cyclus zijn vijf- Otig gulden. Belangstellenden ook !n z'c^ opgeven bij de Rotter- i Kunststichting. Kruisplein 30. ^Boelen er vlug bij zijn. want het ■KI deelnemers is beperkt en erva- BJ1U heeft geleerd, dat er grote be- ^Bfelling voor zo n workshop be- Gerard Boedijn en kennissen langs de bouwkundige schoonheden van zijn geboorteplaats, en de vitaliteit en het enthousiasme waarmee hij deze gids-taak vervulde, hadden de aanstekelijke overtuigings kracht die ook zijn beste composities kenmerken. Gerard Boedijn, die zijn veelzijdige opleiding (hij was ook violist en diri gent) bij o.m. Cor Kint, Julius Roent gen, Ant. Tierie en Fred. Roeske kreeg, was van 1915 tot 1917 leraar viool en theorie in Maastricht. Een aantal jaren (van 1927 tot 1933) was hij nog directeur van de Muziekschool in Veendam, waarna hij zich voorgoed in Hoorn vestigde als componist en pedagoog. Hij trad ook veelvuldig op als solo-violist en als kamerniuziekspe- ler. Met zijn in 1938 verschenen 'Mar- che gammatique' vestigde hij voor goed zijn naam als componist. Ook Van een verslaggever YERSEKE Veel mensen zien de afsluiting van de Oosterschelde als een achterhaalde zaak. Zij kunnen niet aannemen dat de techniek anno 1972 niet in staat is tot een andere oplossing. Wilt u uw invloed aanwen den de regering te bewegen een nieu we onafhankelijke commissie van des kundigen in te stellen om alternatie ven voor de afsluiting van Europa's unieke zeearm te bestuderen. Dit hebben enkele organisaties die de Oosterschelde open willen houden gis teren gelelegralcerd aan prinses Bea trix en prins Claus die deze week een bezoek aan Zeeland zullen brengen. De actiegroepen beloven zich neer te leggen bij de uitslag van het nieuwe onderzoek, hoc die ook uitvalt. zijn composotiies voor beiaard staan hoog aangeschreven: ze zijn alle opge nomen in het leerplan van de Inter nationale Beiaardschool in Mechelen. Gerard Boedijn die ook als pedagoog en examinator (van de Kon. Ned. Fe<ïeratie van har manie- en fanfare corpsen) een goede naam had, zal vooral de geschiedenis ingaan als ver nieuwer van de blaasmuziek, onder de componisten waarvan hij nu al tot de 'moderne klassieken' gerekend kan worden. Conflict om 'Hair' nog niet opgelost UTRECHT Als Point Proms BV. de producent van de musical Hair de medewerkers geen ondertekende ar beidsovereenkomsten heeft gegeven, gaat de eerste voorstelling vanavond in Enschede niet door. Dit ultimatum is gesteld door ANOUK, de Neder landse Organisatie van Uitvoerende Kunstenaars, aangesloten bij het NV ANOUK onderhandelt al sin-dis juli over deze arbeidsovereenkomsten. Na dat daarover een overeenstemming was bereikt heeft de directie van Point Proms de contracten evenwel nog steeds niet aan de medewerkers toegezonden. UTRECHT De voorgestelde ver plichte pensioenregeling voor huis artsen hoeft in een normale praktijk niet te leiden tot een verhoging van de huisartsenhonoraria. Dit zei dr. F. N. M. Bierens, voorzitter van de landelijke huisartsen vereni ging (LHV), op een persconferentie in Utrecht. Nog deze week zal de LHV verplichtstelling van de pensioenrege ling aanvragen bij minister Boersma. Men hoopt dat de regeling op 1 januari a s. in werking kan treden. De LHV is de eerste vrije beroepenorganisatie die verplichlstelling van een dergelijke regeling aanvraagt. Ook andere vrije beroepenorganisaties als die van de specialisten, tandartsen en fysiothera peuten zijn momenteel met een derge lijke regeling aan het dokteren, zo zei de heer Bierens. NEW YORK (Reuter) Uit een nieuw opinie-onderzoek, dat voor Ti me en de New York Times ia inge steld, blijkt dat president Nixon een voorsprong van 39 punten (62 tegen 23 procent) heeft op senator McGo- vern, een winst van elf punten voor Nixon sedert begin augustus. Nog verrassender is, dat meer demo craten nu de voorkeur geven aan Nixon, dan aan hun eigen presidentië le kandidaat, zo zegt Daniel Yankclo- vitsj, die het onderzoek instelde. Hij zei, dat 43 procent van de ondervraag de democraten hun voorkeur uitspra ken voor president Nixon tegen 40 procent voor Mc Govern. Van een onzer verslaggevers PARIJS Er is iets fout met het onderwijs in de wereld. Niet alleen is er in ontwikkelingslanden niet genoeg van en soms nog het ver keerde soort ook, maar ook in het westen tekenen crisisverschijnse len zich duidelijk af. Wat er mis is en waar het heen moet is voor de organisatie van de Verenigde Naties voor onderwijs, wetenschap en cultuur (Unesco) uitputtend onderzocht. Gistermiddag bood commis sievoorzitter Edgar Faure zijn rapport officieel aan de uitvoerende raad van de Unesco aan. En u heeft de speciale Puzzel- gemist? Vraag er dan snel een mee krant van Trouw/Kwartet aan. De grote puzzelwedstrijd Puzzelmee is nog maar net be- W gonnen.Twintigwekenlangzijn er voortdurend flinke prijzen te winnen. In totaal maar liefst zo'n 30.000 gulden. Trouw/Kwartet, Postbus 859, Amsterdam. Van een verslaggever UTRECHT De politierechter in Utrecht heeft maandagmiddag de 42- jarige treindienstleider G van E. uit Nieuwesluis tot een boete van drie honderd gulden veroordeeld. De man had klachten over de bezorging van zijn post. Toen de postbesteller in zijn auto de spoorweg nog wilde over steken. terwijl de naderende trein zich al had gemeld, zette de treinlei der hem door middel van de spoorbo men kiem op de rails oni hem <1e klachten toe te roepen. Ondertussen naderde met 120 km. per uur de sneltrein Amsterdam-Utrecht Dc post besteller, dit ziende, wist zich te red den door snel uit zijn auto te sprin gen en over de gesloten overwegboom te duiken. De postauto werd volledig vernield. 'Grove schuld', 'hoogst roekeloos', 'dit gaat aile perken tc buiten' en 'een volstrekt onbegrijpelijke handelwijze' waren enkele van de kwalificaties, die politierechter en officier van justitie, drie vijfhonderd gulden boete had ge- eist, gebruikten om hun mening over net gedrag van de vprdachte tot uit drukking te brengen. De treindienstleider bediende vanuit een seinhuis de n et-geautomatiseerde overweg in Loenen. waar op sommige uren van de dag twintig treinen in beide richtingen passeren. Op de be wuste dag, in februari van d.t jaar, was hij nog maar net in dienst, toen hij de postauto in de fuik van de spoorbomen liet lopen Hij meende, dal er nog voldoende tijd was om de postbesteller zijn kiachten toe te roe pen en vervolgens de spoorwegboom weer te openen om hem tr iaten doorrijden. En als de motor nu eens was afgesla gen wilde de politierechter weten, 'u wist toch, dat die trein met 120 kilometer per uur naderde en bij die snelheid een remweg van een kilome ter heeft'. De officier van justitie verklaarde het bevreemdend te vin den. dat de seinhuiswachter na epn betrekkelijke korte schorsing door de NS weer in dienst was gesteld. We liswaar na een test, die positief was uitgevallen. De NS heeft de man gestraft met een terechtwijzing, die onder meer uitstel van promotiemoge lijkheden inhoudt. Omdat hij de zaak te ernstig vond dat de officier, zo zei hij, besloten niet in te gaan op liet advies van de reclasse ring deze zaak voorwaardelijk te sepo neren. Strafvervolging noemde hij in deze ernstige zaak noodzakelijk. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM —Een a—tal wedu wen van verzetsstrijders en vrouwen van door oorlogsomstqndigheden inva lide geworden mannen, maken mor gen een zg. 'druiventocht' naar Naald wijk. De tocht wordt gemaakt onder auspiciën van de Stichting '40-'45 en op uitnodiging van enkele Naaldwijk- se oud-verzetsstrijders, die een derge lijk evenement jaarlijks organiseren. Vandaag voor de 26-ste keer. De groep vrouwen (ditmaal in hoofdzaak af komstig uit Noord-Holland) zal offi cieel worden ontvangen door het col lege van b en w van Vlaardingen. Voorts staan op het programma eén gezamenlijke lunch, een uitvoerige rondleiding door de bedrijven en ccn kranslcgging. Het rapport is duidelijk in zijn vast stelling van de feiten. Nooit hebben meer mensen tegelijk onderwijsinstel lingen bezocht (in totaal 650 miljoen) en nooit heeft de samenleving op zo grote schaal de eindprodukten van dat onderwijs afgewezen. Het aantal men sen mèt opleiding en zonder werk stijgt in veel landen. En leerlingen en studenten hebben zelf evenmin veel waardering voor dc systemen. Waardesysteem Het rapport is al even duidelijk in het aanwijzen van de feiten achter de feiten. Onderwijssystemen die zijn op gezet ten behoeve van een minderheid, zijn niet in staat om een meerderheid tc dienen. Als zij zijn opgezet om hoofdzakelijk dc waarden van een middenklasse over te dragen, maken zij met hun waardesysteem weinig indruk op leerlingen die dagelijks zien dat de wereld heel anders werkt. En als zij gewend zijn zich bezig te houden met een beperkt pakket ken nis, staan zij machteloos tegenover de durende uitbreiding van kennis. Maar de Unesco-commissie heeft het niet gelaten bij de vaststelling van wat er fout is. zij geeft ook een opmerkelijke visie op waar het heen moet. Dat dat eenstemmig gelukt is, mag op zich al verbazing wekken, want de commissie was zoals bij activiteiten van de Unesco gebruike- lijk zeer internationaal samenge steld (Frankrijk. Syrië, de volksrepu bliek Congo. Sowjet-Unie, Chili. Iran. Verenigde Staten), Het toekomstbeeld van de commissie Faure is 'n samenwerking waarin het onderwijsproces op veel plaatsen bezig is onder andere ook op scholen waar dan overigens niet speciaal men sen van een bepaalde leeftijdsgroep zijn samengebracht. Want onderwijs wordt een blijvend verschijnsel in het leven van elk mens. Dat is niet eens helemaal een toekomstbeeld, meent de commissie: 'bewust of niet, mensen gaan hun hele leven door met leren en training, vooral door de invloed van hun omgeving'. 'Leermaatschappij' volgens Faure zal op basis van dit verschijnsel de ontwikkeling van het nieuwe onderwijssysteem dc 'leer- niaatschanpij' moeten worden opge bouwd. Dat betekent niet een uitbrei ding van hel schoolsysteem met avondcursussen mdar een integratie van het onderwijs aan kinderen en volwassenen. Onderwijs voor iedereen die er behoefte aan heeft op het moment dat hij er behoefte aan heeft. Met de nadruk op 'iedereen', waarbij wordt opgemerkt dat gelijke toeganke lijkheid van ondenvijs nog niet het- zelfde is als gelijke kansen op succes. Voeding, familieomstandigheden, huis vesting. spelen ook een rol in het succes van onderwijs. En zelfs in communist sclio landen brengen arbei derskinderen het op school minder ver. Individu Xod.j? "is niet zo ver gelijke behande ling voor iedereen, aldus de commis- s e. maar een gesch k e oplc.d-ng voor elk individu, in een voor hem ge schikt tempo. Theoretisch is dat altijd mogeijk geweest, in de praktijk is het bijzonder zeldzaam. De commissie- Faure gelooft dat de moderne tech niek, geprogrammeerde instructie, ge bruik van televisie, die theoretische mogelijkheid nu waar kan maken. En betaalbaar, want permanente educatie volgens deze richtlijnen zou anders zelfs voor dc hoogstontwikkelde lan den een onhaalbare zaak zijn. De commissie-Fa ure heeft gen richt lijnen opgesteld hoe elk land deze ideale toestand zou moeten bereiken. Dat was haar opdracht ook niet. Zij heeft alleen materiaal bijeen gebracht om het denken over nieuwe onder wijsstrategieën geval voor geval te helpen. Zoals Faure het gisteren bij de aan bieding uitdrukte: we vertellen nie mand concreet wat hij moet doen, dat moet hij zelf weten. Maar aan de hand van orts rapport kan een land wel opmaken of zijn onderwijsplan nen al of niet naar het tegendeel van doeltreffend onderwijs toewerken. UTRECHT Het CNV mist in de regeringsnota over het noorden van ons land maatregelen als het schep pen van nieuwe werkgelegenheid door het vestigen van overheidsbedrijven of bedrijven waarin de overheid fi nancieel deelneemt. In De Gids schrijft de christelijke vakcentrale het te betreuren dat in de nota evenmin is aangekondigd dat de werkgelegenheid in zwakke bedrijfs takken blijft gewaarborgd totdat ver vangende werkgelegenheid is gescha pen en dat er niet wordt gepraat over verbetering van het openbaar streek vervoer. Ook had het CNV graag gezien dat in de nota zou zijn opgeno men dat het gebruik van een deel van de opbrengst van aardgas en van toekomstige kalium- en magnesium- wi'.nniiiigen ten gunste van het Noord- den zou worden aangewend. 'Voor de vakbeweging zijn dit drin gende wensen. In het stuk van de minister komen ze niet voor. Dat betreuren we, vooral waar het gaat om maatregelen die snel de werkgele genheid vergroten. Want daar is de meeste behoefte aan en juist daar wordt te weinig aan gedaan. En dat is toch wel een grote teleurstelling voor noord-Nederland dat nu al zo lang op snelle verbeteringen wacht', stelt het CNV. Van een verslaggever DEN HAAG Aan boord van de Nederlandse onderzeeboot Dolfijn is een geval van nekkramp geconsta teerd. De patiënt is opgenomen in een ziekenhuis te Lorient. De Dolfijn lag in dc haven van Lorient. Het slachtof fer is trouwens in redelijke toestand. Er is geen levensgevaar. De overige beman/minigsleden staan onder medi sche controle. U Frase meiiehe dienst heeft het schip vrijgegeven. De onderzeeboot zal op 28 september in Den Helder arriveren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 11