Ds. Van Royen
wil méér dan
stoom afblazen
Synode-debat over
hu welij ksbevestiging
Aanslag op kerk
die Christelijk
Instituut herbergde
Vrijzinnigen zijn
verontrust over
besluit moderamen
Trouw
K wartet
Eredoctoraat voor
Blake en Nikodim
Goed gesprek Septuagint
Beroepings-
werk
Kort geding overï
vormingscentrum*
Boekenetalag
TROUW/KWARTET VRIJDAG 15 SEPTEMBER 1972
KERK/BINNENLAND
door A. J. Klei
'Onlangs kreeg ik weer zo'n stuk Driftig grabbelt dominee C.
J. Aan Royen in zijn propvolle actetas. 'Wacht, hier heb ik het
Aan de Averkgroep 'Om de kerk'. Alweer een verhaal van mensen
die pijn in hun huik hebben.'
Dominee Van Royen ziet mij een
"notitie maken en vervolgt: 'Begrijp
me goed. die buikpijn is er beslist
niet voor niks. maar het wemelt op
het ogenblik in onze hervormde kerk
van actiegroepen en wat schiet je
ermee op? De éne week komt iemand
de k-ant met een rijtje mede-onderte
kenaars en de volgende week heeft
een ander niet vergeefs om handteke
ningen geleurd en zo is iedereen
bezig. Best hoor, als ze 't op die
manier willen, maar al deze actievoer
ders moeten goed begrijpen dat zè
niet méér doen en niet méér teweeg
brengen dan wat stoom afblazen.
Even flitst zo'n brief of zo'n stencil
op in het nieuws en dan is het weer
weg, vergeten. Dan zeg ik: het is veel
beter een blijvende formatie te kiezen
en de dingen door te praten in een
vist verband. Je hebt dan kans dat je
gepraat en je overwegingen ook nog
dienstbaar worden aan het geheel van
de kerk. Iets wat je van al die
incidentele erupties niet kunt bewe
ren
Dominee Van Royen kijkt me uitnodi
gend aan en ik moet zeggen dat zijn
verhaall me wel aanspreekt. Vooral op
de krant zie je soms door de hoeveel
heid van open brieven zus en verkla
ringen zo het bos niet meer, waarte
gen die stukken gericht zijn.
Dominee Van Royen hield zijn filippi
ca in antwoord op mijn vraag of hij
een speciale organisatie van vrijzinni
gen. nader: van hervormde vrijzinni
gen. nog steeds nodig vindt en waar
om. Hij heeft nog meer over dit punt:
Ik ben van overtuiging dat het voor
de hervormde kerk, en trouwens ook
voor andere kerken, gewoonweg
gezónd is wanneer er nadere ontmoe
tingspunten voor gelijkgezinden zijn.
Verbanden dus, maar dan zo open als
het maar kan. Geen gesloten frontvor
ming alsjeblieft. en nu komt ons
verzet tegen de transactie met de
gereformeerde bond. Een financiële
transactie, nota bene! Als het over
zulke schijven gaat lopen, breek je de
kerk kapot. Zet het maar in de krant:
dit is kerkafbraak!'
Misnoegen
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname Ui deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publikutlc wordt met de naam van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden ann de lieer Job. C. Francken.
secretaris van de Hoofdredactie van Trouw-
Kwartet. PoflQuq *59. Amsterdam.
dus hun gang gaan hebben we begre
pen. Verder wordt medegedeeld dat
de hulpdienst telefonisch de gegevens
verstrekt om chlóorontsnapping te
voorkomen of tot staan te brengen.
De lieve lezer zal dus begrepen heb
ben dat hij kan bellen als zo'n rijden
de gif bom zich eens te pletter mocht
rijden. Tenslotte de mededeling dat
de leiding echter te allen tijde blijft
bij de aangewezen overheidsdienst. Ja
wel. die zijn deskundig genoeg om al
hun sirenes en zwaailichten in te
zetten om de bevolking op te roepen
zonder paniek maar wel snel met de
neus in de wind te vluchten voor de
gifgaswolk. De Bilt zonjt tegen die
tijd wel voor matige wind. Wij dan
ken minister Geertsema voor de cor
recte mededeling dat de veiligheid
van zijn dienstwillige dienaren in
handen is gelegd van de mammoetbe-
drljven. Wij zijn op onze hoede.
Zevenaar F. W. Stam
Lifters (2)
Hulpdiensten
Het ministerie van binnenlandse za
ken heeft meegedeeld dat de chloor-
producenten en verbruikers AKZO.
Natronchemie en DOW overeenstem
ming hebben bereikt inzake de hulp
verlening bij wat genoemd wordt 'een
transportincident'. Brandweer en poli
tie zijn toch nooit deskundig genoeg
wordt erbij gezegd. Al jaren vervoe
ren deze concerns hun dodelijke gif
over de overvolle wegen en ze mogen
Mijn vrouw en ik (beiden ongeveer
70 jaar) nemen geregeld lifters mee
en hebben daardoor a-aak prettige con
tacten. Onaangename ervaringen
hebben wij nooit gehad.
Den' Haag
A. Roodhuyzcn
Vrijbrief
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Dageli|ki besluun B. Bol, Den
Hoogj di. E. Bleumink, Poieu-
woldei mr. G. C *an Oom,
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rotlef-
dom; J. lonsei, Utrecht; du. J.
W. de Pous, Den Hoog; J. Smol-
lenbioek, Wossenooi.
Overige leden von hel olgerreen
besluun K. Abmo. Amjteidomj
H. A. de Boer, IJmuiden; Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don
ne r, Den Hoog; J. van Eibergen,
Schoorsbeigen; mr. K. von
Houten, Wogeningen; ds. O. T.
Hylkemo, Billhoven; Joc. Huqsen,
Dellt; mevrouw M. C. E. Kloosiei-
mon-Forlgens. Voorschoten; me
vrouw J. G. Krooyeveld-Wouien,
Heerhugowoord; prol. dr. G. N.
lommens, Noorden; ds. F. H.
Londsmon, Den Hoog; H. de
Mooi|. Rijnsburg; prot. dr. G. C.
von NÜIrik, Amsterdom; H. Otte-
vonger, Bu'lenposl; mr. dr. J.
Onngo, lunteren; dr. A. Veermon,
PitSW'jk (Z-HK H. H. Wemmers.
Den Hoog; dis. R. Zi|!iiia, Oos'ei-
lond iZld).
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
München (9)
AOW (4)
Van een onzer verslaggevers
HATTEM De vrijgemaakt-gereformeerde kerkeraad van Vrouwen
polder heeft principiële bezwaren tegen de praktijk van de kerkelijke
huwelijksbevestiging.
Het is niet voor het eerst dat domi
nee Van Royen zijn misnoegen uit
over het feit dat de gereformeerde
bonders in de hervormde kerk hun
verplicht tientje-per-ziel voor de ge
nerale kas alleen besteed zullen zien
aan zaken die zij kunnen steunen en
dat hun. geld niet zal gaan naar
instellingen waartegen ze bezwaar
hebben. Dominee Van Royen:
'Mijn geld gaat ook wel naar dingen,
waar ik niet bepaald dol op ben. maar
het zijn tenslotte dingen die door de
kerk in haar gehéél goedgekeurd zijn.
Wat nu gebeurt is dit: de gerefor
meerde bond oefent na-censuur en
Dank zij een bijna unanieme mondia
le adhesie-betuiging aan het adres van
Israël naar aanleiding van het genade
loos neerschieten van de Israëlische
sportlieden door de Palestijnse guer
rillastrijders, meent de staat Israël nu
een cart-blanche gekregen te hebben
van de wereld om nog genadelozer
terug te slaan. Opportunistisch ge
bruik makend van deze subjectieve
wereldopinie worden nu bij wijze van
represaille Palestijnse vluchtelingen-
dorpen gebombardeerd, waar volgens
VN-waarnemingen zich 11.000 mensen
bevinden. Onder het mom van militai
re doelen aan te vallen, valt men
burgerdoelen aan (200 doden in
Syrië). Wat dit betreft is er Aveinig
verschil met hun Amerikaanse bond
genoten die het op dezelfde schijnhei
lige wijze in Vietnam presteren. Een
overigens laffe en niet goed te praten
tegenzet van de vijand wordt hier
aangegrepen om op nog ergerlijker
wijze ongewapende en onschuldige
mensen uit te moorden. Een luid
protest van de wereld zou niet mis
plaatst zijn.
Zwolle G. B. Werner
De moord op de Israëlische sportmen
sen was een afschuwelijke daad van
bezeten mensen. De beslissing om
door te gaan met de Olympische Spe
len, was een daad van hooggeachte
mensen, die gewend zijn weloverwo
gen besluiten te nemen. Maar nu
blijkt, dat ze de Olympische Spelen
tot hun afgod hebben gekozen. Aan
die afgod hebben ze hun menselijk
heid geofferd, zoals de moordenaars
dat deden aan hun doel. Aan de ene
kant moordenaars waar Ave met af
schuw naar kijken, aan de andere
kant gewone, brave burgers waar we
best mee vergeleken willen worden.
Maar is de beslissing om door te gaan
met de Olympische Spelen minder
gruwelijk dan die moord? Wij, gewo
ne beschaafde mensen zijn blijkbaar
in staat tot zulke afschuwelijkheden.
Zijn we eigenlijk nog wel mensen?
Delft E. W. Lindeijer
Vandaag en morgen vergadert in Apeldoorn de vereniging van vrijzinnige her
vormden. Tot dc stukken die op tafel liggen behoort het jaarverslag van ds.
C. J. van Royen, dc secretaris algemene zaken. Het is zijn laatste jaarverslag,
want ds. Van Royen gaat per 1 november met emeritaat. Ter gelegenheid daar
van hadden we een gesprek met ds. Van Royen, dat in hoofdzaak ging over het
hoe en Avaarom van dc vereniging van vrijzinnige hervormden. Foto: ds. C. J.
van Royen.
Vrijgemaakt Vrouwenpolder meent,
'dat de onderscheiden taken van over
heid en kerk ten aanzien van huAve-
lijkssluitingen ongenoegzaam worden
ingezien'. De kerkelijke bevestiging is
'in feite een herhaling A'an de reeds
ten overstaan van de overheid en
aldus ook voor het aangezicht des
Heeren aangegaan zijnde wettige hu
welijksverbintenis'.
En kun jc nog wel van kerkdienst
spreken? Vrouwenpolder meent, dat
deze diensten 'reeds lang ontaard zijn
in particularistische aangelegenheden
voor bruidsparen en bruiloftsgasten'
en vreest verder ook roomse sacra
mentsbeschouwingen. Termen als 'in
zegening' en 'overtrouwen' doen dui
delijk de misvatting zien. Ook het
woord 'bevestiging' wekt de indruk,
als zou de huwelijkssluiting na het
publiek afleggen van de belofte ten
overstaan van dc ambtenaar van de
burgerlijke stand nog niet volledig
zijn.
Op zondag
Kortom, Vrouwenpolder wil een Avijzi-
ging van de kerkorde, waardoor in de
plaats van de huAvelijksbevestiging de
voorbede van de gemeente voor het
bruidspaar in de gewone kerkdienst
op zondag komt, met een nieuAV, kort
formulier.
Dit was de eerste zaak, waanhee de
generale synode van de gereformeerde
kerken (vrijgemaakt), na een reeks
besloten zittingen weer openbaar ver
gaderend, zich bezig hield. De synoda
le commissie van advies stelde voor,
wel het formulier te herzien, maar
overigens niet aan het verzoek van
Vrouwenpolder te voldoen. De com
missie achtte niet bewezen, dat de
kerkelijke huwelijksbevestiging in
strijd is met Schrift en belijdenis.
Eventuele misvattingen kunnen in
een herzien huwelijksformulier wor
den tegengegaan. En ook al zou de
gemeente alleen vertegenwoordigd
zijn in de ambtsdragers, dan nog is er
sprake van een huwelijksbevestiging
'voor de gemeente'.
Dat laatste vooral werd door A'erschil-
lende synodeleden bestreden. Met de
zelfde argumentatie zou men de, be
diening van het avondmaal aan zieken
kunnen verdedigen, als er maar enke
le ouderlingen bij zijn, zei ouderling
De Wolff. De 'denaturering van de
eredienst' in de huidige praktijk woog
diverse synodeleden zwaar. De zaak
werd verdaagd voor nader commissie-
beraad.
Kerkboek
Met algemene stemmen besloot de
synode tot de instelling van één groot
deputaatschap tot herziening van het
kerkboek. Dit gaat alle werkzaamhe
den bundelen, die er al geschieden op
het gebied van psalmberijming, gezan
gen, taalkundige modernisering van
de belijdenisgeschriften en taalkundi
ge en zo nodig materiële herziening
van de liturgische formulieren. Reeds
eerder gaf deze synode concepten van
de catechismus in hedendaags Neder
lands en herziene liturgische formu
lieren vrij voor kerkelijk gebruik.
Js
wordt daarbij royaal gesecundeerd
door de leiding van de kerk. Mooi, als
je het opvolgen van je kerkelijke
verplichtingen kunt laten afhangen
van adviezen van het hoofdbestuur
van een modaliteitsvereniging!'
Ogen open gegaan
Ik verneem dat hel stuk, dat de
vereniging van vrijzinnige hervorm
den hierover aan de synodeleden
stuurde, z'n werk heeft gedaan: 'Ver-
scheidenen van hen zijn de ogen open
gegaan'. Het hoofdbestuur heeft over
deze affaire een resolutie aangeno
men, die op de algemene vergadering
wel aan de orde zal komen (zie elders
op deze pagina, ajk). Overigens is
dominee Van Royen nog niet klaar:
'Weet je hoe het gegaan is? Op het
moment dat het breed moderamen
tegen ons hoofdbestuur verklaarde dat
je bij het wérk in de kerk geen
modaliteiten meer tegenkomt, zaten
ze met de gereformeerde bond te
onderhandelen op grond van de over-
Aveging dat de modaliteiten zo'n dui
delijke werkelijkheid zijn in de
kerk Dat de gereformeerde bond
profiteert van de algemene tendens
naar rechts is z'n goed recht natuur
lijk, maar dat is een ander punt. Het
gaat hier om de houding van de
leiding der kerk'.
Van Rhijn
Precies Mevr. L. Brak-v.d. B., ook ik
zie graag, dat de AOW nog vele
klopjes op de schouders krijgt. Daar
ik in aug. j.l. de 50ste jaargang van
mijn zelfstandigheid in '1 hoveniersbe
drijf ben ingegaan, zo ben ook ik aan
't sparen voor een bustocht van m'n
AOW, hopende deze mijlpaal nog te
mogen bereiken op 7 aug. '73. Toen ik
50 jaar in 't vak zat (1915-19 juli-
1965) ook toen een bustocht langs 't
Jagershuis' (Zeist) naar 'de Posbank'
(Arnhem), al was 't sparen toen nog
niet van AOW. In 1970 wel van AOW
langs Lage Vuursche naar Schaarsber-
gen.
Amsterdam R. Plomp
Dominee Van Royen is van huis uit
vrijzinnig. Hij ging als Utrechtse jon
gen met zijn ouders mee naar de
protestantenbond, die als kerkelijk
onderdak diende. Aan zijn studie voor
onderwijzer knoopte hij niet direct de
theologische studie vast: vóórdat hij
zich aan het staatsexamen zette, haal
de hij de lagere akte wiskunde (domi
nee Van Royen verstrekt mij deze
mededeling met enige trots). Werk
studenten had je toen nog niet, maar
door her en der als tijdelijk onderwij
zer in te A'allen. kon dominee Van
Royen zijn studie betalen. In het
orthodoxe Utrecht. Dominee Van
Royen: 'Precies, en het laatste waar ik-
spijt van zou hebben is dat ik aan de
Utrechtse faculteit gestudeerd heb.
Niemand, geen medestudent en geen
hoogleraar, heeft mij als vrijzinnige
ooit iets in de weg gelegd. En voor
mij had het dit enorme voordeel dat
ik de taal en wijze van geloven van
de orthodoxie, van ethisch tot en met
de gereformeerde bond, van binnenuit
leerde verstaan. Ik was overigens niet
de enige vrijzinnige, we waren met
een klein clubje van zeven. Van de
hoogleraren herinner ik me de gere
formeerde Arie Noordzij, daar had ik
ook persoonlijk een goeie A'erhouding
mee. En dan Maarten van Rhijn. Pas
achteraf ben ik onder de volle indruk
gekomen van zijn ongehoorde kunde.
In '35, ik was net dominee geworden,
gaf Karl Barth een reeks colleges in
Utrecht. Nu, die heeft niets gezegd
wat ik al niet A'an Van Rhijn bij
diens inleiding op Barth had gehoord!
Groot was Van Rhijn ook in zijn
nooit aflatende aandacht voor de per
soon. Ik deed bij hem mijn proef
preek. je was wat zenuwachtig, en
zorgvuldig ging professor Van Rhijn
dan met je na, of je niets vergeten
waj. ook heel gewone dingen als een
zakdoek. En bij latere ontmoetingen
bleek hoe nauwkeurig hij je loopbaan
A'olgde'.
Polarisatie
Terug naar de vereniging van vrijzin
nige hervormden. Dominee Van
Royen schuwt dus de organisatievorm
niet en als iemand in dit verband
over polarisatie praat, begint hij te
lachen: 'Polarisatie... Ze zijn im de
kerk gèk op kreten, vooral op kreten
waarbij je dan kippevel moet krijgen.
Nu, ik ben niet benauwd voor polari
satie. Ik ben op het ogenblik veel
benauwder voor eenheid dan voor wat
ik verscheidenheid noem. Want het
aantal misdaden, in naam der eenheid
gepleegd, is een veelvoud van de
misdaden, in naam van de gescheiden
heid gepleegd. Of verscheidenheid
Een voorbeeld? Kijk maar naar Al-
frink. En kijk naar de terugtrekkende
beweging van het midden van onze
kerk, om de eenheid te bewaren
Maar op die manier komt er eenheid
ten koste van mensen die zich geeste
lijk vrij wensen te bewegen'.
stelde groep in de hervormde kerk
vormen. Heeft hij voorbeelden? Jaze
ker: 'Neem de prcddkantsopleiding.
Maar één kerkelijke hoogleraar is
vrijzinnig, professor Strijd in Amster
dam. En dan Aveet ik nog niet eens of
hij zich als zodanig wil laten benoe
men. In elk geval wenst hij niet te
behoren tot ons, die een organisatie
van vrijzinnigen voorstaan. Neem het
Ikor, Avaar we niet in vertegenwoor
digd zijn. Zie het feit dat wij gespreks
partners A*an de tweede keus zijn, het
gaat het breed moderamen vooral om
confessionelen en bonders. Neem Her
vormd Nederland. Ze gaan weer een
werfactie houden in september, ze
hebben een propaganda-pagina in el
kaar gezet. Wie zullen er over het
belijden der kerk schrijven? Berkhof,
Tukker, Spijkerboer, noem maar op.
Maar géén vrijzinnige. En als je daar
een opmerking over maakt, krijg je te
horen: we nodigen iemand niet uit op
grond van zijn modaliteit. O nee?
Maar waarom moet dominee Tukker
dan zo nadrukkelijk als voorzitter van
de gereformeerde bond geafficheerd
worden?'
Toekomst
Laatste vraag aan dominee Van
Royen: Hoe ziet u de toekomst van de
vrijzinnigheid in en buiten de her
vormde icerk? Het antwoord:
'Daar kun je hele verhalen over hou
den, en die komen te staan in ons
blad Kerk en Wereld-van 15 septem
ber. Maar laat ik nu alleen dit zeg
gen. Toen ik predikant werd, 37 jaar
geleden dus, vertelden ze mij dat de
vrijzinnigen een uitstervende groep
was. Maar vandaag zijn er nog steeds
vrijzinnigen en is het woord Vrij zin
nig' voor velen een schrikbeeld! Niet
dat we graag een schrikbeeld zijn. Ik
meen dat er voor onze geloofsbelé-
ving, die stellig z'n zwakke kanten
heeft, ruimte moet zijn en ruimte
moet blijven. In dde beleving zijn de
stelligheden niet vele, we relativeren
gauw. En dat doen we tenslotte om
dat we God ernstiger nemen dan de
mens'.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Er as brand gesticht
in een kerkzaal in Rondebosch in
Zuid-Afrika, Avaar het Christelijk In
stituut zojuist zijn algemene jaarver
gadering had gehouden. De hele zaal
werd door het vuur verwoest. Aanvan
kelijk zei de ontboden Veiligheidspoli
tie het verband tussen de brand (die
afgelopen zaterdagavond was) en een
aanslag nog niet zo goed te zien, maar
later is zij de aanstichting wel met
zekerheid gaan aannemen. Dit blijkt
uit berichten in het Zuidafrikaanse
dagblad Die Burger.
Over het door de VU verleende ere
doctoraat aan ds. C. F. Beyers Naundé,
de directeur van het Christelijk Insti
tuut, welke beslissing vorige week
vrijdagavond wereldkundig werd ge
maakt, had Die Burger tot en met
afgelopen dinsdag nog niet bericht.
Rev. C. S. Sergei, voorganger van de
anglicaanse gemeente van Saint Tho
mas, in de kerk waarvan de brand is
gesticht, verklaarde, dat hij om kwart
over elf 's avonds voot het laatst in
de zaal was geweest en alles in orde
had bevonden. Om tien minuten na
middernacht kwam een buur hem
Avaarschuwen dat de vlammen al door
het dak van de kerkzaal sloegen. De
brandweer die er in zeven minuten
was, is ruim een uur aan het blussen
geweest.
De aanvankelijke scepsis van de Vei
ligheidspolitie over een aanslag be
rustte mede op het feit, dat de vrouw
van rev. Sergei, die eerst kennis had
gegeven van een anoniem telefonisch
dreigement, later in zeer nerveuze
Achtergesteld
Dominee Van Royen heeft ook gezegd
dat de vrijzinnigen een achteruit ge-
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Het hoofdbestuur van de vereniging van vrijzinnige
hervormden (V.V.H.) heeft in een resolutie zijn bezorgdheid en ver
ontrusting uitgesproken in verband met het besluit van het breed
moderamen van de hervormde synode inzake het tientje-per-ziel van
de gereformeerde bonders, nl. de regeling dat de bijdrage van de bon
ders zal gaan naar kerkewerk dat van uit uitgaat en naar instellin
gen die zij willen steunen.
De resolutie luidt:
Het hoofdbestuur van het V.V.H. in
Nederland spreekt zijn verwondering
uit over dc motivering van dit be
sluit. nl. dat de modaliteiten een zo
sterke realiteit zijn in de Ned. Herv
Kerk. dat dit tot uitdrukking moet
worden gebracht door een subsidië
ring uit de fondsen van de generale
kas. terwijl in een gesprek met het
moderamen met een delegatie van het
hoofdbestuur van de V.V.H. door dit
moderamen juist met nadruk werd
uitgesproken, dat de feitelijke beteke
nis van de modaliteiten vrijwel te
verwaarlozen was.
Het hoofdbestuur voornoemd spreekt
zijn bezorgdheid uit over het feit, dat
een weigering vanuit een bepaalde
hoek van de kerk om vastgestelde
verplichtingen na te komen aanlei
ding is geworden tot een overeen
komst op financieel terrein. Deze be
zorgdheid is des te groter, omdat die
overeenkomst pas op het allerlaatste
moment ter kennis van de synode
werd gebracht en er van enige bezin
ning in de grondvergaderingen der
kerk geen sprake is geweest.
Het hoofdbestuur constateert tot zijn
leedwezen dat met deze subsidiëring
van stukken werk deze bij voorbaat
onttrokken schijnen te worden aan de
discussie over de vraag, of het hier
om legitiem hervormd werk gaat. Het
gesprek over de legitimiteit van mo
daliteiten dreigt hierdoor bij voorbaat
een eenzijdig karakter te krijgen en
daarmee zijn waarde te verliezen.
Het hoofdbestuur spreekt zijn veront
rusting uit over het feit, dat een
groep gemeenten in de hervormde
kerk het van een advies van het
hoofdbestuur van een aan hen vewan-
te modaliteitsvereniging laat afhangen
of men al dan niet de kerkelijke
A-erplichtingen zal nakomen.
Het hoofdbestuur spreekt als zijn
overtuiging uit, dat het in het belang
van de hervormde kerk naar binnen
en naar buiten zal zijn om dit besluit
inzake de financiering zo spoedig mo
gelijk in te trekken. Doch zolang dit
besluit nog geldig is diiemt er de
uiterste zorg voor gedragen te worden
dat alle modaliteiten op gelijkwaardi
ge wijze delen in de financiële moge
lijkheden voor hun werk, welke door
dit besluit geschapen zijn.
Het hoofdbestuur wijst er op, dat
hierbij in aanmerking genomen moet
worden, dat de organisatorische vorm
van de modaliteiten verschillend is en
dat de nu getroffen regeling mitsdien
niet met dezelfde maatstaven op ande
re aanvragen toegepast kan worden
zonder groot onrecht te doen. Aldus
de resolutie.
toestand verklaarde dat het ook kon
zijn dat zij het gedroomd had. Zij had
Die Burger gesmeekt om haar vermel
ding uit de krant te laten. Ds. Naudé
had echter ook een telefonische 'waar
schuwing' ontA'angen, dat hij 'nu aan
de beurt was'. In een verklaring tegen
over een Canadese televisieploeg die
juist op bezoek was en de verwoestin
gen filmde, zei ds. Naudé zich zeer
bedrukt te voelen over het feit 'dat
de aanslag niet rechtstreeks gericht
was tegen het Christelijk Instituut
maar tegen een willekeurige gemeente
die onze vergadering gehuisvest heeft
en helemaal onschuldig is'.
Ds. Kotzé, die het Christelijk Insti
tuut in Kaapstad leidt, zei 'Dit is al
langer aan de gang. Ik heb al twee
aanslagen op mijn huis' gehad met
petroleumbommen en er is op mijn
huis geschoten'.
Rev. Kime, eveneens werkzaan bij de
Saint Thomas-gemeente vertelde dat
er een paar maanden geleden al een
hamer en sikkel op de muur van de
kerk geverfd waren. Volgens de stu
diesecretaris de heer Roelf Meyer zijn
er ook al twee keer pogingen gedaan
om brand te stichten in het studiecen
trum van het Christelijk Instituut in
Mowbray. Ook werden al enige malen
stinkbommen en peper naar binnen
gegooid op vergaderingen die het
Christelijk Instituut hield.
Dinsdag berichtte Die Burger dat de
.recherche die het onderzoek in han
den heeft naar de aanslagen op het
huis van ds. Kotzé ook deze zaak in
onderzoek^ heeft genomen. De recher
che zei nóg over geen enkele aanwij
zing te beschikken ook niet over
de al maanden geleden gepleegde eer
ste aanslag op het huis van ds. Kotzé
en hoopte op inlichtingen uit het
publiek. 'De mensen zien blijkbaar de
ernst van deze overtredingen niet in',
zei brigadier Lamprecht, afdelings
hoofd van de recherche in West Kaap
land. i
BOEDAPEST (HCP) De Eugene
Carson Blake, de scheidende secreta
ris-generaal van de wereldraad van
kerken, en metropoliet Nikodim van
Leningrad, de voorzitter van de
Praagse christelijke vredesconferentie
behoren tot de acht, die zondag een
eredoctoraat ontA'angen van de theolo
gische hogeschool van de Hongaarse
hervormde kerk in Debrecen.
De eredoctoraten worden verleend in
het kader van de plechtigheden ter
gelegenheid van de voltooiing van een
veelomvattende restauratie van de ho
geschool.
Dc andere zes zijn bestemd voor ds.
R. M. Andriamanjato, uit Madagascar,
voorzitter van de pan-Amerikaanse
kerkenéonferentie, ds. Karl Halaski,
secretaris van de hervormde bond in
West-Duitsland, de orthodoxe metro
poliet Johannes in Finland, prof. Ist-
van Juhasz van de hervormde theolo
gische hogeschool in het Roemeense
Cluj, dr. Zoltan Kaldy, voorzittend
bisschop van de Hongaarse lutherse
kerk en dr. Heinrich Puffert, Europa-
secretaris van de commissie voor in
terkerkelijke hulpverlening van de
wereldraad van kerken.
DRIEBERGEN Leden van de gere
formeerde bond en predikanten van
Septuagint hebben opnieuw een ge
sprek met elkaar gehad. Evenals de
eerste keer, in het begin van dit jaar,
kwam men bijeen onder leiding van
ds. F. N. M. Nijssen op 'Kerk en
Wereld'. Onderwerp van gesprek was
de messiaanse Aerwachting (psalm 72)
en hoe men deze vorm geeft in de
gemeente. Het gesprek, dat tot doel
had eikaars motieven beter te leren
kennen, verliep in goede sfeer en zal
nog een vervolg krijgen.
SPREKENDE KERK
Dat kerk en politiek met elkaar Tc
maken hebben wordt nog slechts 4-
weinigen bestreden. Ook de gedaé,ge:
dat de kerk moet spreken te midizej
\'an het onrecht en het geweld
onze wereld vervult ontmoet
slechts hier en daar tegenspraak.'
mag nog verschillen over het hoe
dit spreken het dat is weinig met:
diskussie. Hat inzicht dat ook
kerk die ten enenmale zwijgt ia
problematiek a'an onze samenlei
toch spreekt, en wel zo dat ze j.
haar zwijgen gevaar loopt de nL,
van deze wereld van minder belanj
achten en min of meer op z'n bel ff0c
te laten, heeft velen overtuigd,
het recht wordt teruggedrongen ei
gerechtigheid verre blijft staan,
waarheid op het plein struikelt
oprechtheid geen ingang vindt (J%h<
59,14) moet de profeet spreken: joo
luidt het woord des HEREN,
kerk die niet meer profetisch stai; „j
raidden van dit teruggedrongen re uis
en de struikelende waarheid ver (aa
daarmee tot iets wat geen kerk u
is. Wel is het een vraag en moet
naar mijn mening steeds meer
vraag worden hoe de kerk dan nuj ;er;
moet spreken. Haar woorden I
bij velen niet geloofwaardig
Men kan zeggen dat dit altijd
geweest is en dat de kerk nergeni
belofte heeft de Avijze vader vas
wereld te zullen Avorden om wie
de volken scharen. Toch gaat heti
niet om. De geloofwaardigheid
het spreken van de kerk is, ii
eerste plaats een vraag aan de 1
zelf. Die vraag zal in de gemeente 1
groot belang geacht moeten woi r-j
Uitgegaan van de roeping om te
ken kunnen wij ons afvragen hoe
dan moet gebeuren? Blazen ïij
hoog van de toren? Komen onze t
den, niet naar de inhoud, want
maken wij zelf niet uit, maar mi'
Avijze Avaarop zij ze spreken, tefan
aan? Klinkt daarin nog de bero ne
heid, Avaarover wij in de jaren dl
zoveel gesproken hebben? Of zijn
te zakelijk geworden? En ik onb
me niet dat dit ook met de inhou lite,
maken heeft. Twee verwijten kat sti;
prediker vandaag tegelijk treffen ges
preekt teveel en: je lijkt wel en£
politicus. Waar ligt dit aan? Bet rd*
aan sommiger hardheid van hart!
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Genemuiden (toeztë
Jongerden te Veenendaal; te LaKl
(toez.), P. J. Mackaay, secr. raad di
de zending, te Oegstgcest. tlei
GEREF. KERKEN gon
Bedankt: voor Hollum: J. D. Ui tsel
te Akkrum. ir,
GEREF. KERKEN (VRIJGEM.)
Beroepen: te Grijpskerk-Niezijl
W.de Graaff, kand. te Hardin
Giessendam.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Waardenburg:
den Boer te Ridderkerk.
Van een onzer verslaggevers
EDE Ouders van leerlingen
staf van het vormingscentrum
werkende jongeren in Ede h
besloten een kort geding te bes
over het besluit van het be
het a'orrningscentrum op te
de directeur en de staf te
De raadsman van de staf, nir. B
Schut üit Utrecht, ziet het kt
ding als een soort proefproces,
ook elders in het land conflict»
de lesstof bestaan.
Het bestuur is het namelijk ni
met de inhoud van de lessen,
de staf en directeur van meni
dat zij zich houden aan cle lam
richtlijnen voor het vormingswep
De directeur C. Spiering en
zijn inmiddels teruggekomen
besluit om de cursussen voor
450 jongeren maandag
sluiting door het bestuur
beginnen.
D. J. van der Ven Kastele
door het stamland van het Hub
je Nassau Uitgave: Ons Hi
Utrecht. Prijs: ƒ17,50.
Het land van Nassau met Dil
heeft Van der Veen geïnspiK
een verhaal (144 pagina's) da
eerste plaats bestemd is voor
rist. In de tweede plaats 1
uitgave aantrekkelijk a'oor h
belangstelling koesteren voor
schiedenis van dit gebied en
bijzonder \roor het koningshui*
Het boek. dat geïllustreerd r
landschappelijke afbeeldingen
producties van historische pö
herinnert o.m. aan de jon?
the, die al in zijn tijd d«
romantiek onderging. Uiteraard
aandacht besteed aan het stam!
Oranje-Nassau, alsmede aan
jeburcht en het paleis OraniëW
Diez. De auteur behandelt voj
wooncultuur en binnenhuisciw
slot Stein en voert de lezer df
Nasaumuseum in OraniNi
schrijvingen a'an andere hij
burchten in het dal van de
stamboom van de huizen Na'
je en Nassau-Diez compli
een persoons-, plaats- en zaal
gister deze uitgave, die enei
mantiek a-an een verleden opfl
anderzijds waardevolle tips
voor een toeristisch weekeind
Vi
kli