Olympische vredes-gedachte
bestaat al lang niet meer
Vrolijke Spelen in de greep van de angst
999
Ipelen
4 uur
Opgeschort
Afschuw
Kano
Zeilen
De Spelen gaan in ieder geval normaal door.
München
1972
München
1972
dagboek ran
een official
lur
b ord+mïi nchen
TROUW/KWARTET WOENSDAG 6 SEPTEMBER 1972
SPORT T11/K13
Van onze speciale verslaggever
MÜNCHEN Om tien minuten over vijf in de ochtend klonken de
teerste schoten in het Olympisch dorp. Het duurde meer dan tien uur
[oor de leiders van het 'Feest van de Jeugd van de Wereld' de con
sequenties uit die schoten durfden trekken: het stopzetten van de
Sportwedstrijden op Münchens Oberwiesenfeld. Het kostte Avery
prundage, nog steeds voorzitter van het Internationaal Olympisch
fomité, bovendien moeite deze beslissing te nemen, want tot half
jrijf mocht iedereen die daar nog trek in had aan zijn geprogram
meerde strijd beginnen.
Si
De verbroederde jeugd haastte zich
an ook om in ieder geval nog voor
at tijdstip op hun 'veld van eer'
anwezig te zijn.
n de uren daarvoor vond alles nor
mal doorgang. Terwijl de gegijzelde
sraëli's nog steeds het gevaar hepen
ermoord te worden, werd er vrolijk
jj «bokst, iegden de paarden hun dres-
5« jur-oefeningen af en kruisten de
hermers hun degens. Een twee Is-
ëlische zeilers kozen in Kiel, onder
fcwaking van de waterpolitie, het
22%ime sop'. Verbroedering, sportivi-
l o.i eit? Vergeet het maar. Geen atleet
6j rok zich terug solidariteit valt ook
ouwelijks te verwachten van mensen
i2.i ie zich er vier jaar lang op hebben
oorbereid andere mensen voorbij te
reven en te verslaan. Na him beslis-
maakten Avery Brundage en zijn
npische helpers duidelijk dat een
erste reactie ('de Spelen gaan in
'er geval normaal door') niet op
conto van een nog slaperige geest
<rfon worden geschreven. Want nadat,
7.jm 'te bewijzen dat de Olympische
-jedachte sterker is dan terreur en
iWeld', voor vanmorgen in het Olym-
-(ïsch Stadion een herdenkingsbijeen
komst was aangekondigd, beraadden
b Olympiërs zich over wat hun te
oen staat wanneer de 'krankzinnige
isdaad' (Willi Daume, voorzitter van
iet organisatiecomité) tot een al dan
iet goed einde zou zijn gekomen,
un beslissing viel sneller dan die
het stopzetten: een uur daarna
bekend dat vanmiddag om twee
25
- IlympiS'
siiïder
32J Bt C
101B
23-ferd l
Zi
N
Hans Schmit
so; ÜNCHEN Hij had het zich alle-
- aal heel anders voorgesteld. De
I merikaan Mark Spitz, van joodse
43. komst en de grootste grossier in
37^1ympisch goud aller tijden. Maar
3;.isteren vertrok hij, omgeven door po-
1" tie - en die was er niet om hem tegen
1 te opdringerige fans te beschermen
uit München regelrecht terug naar
i9?alifornië. Kort tevoren had hij maar
- einig te zeggen gehad op een pers-
'k onferentie die hij gaf. 'Ik heb geen
ommentaar. Het is een zeer tragische
ebeurtenis', waren vrijwel de enige
'oorden van Spitz die tot de verza-
29,< nelde pers doordrongen. Tijdens de
- lersconferentie hing een jonge neger
em de achtste gouden medaille om.
u pitz legde die ceremonie zo uit:
38-fVeel jonge kinderen hebben mij ge-
chreven dat zij trots waren op mijn
irestaties'.
anmerkelijk formeler waren uiter-
ard de officiële verklaringen die in
uur het achterstallige programma zou
worden afgewerkt.
De sportmensen staan dan, evenals de
verantwoordelijke officials, voor de
taak het bewijs te leveren dat 'de
Olympische vredesgedachte sterker is
dan het politiek fanatisme van lafhar
tige moordenaars' (Willi Daume).
Maar die Olympische vredesgedachte
is evenals de idealen van verbroede
ring en sportiviteit reeds lang ten
grave gedragen. In 1936 gebruikte
Adolf Hitler de Olympische Spelen in
Berlijn voor de propaganda voor een
regime dat toen al de plannen voor
een wereldoorlog klaar had liggen
in 1968 werden in Mexico City meer
dan 200 studenten neergeschoten.
Daar had Avery Brundage, hoewel
een secretaresse uit zijn taf (Anna
Maria Denscher) bij het verlaten van
een bioscoop werd doodgeschoten,
toen nog geen boodschap aan omdat
de vrede op het Olympisch strijdto
neel zelf niet geschonden werd. In
München echter is deze uitvlucht niet
voor handen. Door een grove zoge
naamd politieke moord is plotseling
op herkenbaar en dramatisch niveau
aan het licht getreden hoe leeg de
Demonstranten tonen het bord 'Stop de Spelen' tijdens een demonstratie, die gisteren na de actie van de Arabische guerrilla's werd ge
houden.
Olympische vredesgedachte alle voor
gaande 'feesten' reeds ds geweest.
OORLOGEN
Pierre de Coubertin, oprichter van de
Olympische beweging, liet zich bij de
gedachte aan vrede leiden door de
spelen uit de Oudheid, waarin ten
tijde van het feest op Olympia de
wapens bleven rusten. Zo zag hij in
de jaren '30 ook de moderne spelen:
soldaten die de geweren neergooiden
om een partijtje te worstelen of wat
hard te lopen om daarna vrolijk ver
der te vechten. Dat merkwaardige vi
sioen werd echter alleen in 'Olympia'
werkelijkheid: landen die oorlog voer
den, ontmoetten alleen daar elkaar
ongewapend, de oorlogen gingen
thuis, in Korea en Vietnam of waar
dan ook, onverminderd door.
In München is door een handvol ter
roristen het strijdtoneel naar het
Olympisch Dorp verlegd. En dan
komt Avery Brundage in opstand
één van de Olympische hersenspin
sels, die van de vrede, is in gevaar.
Onmiddellijk wordt gezocht naar het
bewijs dat die vredesgedachte kan
zegevieren zonder de vraag te stel
len of met de gruwelijke gijzeling en
de spanning en de geslagenheid die
zich van iedereen meester maakten,
iedere poging daartoe als misplaatste
eigenzinnigheid moet worden bestem
peld.
Het IOC denkt nog aan voortzetting
van deze Spelen. Maar toch dringt
zich de vraag op, of het überhaupt
nog wel zin heeft een sportgebeurte
nis van een zo kostbare omvang en
dat een zo gemakkelijk doelwit voor
politieke agitatie en sinds gisteren
zelfs moord is, te organiseren. Geen
organisatie, zelfs die in München, kan
ieders veiligheid garanderen. Ondanks
een lange via Interpol aangelegde
zwarte lijst, ondanks een vriendelijke
controle en ondanks de aanwezigheid
van 25.000 militairen. München is ui
teraard niet verantwoordelijk voor de
aanslag, maar een evenement waarbij
duizenden journalisten, televisie en
nog eens miljoenen bezoekers aanwe
zig zijn, nodigt in feite uit.
Bovendien is het onbegrijpelijk, dat
op de Olympische terreinen de vrede
zou kunnen worden gediend door
mensen uit oorlogvoerende landen
zonder wapens tegen elkaar te laten
strijden. Daar wordt de strijd op het
slagveld niet minder door. Daar vin
den de mensen die op de slagvelden
wonen geen baat bij. De Olympische
vredesgedachte versluiert de werke
lijkheid ééin van die realiteiten is
alles wat Olympia heet gisteren in
alle gruwelijkheid voorgehouden.
'Arabieren, jullie kunnen alleen maar verliezen door te doden'
100Je loop van de dag loskwamen. Bram
104) «euwenhoek, chef de mission van de
ïili* erlandse Ploe": 'Wanneer de poli-
ioi tiek zich gaat meester maken van de
1021 port en de politiek de sport gaat
iwj nisbruiken om de doeleinden na te
Jtreven, dan is voor mij de maat vol.
)an is de zaak ziek. Dan ga je je
- fvragen wat er gedaan moet worden,
'oegeven betekent, dat in de toe-
omst geen enkel sportevenement van
nig belang meer gehouden kan wor-
ren omdat er altijd extremisten te
grinden zullen zijn, die bereid zullen
ïjn, hetzij uit politieke motieven,
jetzij om geldelijk gewin, terreurda-
|en te bedrijven. Dat betekent in
rite, dat je heel goed moet nadenken
vat de beslissing zou moeten zijn'.
Vogal geëmotioneerd was de reactie
'an de voorzitter van de Internationa-
e Basketbalfederatie, William Jones,
jadat de laatste basketbalwedstrijd
die gisteren nog gespeeld werd (Au-
'trahë-West-Duitsland 70-69) in de
•chtend was afgelopen. Hij riep uit:
(103.1 is een zwarte dag voor de Olym-
pische Spelen. Maar de sportieve geest
eeft verder- Lang leve de sport'.
550 dat monient was juist de verkla-
200 van het IOC uitgekomen, waarin
wo jwerd gesteld dat de Spelen voor 24
-,uur waren opgeschort. Die verklaring
Too ondertelend door Avery Brundage
.,;e? Willy Daume luidde: 'De Olym-
.60 '.pische vrede is gebroken door een
220 .,lnoord door misdadige terroristen. De
no i gehele beschaafde wereld is geschokt
en een dergelijke daad met afkeer
290 1 e.n verbazing veroordelen. Uit eerbied
<voor de slachtoffers en als teken van
MO ^.onze deelneming hebben wij alle
- evenementen voor deze middag af ge
ien Het Internationaal Olypisch Co-
160 en bet organiserend comité zul-
735 i'jen om tien uur morgenochtend (he-
no i cin?orgen' red-) in het Olympisch
stadion een herdenkingsdienst liou-
den om te doen blijken dat de Olym-
ideiei P^che gedachte sterker is dan terreur
550 r en geweld'.
so J ^f'ders van de Syrische en Libanese
300 P'oegen legden verklaringen af, waar
in» H1 tot uitdrukking brachten, dat
Arabische zaak' niet werd gediend
ooor het begaan van dit soort terro-
3 w ^bsche daden. Egypte besloot al
o om de gehele ploeg terug te
3 c trekken van het Olympisch toernooi.
Van onze speciale verslaggever
MÜNCHEN Mark Spitz durft niet
op te staan. De Amerikaanse top
zwemmer van joodse afkomst geeft
een persconferentie. Het is dinsdag
morgen 9 uur. In de lobby van het
journalistencentrum staan honderden
mensen samengedrongen. Niet in de
eerste plaats voor de zevenvoudige
gouden medaillewinnaar, maar voor
de proloog van de spannendste dag in
de geschiedenis van de Olympische
Spelen.
Mark Spitz kijkt gespannen. De ont
moeting met de pers is tot een plicht
matig optreden gedegradeerd. Vragen
over zwemmen worden nauwlijks ge
steld. De tragische ontwikkelingen die
enkele uren eerder de door de West
duitsers geprogrammeerde 'Heitere
Spiele' hebben verknald, staan cen
traal in de Babylonische spraakver-
Gerrit
den Ambtman
Perschef Hans Klein tijdens een van zijn vele persconferenties in het Pers Huis in München. Hij wordt
door honderden journalisten omringd.
warring. Spitz, angstig, geflankeerd
door Amerikaanse coaches en leden
van het nationale Olympisch Comité
van zijn land weigert over de trieste
voorvallen in het Olympisch Dorp te
spreken.De microfoon wordt bij hem
gebracht. 'Geen commentaar', klinkt
het vrijwel steeds weer.
'Geen commentaar' De woorden blij
ven heersen. Urenlang. Hoeveel do
den, hoeveel gijzelaars, hoeveel terro
risten? Vragen blijven onbeantwoord.
Gissingen zwellen aan tot geruchten.
tot halve waarheden tot zekerheden.
Je loopt naar het Olympisch dorp, de
thuishaard van wat vorige week nog
de Vrolijke Spelen moesten zijn. Ver
der dan de poorten kom je niet.
Alleen atleten en officials mogen zich
na een scherpe controle door de haas
tig aangelegde afrasteringen wringen.
Vrolijk? Treurig is het, intens treu
rig. Verwijten klinken. Voor het eerst
eigenlijk richt de aanval zich op de
organisatie. Want hoe was het moge
lijk, dat leden van de 'Zwarte Septem
ber Beweging' zo gemakkelijk tot het
onderkomen van de Israeli's konden
doordringen? Was met de mogelijk
heid van een dergelijke actie dan
helemaal geen rekening gehouden?
Willy Daume, voorzitter van het orga
nisatie-comité, haalt de schoudersop.
Zoals eerder in de kwestie Rhodesië
vloeit er geen exact antivoord uit zijn
mond. De 'Wiedergutmachung' is hal
verwege het uit zijn krachten gegroei
de evenement al mislukt. De Spelen
zijn politieker dan ooit tevoren.
Vragen die 's morgens worden ge
steld, vinden ook in de middaguren
geen antwoord. Onzekerheid heerst.
Bijna eindeloos. Voor de sport blijkt
de belangstelling plotseling volledig
getemperd. De Arabieren hebben hun
plan goed voorbereid. Precies op de
dag, dat er een lacune in het Olym
pisch programma ontstond, kunnen zij
rekenen op de aandacht van de hele
wereld. Geeen atletiek, geen zwem
men geen hockey.
De schijnwerper richt zich op het
onderkomen van de Isareli's., Duizen
den en nog eens duizenden mensen
posten urenlang achter de hekken,
nieuwsgierig, afwachtend, nerveus.
Er gebeurt niets. Alleen verhogen de
aanvoer van honderden extra politie
agenten, enkele pantserwagens en een
legertje gehelmde scherpschutters de
spanning buiten het hekwerk van de
atletenhulzen. Binnen de afrastering
heerst een verbluffende kalmte. Op
hemelsbreed nog geen honderd meter
van de tragische plaats koesteren
sportmensen zich ontspannen in de
zon, of duiken in het zwembad, wan
delen rond. Alsof er niets aan de
hand is. start de zoveelste editie van
het bokstoernooi, peddelen de kano-
vaarsters hun eerste series, rijden de
dressuuurruiters hun wedstrijd.
Alleen de klok vijlt de scherpt evan
de situatie bij. De mensenmassa is
tegen het einde van de middag tot
Olympisch niveau gegroeid. De haas
tig ingeschakelde grenspolitie duwt
het legioen sensatiezoekers verbeten
op afstand.
De Spelen van de Vriendelijkheid.
Ten koste van alles wil München dit
stempel handhaven. De politie toont
alleen maar wilde reacties. De stadsa-
genten van de Beierse hoofdstad, twee
jaar lang getraind dor een politie-
psycholoog, brengen him kennis nu
aan de oppervlakte. De politie
waarschuwt steeds weer voor het drei
gende levensgevaar. Vriendelijk en
beherst. Meer doen zij niet.
Intussen klikken camera's eindeloos.
Eén beweging op het balkon van het
omstreden pand brengt de grootste
beroering. Niemand echter verschaft
zekerheid of informatie. Nieuwe
maatregelen worden zoveel mogelijk
geheim gehouden. De televisie, en dus
de Arabieren, loeren. Het ultimatum
wordt uitgesteld. Steeds opnieuw. Het
eindeloze wachten werkt kwellend.
Tientallen jongeren demonstreren op
het Oberwisenfeld, eens een exercitie
terrein, nu het Olympisch centrum.
Met spandoeken, die het afgelasten
van het Feest van de Jeugd van de
Wereld eisen. Met kreten als 'Arabie
ren, jullie kunnen alleen maar verlie
zen door te doden'. ]Met vredesliede
ren. De radio-omroeper smeekt de
mensen niet naar het Olympisch ge
bied te gaan. Het dringende verzoek
werkt natuurlijk averechts. De
nieuwsgierigheid breidt zich uit. Ook
bij de atleten, die in de tien verdie
pingen hoge flats tegenover 'gebouw
X' grappen makend uit het raam
hangen. Aan een massaal protest
wordt kennelijk niet gedacht De
Olympische Spelen blijken niet langer
een middel, maar een keihard politiek
doelwit.
Wie zei er ook alweer, dat sport niets
met politiek te maken heeft? Dit zijn
geen Spelen meer, dit is waanzinnige
ernst.
Met een gevoel van
diepe verontwaardiging en
afschuw heb ik gisteren kennis
genomen ran de aanslag van
Arabische terroristen op de
Israëlische ploeg. Hier past
slechts veroordeling van daden
die door niets gewettigd
worden.Met dit korte
communiqué zou ik heden
willen volstaan. Onze regering
heeft over deze zaak per slot
van rekening ook nauwelijks
meer mede te delen gehad.
Daarom lijkt dit mij ook
voldoende.
Jan f. eestganger'
Mieke Jaapies heeft zich zonder
moeite geplaatst voor de halve fi
nales van de K 1-klasse. Zij zege
vierde in de tweede serie over 500
meter zonder eigenlijk ook maar
een moment te zijn bedreigd. De
titelhoudster nit Wormerveex, die
in Feldmoching het voordeel heeft
dat vrijwel steeds met een vrij
sterke tegenwind moet worden ge
varen, passeerde halverwege de
sterke Hongaarse Anna Pfeffer en
liet ook de Nederlands-Duitse Ire
ne Pepinghege-Rozema gemakkelijk
achter zich.
De K-2, bestaande uit Mieke Jaa
pies en Maria van der Holst-Blijle-
vens, bereikte later op de dag de
eindstrijd, die waarschijnlijk vrij
dag wordt gevaren. Bekwaam werd
een derde plaats achter de Roe-
meensen Maria Nichotorov en Vik-
toria Dumitru en de Westduitse
favoriete combinatie Roswitha Es-
ser en Renate Breuer verdedigd.
Op de voorlaatste dag van de zeil
wedstrijden was het beste dagre
sultaat bij de Nederlanders voor
het FD-team, dat een tiende plaats
bereikte. Imhioff is echter kansloos
voor het eremetaal. In deze klasse
Is de Engelsman Rodney Pattisson
al zeker van zijn tweede Olympi
sche gouden medaille. De tempest-
zeilers Staartjes-Kurpershoek zak
ten naar de achterhoede. Zij kwa
men als zeventiende binnen. Zij
belandden, na aftrek van de slecht
ste wedstrijd, op de zesde plaats in
het algemeen klassement. Bij de
Finnen zeilde Kees Douze in het
achterveld, maar deze race werd
voortijdig afgebroken en telt niet
mee.
GEWICHTHEFFEN
waargcwlclit: 1. Talts (SU) 580 kg (druk
ken: 210 k3 trekken: 165 kg, stoten: 205 kg).
2. Kraltsjef (Buig) 562,5 (197.5-162.5-202.5)-
4. Grützner (DDR) 555 (185-162 5-20 0) 4
Losch (DDR) 547,5 (190-152,5-205) 5. Vezzani
(It) 545 (192,5-147.5-205); 6. lfanzllk (Hong)
542,5 (190-157,5-19).
SCHERMEN
Damesfloret; Individueel: 1. Antonella Ragno
Lonzl (It), 2. Ildiko Bobis (Hong) 3. Gallna
Belowa-Gorokova (SUi.
Sable equipes: Finale: Itallë-Sowjet Unie 9—;
om de derde plaats: Hongarlje-Roemcnlë 8
PAARDENSPORT
Dressuur.- Individueel: 1. Llnsenhoff (Did)
•Piaff 1763 punten; 2. Klsimov (SU) 'Iklior*
1701: 3. Hakansson (we) 'AJax' 1659: 4.
Kallta (SU) 'Tarlf 1643. 3. Swaab (wei
Casanova- 1622: 6. Hanson (Can) 'Armag
nac- 1615: 7. Schltltcr <D!d) -Llostro- 1614: 8.
Mtkkelsen (Dem Talisman- 19; 17 Van
Doorne .Ned) 'Pericles* 1490; 19. Benedlctus
(Ned) 'Turista' 1420.
Landenrangschikking: l. West Duitsland 3377
pnt. 2. Sowjet Unie 3346: 3. Zweden 3271: 4.
Denemarken 3072; 5 DDR 3012; 6. Zwitser
land en Canada 2994; 8 VS 2938: 9.
Nederland 2900; 10. Groot Brittannlë 2692.
VOETBAL
Halve finale: Groep A; (Ingolstadt) Post
Dultsland-Mexico 70 (20); Groep B:
(Augsburg) Polen-Sowjet Unie 21 (01).
JUDO
Lichtgewicht: halve finales: Buldaa (Mong)
wint op beslissing van Mounler (Fr) Kawa-
guchl (Japi wint op Ippon van Kim Jong Ik
(NKorea). Finale: Kawaguchl (Jap) wint op
Ippon van Buldaa (Mong).
ZWEMMEN
Torcnsprlngen: 1, Dlabiasl (It) 504.12 pnt, 2.
Rydze (VS) 480.75; 3. Cagnotto (It) 475.83: 4.
Matthes (DDR) 465.75; 5. Ambarcoemlan
(SU) 463.56; 6. Early (VS) 462 45, 7. Kapl-
roelln (SU) 459,21; 8. Glron (Mex) 442,41; 9.
Flnneran (VS) 439.47; 10. Hoffmann (DDR)
436.71: 11. Wagstaff (Aus) 435.84: 12. Gen-
drlk6son (SU) 431.04.
BASKETBAL
GROEP A: EgypteTsjechoslowaklje (maan
dag) 64—94 (32—49)
GROEP B: Wcst-Dultsland—Polen 67—65 40
65 (40—37). West-DuilslandSenegal 72—62
(42—34).
Verliezcrsgroep: EgyptePhillppljncn 02
(rcgl.).
