Rapport subsidie aan
kerken helpt weinig
Zelfs Verkuyl wantrouwig bekeken
c
J
Vorm en inhoud bijbel niet scheiden
Gerucht NCRV over aftreden Alfrink tegengesproken
Trouw
Kwartet
Tweede negerbisschop
van Zuid-Afrika
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalag s;
TROUW/KWARTET WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1972
KERK
door L. M. P. Scholten
DEN HAAG Voor de plannen om kerkgenootschappen op grote schaal te gaan subsidiëren, kun
nen geen steekhoudende argumenten worden aangevoerd. Dat is de conclusie van een onderzoek, dat
drs. J. G. Springer heeft verricht in het kader van zijn studie aan de Nederlandse Economische Hoge
school. Het verslag van zijn onderzoek is thans verschenen bij het instituut voor onderzoek van over
heidsuitgaven in Den Haag.
Springer volgt in het algemeen de
betoogtrant van oud-minister Witte-
veen: de vraag naar de diensten van
kerkgenootschappen loopt sterk terug;
van subsidies kan de overheid geen
stimulering van het geloofsleven ver
wachten; steeds meer mensen zoeken
geloof en bezinning buiten de kerken;
onkerkelijken hebben geen belang bij
de godsdienstbeleving van medebur
gers; het staat niet vast, dat de kosten
van de kerkgenootschappen niet door
de eigen leden kunnen worden gedra
gen; zij moeten hun groot en duur
apparaat maar aanpassen bij de afne
mende belangstelling; zij kunnen nog
genoeg verzinnen om meer geld bij
elkaar te krijgen; het past de over
heid niet om uit te spreken, dat de
burgers te weinig deelnemen aan het
geloofsleven van de kerkgenootschap
pen enzovoort.
Nieuwe argumenten worden niet aan
gedragen. Aan de theologische aspec
ten gaat hij geheel voorbij. Als voor
beeld voor de gemakkelijke betoog
trant moge dienen dat het vraagstuk
van de predikantsopleiding en him
aantallen wordt afgedaan met een ver
wijzing naar het preken van 'leken'
als Godfried Bomans en Hans van
Mierlo. Voor de discussie rond het
rapport-Van Walsum is deze studie
geen verrijking.
Men kan zich op het standpunt stel
len en daarover wordt op het
ogenblik binnen de kerken gediscus
sieerd dat het voor de kerken niet
aanbevelenswaardig is, zich op zo gro
te schaal te laten subsidiëren, als de
commissie-Van Walsum voorstelt.
Maar daarin kan uiteraard voor de
overheid geen reden liggen, om geen
subsidie aan te bieden.
Het ontgaat ons, waarom in studies
als die van Springer hardnekkig zodra
het om subsidie aan kerken gaat ge
heel andere normen worden gehan
teerd, als bij subsidie aan allerlei
andere culturele basisgemeenschap
pen. Daaraan liggen oud-liberale ge
dachten over de godsdienst als pri
vaat-zaak ten grondslag.
Springer betoogt: 'Subsidiëring van de
kerkgenootschappen ten behoeve van
de godsdienstbeleving brengt in ieder
geval inmenging van de kant van de
overheid in de interne aangelegenhe
den van de kerken met zich mee.'
Wanneer dit zo is en wij zijn
geneigd. Springer hierin bij te vallen
dan kan dit voor de kerken een
reden zijn, om van subsidiëring af te
zien. Maar wanneer de kerken deson
danks subsidiëring op prijs stellen,
mag dit voor de overheid, vanuit haar
standpunt bezien, geen argument zijn,
om subsidie aan de kerken te weige
ren.
Het rapport 'Subsidiëring van Kerkge
nootschappen' is verkrijgbaar bij het
instituut voor onderzoek van over
heidsuitgaven, Anna Paulownastraat
58 b te Den Haag en kost 4,75.
Dr. H. J. Witteveen
Mr. G. E. van Walsum
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij
publlkatle wordt met de naam van de
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan de lieer Job. c. Franckcn.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 85J. Amsterdam.
Abortus
Protest tegen de werkelijk onmense
lijke oorlogen, vindt gehoor bij groot
publiek. Protest tegen abortus is er
veel te weinig. En tenslotte wordt
daar ook een menselijke geest, die
recht heeft om zich te ontwikkelen,
vermoord. Bovendien zouden de dok
toren, die de abortus verrichten, de
a.s. moeders er op moeten wijzen, dat
een normale bevalling beter is voor
hun lichaam en geest, dan het wegha
len van de groeiende vrucht. Wan
hoop en zelfverwijt vergezellen vaak
deze vrouwen. Dan te weten, wat een
lijdensweg aan vrijpostige vragen, de
mensen, die graag een kindje willen
adopteren, moeten ondergaan. Je
vraagt je af. of de werkers in de
adoptie-raad werkelijk het heil van
de aangeboden kinderen op 't oog
hebben. Waarom protesteren zij niet
bij de regering tegen de abortus-wet?
Zij weten hoeveel vraag er is naar
babies. Het een en ander is erg incon
sequent Als moeder van gezonde kin
deren zou ik de meisjes en vrouwen,
die een ongewenst kind verwachten.
Dt Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Dog«li|ks brntuui: B. Bol, Dan
Hoog; dr. E. Bleumink, Poters-
wolde; m». G. C van Dom,
Nootdorp; W. A. Fibba, Rottar-
dom; J. lonsar, Utrecht; dr». J.
W. da Pout, Den Hoog; J. Smol-
I an broek, Wojjanaor.
Overige leden van hef algemeen
bestuurt K. Abmo, Amsterdam;
H. A. de Boer, IJmuidenj Th.
Brouwer, Assen; mr. dr. J. Don
nar, Den Hoog; J. van Eibergen,
Schoarsbergen, mr. It von
Houten, Wageningeni ds. O. T.
Hylkema, Bilthovenj Joc. Huijsen,
Delft: mevrouw M. C. E. Klooster-
mon-Fortgenj, Voorschoten; me
vrouw J. G. Kraayeveld-Wouters,
Heerhugowoord; prof. dr. G. N.
Lommens, Noorden; ds. F. H.
Londsmon, Den Hoog; H. de
Mooij, Rijnsburg; prof. dr. G. C.
von Niftrik, Amsterdam; H. Otte-
vanger, Buitenpost; mr. dr. J.
Ozingo, lunteren; dr. A. Veermon,
Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers,
Den Hoog; drs. R. Zijlstra, Ooster-
lond (Zld).
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
willen vragen: laat voor je eigen best
wil dat kindje geboren worden, en
gun het een persoonlijke ontwikke
ling. Trouwens, weet, dat je eens voor
Gods rechterstoel zult verschijnen en
rekenschap zal moeten afleggen, ook
van het toepassen van abortus in je
eigen lichaam. Bij dit alles speelt de
verantwoordelijkheid van de ene
mens voor de ander een grote rol.
Rotterdam J. G. Labots-Klaver
Adhesiebetuiging
Ook ik behoor tot de betrekkelijk
weinige nu nog levende mensen, die
de oorlog van 1914-1918 bewust heb
ben meegemaakt. Door vele honderd
duizenden Nederlanders werd de in
val (sluipmoord) in België-Visé!
een grote gruwel gevonden, enkele
honderdduizenden Nederlanders heb
ben met verachting en haat vier jaar
lang de Duitsers hun wrede rooftocht
zien volvoeren. De heren mr. S. K. de
Waard, Groningen en F. Allema,
Maastricht hebben met hun weerleg
ging van Toxopeus volkomen getijk,
alleen schat ik het percentage 'anti's,
hoger dan zij. Aarzelende halsen en
niets-voelenden zijn er altijd geweest,
maar deze gaven toen niet de toon
aan. vooral niet met 90 pet. Foei!
Maarssen
Henriètte Mooy
Dr. Huntemann voor l.F.E.S.:
Egypte
Ik las het bericht: Opbloei kerkelijk
leven in Egypte. Het is een verheu
gend fei dat in een land waar wij zo
weinig verwachting an hebben, zoveel
belngstelling bestaat voor het geeste
lijk leven. Zo ook in andere landen,
waar mensen dikwijls vervolgd worde-
nom des geloofs wil, dat er zoveel
echt geloof gevonden wordt.
Als men dat leest, zou je je seamen
om in een land als het onze te wonen,
gezien het feit, dat de afval de ver
warring in het kerkelijk leven onuit
sprekelijk groot is. We zijn wel het
Israël van het westen genoemd. En nu,
heden ten dage wat zijn wij als volk
nu? Een modern heidendom van het
Westen?
Zwijndrecht
C. van Hekeren
Een uur gebed
Met bevrijdende dankbaarheid heb ik
kennis genomen van de actie van ds.
J. W. Verhoeven om te bidden voor
ook m.i. wegzinkend Nederland. Ds.
Verhoeven heeft geen word te ve^l of
te cru gezegd. Wij die ons uitgeven
(en vele anders denken dn met ons)
vor mensen waarin God is werkzaam
geweest moeten ons zodanig doen ken
nen en onze belijdenis meer beleven.
Naast het gebed moeten we ook tot
wezenlijk geestelijke daden komen.
Nittemin ben ik er zeker van dat en
dit ter adhesiebetuiging t.o. ds. Ver
hoeven, ook het gebéd, reeds der recht
vaardigen, veel vermag. Ik hoop dat
ds. Verhoeven veel zgen mag boeken
met deze atie en bovn dit alles verho
ring mag smaken van de God des
Verbonds.
Mevrouw Rog Scheveningen
Eemeroord
Volgens de berichtgeving over 'Eemer
oord' heeft het bestuur gekozen vóór
het vertrek van dertien stafleden en
het aanblijven van een geneesheer-
directeur, van wie het bestuur wél
oordeelde dat er een directeur ter
correctie naast moest komen. Enkele
vrager zijn:
1. heeft het bestuur gespeculeerd op
het feit dat tot nu toe verpleegkundi
gen veelal voor morele dwang bezwij
ken ten behoeve van hun patiënten-'
2. Heeft men er niet op gerekend dat
verpleegkundigen hun standpunt zou
den handhaven en met tegenvoorstel
len zouden komen?
3. Heeft het bestuur zich wel ten
volle gerealiseerd dat verpleegkundi
gen meer en meer beroepsbewust
gaan worden en zich als een zelfstan
dige kerndiscipline in de gezondheids
zorg ten volle verantwoordelijk voe
len?
4. Wat kan de reden zijn, dat waar
er wel plaats is voor een ander direc
tielid dit geen verpleegkundige
mag zijn?
5. Is er van bestuurszijde sprake van
een prestige-kwestie? Losgekoppeld
van patiëntenbelangen?
6. Hebben geneesheren-directeur in de
gezondheidszorgsector een onaantast
bare machtspositie?
Meer vragen zijn te stellen. Het ant
woord? Nog volkomen duister. Er zijn
alleen maar veronderstellingen moge
lijk. De visie van het bestuur van de
ned. herv. vereniging wordt in de
publikaties gemist Volksgezondheid is
niet alleen een interne aangelegen
heid van een instelling, maar tevens
een zaak van het 'volk'. Daarom is
gezondheidszorg en het beleid daarvan
een zaak die ons als publiek (lezers)
aangaat.
Huizen Mevr. W. de Vries-Lebbing
Van een medewerker
UTRECHT 'De historisch-kri-
tische methode van bijbelonder
zoek gaat uit van vooronderstel
lingen, die ontleend zijn aan het
technocratisch denken van de mo
derne mens. Omdat ze daardoor
het wezen van het christelijk ge
loof aantast, moet deze methode
door de kerk worden afgewezen.'
Dit zei dr. Georg Huntemann op
de conferentie van de Internatio
nal Fellowship of Evangelical Stu
dents (l.F.E.S.)die in het Deen
se Fjerritslew gehouden is.
Thema van deze studieweek was de
vraag: 'Is Schriftkritiek zonder voor
onderstellingen mogelijk?'. Dr. Hunte
mann sprak voor theologische studen
ten, die op een of andere wijze ver
bonden zijn met de l.F.E.S., o.a. over
'een analyse van de historische kri
tiek als een kritiek van de technokra-
tische rede'. Naast het vervullen van
zijn predikantschap in Bremen do
ceert dr. Huntemann ethiek en apelg-
getiek aan de vrije evangelische theo
logische academie in Bazel.
De historisch-kritische methode gaat
uit van bepaalde hypothesen, aldus
Huntemann. Deze werkwijze heeft ze
afgekeken en overgenomen van de
natuurwetenschappen. In de techniek
vindt de toepassing van deze werkwij
ze haar hoogtepunt Het is in deze
eeuw vooral Rudolf Bultmann ge
weest die deze methode op de bijbel
wetenschappen en dan met name op 't
Nieuwe Testament heeft toegepast.
Bultmann meent dat bij een analyse
van bijv. de kerstgeschiedenis uit Lu-
Rudolf Bultmann
cas 2 blijkt dat deze opgebouwd is uit
verschillende verhalen die o.a. aan
andere godsdiensten ontleend zijn.
Door deze analyse verliest men de
eenheid uit het oog, en kan men de
verschillende delen naar believen ge
bruiken. Men demonteert en men
monteert opnieuw. Deze methode is
duidelijk die der techniek.
Als bezwaar tegen deze visie van
Bultmann merkt dr. Huntemann op,
dat bij deze methode van demonteren
en opnieuw monteren de menselijke
rede het beslissend kriterium is. Vol
gens de moderne theologen gaat het
inimers uiteindelijk om de inhoud: de
vorm is tijdgebonden, en heeft ons
niets meer te zeggen. Maar, zo vroeg
hij zich af. wie beslist hier wat vorm
en wat inhoud is? Vorm en inhoud
zijn immers niet te scheiden; tesamen
vormen ze hét ene geïnspireerde
Woord van God. Het is niet anders
dan menselijke brutaliteit en over
schatting van de rede. wanneer men
meent te kunnen uitmaken wat tijdge
bonden vorm en wat eeuwige inhoud
is. Op deze wijze wordt niet alleen
wat zij vorm noemen, maar ook de
inhoud aangetast.
WONDEREN?
Vérvolgens betoogde dr. Huntemann
dat het resultaat van deze methode is
dat wonderen niet werkelijk plaats
kunnen vinden; niet het wonder van
de maagdelijke geboorte en ook niet
dat van de opstanding. Door middel
van wonderen wil God echter juist
aantonen, dat Hij boven ons mense
lijk handelen en kunnen staat. Hij is
niet binnen de menselijke mogelijkhe
den opgesloten. Uit de wonderen
blijkt Gods vrijheid.
Strijdt dit geloof in wonderen dan
niet geheel met ons verstand, vroeg
hij. Volgens Paulus verzet het (hoog
moedige) verstand zich inderdaad te
gen dit handelen van God. Het be
grijpt immers niet de dingen van de
Geest. De gelovige gebruikt zijn ver
stand echter in dienst van God.
Na een schets van het technocratisch
karakter van de historisch-kritische
methode liet dr. Huntemann de conse
quenties daarvan zien. Als de zelfge
noegzame mens zelf mag onderschei
den tussen vorm en inhoud, betekent
dit in de praktijk dat hij de Heilige
Schrift door de bril van zijn eigen
gedachtenwereld ziet. Alleen zo is het.
mogelijk dat sommige moderne theo
logen Jezus als een revolutionair be
zien. Vroeger bezag men hem als een
moralist, als prediker van een apo
calyptische eindtijd, enz., enz, al naar
gelang het ideaalbeeld van de tijd
was. Daarom maakt men van Jezus nu
een profeet die de nieuwe wereld op
revolutionaire wijze wil verwerkelij
ken. Alleen een scheidinig tussen vorm
en inhoud maakt zo'n theologie moge
lijk.
NIET SCHEIDEN
De Bazeler hoogleraar waarschuwde
in dit verband voor elke scheiding
tussen vorm en inhoud van de Heilige
Schrift. Hij merkte op dat zelfs vele
conservatieve theologen in deze niet
radicaal genoeg zijn en deze methode
toch nog op de een of andere wijze
gebruiken.
Ben ik te pessimistisch geweest, vroeg
dr. Huntemann zich aan het slot van
zijn lezing af. Op deze vraag ant
woordde hij bevestigend wat deze we
reld en werkelijkheid betreft. Toch
wilde hij niet in mineur eindigen.
Onze hoop ligt in de wereld van God,
de wereld van Christus. Daarom mo
gen we ook optimistisch zijn.
Verder spraken op het congres dr. H.
O. J. Brown over de Gnostische tradi
tie van de bijbel bij Gogarten en
Tillich; Pf. H. Lücke over de moderne
Duitse theologie, en dr. S. Erlandsson
over de exegese van Jesaja 53.
HILVERSUM/DEN HAAG (KNP)
Als reactie op een uitzending
van de NCRV-radiorubriek 'Hier
en nu' over een eventueel aftre
den van kardinaal Alfrink heeft
het secretariaat van het aartsbis
dom Utrecht meegedeeld dat het
'met verbaasde verontrusting'
had geluisterd naar 'dergelijke
ongenuanceerde berichten'.
'Hier en nu' houdt echter ondanks
alle ontkenningen van officiële r.-k.
zijde staande, dat de kardinaal een
instruktie uit Rome ontvangen heeft
en dat hij op grond daarvan nadenkt
of hij al dan niet zal aftreden.
In een latere uitzending van 'Hier en
nu' kon men vernemen dat ook de
bisschoppen Simonis en Gijsen in-
Alfrink
strukties uit Rome hebben ontvangen.
Daarin zou staan, dat zij de voor
schriften uit het kerkelijk wetboek-
over het bestuur van het bisdom
strikt moeten naleven. Bisschop Simo
nis zou deze instruktie reeds met zijn
naaste medewerkers, in casu de drie
vicarissen en de officiaal, hebben be
sproken. Hij zou in dit gesprek te
kennen hebben gegeven, dat er in het
bisdom Rotterdam geen plaats meer
zou zijn voor diegenen, die zich niet
aan de opdrachten van Rome zouden
houden.
Bovendien wist de NCRV-aktualitei-
ten rubriek te melden, dat de zusters
van Nunhem, waar mgr. Gijsen van
Roermond nog steeds woont, voor de
intentie van mgr. Simonis zouden
hebben gebeden. Bij navraag bij de
betrokken zusters is het KNP geble
ken, dat de zusters van een dergelijke
gebedsintentie of van een verzoek
daartoe in het geheel niets bekend is.
Van de zijde van het bisdom Rotter-
PRETORIA (KNP) Voor de twee
de maal in de geschiedenis van Zuid-
Afrika zal een bantoe de bisschopswij
ding ontvangen. De aartsbisschop van
Pretoria, mgr. J. C. Garner heeft
bekend gemaakt dat Peter Buthelezi
door de paus is benoemd tot hulpbis
schop van het bisdom Johannesburg.
Bij de bekendmaking onderstreepte
mgr. Garner dat het bisdom Johannes
burg het grootste diocees van Zuid-
Afrika is en dat tweederde gedeelte
van de diocesanen bantoe is.
In Bijeen ('maandblad over internationale samen
werking, bijzonder op het terrein van missione
ring, zending en ontwikkelingswerk') staat een ge
sprek met de zuidafrikaanse predikant Allan Boe
sak van de N.G.-Kerk, die op het ogenblik zijn
studie voltooit aan de theologische hogeschool van
de gereformeerde kerken in Kampen. Een paar
fragmenten uit het verhaal van ds. Boesak:
Hier in Nederland zegt iedereen netjes 'meneer'
tegen me. Dat zullen ze in Zuid-Afrika niet doen.
Ze zeggen dominee of dokter tegen mij, als het
maar geen meneer is. Want als je een meneer
bent, ben je een mens zoals de blanke. En dat kan
niet. Ik vind het in Europa een gek paradijs. De
mensen zijn zo vriendelijk en hulpvaardig. Alleen
vind ik het jammer dat sommige mensen overdre
ven vriendelijk tegen me doen. Ze zijn bang voor
ieder woord dat ze tegen me zeggen, omdat het
wel eens diskriminerend zou kunnen zijn, of om
dat ik wel eens zou kunnen denken dat...'
'Wat telt in de wereldpolitiek? Dat zijn macht en
geld. Zuid-Afrika is een machtig land. Het is niet
gemakkelijk kapot te krijgen. Een vijfde deel van
zijn budget wordt aan defensie besteed. Daarbij
krijgt het hulp van Frankrijk, Engeland en Ame
rika. En op economisch gebied krijgt het steun van
geheel Europa. Japan, en Amerika. Dacht u dat al
die landen hun investeringen zullen terugtrekken?
Nederland heeft in Zuid-Afrika 48 grote bedrij
ven. Verwacht u dat die zich zullen terugtrekken?
Waar geld een rol speelt, is geen verandering te
verwachten Er is nog nooit een buitenlands be
drijf geweest dat tegen de Zuidafrikaanse rege
ring heeft gezegd: 'Wij willen niet langer gebruik
maken van de schandalige slecht betaalde Afri
kaanse arbeiders'.
'Ik zeg het altijd met hartzeer, maar onze kerken
zijn zo vervlochten met het regeringsbeleid dat on
ze gemeenteleden .bijter zijn geworden. Ik kreeg
laatst een brief van een jongen uit mijn gemeen
te die schrijft dat hij zich niet kón bekeren. Want
wat stelt de godsdienst in Zuid-Afrika voor? God
IJlt de kerkbladen
wordt voor ieder gewenst karretje gespannen. De
apartheid wordt met de Bijbel in de hand goed
gepraat. Waar kan zo'n jongen dan nog in gelo
ven? Zending maakt op ons geen indruk meer. In
onze kerkeraad hebben ze tegen mij gezegd: "Vraag
toch geen blanke dominees meer om kerkdiensten
te leiden. Op het moment dat een blanke dominee
zijn mond opendoet om te zeggen 'Broeders en
zusters', liegt hij!' Zelfs professor Verkuyl werd
in onze gemeente met dat natuurlijk wantrouwen
ontvangen. Pas toen hij met ons praatte als ge
lijkwaardige partners en buiten de kring van blan
ken om, werd hij geaccepteerd.
De Europese kerken kunnen enorm veel doen. Ze
hebben goede banden met de kerken van Zuid-
jun;
TWEE KERKEN erS
Het is mij eindelijk gelukt. Ik pW
een foto in handen gekregen va ee
oude kerk van ons dorp. Niet vi
alleroudste die op het kleine plr
stond en omgeven was door het
hof waar nu Dries de timmef
zijn doe-het-zelf-zaak heeft en wa m
Janus nog vertellen kan dat ei ers
groot hek stond en dat het een
verhoging was waarop het oude
je gestaan moet hebben en dat
later hebben laten venvaarloze
dat Pietje de Bult er een kippi
op heeft getimmerd en er wa r
hing. Ja wasgoed, op het oude b
hof. Geen fpto van die alleropl
kerk sedert mensenheugenis
van de vorige. Het is een foto
ansichtkaart gebruikt is. Er
groeten op. Hij ligt hier nu voofcd,
en daarnaast een foto-achtige tek n
van de nieuwe kerk, die nu o
weer aan 't verjaren is. De oude
stond waar nu het parochiehu ra
Hjj heeft iets stoers van toen de jep
nog niet triomfantelijk hoefd i i
doen. Hij verheft zijn toren m
omhoog, maar gedragen door eejis:
ver uitgerekend dak, waardooi jfir.
prachtig silhouet ontstaat, een rdt
van ver te herkennen met ieti rkt
trouwds van de poort des hemel u
de andere kaart staat 'het plan v rf
nieuwe kerk te C.' Ach, 't is w< ngs
aardige kerk, maar hij heeft toe mt
van uit de kracht gegroeid te or
Het karakter is eruit We zo :tit
naar een nieuwe vorm, maar het
niets. Hij hoort bij het nabije
den waarin alles nog gedaan
omdat het zo moest en alti mi
gedaan was. Maar eigenlijk is de
kerk eerlijker, beleefder. Een
sche bezinning op alles wat v ga
maar zeggen over God en het fuu
zou er beter in passen. Je verwa
lichter een eeuwig woord vol zi
waarheid. De nieuwe kerk is
van ons van wat wij van het
gemaakt hebben. Twee kerken
gen ze hier voor mij en het is
verbazingwekkend dat die 'nieu<
alles doorstaan moet. Maar zi
daarop gebouwd zijn? Ik vree
niet.
ga
rdt
nd
ga
e t
n 1
'.d!
oep
PK.'
ge
jorn
uil
dam noemt men deze berichten zon
der meer 'speculaties'.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Rotterdam-
monde: J. Voordouw te Aali
naar Ridderkerk (buit. wijkgem.
A. C. van Drunen te Oostburg.
Bedankt: voor Barneveld: W,
boom te Benschop.
Beroepen: te Katwijk aan Zi -
Boer te Hazerswoude.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Koog aan de i
N. C. de Fockert te Zaandijk. (1 er i
tevens werkzaam blijven in Zaai nbe
naar Curagao: G. Kerssies teL
Loosdrecht.
Benoemd: tot zendingspredikankpr
de kader-vorming naar Rwancp
van 't Spijker te Numansdorp. v
GEREF. KERKEN (VRIJG. B.\ Jje"
Beroepen: te Dordrecht - Zwijnd iure
N. Cornelisse, kand. te Amsterd trez.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Assen: W. Steenlj
te Eindhoven.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Rotterdam-Alexani
der: J. C. Weststrate te Meliskei ?en:
Bedankt: voor Slikkerveer: A. H
te Scheveningen.
C M
Afrika. Laat ze die gebruiken. Niet om de werke
lijkheid van ons land te veranderen ui de richting
van een menswaardiger samenleving'.
In Kerk en Wereld, het blad van de vereniging van
vrijzinnige hervormden, geeft prof. dr. P. Smits als
zijn mening dat het weer 'dorps' is toegegaan bij
en rondom de benoeming van een opvolger van
ds. F. H. Landsman als secretaris-generaal van de
hervormde kerk. Prof. Smits besduit zijn commen
taar aldus:
'Het eerstnodige in deze tijd voor de hervormde
kerk is dat ze geestelijk vón de grond komt. De
ze tijd vraagt om hervormde bergbeklimmers, die
streven naar een wijder perspectief en beseffen
dat hiertoe een hoger uitkijkpost vereist is. De
'horizontalisten' zijn niet de culturele bergbeklim
mers, maar juist degenen, die zich 'verticalisten'
wanen, doch die zich in feite angstvallig genesteld
hebben in de laagvlakten van een godsdienstige
traditie, die haar afhankelijkheid van een agra
rische maatschappijstructuur slechts al te duide
lijk demonstreert.
Er zal nog heel wat moeten veranderen op het
hervormde erf voordat het voor het gemiddelde
hervormde kerklid en synodelid een reëel geeste
lijk gevaar wordt dat zij weieens van de berg zou
den kunnen afvallen.
Eerst zullen we moeten leren klimmen en laten
de dan voorlopig maar blij zijn met een 'heuvel'
binnen ons bereik, zolang een 'berg' nog te hoog
is gegrepen. Wanneer vindt de verhuizing plaats
van Den Haag naar Vaals?'
Kathleen Baker De familie A
Uitgeverij L. J. Veen, Wagen
prijs 9.90. m
Blijkt een roman een bestseifl s
zijn. dan is de kans groot
verhaal wordt verfilmd. Er
echter ook boeken iii elkaar g v
seld omdat een film (serie) goe
slaat. Het werkstuk van Kathle n:
ker lijkt tot de laatste catego ijk
behoren, maar haar boek is ee
aftreksel van het televisiefeuille n[n^
Markante episoden doet de schim
af met een enkele regel. De kij jUi
uitvoerig ingelicht over de avo
van Philip in de Spaanse burgei Deft
De lezer mag er naar raden j»*.
jongen daar een ideaal armer e
illusie rijker wordt, want Baker n c
melt een periode van twee mi >»an
samen in de mededeling dat
nu een man is geworden. Wat i
John Porter in Frankrijk is ge 83
doet ze evenmin uit de doeken.
De dialogen in het boek zijn
identiek aan die van de tv-sei
dat is vreemd omdat John Fit ?:D
auteur is van de oorspronkelijke Rljn
Bakers inbreng schijnt niet veelC M_
te zijn dan een beschrijven val
ties en karakters, maar ook dat (u
pover surrogaat voor hetgeen d an i
Iers uitbeelden. Vader Edwin
Colin Douglas, zo levensecht 0 !lJ®n,
zet, komt bij Baker nauwelijks
verf.
Op grond van de Engelse til
family at war) en het aantal c
ringen mag worden verwacht d a zn
boek de oorlog overleeft. Het is
krap 1941 wanneer Kathleen
er een punt achter zet. Televisie!
die ook nog eens van het gesel m
verhaal willen genieten zullen ^,'je
boek weinig plezier beleven.
reth;
BURGEMEESTER Met ingal ,™J(
5 september is de heer G. van irou\
benoemd tot burgemeester val hct>
dereede, met toekenning van ge re°
dig eervol ontslag als burgen m-"
van St. Philipsland. De heel
Velzen 42 is sinds 1 mei 1966
meester, tevens secretaris, va ietta
Philipsland. Hij behoort tt de g s
meerde gemeente en is lid v a™5
SGP.
flje
