Zonder Van Hanegem - dat gaat niet'
Duits hockey
uit schaduw
van voetbal
Belangstelling Feyenoord-Ajax camoufleert problematiek
'Ki DOUW/KWARTET ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1972
SUB-TOP HAAKT VERDER AF
SPORT T21/K21
OJSTERDAM Op de zesde
wedstrijddag van het eredivisie-
programma wordt het spektakel
stuk FeyenoordAjax al opge
diend. Een krachtmeting, die
door ruim 65.000 toeschouwers
fal worden gevolgd. Het Rotter-
stadion is al dagenlang
uitverkocht een automatisch
intwoordapparaat verstrekt die
informatie klinisch aan degene,
die liet nog steeds niet geloven
Lil, Een volle kuip betekent een
dagrecette van rond 3,5 ton. Na
aftrek van vele kosten rest een
netto-opbrengst van twee ton
voor de sportclub Feyenoord.
Teiten'
)e voorbereidingen op het nieuwe
seizoen boden de FC Den Haag veel
lerspectief. De confrontaties tegen
oomamelijk Engels georiënteerde
lubs dwongen respect af. Maar in de
ompetitie deprimeert de club z'n aan
lang slechts. Na vijf toch niet als al te
paar te kwalificeren wedstrijden
eemt de FC Den Haag een positie
die als onaanvaardbaar gelet op
potentiële mogelijkheden afge-
hilderd moet worden,
at wéét Evert Teunissen, de opvol-
ir van de gelouterde en gewaardeer-
Vaclav Jezek, ook. Zijn doordachte
ening wordt niet privé gehouden,
ij zegt: 'Er is sprake van een gebrek
in de werkelijke profmentaliteit. Na
ie wedstrijden tegen Engelse clubs
eende de ploeg zich een houding te
ronen permitteren, die niet in over
stemming is met de kwaliteit. Ver
killende personen leverden geen op-
male prestatie, waardoor ook de
loeg als collectief geheel teleurstel-
En daar streef ik naar. Het is
ekend, ik ben helemaal kapot van de
anier waarop Ajax voetbalt. Dat
ibtiele, collectieve voetbal. Uit alle
aie's. Of dat lukt weet ik niet, maar
ben eigenwijs genoeg om m'n aan-
ak daarop af te stemmen. Want dat
mber het recept van de toekomst.'
eunissen heeft nagedacht over het
merkelijke verschijnsel, dat ver-
Jhillende clubs uit de subtop totnog-
falen in hun bedoelingen de kloof
l de top te verkleinen, of tenminste
et groter te laten worden. Hij zegt:
et is frappant, dat Twente waar de
;te veranderingen zijn aange-
acht alleen een nieuwe hoofd-
e al ettelijke jaren bij de
oeg betrokken was zich kan
ndhaven. En dat MW, waar Kno-
al jarenlang de scepter zwaait
ter een naviwelijks gewijzigde groep
elers klinkende resultaten verza-
Stel daar Utrecht, PSV, Sparta
iDen Haag eens tegenover. Utrecht
ft door de verkoop van Groenen-
Rk voor een volkomen verschillend
toch concept moeten kiezen. De
tree van Steegman bij Sparta hete
nde de zoveelste andere benadering
de spelers; Kessler een keiharde
scipline, Schwartz een gematigde fi
van|uur en Steegman zélf weer een man
discipline wenst. PSV heeft ook
serinj eer een nieuwe trainer gecontrac-
Vd en bij Den Haag kwam en zowel
nieuwe trainer als enkele nieuwe
Telers (Fuglset, Augustson). Je ziet
is duidelijk: waar continuïteit is
orden prestaties geleverd. Je kunt
et forceren. Zoals Go Ahead handelt
door John Linse
Sooiali
P.
05W oor Joop Holthausen
n so
zijn
werk
»laaU
?ging
oiing
iiisch
jrden
jtober
.M.B.
Geen kleinigheid. Niet eens in
gecalculeerd zijn de entreegel
den, die seizoenkaarthouders
eerder voor deze ontmoeting be
taalden.
Die enorme belangstelling voor
anderhalf uur voetbal, camou
fleert de problemen, die elders
tieren. Zoals de moeilijkbeden
die de zgn. subtop treffen. Na
vijf wedstrijden lijkt de compe
titie vroegtijdig te overlijden.
Slechts de FC Twente, zij het
met het aantrekken van Groenendijk
als typische Engelse spits en Overweg
als tweede Hulshoff, dóér geloof ik
niet in.'
De problemen van de FC Den Haag
worden door Teunissen onder de noe
mer 'teiten' vergaard: subtiliteit, col
lectiviteit, mentaliteit, continuïteit.
Hij zegt: 'Vervelend is alleen dat je
geen TIJD hebt. Je moet eigenlijk
onmiddellijk prestaties leveren.'
Combinatie
FC PT RECIIT verliest momenteel
veel sympathie. De uit spelers van
Elinkwijk, Velox en DOS geformeerde
ploeg verraste ruim twee jaar geleden
de voetbalgemeensohap door waar dan
ook een spectaculaire show te creëren.
De FC Utrecht scheen zich destijds
nauwelijks te bekommeren om het re
sultaat; als de geleverde prestatie de
toets der publiek-kritiek kon door
staan konden er -alom tekenen van
tevredenheid worden gesignaleerd.
Met die instelling reikte de Utrechtse
ploeg ver- de subtop werd uitgebreid
met nog een kandidaat om de afstand
met de absolute Nederlandse top (A-
jax en Feyenoord) te overbruggen.
Maar nu, luttele weken, nadat er
aangekondigd werd dat opwindend
voetbal gecombineerd moest worden
met puntenvoetbal, prijkt de FC.
Utrecht op een niet te voorspellen
positie: voorlaatste.
Daar komt in de loop van dit seizoen
uiteraard verandering in, maar voor
lopig blikt men tóch tegen het onmo
gelijk geachte prestatieverloop op.
Trainer Bert Jacobs: 'Deze situatie
dwingt je tot het zoeken van oorza
ken. Er is in thuiswedstrijden nog
niet eenmaal gescoord. Dat werkt
frustrerend. Er worden verklaringen
gevonden. Jan Groenendijk, de
topscorer, is verkocht daar ligt het
knelpunt, stellen de spelers. Ik geloof
daar (nog) niet in, maar feit is dat de
problemen zich concentreren im. de
frontlinie. Groenendijk werd ver
kocht, omdat er een acceptabele trans
fersom werd geboden en hijzelf er
financieel beduidend op vooruitging.
We hebben uiteraard naar een
passende vervanger gekeken, maar die
bleek onvindbaar of was voor
Utrecht-maatstaven te duur. Boven
dien was ik zelf van mening, dat het
verlies Groenendijk op een andere
manier gecompenseerd kon worden.
Door de taktiek waarin Steen 01-
sen een belangrijke rol vervult
erop aan te passen'.
Jacobs prikt de kern van het pro
bleem op het gemis aan één goede
uitslag. 'Excelsior uit wonnen we met
vooralsnog op twee punten ach
terstand, mengt zich in bet ge
vecht aan de top. Hoe prijzens
waardig de activiteiten van an
dere liooggenoteerden als MW
en Haarlem ook zijn, de illusie
dat die clubs een bedreiging
voor Ajax en Feyenoord zijn
kan niet worden aangewakkerd.
Sparta. PSV, FC Utrecht en FC
Den Haag hebben, voordat er
ook maar sprake van een beslis
send stadium is, al afgehaakt.
Vertegen woordigèrs van die
clubs komen hieronder aan het
woord.
0-3, maar in hoeverre kun je dat als
maatgevend beschouwen. Het wachten
is op één uitschieter. Het gebrek aan
succes frustreert de spelers. Het is
zuiver een mentaliteitskwestie. Een
stuk onvolwassenheid waarschijnlijk.
De FC Utrecht is niet gewend aan
teleurstellingen; ik heb de stellige
indruk, dat de concurrentie tegensla
gen eenvoudiger verwerkt. Overigens:
deze opening van de competitie is
geen uitzonderlijk geval. De FC
Utrecht verzamelde de eerste zes wed
strijden nooit meer dan vijf punten.
Daarmee wil ik de huidige gang van
zaken natuurlijk niet goed praten.
Maar ik heb wel vertrouwen in een
herstel. Door enkele overwinningen
schep je een betere sfeer. Zoals de FC
Twente enkele jaren geleden; die
ploeg verkeerde toen in een roes
voelde zich in staat iedereen te pak
ken. Zo'n sfeer moet je kunnen
ontwikkelen. Al zal ik nooit beweren,
dat de afstand met het duo Ajax-
Feyenoord nu overbrugd kan worden.
Het meest vervelende van deze ont
wikkeling is dat je een gedeelte van
de gunst van het publiek hebt ver
speeld. Dat is zakelijk gezien een
groot nadeel. Het kan haast niet
slechter dan in de afgelopen weken'.
Wisselvallig
LEO STEEGMAN, de trainer van
Sparta, heeft er eigenlijk geen behoef
te aan de weinig rooskleurige stand
op de ranglijst uit te diepen totdat er
duidelijk gemarkeerde oorzaken zijn
aan te wijzen. Steegman: 'Ik betwijfel
zelfs of er überhaupt achtergronden
zijn. Natuurlijk, Kristensen is ver
kocht. Dat is kwaliteitsverlies. En Ko-
walik ligt in het ziekenhuis. Kreuz
moest zijn draai in de ploeg vinden
en Klijnjan was de eerste wedstrijden
niet beschikbaar. Maar ik geloof niet,
dat er reden tot ongerustheid is. We
hebben een redelijk aantal punten
verzameld, als je de wedstrijd tegen
Excelsior buiten beschouwing laat.
Die nederlaag breekt je op. Je kunt
ouk stellen, dat de uitslag tegen MVV
opmerkelijk is. Maar kijk het maar
na, Sparta heeft in Maastricht altijd
moeite gehad.'
Steegman geeft toe, dat zijn ploeg
wisselvallig heeft geopereerd. 'Je ver
liest van Excelsior, je speelt tegen
Utrecht een grandioze wedstrijd, maar
uit tegen MVV word je weer op een
nederlaag getracteerd. De constante
factor ontbreekt. Het scoreverloop
heeft een te grote invloed op het
verloop van de wedstrijd. Toen de
ploeg tegen Excelsior op achterstand
werd gezet, werd er daarné onder het
normale niveau verder gespeeld. Dat
Bert Jacobs
onvolwassenheid
is nu een van de grootste verschillen
met Ajax. Die formatie verkrampt
niet, als alles niet naar wens gaat.
Daar zijn altijd weer mensen, die zich
op een gegeven moment realiseren
dat er wat moet gebeuren. Die den
ken dat niet alleen, maar dóen dat
ook. Bij Ajax is een veel grotere mate
van rijpheid dan bij welke Nederland
se club ook. En het zijn niet alleen
Cruijff en Keizer die hun stempel op
de wedstrijd kunnen drukken. Dat
kan ook Hulshoff zijn, die door een
bepaalde spelopvatting zijn collega's
optrekt. Tijdens de wedstrijd. In an
dere sporten kun je soms een time
out aanvragen. Dat kan bij voetbal
niet; je hebt slechts tijdens de rust de
gelegenheid om nieuwe instructies te
geven. Daarna ben je de greep op de
spelers weer kwijt. Het vergt veel
tijd, voordat er een situatie als bij
Ajax geschapen is. Het is ook afhan
kelijk van de aanwezige kwaliteit. Met
het tonen van de goede wil alleen
kom je er niet. Dat moet zo langza
merhand bekend zijn.'
Tevreden
PSV's trainer Kees Rijvers ventileer
de né de nederlagen tegen Ajax (0
3) en FC Twente (10) louter posi
tieve uitspraken. 'Ik ben tevreden',
zei hij voor wie het ook maar
horen wilde. Dat is een opmerkelijke
houding van een man, die als ambi
tieus bekend staat. Rijvers wijst er
ook nu op, dat hij wel méér wenst,
maar in dit stadium nauwelijks meer
van zijn pupillen kan verwachten.
Rijvers: 'Als ik stel tevreden te zijn,
dan doel ik op de ontwikkeling-op-
korte-termijn. Ik heb nog nooit een
filosofie gevormd, dat PSV binnen
enkele maanden de afstand met Ajax
en Feyenoord nivelleert. Dait is uit
eindelijk wel de bedoeling. Maar
daar zal het aankoopbeleid op worden
afgestemd. Daar ik ook tijd voor no
dig.'
'In dit stadium is het mogelijk inci
denteel op succes te mikken tegen
Ajax, maar op de lange duur is dat
onmogelijk. Je moet als club plannen.
Niet te veel ingrijpende veranderin
gen in aanbrengen en dan bovendien
weten, dat veranderingen verbeterin
gen zullen zij. Een ploeg die draait
zoals Ajax zal minder moeite
hebben zich aan te passen aan een
nieuwe trainer. Maar ik kom bij PSV
terecht bij een formatie die niet vol
doet aan de verlangens. Je moet dus
opnieuw beginnen. En op langere ter
mijn werken. Voorlopig ben ik tevre
den als ik de concurrentie uit de
subtop kan bijbenen. En dat gebeurt.
Je kunt een nederlaag tegen Twente
uit moeilijk als een vreemd verschijn
sel schetsen. Welke ploeg heeft daar
de afgelopen jaren wél succes gehad?
Ik vind ook niet, dat je te veel de
nadruk op de problematiek bij de
subtop moet leggen. Als je voortdu
rend wijst op het verschil tussen Ajax
en Feyenoord en de overige clubs,
dan schep je zélf een groot probleem.
Ik vind dat we ons eems iets positie
ver moeten opstellen.'
eyenoord investeert acht ton - de prijs voor De Jong - in bezetting van reservebank
'ERDAM De transfer van NEC naar Feyenoord leek voor Theo
e Jong een scala van mogelijkheden in te houden. Voor acht ton kocht
e Rotterdamse club een speler die op vitale posten van Happels
vetsbare formatie inzetbaar is. Als vervanger van Willem van Hane-
op het middenveld, als voorstopper in de plaats van de vertrok-
en Theo Laseroms in de defensie en als spits om de herinnering aan
nog altijd geadoreerde Ove Kindvall voorgoed uit te wissen. Tot
r de u toe heeft trainer Ernst Happel die acht ton echter overwegend op
•oept e reservebank geïnvesteerd. En dat ondanks de uitverkiezing van
Jong in deze periode voor het Nederlands elftal in de interland
?en Tsjechoslowakije.
"or De Jong lagen aanvankelijk de
teste kansen in een centrale plaats
1 de middenlinie. De moeilijkheden
tt en rond Willem van Hanegem
aakten zijn vertrek bij Feyenoord
Wr dan waarschijnlijk. Maar toen
5 Kromme uiteindelijk toch bleef
«e hij op grond van zijn kwalitei-
zijn oude plaats terecht op. Theo
Jong heeft uiterlijk althans
Een enkele moeite met de aanwezig-
•'d van 'concurrent' van Hanegem.
eyenoord zonder Van Hamegem dat
">t eenvoudig niet'. Theo de Jong
*eft waarschijnlijk maar al te goed
't hij op de plaats van Van Hane-
e® voor de uiterst ondankbare taak
lu hebben gestaan de Kromme te
°en vergeten. Niettemin speelt de
mwezigheid van de Feyenoord-vedet-
en toe een beslissende rol in het
■jstatievermogen van de Jong. In de
'terland tegen Tsjechoslowakije bij-
•wbeeld speelde Theo de Jong een
'opvallende eerste helft. Nadat Van
Jtegem in de 2c helft echter was
toevallen, kwamen de Jongs kwali-
'ton meer tot hun recht. De Jong:
is logisch dat Willem veel ballen
ijst toegeschoven. Als dat gebeurt
«Jen de andere middenvelders min-
op. Maa*- toen Van Hanegem in
■tweede helft wegviel kreeg ik die
"on en kwam mijn positie op het
'fldenveld wat meer centraal te
aan'.
^ong heeft hi deze competitie
15 twee wedstrijden volledig meege
daan. Tegen Groningen en tegen
Utrecht stond hij 90 minuten lang in
het veld. In de wedstrijd tegen NAC
werd hij een helft getest. De Jong
heeft deze situatie geaccepteerd. 'Het
is logisch dat je bij een topploeg
meer kwaliteit hebt. Er zijn hier
maar een stuk of vier spelers zeker
van hun plaats. De rest moet knok
ken. Iedere week weer. Ik vind dat
niet erg. Dat is nu eenmaal de conces
sie die je moet doen wanneer je van
een middenmotor verhuist naar een
topclub'.
De 25-jarige De Jong verhuisde Van
Blauw Wit via NEC naar Feyenoord.
'Uiteraard zijn hier in Rotterdam do
mogelijkheden het grootst. Ik heb bij
NEC zowel op het middenveld als in
de spits gestaan. Het grote verschil
tussen Feijenoord en NEC is dat er
hier veel meer aansluiting is van het
middenveld. In Nijmegen liep je dik
wijls geïsoleerd in het centrum te
draven. Hier heeft de groep de kwali
teit om als geheel aan te sluiten'.
Conclave
Een ander verschil is de hardere en
zakelijker aanpak bij Feyenoord. 'Bij
NEC waren de spelers vaak te lief
voor elkaar. Dat is bij Feyenoord
anders. Als je het niet goed doet
wordt dat keihard gezegd. En dat is
ook veel beter, want als je er omheen
blijft draaien schiet je ook niets op'.
Het derde kenmerkende verschil zijn
Theo de Jong, Feyenoords dure speler op de bank, speelde wel in het
Nederlands elftal in Praag tegen Tsjechoslowakije. Op de foto is hij
tijdens een van de centrale trainingen in actie met de Ajacied Ruud
Krol (rechts).
de trainingskampen, die hij bij zijn
vorige werkgevers niet, en bij zijn
huidige in een overvloedige mate
mocht doormakenFeijenoord heeft
zich immers voor de wedstrijd tegen
Rumelange dinsdag en woensdag in
Zeist teruggetrokken. Verhuisde vrij
dagochtend weer naar het KNVB-
sportcentrum voor het duel tegen
Ajax en zal volgende week vrijdag in
conclave gaan voor de lastige uit
wedstrijd tegen Twente. De Jong:
'Wat mij betreft mag dat zo blijven.
Je komt in zo'n trainingskamp goed
tot rust. En je kunt je er uitstekend
concentreren'.
Feyenoord's dure aankoop weet dat
er kansen liggen om een vaste plaats
te veroveren in Haippel's brigade. De
Rotterdamse club heeft ondanks de
overwinningenreeks in deze competi
tie nog maar zelden kunnen overtui
gen. Het Feyenoord-publiek is rich
daarvan bewust. Het legioen heeft de
nare bijsmaak van het mislukte voet
baljaar 1971-1972 nog in de mond.
Daarom ook liep Rotterdam nog niet
zo massaal te koop als in de nog vrij
recente glorieperiode van Feyenoord.
De Jong: 'Het draait nog niet zo in de
ploeg als het moet Er zitten echt nog
meer mogelijkheden in dit Feyenoord.
Tot nu toe is het er nog niet uibge-
komen'.
Sleutelwedstrijd
Wat dat betreft is het duel tegen
Ajax een sleutel wedstrijd. De herinne
ring aan een smadelijke 5-1 nederlaag
uit het vorig seizoen ligt tal van
Feyenoorders nog zwaar op de maag.
Meer dan bij Ajax is er naar deze
confrontatie toegeleefd. Al leeft die
overweging bij die neo-Feyenoorder. De
Jong minder dan bij de oude kern.
De Jong: 'Morgen is er weer een volle
kuip, meer dan het spel zal het resul
taat tellen. De ervaring heeft immers
geleerd dat het Rotterdamse publiek
weg blijft als er geen resultaten ko
men. Daarom is voor ons de overwin
ning uiterst belangrijk. Het is een
middel om aan kantenbinding te
doen'.
Theo De Jong heeft reden om zijn
nabije toekomst met meer vertrouwen
tegemoet te zien. Afgelopen week be
trok hij zijn woning in Capelle aan
de IJssel en dat betekent voor hem
dat het vermoeiende reizen tot het
verleden behoort. 'We trainen hier bij
Feyenoord twee keer op een dag. Ik
woonde tot nu toe in Nijmegen en
moest steeds op en neer. Tussen twee
trainingen in had ik geen gelegenheid
om te rusten. Dat is nu voorbij.
Wanneer ik nu mijn huis helemaal op
orde heb kan ik mij meer op het
voetballen concentreren. En dat zal
mijn prestatie zonder twijfel ten goe
de komen'.
Van onze hockeymedewerker
MÜNCHEN De ceremonie
was al bijna voorbij. Toen pas
gaf coach Werner Delmes zelf
een seintje aan zijn spelers. Jon
gens, nu kunnen jullie me op de
schouders nemen. Werner Del
mes, de eenzame, heeft het ge
maakt. Door voor het eerst sinds
1936 met zijn ploeg weer in een
hockeyfinale te komen en daar
in zelfs voor het eerst goud te
behalen tegen Pakistan, staat
Werner Delmes op gelijke hoog
te met voetbalcoach Helmut
Schön. En wat meer is, door het
betrekkelijke falen van de an
dere teamsporters is de kans
groot dat hockey in West-Duits-
land eindelijk volop in de schijn
werpers wordt geplaatst. Twin
tigduizend mensen bejubelden
de Westduitse hockeytriomf
over de balgoochelaars uit Pa
kistan. Een betere propaganda
kon men zich niet wensen.
Werner Detaes, de bedrijfsjurist uit
Keulen, heeft jaren geduldig aan
deze triomf gewerkt. In Rome speel
de hij nog met Carsten Keller in de
toenmalige hockeyploeg. Diezelfde
Keiler speelde in München zijn af-
scheidswedstrijd van het internatio
nale hockey. 'Ik wil met mijn club
de Berliner H.C. nog eens landskam
pioen worden', zegt Keiler, die na
133 interlands eindelijk stopt. Kei
ler, die reeds Europees en Olym
pisch kampioen is geworden wil al
leen dat nog meemaken. Keiler
heeft het moment om te verdwijnen
samen met Delmes zorgvuldig ge
pland. In Barcelona kwam het tijd
perk Carsten Keiler ten einde, zo
schreef de Westduitse pers na het
falen van de Westduitsers tijdens de
wereldkampioenschappen. Delmes
handhaafde Keller in de ploeg, maar
niet meer als ausputzer.
Beroemd
Michi Peter nam de taak van Keiler
over. In Barcelona was Peter nog
niet rijp. De omschakeling van de
midvoorplaats tot een sobere laatste
man vergde tijd. Peter, de 23-jarige
student uit Heidelberg is nu be
roemd in heel West-Duitsland. Hij
wordt vergeleken met Franz Becken-
bauer en die heeft een manier van
voetballen, die iedereen kent. In de
finale toonde Michi Peter zich een
gerijpte laatste man, die zijn nei
ging de tegenstander te tarten en te
vernederen met zijn briljante tech
niek, onderdrukte. Met een prachti
ge resolute stijl onderschepte hij
alle ballen, die in zijn buurt kwa
men. De onaantastbaarheid van Pe
ter is gebaseerd op zijn snelheid,
maar ook op zijn risicoloze spel. Met
de bal aan de stick gekleefd be
schrijft hij bij voorkeur een halve
boog links of rechts naar de zijlijn,
Dan legt hij de bal stil en slaat de
bal recht vooruit naar de spitsspe-
lers. Een wijze van spelen, die alle
risico uitsluit. Peter ontwikkelt tij
dens zijn dribble zoveel vaart dat
niemand (ook de Pakistani niet)
aan de bal komt.
Peter, een ideale ausputzer, is volle
dig een produkt van coach Delmes,
maar wiens idee van het totale hoc
key ook in West-Duitsland werd ge
kritiseerd. Zegt Delmes: 'In de eer
ste plaats moet iedereen in mijn
ideale team een aanvaller zijn, die
ook kan of leert verdedigen. In de
tweede plaats heeft niemand een
vaste plaats. Iedere speler moet alles
kunnen.' In het team van Delmes
staat de mid voor ook inderdaad aus
putzer en speelt de linksbuiten plot
seling een belangrijke rol als scha
kelspeler. Horst Droese uit Frank
furt een man met 10.8 in de benen
is zo'n schakelspeler, samen met
Carsten Keiler, de voormalige aus
putzer, die ook, als midvoor heeft
gespeeld. Alles is mogelijk in het
elftal van Delmes.
Voordeel van deze aanpak: bij bles
sures is het risico gering omdat alle
posities minstens dubbel bezet zijn.
Vereisten
Twee vereisten stelt Delmes aan zijn
spelers. Hardheid en atletische vaar
digheid. Ook in dit opzicht heeft
Delmes zijn consequenties getrokken
uit wat het veel verder ontwikkelde
voetbal hem leerde. Uli Klaes, de
rechtsbuiten is zelfs nog sneller dan
Droese. Maar ook de verdedigers
Freise en Thelen zijn goede atleten.
Ties Krudze en in veel mindere
mate Frans Spits werden er door
die verdedigers herhaaldelijk uitge
lopen. Thijn Kaanders en Coen Ka
nenburg moesten tegen de buiten
spelers Tump en Klaes ook meestal
meters prijsgeven. Logisch dat Ne
derland tegen dit compacte geheel
van snelle atleten ten onder ging.
Leeftijd speelt voor Delmes geen
enkele rol. Als een speler voldoet is
hij zeker van zijn plaats. Keiler
heeft het daarom tot 133 interlands
kunnen brengen. In München lever
de Keiler een glanzende prestatie als
waterdrager. En het was Delmes, die
de routinier Keiler zover kreeg, dat
hij zo speelde waarbij de onderge
schiktheid aan het elftal een vereis
te was. Delmes is in zijn greep naar
de macht overtuigend geslaagd. De
Aziaten zijn te bedwingen. West-
Duitsland overwon Pakistan in
München. zelfs twee keer. Het West
duitse elftal speelde tactisch al bijna
perfect hockey. Het gebruik maken
van de ruimte en het uitbuiten van
snelheid waren de belangrijke com
ponenten van het Westduitse spel.
Superieur
Toch is West-Duitsland nog niet aan
zijn top. De spelers moeten nog aan
het idee wennen, dat zij inderdaad
superieur hockey spelen. In de fina
le tegen Pakistan speelde West-
Duitsland nog niet met genoeg lef.
De Pakistani deden dat wel, over
tuigd als zij zijn van hun kunnen.
Maar als de Westduitsers eenmaal
merken dat zij de zaken onder con
trole hebben komen zij pas goed los.
Hun grote kracht ligt in de contra
attaque. Toen West-Duitsland in de
halve finale tegen Nederland met
20 voorstond kwam met name
Horst Droese los. In de finale lieten
de Duitsers schitterend hockey zien
toen zij met 10 voorstonden. Een
maal in zo'n stemming valt er niets
meer te redden. In München heeft
het Westduitse hockey voorlopig een
eindpunt bereikt. Keiler stopt zeker.
Anderen overwegen op te houden.
Maar Delmes en zijn ideeën zullen
het Westduitse hockey blijven be
heersen. Met als gevolg dat de ver
schillen tussen voetbal en hockey
vrijwel genivelleerd zullen worden.
Een opname uit de Olympische hockeyfinale tussen West-Duitsland
en Pakistan. Muhammed Shahnaz (links) stormt op de Duitser
Dieter Freise af.