Bonden achter
bezetting Enka
j uw
eganda bestookt
ad in Tanzania
SANO CÉL
Hebt u t al gehoord?
Gedenksteen Vlaams
SS-erepark vernield
krant
^zzelmee'
daringen
Pantserwagens
op Schiphol
Spelende jongen in
garage doodgedrukt
Boeren bezetten
Landbouwschap
In deze krant
Bemiddeling
aangeboden
in conflict
Te ruime bocht:
7 m brug vernield
Roprsma telenr^psteld
Bonn wil op
19 november
verkiezingen
OLGA
MATRAS:
bon
I
maar
vooral
misschien
goed dat er een sterke Protestants-Christelijke pers is.
Nieuwe Leidse Coeramt
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1972
(LIJK DAGBLAD VOOR LEIOEN EN OMGEVING
aal 37 Postbus 76 Telefoon: 01710 31441 en 20388 (red.)
„Stantvastich is ghebleven
mijn hart in teghenspoet!"
It
Veilig
gekocht
bij de
J.
5 vakman
Bij VERDUYN
INTERIEURVERZORGING
RIJNSBURG
Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Abonnement 8,76 per maand, per kwartaal 25,90 Afd. Bezzorging vanaf 0.8.30 uur
ALA, DAR ES SALAAM (Reuter, AP) Oeganda heeft gis-
en bombardement uitgevoerd op de Tanzaniaanse stad Boeko-
32 km van de gemeenschappelijke grens ligt. Oegandese
en meldden successen voor de Oegandese strijdkrachten op
eerde invasie-troepen uit Tanzania. Aangezien de meeste jour-
i door de Oegandezen zijn opgepakt, valt de juistheid van deze
en niet te controleren.
ipala is meegedeeld dat de
Mbarara, Kyoteru en Kalisizo
overd en dat hard gevochten
ond Masaka en Koetoekoela.
ijke stellingen' in Boekoba
gebombardeerd volgens Oe
naar volgens Tanzania kwa
bommen terecht op het
in en doodden ze vier bur-
jganda meldt verder dat de
ijke troepen 'op de terugweg'
izania heeft troepen bij zijn
et Oeganda samengetrokken
Oegandese invasie terug te
ingen
t Amin heeft gisteravond ver
dat het invasieleger uit 1500
lanse soldaten en Oegandese
strijders bestond, die werden
door 'huursoldaten uit
r en Israël'. 200 van de aan-
ouden zijn gedood en 50 ge
enomen. Dxie van de gevan-
irden gisteravond voor presi-
n geleid. Zij legde vrijwillige
issen af en zeiden dat ze hulp
erwacht van Britse troepen,
de gevangenen, Oyele, een
Milton Obote, zou hebben
at de Tanzaniaanse regering
idese ballingen bewapent in
lij de steden Boekoba en Ta-
gens een radioverslag had hij
laard dat het doel van de in-
Obote weer aan de macht
n, in de hoop dat hij het uit
fluit tegen de Aziaten zou
De Oegandese VN- verte-
dstii ''§er verklaar<ie gisteravond
J regering inlichtingen heeft,
Tland bij de inval betrokken
fensieraad van Oeganda heeft
Amin aangeraden de veilig-
zuiveren van alle
Britten.
(ïgers
itieke kringen is men ervan
dat de invasie is ontketend
:gers van Obote, die zijn
in Amin 19 maanden gele
de macht kwam. Tanzania
g«lote toen onderdak verleend,
vooi 5.000 Oegandezen vluchtten
0 zania na de staatsgreep. On-
iend tevonden zich ongeveer 1.500
bij: inde militairen.
2ND eft Oeganda steun aangebo-
:EN strijd tegen de 'buitenland-
ors'. Amerika en Engeland
rachtige protesten ingediend
tegen de arrestatie van
afsl
Ollnse en Britse journalisten.
12
ïiscl
jas!
dagen glijdt onze bijlage
in uw brievenbus,
e telt niet minder
pagina's. Er zijn vele
te winnen; de hoofdprijs
bedrag van duizend gul-
raar dit nummer op een
plaats, het garandeert
ïlang puzzelgenot.
)R
ringen maar ook hier en
*n bui. Zwakke tot matige
in hoofdzaak uit noorde-
tingen. Maximumtem-
:n ongeveer 15 graden
■N EN OVERMORGEN:
id droog, zonnige pe
en temperaturen iets be-
normaal.
en zon op: 06.23
onder: 18.43
maan op: 17.24
onder: 02.44
beter ophangen. Ik
net mijn bootjes aan het
"in het bad'.
Er werden tien Britse journalisten,
een Amerikaan, twee Franse en een
Westduitse aangehouden. Zij zouden
zich allen op het hoofdbureau van
politie in Kampala bevinden.
SCHIPHOL In verband met de ver
hoogde waakzaamheid tegen Palestijn
se terroristen heeft de Koninklijke
Marechaussee op Schiphol twee grote
pantservoertuigen ingezet.
De met enkele manschappen en zware
mitrailleurs uitgeruste voertuigen op
rupsbanden van rubber worden spe
ciaal gebruikt voor de beveiliging van
vliegtuigen van El-Al en van de Luft
hansa.
Deze bescherming is een extra bevei
liging naast de reeds uitgebreide be
waking die op Schiphol al enkele jaren
wordt uitgevoerd.
WASSENAAR Bij het spelen in een
garage is zaterdagmiddag de 12-jarige
R. Lonkhuijzen uit Wasenaar om het
leven gekomen toen een auto van een
hefbrug gleed en hem tegen de muur
drukte, zo heeft de Wassenaarse poli
tie, eerst gisteren bekendgemaakt.
De jongen woonde in de buurt van de
garage in Wassenaar en was door de
bediende van het pompstation even
verder langs de rijksstraatweg al eens
weggestuurd. Maar deze keer kon hij
ongestoord aan de hendels en knop
pen van de hefbrug trekken en draai
en.
Op de brug stond een grote Ameri
kaanse auto, die, toen de brug scheef
kwam te staan, eraf gleed en de jon
gen dooddrukte.
GRONINGEN Ongeveer veertig boe
ren, voornamelijk afkomstig uit zuid-
west-Groningen, zijn gistermiddag het
kantoor binnengedrongen van het Land
bouwschap in Groningen om een on
derhoud te eisen met de secretaris, de
heer B. J. H. Scholten.
Deze werd gewaarschuwd door zijn se
cretaresse en riep de steun van de po
litie in alvorens hij met de boeren in
discussie durfde gaan. Na een gesprek
van een uur zonder incidenten ver
trokken de boeren weer.
Aanleiding voor de actie was de be
slaglegging op duizend gulden melk-
geld van eefi boer in Hoogkerk, die
enkele jaren de heffingen van het
Landbouwschap niet had betaald. Se
cretaris Scholten kon daar echter niets
aan doen, dat geschiedt vanuit Den
Haag, zo zei hij.
Binnenland
Veel geld nodig voor zuive
ringsinstallaties in Rijn5
Buitenland
Libanon sust Palestijnen 9
Kerk
De fabriekspoorten bij Enka Breda werden gistermiddag gesloten na
dat het personeel had laten weten dat de bedrijfsgebouwen waren
bezet.
Geen oplossing:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG/ARNHEM De heer
Bas de Gaay Fortman, Tweede
Kamerlid van de PPR, heeft de
raad van bestuur van het AKZO-
concern in Arnhem gistermiddag
een brief gestuurd, waarin hij
aanbiedt te willen bemiddelen in
het conflict bij ENKA Breda.
Hij blijkt zich gisteren in Breda op de
hoogte te hebben gesteld van de situa-
tie en komt tot de conclusie dat de
bezetting (die hij alleszins gerecht-
vaardigd acht) moet worden gezien als
een signaal van mensen die wanhopig
Vietnam-kerkdienst 2 ?»jn geworden door gebrek aan moge
lijkheden in sociale problematiek.
Sport
Sponsoring
overvalt dambond 13
Economie
Stap naar geldunie 15
Kerkbladen 2
Boekeneialage 2
Lezers schrijven 2
Radio en tv S
Recept
Strips, feuilleton 6
Puzzel 6
Dichtbij cn verder 7
Kameragenda 7
Beurs 8
DELFT Een vrachtauto-combinatie
met 24 ton gewicht aan mengvoeder
is gistermiddag gedeeltelijk door de
Lepelbrug in Delft gezakt. De 27-jari-
ge bestuurder W. K. uit Amersfoort
nam een bocht te ruim en belandde
op het houten voetpadgedeelte van de
brug dat hij over een lengte van ze
ven meter vernielde. Persoonlijke on
gelukken deden zich niet voor.
|urj lessimistischer naar huis
ekomen ben.
urgemeester Thomassen van
otterdam, tijdens de confe-
iie over de Rijn.
Van een onzer verslaggevers
STEKENE Een paar dagen voor
de officiële inhuldiging is de ge
denksteen op het SS-erepark in
Stekene in gruizelementen gesla
gen. Twee neo-fascistische organi-
saties wilden het SS-erepark a.s.
zaterdag inwijden, ter herinnering
aan gesneuvelde Oostfrontstrijders
uit de tweede wereldoorlog.
De gedenksteen werd kapot gesla
gen door twee jongemannen die tot
twee maal toe het park betraden
om met een zware hamer het mo
nument van de oud-SS-ers met de
grond gelijk te maken. De politie
heeft de mannen nog niet kunnen
achterhalen.
In Stekene, vlak bij de grens met
Zeeuws-Vlaanderen, woedt al enkele
jaren lang een felle strijd over de
oprichting van het monument dat
herinnert aan het Vlaamse legioen,
de SS-Sturmbrigade Langemark en
de Organisation Todt en hun strijd
aan de zijde van de nazi's. Het Sint
Maartensfonds dat namens deze or
ganisaties de erebegraafplaats wil
de aanleggen, kon de oorspronke
lijke plannen niet laten doorgaan
omdat de gemeenteraad van Ste
kene het aanleggen van erebegraaf
plaatsen verbood.
Daarop besloot het Sint Maarten
fonds een erepark aan te leggen,
waartegen de gemeenteraad van
Stekene niet optrad. Dit erepark
zou zaterdag geopend worden. Met
name het actiecomité tegen aanleg
van het ereveld, dat gesteund wordt
door enkele organisaties van ver
zetslieden in de provincie Oost-
Vlaanderen, heeft zlcli steeds heftig
tegen elke vorm van herdenking
van gesneuvelde SS-ers in de Jaren
'40-'45 gekeerd. Eind vorige week
hebben de verzetsorganisaties In
Oost-Vlaandercn vergaderd over
een eventuele vorm van tegenactie
bij de inhuldiging van het erepark
op zaterdag.
(ADVERTENTIE)
Sinds kort bevindt zich bij uw orgelhandelaar
het negende wereldwonder:'t Symphonie Orgel
van Eminent/Solina. Hebt u t al gehóórd?
Een berichtieaan Eminent,
Postbus 25 Bodegraven en u hoort er méérvan;
Fabriek Breda herbergt 850 vastbesloten mensen
Van onze correspondente
BREDA Een actiecomité van werknemers heeft gistermiddag alle belangrijke centra van de EN-
KA-fabriek in Breda bezet cn de poorten gesloten. De bezetters (850 man) eisen, dat de bedrijven
in Breda, Emmercompascuüm, Wuppertal-Barmen (Duitsland) en Zwijnaarde (België) niet zullen
worden gesloten, zoals dat in bet structuurplan wordt voorgesteld. Het NVV, het NKV en het CNV
staan volkomen achter de bezetting. De vakbonden hebben zich garant gesteld voor de fouragering
van de bezetters, die voor onbepaalde tijd in de fabriek blijven. De bezetting is gedurende twee
maanden voorbereid.
De industriebond NKV beeft in een verklaring meegedeeld dat de bezetting is gebeurd onder leiding
van de drie betrokken vakbonden van NW, NKV en CNV.
In een telegram, verstuurd aan de
raden van bestuur van AKZO en EN-
KA-Glanzstoff, wordt gezegd dat de
werknemers de uitzichtloze discussie
moe zijn en tot nader order alleen
opdrachten aanvaarden van de bezet
tingsleiding. De bezetting moet ook
het onbehagen duidelijk maken aan
de regering en het Nederlandse volk,
in een maatschappij 'waarin het nog
steeds mogelijk is, dat door grote
concerns gemanipuleerd wordt met
werknemers'.
Naast de voornaamste eis, dat de vier
bedrijven doorgaan, wordt ook geëist
dat de primaire verantwoordelijkheid
voor de handhaving van de werkgele
genheid, berusten zal bij de raad van
bestuur van AKZO. Verder willen de
bezetters dat het economisch winst-
principe ondergeschikt wordt gemaakt
aan het belang van de werknemers en
het behoud van de werkgelegenheid.
De laatste eis in het telegram is een
concrete toezegging om op nationaal
en internationaal niveau tot overleg
te komen om een oplossing te vinden
voor de bestaande problemen.
Goed voorbereid
De goed voorbereide actie heeft zich
vanaf gistermiddag 2 uur in fasen
voltrokken. De werknemers uit het
magazijn 'gereed product' verlieten
het eerst hun posten. De medewer
king van de werknemers was daarna
volledig. Slechts dertig mensen verlie
ten de fabriek wegens 'persoonlijke
omstandigheden'.
Om drie uur werd het telegram met
de eisen verstuurd. De directie die
eveneens op de hoogte werd gesteld,
hoorde het bericht van de bezetting
zonder commentaar aan. Van de vak
bonden uit Duitsland en België kwa
men telegrammen binnen, dat zij hun
volledige steun toezegden aan de ac
tie. De Christelijke Textielarbeiders
Bond uit België ging zich gisteravond
beraden over eventueel te nemen
stappen in Zwijnaarde.
Om 4 uur had het actiecomité een
in enkele mensen kunnen beslissen
over het lot van duizenden.
De hele middag heeft in Breda een
geluidswagen rondgereden die vroeg
om sympathie en steun van de bevol
king. Vooral van de huisgenoten van
de bezetters werd geduld gevraagd
omdat de actie een onbepaald aantal
dagen kan duren. Bij het actiecen
trum heeft men zich daar geheel op
in gesteld. Gistermiddag werden al
700 broden en 500 dekens bij de
fabriek afgeleverd.
Gezag
Dr. B. de Gaay Fortman: bemidde
lingspoging.
In het gesprek gisteravond tussen de
ministers Boersma (sociale zaken) en
Langman (economische zaken) met de
bestuurders van de vakbonden die be
trokken zijn bij ENKA/Glanzstoffen
zijn geen oplossingen op tafel gelegd.
De ministers hebben de vakbondsbe
stuurders gisteravond geen concrete
toezeggingen gedaan. Het is de vak
bondsmensen ook niet gebleken welke
oplossing de ministers precies voor
ogen staat.
Morgen zullen de beide ministers een
gesprek hebben met de raad van be
stuur van AKZO, waarna zij donder
dag de beide Kamercommissies zullen
inlichten over hetgeen gebeurd is
sinds de leiding van het concern op
6 april het plan tot sluiting bekend
maakte.
De heer F. Drabbe (Industriebond
NW) zei van mening te zijn dat mi
nister Boersma de indruk gaf het be
leid van de leiding niet zo gelukkig te
vinden. Ook minister Langman zou
zich niet enthousiast hebben getoond.
BERAAD
Vertegenwoordigers van de drie vak
bonden hebben gisteravond in een ver
gadering te Arnhem besloten de cen
trale ondernemingsraad van ENKA/
Glanzstoff voor vandaag om elf uur bij
een te roepen. Zij verklaarden zich so
lidair en zullen van de raad van bestuur
van Akzo eisen aan alle wensen van
de bezetters tegemoet te komen.
Morgenavond vergaderen de drie bon
den opnieuw. Zij hopen dan de stem
ming in de verschillende ENKA bedrij-
ven zodanig te hebben gepeild, dat men
weet of ook elders tot actie zal worden
overgegaan. 'Als dat blijkt te leven,
zullen wij er zeker aan meedoen', al
dus een vakbondsleider gisteravond.
DEN HAAG Minister Boersma zei
op de geïmproviseerde persconferentie
na het overleg met de vakbonden bij
zonder teleurgesteld te zijn over het
feit dat de werknemers het ENKA-be-
drljf in Breda hebben bezet. HIJ merk
te op daarop niet te hebben gerekend,
hoewel het hem niet was ontgaan dat
er begrijpelijkerwijs wel span
ningen en onzekerheden waren.
Minister Langman zei de bedrijfsbezet
ting uitermate betreurenswaardig te
vinden. Illj wees er op dat iedereen
er van uit schijnt te gaan dat de lei
ding van het concern al tot sluiting
heeft besloten, daar Is nog geen defi-
n'dof besluit o«er genomen.
BONN (UPI) De Westduitse bonds
kanselier Willy Brandt zal morgen de
vertrouwenskwestie in de Bondsdag
stellen en wil voorstellen om op zon
dag 19 november algemene verkiezin
gen uit te schrijven in de Bondsrepu
bliek. Brandt heeft een en ander mee
gedeeld op een persconferentie in
Bonn.
Algemene verkiezingen zijn slechts
mogelijk na verwerping van de ver-
trouwensmotie nu de grondwettelijke
termijn, waarna verkiezingen moeten
worden gehouden, nog niet is verlopen.
Verkiezingen worden wenselijk geacht
nu in de Bondsdag zowel de regerings
partijen als de oppositie elk 248 zetels
hebben en er in feite een pat-situatie
is ontstaan.
Een vakbondsleider deelt de ar
beiders van Enka in Breda mee
dat er in de fabrieken niet meer
gewerkt zal worden, totdat het
bestuur van Akzo nadere gege
vens heeft verstrekt.
gesprek met burgemeester ir. W.
Merkx van Breda. Deze deelde mee,
dat hij de commissaris van politie
gevraagd had om de actie te begelei
den. Nadat de bezetters de toezegging
hadden gedaan dat alles ordelijk en
gedisciplineerd zou verlopen, garan
deerde hij op die voorwaarde, dat de
actie niet verstoord zou worden. Ook
de vakbonden hebben een ordelijk
verloop gegarandeerd.
Om half vijf hebben de drie grote
vakcentrales aan de raad van bestuur
van AKZO en ENKA-Glanzstoff een
telegram gestuurd, waarin zij laten
weten, de eisen te steunen.
De voorzitter van de industriebond
NKV, P. van Brussel, verklaarde giste
ren dat de actie op zichzelf al een
succes zou zijn als manifestatie van
onbehagen in een maatschappij waar-
De raad van bestuur van ENKA-
Glanzstoff is gisteravond met een
communiqué gekomen, waarin de be
zetting van de fabrieksterreinen in
Breda onwettig wordt genoemd. De
raad verlangt onmiddellijk beëindi
ging van deze bezetting en herstel
van de normale gezagsverhoudingen
in het bedrijf. Verder wijst de raad
van bestuur alle verantwoordelijkheid
van de hand voor wat er op het
ogenblik binnen het bedrijf gebeurt.
Een opdracht werd uitgevaardigd on
middellijk naar buiten te komen.
De raad zegt het bezetten van de
vestiging te Breda erg jammer te
vinden, want, aldus de raad, de actie
doorkruist het nu reeds op gang zijn
de overleg.
Inmiddels wordt in andere AKZO-vesti-
gingen in Nederland en daarbuiten ge
probeerd solidariteitsacties te ontkete
nen.
Naast de industriebonden van NVV,
NKV en CNV hebben ook de unie van
bonden voor lager en hoger personeel,
de christelijke bedrijfsgroepenccntrale
Unitas en de Belgische vakbonden
ACV en ABW zich solidair verklaard
met de bezetters.
Het verbondsbestuur van het NVV is
het eens met de visie van bonden en
personeel dat met de belangen van de
mensen is 'gesold'. De waarschuwings
actie in de vorm van een bedrijfsbe
zetting acht het verbondsbestuur 'on
vermijdelijk en volkomen terecht'. De
verbondsraad vertrouwt er op dat de
bezetting tot resultaat zal hebben dat
het structuurplan van de concernlei
ding van AKZO zal worden ingetrok
ken.
De organisaties van werkende jonge
ren hebben zich solidair verklaard.
Ook de 380 afgevaardigden op het ne
gende congres van de Westduitse bond
van werknemers in de chemische en
papier- en keramiekindustrie hebben
zich gisteren in Dortmund solidair
verklaard met de bezetters van Breda.
(ADVERTENTIE)
de enige matras met de juiste celbalans
m noteer als nieuwe abonnee
Naam:
een wakker
ochtendblad met
internationaal,
nationaal regionaal
en zelfs
plaatselijk nieuws:
een unieke
combinatie!
betaalt per:
een krant die
past bij uw
levensbeschouwing
met het Evangelie
als uitgangspunt
Opgegeven door
hebt u vrienden
of kennissen
waar die krant
erg goed bij past.
Overtuig hen.
En vul de bon in.
Adres: -
Plaats:
maand
kwartaal
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
De nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis, en bespaart ca. 4 gulden abonnementsgeld.
mapje post
papier met
enveloppen
pletine handige
schaaltje paraatmap
(flessen- met brief -
onderzetter) papier en pen
Een postzegel is niet nodig als u op de enveloppe schrijft:
NIEUWE LEIDSE COURANT ANTWOORDNUMMER 267 LEIDEN