Keihard zei hij:
dat geloof ik niet
tl
Trouw
K wart et
vandaag
Keniaans geestelijke
beschuldigt Amin
V,
■wut^ytv da4et,
Het kernvraagstuk van
de hervormde bureaucratie
Beroepings-
werk
Uniform doopbewijs
van Britse kerken
Conflict tussen kerk en
radio in Saarbrücken
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Dog»li|k» bw'uun B. Bol. D«n
Hoog; di. E. llaummk, Poi«u-
*old«: mr. G. C. «an Oam,
Noofdoip. W. A. ?>bb«. Roiitr*
domi J. lomei, Untthr. dn. J.
W. de Pout, Oen Hoog; J. Smal*
l«nbio«k, Wottenooi.
Overige leden van hel olgeireen
bestuun K. A boo. Amsterdam;
H. A. de Boer. IJmuiden; Th.
Brouwer, Atten. mr. dr. J. Don
net. Den Hoog; i. *on E<be<gen.
Schoorsbetgen; mr. K. «on
Houten. Wagemngen: dt. O. T.
Hylkemo. B lihoven. loc. Hui|ten,
Delfl; mevrouw M. C E. Klootter-
man-Fortgens, Voorschoten) ma-
vrouw J. G. Krooyeveld-Wouiers,
Heerhugowoordi prot. dr. G. N.
lommens, Noordeni ds. F. H.
londsmon, Den Hoog; H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niltnk, Amsterdoo; H. Óne*
vanger, BuUenpotl: mr. dr. J.
Orngo, lunteren; dr. A. Veermon,
Riiswijk 12*HI; H. H. Wernme-S.
Oen Haag; drt. R. Ooster-
lond iZ'dl.
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
i. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 280,
Amsterdam. Postbus 8S9.
Telefoon 020 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. 8ank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69,73.60.768). Gem.giro
X 500.
Aandachtig gehoor op de algemene kerkvergadering, die al weer twe e jaar achter ons ligt maar in de najaarszitting van de hervormde
synode weer ter sprake komt.
gen) schrijft, komt hij er op terug en
geeft een aparte beschrijving van de
hemelvaart. Hij licht als het ware de
hemelvaart uit het gebeuren van de
opstanding uit. Nu zult u zeggen:
Waarom heeft Lukas dat gedaan? Als
het gebleven was bij de laatste hoofd
stukken van Mattheus en Lukas' eer
ste boekje, het Evangelie, waren er
veel minder moeilijkheden geweest.
Nu, kijkt u eens. Die Lukas heeft
willen vertellen dat overal en alom
mensen de weg inslaan, die Jezus ook
ingeslagen is. Hij wil laten zien dat
niet alleen in Jeruzalem, maar zelfs
in Rome, in het hért van het romein-
se keizerrijk van die mensen zijn. Hoe
komt dat nou?' Hoe is het mogelijk?
Zelfs in Rome waar ze, om zo te
zeggen, echt niet om godsdiensten
verlegen zaten, zelfs déér zijn 'men
sen van die weg, dlle Jezus insloeg'.
Dat komt. zegt Lukas. omdat die Je
zus feitelijk alle macht heeft. Jezus,
de Geest van Jezus, heeft zo'n gewel
dige overredingskracht en aantrek
kingsmacht dat er overal tussen Jeru
zalem en Rome mensen zijn, die hun
'levenswegen' verlaten om de weg van
Jezus in te slaan. Want u weet waar
schijnlijk dat de uitdrukking 'aan de
rechterhand zitten' een oosterse aan
duiding is van iemand, die de werke
lijke macht uitoefent. Nou, en dat is
de reden dat Lukas wat hij aan het
slot van zijn evangelie beschreven
heeft als een deel van het paasgebeu-
ren in een afzonderlijke vertelling
plaatst aan het begin van zijn boekje
Handelingen. Hij zegt dus: Beste The-
ophilus (zo heet de kennis voor wie
hij zijn boekje schrijft) het is waar,
dat we nóch van God nóch van Jezus
als levende Heer iets zien. Dat is
gewoon zo. Er zit een wolk tussen...
we zien hem niet. Maar er is één
punt waarop een tip van de sluier
wordt opgelicht je kunt ook zeg
gen: er is één punt waarop de geslo
ten hemel ge opend wordt en dat is
daar waar, hier en nu, van Jeruzalem
tot in Rome, van Jeruzalem tot over
de hele aarde (tot de 'einden der
aarde' noemt Jezus dat), mensen de
Jezus' weg inslaan'.
Tot zover het verhaal van de predi
kant.
De gespreksgroep
Nu het verslag van de gespreksgroep:
'Weel it wat er gebeurde na dit lange
verhaal? Eerst zei niemand iets. Het
bleef gewoon een hele tijd doodstil.
Maar toen zei een jonge mevrouw:
'Ja. hoor eensWat u vertelde zal
allemaal wel waar zijn. Maar voor mij
hoeft het niet. hoor Ik heb een heel
éénvoudig geloof. Ik geloof dat God
bestaat. Ik geloof ook dat Hij ons
liefheeft. En ik weet zeker, dat Jezus
ook voor mij in de wereld is gekomen
en dat God mijn zonden vergeeft.
Nou. dat is eigenlijk alles. En als ik
in de put zit, zeg ik tegen mezelf
'Jezus is er ook nog'. Dan word ik
helemaal blij van binnen. En verder
neb ik geen problemen. Dat is alles'.
Verbaast het u dat het weer een
poosje stil bleef in de kring?
Toch kwam er nog een opmerking.
Eén van de heren schoot uit zijn slof.
Hij vond dit hele verhaal moderne
theologie, waardoor het geloof van de
mensen ondermijnd wordt. En die
dominee leek hem een modern soort
vrijzinnige. In de belijdenisgeschrif
ten staan andere en betere dingen
dan hier verteld werden.
Daarna kwam het gesprek goed op
gang.
Want, zeiden de deelnemers aan de
kring, nu kun je eens zien hoe ver
schillend mensen kunnen praten over
het geloof. Daardoor heb je natuurlijk
allerlei richtingen en stromingen in
onze kerk! Maar is het nou nodig, dat
we elkaar daarom verketteren?
Hier in ons kleine kringetje zegt de
één:
Ik geloof punt uit! Verder maak ik
er geen probleem van.
Zegt de ander:
Ik geloof alleen als het me lukt alles
uit te drukken in woorden van deze
tijd, die ik begrijpen kan.
Zegt de d'erdie:
Ik geloof, zoals in de tijd van de
kerkhervorming ons geloof onder
woorden is gebracht. Dié woorden
moet je leren verstaan.
Drie heel verschillende standpunten.
Tóch praten we samen. Toch luisteren
we naar elkaar. Toch proberen we
elkaar te begrijpen.
Moeten we dat niet altijd R?n overal
proberen in de kerk?
Maar de man, die het lange verhaal
verteld had, zei:
'Ik vind het noodzakelijk dat we alle
maal opnieuw 'catechisatie' krijgen.
De meesten van ons redden zich door
het leven met een soort 'zondags
school-geloof'. Dat kan toch niet'.
NAIROBI (EPD) De Afrikanen
kunnen blanke racistische politici in
Zuidelijk Afrika alleen met een goed
geweten veroordelen als ze zelf einde
lijk afstand doen van het tribalisme
stamvooroordeel red.). Dit stand
punt vertegenwoordigt de anglicaanse
proost van de Allerheiligen Ka
thedraal van Nairobi, J. Henry Okul-
lu, in het jongste nummer van zijn
kerkblad.
In een artikel over 'De waardevermin
dering van mensenlevens in Afrika'
stelt Okullu met een verwijzing naar
de massamoorden in Burundi vast dat
de rivaliteit tussen de stammen op
het Afrikaanse continent in het verle
den reeds talloze offers eiste en in de
toekomst weer aanleiding zou kunnen
worden om 'menselijk leven te ver
guizen'. Okullu stamt uit Oeganda en
beweert, dat ook daar sedert de
gtaatsgreep van twee jaar geleden, die
generaal Idi Amin aan de macht
bracht, 'ontelbare duizenden' gedood
zijn. Ten slotte schrijft hij: 'Racisme
en tribalisme zijn in de grond één en
vervoer van textielmachmes naar alle
hetzelfde en ook hun gevolg is het
zelfde. Het heet: geweld'.
Okullu was vóór zijn nieuwe ambt in
de anglicaanse kerk hoofdredacteur
van het christelijke maandblad 'Tar
get'.
ADVERTENTIE
Voorlopig kwam men tot deze conclu
sie:
Als het nodig is, dat er in onze
gemeenten een groot aantal kringen
en cursussen gegeven wondt (vormings
werk noemen ze dat wel eens, tegen
woordig), zouden we dan niet vragen
of ds. XIJZ daar de leiding van krijgt.
Want dat is een man, die de dingen
goed en duidelijk kan zeggen, die kan
luisteren naar de vragen en opmer
kingen van anderen en we hebben de
indruk dat 'hij eon .goed vakman (een
goed theoloog) is. Misschien kunnen
de andere predikanten zijn werk voor
een groot gedeelte overnemen? Wat
let ons om dat eens met onze predi
kanten te bepraten?
Vervolgens zeiden ze: 'Nu we dat
verhaal over die belijdenisgeschriften
gehoord hebbenja, als we eerlijk
zijn moeten we zeggen: ze zijn mis
schien minder gek dan wij wel eens
denken. Trouwens we kennen ze
niet. Wie kent ze eigenlijk wel? Zou
nu niet iemand in staat zijn om ze
voor ons te vertalen in huis-tuiri-en-
keuken-Nederlands? Ja, waarom zou
niet iemand een nieuwe catechismus
schrijven? We hebben wel gehoord
dat er een aantal synodale geschriften
is (KLARE WIJN DE TUSSEN
MUUR WEGGEBROKEN), maar wie
kent ze? Bovendien staat er niet alles
in engeschriften van de Synode
zijn nu ook niet bepaald in journalis
tieke stijl geschreven'.
En tenslotte zeiden ze: 'Natuurlijk
heeft die dominee gelijk met zijn
opmerking, dat hij niet de eerste
mens was, die geloofde. Maar het is
toch helemaal niet erg -om er vanuit
te gaan, dat wij NU, im deze tijd en
in onze wereld trachten te geloven.
Waarom zouden we niet zelf een ge
loofsbelijdenis opstellen?'
Dit alles dus geciteerd uit 'Stel je
voor dat alles van u afhangt'. Men
kan dit boekje bestellen bij de Cen
trale voor vormingswerk, De Horst 5,
Driebergeh, giro 42618 (prijs 2,60;
per giro besteld/ 2,25). Tegelijk at
tenderen we op God der levenden',
een boekje van dr. Th. C. Frederikse,
dat een schema biedt voor gespreks-
kringen over de pastorale handreiking
van de synode 'Leven en sterven met
verwachting'. 'God der levenden' is op
hetzelfde adres te bestellen (prijs
2,75; Rer giro besteld 2,50).
Dr. A. Th. van Leeuwen, tot 1971 lid
van de directie van 'Kerk en Wereld'
te Driebergen en thans lector in Nij
megen, schrijft ons:
Het artikel 'Vervelend rumoer in her
vormde kerk' van A. J. Klei (6 sep
tember) wekt suggesties, die niet on
weersproken kunnen blijven.
Het fundamentele punt in die ge
wraakte brief, diie ik mede onderteken
de. is nl. niet de persoon van de te
'benoemen secretaris-generaal (zoals
de heer Klei suggereert), maar de
benoeming voor het leven (tot de
pens oengerechtigde leeftijd). Een be
perking van de ambtstermijn tot een
periode van b.v. vijf jaar zal zonder
aanzien des persoons van toepassing
zijn op de komende secretaris-gene
raal, wie dat ook moge worden. Over
de persoon van ds. Van den Heuvel
heeft onze brief zich niet uitgelaten,
aangezien deze in onze brief niet in
het geding is. Van mijn persoonlijke
voorkeur voor eer benoeming van ds.
Van den Heuvel heb ik in deze brief
dan ook geen blijk kunnen geven en
ik heb daaraan ook geen behoefte
gehad. Want het rumoer om zijn
persoon verduistert de primaire kwes
tie. die de synode heeft laten liggen.
Door dit verzuim heeft dit hoogste
bestuurslichaam in de hervormde
kerk een unieke kans laten schieten.
Het naderend aftreden van ds. Lands
man zou het moment zijn en het is
het nog! om niet allereerst de
persoon van zijn opvolger in discussie
te brengen, maar aan een veel belang
rijker probleem prioriteit te verle
nen: de structuur van het secretariaat-
generaal in relatie tot de synodale
structuur.
Beperking van de ambtstermijn is een
eerste noodzakelijke stap op de weg
naar een diepgaand onderzoek naar de
s.vnodaal-bureaucratische structuur.
Het besluit tot deze beperking is een
minimale voorwaarde voor een gezon
de benoemingsprocedure. Zonder dit
voorafgaand besluit draagt de benoe
ming van een nieuwe secretaris-gene
raal een vitlum origines.
Is deze eerste stap gedaan, dan is
daarmede vanzelf uit de discussie rond
om deze benoeming de angel verwij
derd en de weg komt vrij voor een
discussie over het fundamentele struc-
tuurvraagstuk. Op dit structuur-onder
zoek behoeft de benoeming van een
nieuwe secretaris-generaal natuurlijk
niet te wachten, maar wel dient de
synode in de aan hem te verstrekken
opdracht dit onderzoek hoge prioriteit
te verlenen.
Wat zijn dan de volgende stappen?
Daarover tot slot nog een enkelwoord.
Een grondig onderzoek zal, door het
ideologisch rookgordijn van onze
'presbyteriaal-synodale kerkorde heen
borend, een nuchtere analyse moeten
leveren van de fedtelijke situatie. Daar
in zal de klaarblijkelijke onmacht
van de synodevergaderingen en de
feitelijke macht van de bureaucratie
aan het licht moeten komen. Als
ziektesymptoom is de positie van het
secretariaat-generaal kenmerkend. In
termen van de parlementaire demo
cratie, is deze positie in feite een
WELKE PRIORITEIT?
Dinsdag jl. schreven wij dat
wijs aan zouden doen om naari
ding van de gebeurtenissen
vorige week in München en oi
na prioriteit te geven aan het
stuk van de steeds escalerende
waarvan onze wereld de prooi
te worden. Het zal intussen g
om die prioriteit in een beu
der te zetten. Maar al te gna
velen ook hier weer geweld
weid willen beantwoorden. Nii|
staat daar de Rijksdagbrand
jaren dertig als het grote v<
van eten welbewuste pro von
daarna de handen vrij te
Waartoe dit ook vandaag kq
is duidelijk geworden aan d
anti-semietische taal van de
dees Amin. Bestrijding van da)
kam op een bepaald moment
voorwaarde voor een sari
zijn, het is niet het laatste
prioriteit die in een bapaaM
wniohit aian deze bestrijlddintg dia
ven te worden mag nooit dij
prioriteit verdringen nl. van d
opheffing van de aanleidingen
reur. Het gevaar is niet deq
dat veien in paniek geral
panische situatie verblindt!
werkelijke problemen. Die n
zijn die volken en groepen
die door welke politieke mri
dan ook in het nauw geraan
een wijze die de leefbaarheid
bestaan zelf aantast. Die pn
blijven begtaan daar waar de i
heid van de mensheid in
blijft voortleven, verstoken*
waarvan wij teveel hebben. Si
dienst van een proces ter m
van deze bedreigingen kan hl
zijn om terreur tegen te gal
zo mogelijk een absoluut einfl
maken. Wie terreur alleen ba
nog niet doorgedrongen tot a
gronden, tot de oorzaken.]
worden niet voor niets dei
De bron van hun wanhoop zai
worden weggenomen en andi
ons bidden om een stil eg
leven geen zin.
ari~
bastaardprodukt van twee beginselen,
die in de geschiedenis van onze demo
cratie streng gescheiden zijn: de wet
gevende en de uitvoerende macht. In
de hervormde kerk is uiteindelijk nie
mand voor het in feite gevoerde be
leid verantwoordelijk. Een regering
kan vallen door een parlementaire
motie van wantrouwen (eventueel te
gen één minister!), maar in de her
vormde kerk blijft de secretaris-gene
raal onder alle omstandigheden op
zijn stoel zitten. Immers, de wetge
vende macht is (in hem en zijn staf)
tevens uitvoerende macht.
Voor de kerk is deze monstruositeit
nog extra-belastend, omdat deze theo
logisch wordt opgeladen met het belij
den van de ene, heilige, algemene
kerk. Wie dit monstrum verwerpt,
valt -automatisch in het schisma of in
het ongeloof. Inderdaad, de hervorm
de kerk barst van de schijn-heiligheid.
en het is thans het historisch moment
om de ziektehaard op te sporen en
zich op middelen tot gezondmaking te
beraden.
(van redactiewege bekort)
LONDEN (EPD) Negentien Britse
kerken hebben besloten tot de invoe
ring van een uniform doopbewijs. Dit
document een initiatief van de Britse
raad van kerken, zal alleen aangeven,
dat de betrokkene met water gedoopt
is 'in de naam des Vaders, des Zoons
en des Heiligen Geestes'. Tot de ker
ken, die op deze wijze eikaars doop
erkennen willen, behoren de anglica
nen, presbyterianen, methodisten, con-
gregationalisten en rooms-katholieke.
SAARBRÜCKEN (EPD) Er is een
conflict uitgebroken tussen de
Saarlandische Rundfunk en de leiding
van de Evangelische Kirche in
Saarbrücken die voor deze omroep
een eigen programma had onder de
titel 'Uit kerkelijk oogpunt'. Een uit
zending in deze rubriek die een stel-
iingname inzake de oorlog in Vietnam
bevatte, werd later gevolgd door een
commentaar van programmaleider dr.
Franz Mai, waarin deze sprak van
'een afgestompt, één-ogig en halfblind
geweten'.
In de eerstvolgende aflevering van de
kerkelijke rubriek zou namens de lei
ding van de Evangelische Kirche te
gen dit commentaar geprotesteerd
worden omdat de programmaleider
misbruik van zijn functie gemaakt
zou hebben door 'zichzelf tot rechter
over het christelijk geweten aan te
stellen'. De programmaleiding weiger
de dit uit te zenden en maakte
meteen een eind aan de kerkelijke
rubriek.
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Kethel
(wijkgem. Groenoord): J
Noord-Laren.
Benoemd: tot voorganger te Yj
loo: A. van den Bergh, god
raar te 's-Gravenhage.
GEREF. KERKEN (VRIJGE!
Beroepen te Kampen: H. E. I
huis, kand. te Schildwolde; te.k
bergum: L. W. de Graaff,
Hardinxyeld-Giessendam.
Bedankt voor Zuidhom: D. Grf
Huizem.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Doesburg: H. def
Maarssen.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Enkhuizen: M.
Delfzijl.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Middelhamis: 1
Boer te Ridderkerk.
P. J. Bouman, 'Van tijd
Europese cultuur In jaren i
gang, 408 pagina's, Uitg. K« tt
Van Gorcum Gomp. N.V, 1
Paperback 17,50.
In zijn nieuwste boek boek
naar tijd' beschrijft de G
emeritus-hoogleraar Bouman
1770-1790 'het herfsttij J
feodalisme', zoals hij het in i
terloops, maar toch ook nik
koketterie noemt.
Het zou aardig zijn in zo'n c
niet toevallig geplaatste zin
schrijver een uitdaging te
vergelijking met het andere!
maar aan die verlokking n>
maar weerstand worden gebi
een bijzonder onzakelijk vfl r
voorkomen. .h
Het lijkt het beste 'Van tijd n
te beoordelen als een boeiend
boeiend en efficiënt geschre p
gens de methode die Bou: n
weliswaar van de (document
mag hebben afgekeken, mat'
er toch ook maar als een
gezien en in een reeks b«
proefd. C2(
Ik zie de bezwaren wel. He
romantische geschiedenisbesi
en beschrijving, waarbijjf'u
schiedenis gezien wordt als|^
haal van mensen; de grote W P
grote bovendien.
Maar het gekke is dat je j«
gemakkelijk door zo'n boek 1
rompelen en het (zo is hd
thans gegaan) in één adert
ook al voel je dan niet de j -
met de uitspraak van Paul
die het boek als motto n>
namelijk dat wij de directe
lingen zijn van de'achttiende
Of Bouman het nu prettig h.
niet; hij zal er vrede ia* j
hebben dat de vak-historici
eerst gekwalificeerden zijn
boek, dit genre te beoordeü
voor is het te virtuoos.
Wat de inhoud van het boa er
uit de titels van de hoofdst L
Boumans werkwijze en com! ejd£
te lezen. De eerste vier hooi
heten: Wenen, Weimar, Pari) e
mingham met een kort,
vijfde hoofdstuk dat nog jen
vijftig jaar terugblikt. In d j^j
stukken steeds een paar meo je d
of tegenover elkaar: Mozart .jan(
Goethe en Schiller, Voltaire en
seau, James Watt en Erasn»
allemaal tijdgenoten en D0or
stuk een hoon voor wie denaU(
eeuw als saai wil karakterisd geest
ke eeuw is dat trouwens vrel Voor
ÏKCMjW/KW.'Jii~i' -H
Naar vernieuwing van ce Ks;*!;
ven. Is dat een wonder? Hoeveel Ne
derlanders zouden zich erbij neerleg
gen als de VN ons land aan een ander
volk cadeau gaf? De uitgedreven Pa-
lestijnen zijn in woestijnkampen ge
plaatst als vluchtelingen, waar ze van
daag nog zitten. De armoede en de
smerigheid zijn er onbeschrijfelijk.
Hun beden en hun smeken zijn dooi
de wereld en de VN ongehoord opzij
geschoven. Is het een wonder dat de
kinderen geboren en getogen onder
deze omstandigheden tot geweld zijn
gedreven om de aandacht op hun lot
te vestigen? Onder de VN-charter
hebben zij evenveel recht van bestaan
als ieder ander. Om het leven van de
heer Van der Panne in Argentinië te
redden werd losgeld overhandigd. Nu
pas wordt er naar de misdadigers
gezocht. Golda M»ir had hetzelfde
kunnen doen maar weigerde! Zij is
verantwoordelijk voor de dood van de
9 atleten en niet de Duitsers. Die
kregen een onmogelijke taak uit te
voeren. Gaan wij nu als christenen de
leer van Jezus toepassen of dat van
het Oude Testament van oog om oog
en tand om tand?
Bussuin
P. J. van Lutsenburg Maas
München (8)
Sedert wanneer behoort het tot het
journalistieke fatsoen bij voorbaat te
veronderstellen, dat enige in dit
geval Westduitse autoriteit bij
voorbaat misleidende voorlichting zou
geven? Ik meen dat de Westduitse
autoriteiten het mogelijke en onmoge
lijke hebben gedaan deze trieste zaak.
waarbij zowel Israël als de Arabische
staten, die allen zoveel boter op het
hoofd hebben, belangstellend hebben
toegekeken zonder daadwerkelijk iets
te doen, tot een helaas mislukt einde
te brengen. De protesten uit Israël on
Egypte zijn in.i. dan ook volkomen
misplaatst. Uiteraard moet ik nog op
merken, het moge cynisch klinken,
dat wij het ook hier weer als Neder
landers beter weten dan de mensen,
die elders de vuile zaken moeten
opknappen De rest van de wereld is
nu eenmaal zo idioot onze Nederland
se adviezen nooit op te volgen Op
den duur ga je je schamen tot het
Nederlandse volk te behoren, dat zelf
praktisch geen enkel probleem kan
oplossen en waar de anarchie van
vakverenigingen, studenten, inflatie-
bestrijding enz. maar door blijft woe
keren en waarbij we ons in de buiten
wereld steeds belachelijker maken.
Wanneer zullen er bescheidener gelui
den komen uit de krant (vooral uit
een christelijke krant), uit radio en
tv, die blijkbaar in handen zijn van
verlate pubers, die hun gropnheid
iedere dag tentoonstellen?
Utrecht A. Zwanink
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Er is, gelukkig maar, in de hervormde kerk méér
aan de hand dan de kwestie van het secretariaat-generaal, er opereert
ook nog zoiets als de voortzettingscommissie algemene kerkvergade
ring, en de mensen van die commissie kijken óver de extra synode
vergadering heen naar de novemberzitting, waarop de hervormde
synode de algemene kerkvergadering afsluitend zal behandelen.
Het ging en gaat de algemene kerk
vergadering om vernieuwing van de
kerk, zo kan men samenvatten en de
ondertitel van het boekje 'Stel Je voor
dat allesvan u afhangt' zegt dat
dan ook met zoveel woorden. Dit
gemakkelijk (wat heel iets anders is
dan oppervlakkig!) geschreven boekje
laat zien waar het op de kerkvergade
ring om ging en wil helpen bij en
stimuleren tot gesprekken daarover.
Eén van de vaak gehoorde wensen
was: kan er geen nieuwe, eigentijdse
geloofsbelijdenis komen, die je be
grijpt? In 'Stel je voorkomt dat
punt ook aan de orde. Een kerkgan
ger kon bij de gezongen geloofsbelij
denis dte woorden 'opgevaren ten he
mel' niet over zijn lippen krijgen en
na de dienst vroeg hij aan de domi
nee: gelooft u werkelijk dat Jezus
langzaam omhooggerezen is voor de
ogen van zijn leerlingen? De dominee
antwoordde, 'keihard en op de man
af: dat geloof ik niet.
In het nu volgend citaat uit 'Stel je
voor' krijgen we het verhaal van die
predikant en de reacties daarop in
een gesprekskring.
De predikant
Ik ben niet de eerste mens op aarde,
die gelooft. Miljoenen mensen zijn me
in dat geloof voorgegaan. En tegelijk
met mij zijn er miljoenen, die gelo
ven. Als nu in de eerste eeuwen de
christenen hun geloof onder woorden
hebben gebracht in een aantal en
thousiaste uitroepen (want dét is die
apostolische geloofsbelijdenis) en die
uitroepen worden nog steeds uitgeroe-
X men schrijft ons
De reducUe behoudt zich het recht voor om
ter opname Is deze rubriek ontvingen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatle wordt met de naam ran de
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus Si». Amsterdam.
München (7)
Is men zich wel bewust van het feit
dat toen in 1948 de Joden Palestina
cadeau kregen, er een volk geleefd
had, dat tegen zijn wil zijn land
meteen kwijt was? De Palestijnen wil
den niet onder Joodse beheersing ie
pen over de gehele aarde door ontel
bare mensen, heb ik er geen enkel
bezwaar tegen me in dat koor te
mengen. Het is een soort herken
ningsmelodie. Bovendien, als ik die
enthousiaste uitroepen nauwkeurig ga
bekijken, ontdek ik, dat de mensen
van toen getracht hebben datgene,
wat ze in de bijbel lazen zo goed
mogelijk na te zeggen en samen te
vatten in die uitroepen. Ze hebben
het niet volmaakt gedaan. Ik heb nog
al wat bezwaar tegen het laatste ge
deelte van die belijdenis. Ik vind dat
er te weinig gezegd wordt over de
toekomst. Ik bedoeldat we gelo
ven in de komst van Gods koninkrijk,
in een nieuwe hemel en een nieuwe
aarde, waarop gerechtigheid woont
dat vind je nauwelijks in de apostoli
sche geloofsbelijdenis terug. Als ik de
belijdenis zing, moet ik dat er alle
maal wel bijdenken. Nu ja, ik wil
maar zeggen, volmaakt is het niet.
Maar onbruikbaar is het ook niet.
Want neem nu dat 'opgevaren ten
hemel'. Er staat, zoals u weet, 'ten
derde dage wederom opgestaan van de
doden, opgevaren ten hemel, zittende
ter rechterhand Gods des almachtigen
Vaders'. Het spreekt vanzelf dat je
deze uitroepen bij elkaar moet laten.
Want zó hebben die eerste christenen
het uit de bijbel gelezen. 'Opstanding'
en 'hemelvaart' en 'zitten aan de
rechterhand' zijn drie uitroepen voor
één gebeuren. Als u het laatste hoofd
stuk van Mattheus en Lukas leest
merkt u wel dat de zgn. hemelvaart
in de beschrijving, die zij geven, een
deel is van het paasgebeuren. Pas als
Lukas zijn tweede boek (Handelin-
Niet lief
In Tr.-Kw. van 31 augustus werd een
korte bloemlezing geplaatst uit de
rp.\-terminologie t.o.v. de PSP. De
zelfde CPN voert als leuze eenheid
van alle progressieve krachten. Een-
beid en schelden valt niet te rijmen
voor een partij die als democratisch
wil gelden. De heer J. Peerbolte vindt
de PSP nog erger omdat men daar
een aantal 'subversieve' organisaties
als Sjaloom. het Angola-comité en het
Medisch Comité Nederland-Vietnam
wil subsidiëren. De vergelijking
tussen het schelden van de een en het
subsidieplan van de ander gaat mank.
maar ik vind het slot om ons land
'clean' (schoon) te willen houden en
daarom christelijk te stemmen zeer
bedenkelijk. We hebben in Trouw-
Kwartet van 30 augustus weer gruwe
lijke feiten over de immorele Ameri
kaanse oorlogvoering in Indo China
kunnen lezen. Het Medisch Comité
Nederland-Vietnam doet daar wel aan
door de slachtoffers medisch te
helpen. Schelden is niet democratisch,
maar om hier de zaak 'schoon' te
houden zijn we fout als we ons bv
tegen het comité Nederland-Vietnam
opstellen.
Amsterdam
D. Veenstra Dzn
