Bezetting was
explosie na
maanden van
groeiende druk
dichtbij
1
Jdjl
fff
i
[TT)
sar
Goede kans voor nieuwe
'afbreekbare' plastic
fpfin
latrare wissel
Bezetters Enka zeer gedisciplineerd
Sparen lampen mensenlevens?
Vrijgemaakte synode
toetst gezangen
Veroorzaker van
dodelijk ongeluk
gaat er vandoor
'Niet dode bijbel,
maar levende paus
bepaalt 't geloof'
opzouten
PCB-stop
Vereniging
Loodconferentie
vrouwenpartij
H. ALGRA
OPEN BRIEF
Uitgeverij T. Wever
Postbus 59, Franeker
Tel. 05710-2469 en 2120
T( (OUT/KWARTET WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1972
BINNENLAWD/COMMENTAAR
T5/K7
REI
r. n
15
2de,
miljoenennota 1973 de laatste
het voortijdig op zijn laatste benen
ide kabinet Biesheuvel trekt
zware wissel op dc bereidheid van
•ijfsleven om de stijging van
en prijzen dusdanig te matigen
er bijna geen ruimte overblijft voor
reële particuliere welvaartsgroei,
overheidsbestedingen blijken, ook
ttter een voor 'rechts' versleten rege-
Y g, zo snel te groeien dat de collectie-
sector in 1973 niet toekan met
der dan 85 procent van de groei
het nationaal inkomen voor zich
ie eisen.
is een claim die bijzonder ambi-
bi s, maar onvermijdelijk is. Het blijkt
ïi lakkclijker nieuwe beslissingen te
f innen dan op bestaande uitgaven te
zoals weer blijkt uit deze
34 oting, waarin voor ruim 860 mil-
is bezuinigd, een beperkt bedrag
loon «n uitgaventotaal van 43 miljard.
Roj rigens kan ook een zo beperkte
1 idsombuiging' nog schade genoeg
ichten wanneer zij niet met de
1 iste zorgvuldigheid wordt uitge-
d). Toch zal de uitgavengroei in de
bal omst niet lang met dezelfde top-
:id kunnen blijven doorgaan. Het
maar bewogen regiem van het
zittende kabinet heeft onze samen-
ig op hardhandige wijze de ogen
:nd voor de noodzaak onze natio-
bestedingen grootscheeps te her-
De politieke partijen zullen de
enheid moeten zien te vinden om,
m«o het beslechten van hun onderlin-
visten door, energie en creativiteit
iiaaj dit 8'8antische probleem te wijden,
de, «sen wordt in de miljoenennota
ge,el het volle pond van de nationale
aartsgroei voor de collectieve
deningen gereserveerd. Het wel-
n van dit hoog gegrepen voorne-
rf staat of valt met de bereidheid
ondernemers en werknemers, voor
\ys aar 1973 van een reële inkomens-
Lil tering af te zien omdat anders
roortgaande kosten-inflatie de be-
16k zodanig zal uithollen dat de
eidshuishouding in het honderd
in\' en de wer^°°sheid rampzalige
j# en kan aannemen,
geho wonder dat, onder deze dreiging,
ing Donrede die bij deze gelegen-
eeI terecht kort en bondig is uitgeval-
en y - zegt 'dat het uiterste zal moeten
te d >n gedaan om te komen tot een
ren. J contract voor 1973'. Uit het
ik van het woordje 'zal' in deze
nü *1160 we hoPelijk mogen afleiden
xij®ee begroting zelf nog niet tot het
OpKe reikt wat van regeringswege
bij (ijk is.
met ^'ioenennota gaat voorbij aan
j voorwaarden waarvan de vakbe-
g. de belangrijkste partner in het
contract, haar medewerking af-
üjk heeft gemaakt,
duidelijk dat deze voorwaarden
t lichter op worden nu een belang-
i3J tel van de vakbeweging zover is
ite:* i n dat het ten aanzien van de
inde coalitievorming een duidelij-
!aa°r 05 8eu'^ De hardheid waar-
test
'«het overlegorgaan gisteren heeft
20.25 geerd °P dc voornemens van het
zal wel mede samenhangen
wens van de vakbeweging dat
0 <s>abinet zelf zo snel mogelijk ver-
t. Maar nog afgezien daarvan zal
9 m de werknemersorganisaties wel
03 a der veel gevraagd zijn, te aan-
tn dat het laagste BTW-tarief
verhoogd, de uitbreiding van het
Ie onderwijs voor werkende jon-
wordt vertraagd en een eigen
de ziekenfondsverzekering
ingevoerd.
prijzend woord mag niet ontbre-
1 roor rie vindingrijkheid waarmee
;èfabinet de inflatiecorrectie (een
zwaar punt van de vakcentrales)
j 4ort grootste deel laat doorgaan
uz. het effect ervan, met winst voor
gstbetaalden, tergelijkertijd nage-
teniet doet. Voorts heeft het
tt kans gezien ondanks alles in
«tra verhoging van de AOW-
ingen te voorzien en een soortge-
verhoging van het minimumloon
vooruitzicht te stellen. Maar het
een kwaad kunnen, nu alvast wat
(eld ter hand te nemen om het
iai vsjte tc doen dat het kabinet zelf
acht.
(13.00
eamn
veld.
naai.
ederli
S-ber.
verz.
snda
rsber.
Muz.
12.50
il. 16.
Kinde*-
8.00
innetji
is Va
!D II
7.20
Las!
18.35
TV-si
srle. 1
prop
I. 19.5
z. 2W
•ilmrol
Frans!
-. Jeul
■aartr.
mant.
0.15 li
21.45
elevisi
ADVERTENTIE
ENKA-Breda:
de vakband heeft
weer lef
t De bonden, die een bedrijf
G bezetten: dat zou 2 jaar
geleden ondenkbaar zij'n
geweest. Maar de vakbeweging
|is sindsdien ontwaakt. Een
proces, dat de Haagse Post
'intensiever dan welk opinie
weekblad heeft gevolgd.
Deze week een special van 16
nd{5 Pagina's: alles over de
- - herrijzenis van de vakbeweging.
Onmisbaar voor wie wil
begrijpen wat er in Breda
gaande is.
■*es ook deze week
fcosse nummers f 1.50
door JAN BROKKEN
BREDA 'De situatie was onhoudbaar. Vorige week braken tal van
wilde stakingen uit in de fabriek. Er heerste een geprikkelde stem
ming. Een chef werd neergeslagen. De mensen waren op van de
zenuwen. Ze geloofden niet meer in het overleg'. Zo omschrijft een
lid van de actiegroep de stemming die voorafging aan de bezetting
van de Enka-fabrieken in Breda.
Al maanden lang wachten de 1.700
werknemers van deze Akzo-vestiging
op een definitieve beslissing over het
al dan niet doorgaan van de voorgeno
men sluiting. De spanning en de emo
ties maakten het werken in de fabriek
tot een zware opgave. Sociaal werkers
en pastorale verzorgers waarschuwden
een paar weken geleden al dat de
kans op 'explosies' met de dag groter
werd. Het afgelopen weekeinde is de
'explosie' dan gekomen. Vijfenzestig
kaderleden werden zondag opgeroepen
om diezelfde avond in vergadering
bijeen te komen. Een goed voorbereid
bezettingsplan werd hun voorgelegd.
De actie was voor maandag gepland
hoewel er nu geruchten gaan dat pas
dinsdag de bezetting plaats zou vin
den maar dat het plan uitlekte. 'Nee,
we kozen bewust maandag omdat we
anders door het nieuws over prinsjes
dag verdrongen zouden worden'
één van de kaderleden nu.
actiegroep het bord 'Dit is bezet ge
bied' aan de poort hangen. In snel
tempo werden de organisatorische fa
cetten uitgewerkt. Vijfhonderd ma-
matrassen kwamen de poort binnen.
Voedsel, handdoeken en toiletgerei
werd naar Breda-Noord getranspor
teerd. De actiegroep nam snel de
leiding. In een vergadering werd be
sloten niemand meer binnen te laten.
Gistermorgen herzag de vergadering
haar standpunt: Enka-werknemers die
zich solidair met de actie voelen mo
gen haar binnen komen maar mogen
niet meer vertrekken. Tweemaal per
dag mag een groep journalisten een
bezoekje brengen. De namen moeten
van tevoren opgegeven worden. De
journalisten worden op hun tochtje
begeleid door leden van de bewa-
kingsgroep. De organisatie van deze
tocht was gisteren zo straf dat zelfs
zegt bet tempo van de rondwandeling aan-
gegeven werd.
Zenuwachtig
Waarom zo straf?
'Die maandagmorgen waren we wel
wat zenuwachtig', vertelt de heer De
Berg, lid van de ondernemingsraad en
een van de leden van de actiegroep.
'Om tien voor twee zou de bezetting
beginnen. Onze voornaamste zorg was
't kantoorgebouw waar de personeels
chef en de directeur zetelen snel le
bezetten. Maar we hadden geluk. De
personeelschef zat in Arnhem en de
directeur was gaan lunchen'.
'De actie was bijna misgelopen', ver
telt een lid van de straf georganiseer
de bewakingsploeg. 'Bij de poort be
gonnen ze namelijk te vroeg, maar ze
hebben daar vlug de telefoon onklaar
gemaakt'. Om precies twee uur was de
fabriek bezet en konden leden van de
HATTEM Al de gezangen, die
sinds 1961 aan de verschillende syno
den van de gereformeerde kerken
(vrijgemaakt) zijn voorgesteld ter op
neming in de bundel 'Enige Gezan
gen', zullen nog door de huidige syno
de, die in Hattem vergadert, worden
getoetst.
Hiertoe heeft de synode, in afwijking
van andere voorstellen, besloten. De
synode zal de maatstaf voor deze toet
sing nog vaststellen. Tot deze maat
staf zal in ieder geval een toetsing
behoren naar bijbelgetrouwheid en
voorzover het berijmde schriftgedeel
ten betreft naar tekstgetrouwheid.
Men was het er nog niet over eens. in
hoeverre een synode gezangen kan
beoordelen op hun literaire en musi
cologische merites.
Verschillende synodeleden uitten kri
tiek op de werkwijze van het depu-
taatschap 'Enige Gezangen'. Dit depu-
taatschap had de opdracht, bezwaren
tegen de bestaande bundel van 29
gezangen (uit 1933) te toetsen en deze
bundel eventueel iets aan te vullen.
Deputaten hadden echter een geheel
nieuwe concept-bundel van 41 gezan
gen op de synodetafel gelegd met het
voorstel, deze als proefbundel vrij te
geven in de kerken.
Vanwaar deze straffe organisatie?
'Wij willen op alle manieren voorko
men dat deze actie uit de hand loopt',
zegt coördinator Arie Lakefeld. 'De
yijfhonderd mensen die nier binnen
de fabriek zijn willen maar één ding:
een geweldloze actie. Zij willen de
buitenwereld tonen dat de grote be
drijven niet alles met ons kunnen
doen. Onze eis blijft: Breda moet
open blijven. Elke andere oplossing
wijzen wij van de hand'.
Die eis wordt vele malen herhaald.
De Nederlandse en de Belgische vlag
gen op de gebouwen hangen halfstok.
'We zullen de vlag pas hijsen wan
neer onze eis ingewilligd is'.
Hoelang dat zal duren interesseert de
bezetters weinig. De vakbonden ver
klaarden gisteravond al dat grote pu
bliciteit de bezetting al tot een succes
heeft gemaakt. Een ander succes van
de bezetting is dat de werknemers die
maandenlang in de zenuwen hebben
gezeten eindelijk eens kunnen afrea
geren. 'We eten goed en we hebben
Overal verspreid In het gebouw van
slapen.
vannacht heel wat af gelachen', zegt
één van de bezetters. 'Wat mij betreft
mag het nog lang duren. Mijn vrouw
en mijn kinderen komen iedere dag
tweemaal naar de poort. Voor hen zal
het wel wat moeilijker zijn'.
Voor die poort hebben tientallen fa
milieleden zich verzameld. Een ijs-
boer zorgt voor de verfrissingen.
Wanneer de bus met de delegatie
werknemers van Enka-Glanzstoff
Wuppertal arriveert gaat er een ge
juich op. Ook de zestig Wuppertalers
mogen de poort niet binnen. Met een
megafoon betuigen zif hun sympathie
aan de bezetters. Een lid van de
actiegroep bedankt de Wuppertalers
en spreekt zijn waardering uit voor
de staking die gistermiddag om twaalf
uur in de Duitse Enka-vestiging in
Wuppertal begonnen is.
De vertegenwoordiger van de Duitse
delegatie Gustav Göbel spreekt daarna
zijn teleurstelling uit over het feit
dat de Duitsers de poort niet binnen
mogen. 'Dat was niet erg aangenaam,
hoewel wij daarvoor wel begrip heb
ben', zegt hij.
Tegen de avond wordt het wat rusti
ger bij de poort. 'Wat zal Zwijnaarde
doen?', vraagt een bewaker. Zwijnaar
de is de Belgische nederzetting van
Enka-Glanzstoff. Daar werd gisteren
de hele dag vergaderd over eventuele
acties. 'Wanneer Zwijnaarde ook plat
gaat, hebben wij echt te maken met
een internationale actie', voegt hij
eraan toe. En hij herinnert aan de
woorden die de afgevaardigde van de
Deutsche Gewerkschaftbund Jong-
mann eerder op de dag had gespro
ken. Met deze internationale solidari
teit hopen wij eindelijk eens de
macht van de internationale monopo
lies te breken. Uw zaak is de onze',
zei hij.
Verstand
De bewakers zien er duidelijk ver
moeid uit. 'Het is tc hopen dat het
vannacht niet zulk rotweer wordt als
de Enka liggen werknemers-bezetters te
gisternacht', wordt er gemopperd. En
een politie-inval? 'Krijgen we niet',
wordt gezegd. 'Maandag al is een
delegatie bij burgemeester Merckx ge
weest om te zeggen dat wanneer hij
zijn verstand gebruikt de politie niet
moet ingrijpen en hij heeft toegezegd
dat hij zijn verstand zal gebruiken'.
'De politie helpt ons trouwens. Zij
patrouilleert aan de buitenkant van
het terrein om infiltraties te voorko
men'. En wanneer de politie toch
komt? 'Dan gaan wij weg', is het
antwoord. 'Wij zijn voor een geweld
loze actie', 's Avonds komt ook een
venijnige opmerking los. 'Waar bliift m '.„.Li
Van Zuthem nu?' wordt er gevraagd. VISlGCnl
7n de Belgische stad Brugge wonen
dik over de vijftigduizend mensen.
Als alle doden in het verkeer van één
jaar over de hele wereld uit deze ene
stad zouden komen, zou in één zo'n
jaar Brugge tot twee keer toe totaal
ontvokt zijn. Zoveel doden, vèr boven
de honderdduizend, vallen er alleen
al door het verkeer. Voorzitter A. C.
Durie van de wereldorganisatie voor
het toerisme en de automobiel noemt
deze dodelijke ongelukken 'het groot
ste leefmilieu-probleem van deze tijd'.
Natuurlijk zei de heer Durie dat niet
zomaar in het wilde weg, maar op de
elfde internationale studieweek voor
verkeerstechniek en verkeersveilig
heid, dat deze week in Brussel plaats
vindt. Daar had vlak na hem ook de
Belgische minister De Saeger van
openbare werken zijn zegje te zeggen:
enge cijfers over de stijging van het
aantal verkeersongelukken in België
daar weten we in eigen land
trouwens ook best van mee te praten
maar ook over een nieuic overheids-
plan. België wil vóór 1980 al zijn
tweehonderd kilometers autosnelweg
(die zijn er nu nog niet allemaal,
maar dan welvan begin tot eind
verlichten. Die grap gaat naar schat
ting 420 miljoen gulden kosten, een
bedrag dat tegen 1980 zeker nog met
een flink aantal miljoenen gestegen
zal zijn. Een aardig sommetje voor
wat lampjes, maar volgens de minister
zeker de moeite waard. Deskundigen,
zei hij, hebben uitgemaakt, dat een
goede verlichting het aantal verkeers
ongelukken 's nachts met niet minder
dan dertig procent vermindert en dat
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Plastic dat niet het
'eeuwige' leven heeft, en dus geen per
manente ontsiering van het landschap
vormt wanneer het (ondanks slagzin*
nen) achteloos is weggegooid, wordt
op het ogenblik in veel laboratoria in
elkaar geknutseld. Gisteren presen
teerde het verpakkingsconcern Van
Leer in Amsterdam een procédé op
dit gebied dat er veelbelovend uitziet.
De meeste onderzoekers gaan namelijk
uit van een aparte hulpstof die aan
plastic wordt toegevoegd en die het
vatbaar maakt voor afbraak door de
ultra-violette stralen van de zon. En
dat levert meteen een extra moeilijk
heid op, want een belangrijk deel van
de voorziene toepassingen is de ver
pakking van etenswaren. En voor men
daar een hulpstof aan mag toevoegen,
moet eerst heel degelijk worden on
derzocht hoe snel die uit het plastic
'lekt', hoeveel er dus in het eten te
rechtkomt en hoe goed dat is voor de
gezondheid van de gebruiker.
Het 'Ecolyte'-proces van Van Leer be
rust echter op het inbouwen van licht
gevoelige groepen in de plastic-ketens
zelf, zodat er niets naar buiten kén ko
men. (Of dat inderdaad zo is wordt nu
door onafhankelijke laboratoria beke
ken). Het Ecolyteproces kan op een
aantal veelgebruikte plastics worden
toegepast. De proefproduktie voof
polystyreen loopt al en het produkt
zou in 1973 voor de plasticverwerken-
de industrie ter beschikking moeten
komen.
GRAVE Het elfjarige meisje Wil
lie Keysers uit Sint Hubert (gem.
Mill) is maandagavond in Mill (bij
Grave) op haar fiets door een passe
rende personenauto geschept en kort
na het ongeluk aan haar verwondin
gen overleden.
Het kind fietste aan de rechterkant
van de Wanrooijseweg in Mill. Ze
werd van achteren aangereden en met
haar fiets in de berm geslingerd. De
bestuurder van de personenauto is na
het gebeurde doorgereden. Volgens de
rijkspolitie te Mill mankeerde er niets
aan de verlichting van de fiets.
De rijkspolitie verzoekt een ieder, die
inlichtingen kan geven over degene,
die het meisje heeft aangereden, zich
met haar in verbinding te stellen (tel.
08859-1600). Het signalement van de-
onbekende personenauto luidt: licht
grijs gekleurde auto.
WENEN (KNP) Niet de dode
letter van de bijbel is bepalend, maar
het levende leergezag van de kerk:
het college van bisschoppen met de
paus aan het hoofd. Dit zei kardinaal
Seper, leider van het Vaticaanse de
partement voor de geloofsleer, tijdens
een toespraak te Maria Roggendorf in
Oostenrijk ter gelegenheid van een
bedevaart
De kardinaal klaagde, dat er nauwe-
lijkt meer een geloofspunt of een
zedelijk gebod is, waarover niet gedis
cussieerd wordt. Hij zei, dat het or
thodoxe geloof onderwezen wordt
door het leergezag. Niet een individu
ele bisschop of kapelaan is liet leerge
zag, maar het hele college van bis
schoppen onder leiding van de paus.
Het is volgens kardinaal Seper ook in
deze tijd van onzekerheid heel een
voudig te weten wat het leergezag
leert: men behoeft alleen maar te
luisteren naar het 'Credo', dat paus
Paulus heeft opgesteld.
Als het om maatregelen tegen het
Britse harin gvangstverbod in de
twaalfmijlszone tussen Teesmouth en
Flamborough Head gaat, heeft de
Nederlandse regering geen poot om
op te staan. Zo ongeveer, maar wel in
een ietsje meer parlementaire taai,
heeft minister Lardinois schriftelijke
vragen van het Tweede Kamerlid Ko-
ningh beantwoord.
Tussen 20 en 30 september staat de
Britse regering de Nederlandse vis
sers niet toe in het genoemde stuk
Noordzee haring te vangen, waarmee
de heer Koningh het namens die
vissers buitengewoon oneens was. De
Nederlandse visserij heeft historische
rechten op dat gebied, maar sinds het
in Londen gesloten Visserij verdrag
1964 mogen de Britten de visvangst
onder bepaalde voorwaarden verbie
den.
Minister Lardinois vond wel, dat het
wèl zo beleefd van de Britten zou zijn
geweest, als ze tevoren hun Neder
landse ambtgenoten even zouden heb
ben gewaarschuwd.
ITP
Goed nieuws voor zeehonden, mensen
en nog wat schepsels, bereikt ons uit
Japan, waar de produktie van poly-
chloor-bifenylen (PCB's) geheel is ge
staakt. Men herinnert zich de affaire:
deze technisch o zo handige vloeistof
fen bleken een paar jaar geleden zich
op de zelfde manier als DDT en
aanverwante bestrijdingsmiddelen via
voedselketens op te hopen en wereld
wijd te verspeiden, met bijna even
dodelijk gevolg voor wezens aan het
eind van zulke voedselketens, zoals de
zeehond die de vis eet die het plank
ton gegeten had (enzovoort).
Toen dat goed duidelijk was, kwam
een van de grote producenten van
PVB, Monsanto uit Amerika, eigener
beweging met beperkende maatrege
len. Het spul zou niet meer tworden
verkocht voor scheepsverven en ande
re toepassingen waarbij het wel in
het milieu terecht móést komen, al
leen nog maar aan bona fide klanten
die het gebruiken in goed afgesloten
apparatuur en beloofden de restjes
ter vernietiging terug te brengen. Dat
liet in het westen nog twee grote
fabrikanten over: Bayer, die onlangs
na geruime aarzeling tot een dergelijk
besluit kwame en Progil, die voor
zover ons bekend nog steeds een
apart Frans' onderzoek afwacht alvo
rens met maatregelen te komen. Dat
rapport moet nog dit jaar komen, en
dan zal het daar wel dezelfde kant
opgaan.
En nu dus Japan, het land met mis
schien wel het meest verziekte milieu
ter wereld, dat de produktie helemaal
stopzet. Een afschrikwekkend voor
beeld hadden ze daar trouwens dicht
bij huis, want de giftigheid van
PCB's ervoeren honderden Japanners
vier jaar geleden aan den lijve toen
in een spijsoliefabriek het giftige
goedje uit een warmtewisselaar in het
eindprodukt terechtkwam.
De Koninklijke Nederlandse Chemi
sche Vereniging heeft zichzelf in een
merkwaardig hoekje gemanoeuvreerd.
Daar is al geruime tijd een discussie
aan de gang over de vraag of de
KNVC een keurige vereniging moet
zijn tot intellectuele verheffing van
haar (merendeels gestudeerde) leden,
of dat er zeker in deze voor scheikun
digen benarde tijden ook harde belan
genbehartiging moet worden gepleegd.
Zo'n ontwikkeling in de richting van
een vakbond wordt vooral voorge
staan door een (voorlopig) minder
heid die in belangrijke mate ook
terug te vinden is in de Bond van
Wetenschappelijke Arbeiders. Deze ac
tieve minderheid bereikt wel degelijk
iets in de KNVC, die zich tegenwoor
dig actief met werkloze chemici bezig
houdt. (Wij berichtten daar twee we
ken geleden over).
Op de laatste ledenvergadering van
de KNVC probeerde die minderheid
bij monde van Lucas Reynders dieper
naar de wortel van het probleem door
te sloten. Zowel bij Shell als bij Gist-
Brocades, was zijn argument, worden
op het ogenblik wijzigingen in het
onderzoekbeleid aangebracht die neer
komen op inkrimping en dus nog
meer werklozen, Lüat de KNVC op
korte termijn een commissie van des
kundigen instellen, die die reorgani
saties kritisch gaat bekijken, en even
tueel met betere voorstellen op tafel
komt ln samenwerking met de KNVC-
leden die bij beide bedrijven werken
moet dat te doen zijn.
Maar dat ging de vergadering te ver,
de motie-Reynders werd met 37 tegen
15 stemmen verworpen. Maar daarmee
was de kous niet af. Want vervolgens
kwam er ('op vergadertechnische
gronden', noteert hoofdredacteur Ed
win Kisman met duidelijke pret in
het Chemisch Weekblad) een bijna
gelijkluidende motie-Das op tafel La
ten wij het voorzichtiger aanpakken,
zei Das, laten wij een dergelijke on
derzoekcommissie insteüen wanneer
daar door werknemers van Shell of
Gist-Brocades om wordt gevraagd. En
omdat het een goede gewoonte in
democratische verenigingen is, min
derheden niet lelemaal in de kou te
laten staan, werd die motie-Das met
36 tegen 18 stemmen aangenomen.
Daardoor is toch het 'vakbondskarak
ter' van de KNCV duidelijk toegeno
men, schrijft Kisman met miendelijke
verbazing. 'Dat dit mede gebeurde met
steun van enige bestuursleden die
zich tot voor kort zeer beslist afwij
zend opstelden over een dergelijke
ontwikkeling, is opmerkelijk. Het lijkt
echter eerder een gevolg van de ver-
gadertechniek van Das te zijn, dan
dat het zou duiden op een eerste
aanzet tot koerswijziging van het be
stuur'.
Die commissie ziet Kisman trouwens
nog niet direct komen. Ook al wórdt
er mnuit de bedrijven om gevraagd,
dan staat het voor hem nog niet vast
dat er ook deskundige leden voor
bereidgevonden kunnen worden. En
komen die er teel, dan is het de vraag
'in hoeverre het desbetreffende be
drijf bereid zal zijn samen te werken
met, en uiteindelijk te luisteren naar
een commissie die zich niet verzekerd
weet van een krachtige achterban,
maar opereert vanuit een weinig ho
mogene groep vakgenoten, die op dit
moment minder dan ooit in staat is,
een krachtige houding aan te nemen'.
En goed nieuws voor mensen in het
bijzonder komt uit Luxemburg, waar
de Commissie der Europese Gemeen
schappen een internationale conferen
tie aankondigt over milieuhygiënische
aspecten van lood (uit autobenzine en
andere bronnen). Gewoonlijk is er
weinig aanleiding om wetenschappelij
ke bijeenkomsten in de krant aan te
kondigen, dat wel in de vakpers, waar
de geïnteresseerde deskundigen het
toch wel lezen. Maar in het geval van
deze lood-conferentie past om twee
redenen een breed verspreide juich
kreet. Ten eerste heerst er ondanks
het vele verrichtte en gepubliceerde
onderzoek nog steeds fikse verwarring
over de mate waarin we ons over lood
zorgen moeten maken. Dat onderzoek
wil namelijk nog wel eens tot tegen
strijdige opvattingen leiden, en daar
om werd het echt tijd om een hele
boel verstandige mensen bij elkaar te
zetten om het een week uit te praten.
Ten tweede is de bijeenkomst een
mooi stukje internationale samenwer
king: hij wordt namelijk gezamenlijk
georganiseerd door de Europese Com
missie en het Amerikaanse rege
ringsjbureau voor milieubescherming
EPA. Een verheffender beeld dan bij
voorbeeld de Amerikaans-Europese sa
menwerking in de ruimtevaart, die
nog steeds in een onafzienbaar slop
verkeert, omdat beide partijen op
meer dan een gedachte hinken.
Een afschuwelijke mededeling bevat
de miljoenennota voor spaarders van
centen, dubbeltjes en kwartjes in ou
de kousen, spaarpotjes of die aardige
kwartjesglazen. De geldstukjes worden
steeds minder de moeite van het op
zouten waard tenzij je ze allemaal
te pakken kunt krijgen natuurlijk
omdat er volgend jaar opnieuw
enorme aantallen bij geslagen worden:
40 miljoen centen, 85 miljoen dub
beltjes, 50 miljoen kwartjes en verder
nog 35 miljoen stuivers en 45 miljoen
nikkelen guldens. Nieuwe rijksdaal
ders worden er dit keer niet aange
maakt, dus misschien worden die nog
wel eens zeldzaam. Of er zijn er al
zoveel van, dat we er nooit meer
doorheen komen.
De Belgische vrouwen willen met hun
partij in de landspolitiek luid en dui
delijk meeblazen. Vier van hen hebben
zojuist een politieke partij opgericht,
waarbij het uitsluitend aan vrouwen
voorbehouden is als lid toe te treden.
De nieuwe partij heet dan ook de
'Feministische eenheidspartij' en
heeft een zuiver feministische pro
gramma.
Dat programma, waarmee de Vlaamse
en Waalse dames (als ze tenminste
allemaal in één eenheidspartij willen)
hun voordeel kunnen doen als alles
goed gaat, wil nogal wat: gelijke belo
ning voor gelijk werk, dezelfde pro
motiekansen voor dezelfde capaci
teiten, hermening van het juridisch
statuut van de gehuwde vrouw, ver
betering van de maatschappelijke po
sitie van de niet-werkende vrouw,
eisen die in ons land ook niet eens
zo'n gek figuur zouden slaan.
De oprichtsters vinden, dat vrouwen
moeten meespreken in de staatshuis
houding en zelf uiteraard vrouwe
lijke kandidaten voor de verkiezin
gen voordragen. Wie een van deze
namen, Nina Ariel, Claire Bihin, Adè-
le Hauwel of Renée Waty hoort,
beseffe voortaan met een rasechte fe
ministe te doen te hebben.
betekent voor België dat er elk jaar
driehonderd mensen in leven blijven,
die anders bij een ongeluk zouden
omkomen. Bovendien zullen die mil
joenen die voor de verlichting nodig
zijn, in een jaar of drie, vier weer
ingelopen zijn, omdat zoveel minder
ongeluklien miljoenen aan onkosten
voor hulpverlening en alles wat daa
raan vastzit, besparen. Dat lijkt een
erg luxe hulpverlening, maar volgens
die minister is dat allemaal waar.
In ons land staat men nogal sceptisch
tegenover de Belgische plannen, het
onderzoek en de conclusies. Van de
ongeveer duizend kilometer autoweg,
die wij bezitten, zijn ook alleen maar
een paar drukke stukken verlicht:
Amsterdam-Schiphol bijvoorbeeld, Den
Haag-Rotterdam, Rotterdam-Dordrecht,
de tweemaal driestrooksivegen en alle
kruispuntenDe rest, het overgrote
deel, is donker en zal dat ook wel
blijven.
Voor vierhonderd miljoen gulden heb
je al bijna honderd kilometer nieuwe
autoweg en meer goede wegen bevor
deren de verkeersveiligheid ook, zegt
men op het ministerie van Verkeer en
Waterstaat. Bovendien zijn verlich
tingspalen 's nachts misschien wel
handig, maar overdag zijn het gevaar
lijke obstakels, waar je weer kostbare
vangrails voor moet zetten. Juist
daarom planten we al geen bomen
langs de snelwegen. Wij zien die
Belgische plannen niet zo zitten. De
Duitsers met hun nog veel intensie
vere autoverkeer trouwens ook niet
Die verlichten de kurispunten niet
eens.
Vliegend Over de 'vliegende
doktoren' in Oeganda, Tanzania, Ke<
nia en andere Afrikaanse landen
die niet voor de lol, maar uit bittere
noodzaak diaar rondvliegen spreekt
donderdagavond dr. A. Michael Wood,
directeur-generaal van de african Me«
dier' and Research Foundation in
Nairobi. Hij doet dat in het Haagse
Congresgebouw, waar deze AMRF met
de stichting 'medisch werk in Afrika*
en met medewerking van de KLM een
benefiet-avond houdt. Ontsnapt
Voor een groot aantal voormalige ver
zetsorganisaties die ook allemaal
komen heeft de zich in het Engels
'ontsnapping' (Escape) noemende
Nederlandse vereniging van oud-pilo*
tenhelpers een internationale reünie
op touw gezet, die van vrijdag tot en
met zondag in Maastricht gevierd
wordt. Flora Het wordt alweer
de twaalfde keer, dat de 'herfstflora'
te bezichtigen is. Deze tentoonstelling,
ditmaal van 6 tot 16 oktober in het
Larense Singer Museum, is er een van
herfstbloemen, gecombineerd met
fruit.
De vereniging voor natuurbehoud
heeft in Roosendaal een 'plastic-werk
groep' opgericht Doel is uiteindelijk
tot een initiatief-wetsontwerp te kc*
men waarin maatregelen gewaarborgd
zijn als het opheffen van de produktie
van wegwerpverpakkingen of de
dwang om afbreekbare plastics te ont
wikkelen. Kassier A. de Haan van
de Raiffeisenbank in Drogeham laat
voortaan zijn ruim twee jaar oude
Duitse herder 'Tarsan' achter in het
pas in gebruik genomen gebouw van
de bank. Uiteraard is er daarnaast
ook een beveiligingssysteem. Tarsan
gaat voor een knal niest door de
knieën, wel voor een kogel.
(ADVERTENTIE)
Verschenen:
Een persoonlijk woord tot mijn
anti-revolutionaire vrienden.
Prijs afzonderlijk 1,90; getallen-
prijzen:
v.a. 20 ex. ƒ1,75 (per ex.)
v.a. 50 ex. ƒ1,60 (per ex.)
v.a. 100 ex. ƒ1,50 (pér ex.)
Verkrijgbaar in de boekhandel en
bij
"Jéliebt de draden weer verkeerd verbonden
