Vervelend rumoer
in hervormde kerk
Waar het 'Om
de kerk' om gaat
Trouw
Kwartet
Jongen onder trein
personalia
Beroepings-
werk
zijn afschuw uit
Ds. P. van Til ridder
Oranje-Nassau
Boekenetalage
Dr. W. Aalders voor
Protestants Nederland
TROUW/KWARTET WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1972
KERK/BINNENLAND
fROl
T2A"
door A. J. Klei
Het is de laatste tijd vervelend rumoerig in de hervormde^ kerk. Er liepen en lopen allerlei affaires
(in de rubriek Uit de kerkbladen heeft men gisteren de opsomming Aan ds. K. Abelsma kunnen
lezen) en nu is dus de benoeming van dr. A. H. van den Heuvel tot secretaris-generaal in het geding,
al beweren velen dat het hun niet om hem gaat, maar dat is juist het vervelende.
De zitting van de hervormde synode,
waarin dr. Van den Heuvel benoemd
werd, was besloten. Uiteraard, men
spreekt niet in het openbaar over
personen. De voordracht of aanbeve
ling (maar deze subtiele onderschei
ding werd pas later gemeengoed) was
eveneens geheim. Echter, een publiek
geheim. Zo kon het gebeuren dat vóór
de betrokken synodezitting de hoofd
besturen van confessionele vereniging
en gereformeerde bond met hun be
zwaren tegen de persoon van dr. Van
den Heuvel kwamen in een gemeen
schappelijke brief aan de synode. Het
ging de confessionelen en de bonders
om het belijden van dr. Van den
Heuvel en om zijn kennis van de
'gewone' gemeente, die te gering zou
zijn.
Aan de vooravond van de synodever
gadering van 19 juni verklaarde mij
een kenner van synodale harten, dat
hij een benoeming nog niet zag zit
ten: er zullen wel, zei hij, bezwaren
tegen de procedure komen, omdat er
maar één kandidaat is en het zou best
kunnen zijn, dat met de bespreking
daarvan de hele avond heengaat; met
andere woorden, het is niet onmoge
lijk dat het november wordt voordat
de betrokkene kan worden benoemd.
Ook dergelijke kenners kunnen zich
vergissen: met 28 tegen 20 stemmen
werd dr. Van den Heuvel benoemd.
Niet tot vreugde van de confessione-
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname la deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BI)
pubilkaile wordt met de naam van dc
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 85». Amsterdam.
Regeerakkoord (2)
Drs. J. H. Reinders voert in zijn
ingezonden stuk (31 aug.) een plei
dooi voor (om zijn eigen woorden te
gebruikenhet verkopen van de
A.R.P. aan de V.V.D.
Naar aanleiding daarvan enkele op
merkingen:
1. De volgens de heer R. 'aarzelende
Aantjes' heeft in het Kamerdebat op
uitstekende en talentvolle wijze het
A.R. standpunt vertolkt.
2. Krachtens program en oorsprong
(als partij der 'kleine luyden') ligt
een samenwerking van de A.R.P. met
de P.v.d.A. meer voor de hand dan
een verkoop aan een rijkeluispartij
als de V.V.D.
3. Na de rampzalige nacht van
Schmelzer heeft de A.R.P., die tegen
de beruchte motie gestemd had, twee
zetels gewonnen, terwijl Schmelzers
partij zeven zetels verloor en de
C.H.U. ook verlies leed.
4. Het christelijk-liberale kabinet-De
Jong zal de parlementaire geschiede
nis ingaan als het inflatie-kabinet.
5. Om ons land regeerbaar te maken
is een regeerakkoord tussen de confes
sionele partijen en de P.v.d.A. een
onafwendbare noodzakelijkheid.
Rotterdam
Utrecht
Er is bij de diverse vergaderingen
van de Wereldraad van kerken heel
'wat geld op tafel' gekomen. Zowel
protestantse als r.-k. kerken hebben
voor miljoenen (miljarden in het za
kenleven geïnvesteerd. In de keuze
van aandelen niet kieskeurig, blijkt
veel geïnvesteerd in de oorlogsindus
trie. Als men de kerken ziet als
instituut lijkt het toelaatbaar. Maar
om zich dan nog een christelijk tintje
op te plakken is ontoelaatbaar. Niet
het Woord van God was richtsnoer.
Niet de Heilige Geest de Leidsman.
Blijkens een uitspraak vari Carson
Blake liet hij zich leiden door Wille-
brands, die hij een wijs en goed man
noemde. Het niveau waarop zich alles
beweegt is niet christelijk, hoe mooi
men het ook keert of wendt. De
woorden van Jezus tegen hen, die de
tempel ontheiligden met hun zaakjes
en het uitdrijven van de handelaren,
is ook voor vandaag nog richtsnoer.
(Math. 21:12-13). Evenmin hoeft men
het te zoeken in grote getallen. Het
lichaam, de gemeente van Jezus
Christus is geen gemeenschap, waar
van men de neuzen kan tellen. Haar
Bouwmeester is de Here en Hij alleen
weet, hoe groot Zijn gemeente is.
Voor de ware gelovigen is de ontwik
keling als bovengenoemd één van de
tekenen der tijden, die voorafgaan
aan de wederkomst van onze Heer en
Heiland Jezus Christus. Maak u ge
reed. Maranatha. Jezus kom spoedig!
Bussum
mevr. J. M. Elllot-ten Have
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Dagalijk* baituuu B. Bol. Dan
Hoogi di. 6. Bl au nu uk, Po'ai»-
wolde, mr. G. C. »on Dom,
Nootdorp. W. A. Fibba, Roiiai-
doin; J. Lomai, Ulrachl; drs. 1.
W. da Pou», Dan Hoog; J. Smol-
lanbroak, Wossanooi.
Ovcriga ladan »on hal olganean
bas tuurt K. Abmo. Amslardom;
H. A. da Boai. IJmu'dan: tb,
Biouwar, Asian, mr. dr. i. Don
nar, Dan Hoog; J. *on Eibatgan,
Schoenbergen. mi. K. «on
Mouten, Wogeningen, ds. O.
Hylkemo, B-iiho»an; Joc. Mu>i»en.
DetH; mevrouw M. C. E. Kloostei-
mon-Fortgens, Voorschoten; ma-
vrouw i. G. Krooyeveid-Wouters,
tieeihugowooid prol. dr. G. N.
lommens. Noorden; ds. F. H.
Londsmon, Den Hoog. H. da
Mooi|, Ri|niburg; prol. dr. G. C.
von Nillnk, Amsterdom; H. Otte-
vongei. Buitenpost; mr. dt. J.
Oringo, luntaran; dr. A. Veermon.
Ri|S*i|k IZ-H). M. H. Wemn.ers,
Dan Hoog, drs. R. Zt|ltiro, Oouer-
lorid |Zld|.
Uitgaven van
N.V. De Chnstelijke Pers
Directie
Ing. O. Poslma, F. Dieme»
Hoofdiedoche:
J. de Betg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers N 2
Voorburgwal ?/6 - ?8l>,
Amsterdam. Postbus 85V
leleioon 020 22 03 8j
Hoitgno 26 "22 24 Bonk
Ned Mnld Bunk (rek nr
6VV3 60 /ó8l Gem y> o
X 5U0.
Collegegeld
De collegegeldverhoging ex-minister
De Brauw van DS'70 beoogt een inko
mensoverdracht tot stand te brengen
ten gunste van de laagst betaalden.
Verdienen de ouders minder dari on
geveer 27.000,- dan krijgt de student
ter compensatie een volledige of ge
deeltelijke beurs (schenking 70 pet,
30 pet voorschot). Zo worden alleen
de kapitaalkrachtigen, zoals directiele
den, commissarissen, academici, ka
merleden, en vakbondsleiders gedu
peerd. Studenten eisen dan 100 pet
van hun opleidingskosten door belas
tingbetalers (o.a. werkende jongeren)
wordt bekostigd. Eerst mag dus de
belastingbetaler door hoge BTW-tarie-
ven de opleidingskosten voor specia
listen, tandartsen, notarissen e.a. op
brengen, om later nog eens de veel te
hoge rekening in ontvangst te nemen.
Waarom zouden ouders, die daartoe
financieel in staat zijn, niet een deel
tje der opleidingskosten voor hun re
kening nemen om hun kinderen een
bevoorrechte positie in de maatschap
pij te bezorgen? Waarom horen we
niets van de organisaties vóór werken
de jongeren? Aanbevolen lectuur: rap
port van de dr. Wiardi Beekman
Stichting uit 1967: 'Belasten met ma
te'.
Leidschendam J. C. Kortekaas
Regge en Dinkel
Het bericht in Tr/Kw (1 sept.) waar
in staat dat het waterschap 'Regge en
Dinkel' binnenkort heeft afgerekend
met de watervervuiling is niet geheel
juist Een van de grote watervervui
lers in Twente is nl. het waterschap
zelf. De zuivering van het water is
een vrij recente taak van het water
schap; voordien zag het zich hoofdza
kelijk belast met de zorg voor een
goede afwatering in zijn gebied, het
geen hij o.a. bereikte door een zorg
vuldig toezicht op het maaien en
schoonmaken van slootkanten en
slootbodem, hetwelk enkele malen per
jaar door de betreffende boeren moest
worden gedaan. De laatste jaren
neemt het waterschap echter in steeds
toenemende mate deze onderhouds
plicht van de boeren over, waarbij
hij in ruime mate gebruik maakt van
herbiciden.
Het gevolg hiervan is, dat de voor
heen zeer interessante slootflora in
middels sterk is verarmd, terwijl er
zich tevens in de sloten geen enkele
levende kikker of vis meer bevindt.
Op zijn beurt heeft dit weer invloed
op de stand van de vogels, omdat hun
voedselvoorraad zo sterk vermindert.
Het vuilwaterprobleem is dus zeker
nog niet bijna opgelost, zoals vermeld,
tenzij men water, waarin plant noch
dier kan leven zuiver wii noemen.
Amstelveen G. Hesselink
Spreuk
len en bonders, maar dat hoefde nie
mand te verbazen. Maar langzamer
hand kwamen er meer bezwaren naar
voren. O nee, niet tegen dominee Van
den Heuvel als persoon, begrijp me
goed, maar tegen de gevolgde proce
dure; of tegen het feit dat zo'n man
daar ongeveer voor het leven zit; of
met het oog op de gereformeerden die
misschien van slag raken als ze Van
den Heuvel zien, je weet maar nooit.
Het komt me voor dat déze soort
bezwaren, zo niet in alle gevallen dan
toch in de meeste, doodgewoon bete
kenen: wij wiillen Van den Heuvel
niet. Dan is ons liever de openheid
van bonders en confessionelen, die
gewoon hardop zeggen: wij moeten
die man niet. Ze zeiden dat vó6r de
19e juni, en nog zeer onlangs schreef
ds. A. Vroegindewey in het (hervorm
de) Gereformeerd Weekblad, dat hij
het een ramp voor de hervormde kerk
zou vinden als dr. Van den Heuvel
werkelijk de belangrijke post van het
secretariaat-generaal zou bekleden.
Niet vanwege procedures of schrik
achtige gereformeerden, maar omdat
men iemand wenst 'die zich verbon
den weet met de belijdende kerk
overeenkomstig de Heilige Schrift en
haar gereformeerde belijdenis'.
Men kan van mening zijn, dat ds.
Vroegindeweij en zijn medestanders
verkeerd tegen Van den Heuvel aan
kijken, zij maken althans van hun
kijk op de man geen geheim. Op dit
punt heb ik moeite met allerlei men
sen die nu in het publiek verklaren
dat zij in hun maag zitten met aller
lei strukturen, terwijl zij vóór de 19e
juni nooit een mond opendeden over
wat hen niet zinde in al dan niet
kerkordelijke strukturen, laat staan
over procedurekwesties.
Goed, Van den Heuvel is op een
verkeerde manier benoemd, de gene
rale commissie voor de behandeling
van bezwaren en geschillen heeft het
zelf gezegd. Méér: wie kaart de behan
deling van zo'n procedurefout aan?
Toch zeker diegenen die Van den
Heuvel liever niet als opvolger van
ds. F. H. Landsman zien. Want anders
zou men toch dankbaar vastgesteld
hebben dat óndanks zo'n fout men
toch de rechte man op de rechte
plaats kreeg, en had men misschien
gepraat over Leiding-met-een-hoofdlet
ter (ik maak geen grapjes).
Daarom mishaagt het me, als mensen
die blij zijn met de nietigverklaring
van de synodale benoeming, nu min
of meer nadrukkelijk te kennen ge
ven, dat het ze niet om Van den
Heuvel gaat, maar om die strukturen
en zo. Daarom doet het vreemd aan
dat dr. A. Th. van Leeuwen en ds. A.
A. Spijkerboer opeens met de gerefor
meerde bonder prof. dr. H. Jonker en.
de confessionele mevrouw mr. J. A.
van Ruler-Hamelink samen een brief
schrijven: stel de zaak uit. Uitstel kan
afstel betekenen. Van prof. Jonker en
mevrouw Van Ruler kan men, gezien
de brief van hun modaliteitsvereni
gingen, weten dat afstel hen bijzonder
welkom zal zijn. Waarom nu opeens
zo'n verhaal over synodale strukturen,
die bekeken moeten worden?
Dr. J. van der Werf, hervormd predikant te Utrecht, schrijft ons:
In aansluiting op de berichtgeving inzake de vorming van een 'werk-
gewijs formuleren waarom het ons in de werkgroep 'Om de kerk'
groep tegen de bureaucratie in de Ned. Herv. Kerk'. Wil ik punts-
gaat.
Dr. A. H. van den Heuvel
Moeten ze niet bekeken worden? O ja,
dat zal wel. Maar ik dacht dat iedere
volwassen hervormde heeft leren re
kenen. Welnu, ieder die zo enorm
gegrepen wordt door strukturen, kon
sinds jaar en dag uitrekenen wanneer
een nieuwe secretaris-generaal be
noemd zou moeten worden: je kijkt in
Van Alphen's kerkelijk handboek om
te zien in welk jaar ds. Landsman
geboren is, je trekt dat af van 1972 en
je hebt zijn leeftijd; die kon je dan
weer aftrekken van 65 en je wist gans
genau wanneer de zaak van een nieu
we man aan de orde zou moeten
komen.
Maar voorzover ik weet heeft géén
der huidige brievenschrijvers in de
afgelopen jaren ons ook opgepord en
gezegd: denk eraan, we moeten die
strukturen aanpakken. Pas nu pakken
ze wat aan, en in feite pakken ze ds.
Van den Heuvel aan. Als je dat nodig
vindt, best, maar zèg het dan ook. En
als je niets tegen Van den Heuvel
hebt, doet het zacht gezegd vreemd
aan als je nu pas met die andere
bezwaren komt aandragen.
Ja maar. die benoeming tot aan zijn
emeritaat? Ik dacht dat elke synode
kon besluiten, daar vier jaar van te
maken om dan de zaak nog eens te
bekijken. Ik vraag me ook af waarom
de mensen van 'Om de kerk' over
welke actie dr. J. van der Werf op
deze pagina wat meer vertelt) uitgere
kend nü met hun bedrijvigheden, te
gen Haagse bureaucratie voor de dag
komen.
Voor wat rumoer in de kerk hoeven
we niet benauwd te zijn. Maar het is
wel vervelend, als er een rookgordijn
gelegd wordt over wat de eigenlijke
oorzaak van dat rumoer is. 't Is
eigenlijk ook een beetje schijnheilig
1. Er heeft zich in de Ned. Herv.
Kerk na de tweede wereldoorlog een
beweging voorgedaan onder de naam
'gemeente-opbouw', waardoor velen de
hoop zagen herleven dat deze kerk
weer als een waarachtige kerk zou
gaan functioneren. Deze beweging
heeft geweldig veel op gang gebracht
en o.a. er toe geleid dat de Ned.
Herv. Kerk haar reglementenbundel
in de kast kon zetten om er een
kerkorde voor in de plaats te krijgen.
Het moet in die jaren al gebeurd zijn
dat Karl Barth, de grote Zwitserse
theoloog, aarzelend gevraagd heeft of
dit grote bouwwerk dat de kerkorde
is, wel zo'n erg noodzakelijk bouw
werk genoemd zou kunnen worden.
De vreugde over de nieuwe kerkorde
werd daardoor overigens niet getem
perd. Uiteindelijk was Barth een beet
je laag-kerkelijk en onze situatie kon
hij niet exact beoordelen. In de loop
der jaren bleek echter dat de vaart in
de beweging wat verloren ging. De
verwachtingen waren hoog gespannen
geweest, maar men zag in de werke
lijkheid de dingen anders gaan. En de
kerkorde werd wel dikker en dikker,
maar of het beoogde effect behaald
werd, was een zaak waaraan velen
twijfelden. Geen mens kan ontkennen
dat plaatselijk op het niveau van de
gewone gemeente èn landelijk op het
niveau van de Synode woorden gezegd
zijn en daden gesteld, die volop de
moeite waard waren. Daar is geen
twijfel aan. Maar evenzeer staat vast
dat er een kloof groeide tussen die
plaatselijke gemeente en het synodale
apparaat in Den Haag. Men kan geen
schuldigen aanwijzen die deze kloof
hebben veroorzaakt. De institutaire
kant van de kerk, de opbouw van
raden en commissies, het toenemen
van vrijgestelden in het synodale ap
paraat maken zo'n ontwikkeling haast
onontkoombaar. De ontwikkelingen
rondom het werelddiaconaat en de
herstructurering van het secretariaat-
generaal zijn in dit verband duidelij
ke symptomen van een bureaucrati
sche ontwikkeling. Alleen maar
symptomen. Het gaat de werkgroep
niet om deze zaken als hoofdthemata.
Ze illustreren echter wel duidelijk,
waar we terecht gekomen zijn. In een
systeem, dat op deze manier een kerk
van bureaux oplevert.
2. De werkgroep 'Om de kerk' stelt
zich ten doel twee dingen na te
streven. Allereerst een weer op gang
brengen van de gemeente-opbouw-be-
weging op het plaatselijk vlak. Want
daar alleen klopt het hart van de
kerk. En daar moeten we gaan ont
dekken wat de brandpunten zijn voor
het gemeenteleven: de gemeenschap,
de navolging van Christus, de identi
teit van zeggen en doen, het concreet
steeds maar weer proberen een stand- van i 111 PI 5!nrPPKT
punt te bepalen in de moderne sa- V dI1 1 "AUl byitJettt
menlevmg, waar techniek en econo
mie, wetenschap en politiek de alles
beheersende machten zijn. Wie dit
doel met alle kracht wil nastreven,
moet tegelijkertijd de vraag stellen in
hoeverre de kerk zelf geen slachtoffer
dreigt te worden van bepaalde ken
merken van onze tijd. Concreet: een
overvolle synode-agenda, waarbij aller
lei stukken aan de orde komen, die
door de functionarissen en deskundi
gen zijn voorbereid, dwingt de ambts
dragers er haast toe regelmatig zon-
Onderscheidlng Prof. dr. ir. J. M.
J. Kooij, hoogleraar in de raket-tech
niek aan de Koninklijke Militaire
Academie in Breda, is benoemd tot
ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw. Prof. Kooij, die sinds 1966 aan
de KMA doceert, is een van de pio
niers op het gebied van de raket- en
ruimtevaarttechniek in Nederland.
Sinds 1961 heeft hij ook een leerop
dracht in de rakettechniek aan de
technische hogeschool in Delft. Prof.
Kooij is sinds de oprichting in 1952
voorzitter van de Nederlandse Vereni
ging voor Ruimtevaart
(ADVERTENTIE)
In het artikel Erasmus liga vertaalt
de heer H. Goudriaan (31 aug.) de
spreuk van Erasmus: 'concedo nulli'
als 'ik strijd met niemand mee. ik
blijf onder alle omstandigheden mij
zelf'. Mijns inziens is een juistere
vertaling: 'Ik wijk voor niemand, ik
ga voor niemand uit de weg, ik ruim
voor niemand het veld'. Met alle res
pect voor 's mans humanisme mag
men toch wel de vraag stellen, of hij
zich wel genoeg aan zijn eigen lijf
spreuk gehouden heeft.
Baarn
VV. J. Manger
IJLST De elfjarige Hendrik de
Jong is om het leven gekomen toen
hij met zijn fiets tegen de trein
Sneek-Staveren reed. Het ongeluk ge
beurde op een met automatische knip
perlichten beveiligde overweg in IJlst.
De jongen zou achterom gekeken heb
ben toen hij de overweg overstak.
der meer aan te nemen dat de des
kundigen wel de juiste visie zullen
ontwikkelen. De ambtelijke vergade
ring wordt op deze wijze uitgehold.
Daarbij komt dat de realiteit van de
gemeente pas echt zichtbaar wordt op
het plaatselijk vlak. Daar worden de
zaken beslist en moeten ze beslist
worden. De brochure van de werk
groep 'Om de kerk' doet dan ook een
appèl op het gemeentelid om eigen
verantwoordelijkheid waar te maken.
Terwijl tegelijkertijd de suggestie ge
daan wordt in hoeverre we er wijs
aan doen om de synodale arijeid terug
te schroeven en voorlopig op een laag
pitje te laten 'voortsudderen'.
2. De werkgroep heeft geen gedetail
leerde voorstelling van de weg die
moet worden afgelegd. Uit uw be
richtgeving zou kunnen worden opge
maakt dat wij zouden bedoelen dat
niemand meer geld aan Den Haag
moet afdragen. Zo ligt het echter
niet Wat wij willen, is dat de ge
meenteleden en de kerkeraden over
deze dingen gaan spreken. En wij
moeten dat doen, omdat we b.v. in
ons financiële meedoen met de synode
ons medeverantwoordelijk maken. Het
is ónze synode. Het is ónze Kerk. Wij
zijn allemaal verantwoordelijk. En
wat een Synode op zijn minst ver
wachten mag is het feit dat er mee
gedacht wordt. Daarom spreekt de
brochure van 'niet klakkeloos en
woordeloos bijdragen overmaken'.
Maar de eerst aangewezen weg is
overleg. Ieder gemeentelid wordt op
geroepen uiting te geven aan zijn
medeverantwoordel ijkheid.
TERREUR |ru
Gisteren kon ik niet vermoeden r..
ik zo spoedig reeds opnieuw iets
moeten schrijven over Milnchen. [éka
tussen hebt u het kunnen lezen, iuizi
er gebeurd is. De inmiddels heMeni
bekende en beruchte terreur van
Arabieren heeft zich nu ook ui a
breid tot wat door Duitse woordv |Un
ders een vrolijk feest werd genoe gng
Op dit moment is het nog niet glfs
kend wat de uitkomst is geweest v
het aflopen van de termijn van
ultimatum door de terroristen gest
Opnieuw worden mensen voor besjle h
singen gesteld die in feite van bov»
menselijke aard zijn. Wat moet b« -anlt
ten worden? Wat moet het antwo e fi
zijn op deze, door allen die nog m en
iets om humaniteit misschien eeff
ik beter zeggen: om God en 'ak'
gebod geven, te veroordelen, w uizil
van strijden. Onze gedachten gaan aat
naar de nabestaanden van de slaci !rs-
fers, naar hen die op dit momenl ïcre
een bijna ondragelijke spanning e^er
ven. Dat kunnen wij, meeleven, m
hoe moet het verder met onze wei tIC'1
wanneer dit hand over hand to<
mende afpersen doorgaat? Men cljj6
hier de toevlucht nemen tot de t prhl
sche regels van een oorlogvoer en
maar wordt het niet steeds duidi e
ker dat ethiek en oorlog op gesj ict'
nen voet moeten staan? Er besi ee"
geen twijfel over of dit stuk ten
valt onder de categorie 'oorlogsmli e
den'. Maar naderen wij met dit so Pze
ontwikkelingen niet heel snel de lge.n
waarop wij iedere oorlog tot
misdaad moeten verklaren? Ik he Ee,r
ner mij een woord van ds. De Gr e
waarbij hij uitsprak dat er een
kan komen dat iedere ooi E
veroordeeld dient te worden. In 1 nigi
preek uit 1935 zei hij dit: 'Het gel en 1
alleen kan ons telkens weer d< 001e
opstaan, en ons die geweldige last it
haat van ons doen werpen. Het bi
loof, dat leeft bij de verzoening d aar
zijn bloed, en bij de demping van inoi
kuilen in het leven door Hem. And o<
liggen we allen in de loopgraaf, hui
het oog is op de korrel, opdat we ti rek
maar dodelijk treffen, met woon rrhi
en met werken!' 0Or
e I
Van een verslaggever
DEN HAAG Kamervoorzitter Van
Thiel heeft gisteren aam het begin
van de vergadering van de Tweede
Kamer zijn afschuw uitgesproken over
de terreurdaden tegen de Israëlische
deelnemers aan de Olympische Spe
len. Namens de Kamer zond voorzit
ter Van Thiel een telegram aan het
Knesset, het Israëlische parlement,
waarin deelneming wordt uitgespro
ken.
In een telegram aan de minister
president doen de joodse kerkgenoot
schappen in Nederland 'diep geschokt
door het onmenselijk gebeuren in
Miinchen' een dringend beroep op de
regering, de Nederlandse deelnemers
aan de Olympische Spelen onmiddel
lijk terug te roepen.
MIDDELBURG Het gereformeerd
synodelid ds. P. van Til is ter gele
genheid van zijn emeritaat benoemd
tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau. Ds. Van Til is 25 augustus 65
jaar geworden. Hij blijft lid van de
huidige synode, die in november
wordt gesloten.
Betoging christenen
KARACHI In Rawalpindi zijn vol
gens een bericht van het Britse blad
The Guardian twéé christenen om het
leven gekomen en zestig gewond, toen
daar op 31 augustus de politie het
vuur opende op een betoging tegen de
overname van alle onderwijsinstellin
gen door de staat. Een menigte van
zevenhonderd christenen marcheerde
naar het paleis van president Bhoetto,
maar de politie probeerde haar te
bewegen zich te wenden tot de minis
ter-president van de Punjaab. Volgens
officiële communiqués zouden de ge
weldplegingen zijn begonnen nadat de
christenen niet op dit politie-verzoek
ingingen en stenen waren gaan wer
pen, waarbij 27 politiemannen en een
hoge bestuursambtenaar werden ge
wond. Sommigen van de betogers zou
den zelfs het vuur geopend hebben en
een toeschouwer hebben gedood en
twee gewond. De christenen zouden
zich vervolgens achter een muur ver
schanst hebben tegenover de politie,
die achtereenvolgens met gummistok
ken, traangas en met geweervuur ge
tracht had hen te verspreiden. Er zijn
tenminste elf demonstranten gearres
teerd.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te Brouwershaven: (to«
P. Magré, zendingspred. met verfcu,
(voorh. Kameroen) te Oegstgeest;
Lunteren: H. Jongerden te Veen p
daal; te Leusden: E. J. N. Kronenbi
te Middelburg; te Zeist: A. Gooyer
Delft; te Hagestein: W. van Herp g
woonachtig te Utrecht
Bedankt voor Goedereede en voor 1
selmuiden: J. C. Stelwagen te Del
voor Honselersdijk: W. C. Klumper
Berkel-Rodenrijs; voor Nieuwe-Ton
(toez.) A. J. Wijnmaalen te Maarte
dijk.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te Heerde-Wapenveld: kal
L. W. de Graaff te Giessendam-H
dinxveld.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Lisse: J. v. Vliet
Aagtekerke; voor St. Anna'.and
voor Zwolle: C. v.d. Poel te Yersekt
De comboys en hun wereld, dol
Heinz J. Slammel. Uitgave Westfrij
land. Hoorn, 351 blz. 19,90.
De aan romantiek en avontuur
historie van de cobwboys in het
de Westen is onderwerp van dit ft
werk, dat het midden houdt ti
een vermoeiende kroniek van gel
tenissen, anecdotes en citaten, en
gedegen studie over ontstaan,
iceling en sociologische achtei
van het verschijnsel cowboy. Si
zegt op vele plaatsen, de mythe
willen ontmaskeren die de
kaanse Western-industrie zo sut
heeft opgebouwd en uitgebuit,
toch ontkomt hij niet aan een
ongebreidelde verheerlijking van
onbedorven, niet door 'burgerl
normen gehinderde, mannelijke,
re en toch weer zo hoffelijke en
hartige natuurkinderen en revolt
helden. 'Das waren noch Mèl
luidt de oorspronkelijke Duitse til
en dat zegl wel wat. Maar
staat natuurlijk onnoemelijk ved
formatie in dit boek, en St;
weet er in elk geval wel zoveel
dat hij hier en daar een waardt
analyse geeft van een bewogen
unieke periode, met tal van vei
selen, die de gemiddelde Rawl
kijker minder bekend zijn (zoals
vergeten bestaan van de neger-cowt*
bijvoorbeeld). Maar je moet er
naar zoeken, want je strandt zelfs
geduldig lezer in een baaierd
feiten en cijfers. De tientallen fob
vormen een fraaie document» da
apart |i(
W.T!
DELFT Dr. W. Aalders, lector
de r.k. universiteit te Nijmegt
spreekt over 'Calvijn en het gerefff
meerd protestantisme' op de jaarlijlB
algemene vergadering van de ver»
ging Protestants Nederland, die vu
dag 22 september in de Pauluskert
Mauritsweg 20 te Rotterdam gehoudf
wordt. Aanvang half acht.
u
