Cairo's kranten
roepen op tot
aktie tegen VS
China stelt condities aan Japan
Schietpartijen in
Ulster houden aan
Britse regering weigert
in conflict te bemiddelen
Pjotr Grigorjenko weer
onder 'behandeling'
Ontbladerings-oorlog
in Mozambique
Senaat torpedeert
buitenlandse hulp
Zuid-Afrika gaat
studenten berechten
Rhodesische politie
deporteert Afrikanen
Israël vraagt hulp
voor Russische joden
Ex-staatssecretaris
van SPD naar CDU
Opzegging van vredesverdrag met Formosa kost geld
fROUW/KWARTET WOENSDAG 26 JULI 1972
Buitenland T7 K9
CAIRO (UPI, Reuter, AP, AFP) In een reactie op de anti-Ame
rikaanse rede van president Sadat hebben Egyptische kranten gis
teren aangedrongen op een massale Arabische actie tegen Ameri
kaanse belangen in het Midden-Oosten. Amerika is een even grote
vijand van de Arabieren als Israël, aldus het dagblad Al Akhbar.
Het semi-officiële dagblad Al Achram
schrijft dat er een pan-Arabische stra
tegie moet komen, die overal waar
bet maar enigszins kan de Amerikaan
se belangen in het Midden-Oosten af
breuk moet doen. Dat zal de enige
taal zijn die Amerika verstaat, meent
het blad.
De Tunesische minister van buiten
landse zaken, Masmoedi, heeft giste
ren in Turkije gezegd, dat er geen
vrede in het Midden-Oosten zal zijn
voordat Amerika en Rusland zien uit
bet gebied hebben teruggetrokken. De
JOHANNESBURG (Reuter) De
aanklachten tegen 13 van de 66 stu
denten die vorige maand bij een bot
sing met de politie in Johannesburg
werden gearresteerd, zijn ingetrokken _.Suezkanaal. Volgens het blad is een
ondanks het bezwaar dat een student Israëlisch vliegtuig dat boven Egyp-
supermogendheden hebben gebruik
gemaakt van het Israëlisch-Arabische
conflict om zich met hun vloten in
het gebied te nestelen, aldus de Tune
sische minister. Deze mogendheden
beloven dat ze geen oorlog tegen
elkaar zullen voeren maar ze gebrui
ken de kleine landen voor hun eigen
doeleinden. Het is een taktiek van
Moskou te infiltreren in landen die
hun banden met het Westen hebben
verbroken. Dat noemt Moskou dan
hulp, maar in werkelijkheid proberen
ze in die landen vaste voet te krijgen,
aldus Masmoedi. Amerika spreekt van
het handhaven van een machtseven
wicht, maar overspoelt de landen die
grenzen aan degene waar de Russen
hun invloed uitoefenen met wapens.
Masmoedi prees het besluit van Sadat
de Russische adviseurs het land uit te
zetten.
Het Egyptische dagblad Al Achram
heeft gisteren ook details gepubli
ceerd, van het schiet-incident bij het
daartegen maakte. Het proces tegen
de overige studenten, tegen twee jour
nalisten en een fotograaf- zal op 9
augustus beginnen.
Judith Favish, een van de 13 die
gisteren voor de rechtbank moesten
verschijnen, riep: 'wij weigeren dit*;
toen de rechter meedeelde dat de
aanklachten waren ingetrokken. 4
De arrestaties werden op 9 junr -ver-*
richt tijdens een gevecht met de poli
tie op de Witwatersr3pc('$1ivSrsite't-
De studenten braphten-twee dagen in
de cel door, waarna'zlj^öp borgtocht
werden vrijgelaté'rt. Zij hadden gepro
testeerd tégen 'hét optreden van de
politie mét gummistokken, traangas
en politièhp.ndefl jegens collega's die
betoogden: iegen apartheid bij het on
derwijs. -
BRUSSEL (Reuter Volgens de
radio van Zaire, het voormalige Kon-
-Kinshasa, is de ex-minister van
buitenlandse zaken van dat land, Lo-
sembe Batwanyale, naar Brussel ge
vlucht. Hij is in februari van dit jaar
door president Moboetoe ontslagen en
beschuldigd van het verduisteren van
openbare fondsen.
NAIROBI (Tanjoeg, ANP) Bij de bestrijding van de guerrilla in
het noorden van de Portugese kolonie Mozambique maakt het Portu
gese leger op grote schaal gebruik van chemische ontbladeringsmid-
delen. Dit heeft het Frelimo, de bevrijdingsbeweging van Mozam
bique, bekendgemaakt. Volgens het Frelimo zijn bij de operaties
Zuidafrikaanse vliegtuigen en pilotén ingeschakeld.
De Portugezen zouden beboste gebie
den "in noord-Mozambique met chemi-
caliëji., besproeien om de guerillastrij-
ders van hun natuurlijke bescherming
te beroven. Ook de oogsten zouden
het doelwit' zijn van de chemische
oorlogsvoering. TDoor hongersnood te
veroorzaken, willen"de Portugezen be
reiken, dat de plaatselijke bevolking
zich tegen het Frelimo k^ert.' aldus
de bekendmaking. Het Frémilo zegt
een Portugees en een Zuidafrikaans
toestel, die de bevrijde gebieden met
chemicaliën besproeiden, te hebben
neergeschoten.
Eerder deze maand meldde het Engel
se zondagblad Sunday Times, dat Zuid
afrikaanse huurlingen waren ingescha
keld bij de chemische oorlogsvoering
in noord-Mozambique. Onder dekking
van Portugese vliegtuigen, die het
gebied met machinegeweren en raket
ten bestookten, zouden de Zuidafrika-
BELFAST (Reuter, UPI) Bij schietpartijen zijn gisteren in Bel
fast in Noord-Ierland weer verscheidene slachtoffers gevallen. In
een straat heeft een Britse patrouille het lichaam van een man ge
vonden die een kogel door zijn hoofd had gekregen. Zijn handen
waren op zijn rug gebonden en hij had een kap op.
Britse militairen gaan onverminderd
door met het opsporen van leden van
het illegale Ierse Republikeinse leger.
Er zijn al grote hoeveelheden wapens
gevonden en tientallen arrestaties ver
richt.
De Britse minister voor Noord-Ier
land, William Whitelaw. heeft giste
ren overleg gepleegd met oud-premier
Brian Faulkner en met vertegenwoor
digers van de grootste rooms katholie
ke partij, de sociaal democratische en
labourpartij. Vooral aan het onder
houd met deze laatste groepering
wordt door waarnemers veel betekenis
gehecht, omdat zij beschouwd wordt
als de politieke pleitbezorger van het
IRA. De roomskatholieke partij zou
de banden met het IRA willen verbre
ken. omdat ze niet langer verantwoor
delijkheid wil dragen voor de terreur.
De bomaanslag van vorige week vrij
dag in Belfast, waarbij elf mensen
gedood werden en meer dan honderd
verwondingen opliepen, zou de deur
voor de rooms katholieke politici heb
ben dichtgedaan. Als Whitelaw erin
zou slagen met de sociaal-democrtiti-
sche ep labourpartij tot een akkoord
te komen, zou dat een belangrijke
ontwikkeling zijn. Het IRA zou dan
zijn politieke steunpilaar verliezen.
tisch grondgebied vloog, neergescho
ten en zijn de twee inzittenden omge
komen. Wrakstukken zouden over
tién kilometer verspreid liggen. Israël
ontkent dat een toestel is geraakt.
Soedan
Amerika en Soedan hebben gisteren
diplomatieke betrekkingen aange
knoopt. De banden werden na de
oorlog in juni 1967 verbroken.
Opnieuw is in Libanon een Palestijn
se leider het slachtoffer geworden van
een bomaanslag. Bassam Aboe Sjarif,
hoofdredacteur van het weekblad Al
Hadaf, orgaan van het volksfront voor
de bevrijding van Palestina, is zwaar
gewond naar een ziekenhuis gebracht
toen een bom ontplofte, die hem in
een postpakket was toegestuurd. Sja
rif was de opvolger van Kanafani, die
zeventien dagen geleden om het leven
kwam toen een bom in zijn auto
explodeerde. De afgeiloen weken zijn
een reeks aanslagen gepleegd op lei
ders van het Palestijnse verzet in
Libanon. Het Volksfront heeft giste
ren Israël en Jordanië beschuldigd
van de aanslagen.
De duizenden havenarbeiders, die in Londen de Pcntonvlllegevangenis belegerden, waar hun vijf vertrouwensmannen ge
vangen worden gehouden, zouden later op de dag slaags raken met de politie.
Staking krijgt sneeuwbaleffect
LONDEN (Reuter, UPI, AP, AFP, DPA) Voordat liet Britse Lagerhuis gisteren met 299 tegen 266
stemmen liet beleid van liet kabinet van de conservatieve premier Edward Heath goedkeurde, had deze
verklaard dat de regering niet tussenbeide zou komen in de crisis als gevolg van de gijzeling van rijf
havenarbeiders. Zij zal niet proberen voorbij te gaan aan de besluiten van de rechtbanken in bet land.
WASHINGTON (UPI, Reuter) De Amerikaanse Senaat heeft het
wetsontwerp betreffende de militaire hulp aan het buitenland ge
torpedeerd en daarmee ook een eerder goedgekeurd amendement
tegen de oorlog in Indo-China.
Heath wees de verantwoordelijkheid
voor de nu ontstane situatie af. 'Er is
geen confrontatie wat de regering be
treft. Het is een zaak tussen vijf
mannen en een rechtbank in dit
land', aldus Heath, die van oppositie
leider Harold Wilson moest horen dat
zijn regering niet in staat is te hande
len, verlamd, krachteloos, onbeweeg
lijk en zowel politiek als moreel bank
roet is.
De rechtbank is er. U zult de vijf acht men het mogelijk dat het be-
'Anarchisme'
nen met chemicaliën sproeien. Van de
Zuidafrikaanse toestellen waren de re-
gistratiecijfers onherkenbaar gemaakt.
Volgens het blad werd het project
stopgezet, nadat op 17 april een Por
tugees en een Zuidafrikaans vliegtuig
door schoten uit machinegeweren wa
ren getroffen. Eén van de gebruikte
chemicaliën, aldus de Sunday Times,
is 'Convolvotox.' dat niet alleen plan
ten ontbladert, maar ook schadelijk
voor de mens kan zijn.
Een woordvoerder van de Zuidafri
kaanse regering reageerde op deze
berichten met de opmerking, dat acti
viteiten -van Zuid-afrikanen met een
g^lig .paspoort buiten Zuid-Afrika
niet onder de verantwoordelijkheid
van de rég?£hig, vallen vooropgesteld
dat ze geen Zuidafrikaanse wetten
overtreden oL de ZuidafrDciansè vei
ligheid bedreigen.
Met boe-geroep begroet antwoordde
premier Heath tijdens het spoeddebat
in het Lagerhuis op de beschuldigin
gen van de oppositieleider. Hoewel
hij de ernst van de situatie erkende,
vond hij dat men niet van een ver
lamming kon spreken. Hij verklaarde
dat er 80.000 stakers waren op een
verkende bevolking van 24,5 miljoen
mensen.
De premier, die verscheidene malen
onverstaanbaar was door kreten van
Labour-afgevaardigden, zei het te be
treuren dat op een ogenblik dat het
Britse volk moet worden ingelicht, er
door stakingen geen kranten kunnen
verschijnen. Het verhitte debat be
reikte het kookpunt toen hij weigerde
het woord te geven aan een lid van
de oppositie. Van de oppositiebanken
klonken scheldwoorden als 'lafaard'.
Heath beschuldigde Wilson ervan,
niet de wet te eerbiedigen. Hij ver
klaarde dat de leider van de oppositie
niet het recht had te zeggen dat de
wet of de beslissingen van het hof
voor industriële betrekkingen moeten
worden genegeerd. 'Dat is een anar
chistische stelling die de Lagerhuisle
den zullen verwerpen. De wet is er.
SALISBURY (Reuter) Met behulp
van helikopters is de Rhodesische po
litie gisteren begonnen de stam van
Tangwena over te brengen naar ccn
gebied bij de grens met Mozambique.
"Het land waar ze tot nu woonden is op
grond van de Land Tenure Act aange
wezen als 'blank' gebied.
De regering van Ian Smith heeft
sinds 1967 tevergeefs geprobeerd
Tangwena en zijn mensen vrijwillig
te laten vertrekken.
havenarbeiders moeten zeggen dat zij
de rechtbank moeten gehoorzamen.'
Toen de premier uitgesproken was,
juichten zijn aanhangers. Zij stonden
op en zwaaiden met documenten. Een
lid vain de oppositie riep: 'Heil Hit-
let'.
Intussen kreeg de staking een sneeuw
baleffect. In de Britse havens is het
werk vrijwel geheel tot stilstand geko
men. Enkele schepen zijn al naar
havens op het continent uitgeweken
om daar hun lading te lossen. De
stakers krijgen steun van arbeiders in
veel industrieën. Volgens de jongste
gegevens van het ministerie van ar
beid hebben al ca. 100.000 werkne
mers door stakingen hun solidariteit
met de 46.000 havenarbeiders betuigd.
stuur van het overkoepelende vakver
bond TUC (Trade Union Congress)
de ruim tien miljoen aangesloten le
den zal oproepen tot een nationale
protestdemonstratie van 24 uur. TUC-
voorzitter Vic Feather heeft gisteren UntKnOping
het topoverleg met de regering over
het indammen van de inflatie afge
zegd onder verwijzing naar de vijf
gegijzelde havenarbeiders.
Het amendement behelsde terugtrek
king van alle Amerikaanse troepen
uit Vietnam, Laos en Cambodja bin
nen vier maanden, op voorwaarde dat
Noord-Vietnam en zijn bondgenoten
alle Amerikaanse krijgsgevangenen
vrijlaten.
Merkwaardig genoeg was het amende
ment afkomstig van de republi
keinen (partijgenoten dus van presi
dent Nixon) John Sherman Cooper en
Edward Brooke. Het werd met 50
tegen 45 stemmen aanvaard en over
leefde ook een tegenmotie, wat de
felste actie van de Senaat tot dusver
tegen de oorlog in Indo-china bete
kende.
Verdediger
De verdediger van de Kroon, Norman
Turner, heeft meegedeeld dat hij ui
terlijk vandaag het Hof voor indus
triële betrekkingen zal verzoeken de
zaak tegen de 'vijf van Pentonville' te
heropenen.
In welingelichte kringen in Londen
JERUZALEM (AFP) Het Israëli
sche parlement heeft de regeringen
en parlementen in de hele wereld
gevraagd de zaak van de joden in de
Sowjet-Unie te steunen. De Israëlische
minister van buitenlandse zaken, Ab
ba Eban, noemde berichten, dat de
Nederlandse ambassade in Moskou,
die de Israëlische belangen daar be
hartigt, zou falen, ijdel gepraat. Ilij
prees de Nederlandse vertegenwoordi
ging voor het werk dat zij doet voor
de joden in Rusland.
Toen over het wetsontwerp als geheel
werd gestemd volgde een dramatische
ontknoping. De anti-oorlogscoalitiic
scheurde. Senatoren die het amende
ment nog krachtig gesteund hadden
maar hun verzet tegen het hulppro
gramma zwaarder lieten wegen, ont
hielden nu hun goedkeuring aan het
wetsontwerp dat met 48 tegen 42
stemmen werd verworpen
Het paradoxale feit deed zich hier
voor dat republikeinse tegenstanders
van het amendement èn democrati
sche voorstanders (zoals fractieleider
Mike Mansfield en William Ful-
bright) het wetsontwerp deden stran
den, zij het met verschillende motie
ven.
De republikeinse tegenstemmers, die
op deze manier een belangrijk pro
gramma van hun eigen regering tor
pedeerden, hadden het natuurlijk op
het bewuste amendement gemunt.
Hun fractieleider Hugh Scott stelde
zelfs al een presidentieel veto in het
vooruitzicht.
Het programma voor de militaire
hulp aan het buitenland besloeg een
bedrag van bijna twee miljard dollar
ten behoeve van 49 landen. De afwij
zing van het wetsontwerp heeft dit
programma op soortgelijke wijze in
de war gestuurd als in oktober, toen
de Senaat het huitenlandse-hulppro-
gramma voor de eerste maal sinds de
tweede wereldoorlog afwees.
De regering staat nu op korte termijn
voor de keus de Senaat een nieuw
wetsontwerp voor te leggen of om
machtiging te vragen voor handha
ving van het uitgavenpeil op het
niveau van het afgelopen jaar.
Het verzet zal in beide gevallen heftir
zijn en een vertraging van weken of
zelfs maanden lijkt waarschijnlijk.
Het gaat om de uitgaven in het
begrotingsjaar 1973. dat al op 1 juli is
ingegaan.
BONN (DPA) De vroegere staats
secretaris bij het ministerie van
defensie in Bonn, Gtlnter Wetzel,
heeft formeel verzocht lid te worden
van de, christen-democratische unie.
Wetzel was twee weken geleden door
de nieuwe Westduitse minister van
Defensie Georg Leber naar huis ge
stuurd en trad toen (na een lidmaat
schap van 27 jaar) uit de SPD.
door Phil Newson
(medetverker van het persbureau United Press International
Meer dan tien jaar hebben de opeenvolgende regeringen van Japan
met de gedachte gespeeld, diplomatieke betrekkingen met China
aan te knopen. Maar ondanks de groeiende druk van het Japanse
zakenleven, bereiden pas nu eindelijk nadat president Nixon met
zijn bezoek aan Peking een precedent had geschapen de Japan
ners hun eerste stap voor om een normalisatie van hun betrekkingen
met het Chinese vasteland te bereiken
MOSKOU (AP, Reuter, UPI)
Pjotr Grigorjenko. een vroegere
generaal van het Rode Leger, die
beroemd is geworden omdat hij
zich voor de door Stalin gedepor
teerde Krim-Tartaren inzette, zal
opnieuw een gedwongen behan
deling moeten ondergaan in een
psychiatrische inrichting, vlakbij
de Poolse grens.
Dit is gemeld door het 26e nummer
van de Kroniek der Lopende Gebeur
tenissen, een klandestiene publikatie
van Sowjet-dissidenten. Volgens de
kroniek zou het team psychiaters, dat
Grigorjenko 'onder behandeling* heeft
tot een verlenging ervan van min
stens zes maanden hebben besloten.
Mevrouw Judith Silver Shapiro, die
in Moskou was aangekomen voor het
bijwonen van het proces tegen haar
•nan. is door de Sowjet-autoriteiten
onmiddellijk het land uitgezet, omdat
zij geen inreisvisum had. In Londen
aangekomen verklaarde zij. dat men
Pjotr Grigorjenko
pen, toen president Nixon naar Mos
kou kwam. Hij dook onder om met
zijn Amerikaanse vriendin in een
haar niet een visum had willen geven - joods-religieuze ceremonie te trouwen
on dat ze daarom gehoopt had dit in
Moskou te kunnen krijgen. Haar man,
Gavriel Shapiro is een joodse inge
nieur, die tevergeefs verzocht had
naar Israël te mogen emigreren en
die in militaire dienst werd opgeroe-
en werd kort daarop gearresteerd. Hij
moet nu wegens desertie terechtstaan.
De dichter Josif Brodski, die vorige
maand naar het Westen vluchtte, na
dat hem door de geheime dienst was
aangezegd zo snel mogelijk het land
te verlaten, heeft in een brief aan
partijleider Breznjew verzocht, weer
naar Rusland te mogen terugkeren.
De brief is maandag in Moskou wes
terse journalisten in handen gespeeld.
Brodski is een 34-jarige jood uit Le
ningrad, die wordt beschouwd als een
van de belangrijkste levende dichters
in de Sowjet-Unie.
Hij is in 1964 tot vijf jaar werkkamp
veroordeeld wegens 'parasiteren',
maar werd na achttien maanden vrij
gelaten. 'Hoewel ik mijn staatsburger
schap van de Sowjet-Unie heb verlo
ren', schrijft hij nu aan Breznjew.
'ben ik nog steeds een Russische dich
ter. Ik behoor tot de Russische cul
tuur. Ik ben van mening dat de mate
van patriottisme van een schrijver
niet is af te meten aan de hand van
eden die hij zweert vanaf een podium,
maar van zijn geschriften in de taal
van het volk. Het stemt mij bitter
Rusland te moeten verlaten. Ik werd
er geboren en opgevoed en ik heb cr
altijd geleefd. Alles wat ik in de
wereld heb. dank ik aan Rusland. AI
het kwade dat ik heb moeten onder
gaan is meer dan goed gemaakt door
het goede en ik heb nooit het gevoel
gehad dat ik door mijn vaderland ben
gekwetst'.
In het slot van de brief vraagt Brods
ki aan Breznjew of hij terug mag
komen.
De Japanse aarzelingen in het verle
den kunnen aan twee hoofdoorzaken
worden toegeschreven:
hechte Japanse banden met de bui
tenlandse politiek van Amerika, die
alle betrekkingen met de Volksrepu
bliek China in de ban deed;
vriendschapsbanden van Japan met
het 'Chinees-nationalistische regime'
op Formosa, dat door generalissimo
Tsjang Kai-tsjek wordt geleid.
Een derde reden was de Chinese anti
pathie tegen de Japanse premier Eisa-
ku Sato, die de Chinezen ervan be
schuldigden, dat hij ambities koester
de om Japan weer als een militaire
macht op te bouwen en dat hij het op
Formosa gemunt had.
De verkiezing van Kakoeei Tanaka.
Japans 54-jarige minister van interna
tionale handel en industrie, als Sato's
opvolger eerder deze maand, had on
middellijk glimlachjes van Peking ten
gevolge en de suggestie van China's
premier Tsjoe En-lai. dat een bezoek
van Tanaka aan Peking -welkom zou
zijn.
Japans regerende liberaal-democrati
sche partij is de partij van de Japanse
handel en industrie en het is mis
schien veelbetekenend, dat Tanaka
nooit een doelwit van de Chinese
propaganda-aanvallen is geweest, zoals
het geval was met Sato en diens eigen
kandidaat, de voormalige minister van
buitenlandse zaken Takeo Foekada.
Veelbetekenend
Het was eveneens veelbetekenend, dat
Tanaka en twee van de mannen, die
hij in top-functies in zijn nieuwe
regering benoemde, overeenstemmen
de verklaringen aflegden, dat de macht
hebbers in Peking de enige wettelij
ke regering van China vormen. Deze
top-mensen waren Masayoshi Ohira,
de nieuwe minister van buitenlandse
zaken, en Takeo Miki. een minister
zonder poretefeuille, die als vice-pre
mier wordt beschouwd.
Hun verklaring kwam tegemoet aan
één van de drie voorwaarden, die
Peking had gesteld voor welke onder
handelingen dan ook over een
normalisatie van de betrekkingen. De
twee andere voorwaarden zijn de er
kenning, dat Formosa (Taiwan) een
Integrerend deel uitmaakt van de Chi
nese Volksrepubliek en de opzegging
van het vredesverdrag, dat Japan en
Taiwan hebben gesloten, v
Die twee laatste voorwaarden van Pe
king vormen problemen voor Tanaka,
omdat Japan in het vredesverdrag de
souvereinitelt van de nationalisten er
kende over 'de gebieden, die nu of
later bestuurd worden' door de 'natio
nalistische regering'. De Japanse in
vesteringen in Taiwan belopen meer
dan zestig miljoen dollar en Japan
doet thans nog beter zaken met Tai
wan, dan met het vasteland.
Een niet gepubliceerde maar belang
rijke factor is ook, dat het vredesge-
drag met nationalistisch China geen
Chinese aanspraken bevatte op scha
devergoedingen voor >de enorme oor
logsvernielingen, die door Japan in
China aangericht zijn. Aan de andere
kant heeft Mao Tse-toeng al te ken
nen gegeven, dat hij de rekening voor
Japan al klaar heeft liggen.
Vreedzaam
Een correspondent van het Franse
persbureau AFP schrijft, dat de plan
nen van Peking voorrang geven aan
een vreedzame regeling van de kwes
tie Taiwan door onderhandelingen.
Zij voorzien voorts in een overgangs
periode van onbepaalde duur om een
begin te kunnen maken met een 'soci
alistische structuurhervorming van de
provincie Taiwan'. Wat betreft de bui
tenlandse belangen op Taiwan heeft
Peking maatregelen in petto inzake
schadeloosstelling en afkoop in ter
mijnen, zonder dat er voor buiten
landse maatschappijen verliezen uit
voortvloeien.
Een direct gevolg van de normalise-
ringspogingen van Peking en Tokio
(evenals die van Washington en Pe
king) is onvermijdelijk een breuk in
en men mag verwachten dat deze
'buitenlandse campagne' wordt voort
gezet tot de kwestie Taiwan tot een
oplossing, en minstens een principe
oplossing. is gebracht.
In tegenstelling tot een vaak gehoor
de mening hebben de autoriteiten in
Peking zeker te maken met een 'pu
blieke opinie' zoals die in het Westen
bestaat. Deze bevindt zich niet in
China zelf, maar onder de 20 miljoen
overzeese Chinezen, waarvan de Tai-
wanners het grootste deel vormen.
Waarschijnlijk heeft juist deze 'pu
blieke opinie' Peking ertoe gebracht,
gebaren van ontspanning en gerust
stelling te verveelvuldigen.
Dit laatste kan blijken uit het weer
in omloop brengen van de klassieken
uit de Chinese literatuur, het beperkt
hervatten van godsdienstige bijeen
komsten, het dragen van de rok, het
verwerpen van de excessen van de
'culturele revolutie' en het elimineren
van de meest extremistische politieke
elementen. Al deze gebaren hadden
duidelijk ten doel te tonen, dat 'Chi
na een land is als andere landen'.
Vertrek
Premier Tanaka
de band die Japan en Amerika met
Taiwan onderhouden. Het dubbele
normaliseringsproces van de Chinese
betrekkingen met Japan en Amerika
moet voor de regering op Taiwan
automatisch leiden tot verlies van
twee van de belangrijkste buitenland
se steunpilaren.
Sinds bijna twee jaar al is de Chinese
diplomatie bezig geleidelijk aan een
steeds vollediger isolement van Tai
wan op het internationaal vlak tot
stand te brengen. Dit verklaart de
vriendelijke Chinese houding ten op
zichte van regiems als in Addis Abeba
en Athene. Wat China op het diplo
matieke vlak heeft bereikt zal het.
indien nodig, ook op het gebied van
economie en handel willen bereiken.
China zuu eerst een oplossing van de
kwestie Taiwan vla onderhandelingen
willen. De tweede oplossing, bij mis
lukking van de eerste, zou kunnen
neerkomen op een politiek die tot de
economische en commerciële verstik
king van het systeem op Taiwan moet
leiden.
Bevrijding
Het is zeer waarschijnlijk dat de 'be
vrijding' van Taiwan de uiterste doel
stelling is van de buitenlandse poli
tiek die China nu al twee jaar voert
Nog meer betekenis moet volgens de
ze communistische kringen worden
gehecht aan de nieuwe politiek die
Peking sinds enkele maanden voert
ten aanzien van de in de gehele
wereld verspreid wonende Chinezen.
Terwijl in het verleden de tendens
was de overzeese Chinezen aan te
moedigen naar het vaderland terug te
keren, accepteren de autoriteiten mo
menteel het vertrek van grote aantal
len Chinese burgers die zich bij hun
familie in een Chinese gemeenschap
In het buitenland willen voegen.
Dit vertrek heeft de laatste maanden
verscheidene duizenden belopen, zo
heet het, en het is verbazingwekkend
als men tussen Kanton en Hongkong
reist en het grote aantal Chinezen de
grens ziet overtrekken. De Chinezen
in het buitenland krijgen zelf ook op
grote schaal toestemming naar China
te komen om hun familie te bezoeken
en de traditionele cultus te beoefenen
op het graf van hun voorvaderen.
De autoriteiten in Peking hebben er
zich rekenschap van gegeven dat het
merendeel van de reizigers die China
bezoeken een gunstige indruk van het
land hebben gekregen en de overzeese
Chinezen vertegenwoordigen samen
met de Japanners en, steeds meer
ook, de Amerikanen één van de drie
categorieën die Peking graag ziet ko
men.
