Open haard compensatie
roor kille maatschappij
VAM: vuilheuvels oplossing
voor afvalproblemen
NS schat verlies '72
op ca. f 150 miljoen
i
Nederlandse industrie is
griezelig afhankelijk van
(te weinig) andere landen
organisatie bij
reldbank
irettenproducent
>erial biedt op
uwerij Courage
a- 'gen grootste ijs-
—ts in EEG
Overschot op Britse
handelsbalans
vrijwel verdubbeld
Wester tor en in hoger
beroep tegen HVA
Oogst appels en peren
Parklandschap
Ned. fondsen in New York
Zuur jaar dreigt
voor augurken
IMF zou verkoop van
goud overwegen
'Nedeco' krijgt studie
opdracht uit VS
Heybroek creëert
prioriteitsaandelen
DOW JONES INDEX
Forse stijging in New York
'Voorzichtig met optimisme
over herstel van export'
OUW/KWARTET ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1972
FINANCIEN/ECONOMIE T2S K25
m een onzer verslaggevers
^PERT De open haard is in. Het mag dan wel gemakkelijk zijn,
t steeds meer huizen centrale verwarming krijgen, het centrum,
t de kolenkachel of oliehaard vroeger in de kamer was, is de
iiator natuurlijk niet. Ook het televisietoestel heeft de centrale
iats niet kunnen veroveren en aangezien de mensen kennelijk
behoefte hebben aan zo'n punt wint de open haard snel terrein.
Engeland, waar de huidige volwas
generatie nog is opgegroeid met
dagelijks brandende open kolen-
rd, wordt het knappend haardvuur
!c nog geassocieerd met stof, vuil
stank. Zo niet in Nederland. Een
ktonderzoek heeft uitgewezen, dat
hier in de eerste plaats denkt
gezelligheid. Die centrumfunctie
le kamer wijst daarop, maar belang-
ls ook de rust, die van de haard
aat.
wereld wordt steeds harder, er
Jt met ellebogen gewerkt en velen
ten op hun tenen staan om net de
ende promotie te bereiken. Zo'n
aat vraagt om een behaaglijke
5lotenheid als de kille dag een
achter de rug is', zeggen de
n N. G. de Wal en A. Th. C.
respectievelijk directeur en
oopleider van de open haardenfa-
t Bellfires in Hapert (NB).
;ek is hun verklaring nog niet,
t het al genoemde marktonder-
heeft ook laten zien, dat juist de
p, die veel met promotie en com-
iie te maken heeft, een potentiële
tt vormt. Het zijn meestal men-
Kmet een eigen huis, dus met een
'lijk inkomen en doorgaans in de
;ijdsgroep van 28-40 jaar. Niet zel-
is de man uit het gezin staffunc-
bij het bedrijf waar hij
1 Nog een paar gegevens: Van de
rerde open haarden komt 50 pet.
:ht in de nieuwbouw en de ande
elft in al bestaande woningen. De
dstof bij uitstek is nog steeds
waar de helft van de haarden-
trs gratis aan komt.
BECUES
De Wal en Klijsen is de open
I niet alleen een plaats, waar de
lie, gezellig in een kring bijeen,
vlammen zit te staren. Zij zijn
mening, dat de barbecue, nu een
ch zomerattribuut, in een guur-
iaargetijde best in de open haard
kan worden. Uiteraard niet het
tuintype, maar wel in kleinere
n, die in allerlei soorten te koop
Het enige nadeel is, dat men de
haard niet kan laten branden,
roosteren op een barbecue ver-
nu eenmaal houtskool.
Hoe populair de open haard begint te
worden, blijkt uit de groei van de
vaderlandse omzet: sinds ca. 1967 ie
der jaar ongeveer 35 pet. Bellfires
heeft ruim de helft van de markt, de
andere 40 k 50 pet. zijn verdeeld over
ca. tien bedrijven, waarvan er echter
niet één een groter marktaandeel
heeft dan 15 pet. Noch de hele Neder
landse produktie in aantallen, noch
de geldomzet van de openhaardenm-
dustrie wil directeur De Wal echter
prijsgeven in verband met de markt
positie van Bellfires. Wel wil hij
kwijt, dat zijn winst met de omzet
gelijk opgaat, o.m. als gevolg van een
strak prijsbeleid.
Wie vroeger over een open haard
sprak, had het over een stookplaats,
waar de achterwand en het 'verloop
stuk' (stenen verbinding tussen haard
en schoorsteen) ter plaatse gemetseld
werden en waarin dan later de smee-
ijzeren- en gietijzeren onderdelen in
werden aangebracht. Dit zeker te
genwoordig uitermate kostbare ar
tikel is al lang overvleugeld door de
geprefabriceerde haard, waar van alles
kant en klaar bij de klant wordt
afgeleverd. Het inmetselen is nu veel
eenvoudiger.
GOEDKOPE GROND
Bellfires, die alleen de geprefabriceer
de soorten brengt (waaronder een
verplaatsbare open hhard die los van
de muur staat) is een ruim 40 jaar
oud Brabants bedrijf. Een tijdlang
werkte men in Bussum, maar uitbrei
ding daar. zo omstreeks 1960, bleek te
duur. Toen al moest men in het Gooi
per m2 25 uittrekken en dat deed
de directie besluiten naar het Kem
pendorp Hapert te gaan, waar de
grond nog maar 0,50 per m2 kostte.
Ook de beschikbaarheid van personeel
was gunstiger. Net zo omstreeks 1960
werd de in de omgeving belangrijke
sigarenindustrie snel geautomatiseerd,
wat het aanbod van mensen vergroot
te.
Momenteel heeft het bedrijf 100 man
in dienst in Hapert, maar ook in
Spanje waar vorig jaar een eigen
fabriekje werd gestart. De Wal ziet in
Spanje een/grote markt bij de grotere
appartementen van de Spanjaarden,
De hoekhaard (inkijk van twee kanten)
de strakke kamerwand.
nderbreking van
maar ook in de tweede huizen of
flats, die honderdduizenden buitenlan
ders aan de kust hebben. Ook in
andere Europese landen is er afzet:
ongeveer éénderde van de produktie
in Hapert wordt geëxporteerd. Merk
waardig genoeg, is er in het buiten
land weinig concurrentie. De eigen
producenten leveren ofwel gemetselde
haarden ofwel geprefabriceerde haar
den, die veel groter zijn dan de
Bellfires-artikelen.
Voor de toekomst denkt directeur De
Wal, die zijn uitbreidingen tot nog
toe geheel uit eigen middelen heeft
kunnen financieren (de winst wordt
voor 88 pet. ingehouden), voorname
lijk aan geografische expansie. Omzet-
vergroting buiten Nederland is zijns
inziens gunstiger dan in het eigen
land, waar ieder procent meer markt
aandeel hem geld kost. De ogen zijn
nu gericht op Italië en Skandinavië
en verder op andere werelddelen. In
Canada worden de Bellfires-haarden
al in licentie gemaakt en ook bij
andere niet-Europese landen denkt De
Wal alleen in termen van licenties.
HINGTON De Wereldbank
de administratie van haar kre-
ïriening decentraliseren en on-
engen in vijf regionale kantoren,
eeft Robert McNamara, president
le bank, in Washington meege-
it kader van het algemene beleid
de regionale kantoren verant-
lelijk zijn voor planning en uit-
ig van de programma's voor kre-
rlening en technische bijstand
e bank in de afzonderlijke le
den', aldus McNamara. Doel van
irganisatie is een nieuwe groep
egionale directeuren meer ver
ordelijkheid te geven bij te dra-
»t de integratie van projecten in
rschillende geografische gebie-
Terugivinning materiaal alleen door heffingen of dwang
n
EN Imperial Tobacco, met
derde van de Britse markt ver-
grootste sigarettenindustrie van
erenigd Koninkrijk heeft een
ran bijna 2.5 miljard gulden
racht op Courage, een van de
te Britse brouwerijen (markt-
'1 9 pet.).
jkertijd met de mededeling van
>d maakte Imperial Tobacco be-
dat besprekingen met British
can Tobacco Company waren
ïgd. BAT voert de merken van
al buiten Engeland en de ge-
dat de twee ondernemingen
fuseren, waren hardnekkig.
Idden kwam een fusie tot
tussen Carreras, Rothmans en
d-Afrikaanse Rupertgroep, die
telangen in de EEG heeft).
>t bod op Courage heeft Imperi-
nieuwe stap buiten de tabaks-
gezet.. De laatste jaren heeft
ncern »ich al uitgebreid in de
middel'msfeer, o.m. door ver-
ig van de ook ten onzent beken-
psprodukten Golden Wonder,
ial had in het afgelopen boek
en omzet van 10.5 miljard en
8e van 1.35 miljard. Courage
'enaar van acht brouwerijen,
dan 6.000 'pubs', 38 hotels en
onderden andere horecabedrij-
AMSTERDAM Slechts 600 hectare terrein is nodig om alle vaste
afvalstoffen uit Nederland gedurende de volgende 30 jaar op te slaan,
wanneer men tot 50 meter storthoogte gaat. Deze hoogte is niet ab
normaal, want in Duitsland gaat men soms tot 80 a 100 meter. De
600 ha. (een stuk land van 2 bij 3 kilometer komen overeen met
vier VAM-bedrijven, zoals dat in Wijster. Dit schrijft de directie van
de Vuil Afvoer Maatschappij in het jaarverslag, dat gedrukt is op
pópier, dat voor 80% is samengesteld uit oud papier.
'recycling', het direct of indirect te
rugwinnen van afvalstoffen. Tot voor
acht jaar werden bij VAM-bedrijven
metalen, beenderen en lompen gesor
teerd, maar dit is om economische
redenen gestaakt.
Het is de directie niet helemaal dui
delijk, hoe de voorstanders van een zo
groot mogelijke 'recycling' zich dit
economisch voorstellen. Alleen de
non-ferrometalen hebben op het ogen
blik een zodanige waarde, dat het de
Over die vuilheuvels zegt de directie
verder, dat de 600 ha. niet verloren
gaan, maar afgewerkt en door
beplanting en andere verfraaiing
dienstbaar gemaakt wordt aan de re
creatie. Een ander voordeel is dat de
ruimte, die nu nog beschikbaar is
voor afval, niet gereserveerd behoeft
te blijven voor niet brandbare afval
stoffen, maar kan dienen voor alle
afval.
Bij een goed gekozen lokatie en vol
doende concentratie van afvalstoffen
kan zoveel zorg aan de vuilverwijde-
ring besteed worden, ook met betrek
king tot grondwaterverontreiniging,
dat niet meer van overlast gesproken
kan worden, aldus het verslag. De
VAM is van mening, dat zij met het
systeem van de vuilheuvel van Wijs
ter de mogelijkheden en de ervaring
heeft om zijn dienstverlenende taak
te vervullen ook als zij geen 15 pet,
zoals nu, maar 75 pet van het Neder
landse stadsvuil zou gaan ontvangen.
RECYCLING
Men kan, zo stelt de directie, betogen
dat de VAM met het composteren van
huisvuil al 40 jaar doet aan het
tegenwoordig zo in disucussie zijnde
SEL Met verbruik van
acht liter room- en consumptie-
r hoofd der bevolking per jaar
België in 1971 op dit gebied
spits in de Europese Gemeen-
Nederland volgde met 7.2 liter,
a kwamen Italië en West-Duits-
ttet 4.9 en Frankrijk met 2.2
[root de opgang van room- en
öptie-ijs in het afgelopen decen-
geweest, wordt geïllustreerd
et feit dat de gemiddelde jaar
toeneming van de produktie
:o groot was als die der gehele
gssector. In vergelijking met de
r ijs die de Amerikaan jaarlijks
deld verorbert, zijn de Europese
echter gering.
LONDEN In juli is op de Britse
handelsbalans een overschot van 29
miljoen ontstaan vergeleken met een
batig saldo van 14 miljoen in juni.
De uitvoer van Engeland bedroeg de
vorige maand nl. 761 miljoen, tegen
in juni 798miljoen. De invoer 732
miljoen tegen 784 miljoen.
Volgens het Britse ministerie van
handel en industrie is op de lopende
rekening van de betalingsbalans in
juli een aanzienlijk overschot blijven
bestaan. De dienstenbalans wees op
nieuw een batig saldo van meer dan
50 miljoen aan.
De handelscijfers zijn beïnvloed door
de havenstaking, in die zin dat het
invoercijfer er lager door is geworden
terwijl er vrijwel niets van is te
merken aan de uitvoerkant. Het zwe
ven van de koers van het pond ster
ling heeft de waarde van in- ért
uitvoer eveneens beïnvloed. Voor deze
storende factoren geven de jongste
cijfers geen richtlijn voor de ontwik
keling van de Britse buitenlandse
handel op langere termijn
AMSTERDAM Administratiekan
toor Westertoren gaat bij het ge
rechtshof in Amsterdam in hoger be
roep van het vonnis van de president
van de Amsterdamse rechtbank in het
kort geding, dat zij had aangespannen
tegen de onderhandse plaatsing van
ƒ20 min nominaal HVA door het
bestuur van de cultuurmaatschappij.
Westertoren verloor dit geding.
Zij had de president gevraagd, de
emissie (bij de Mees &Hope-dochter
Investeringsbank Amsterdam) nietig
te verklaren. Tijdens de laatste aan
deelhoudersvergadering lieten Wester
toren en de zgn. Groep v. d. gragt
reeds weten, deze vergadering ongel
dig te achten. Deze vergadering keur
de o.a. de eerder omstreden jaarstuk
ken goed. Wanneer het proces zal
plaats vinden is nog niet bekend.
DEN HAAG In West-Europa zul
len dit jaar belangrijk minder appels
en peren geoogst worden dan vorig
jaar. In West-Duitsland zal de appel-
oogst volgens de eerste ramingen van
het bureau van de statistiek in dat
land maar tweederde van die van
vorig jaar bedragen en van peren
verwacht de Bondsrepubliek een 20
procent kleinere oogst dan vorig jaar.
Ook in Frankrijk en België zullen de
bomen minder opleveren.
In Nederland zal de appeloogst ook
nogal wat achterblijven bij verleden
jaar, terwijl de perenoogst in haar
totaliteit iets groter kan worden. De
produktie van de belangrijkste rassen,
zoals Conference en Doyenne de Co-
mice, zal gemiddeld lager, maar van
de rassen Beurré Hardy en Legipont
zal meer geoogst worden. De perete
lers hebben echter veel klachten over
de trage groei van de vruchten, zodat
de oogstverwachtingen ook voor de
goede rassen minder gunstig zijn dan
enkele weken geleden.
HAPERT De vestigingsplaats
van Bellfires Hapert is nooit
een kerngemeente voor indus
trialisatie geweest. Dat was het
naburige Bladel, waar zich over
het algemeen wat grotere indus-
rieën gevestigd hebben. De
kleinere gingen naar Hapert.
Bellfires was in 1961 nummer 2
en op het ogenblik zijn het er
al 22. Het inwonertal van het
dorp heeft zich in de laatste
tien jaar verdubbeld. Daarvoor
zijn naast natuurlijke groei
de arbeiders verantwoorde
lijk, die zich er de laatste tijd
gevestigd hebben. Maar ook ve
le forensen uit Eindhoven trek
ken naar het Kempendorp.
Zowel industrialisatie als foren
sisme worden de laatste tijd
van hogerhand wat afgeremd,
want de Kempen zijn in de
tweede nota ruimtelijke orde
ning bestemd als parklandschap.
Directeur De Wal van Bellfires
vindt het niet helemaal conse
quent, want een actieve ruilver-
kavelingspolitiek, ook van ho
gerhand, is in strijd met de
parklandschapsgedachte. De Wal
acht bepaalde veranderingen on
vermijdelijk, maar wil wel dat
men afblijft van typisch Bra
bantse zaken als zandverstuivin
gen en zandwegen.
moeite loont ze af te zonderen uit het
stadsvuil terwijl ook bij het bereiden
van compost de kosten worden over
troffen door de opbrengsten. Maar de
prijzen van schroot, glas, rubber, plas
tic, hout, enz. zijn al jaren 'reel te
laag om ze voor hergebruik te sorte
ren uit de vuilhopen.
Heeft een materiaal wel een interes
sante handelswaarde, zoals bijv. oud
ijzer tijdens de Korea-crisis, dan komt
zo'n materiaal niet eens bij het afval
terecht, omdat het zijn weg heeft
gevonden naar opkopers. Er heeft dan
een 'automatische recycling' plaats.
De VAM verwacht echter dat, zolang
de marktprijzen te laag zijn voor die
'automatische recycling', een en ander
alleen maar beïnvloed kan worden
door een stelsel van heffingen en
subsidies, dan wel door dwang. Het
individuele verantwoordelijkheidsbe
sef is, zo denkt de directie, geen
voldoende stimulans.
FINANCIEEL
De financiële resultaten van de VAM
over 1971 waren zeer bevredigend al
dus het jaarverslag, dat zegt dat de
opgaande lijn van de laatste jaren
werd voortgezet. Zo werd er
376.156,41 winst gemaakt tegenover
46.100 in 1970. Op de beide verwer
kingsbedrijven van de VAM in Wijs
ter en Mierlo werd in 1971 rond
366.000 ton afvalstoffen aangevoerd,
dat is 100.000 ton meer dan in 1970.
Kon. Olie noteerde op 11 augustus 38'.
38(38 «4— li): Unilever 447i—45 (38%—
Philips S 1814—11814—14) en KLM
38 U (36). Opgave du Pont. Glove Forgan.
Nieuwe lening voor investeringen
AMSTERDAM Door de stijging van de personeelskosten en door
een naar verwachting tijdelijke daling van de vervoeropbreng-
sten in de goederensector als gevolg van de conjunctuuromslag en
de in gang zijnde herstructurering van het wagenladingenvervoer,
zal het verlies van de Nederlandse Spoorwegen in 1971 naar schat
ting in de orde van grootte van 150 min komen te liggen. Dit
merkt de hoofddirectie op in het prospectus van de reeds aange
kondigde 7,25 pet 20-jarige obligatielening van ƒ150 min door de
NS. Over 1971 bedroeg het verlies 257 min en over 1970 ƒ142
min.
UTRECHT Het jaar 1972 dreigt
voor de Nederlandse augurkenkweek
een zuur jaar te worden. Van enige
uitbreiding van de kv.eek si wel spra
ke, maar niet in die mate die de zoete
resultaten van vorig jaar deden ver
wachten. Onder meer vorstschade in
mei is debet aan deze situatie.
Overigens is Nederland met een pro
duktie van 60.000 ton Europa's augur-
kenland bij uitstek. Onze produktie-
omvang wordt door geen enkel ander
Europees land benaderd. (Italië
25.000, West-Duitsland 23.000 en Bel
gië 10.000 ton). Nederland voerde vo
rig jaar 40.600 ton verse augurken
uit. een record.
Het jaar daarvoor bedroeg dee xport
35.200 ton en in 1969 32.600 ton. Tot
en met 22 juni jl. exporteerden wij
dit jaar 12.800 ton verse augurken,
wat minder was dan in dezelfde perio
de van 1971 (13.800 ton), maar meer
dan in 1969 (9 600 ton). West-Duits
land is veruit de grootste afnemer
van augurken.
WASHINGTON Het Internationale
Monetaire Fonds (IMF) zal naar in
Washington verluidt, tijdens de in
september te houden jaarvergadering
voorstellen een deel van het goud, dat
zich in de valutareserves van de di
verse landen bevindt, samen te voe
gen in één IMF-pot. Een dergelijke
nieuwe versie van de in maart 1968
opgeheven 'goudpool' van de voor
naamste industrielanden zou het in
terveniëren van het IMF op de vrije
goudmarkt vergemakkelijken. Door
verkopen zou het IMF nl. de 'wilde
speculatie' op de goudmarkten de
wind uit de zeilen kunnen nemen.De
mogelijkheid van toekomstige goud
verkopen door het IMF heeft de laat
ste dagen de prijsontwikkeling op de
goudmarkten nogal sterk beïnvloed.
De prijs is nl. inmiddels ingezakt tot
ca Vi 66 per ounce. In sommige Euro
pese kringen zijn de berichten uit
Washington over mogelijke goudver
kopen door het IMF gekenschetst als
een welbewuste induscretie en een
taktisch middel in het huidige valuta-
pokerspel.
DEN HAAG De Stichting advies
bureau voor ingenieurswerken in het
buitenland 'Nedeco' heeft samen met
het Amerikaanse bureau Harza op
dracht gekregen tot het maken van
een studie van de uitvoerbaarheid van
het plan voor een vliegveld in de
Atlantische Oceaan bij New York. De
studie betreft de uitvoerbaarheid en
de uitvoeringstechnieken van een pol
der in vrij diep water (ongeveer 15
meter) met mogelijke zware golfslag.
De opdracht heeft nog een vrij gerin
ge omvang.
Het is deze eerste maal dat formeel een
Amerikaanse opdracht op dit gebied
aan Nedeco is gegeven. Verwacht
wordt, dat in de loop van het project
de Nederlandse kennis van dijk- en
polderbouw op grote schaal zal wor
den ingeschakeld. Nedeco en Harza
hadden reeds contact over soortgelijke
plannen voor een vliegveld bij Chica
go in Lake Michigan. Een dergelijk
plan bestaat ook voor Cleveland in
het Eriemeer.
In verband met de tendentie tot toe
nemende verliezen als gevolg van het
verder uiteenlopen van kosten en op
brengsten hebben de NS maatregelen
genomen met als doel de kostenstij
gingen op langere termijn te beper
ken. Deze maatregelen zijn gericht op
vereenvoudiging van bedrijfsprocessen
door reorganisatie, mechanisering en
automatisering, hetgeen zal leiden tot
een relatieve verlaging van de perso
neelskosten.
Daarnaast zullen door adequate ta
riefsverhogingen de opbrengsten wor
den verbeterd.
De neiuwe lening, waarop 18 augustus
de inschrijving zal openstaan, dient
ter financiering van voorgenomen in
vesteringen o.a. voor uitbreidig en
modernisering van de infrastructuur
en voor aankopen van reizigersmate-
rieel. Voor de betaling van rente en
aflossing heeft de staat zich garant
gesteld krachtens de wet van 5 juli
1972 tot het tijdelijk verlenen van
financiële steun aan de N.S.
Deze wet maatk het mogelijk voor d»
NS in de periode, eindigende 1 juli
volgend jaar, langlopende leningen op
te nemen tot een bedrag van ƒ565
min. Vam deze mogelijkheid hebben
de NS inmiddels voor ƒ210 min. ge
bruik gemaakt, zodat er nog voldoen
de ruimte is om leningen met «taats-
garantie aan te trekken, hetzij onder*
hands hetzij door het plaatsen van
een emissie. De nieuwe lening valt
binnen deze ruimte.
Locaalpedanterie moet snel veranderen
UTRECHT De Nederlandse industrie is griezelig afhankelijk
geworden van (te weinig) andere landen. Er is niet zo bar veel meer
voor nodig om in de situatie te belanden dat we een stuk thuismarkt
gaan verliezen door de exportdrive van onze partners, terwijl onze
rivalen de afzet van onze steeds duurder wordende produkten in het
buitenland zullen bemoeilijken.
Dit betoogde mr. Haverkorn van Rij-
sewljk, voorzitter van de Vereniging
tot Textielpromotie 'Texpro', tijdens
een persconferentie ter gelegenheid
van de vakbeurs 'Inter Decor' die van
17 tot en met 22 september in
Utrecht wordt gehouden. Mr. Haver
korn van Rijsewijk had de indruk dat
het misschien te lang allemaal erg
goed is gegaan.
De locaalpedanterie, waarin sommigen
misschien wel eens hebben willen ge
loven, zo zei hij, zal razendsnel moe
ten veranderen. Engeland, met zijn
vaak onderschatte financiële stoot
kracht en vooral ook Zweden laten
geen kans onbenut hier bruggehoof-
den te vestigen.
AMSTERDAM Ter bescherming
van de vennootschap en daarmedee en
afnemen van de kans op ongewenste
ontwikkelingen gaat Heybroek &Co's
Handel Maatschappij over tot het
creëren van prioriteitsaandelen. Deze
zullen worden uitgegeven aan een
speciaal daartoe in het leven te roe
pen stichting, die zal worden be
stuurd door de colleges van directe
en commissarissen tezamen.
Voor de Nederlandse ondernemers,
die te lang in een vaste cirkel hebben
rondgedraaid, is er nog maar één
uitweg mogelijk waarvoor het Ver-*
drag van Rome de troefkaarten biedt.
Spreiding van investeringen, interna
tionalisatie van (met name de kleine*
re) ondernemingen, het aanboren van
financieringsbronnen (Europese In
vesteringsbank), niet meer opleiden
voor Nederland, maar voor Europa,
en voorlichting en centralisatie zijn
de trefwoorden die de heer Haver
korn van Rijsewijk voor een ander
internationaal beleid noemde.
Het is het goed recht van het be
drijfsleven om zich bij de vraag hoe
veel buiten de landsgrenzen moet
worden geïnvesteerd primair te laten
leiden door rendement, groeimogelijk
heden en investeringsklimaat 'Het
valt niet te ontkennen, dat het kli
maat op heel wat plaatsen aantrekke
lijker lijkt dan in Nederland', aldus
mr. Haverkorn van Rijsewijk, die wei
nig van de Nederlandse overheid ver
wacht. 'We zijn te vaak teleurgesteld'.
EFFECTENKOERSEN
AVONDVERKEER
AMSTERDAM In het telefonisch
effectenverkeer kwamen gisteravond
de volgende koersen tot stand. Tussen
haakjes de officiële slotkoers van gis
termiddag.
Akzo 78.30 (78.40); Hoogovens
(74.90); Kon. Olie 122.30 gb 123.30
(122.80); Philips 58.60—58.80 gl
(58.60); Unilever 142.50—143.00
(142.60); KLM (116.50).
iDdust. sporeu uui. Obl. Mods
9 aug. 951.16 236.65 106.82 73.97 418.5
10 aug. 952.89 237.35 107.46 74.03 421.3
11 aug. 964.18 237.62 107.78 73.93 423.6
Aand. Ubl. lot. u. L.
9 aug. 15.730 19.850 1.760 713 702
10 aug. 15.260 18.840 17.32 779 594
11 aug. 16.570 18.800 17.40 896 499
Koersen in Montreal
11/8
Asbestos Corp. 21%b 22b 22
Canada Fund 67.78 «7.82 67.94
Corisol Hamurtt 14»» 14% 15%
Dom Iar Cheio 16 16 16
Husky 16% 16% 14%
Nai. Gas 15% 1ST» 15%
Mass Ferguson 16*» 17% 16%
Nat Resources 8 16L S.20L 6.20L
Shell Canada 50'4 49 41
Idem Warranta 30% 29 26%
DEN HAAG Er is aanleiding genoeg om voorzichtig te zijn met
eerste-egzicht-optimisme over het herstel van onze exportpositie.
Dit stelt Wereldmarkt, het weekblad van de Economische Voorlich
tingsdienst en de Nationale Raad voor Handelsbevordering.
ncw YOKE
AC F Industrie*
Airco
Allied Chemical
Alum CO Of Aid
American Brands
Am Can
Am Cyanamld
Am Electr Ruwer
Am Metal Climax
Am Motor»
Am Smelt and Re(
Am Tel and T6I
Ampex
Anaconda
Armco Steel
Atlant Richlleld
ilelldIX
Bethlehem Steel
BueliiK
BurliiiKion lnd
2» 29%
■-•3'. 23%
32% 23%
riadu
I RatII IC
14'
16-:
De export in het tweede kwartaal van
dit jaar kan op het eerste gezicht tot
de conclusie leiden, dat een eind is
gekomen aan de dalende lijn van de
exportgroei in 1971 en het eerste
kwartaal van dit jaar. Ook de resulta
ten van de conjunctuurtest over de
maand juni meer exportorders
kunnen aanleiding zijn voor een wat
optimistischer toekomstverwachting.
Het exportweekblad zegt, dat er echt
nog wel meer aanwijzingen nodig zijn
om tot een dergelijk optimisme te
komen. 'Eén zwaluw maakt nog geen
zomer, twee doen dit evenmin'.
De export over het tweede kwartaal
een stijging van 12 pet is in
sterke mate bepaald door de uitvoer
van vliegtuigen en schepen, waarvan
de export aan sterke schommelingen
onderhevig is. Als men schepen en
vliegtuigen buiten beschouwing laat
is het groeipercentage over het twee
de kwartaal slechts 5 (in plaats van
12). Een tweede factor die aanleiding
moet zijn tot voorzichtigheid is het
aanhouden van lage invoercijfers. De
ze vinden o.m. hun oorzaak in de
verminderde import van investerings
goederen.
Wereldmarkt durft daarom nog niet
te stellen dat Nederland aan het be
gin staat van een gunstige ontwikke
ling van in- en export. 'Wanneer
straks zou blijken, dat er in het
tweede kwartaal wel degelijk sprake
was van een ombuiging, dan zou dat
natuurlijk bijzonder verheugend zijn.
Geheel onmogelijk is het niet, gezien
de verwachtingen van een conjunctu
reel herstel in een aantal voor onze
export belangrijke landen in de loop
van dit jaar'.
Chase Manhallen
Chesap aria tiinu
cnrysler
Cities Service
Culgaie-Ralmulive
Culi Industries
Communw tflbun
Cuns Edison
Cunt Can
Cunt OU
Curtlss-WrlKht
Curusa-Wrlghi A
Dart Industries
Deere and Cu
Dow Chemical
Du Pont (B l>
Eastman Kudak
First Nat City
Admiral Corp
Allegheny Row S
Akr.ona
Am Standard
Amstad lnd
Can Brewarlaa
Cerro
Chadbuurn Ootb
'Chase Select-Fd
Columbia Gaa
Comlnco
Cunt Telephone
38%
■i. «2%
43% 43%
32% 33'.
37%
18%
80%
19
54 53%
65% 67%
92% 95%
139% 140%
67% 67%
15% 13%
20% 20%
31% 31%
12% 12%
38% 38
49 4t>b
37%
24»»
Gen Electric
Gen loods
Gen Molora
Gen Rubl UU1 21
Gen 'lel and Elac 28%
Getiy OU 77
Gillette 51%
Gimbel Brothers 22%
Goodyear '1 and R 29%
Gulf Oil 22%
Illinois Cantr lnd 32% 32
iriMlCO 14», 14%
Int. Busln Mach. 423% 425%
Irit Harvester 32% 33%
Int Nickel of Can 32% 32%
Int Raper 37% 37%
llil Tel and Tel 54% 54»,
Llng-Temco-Vough 12
Litton industries 13%
Lockheed Aircraft 10% 10%
Marcor 24% H'.k
Martin Marietta 20% 20%
May Dep Stores 45% 4,
Mcdonnel Douglas 35% 33
Mobil OU 60% «3%
NablSCO 54% 55%
Nat Cash Register 30% 30';
Nat DlstU and Ct 20 21
Nat Gypsum 17% 17%
Nat Steel 40 39%
Nat Lead lnd 14% 14%
Nortb Am Hockw. 33% 33%
19% 20»%
t Bnk for Rec
I Klav Frag
I Rapes II 4)
23% 23%
36 36 <4
21% 21%
19% 20%
23»s 25%
17H 17%
22», IM
Raclflc Gas and El 26%
Renn Central
Repslco
Rhelps Dodge
Rhtltp Morris
Rhlllfpt Retruleum
RCA
Republic Steel
Reynolds lnd
Royal Dutch Retr
Santa Fe lnd
Sears Roebuck
Shell OU
Southern
Southern Raclflc
Southern Railway
Spetry Rand
Standard Oil Cal.
Standard OU lnd
Standard oil N.J
Studebaker-Worth!
Sun OU
Texaco Texas GuU
Texas Inst rum.
Transamerlca
Unilever
Union Carbide
Uniroyal
United Aircraft
United Brands
O S Steel
Western Union
Westinghouse El.
Woolworlb
Nat Can
NV Centr A
North West B
N Am Rhlilpa Co
Occidental Rati
Standard Brands
Tandy Corp.
iiniun Elect
United turps
tinned (Jaa
Western Bancorp
26%
27%
3%
3».
87%
87%
56%
36%
31%
32%
113
112%
•7%
VS%
36%
37%
23%
23%
66%
66%
38%
38%
31%
32
111%
112%
45
45%
19%
19 V
46%
4<%
52
52%
45
45%
62%
63»»
70%
7314
75%
77»;
48%
48%
39%
59%
31%
33%
189 188»»
16%
19%
43%
44%
48%
49%
1«%
16%
39%
39%
13 H
13»;
28
2»
57
55%
46
46
34%
34%
16(4
14%
9
9
68%
49%
35%
35%
14%
14%
22%
22%
23%
23%
50%
49%
34
34
17
17
8%
18%
18%
34%
84%