Aantjes ziet niets
in herstel van
vij f partij enkabin et
Tweede Rijnbrug
bij Rhenen nodig
Bejaarde vrouw (82)
bedreigd en bestolen
TROUW/KWARTET WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1972
TP06/DLU
ZEELAND WORDT WEER EILANDENRIJK
Van onze correspondent
MIDDELBURG De Zeeuwen worden, wat betreft hun woonsituatie, weer hetzelfde wat hun voor
vaderen waren: eilandbewoners. Het is gelukkig niet zo dat ze weer gebruik moeten gaan maken van
veerpontjes om het vasteland te bereiken (dit ongerief wordt opgevangen door een groot aantal brug
gen) maar het feit blijft dat Zeeland weer tot eilandenrijk gemaakt wordt.
De ruim honderd jaar geleden inge
polderde Kreekrakdam waarmee Zuid-
Beveland aan het vasteland gegroeid
zit en de even zorgvuldig aangelegde
Slaakdam bij St. Philipsland, worden
zonder pardon doorgestoken omdat
daar in de toekomst het 37 kilometer
lange Schelde-Rijnkanaal doorkomt.
Deze verbinding van Antwerpen met
de Rijn loopt dwars door de slikken
van de Westerschelde door de Kreek
rakdam, via de Oosterschelde door de
dan gekanaliseerde Eendracht, vervol
gens door de weggebaggerde Slaakdam
om zo in het Volkerak uit te komen.
Wanneer dit alles over drie jaar vol
tooid is, kunnen de schepen die van
Antwerpen naar Rotterdam moeten
een route waarbij nu nog het kanaal
door Zuid-Beveland gepasseerd dient
te worden regelrecht langs de
Brabantse kust naar Rotterdam.
Het Schelde Rijn projekt is in samen
werking met België tot stand geko
men. België zal namelijk de vruchten
van het kanaal plukken en dientenge
volge worden de kosten ook groten
deels door dit land gedragen. Globaal
gezien betaalt Nederland tien procent
van alle kosten die aan de uitvoering
van het werk verbonden zijn. De
Staat der Nederlanden is dit ver
plicht.
Deze verplichting dateert nog uit 1839
toen België en Nederland gescheiden
werden en een scheidingsverdrag af
sloten. Tijdens de onderhandelingen
over dit verdrag wisten de Belgen
Nederland nog verschillende toezeg
gingen af te dwingen. Onder andere
werd bepaald dat de scheepvaart op
de Westerschelde vrij is en dat de
Nederlanders de plicht hebben de
scheepvaartweg tussen Antwerpen en
Rotterdam im tact te houden. Mochten
ze het tracée van deze vaarweg verleg
gen, dan diende men in ieder geval
een even veilig en gemakkelijk alter
natief aan te wijzen.
Bij het afsluiten van de Kreekrakdam
in 1867, toen men een spoorlijn van
Roosendaal naar Vlissingen aanlegde,
heeft men het kanaal door Zuid-Beve
land moeten graven. Dit voldoet ech
ter niet meer door de steeds toene
mende duwvaart, zodat men nu na
lange onderhandelingen een nieuw
tracée direkt langs de Brabantse wal
gaat aanleggen.
Kronkel
Bij het tot stand komen van de
plannen voor het Schelde-Rijn projekt
heeft men gesteld, dat onze zuiderbu
ren het vijf kilometer lange gedeelte
in België graven en Nederland het
tracée door Zeeland. Daar in de toe
komst de vaarweg veelal door duw-
kombinaties gebruikt gaat worden,
heeft men getracht zo min mogelijk
bochten in het kanaal te maken.
Vreemd genoeg ligt echter net over
de Belgische grens een voor dit ka
naal nogal buitensporige kronkel. De
ze bocht op Belgisch grondgebied
werd tot grote hilariteit van alle
Nederlanders plotseling noodzakelijk,
daar het stuk grond waar het kanaal
eigenlijk gepland was, plotseling aan
de chemische industrie BASF ver
kocht werd.
Wanneer het hele projekt gereed is,
is Zeeland verbonden met BrabanJ
door middel van acht bruggen, waar
onder één spoorbrug. Wanneer men
de vaarweg van noord naar zuid be
kijkt, ligt het eerste kunstwerk bij St.
Philipsland. Hier komt een brug in
de plaats van de strak doorgestoken
Slaakdam. De volgende oeververbin
ding ligt bij Oud Vossemeer over de
Eendracht terwijl bij Tholen een der
de bmg over de nieuwe vaarweg ligt.
Vervolgens is men op de Kreekrak
dam bezig met de bouw van maar
liefst vier overspanningen en bij Bath
is onlangs begonnen met de bouw van
de achtste brug.
Het grootste en duurste projekt is
echter de bouw van de Kreekrakslui-
zen. De kosten van het gehele projekt
bedragen 500 miljoen gulden. 40 pro
cent van dit enorme bedrag is nodig
voor de bouw van de Kreekraksluizen.
De sluizen zijn met name zo kostbaar,
omdat men in het komplex een inge
nieus systeem heeft ingebouwd dat
zoet van zout water weet te scheiden.
Dit is nodig omdat de Oosterschelde
na de afsluiting in 1978 moet verzoe
ten. Wanneer er schepen in de rich
ting Antwerpen-Rotterdam schutten,
zal er geen zout water in het toekom
stige Zeeuwse meer stromen en bij
het schutten van noord naar zuid
verliest men geen zoet water.
Het systeem is beslist geen overbodi
ge weelde wanneer men hoort dat één
kubieke meter water vijftien kilogram
zout bevat. Een simpel rekensommetje
leert dat in de twee kolken van 320
meter lengte en een breedte van 24
meter met een diepte van 10 meter
153.600 kubieke meter water zit. In
dat water zit dan 153.600x15 is 2,3
miljoen kilogram zout. Zou men dit
in goederenwagons van twintig ton
per stuk laden dan betekent dit dat
elke keer wanneer men twee kolken
zout water in het Zeeuwse meer laat
stromen er een trein van 115 wagons,
afgeladen met puur zout in het meer
geworpen zou worden. Met twintig
van zulke zout-ónjecties per dag zou
het Zeeuwse meer natuurlijk nooit
verzoeten, hoogstens zou het brak wa
ter worden.
Volgend jaar september worden de
ringdijken rond de sluizen weggebag-
gerd zodat de sluisdeuren (200.000 kg
per stuk) drijvend kunnen worden
aangevoerd. In het voorjaar van 1975
kunnen de schepe in de Kreekrak-
luizen schutten. Wanneer alles naar
wens verloopt zal het gehele Schelde-
Rijn projekt over drie jaar gereed
zijn. België heeft dan een goede
scheepvaartverbinding met Rotterdam,
en Nederland heeft er weer een gi
gantisch waterwerk bij. Een kunst
werk waar de Staat der Nederlanden
overigens weinig profijt van heeft,
behalve dan de brug bij Oud Vosse
meer. Wanneer deze brug gereed is, is
het eiland Tholen door twee bruggen
in piaats van één met het vasteland
verbonden
li- g
Éi
'-•/ - -
"V
1
c
FOTO LINKS BOVEN
De Kreekraksluizen gezien vanaf de noordzijde. De dubbele bodem, die het
mogelijk maakt zoet van zout water te scheiden, is duidelijk te zien. Tussen
de twee sluizen het in aanbouw zijnde bedicningsgebomv.
FOTO BOVEN
De brug bij Oudvossemeer over de Eendracht. Rechtsboven is nog een gedeelte
van Nieuwvossemeer te zien. Wanneer de brug gereed is heeft Tholen een
geweldig degelijke verbinding met de vaste wal, de afmetingen van het
eilandje in aanmerking genomen. De 16.000 Tholenare» kunnen straks kiezen
uit twee bruggen om Brabant te bereiken. De bruggen liggen circa tien kilo
meter uit elkaar.
FOTO LINKS ONDER
De Kreekrakbruggen. Links in liet beeld is men bezig aan de overspanning
voor de nieuwe rijksweg 58. In het midden de reeds in gebruik genomen spoor
brug. Aangezien er kosten noch moeite gespaard worden om een goede ver
binding met het vasteland te krijgen, krijgt de oude rijksweg 58 ook een brug
naar de Brabantse wal. De fundamenten voor deze brug zijn rechts op de foto
te zien.
ALKMAAR De AR-fractievoorzitter in de Tweede Kamer de heer
W. Aantjes heeft gisteravond op een verkiezingsbijeenkomst in Alk
maar van de drie christelijke partijen AR, CHU en KVP gezegd niet
te geloven in een zelfde regeringscombinatie als voor de kabinets
crisis. Hij antwoordde hiermee op de uitspraak van de VVD-er Hans
Wiegel, die vrijdagavond in Alkmaar de hoop op een nieuw vijf-par
tijen-kabinet had uitgesproken.
spanningen binnen dé linkse drie en
met name door het geschil van de
PvdA en D'66. Als alternatief voor do
politieke moeilijkheden zag hii oen
minderheidskabinet van de confessio
nelen, maar dit hangt uiteraard van
de verkiezingsuitslag af.
De heer Tilanus van de CHU sprak in
zijn betoog zijn teleurstelling uit over
het feit dat de confessionelen geen
overeenstemming over één partij heb
ben gevonden. Volgens de CHU-woord-
voerder zullen de drie na de verkie
zingen van 29 november rond de tafel
gaan zitten om te bekijken in hoever
re er gezamenlijk kan worden opgetre
den.
De heer Tilanus: 'In Alkmaar hebben
de drie een gezamenlijke lijst
en het is te wensen dat het landelijk
ook zal gebeuren'. Evenals de heer
Aantjes noemde de heer Tilanus de
polariserende houding van de linkse
combinatie verwerpelijk en hij was
blij dat deze partijen zelf op deze hou
ding terugkwamen. Woensdag zal in
Alkmaar de gemeenteraadsverkiezin
gen worden gehouden die toch ook
wel als een landelijke graadmeter kun
nen worden beschouwd.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM In 1980 zal er, volgens
onderzoekingen, behoefte zijn aan een
tweede brug over de Rijn bij Rhenen.
Ook zal dan een dubbelbaans autoweg
als omlegging om Kesteren nodig zijn.
Door de kom van Kesteren gaan nu al
12.000 voertuigen per etmaal. Hoewel
dit al een zeer moeilijke situatie is,
wordt verwacht dat het verkeer daar
in 1980 verdrievoudigd zal zijn. Om
deze reden achten Gedeputeerde Sta
ten van Gelderland de omlegging om
Kesteren met een dubbelbaans auto
weg noodzakelijk.
Om te voorkomen dat de bestaande
brug bij Rhenen een flessehals zou
worden, dient er tevens een tweede
brug te komen. Het provinciaal be
stuur stelt zich voor voorlopig de
omlegging om Kesteren enkelbaans te
maken maar deze omstreeks 1980 te
verdubbelen. Daar dit kostenbespa
rend zou werken, wil het al vast het
grondlichaam dubbelbaans laten uit
voeren.
In verband met deze plannen wordt
door GS woensdag 20 september in
het dorpshuis te Kesteren een openba
re voorlichtingsbijeenkomst gehouden.
Het plan ligt van 6 september tot 4
oktober ter inzage in de gemeentehui
zen van Kesteren. Echteld en Li-en
den.
Volgens de heer Aantjes hebben de
kiezers geen vertrouwen meer in een
dergelijke coalitie die op fundamen
teel verschil de loon- en prijspoli
tiek is gestrand. Tevens sprak de
AR-fractievoorzitter zijn. verwondering
uit over de scherpe aanval van de
VVD op de christelijke partijen.
De heer Aantjes: 'Tijdens de kabinets
crisis hebben ze onze kant gekozen,
maar vrijdagavond was de VVD mild
tegenover DS'70. Als de WD dezelfde
combinatie wil, waar is dan die kabi
netscrisis voor nodig geweest?' Naar
aanleiding van de opmerkelijke WD-
uitspraken vroeg de heer Aantjes zich
af: 'Waar staat de WD eigenlijk aan
de vooravond van het beslissende over
leg met bedrijfsleven over een sociaal
contract. Men moet toch duidelijk de
opstelling van de liberalen weten', al
dus de AR-voorman.
De heer Aantjes sprak opnieuw zijn
voorkeur uit voor een parlementair
meerderheidskabinet, maar stelde dat
de houding van de PvdA de kans daar
op niet groter maakt. De onzekerheid
van de socialisten komt volgens dc
heer Aantjes vooral door de interne
Van een verslaggever
OOSTERWOLDE De rijkspolitie
van Oosberwolde heeft de 31-jarige
Hagenaar C. N. B. en de 19-jarige L.
van der W. uit Oosterwolde aangehou
den verdacht van beroving onder be
dreiging met een broodmes van een
82-jarige alleenwonende vrouw in Ap
pelscha. De mannen, beiden werkloos,
namen 185 gulden mee.
In de nacht van zondag op maandag
om drie uur klopten twee mannen
aan bij de alleenwonende mejuffrouw
Joukje Blaauw en vroegen water voor
de auto. De bewoonster deed de deur
niet open, waarna de overvallers de
deur intrapten. Ze bedreigden de
vrouw met een broodmes dat op tafel
lag en daarop wees ze angstig gewor
den een tasje aan waarin 140 gulden
zat. Bij het doorzoeken van de woning
vond het tweetal nog 45 gulden.
De bejaarde vrouw logeert nu bij
haar zuster in Heerenveen omdat ze
niet meer alleen in haar woninkje
aan de rand van het bos terug durft
te komen.
