praktijk 999 Noordkoreaan dacht niet wat hij dacht toen hij schoot *De 'speelstraat'zorgt tenminste nog voor enige vrolijkheid in Olympisch München Carrière lgo Conolly wil Olympische atleten mobiliseren München 1972 dagboek Tan een official IItr TH/ IITW/KWARTET DINSDAG 29 AUGUSTUS 1972 S 111 IV e vo: jal F« (den in onze speciale verslaggever dent s dit •eeds de Azl en spi Duitsla est-Du UEi le' SPORT T13/K15 3 mst is önei laatste ln de petitie, c dat baicon liiNCHEN Vrolijkheid had het •t speiJefWoord moeten zijn voor ledereen over Jaren nog terugdenkt aan Spelen in München. Helaas stond eeds voor de opening vast dat 1 lünchen 1962 de geschiedenis ln aat als het meest gigantische feest at de wereld ooit heeft gekend. De rolijkheid is daardoor wat in het 1 edrang gekomen, maar van de oor- pronkelljke plannen is er toch nog en gerealiseerd: de speelstraat angs het kunstmatige meer, dat an de voet van het dak ligt, loopt kronkelig pad waar vrolijke ist aan de man wordt gebracht jneel, licht marionette, grillige 'iifouwwerken die opvallen door l reemde geluiden en waarvan dan vooral kinderen gretig gebruik naken, roeiboten voor op de vijver, uitgedoste mannen die van een lage ladder op een trompet blazen - te veel en te gek om op te loemen. degenen die in deze speelstraat ir wat vrolijke verstrooiing zor- i, behoren ook de leden van de iperatieve Amsterdamse toneel- roep 'Het Werktheater', een groep under regisseur, zonder vaste tek- len, maar met veel improvisatie. Iet optreden passen zij aan aan het ubliek do speelstraat in 1 lünchen is wel iets anders dan het lol land Festival. 'Het Werktheater* frengt in München dan ook een irt kermis en zij hebben de vrij- :id gekregen te doen en te laten rot oort wat zij zelf goeddunken, hoewel de organisatoren vooruit iets van een scenario verwachtten. Die verwachting is een van de strui kelblokken geworden van de speel- straat-in-de-oorspronkelljke-opzet. Het lag in de bedoeling het project zo groots mogelijk op te zetten: men wilde bekende pop-groepen uitnodi gen en ook zouden mensen als Andy Warhol en Roy Lichtensteln mee werken. Het is echter anders gelo pen: de een na de ander trok zich terug. Tot de groepen die er geen heil meer inzagen, behoort team 86, een werkgroep voor visuele commu nicatie uit München. Rita Mühlbau- er van team 86 over het waarom: 'Begin dit Jaar zijn we uitgenodigd en we hebben geprobeerd mee te werken, We zijn er echter mee ge stopt omdat we niet die bewegings vrijheid kregen die we wensten. Er bestond bij de organisatoren een te grote angst dat er iets zou gebeuren dat ze niet konden controleren, dat het te spontaan zou worden. Omdat de groep zich niet wil laten inper ken, hebben we ons teruggetrokken. Dat is niet alleen met ons het geval geweest ook andere werkgroepen zijn er daarom mee gestopt Van de popgroepen is niets over, want daar van werd verlangd dat ze maar heel kort zouden optreden, uit angst een soort Woodstock op het Oberwlesen- feld te krijgen. Twee weken terug heeft de minister-president van Bel eren, Alfons Goppel, verordend dat er tijdens de Spelen in heel Beieren geen pop-concerten mogen worden gehouden.' Werd het complex op het Oberwle- senfeld steeds duurder, voor de speelstraat bleef uiteindelijk steeds minder over. Ook dat heeft team 86 (Rita Mühlbauer: 'Wij willen maat schappelijke en sociale situaties in beeld brengen, verduidelijken, het gaat ons niet meer in de eerste plaats om de kunst') zwaar op de maag gelegen. Steeds werd aange drongen het zo goedkoop mogelijk te doen. Rita Mühlbauer: 'Het is dwaas om wanneer aan de ene kant. bij het dak bijvoorbeeld, met geld wordt gesmeten, terwijl op kunste naars, die toch al vaak in een moei lijke situatie verkeren, moet worden bezuinigd. Ons werd 50 mark per persoon per dag geboden, terwijl ons bovendien werd gevraagd de academie voor beeldende kunsten ter beschikking te stellen voor de vrije tijd van alle hostessen enzo voort. Daar hadden we dan een werkelijk vrolijk feest gemaakt waar inderdaad alles zou hebben gemo gen. Ze wilden echter de 10.000 mark die de academie vroeg, niet betalen.' Spijt over de afzegging heeft Rita Mühlbauer niet. 'Wat ik gezien heb, wekt de indruk dat het onverant woordelijk zou zijn geweest te heb ben meegedaan. Het is een deel ge worden van wat het had moeten zijn: het is te klein, te provinciaal. Ze wilden iets progressiefs, maar wat is overgebleven, is derde keus. En dat is in feite wat de Spelen verdienen. Het is alleen jammer dat naar voren komt, wat Marcuse al eens heeft gezegd: de kunstenaar wordt tot har lekijn gemaakt. Dat is pijnlijk om te zien.' Wat resteert is het officiële kunst programma, dat de komende weken in theaters en schouwburgen wordt afgewerkt. Een traditioneel pro gramma, in een stad bovendien die officieel In een diepe culturele slaap vol zelfgenoegzaamheid s gevlien. Voor MUnchcns cultuurambtenaar Herbert Hohenemser xljn de Spelen voor de stad die in vergelijking met andere Westduitse steden ?ien opmerkelijk laag budget voor kunst heeft niets anders dan ballast Zij brengen namelijk, zo zei Hohe nemser, de geest uit de negentiende eeuw. München staat huiverig tegen over experimenten, tegenover nieu we vormen van kunst. En de leren politie-jassen zijn een vertrouwd beeld bij in de ogen van de magi straten te gewaagde opvoeringen. Daarom is het niet zo verwonderlijk dat de kunst van de 20e eeuw, die in München nog steeds een sub cultuur is, door de organisatoren van de Olympische Spelen zo moei lijk werd geaccepteerd. HANS SCHMIT ^inale ;m) am es fNCHEN Verbroedering en vrede staan hoog geschreven in de rmpische vaandels. Pierre Baron de Coubertin, grondlegger van met strenge regelmaat gevierde feest, heeft over de noodzaak irtdurend de mond vol te hebben van deze nobele slogan, geen Ijfels laten bestaan. Afstanden moesten worden overbrug tij de Spelen moesten tegenstellingen, meningsverschillen en mis standen aan de kant worden gezet. In 1935 nog, een jaar voordat Hitier en zijn trawanten zich het Olympisch feest toeëigenden, oette hij zelfs de mogelijkheid dat 'midden in de oorlog de idelijke legers een ogenblik de strijd onderbraken om zich op ale en ridderlijke wijze te wijden aan de Spelen van de spier- icht'. Kns :a' oif sarto urphy en) 1 us) 1 5) 58. Fish i 1.00. lark ïoland iiger i 1.00. <utz ap) 1. 8. Je» rnzie rit) 1 Ivey (J De laatste landing van Ans van Gerwen in dit Olympisch toernooi. Mede dank zij haar perfect uitgevoerde oefening op het nummer brug met ongelijke leggers eindigde het Nederlandse damesteam op een onverwacht hoge plaats. Ans van Gerwen, die in haar afsprong een hele schroef verwerkt, werd door de jury gehonoreerd met 9.45 naïeve en ook nutteloze gedachte de Franse baron, want er zijn wel ©re redenen om brutaal oorlogsge- d een halt toe te roepen dan *n maar de tijdelijke viering van Olympische religie. De wereld ft zich dan ook, evenmin als zij van menselijke overwegingen d, iets aangetrokken van De Cou- Hans Schmit tin. Oorlogen gingen door; ver- et edering bleef een hersenschim. Bo- eiPdien zou het hedentendage niet meer mogelijk zijn de wapens j neer te leggen om vriendschap- Ie, ijk te boksen of te schieten (om .r een paar Olympische sporten te noemen), want oorlog speelt zich op een abstracter niveau af dan de van man tot man gevechten. Dijken in Vietnam worden door een druk op een knop vernietigd mensen en dorpen worden vanuit de lucht met fragmentatie-bommen en napalm be stookt. De verantwoordelijke Olympische lei ders blijken echter gemakkelijk voor bij te stappen aan het nu al 76-jarige falen van hun 'riligio athletae'. Ster ker nog: steun van de deelnemers zelf wordt niet in het minst op prijs gesteld. Wanneer in Mexico een aan tal negeratleten kenbaar maken dat de verbroedering in het Olympisch dorp slechts een tijdelijke is en dat zij thuis weer gewoon een neger zul len zijn, worden twee hunner (John Carlos en Lee Evans) als kinderen naar huis gestuurd. En wanneer in München een aantal Amerikaanse at leten een ronde badge draagt met drie vallende bommen waarover een dikke streep loopt, wekt dit al direct wantrouwen in dezelfde geest als waarmee de Westduitse pers groten deels de Vietnam-demonstratie van za terdag in München afdeed, namelijk door er gewoon aan voorbij te stap pen. Voor Olga Connolly, discuswerpster, 39 jaar en 16 jaar terug in Melbourne als Tsjechische winnares van een gou den medaille, is dat echter geen reden het hoofd in de schoot tc leggen. Zij behoorde tot degenen die de ban-de- bom speldjes naar het Oberwiesenfeld brachten en gisteren richtte zij zich met een vredesoproep tot alle atleten. De Amerikaanse, die in Melbourne haar latere echtgenoot Harold Con nolly ontmoette, vraagt in een brief om reactis, zodat vanuit het dorp een petitie naar de Verenigde Naties kan Trudy Ruth, hier met haar trainer Ben Kusmic. worden gestuurd om alle landen op te roepen de vernietiging een halt toe te roepen en de mensen bij elkaar te brengen. De atleten zouden zich moe ten verplichten alles te doen om el kaar niet te vernietigen maar juist eikaars geluk te bevorderen. Haar actie licht Olga Connolly, die voor de vijfde keer in een Olympisch dorp woont, toe met: 'Mense nmet volledig andere politieke, economische en godsdienstige achtergronden kun nen in harmonie samenleven. Tijdens mijn reizen naar bijna alle hoeken van de wereld, heb ik ontdekt dat de mensen overal wezenlijk gelijk zijn. Het samenzijn in een olympisch dorp stemt overeen met een wereld die men niet alleen maar eens in de vier jaar een maand wil zien, maar die men altijd wil zien'. En: 'De mens heid heeft even hard vrede nodig om tc overleven als lucht, water en brood. Toch is op de gehele wereld tot op heden minstens meer dan drie keer zoveel geld en materiaal uitgege ven voor vernietigingsmiddelen dan voor de verbetering van de opvoeding en de gezondheid van de mensen'. Zij vervolgt met: 'De moderne oorlog is barbaars en mensonwaardig. Er wordt te veel vernietigd en te weinig opge lost. Bovendien heeft ieder land op een gegeven moment geleerd dat een banjonet het hart maar niet de geest kapot kan maken'. Het blijft de vraag in welke mate Olga's oproep weerklank in het atle- tendorp vindt. Wie in het dorp loopt, krijgt snel de indruk dat er van een werkelijke verbroedering en verzuste ring (de beide geslachten zijn ook in München nog door een hek geschei den, hoewel de vrouwen wel in het dorp der mannen mogen komen maar niet andersom) slechts in gering ema- te sprake is. Aan het dorp zelf ligt het niet: het is zo gebouwd dat het direct een sfeer van vertrouwen en gezelligheid oproept. Er is een win kelstraat, een discotheek, een plein voor spelen, praten enzonnen, er zijn leeskamers en er is een door de gezamenlijke Westduitse kerken inge richt bezinningscentrum. Dat centrum is echter vrijwel leeg de meeste atleten zitten zwijgend bij elkaar in de ruimten waar op vele televisie toestellen alles van het sportgebeufen te volgen is. De groepjes die door die straten slenteren, bestaan grotendeels uit mensen met dezelfde trainingspak ken: land bij land, soort bij soort. Bovendien blijft het de vraag of men sen die jarenlang naar een sportieve prestatie hebben toegeleefd en aan de vooravond van het doel van hun in spanningen staan, niet teveel in zich zelf leven om voor een ander open te staan. Wordt die ander dan niet te veel de concurrent, degene die moet worden verslagen? Voor dominee Haegelsbach, lid van de kerkelijke commissie voor de spelen niet Hij stapt af van de retotiek en loze kreten van de olympische religie, die volgens De Couberin voor de atleet van de moderne tijd een middel was zijn vlag, zijn ras en zijn vader land te verhogen. Hij erkent ook dat de oorlog, spelen of geen spelen, ge woon doorgaat. Juist in het dorp echter, zo schrijft hij in het blad van de Evangelisch-Lutherse kerk in München, kunnen barrières worden weggebroken, contacten worden ge legd, kan begrip worden gekweekt door de wijze van ontvangst zou München een voorbeeld kunnen zijn. Het lijkt echter tevergeefse hoop. At lete Trudy Ruth bijvoorbeeld: 'Er is over het algemeen weinig contact, iedereen blijft bij elkaar. Ik woon op een gang tussen het huishoudelijk personeel en daarmee heb ik meer contact dan de andren die tussen andere atletes wonen. Er gaan veel dingen aan je voorbij. Toen ik naar München ging, dacht ik veel over Rhodesië te horen. Ik heb echter niets gemerkt toen ze werden uitge sloten'. In München zal het Plympisch verbroederingsvaandel evenals bij alle voorgaande gelegenheden wel weer als een nutteloos symbool hebben gewap perd. Uitgezonderd dan degenen die later nog eens tegen hun kinderen kunnen zeggen: het is in het Olym pisch dorp in München begonnen. Tja, nu hoor ik van de redactie van ik mag dat nu wel zeggen onze kranten, dat een aantal mensen zich afvraagt hoe ik ooit official kon worden. We hóuden natuurlijk altijd mensen die het niet eens zijn met wat ik wat ik hier noteer op dit fijne feest, maar er schij nen nu zelfs mensen te zijn die mij willen laten terugroepen. Men lijkt niet te beseffen wat het precies betekent om als of ficial door ons vaderland te worden uitgezonden. Naast een dienende taak hebben wij ook zeer zeker een beschouwende taak. Wij brengen de emoties tot hun ware proporties terug. De official, en nu spreek ik in het algemeen, is zo'n beetje de Marcel van Dam van de sport. En omdat Marcel van Dam op de televisie komt, mag ik best in de krant. Het lijkt mij nu ook wel het juiste moment om eens uit de doeken te doen hoe ik precies in het official-wezen terecht ben gekomen. Al weer vele ja ren geleden moest ik door een betreurenswaardig incident mijn rechtenstudie te Leiden afbreken. Het geluk was echter met mij (zonder geluk vaart niemand wel zegt het bekende spreekwoord immers), want kort na mijn huwelijk kreeg ik een uitstekende baan aangebo den in ons Indië. Ik bewaar aan die jaren in onze Gordel van Smaragd goede herinneringen, en een daarvan is dat daar de basis van mijn official-schap werd gelegd. Tijidens hardloop wedstrijden in een naburige kraal werd ik namelijk eens uitgenodigd als tijdwaarnemer op te treden, omdat ik een horloge had met een seconden- wijzer. Dat is het prille begin geweest. Jaren later, weer terug in ons goede vaderland, kwam ik op een aandeelhoudersvergadering van ons familie-bedrijf een oude kennis uit de Indische jaren tegen. Hij vertelde mij dat hij official was geworden en hij wilde mij wel voor een soortgelijke functie voordragen. Ik heb daar uiteraard onmiddel lijk mee Ingestemd, omdat ik nog wel wat vrije tijd over had. Het leek mij een uitstekende tijdspassering, onze jeugd in on ze goede vaderlandse traditie op te voeden en te begeleiden. Het heeft daarna nog twee jaar vergaderingen gekost, maar toen was ik toch zover geko men, dat ik voor de buitenland se reisjes op de b-lijst werd geplaatst. Dat wil zeggen, reizen binnen de Benelux. Daarna is het slechts een kwestie van na tuurlijke eliminatie om hoog op de a-lijst, de zoals wij dat schertsend onder elkaar wel noemen 'grote buitenlandse rei- zen-lijst' te komen. Zo ben ik ln München gekomen. Uit het bovenstaande blijkt wel duidelijk dat zo'n carrière voor slechts weinig mensen is wegge legd. Ik zou clan ook, als ik een bescheiden advies mag uitbren gen, tegen de gewone man in de straat, willen zeggen: begin er niet aan. Het is ook voor officials een lange en moeilijke weg naar de top. En daarnaast, er staan toch al enkele vrien den van mij te trappelen van ongeduld om de open plaatsen in te nemen. jan f. eestganger' erdc npisc 2 05. Final PAbo ïcord Brut 5. Cl MÜNCHEN Een forse rel brak er gistermorgen uit, nadat de Noordko reaan Ho Jun Li het goud had gewonnen op het onderdeel pistool schieten. Na ieder onderdeel wordt er in München een persconferentie gegeven. Ho Jun Li kon daar niet onder uit, zoals hij ook niet langs de vraag kon gaan wat hij nou precies dacht toen hij aan het schie ten was. Het antwoord van de Noordkoreaan was even openhartig als onthutsend. 'Ik dacht dat ik op vijanden aan het richten was', zei hij. Dat bracht de officials uit zijn land danig uit het evenwicht Vandaar ook dat er kort na de persconferen tie opnieuw een gelegenheid was om met Ho Jun Li te praten, een gele genheid die meer *vas bedoeld om alles even recht te zetten. De Noord koreaan ontkende onmiddellijk wat hij gezegd had over zijn gedachten tijdens het richten. 'Ik ben verkeerd verstaan, men heeft mij verkeerd geciteerd'. En geen van de aanwezi ge journalisten kon hem duidelijk maken dat hij echt had gezegd op de vijand aan het richten te zijn geweest. Ook de officials van de ploeg verklaarden Li niet zoiets te hebben horen zeggen. 'We zijn hier', zo zei een van de officials, 'om vragen to beantwoorden en niet om te discussiëren'. Het onderwerp van gesprek werd daarop tactisch ver legd en IIo Jun Li kreeg tenslotte het laatste woord. 'Ik ben zeer trots de eerste Koreaanse medaille gewon nen te hebben. Ik heb erg hard getraind voor deze dag en ik ben blij dat het ook de moeite waard is geweest'. China Misschien zullen op de volgende Olympische Spelen In Montreal ook Chinese atleten rondlopen. Van verschillende kanten is namelijk de wens uitgesproken om China weer als lid bij het IOC aan te nemen. China, dat de organi satie in 1956 verlaten heeft, vanwege het lidmaatschap van Taiwan, wil weer graag deel uit te maken van de Olympische familie. Giulio Onnesti, voorzitter van het Italiaanse Olympische Comité, is pas In de Volksrepubliek geweest om prestaties op verschillende Olympi sche sporten van dichtbij te be kijken. De Italiaanse official heeft h'erover rapport uitgebracht bij het IOC. Omnesti: 'Ik heb het allemaal eoed kunnen bekijken, en ik mag wel zeggen, dat sport gezien als een manier van leven en opvoeden, een grote populariteit heeft in het land. liet wordt hoog tijd, dat China zijn plaats ln het IOC weer Inneemt'. De Chinese Volksrepubliek hoort in derdaad thuis op de Olympische Spelen. De Spelen pretenderen universeel te zijn, maar wanneer Bij de fieUS een land met meer dan 700 miljoen inwoners niet vertegenwoordigd Is blijft er van een universele gedachte weinig over. Omnesti: 'Op grond van die ge dachte moeten we serieus naar een oplossing zoeken om het obstakel Taiwan te omzeilen. De sportbond van Taiwan moet niet langer aan de Spelen deel kunnen nemen, eigenlijk is Taiwan een provincie van de Chinese Volksrepubliek en mag het helemaal niet onder eigen vlag uit komen'. De honden van Japan. Noord-Korea, Roemenië en Peru willen ook dat China weer actief wordt. De interna tionale Volleybalfederatie moet de mogelijkheid onderzoeken of China weer als actief lid kan worden opge nomen. Op het congres van de Fede ratie, dat op 4 september In München plaats vindt, zal hierover beslist worden. Voor de Federatie is het overigens niet zo moeilijk een gun stige beslissing te nemen, omdat het China namelijk nog steeds als lid beschouwt. De organisatie, die zich op het standpunt stelt dat China nimmer (wegens lidmaatschap van Taiwan) is uitgetreden omschreef de status van China als volgt: 'De Volksrepubliek China is een van onze leden, die op dit moment niet actief lis in de wedstrijdsport'. Omdat hij zijn naam voor reclame doeleinden zou hebben geleend is Engelands hoop op gouden medail les op de vijf- on tienduizend meter, Dave Bedford, door de commissie van onderzoek van het IOC ter verant woording geroepen. Enkele maanden geleden verscheen Bedford in een Frans blad, vrolijk trompetspelend, gekleed in een groen trainingsjasje met 'Coq de Sportive' de naam van een Franse firma van sportartikelen achter op de rug. Bedford vertelde dat hij bij de neus genomen was door de Franse firma. Hij had het trainingsjack gekregen en dacht dat hel jasje het officiële teaiue van de Franse ploeg was. Nieuwe stok De wereldrecordhouder polsstok- hoogspringen, de Amerikaan Bob Se- agren, kreeg goed nieuws dat hij nogal kalm opvatte. Hij mag toch met zijn nieuwe aanvankelijk afge keurde stok springen. De stok, een centimeter dunner in de middellijn dan de 'officiële' en een gram of 45 lichter, zal hij hard nodig hebben om hoger dan de concurrentie te reiken en Olympisch goud te halen. Vooral de Zweed Kjell Isakksson, met officiële stok, zal een serieuze bedreiging voor hem zijn. Drukken Er zal niet meer gesproken worden van de Olympische driekamp, maar van de Olympische tweekamp, omdat het onderdeel 'drukken' van het wedstrijdprogramma geschrapt Is. Alleen trekken en stoten zijn nu nog over gebleven. Door deze wijziging zijn alle tot dusver gemaakte re cords ongeldig verklaard. De veran dering is op medich advies doorge voerd, omdat bij het 'drukken', het eerste onderdeel van de drie Olym pische oefeningen, het kniegewicht en de wervelkolom te zwaar werden belast. Bovendien ging de techniek van dit nummer steeds meer op het 'stoten' lijken. Man of vrouw De belangrijkste vraag om de Kore aanse volleybalspeelster Han Jong Soek uit Noord Korea is zij een hij? is nog altijd onbeantwoord gebleven. De Koreaanse volleybalspeelster ver scheen als enige van de vrouwelijke deelnemers bij de Olympische Spe len niet bij de vereiste sextest. Han Jong Soek mag niet deelnemen aan het volleybaltoernooi, aangezien zij niet heeft voldaan aan de gestelde voorwaarden', meldde Vladimir Sa- vin het Russische lid van de techni sche commissie van de Internationa le Volleybalfederatie. Al sinds twee Jaar circuleert het gerucht dat Han Jong Soek veel eerder tot de mannelijke dan tot de vrouwelijke sexe behoort Het pro bleem .werd twee Jaar geleden bij de wereldkampioenschappen in Bulga rije niet opgelost doordat de Noord- koreaanse ploegleiding Han Jong Soek niet liet meespelen nadat was bekend geworden dat de deelneem ster aan een sextest zouden worden onderworpen. Toch werd Han Jong Soek door Noord Korea ingeschre ven voor de spelen. Voor de wed strijd tegen Cuba stond haar naam gisteren echter niet op het wed strijdformulier. Zij verscheen ook niet in de hal. Doping Een van de acht boksers, die gistera vond op doping moest worden gecontroleerd, de bantamgtw ichter Joseph Mbouroukounda, heeft de an- ti-doplngstest geweigerd. De voorzit ter van de internationale Medische Boksorganisatle, dr. Louis Blonstcin, heeft Joseph op zijn weg naar het Olympisch dorp laten volgen om alsnog te proberen een urineproef tc krijgen. Joseph, die zijn partij van de Zwitser Rudolf Vogel verloor, bleef echter weigeren. Als hij gisteravond gewonnen zou hebben, zou hij zeker gediskwalifi ceerd zijn, maar welke straf de on willige bokser nu te wachten staat is nog niet bekend.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 15