Fel debat over
taktiek jegens
Zuid-Afrika
De dominee slooft zich uit...
c
J
Trouw
K wartet
Boek over prins Claus
Boerderijbrand: ton schade
vandaag
Beroepings»
werk
Wereldraad: versterk
sancties Rhodesië
Boekeiietalaj
.iOUW/KWAKltl' WUtAsUAG li ALOLslos i .1
KJüRK
1-2 1
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Kort nadat de wereldraad van kerken gisteren een brief aan de aangesloten kerken
bad besproken, waarin geen geheim wordt gemaakt van de spanningen in deze gemeenschap ('we be
ginnen net te ontdekken hoe diep de vervreemding is') werd de waarheid daarvan bewezen in het
voortgezette debat over kerkelijk geld dat belegd is in bedrijven die in zuidelijk Afrika investeren.
Bisschop O. Engstroem uit Zweden
klaagde over de atmosfeer in de ver
gadering waarin iedereen die iets an
ders met het kerkelijk geld wou doen
dan meteen terugtrekking van bedrij
ven uit zuidelijk Afrika eisen, het
verwijt kreeg van vertragingstaktiek
en zelfs van eigen belangen bij deze
investeringen te hebben. Aan de ande
re kant waren de Afrikanen verbaasd
dat sommige westerse gedelegeerden
nog iets zagen in beïnvloeding van de
situatie in zuidelijk Afrika via inves
teringen, na de mislukking die het
Polaroid-experiment te zien heeft ge
geven.
Het hardst, maar ook het zakelijkst
en het minst emotioneel was de uit
wisseling tussen twee Amerikanen:
bisschop Hines van de episcopaalse
kerk (die ervaringen heeft opgedaan
met aandeelhoudersacties) en mej.
Jean Faifax, van de United Church of
Christ, een zwarte leidster op het
gebied van burgerrechten. Bisschop
Hines had gezegd: onze ervaring in de
VS is dat de kerk de macht die zij
nog heeft door haar aandelen in be
paalde maatschappijen, niet moet
prijsgeven door die aandelen te verko
pen als zij tegen het beleid wil pro
testeren, maar door die macht te
gebruiken om lastig te zijn voor deze
maatschappijen. Maar mej. Fairfax
wierp hem tegen: 'Aandeelhouders-ac
ties zoals u bedoelt hebben nog wel
resultaat in de VS omdat daar wetten
zijn waarop u zich kunt beroepen,
maar in Zuid-Afrika komt ieder be
drijf dat hervormingen wil, in strijd
Vietnam (18)
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatle wordt met dc naam van dc
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de heer Job. C. Francken,
■ecreUrls van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbua 859. Amsterdam.
Ontburgerlijking
Dr. Rijnsdorp pleitte o.m. voor ont
burgerlijking van de kerk. Ik vraag
mij af, waarom de burgers van c'iver-
se kerken, zelf niet met de ontburger
lijking zouden beginnen, als onze kerk
leiders daar dan zo'n moeite mee
hebben. Die burgers zijn toch geen
stel onmondige kinderen? Die burgers
hebben toch ook een bijbel in huis.
En die burgers kunnen toch ook aan
de hand van die bijbel zien dat onze
kerkelijke zekerheden niet zo zeker
zijn! Als die burgers, er eens goed de
tijd voor nemen om de bijbel te
bestuderen, dan zou de ontburgerlij
king van de kerk zeer snel gaan! De
ont-triumfalisering en ontnationalise-
ring zouden daar meteen op volgen.
Dan zaten we niet meer zo vastgepind
op allerlei overleveringen en formu
lieren enz.
Greup
G. Schipper Mulekhuyse
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe leidse Courant
Dordts Dagblad
Dagelijks beituun B. Bol, Oen
Hoog: dr. E. Bleummk. Polers-
wolde; mr. G. C. van Dom.
Nootdorp, W. A. F'bbe. Roller-
dom. J. lomer. Utrecht; dr». J.
W. de Pou», Den Hoog; J. Smol-
lenbroek. Wossenoor.
Overige leden von hel algemeen
bestuur: K. Abmo, Amsterdam;
H. A de Boer. IJmu>den: Th.
Brouwer. Assen, mr. dr. J. Don-
ner, Den Hoog-, J. von Eibergen,
Schaorsbergen; mi. K. von
Houten. Wagemngen; d». O. T.
Hylkemo. Bilthoven; Jac. Huijsen,
Delft; mevrouw M. C. E. Klooster-
mon-Fortgens. Voorschoten; me
vrouw J. G. Krooyeveld-Woulers,
Heerhugowoord; prof. dr. G. N.
lammens, Noorden; ds. F. H.
londsmon, Den Hoog; H. de
Mooij. Rijnsburg; prol. dr. G. C.
von Niltnk, Amsterdam; H. Otte-
vanger. Buitenpost; mr. dr. J.
Ozingo, lunteren; dr. A. Veermon,
Rijswijk (Z-H); H. H. Wemmers,
Den Hoog; drs. R. Zijlsfra, Ooster-
lond (Zld).
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bonk (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
Met zeer veel interesse las ik de
discussie over Vietnam. Het moet mij
van het hart dat de heer D. Veenstra
Dzn. een slecht debater is, maar een
goede Marxkramer. De 'geschiedbe
schouwing" van de heer Veenstra slaat
nergens op. Is hij vergeten dat de
Hitier ooit eens een pakt heeft geslo
ten met Stalin? En de Russisch-Finse
oorlog! Ook een staaltje van commu
nistisch imperialisme.
Wijlen de historicus Colenbrander
zou de zinnen van de heer Veenstra
afdoen met de woorden: Haastige ge
volgtrekkingen naar marxistische
smaak. Het lijkt nergens naar dat de
heer Veenstra zijn opponent 'afstraft'
door hem een fascist of nationaal-
socialist te noemen. Typisch een uit
drukking van een fellow-traveller:
Wie niet met mij is. is een reaktio-
nair of fascist. Dat de VS imperialis
me bedrijven is gewoon niet waar.
In Vietnam is sprake van een politië
le aktie. Geen oorlog, want als het
een werkelijke oorlog was. zouden
Amerikaanse troepen allang zijn ge
land in Noord-Vietnam. De VS steu
nen en dat is hun plicht Zuid-
Vietnam. Het is een zeer opmerkelijk
feit dat, als er in Amsterdam 'Nixon
moordenaar' wordt geschreeuwd, de
zelfde Nixon in Polen wordt begroet
door een mensenmenigte die vijf rijen
dik staat om hem toe te juichen.
Idem dito in Roemenië.
Het is het goed recht van de heer
Veenstra het met Hanoi te houden, ik
houd mij aan Nixon. Wie werkelijk
wil weten wat het communisme te
bieden heeft, moet eens met vakantie
naar een van die landen, waar de
vrienden van Marcus Bakker er het
voor het zeggen hebben. Dan zal men
met eigen ogen de bittere armoede
aanschouwen, de onvrijheid, de be
drukte stemming van de mensen en
de overvolle kerken, waar de mensen
bidden om te worder verlost van de
communistische slavernij.
Leidschendam
M. J. Kulsdom
Eredoctoraat
De Studentenraad van de Vrije Uni
versiteit heeft geen 'persoonlijke aan
val' op prof. mr. O. Notohamidjojo
wlilen doen, zoals de senaat van de
VU in een persbericht heeft gesugge
reerd. De studentenraad heeft ook
geen bezwaar tegen het eerste motief
dat de senaat naar voren heeft ge
bracht om prof. Notohamidjojo op 4
september een eredoctoraat te verle
nen. namelijk zijn organisatorische
verdiensten voor de christelijke ge
meenschap in Indonesië en in het
bijzonder voor de opbouw van de
christelijke universiteit Satya Watja-
na. De SRVU respecteert ook de per
soonlijke beoordeling van de erepro-
movendus door jhr. mr. Ph. Quarles
van Ufford in Trouw-Kwart et
van 19 augustus. Toch houdt de
SRVU haar kritiek op de keus van
deze ere-promovendus staande en wel
om twee redenen:
1. Het besluit tot erepromotie is door
de senaat genomen zonder vertegen
woordigers van studenten, technisch-
administratief personeel en weten
schappelijke staf er in te kennen.
2. Prof. Notohamidjojo treedt in het
openbaar op als een verdediger van
de Nieuwe Orde van generaal Soehar-
to. In een publicatie uit 1970 be
schrijft prof. Notohamidjojo de komst
van deze orde als de overgang van de
'staat van de willekeur naar de rechts
staat'. En hij schrijft dat 'alle beslui
ten erop gericht zijn de Indonesische
rechtsstaat te herstellen'. Het is ech
ter algemeen bekend dat deze rechts
staat het land is met het grootste
aantal onberechte politieke gevange
nen ter wereld.
Amsterdam Pol Metselaar-SRVU
Van een correspondent
BAARN Bij uitgeverij 'De Boeken-
rij' te Baarn verschijnt eind deze
maand het boek 'Prins Claus', volgens
de uitgever 'de eerste volledige bio
grafie' van de Prins. Het boek is van
de schrijfster M. G. Schenk, die al
eerder boeken over het Koninklijk
Huis heeft samengesteld. Dr. W.
Drees sr., schreef een voorwoord.
LEEUWARDEN De boerderij met
hooi en landbouwwagens van de heer
G. Greydanus te Marrum is gisteren
afgebrand. Het woonhuis bleef behou
den. De schade wordt geschat op on
geveer 100.000 gulden.
met de wetgeving en daarom is er
maar een antwoord: pressie op die
bedrijven om hun investering te be
eindigen en zo niet, het kerkelijk geld
eruit halen.'
De resolutie, die, zij het met de stem
van bisschop Zulu uit Zuid-Afrika
tegen, door de beleidsbeoordelende
commissie is voorgesteld aan het cen
traal comité (en inmiddels is
aanvaard) komt neer op een in-
tot één miljoen dollar,
en een aanbeveling aan de aangeslo
ten kerken. Aan de financiële com
missie van de wereldraad wordt opge
dragen, de bestaande aandelen te ver
kopen en geen nieuwe te kopen in die
maatschappijen die voorzover haar be
kend rechtstreeks betrokken zijn bij
investeringen in, of handel met Zuid-
Afrika. Namibia (ZW-Afrika), Zim
babwe (Rhodesiè), Angola, Mozambi
que en Guinee-Bissao. Voorts om geen
fondsen te plaatsen op banken, die
rechtstreeks in deze landen opereren.
Bij de aangesloten kerken, christelijke
organisaties en individuele christenen
buiten Zuid-Afrika wordt erop aange
drongen om al hun invloed, inclusief
aandeelhoudersacties, te gebruiken om
maatschappijen onder druk te zetten
opdat deze hun investeringen in en
hun handel met deze landen slaken.
Nieuwe gedachte
Het eigenlijke debat van gistermorgen
concentreerde zich op een amende
ment van dr. E. G. Balls van de
Church of Scotland, dat de kerken
ook nog een alternatief wilde geven,
namelijk maatschappijen onder druk
te zetten in Zuid-Afrika een beleid te
gaan voeren dat de interraciale socia
le gerechtigheid zou bevorderen. Balls
was van mening dat dit de aangeslo
ten kerken, voor wie een boycot een
nieuwe, revolutionaire gedachte is, ge
legenheid zou geven beter met de
ernst van dit vraagstuk kennis te
maken. Immers, indien de maatschap
pijen aan welke zulke hervormingen
via hun investeringen zijn gevraagd,
verklaren dat dit hen door de in
Zuid-Afrika heersende wetgeving niet
mogelijk is dan is er een veel overtui
gender reden dan nu om op terugtrek
king van deze investeringen aan te
dringen en eventueel zelf zijn geld
uit zulke maatschappijen terug te
trekken, zei hij.
Daartegenover stelde een van de pre
sidenten van de wereldraad, mej. Pau
line Webb: 'Indien de kerken zouden
ontdekken dat hun geld werd ge
bruikt voor prostitutie, dan zouden zij
geen moment aarzelen om het terug
te trekken. Zij zouden niet zeggen:
wij willen ermee bevorderen dat die
meisjes beter gehuisvest en gevoed
worden en we zetten het prostitutie-
bedrijf onder druk via ons geld. En
toch gaat het hier om een systeem dat
even immoreel en vernederend is
voor de menselijke waardigheid.'
Als inwoonster van een land (Enge
land) dat de grootste investeerder is
in Zuid-Afrika zag mej. Webb voor de
kerk maar één oplossing: eruit.
De zwarte bisschop Nichols uit Pitts
burg (VS) kwam ook in die buurt
toen hij zei: het gaat ons niét tegen
de aanwezigheid van blanken of de
aanwezigheid van investeringen in
Zuid-Afrika, het gaat ons tegen de
daardoor bevorderde politiek, die niet
gesteund mag worden door enige vol
geling van Jezus Christus. Hij lichtte
nog eens toe welke wetten er in Zuid-
Afrika allemaal bijgekomen zijn in
dezelfde periode dat de Amerikaanse
investeringen in. dat land stegen van
148 miljoen tot 800 miljoen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De zendingskalen
der voor 1973 is uit: weer een co-
produktie van de Nederlandse zen
dingsraad en het centraal missie-com
missariaat. Het thema voor deze
maandkalender is 'Samenspel' en dat
wordt uitgewerkt via ruim twintig
kleurenfoto's van meer en minder
ernstige samenwerkingstaferelen in
Afghanistan, Bhoetan, Bolivia, China,
Ghana, India, Indonesië, Iran, Mal'.
(Afrika), Pakistan, Peru en Soedan;
het thema komt ook aan de orde in
de bijbehorende teksten, waarin gege
vens van veel missionarissen en zen
dingsarbeiders verwerkt zijn. Op de
achterzijde van de maandpagina's staat
ook een bijbelrooster. De prijs van
deze zorgvuldig samengestelde en
mooie (de foto's zijn heel bijzonder!)
kalender Is 3,50 gebleven. Dit heeft
de nodige hoofdbrekens gekost, maar
men heeft dit vooral over gehad voor
de minder draagkrachtigen onder de
trouwe gebruikers van deze kalender.
Men mag, zo vernemen we, de con
stante lage prijs ook beschouwen als
een stil protest tegen de inflatie!
Bestellen bij: Ned. zendingsraad.
Prins Hendriklaan 37, Amsterdam-
Zuid. Op de foto (één van de ruim
twintig van de kalender): Indiase
vrouwen helpen bij de aanleg van een
weg door manden met grond aan te
dragen.
moeten niet in hoekjes gaan staan,
maar in volkomen openheid en ver-
trouwen de weg gaan die Uppsala ons
al heeft gewezen.'
De Newyorkse acteur David Johnson
stelde: 'Als we nu de indruk maken
te aarzelen dan zal het voorbeeld
karakter van onze actie als wereldraad
zeker ontkracht worden. Het gaat er
om dat wij weten wat we aanbevelen
en het is de verantwoordelijk van
de leden-kerken om daaruit voor hun
eigen beleid hun conclusies te trek
ken.'
Philips
Dr. Kruyswijk
Grote emotionaliteit ontstond in de
zitting toen de naam van bisschop
Zulu, een Zuid-Afrikaan in het presi
dium van de wereldraad, was ge
noemd. Dr. A. Kruyswijk, voorzitter
van de raad van kerken in Nederland
en praeses van de gereformeerde
synode, betreurde het dat het centraal
Bisschop Zulu
comité geen gelegenheid had gehad
om van bisschop Zulu te vernemen
waarom die tegen het voorstel van de
commissie had gestemd. Dr. Kruys
wijk vreesde dat de Zuidafrikaanse
lidkerken als gevolg van deze beslis
sing verboden zou worden om lid van
de wereldraad te blijven zodat Zuid-
Afrika nóg verder geïsoleerd zou ra
ken van de rest van de wereld.
Hij zei voorts dat minder investerin
gen onherroepelijk zouden leiden tot
nog minder kans op industrie en
werkgelegenheid in de zgn. thuislan
den, waardoor de voor de gezinnen
fatale trekarbeid nog zou toenemen
en hij vroeg zich af of er wel genoeg
geluisterd wordt naar de zwarte lei
ders uit zuidelijk Afrika zelf, omdat
de uiteindelijke bevrijding alleen
maar hun eigen werk kan zijn.
Hij werd onmiddellijk hard aangeval
len door kanunnik Burgess Carr uit
Liberia, secretaris-generaal van de All
African Council of Churches die dr.
Kruyswijk verweet dat hij zich met
deze opmerkingen richtte naar de
apartheidspolitiek. Naar zijn weten
maakte bisschop Zulu geen bez—aar
tegen de resolutie zolang hij de dis
cussies in de beoordelingscommissie
meemaakte. (Later werd overigens
door de voorzitter van deze commissie
bevestigd, dat bisschop Zulu vóór zijn
vertrek op afgelopen zondag een
briefje bij de commissie had laten
bezorgen, waarop stond dat hij zijn
tegenstem geregistreerd wilde heb
ben).
Mej. Janet Wesongo uit Oeganda uitte
haar verontrusting dat er blijkbaar
gelobbied werd om de kracht van de
voorgestelde actie van de wereldraad
te ontnemen en zij riep uit: 'Wij
De ongeveer vijftien aanhangers van
het (verworpen) amendement om de
investerende bedrijven ook een kans
te geven op een beleid gericht op
verandering in Zuid-Afrika verklaar
den allen nadrukkelijk hetzelfde doel
te hebben als het onderhavige voor
stel. En dat rapporteerde ook de fi
nanciële commissie, die echter even
eens haar reserves uitsprak ten op
zichte van de gevolgde taktiek. 'De
verkoop van het kleine pakket aande
len van de wereldraad zou wel eens
niet zo'n betekenis kunnen hebben als
sommigen schijnen te verwachten', al
dus de Engelse graaf van March, voor
zitter van de financiële commissie.
Hij stelde met nadruk dat aandeel
houders-acties ten behoeve van een
ander bedrijfsbeleid in Zuid-Afrika
door de wereldraad nog niet en door
de leden-kerken bijna nog niet gepro
beerd zijn. Het is volgens hem moei
lijker en kostbaarder maar het zal
waarschijnlijk méér effect hebben.
Het management van zo'n bedrijf zal
nu alleen maar opgelucht zijn dat
zo'n lastige aandeelhouder zich uit
het besluitvormingsproces terugtrekt,
aldus Lord March. 'Verkoop is de
makkelijkste uitweg en draagt er wei
nig toe bij dat de bedrijfsleiding en
andere investeerders wakker schrik
ken van hun betrokkenheid bij het
versterken van onderdrukkende regi
mes.'
Namens de commissie voor het pro
gramma tot bestrijding van het racis
me zei echter ds. R. J. v. d. Veen dat
er inmiddels in het Utrechts congres
gebouw al een vertegenwoordiger van
een groot multinationaal bedrijf met
belangen in Zuid-Afrika is komen pra
ten om gedelegeerden tot andere ge
dachten te brengen. Hij doelde daar
mee op de aanwezigheid van een func
tionaris van Philips, naar later bleek.
'Daaraan kunt u zien dat het wel
belangrijk is wat we u voorstellen',
aldus ds. Van der Veen onder applaus.
Wat men allemaal ontdekt als men
hier eenmaal mee begint werd duide
lijk uit een interventie van de Kongo
lese jongeren-afgevaardigde Tsoubalo-
ko. Hij zat 's avonds voor het slapen
gaan nog even lekker op de rand van
zijn bed in zijn hotelkamer in Holi-
day-Inn een prospectus van dit im
mense hotel-bedrijf door te bladeren.
In het Algemeen Doopsgezind Weekblad heeft ds
Sj. Vooistra uit Middelburg dit redationeel com
mentaar:
Sommige modewoorden worden uit de
nood geboren. Hebben we onze mond niet vol van
gepraat .over solidariteit, omdat we weten hoe we
solidair moeten zijn, en met wie, maar niet
willen? Juist dit notbreken van daadwerkelijke
solidariteit is er de oorzaak van dat we alsmaar
praten en nog eens praten over solidariteit.
Zo doen we ook alle moeite om 'konkreet' te zijn
Een ander modewoord uit de zelfde nood geboren.
Ook al een bewijs van armoede om duidelijk te
kunnen maken wat we bedoelen. Iedere preek zit
kunnen maken wat web edoelen. Iedere preek zit
er vol van. De predikant zweet en slooft zich uit
om het evangelie 'handen en voeten' te geven,
maar in werkelijkheid legt hij een rookgordijn
van woorden bij zijn poging het Woord Gods
konkreet te maken.
Het Woord moet het doen, plegen we dan te
zeggen en we berusten als het Woord ons niets
meer doet, vergetend dat het toch de bedoeling is
dat we ons laten gezeggen en het daarna zelf
moeten doen We blijven echter in de verbale
milieuvervuiling zitten: spelen leentjebuur Dij
sociologen en psychologen om de konkrete mense
lijke situatie te analyseren, zodat het zaad van hel
evangelie goed terecht zal komen en vrucht zal
dragen. Ondanks al het hermeneutisch en ander
geploetei blijft het evenwel aan het laatste ont
breken.
Voor ons doopsgezinden is het des te pijnlijker
als we in eigen kring steeds meer horen dat we
konkreter moeten worden. Het is een teken aan
de wand dat zegt dat we geen daad-christenen
meer zijn, waarop we ons toch steeds weer met
historische bewijsplaatsen beroemen.
We hoeven ook niet letterlijk op het dak van ons
huis te klimmen om het evangelie van de daken
te verkondigen, zoals sommige van onze voorvade
ren hebben gedaan. Maar het is wel eeti typerend
voorbeeld voor een geloof dat niet voor de
radikale opdracht van het evangelie terugschrikt
Bergrede-christenen hebben we ons genoemd van
wege onze daadwerkelijke gehoorzaamheid aan de
eisen van het evangelie in ons dagelijks leven
IJlt de kerkbladen
Het lijkt wel dat er althans hier een groep van
uitermate genuanceerde denkers, beschouwelijke
lieden en het-zal-mijn-tijd-wel-uitdlenen-gelovigen
is overgebleven.
Er resten ons verschillende opgaven om onze
broederschap weer handen en voeten te geven,
weer zichtbaar te maken, weer (laten we het nog
één keer gebruiken) konkreet te maken. We zullen
o.a. dringend de vraag moeten stellen naar de
grenzen van de eemeente en daarmee van het
doopsgezind christen-zijn. Dan kan het wel eens
blijken dat onze veelgeprezen persoonlijke belijde
nis op mondige leeftijd woorden en alleen maar
woorden zijn gebleken zonder de konsekwenties
die de woorden van Jezus inhouden: 'Wie zijn
leven behouden wil, die zal het verliezen; wie
echter zijn leven verliezen wil om mijnentwil, dia
zal het behouden.'
Dan zullen er grenzen vallen dwars door onze
gelederen en nieuwe grenzen ontstaan waarbinnen
vele buitenstaanders' een feiguurlijk maar vooral
letterlijk onderdak kunnen vinden. En om die
'buitenstaanders' gaat het als we spreken van
Christus wil: 'Wat u gedaan heeft aan de gering
ste van mijn broeders, dat heeft u mij gedaan.'
Voor de Purmerendse interkerkelijke publikatie
Over en weer schreef de hervormde psycholoog en
jeugdwerkkenner drs. G. C. de Haas voer 'het
andere geloof van de jeugd'. Daaruit de volgende
fragmenten:
'Inmiddels heeft zich een nieuwe verontrusting
voorgedaan in de kerken. Die werd veroorzaakt
door de snel groeiende populariteit van Jezus bij
de jeugd; niet binnen maar buiten de kerk. Dit
brengt verwarring teweeg. In het geval van de
toenemende onkerkelijkheid van de jeugd konden
de ouderen nog denken, dat zij tenminste nog het
rechte geloof hadden weten te bewaren, en dat de
jeugd misschien ook wel weer tot het inzicht zou
komen, dat ze eigenlijk bij de kerk hoort. Maar
bij de buitenkerkelijke Jezusbeweging blijkt, dat
de jeugd de kerk helemaal niet meer nodig heeft
om tot geloof te komen. En zo Iets snijdt veel
dieper.
Niet alleen de Jezusbeweging, die wel heel be
kend is geworden, maar op zichzelf niet erg groot
en omvangrijk is, maar de hele jeugdcultuur en
jeugdsubcultuur hebben van Jezus hun nieuwe
held gemaakt Hij is 'in'. De pop-opera 'Jesus
Christ Superstar' is van John Lennon van de
Beatles en niet van Billy Graham. Al een paar
jaar geleden werd ik door brave ouders en
dominees gevraagd, of men in Fantasio en Paradi-
so we) eens van Christus hoorde. Ik heb steevast
geantwoord: 'Gaat u maar eens kijken, dan zult u
wat beleven.' Maar dat deden ze natuurlijk niet
VERWARRING
In de korte preek die dr. E. Cai
Blake jl. zondag in Amsterdam li
sprak hij naar aanleiding van
Woord van God tot Jeremia: Zie,
leg mijn woorden in uw mond.
zal u bekend zijn dat Jeremia bez?
tegen zijn profetenroeping maakte
grond van zijn jeugd. De Heer h
hem daarover heen door hem te
gen dat Hij het is die achter
staat Hij gaat niet alleen. In t
uitlegging van deze woorden sprak
Blake over de vrede, de troost e:
bemoediging die dc woorden Gods
geven, maar tegelijkertijd vroeg
onze indringende aandacht voor
ander aspect van de woorden G
nl. dat ze ook de bedoeling hel
om ons 'to disturb,' in verwarrin
brengen. Ze bedoelen ons leven n
en misschien wel allereerst over
ie gooien. De woorden van God I'
wen niet voort op een gunstige s t
tie in ons bestaan, maar willen
een omwenteling een ommekeer11
weeg brengen zodat wij andere 1
sen worden. In die typisch angels 1
sche preekwijze kwam deze gedi c
onvergetelijk voor ont te staan.
waardig dat ik juist gisteren self
over die moderne schrijvers met
visie op de werkelijkheid. Zij ziei
werkelijkheid als een chaotische,
verwarde. Heeft de kerk dan
anders te zeggen dan dat oo
woorden Gods ons nog eens k
verwarren? Die vraag heeft b
genoeg. Velen aarzelen hier.
gaan zij dan teveel uit van een
tie waarin mensen misschien al
de verwarring heen zijn. En
gen ons daarbij meteen af: wie
dat mei enige absoluutheid zegge
ben al door de chao: heen?
hij dan, alleen voor zich, verl
dat die woorden alleen maar sp
van vrede en troost. Hebben wl
altijd weer nodig d?t wij ve
worden in de loop van onze
ten, in de crisis worden gebracl
aanzien van wat we gewend
denken en te besluiten? Is er nie
heilzame verwarring, die tegelijk
onze ogen openmaakt voor wat
kelijk vrede en troost is, vooi
menselijk geslacht?
Ds. R. J. van der Veen
(In Holiday Inn worden gedelegeer
den van de wereldraad tegen geredu
ceerde prijzen gehuisvest). Wie
schetst zijn schrik toen hij achterin
het boekje de enorme belangen aan
trof welke Holiday Inn in de repu
bliek van Vorster heeft? Hij conclu
deerde er zelf maar vast uit: We have
to go a long, long way.
Zonder verdere discussie had het cen
traal comité de aanbeveling al aan
vaard om het fonds tot bestrijding van
het racisme te vergroten van een half
tot één miljoen dollar.
UTRECHT De wereldraad van Ker
ken iS.de Afrikaanse Nationale raad
in Rhodesië (Zimbabwe) bijgevallen
in haar oproep tot een nationale con
ventie om een rechtvaardige, eervolle
en democratische regeling in Rhode
sië te bewerkstelligen. Hij dringt er
opnieuw bij de Britse regering op aan
haar blijvende verantwoordelijkheid
voor dit gebied aan zich te houden
totdat volledige politieke rechten voor
alle bevolkingsgroepen in. Rhodesië
zijn bereikt.
Leden-kerken worden opgeroepen hun
regeringen te overtuigen van de nood
zaak van doelmatiger economische
sancties tegen het huidige Rhodesi-
sche regiem zolang als het systeem
van rasdiscriminatie daar voortduurt.
De actie van de Britse raad van
kerken, die zijn regering blijft bezwe
ren om de sancties te handhaven en
staatkundige erkenning te blijven wei
geren, wordt aanbevolen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Kethel: J. Moi
Noordlaren; te Laren en te
malsen: I. Kandel, kand. te Bun
Ridderkerk (buit wijkgem. in
ding): Th. A. C. van Drunen te
burg.
Aangenomen: naar Curagao
1 werkzaamheden) R. F. Snow te 'j
togenbosch.
Bedankt: voor Groningen-
pred.): R. Pomp te Beilen; voos*
G. H. van Kooten te Delft;,'
Oosterbeek-Wolfheze: W. Radst^
Rotterdam.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Groningen-Z.: B.
te Appingedam.
Aangenomen: de benoeming tc
•medewerker theol. fac aan de
Amsterdam: J. Helderman,
te Curagao, die bereid is 's zond (r
kerken te dienen. Adres per 1
Amperestraat 46, te Badhoevedi
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Bedankt: voor Eemdijk: E. J. I
huis te Lemele.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Drachten: N. W. 5
der te Goes; te Haarlem: A. Br^o
tc- Rijssen; te Klaaswaal: L. 7
Beekbergen.
Bedankt: voor Leerdam: W.
main te Grand Rapid3.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Nieuwe
kand. R. Hol te Apeldoorn, J'°
dankte voor Zaandam.
rd
Gesprekken met eenzamen, dot
Leen van Ginkel uitg. Zomer
ning, Wageningen; prijs 9,50)
Wika Leen van Ginkel is vosJer.
radioluisteraars een goede, zeia;
trouwde bekende. Uit de vele 1
die hij regelmatig ontvangt 9*
een aantal, die allemaal tot hel
eenzaamheid zijn terug te voer K-
In achttien hoofdstukjes, v tj
over 109 bladzijden, stelt hij den
eerst vanuit authentieke briei
probleem en tracht daar dan "j®
tier mee bezig te zijn. i
Een uiterst delicate bezigheid jjjii
voor allerlei problemen, zoal ,r£
echtpaar zonder kinderen, 1 e,
met kinderen, lichamelijk goh: lini
te gescheiden mensen, oud ge'^j
enz. .drie hooguit vijf pocketbla um
beschikbaar hebt en dan bo' 'n'c
van geval tot geval korte bijbe
ten geactualiseerd wilt laten d erï
ken. Dit alles in aanmefking g lrel
mag het als een compliment
schrijven worden beschouwd ers|
zich aan oppervlakkigheid het jW(
nen ontworstelen. Maar verd ie
een aantal evangelisch geïnsi
kanttekeningen bij elk problee uw
het bij deze opzet niet. Het li I
oppervlakkig om daarover op
terflap te verklaren, 'dat velt
moed en troost uit zullen putt
RECTIFICATIE E(
De bij de uitgeverij G. A. v
schot vertaling Het Land fdit
waaraan wij in onze coura ms
maandag uitvoerige aandacht ek<
den, kost twee gulden meer He
hadden gemeld. De prijs bedr
melijk ƒ12,90.
