Zes Nederlanders
starten niet
meer op Spelen
kvery Brundage
stapt weer aan
ealiteit voorbij
999
Topsporters denken niet aan solidariteit
München
1972
ItQUy/KWARTET
DONDERDAG 7 SEPTEMRER 1972
SPORT T13/K15
NOC verzoekt atleten te blij ven
Van onze speciale verslaggever
MÜNCHEN Worstelaar Henk Kops was gisteravond de eerste van
een nog onzeker aantal Nederlandse atleten, dat niet meer aan de
Olympische wedstrijden zal deelnemen. Ondanks de tragische ge
beurtenissen rond de Israëlische afvaardiging in München heeft het
Nederlands Olympisch Comité besloten zich niet terug te trekken.
Det leden van de ploeg worden vrijgelaten al dan niet nog in actie
te komen. Voorzitter Cees Kerdel heeft namens het bestuur van het
NOC alle vertegenwoordigers echter verzocht niet voortijdig naar
huis te gaan.
Evoorzitter Avery Brundage (tweede van rechts) bij de aankomst in het Olympisch Stadion voor de herdenkingsbijeenkomst.
jüNCHEN - - De Westduitsc televisie vroeg gistermiddag de kijkers 0111 begrip voor het feit dat het
Irendeel van de commentatoren de sportgebeurtenissen van de komende dagen met minder enthou-
■snie zal verslaan dan de eerste tien dagen van de Spelen. Ook hun is het besluit van de bijna
pielende Avery Brimdage en zijn Olympische paladijnen om de Spelen voort te zetten, zwaar op de
5 gevallen.
:ondiging van het Internatio-
6 Olympisch Comité, gistermorgen
ens de herdenkingsbijeenkomst in
Olympisch Stadion, kwam niet
en voor een deel van de Westduit-
televisie-ploeg als een onaangename
rassing. Want na de gebeurtenis
van dinsdag, die zo'n bloedig slot
het vliegveld Fürstenfeldibriick
Hans Schmit
tegen, was zelfs voor velen die de
cht op het zogeheten Olympisch ere-
etaal na aan het hart ligt, is de lust
rgaan. Wie wil nu nog een medaille
anen? Ook Willi Daume, bi-nnen-
rt een van de vice-presidenten van
IOC, was het in de nachtelijke
en aanvankelijk onmogelijk derge-
ke vragen positief te beantwoorden.
Zo niet echter Avery Brundage. de 85-
jarige Amerikaanse miljonair die
twintig jaar verbeten over de Olympi
sche idealenen heeft gewaakt. Ama
teurisme, politiek, commercie? Avery
Brundage sloot zijn ogen voor de
schending daarvan. Voor de mens was
in zijn blikveld geen plaats: dat top
sport steeds meer arbeid vergt en dat
de niet gefortuneerde sportman daar
door in de positie van een uitgebuite
komt, deerde hem niet. Amateurisme
is en blijft amateurisme.
Verwonderlijk is het daarom niet dat
Brundage ook gisteren zijn ideaal bo
ven alles telde. Na in traditionele
bewoordingen zijn afschuw en medele
ven te hebben uitgesproken, verdedig
de hij emotioneel de Olympische ge
dachte en keerde hij zich tegen de
bezoedelingen. Het is, zo stelde hij,
niet toelaatbaar dat een handvol ter
roristen 'deze kern van internationale
samenwerking en goede wil' vernie
tigt de Spelen moeten doorgaan en
wij moeten ze zuiver en rein houden.
En hij weet zich daarbij altijd wel
gesteund door mensen als de Neder
landse jonkheer Herman van Karne-
beek, die in Mexico (waar meer dan
tweehonderd studenten werden ge
dood) riep dat 'afgelasting een succes
zou zijn voor degenen die herrie ma
ken',
Nazi-Duitsland
Avery Brundage heeft in het verleden
ook al eens met succes geprobeerd
aan de Spelen van een 'devaluatie' te
vrijwaren. Dat was in 1936, bij de
Spelen in Berlijn. De Verenigde Sta
ten vormden toen de belangrijkste
deelnemer en Jeremiah T. Mahoney,
voorzitter van de Amerikaanse atletiek-
unie, kondigde op 21 november 1933,
geschokt door de gebeurtenissen in
Nazi-Duitsland, aan de Spelen te zul
len boycotten. Dat was een doorn in
het oog van Brundage, toen voorzitter
van het Amerikaanse Olympische Co
mité. Hij reisde direct naar Duitsland
om te constateren dat vanuit sportief
oogpunt de joden daar best tevreden
zijn met de behandeling die ze onder
vinden. De Duitsers handelden geheel
m de geest van het Olympisch ideaal
en Brundage begon zijn kruistocht
tegen Mahoney Twee jaar later, op 8
december 1935, trok de atletiek unie
de boycot in en Brundage volgde
Mahoney op. De Amerikaanse atleten
gingen naar Berlijn, waar, zoals De
Coubertin ai ten tijde van de eerste
wereldoorlog droomde, de Spelen
'dankzij het Duitse instinct voor orde
en discipline op hun hoogste plan
kwamen'.
Afrika
Een konsekwent man, die Brundage,
door 36 jaar later opnieuw aan de een
overigens geheel andere realiteit voor
bij te stappen. Hij nam bovendien de
gelegenheid waar tijdens die korte
toespraak nog even zijn ongenoegen
over de toenemende kracht van Afri
ka naar voren te 'brengen. Letterlijk
zei hij: 'De Spelen van de Olympiade
zijn het doel van twee gruwelijke
aanslagen geworden, want we hebben
in de zaak-Rhodesië de strijd tegen
politieke chantage verloren'.
Een opmerking die de vertegenwoor
digers van Afrikaanse landen met
stomheid sloeg en met woede vervul
de. De vergelijking van een zinloze
moordpartij met de uitsluiting (via
stemming) van een door blanken ge
regeerd land dat de rassenscheiding
verscherpt, is op zijn minst gezegd
hoogst ongelukkig. Maar dergelijke
'ongelukjes' zijn Brundage niet
vreemd: hij richt reeds sinds 1933 zijn
leven daarop in.
'The Games must go on' Avery
Brundage aan het einde van zijn
herdenkingsrede.
Het NOC heeft, aldus een communi
qué, na overleg met de chef de missi
on en de chefs d'equipe, die op hun
beurt weer overleg hebben gepleegd
met hun sportmensen, besloten uit
solidariteit met het IOC aan de Spe
len van München te blijven deelne
men. Slechts nbestuurslid van het
NOC wenst dit besluit niet te onder
schrijven: Teengs Gerritsen, die in
Nederland verblijft, heeft laten weten
een ander standpunt in te nemen.
Verwacht mag worden, dat na Henk
Kops, ook enkele leden van de hoc-
keyploeg, twee atleten en een atleet
niet (meer) op deze Olympische Spe
len in actie zullen komen. Daarnaast
hebben diverse sportmensen al laten
weten, dat zij niet onnodig langer in
het Olympisch dorp willen blijven en
niet op de thuisreis van de hele ploeg
willen wachten. De terugkeer naar
Nederland staat officieel voor maan
dagmorgen geprogrammeerd. Hoewel
de Spelen nu pas maandag zullen
aflopen, zal de Nederlandse ploeg niet
aan de sluitingsceremonie deelnemen.
Dit louter om organisatorische rede
nen Kerel: 'Maandag vinden alleen de
landenwedstrijd voor uiters en de
sluitingsceremonie plaats. Omdat die
sluiting toch een sober karakter zal
krijgen, missen we niets'.
Die 'solidariteit', die het NOC met de
bejaarde heren van het IOC heeft
getoond, heeft binnen de ploeg enkele
verontwaardigde reacties losgeweekt.
Waterpolocoach Harry Vriend bijvoor
beeld had er mét zijn spelers op
gerekend, dat Nederland zich en bloc
van de spelen zou terugtrekken.
Vriend: 'Ik ben diep teleurgesteld
door dit besluit. Voor de tweede keer
trouwens al. Ik had verwacht dat
Nederland vanmorgen al zou beslis
sen, dat ermee gekapt zou worden.
Dat is toch waanzinnig. De Spelen
worden als Feest aangekondigd. Maar
dit heeft natuurlijk niets meer met
een Feest te maken'.
Harry Vriend gaat vandaag met zijn
spelers overleggen of de ploeg tegen
de wens van het NOC in alsnog
eerder naar huis zal terugkeren. In
een eerder gesprek hadden de spelers
zich al achter hun coach geschaard.
Vriend: 'Ik weet niet wat ik hier nog
langer moet doen. Ik ben een groot
liefhebber van atletiek. Maar ik heb
de puf niet meer om nog te gaan
kijken. Het heeft trouwens toch ook
voor de anderen weinig zin om nog
WILMA VAN GOOL
deel te nemen. De stemming is al zo
beroerd, dat niemand zich meer opti
maal kan voorbereiden'.
Vooral het gros van de Nederlandse
vertegenwoordigers, clie hun 'Olympi
sche' bijdrage hebben geleverd, voelen
er weinig of niets Voor .langer in de
ontluisterende sfeer vdn het gefor
ceerde vervolg van de Spelen te blij
ven bivakkeren. Zwemcoach Jo
Schreurs bijvoorbeeld: 'Voor mij
hoeft het allemaal niet meer. Maar ik
heb makkelijk .spreken.. De zwemmers
hebben hiin prbgfanüna al afgewerkt'.
De Nederlanders zullén in de komen
de dagen nog aan de individuele weg
wedstrijd, atletiek, judo, dressuur en
hockey deelnemen. De wielrenners
hebben unaniem besloten vandaag aan
de start te verschijnen. Ook de dres-
surrruiters vervolgen hun onderbro
ken wedstrijd. Chef d'equipe Jan Nij-
Jand: 'Voor ons allemaal is de lol
erfaf, Maar als je besluit om weg te
gaan, speel je de terroristen in de
kaart. Daarom zullen we de wedstrijd
plichtmatig uitrijden'.
Willem Ruska, winnaar van de gou
den medaille bij de zwaargewichtjudo
ka's, verklaarde aanvankelijk zo snel
mogelijk de koffers te willen pakken.
Enkele uren later kwam hij op dit
besluit terug. Rus£a: 'Ik wil me er
niet mee bemoeien. Ik wacht op de
uitspraak van de cheg d'equipe. Voor
mij staat wel vast, dat er een fikse
deuk is gekomen in de gouden plak,
die ik gewonnen heb'.
Twee leden van het hockeyteam, dat
morgen in de halve finales van het
toernooi tegen West-Duitsland aan
treedt, hebben laten weten, zich terug
te trekken. Paul Litjens en Flip van
Lidt de Jeugde weigeren verder deel
te nemen. Van Lidt de Jeugde: 'Het
besluit van het NOC om hier te
blijven vind ik belachelijk en triest.
Ik twijfel al langer aan de waarde
van een evenement als de Olympische
Spelen. Maar een dergelijk trafische
affaire is gewoon een reden om er
onmiddellijk mee op te houden. Over
vier jaar kan je dan wel weer verder
zien'.
Eén hockeyspeler, waarvan de naam
officieel niet bekend is gemaakt
(maar verondersteld mag worden dat
dit voor Jan Willem Buy geldt) heeft
zijn beslissing opgeschort. Dertien le
den van de ploeg zijn zonder meer
bereid tot Olympisch hockey. Twee
Een overzicht van de in het Olympisch Stadion gehouden herdenkingsplechtigheid.
JOS HERMENS
spelers hebben hun eigen mening
naar het tweede plan verschoven:
Thijs Kaanders en Maarten Sikking.
Deze laatste: 'Ik ben bij die zogenaam
de herdenking in het stadion geweest.
Het was verschrikkelijk. Ik ergerde
me stuk aan bijvoorbeeld de opbouw
van de toespraken. En dan Brundage.
Eigenlijk is het belachelijk, dat ie
mand anders voor mij gaat staan
beslissen. De sport is op dit moment
niet belangrijk meer. Als we een
medaille winnen, zou ik hem als een
soort eerbewijs naar Israël willen op
sturen. Ik kan me niet zonder meer
terugtrekken, ohidat ik deel uitmaak
van een team. Tegenover de andere
jongens heb ik verplichtingen. Ik heb
lang getwijfeld. Maar als ik een atlee
was geweest, dan had ik de eerstvol
gende trein naar Nederland genomen'.
In de atletiekploeg zal vermoedelijk
Wilma van Gooi haar optreden op de
200 meter niet verder voltooien. Ze
ker is, dat de Nijmegenaar Jos Her
mens zo snel mogelijk het Olympisch
dorp wil verlaten. Hermans: 'Ik kan
na dit alles zeker een week lang niet
aan sport denken'. Ook Bram Wasse
naar (1500 meter) toont geen belang
stelling meer. 'Twee dagen geleden
zijn in ditzelfde dorp elf Israëliërs
vermoord. Als je doorgaat, dan heb je
een bord voor je kop'.
Haiko Scharn, de man waarmee Was
senaar wekenlang op een plaats in de
kleine atletiekploeg heeft gejaagd,
komt wel aan de start: 'Ik vind he
echt vreselijk wat er gebeurd is. Maar
die vermoorde mensen zijn niet mijn
naasten. Ik bereik er niets mee als ik
wegga. Voor mezelf niet, maar ook
niet voor anderen. Ik zie niet in
waarom ik nu op een minder sportie
ve manier strijd zou leveren dan
anders'.
De beide vertegenwoordigsters op de
1500 meter dames, Bernie Boxem en
Ilja Keizer zullen hun Olympisch op
treden zeer waarschijnlijk vervolgen.
De atletiekcoaches hebben inmiddels
laten weten alleen de noodzakelijke
begeleiding te zullen onderhouden.
Kees Koppelaar: 'Het hoeft voor mijn
niet meer. Als er Nederlanders gaan
lopen, zal ik daarbij zijn. Daarna ga
dk direct weer uit het stadion weg".
Frits Kessel, lid van het medisch
team en arts van de KNVB, heeft al
eerder bezwaren tegen de Olympische
Spelen aangetekend. De drama's die
zich deze week in München hebben
afgespeeld, versterken Kessel alleen
nog maar in zijn veroordeling. 'Twee
doden waren voor mij al genoeg. Ik
zou op dit moment graag weggaan.
Dit is in ieder geval opnieuw een
gegronde reden om me af te vragen
of ik ooit nog eens naar de Spelen
moet gaan'.
GERRIT DEN AMBTMAN
dei
ook
.0
oed
U
dol
MÜNCHEN Het Olympische
Feest is gistermiddag met een ver
traging van 24 uur en zij liet wat
rommelig door de bommelding
weer gewoon verder gegaan. Op or
der van de oude man Avery Brunda
ge persoonlijk, die pas later het IOC
achter zijn standpunt kreeg. Met de
beslissing van Brundage zijn de top
sporters het in München over het
algemeen wel eens, ook al is hun
niet naar hun mening (en die van
hun begeleiders) gevraagd. Het
meest voorkomende antwoord: 'Wij
zijn voor de sport naar München
gekomen. Het is triest wat er is
gebeurd, maar het zou onjuist zijn
om voor terreur-acties al dan
n'et tegen de Spelen zelf gericht
te bezwijken. We hebben jaren voor
deze wedstrijd getraind. WIJ willen
niets met politiek te maken hebben'.
Over solidariteit werd daarbij niet
eens gedacht.
Oe Amerikaan .Mark Spita die als
veiligheidsmaatregel kort na dc aan
slag op de Israëlische deelnemers uit
München gevlucht is, zei op een
persconferentie op het Londense
vliegveld vlak voor hij naar de VS
terug zou vliegen, dat de veilig
heidsmaatregelen in het Olympische
dorp voldoende waren. Spitz: 'Ten
aanzien van het in- en uitgaan van
mensen in het dorp waren de maat
regelen veel beter dan in Mexico.'
De zevenvoudige Olympische kampi
oen vond de moord op de Israëlische
sportmensen bijzonder tragisch,
maar het stopzetten van de Spelen
zou volgens hem in de gegeven situ
atie geen enkel resultaat hebben.
Ook de Russische ploeg heeft In een
verklaring de terroristische acties
veroordeeld. Dc afvaardiging be
treurde 'de droevige en tragische
gebeurtenissen die op 5 september
in het Olympische dorp plaatsvon
den' ten zeerste. Over een eventuele
terugtrekking van de Russische
ploeg wordt met geen woord gerept.
De Egyptische ploeg daarentegen is
gisteren al uit München vertrokgen.
Volgens Arabische kringen zijn de
Egyptische sportlieden uit voorzorg
vertrokken omdat men repressailles
vreesde. Dit is misschien ook wel de
reden, waarom de meeste Arabische
delegaties niet op de rouwplechtig-
heid zijn verschenen.. Leden van de
Israëlische ploeg, die wel de plechtig
heid hebben bijgewoond, zijn door
snel opzij te springen, op het nip
pertje aan een plotseling achteruit
rijdende bus ontsnapt. De zwaar ge
teisterde Israëlische delegatie die
gisteravond nog in het Olympisch
dorp gebleven is. zal vanmorgen uit
Miinchen naar Israël terugkeren. Zij
willen in ieder geval voor de eerste
Rosj Hasjanan dienst vrijdagavond
thuis zijn. De voorgenomen Joodse
diensten in het dorp zullen ondanks
de afwezigheid van de Israëliërs nor
maal doorgaan voor de andere Jood
se deelnemers aan de Spelen.
President Ferdinand Marcos van dc
Filippijnen was zo verontwaardigd
over de bloeddorstige moord, dat hij
dc zevenzeventig ledeq tellende
ploeg heeft gelast onmiddellijk te
rug te keren. In een korte ver
klaring zei de Filippijnse presi
dent: 'Wij veroordelen dit geweld
ten zeerste en om uitdrukking te
geven aan onze diepe verontwaardi
ging heb ik besloten de Filippijnse
afvaardiging naar huis te roepen.'
Niet alleen in het Olympisch stadi
on. maar ook in het zeilcentrum in
Kiel is een rouwplechtigheid gehou
den, die ondermeer werd bijge
woond door de Britse premier Ileath.
de minister-president van Sleeswijk-
Holstein, dr. Gerahrd Stoltenberg cii
de president van de Internationale
Zeilfederatie. dr. Beppe Groee.
Stoltenberg zei in een toespraak
'Laat deze verschrikkelijke gebeurte
nis een appel aan ons allen zijn, uit
welk land wij ook komen- om de
goede verstandhouding tussen de
volkeren nog ernstiger op te vatten,
om nog beslister neen te zeggen
tegen terreur en geweld en ons daar
nog krastiger tegen te weren.'
Men heeft over hzt algemeen het
nieuws van de verschrikkelijke
slachting in Kiel pas gistermorgen
gehoord. Na de optimistische berich
ten van rond middernacht was bijna
iedereen gerust gaan slapen. Het
zeilprogramma zal vandaag worden
voortgezet.
In het Olympische dorp waar het
gewoonlijk vrolijk en druk toegaat,
was het muisstil tijdens de rouw
plechtigheid. De atleten en officials,
die niet naar het stadion waren
gegaan, getuigden van hun deelne
ming door de plechtigheid via lele-
visielocstellen te volgen. In de spe
ciale televisiekamers die lot de nol
toe gevuld waren, kon men een
speld heren tallen. Groepjes aileten
en officials discussteerden over de
vraag of de Spelen al dan niet door
moesten gaan. Arthur Gold, de ma
nager van het Britse team zei: 'Door
de moord op de Israëliërs hebben de
Arabieren de geest van de Olympi
sche Spelen eveneens gedood.' Voor
een afgelasting van de Spelen was
hij echter niet, omdat dat 'het bui
gen voor terroristisch geweld' zou
betekenen. De coach van de Ameri
kaanse dameszwemploeg. John Bo-
gert vertelde, dat de zwemploeg, die
dinsdag op excursie was geweest,
pas de volgende dag precies verno
men had, wat er tijdens hun afwe
zigheid was gebeurd. 'Het is een
tragedie', het heeft een schaduw ge
worpen over al het goede wat er
to-h nog hi 1 deze Spel#>-> geWees
aldus de Amerikaan, die ook al «let
001 van h'" tiseli
l-oslijn' was.
De men-ngeh ionen nogal it'teen.
maar over hef algemeen zijn de
deelnemers, de coaches en officials
er oorstander van verder 'normaal'
ilen om op deze wijze te
lal de verbroedering en
geest' met geen enkel
