remier Suriname
roor referendum
Monstercongres van biochemici:
2700 mensen, 1200 voordrachten
VVV I
Sinds 1960 sterke
stijging aantal
werkende vrouwen
Brauw: 'onderwijs en
■etenschappen' straks
er onder één minister
clney heeft begrip voor Nederlanders
Waardering voor
tweetalig onderwijs
aan Turkse kinderen
PPR-Kamerlid
vraagt discussie
over Oeganda
R lisje tegen boom
'ie doden, twee
[nstig gewond
Prins Willem Alexander naar school
Haagse koopman in
arrest voor
sigarettensmokkel
Overleg terugkeer
stafmedewerkers
'Eemeroord' Baarn
uw probleem
ook het onze
Postkantoor van
f 4500 beroofd
BINNENLAND T9/K11
hetz-
■kens;
^5 gen verslaggever
KjRAMARIBO De Surinaamse minister-president dr J. Sedney
HMI steeds meer voelen voor een referendum over de toekomstige
>rdaghis van Suriname. Hij zei dit in een vraaggesprek voor de radio
Paramaribo.
ip™ dergelijk referendum zou volgens
.^f^remier kunnen gaan over onaf-
gelijkheid nü of onafhankelijkheid
uk P Papandreou steunt, heeft de
aphofeid moet
Tel.
ieder geval eens
jtander van een referendum is in
Surinaamse Staten alleen de feac-
de Hindostaanse VHP van
.^voorzitter Lachmon.
federlandse parlementaire kringen
men niet veel voor een dergelij-
ilksuitspraak. De huidige Suri-
regering heeft in haar pro-
staan dat de toekomstige sta-
het land in deze regeerperio-
m inzet zal zijn.
fANT
het interview verwierp pre-
Sedney de gedachte dat Neder-
W van Suriname afwil. Hij zei dat
1 dijk andere zaken dan het statuut
Ihoo irland hoog zitten. Hij wees erop
n 0f veel Surinamers naar Nederland
ma getrokken en dat velen 'op een
er zijn gaan opereren waarvoor
ons ook generen'.
zijn mening is men zich in
32irland door de stroom gastarbei-
tegen de vreemdelingen gaan
'en vermoedelijk hebben ze
helemaal ongelijk',
ïwindsman betreude het dat de
rlandse pers de Surinamers
in een verkeerd datlicht
'Zodra het een misdrijf is, is
j'ig^Tèen Surinamer. Maar loopt hij
1 of zwemt hij goed dan is het een
■lander', aldus de premier,
aanleiding van de stakingen die
iteel in Suriname plaatsvinden
Centrale Bank en 'Kroonvlag'
stelde de heer Sedney dat
de acties de economie ernstig
Premier Sedney
wordt benadeeld. 'Bij de staking van
de havenarbeider zal de KNSM mis
schien iets minder verdienen, maar
onze hele gemeenschap is er de dupe
van'.
Intussen blijkt dat- de leden uit Bo
naire, de Bovenwinden en Curagao
van de volkenrechtelijke werkgroep
van de Antilliaanse sectie van de ko
ninkrijkscommissie voor wijziging zijn
van de bestaande banden tussen Ne
derland, Suriname en de Nederlandse
Antillen in een volkenrechtelijke sa
menwerking. Dit staat in de discussie-
erklozeopende congres
onze redacteur wetenschappen
ERDAM Volgens oud-minister De Brauw moet het ministe-
1 onderwijs en wetenschappen over een paar jaar weer onder
ïioofdige leiding komen. Ik weet dat er onder u tegenstanders
I van een aparte minister van wetenschappen, zei hij gisteren
I een blik op de eerste rij toen hij het achtste Europese bioche-
't congres opende. 'En ik ben het wel met u eens.'
ijs en wetenschappen zijn niet
iden, aldus mr. De Brauw, die H
joptreden als wetenschapsminister H
gerechtvaardigd de V
kelingen van de laatste tijd een
hérstructurering maakten.
ik hoop dat na enkele jaren het
;ement weer met één minister
nodig bijgestaan door een H
>on staatssecretarissen'.
De Brauw ('ik sta hier voor
gewoon burger, en zelfs als
het congres opende was
ut noodsprong. In het lang
gedrukte programma stond
hij dat als minister zou doen, en
hij zijn ontslag indiende zat de
resleiding flink omhoog. Minister
Veen bleek niet beschikbaar om
officiële taak over te nemen, en
de secretaris-generaal van het de-
nnent was verhinderd. 'Lager wil-
wij voor een dergelijk congres
gaan', vertelde ons de voorzitter
het organisatiecomité, prof. dr. L.
I. van Deenen. 'En toen hebben
De Brauw gevraagd of hij toch
e komen'.
derl en
sverstanden'
die gelegenheid maakte de oud
ster gebruik om nog eens uit te
en wat in de kritiek op zijn
tructureringsplannen volgens hem
misverstanden berustte. Het is
de bedoeling geweest, zei hij, de
1 van de universiteit in het we-
chappelijk onderzoek aan te tas-
Er zou alleen minder ruimte
in komen voor de puur individu-
ische benadering van dat onder-
Het zou een (door het weten-
psbeleid) beheerst gebeuren moe-
worden, in het kader van een
TOocratiseerde universiteit. Ik
het in het kader van fundamen-
belang dat de individuele onder
ter zijn bijdrage levert aan het
nota van de werkgroep, die als werk
stuk zal dienen bij de besprekingen
van de koninkrijkscommissie van 28
augustus tot 2 september in Parama
ribo.
De leden menen dat de nieuw te pro
jecteren rechtsorde moet uitmonden in
een onvoorwaardelijke en onherroepe
lijke overdracht door Nederland van
de soevereiniteit van de Antillen aan
de door deze eilanden te vormen An
tilliaanse federatie. De meeste leden
zijn voor samenwerking in de vorm
van een associatie of een Gemenebest.
ALMELO H"' tweetalig basis-on
derwijs aan Turkse kinderen, dat in
Almelo gegev.n wordt, beantwoordt
aan de belangen van de kinderen en
van hun ouders, meent drs. A. H.
Nauta, wetenschappelijk medewerker
Turks aan de Leidse Universiteit. Zo
als we meldden hebben B en W van
Almelo echter meegedeeld dat het
instandhouden van dit onderwijs hun
financiële draagkracht te boven gaat.
Drs. Nauta heeft samen met een stu
dent Turks een onderzoek i. .esteld
naar wat hij noemde een 'unieke
vorm van onderwijs'. Ook inventari
seerde hij op dit gebied in Den Haag
(waar volgens hem het aantal niet-
schoolgaande kinderen aanzienlijk
was) en in Bemmel (w..ar v olgens
hem een noodsituatie ontstaan was
met vier Turkse kinderen met wie
vrijwel geen communicatie mogelijk
was).
Over Almelo zegt drs. Nauta dat hem
uit gesprekken vooral opviel 'de blij
moedigheid van deze kinderen dit
in schrille tegenstelling tot de vele
Turkse kinderen die we in Den Haag
en Bemmel spraken'. Als oorzaak ziet
hij dat de kinderen, 'geconcentreerd
op één school, gepaard gaande i..et
onderwijs in eigen taal en ultuur,
zich bijzonder gelukkig en tevreden
voelen'.
Uit de gesprekken bleek meestal ook
de onmacht van 'e ouders hun
kinderen te helpen bij het lezen en
het schrijven. De leerkrachten hebben
grote problemen 'met de welhaa;'. on
overbrugbare grammaticale verschil
len tussen het Nederlands en het
Turks'; temeer daar tweetalige leer
middelen geheel ontbreken.
DEN HAAG Het plan van presi
dent Amin van Oeganda om ook de
Aziaten met Oegandees staatsburger
schap uit het land te verwijderen is
voor dr. B. de Gaay Fortman reden
geweest om een speciale bijeenkomst
van de commissie van buitenlandse
zaken uit de Tweede Kamer te vra
gen. Het PPR-kamerlid wil in deze
vergadering, die vooraf moet gaan aan
de openbare commissievergadering
van dinsdag 29 september, de volgen
de maatregelen bespreken.
1. Alle Nederlandse hulp aan Oegan
da komt in het vervolg uitsluitend
aan de onderdrukte minderheid van
Aziatische Oegandezen ten goede.
2. Nederland stelt in de V.N. voor
tegen Oeganda dezelfde internationale
sanctie-maatregelen te nemen als die
reeds tegen Zuid-Afrika zijn vastge
steld (onder meer een internationale
wapenboycot).
3. Nederland verklaart zich bereid de
Aziatische Oegandezen, nu deze met
statenloosheid worden bedreigd, op te
vangen om hun gelegenheid te geven
elders een nieuw bestaan op te bou
wen.
Dr. De Gaay Fortman schrijft de
voorzitter van de kamercommissie
voor buitenlandse zaken, de heer M.
van der Stoel, dat Oeganda dezelfde
weg op gaat als Zuid Afrika: het is de
weg van geïnstitutionaliseerd racisme.
De Oegandezen van Aziatische her
komst zijn, aldus het PPR-Kamerlid,
alleen aan hun huidskleur te onder
scheiden van andere Oegandezen.
een verslaggever
"ICH Drie jeugdige Nederlan-
zijn gisteren omgekomen toen
busje waarin zij zich naar hun
k in Duitsland begaven in Jülioh
Aken tegen een boom botste.
anderen werden zwaargewond.
Qgekomenen zijn de 24-jarige J.
tans uit Schaesberg, de 20-jarige
>esberg uit Heerlen en de 21-
[8e M. Boumans uit Schaesberg. De
'tnd van de 23jarige M. Boumans
erkrade en van de 23-jarige (be>
rder) H. Knuit uit Nieuwenhagen
gisteren kritiek.
orzaak van het ongeluk was giste-
nog onbekend. Twee inzittenden
'leden in het ziekenhuis, één was
'ddellijk dood.
Prins Willem Alexander ging gisteren voor het eerst naar school. Zijn vader en moeder brachten hem
weg naar de Montessori Kleuterschool in Baarn. Voor de juf had hij een bloemetje meegebracht.
Ziekteverzuim vrouwen hoger
Van een verslaggever
DEN HAAG De vrouwelijke beroepsbevolking in Nederland
is volgens de voorlopige uitkomsten van de volkstelling 1971
sedert 1960 relatief sterk gestegen, aldus het CBS.
Ten opzichte van 1960 is de vrou
welijke beroepsbevolking met 38
procent gestegen tot 1.190.000 per
sonen, terwijl de mannelijke be
roepsbevolking toenam met tien
procent tot 3.508.000 personen. Van
de vrouwelijke bevolking in de
actieve leeftijdsgroep (15 jaar en
ouder) bedraagt het percentage be
roepsbeoefenaren in 1971 26 pro
cent, in 1960 bedroeg dit deelne
mingspercentage 21.
Van de mannelijke bevolking daar
entegen is het deelnemingspercen
tage van de personen van 15 jaar
en ouder gedaald van 82 in 1960
tot 77 in 1971.
Dit relatieve verlies aan mannelij
ke arbeidskrachten kan grotendeels
worden verklaard door de sterke
stijging van het percentage jonge
ren van 15 tot 24 jaar, die volledig
dagonderwijs volgen. Hoewel voor
de jongere vrouwen hetzelfde kan
worden geconstateerd, is de vrou
welijke beroepsbevolking deson
danks relatief sterk gestegen.
Oorzaak
Deze stijging is volledig veroor
zaakt door de toeneming van het
aantal werkende gehuwde vrou
wen. Exclusief de echtgenoten, die
meewerken in het bedrijf vjm haar
man steeg dat aantal van 108.000
in 1960 tot 385.000 in 1971. Opval
lend is de ontwikkeling van het
percentage vrouwen in loondienst
met een gedeeltelijke werkweek
(van 9,5 procent in 1960 tot 21
procent in 1971).
Uit het rapport blijkt voorts, dat
de wens tot part-time arbeid nogal
groot is. 31 procent van de onder
vraagde ongehuwde werkende
vrouwen wil 30 tot 35 uur per
week werken, terwijl een kwart
van de gehuwde werkende vrou
wen deze wens uitsprak. Van de
gehuwde vrouwen wenst een nog
groter deel (58 procent) een wer
kweek van minder dan 30 uur.
Een andere uitkomst is, dat de
werkende gehuwde vrouw, wat op
leiding betreft, een achterstand
heeft op de werkende ongehuwde
vrouw. Het CBS tekent hierbij
aan. dat dit voornamelijk zal sa
menhangen met de factor leeftijd:
jongeren hebben relatief meer on
derwijs gehad dan ouderen. Boven
dien blijkt de werkende gehuwde
vrouw minder scholing in of bui
ten de onderneming te krijgen dan
de werkende ongehuwde vrouw.
Verzuim
Het ziekteverzuim bij vrouwelijke
werknemers is groter dan bij man
nelijke, zo blijkt uit de berekenin
gen van het CBS. Dit is niet altijd
zo geweest: in 1963 bijvoorbeeld
bedroeg het verzuim bij mannen
6.1 provent (van de arbeidstijd) en
bij vrouwen 5,6 procent In 1964
was het respectievelijk 5,9 en 5,6
procent in 1965 6,2 en 5,9 procent,
in 1966 6,5 en 6,2procent, in 1967
6.3 en 6,1 procent en in 1968 7,2
en 6,8 procent Daarna is het vrou
welijke ziekteverzuim het man'le
lijke gaan overtreffen: in 1969 was
het verzuim bij mannen 7,7 pro
cent en bij vrouwen 8,1 procent, in
1970 was het respectievelijk 7,6 en
8.4 procent
Het ziekteverzuim is bij arbeiders
hoger dan bij administratief perso
neel in april jl. respectievelijk
8.0 en 5,3 procent). Bij het admini
stratief personeel is het ziektever
zuim bij de vrouwen ook in vroe
gere jaren (de tabellen gaan tot
1963) steeds groter geweest dan bij
mannen.
DEN HAAG De Haagse politie
heeft in een supermarkt en in twee
wmkels in Den Haag een partij van
60.000 sigaretten in beslag genomen.
De partij is vermoedelijk van A.ver
pen naar Nederland gesmokkeld. In
verband hiermee is de 49-jarige Haag
se koopman A. W. W. gearresteerd.
Deze heeft bekend de sigaretten gele
verd te hebben. Hij zou ze in Breda
hebben gekocht.
De politie werd in deze zaak op het
spoor gezet door een Haagse sigaren
winkelier, die van de supermarkt een
partij sigaretten had gekocht. Na ont
vangst daarvan meldde hij vrijdag dat
de pakjes niet gebanderolleerd waren.
De pakjes, alle van het merk Kent,
werden verkocht voor 1.25 per stuk,
terwijl de geldende prijs 1,75 is.
De politie hoorde de 31-jarige filiaal
houder van de supermarkt J. M. B.
uit Den Haag, wat tot de arrestatie
van de koopman leidde. De filiaalhou
der en de twee winkeliers die de
sigaretten ook verkochten, werden na
gehoord te zijn weer op vrije voeten
gesteld. De koopman zou ze gezegd
hebben dat het om een afgekeurde
partij ging.
Niet bekend is wie de gearresteerde
koopman de sigaretten geleverd heeft.
Van een onzer verslaggevers
BAARN De ouderraad van de
Baarnse inrichting voor geestelijk ge
handicapten 'Eemeroord' is door het
bestuur van de stichting die 'Eemer
oord' beheert, uitgenodigd voor over
leg over de vraag of met acht stafme
dewerkers moet worden onderhandeld.
De acht hebben ontslag genomen, om
dat zij het onmogelijk achtten langer
samen te werken met geneesheer-direc
teur dr. A. A. Eggink, maar zijn nu be
reid in het belang van de patiënten'
terug te keren.
De woordvoerder van de groep van
acht, de arts F. Wassenaar, zei ons gis
teravond nog geen enkele zekerheid te
hebben dat er een gesprek met het be
stuur komt. De acht zijn bereid hun
voorwaarde bij het nemen van hun
ontslag gesteld dat dr. Eggink moet
verdwijnen als zij terugkeren, te laten
vallen. Volgens de heer Wassenaar
moeten hier echter van de zijde van
het bestuur bepaalde concessies tegen
over staan. Het verzoek van de acht
om een gesprek houdt niet a priori in
dat men terug zal keren.
Kennis levensprocessen wordt langzaam groter
Oud-minister De Brauw open het
biochemisch congres in Amster
dam.
tostandkomen van dat beleid. Die bij
drage kan trouwens niet gemist wor
den: hij weet tenslotte het beste waar
het over gaat.
Een ander probleem dat wij wilden
aanpakken, zei mr. De Brauw, is de
omstandigheid dat de geweldige ver
fijning en uitbreiding van weten
schappelijke kennis niet gepaard is
gegaan met verbetering van de be-
h eersmethoden. Die beheersfunctie
werd zo groeide het nu eenmaal
door de wetenschapsmensen zelf uit
geoefend, hoewel zij daar nooit voor
waren opgeleid. Maar de plannen om
wetenschap en beheer te scheiden,
werden door de wetenschapsmensen
ervaren als een inbreuk op hun eigen
verantwoordelijkheid.
APELDOORN Uit de etalageruit
van de juwelierszaak van de heer H.
van der Kamp aan de Hoofdstraat in
Apeldoorn is voor ongeveer 20.000 gul
den aan juwelen en sieraden gestolen
nadat 's nachts een steen door de
etalageruit was gesmeten. De juwelier
was niet verzekerd: een paar jaar ge
leden heeft hij de verzekering opge
zegd in verband met de hoge premie.
Bovendien werkte de alarmapparatuur
niet: die zou juist één dag later ge
repareerd worden.
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Uit 49 landen zijn 2700 biochemici naar Amsterdam
gekomen om deze week te luisteren naar de resultaten van eikaars
onderzoek. Dat 'elkaar' is vrij letterlijk op te vatten, want ongeveer
een op de twee deelnemers houdt zelf een voordracht. 'Dit is een
wèrkcongres', zegt organisator prof. dr. L. L. M. van Deenen met
kennelijke voldoening.
acties af, en wat daar gebeurt en hoe
dat allemaal doelmatig sa
menhangt is voor een belangrijk deel
nog onbekend terrein, dat langzaam
en moeizaam door de biochemie in
kaart wordt gebracht
En met die twaalfhonderd lezingen is
de biochemie dan weer een klein
stapje verder gekomen: 'De vooruit
gang is niet meer explosief- maar nog
wel veelomvattend'. Biochemici hou
den zich bezig met de scheikundige
processen die het leven in stand hou
den: de manier waarop voedsel wordt
omgezet in energie (warmte, bewe
ging) en bouwstoffen van het li
chaam, de manier waarop de eigen
schappen van een mens (of een bacte
rie, en alles daar tussen in) op zijn
nakomelingen wordt overgebracht. En
de manieren waarop die processen
fout kunnen lopen (suikerziekte, kan
ker), een duidelijk raakvlak met de
medische wetenschap.
Het werkterrein is ontmoedigend
groot, en tegelijk lastig klein. Want
biochemici concentreren zich op de
huishouding van afzonderlijke cellen,
de kleine bouwsteentjes waaruit elk
levend wezen is opgebouwd een
vijftigste millimeter groot, om de ge
dachten te bepalen. Maar in de vele
onderdelen van zo'n cel spelen zich
letterlijk duizenden scheikundige re-
Erfelijkheid
De 'explosieve ontwikkeling* waar
prof. Van Deenen het over had, en
die we nu achter de rug hebben, had
onder andere betrekking op de erfe
lijkheid. De eigenschappen van een
organisme zijn in de vorm van een
chemische code opgeslagen in de kern
van elke cel. Die code is ontsluierd,
de manier waarop de boodschappen
worden overgebracht naar andere
delen van de cel is bekend, men weet
ook ongeveer hoe die boodschap
wordt 'vertaald' in stoffen die de
chemische huishouding van de cel
regelen en andere eigenschappen be
palen. Maar tussen ongeveer en pre
cies zullen nog ongetelde jaren ver
lopen.
En het regelmechanisme dat bepaalt
wélke boodschap nu op welk moment
wordt overgebracht, ligt nog voor een
belangrijk deel in het duister. Behal
ve omdat we het gewoon graag willen
begrijpen, heeft deze laatste tak van
onderzoek nauwe banden met het kan
keronderzoek. Tenslotte is het ver
schil tussen een gezonde cel en een
kankercel voornamelijk dat een kan
kercel zich ongeremd doorgroeiend
vermeerdert en zo een gezwel vormt.
En dat moet betekenen dat daar een
foute boodschap wordt doorgegeven,
dat het regelmechanisme niet goed
werkt.
Brieven die niet zijn Toorzlen van naam en
adres kannen niet In behandeling worden
genomen. Gebelmhondlng |s verzekerd. Vra
gen die niet onderling met elkaar In verband
slaan moeten In afzonderlijke brieven worden
gesteld. Per brief dient een galden aan post
zegels te worden Ingesloten. Adrest redactie
Troaw-Kwartet, postbus 94S, Botterdam.
Vraag: Kan men, als men met al je
in een goedvinden tot een boedelschei
ding is gekomen, waarbij alles tijde
lijk aan dj ouders is toegewezen cn
dat ook schriftelijk heeft bevestigd,
daarop terugkomen?
Antwoord: Bezwaren hadden tijdig
kenbaar moeten worden gemaakt. Er
is met ieders medeweten en goedkeu
ring gehandeld en daarmee is de kous
af.
Vraag: Kunt u mij wat meer vertellen
over een 'alternatief' Oosterschelde-
plan?
Antwoord: We verwijzen naar de inte
ressante publikatie (ook in dit blad)
over het ontwerp van ir. F. Wentink
uit Baarn. Korte samenvatting: geen
totale afsluiting van het zeewater
maar een stormvloedkering ln combi
natie met de aanleg van een eiland
voor recreatie.
Vraag: Mijn Achimenes verliest haar
bloemen alhoewel ze er mooi uitziet
Wat is er aan de hand?
Antwoord: De Achimenes verliest
haar bloemen of komt niet tot bloei
door lichtgebrek, maar ook door te
veel zon. door te veel of te weinig
water. U dient de zon iets af te
schermen door papier tussen ruit en
plant te zetten en de pot op een
omgekeerd schoteltje in een grotere
schotel met water (eilandje). Ge
bruikt u niet te koud water. Om de
veertien dagen dient u kamerplanten-
mest te geven.
Vraag: Kunt u mij iets vertellen over
Kohlbrugge. Men leest nog over Kohl-
bruggianen. Waarom is dat een aparte
kerkelijke richting? (Dit naar aanlei
ding van het boek 'Ik voor jou' van
Gera Kraan-van den Burg).
Antwoord: Men kan de ingewikkelde
kerkelijke geschiedenis van ds. Kohl
brugge als volgt samenvatten: in 1826
proponent en hulpprediker van het
Hersteld Evangelisch Luthers Genoot
schap in Amsterdam, doch in 1827
van zijn aanstelling vervallen ver
klaard. In 1829 promoveert hij op
Psalm 45. De kerkeraad van de her
vormde gemeente in Utrecht weigerde
hem het lidmaatschap. In 1833 'brak'
hij met het Reveil met name Da
Costa vanwege een preek in Elberfeld
over Romeinen 7 vers 14. In 1846
kwam een eind aan zijn ambteloos
leven en werd hij predikant in Elber
feld en wel van de zelfstandige gecon
stitueerde 'Nederlands' gereformeerde
gemeente.
Enige malen heeft hij preekbeurten
vervuld in de Nederlandse Hervormde
Kerk. onder andere in 1,871 op aan
drang van dr. Abraham Kuyper. De
geestverwanten van Kohlbrugge noe
men zich Kohlbruggianen en hoewel
invloed en aanhang groot zijn, vinden
wij nergens iets over een bepaalde
Kohlbruggiaanse gemeente of kerk in
Nederland. Veel kunt u vinden in het
boekje 'H. F. Kohlbrugge, de onheili
ge heilige' van W. A. Hoek, Carillon-
reeks 28.
Van een verslaggever
UTRECHT Twee mannen die gis
teravond omstreeks zes uur een over
val pleegden op het postkantoortje in
Eist (Utrecht) zijn er met 4500 gulden
vandoor gegaan.
De twee mannen waren al eerder op
de dag in het postkantoor geweest om
de zaak te verkennen, eenmaal om
postzegels te kopen en een tweede keer
om er een briefje van 25 te wisselen.
De twee mannen verdwenen na de
overval in een lichtgroene Ford Tau-
nus. Een van de daders moet volgens
de politie aan het hoofd gewond zijn.
Bij het zoeken (dat gisteravond nog
vergeefs was) zette de politie ook een
vliegtuigje in. Het signalement dat de
politie verstrekte komt overeen met
dat van overvallers die de afgelopen
weken in Utrecht (Amrobank) en
Maarsbergen (Raiff eisen bank) hun
slag sloegen voor telkens 30.000"gul-
den. o.
De energie-omzettingen. de
krachtbronnen voor het gebeuren in
de cel, zijn voor een belangrijk deel
bekend, wat niet wil zeggen dat ze
eenvoudig zijn. Het vereenvoudigde
schema, dat bij veel biochemici als
wandelkaart in hun werkvertrek
hangt, is ongeveer zo groot als deze
pagina en staat volgekriebeld met
kleine lettertjes Geregeld is een ge
wijzigde herdruk nodig, omdat de
wetenschap weer iets verder is geko
men.
Grensgebied
Al die processen spelen zich binnenin
de cel af, maar de aandacht van de
biochemie heeft zich de laatste jaren
ook sterk gericht op het grensgebied
tussen binnen en buiten: het mem
braan dat de celinhoud bij elkaar
houdt. Dat membraan is een hoogst
eigenzinnig onderdeel, dat bepaalde
stoffen doorlaat en andere resoluut
buitensluit, het contactorgaan ook,
waar alle invloeden van buiten aan
komen. Die invloeden zorgen er uit
eindelijk voor dat al die kleine cel
len samenwerken ln een levend en
soms zelfs denkend organisme.
Voor zijn bijdrage aan het onderzoek
naar de manier waarop membranen
hun actieve en nog lang niet duidelij
ke taak uitoefenen kreeg gisteren de
Israëlische professor Ephraim Kat-
chalski de Sir Hans Krebs medaille
van de Federatie van Europese bio
chemische verenigingen, die het mon
stercongres ln Amsterdam organiseert.
