Veel slachto ffers van
verkeer in weekeinde
Bisschop Gijsen aarzelt niet
J
Zuid-Amerika zoekt hulp
bij Europese theologen
Herrnhut herden
250-jarig bestaan
DDR: steeds conflicten
tussen kerk en staat
Trouw
Kwartet
Aanval op militair
studiecentrum
Pasop:
Stoomwalsen denderden weer
Non veroordeeld
in Joegoslavië
vandaag
Beroepingswer
Boekenetalage
TROUW/KW \RTET MAANDAG 24 JI'LI 1972
Hinnenland kerk T2/K!
Niet bijzonder druk op de neg
Van een onzer verslaggeefsters
DRIEBERGEN Hoewel er weer een aanzienlijk aantal ongelukken metd odelijke afloop valt te be
treuren, was het weekeinde volgens de rijkspolitie in Driebergen toch niet bijzonder druk. Op de auto
snelwegen vond nauwelijks filevorming plaats. Behalve een ernstig ongeluk op de rijksweg Breda-Til-
burg (één dode, vijf gewonden) gebeurden de overige dodelijke ongevallen op secundaire wegen.
OOSTBURG De 7-jarige Werner
van de Broecke uit IJzendijke is vrij
dagavond in Oostburg om het leven
gekomen. Toen hij de weg overstak
werd hij aangereden door een auto.
TIEL H M van Wolferen (24) uit
Boven-Leeuwen is in de nacht van
vrijdag op zaterdag omgekomen in
Wamel. Hij vloog met zijn auto uit de
bocht en botste tegen een vrachtauto.
EINDHOVEN J. P. C. Hofs uit
Huissen (25) is in de nacht van
vrijdag op zaterdag in Veldhoven met
zijn auto in een sloot en daarna tegen
een boom gereden. Hij kwam om het
leven. Zijn mede-inzittende werd in
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Posfma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768Gem.giro
X 500.
Oogalijt» batluuu 8 Bol. Don
Hoog: dr. E Bloummfc. Polait-
woldo: mr. C. C van Oom,
Nootdoipi w. A. Fibbo. toltar-
donii J. lomer, UtiacM; dn. J.
W. de tan. Don Hoog; J. Smol-
lonbroob. Wouonoor.
O>o»go lodon
Th.
B'Ov*ofAnon mr. d«. J. Don-
nor. Don Hoog; J. «on E'bo'gon.
Schoo'iborgon. mr. K. .on
Houten. Wagoning on] d». O. T.
Hflkomo. Iillhovon, Joc. Hunton.
Dolfti movrouw M. C. E. Klooilor-
mon-Fo'tgoni. Voorschoten, mo
vrouw J. C. Kraoyovold-Wouio'i,
Hoorhugowoordi prof. dr. G. N.
Lommono, Noordon; dl. F. M.
landsmen, Don Hoog.- H. do
Mooij. B'jnsburg,- prof. dr. G. C
»on Niftnk, Amstordom; H. Otto-
.ongor, Buitenpost; mr. dr. J.
Onngo, luntoron; dr. A. Voormon,
Kifiwijk (Z-H); H. H. Wommor».
Don Hoog; drt. R. Zi|litro, Ooiter-
lond (Ztd).
zorgwekkende toestand naar het zie
kenhuis gebracht.
MARUM De heer T. Pool (45) uit
Opende is zaterdagmorgen in Trimunt
verongelukt. Hij werd aangereden
door eenauto.
DONGEN De 2-jarige J. de Hoog,
die met haar vader wandelde, ls zater
dagmorgen in Dongen overreden door
een auto. Het kind stak plotseling de
drukke rijweg over.
TERNEUZEN Het 10 maanden ou
de zoontje van de familie Van Bede-
gem uit Temeuzen kwam om het
leven bij een botsing tussen twee
auto's.
WERKENDAM De heer G. Pruisen
(83) is zaterdagmiddag in zijn woon
plaats Werkendam verongelukt terwijl
hij bezig was de berm langs de weg af
te branden. Hij werd overreden door
een auto toen hij even op de weg
kwam.
SCHOONHOVEN Mevrouw C. de
Vor-van de Heuveld (78) uit Lexmond
ij zaterdagavond om het leven geko
men. De vrouw werd op haar fiets
door een achteruitrijdende vrachtwa
gen aangereden.
BREDA Mevrouw L. van Vollenho
ven-van Oosterhout (26) uit Dor
drecht is zaterdagmiddag overleden
bij een ongeluk op de snelweg Breda-
Tilburg. De bestuurder van een auto
verloor bij het passeren de macht
over het stuur. De auto raakte in de
middenberm en sloeg verscheidene
malen over de kop. In de auto zaten
zes personen, onder wie de 26-jarige
vrouw die op slag werd gedood. Een
ander raakte zeer ernstig gewond.
Vier personen liepen minder ernstige
verwondingen op.
GROESBEEK De 23-jarige me
vrouw H. H. Hendriks-Liessum is za
terdagavond bij een ongeluk gedood.
Zij zat als duopassagiere op een mo
torfiets, waarvan de bestuurder geen
Van een verslaggever
UTRECHT De Bond van Verplicht.
Vrijwillig en Voormalig Dienende Mi
litairen (BVWDM) heeft minister
De Koster gevraagd om een volledige
reorganisatie en koersverandering van
het Studiecentrum Militair Leider
schap. De BVWDM vindt, dat er van
het studiecentrum een mentaliteits-
belnvloeding uitgaat, die de effectivi
teit van de Nederlandse krijgsmacht
ernstig aantast. De BVWDM heeft
ernstige bezwaren tegen het vormmgs-
project, waarmee het studiecentrum
in september begint en dat gericht is
op een 'kritische waardering van de
situatie'. De bond haalt enkele uit
spraken van de directeur van het
centrum aan, over het niet noodzake
lijk zijn van kernwapens in Europa.
De BVWDM stelt dat de oorlog
tussen het communisme en het kapi
talisme in West-Europa niet wordt
uitgevochten 'met kogels en geweren
maar met psychopolitiek'. Het studie
centrum militair leiderschap is nu
'het slachtoffer geworden van hen die
de psychopolitiek als wapen hanteren
om vijandelijke naties te overwinnen
door middel van mentale genezing',
aldus het BVWDM.
voorrang verleende aan een personen
auto van rechts.
GELEEN In een ziekenhuis in
Geleen is zaterdagavond de 14-jarige
J. Tummers uit Geleen overleden aan
de verwondingen die hij enkele uren
eerder had opgelopen toen hij op de
fiets werd aangereden door een bestel
auto.
UITGEEST Op de Uitgeesterweg is
zondagmorgen een bromfiets in de
berm geraakt en over de kop gesla
gen. De duo-passagier, de 19-jarige J.
P. du Crocq uit Uitgeest, overleed ter
plaatse.
DEN BOSCH De 17-jarige H. W. C.
Voets uit Den Bosch is zondagmiddag
in een ziekenhuis overleden. Hij was
met zijn bromfiets tegen een auto
gereden die van rechts kwam.
STAPHORST De 70-jarige me
vrouw A. Kool-Woldering uit Roden
is zondagmiddag op de oude rijksweg
in Staphorst om het leven gekomen
toen de auto waarin zij zat tegen een
boom botste.
DRUTEN De 28-jarige C. van Wi-
chen uit Puiflijk (gem. Druten) is
zondagmiddag bij een ongeluk in Ap-
peltem om het leven gekomen. Hij
bestuurde een auto die op een krui
sing geen voorrang kreeg van een
andere auto.
DE LIER Gistermorgen is de vier
jarige Gert Stolze uit De Lier om het
leven gekomen toen hij door een brom
fietser werd aangereden.
ADVERTENTIE
spaarde huidbacteriën
Er is iels aan dc hand met de deo
dorant. Steeds meer publicaties
waarschuwen. En hoe! De meeste
deodorants bevatten namelijk een
bacteriedodende stof. Waarmee de
huidbacteriën vernietigd worden.
Rigoureus. En waarmee - dat is
waar - óók de transpiratiegeur ver
dwijnt. Even rigoureus. Maar on
gevaarlijk?
Huidbactcriën (huidflora') hebben
een taaie. Ze regelen het evenwicht
op onze huid. Ze beschermen ons
tegen het binnendringen van ziek
teverwekkende kiemen. Zeer accu
raat.
Vandaar dat zoveel deodorants
met een bacteriedodende stof huid-
irritatie kunnen veroorzaken. Be
scherm het milieu.
Gehniikdc goede deodorant!
Kan het anders? Natuurlijk. Dat
bewijst Therme. Een heerlijk ge
parfumeerde. veilige deodorant.
Met 'sinodor'. Een Franse stof, die
de huidbacteriën ongemoeid laat,
maar de geur - zeer snel - afbreekt.
Oók rigoureus. Maar veilig. Zon
der het milieu te verstoren. Zonder
huidirritalie te veroorzaken.
Denk aan uw huid. Ga over op
Therme - de veilige 'alternatieve'
deodorant. Verfijnd geparfumeerd.
In elegant gedecoreerde spuitbus
van 110 gram netto. 5.75. Ver
krijgbaar bij 'de Bijenkorf, bij apo
theek en parfumeriezaak, bij par
fumerie-afdelingen van de grote
warenhuizen en natuurlijk bij uw
drogist
Therme is een produkt van N.V.
Import Unie, Arendstraat 5, Hil
versum. Tel.: 02150-50547. Ver
koopadressen op aanvraag.
'Zondebesef ~..0
DRESDEN (EPD) De situatie van veel christenen en kerkelij
gemeenten in de DDR is gecompliceerd geworden. Dit wordt va^
gesteld in een uitspraak van de synode van de bond van evangelise! te
kerken in Oost-Duitsland.
De syode, die in Dresden haar jaar
lijkse zitting hield, sprak uit, het te
betreuren, dat enkele steeds terugke
rende conflictpunten tussen staat en
kerk niet uit de weg konden worden
geruimd. De pogingen van de leiding
van de kerkenbond om 'tot ophelde
ring van deze vragen te komen' hield
de synode voor dringend noodzakelijk
in het belang van een beter samenle
ven van marxisten en christenen in
de Oostduitse sameleving.
De evangelische kerken in de DDR
aanvaarden bewust, dat zij in een
socialistische maatschappij gesteld
zijn, want dit is de hen door God
toegewezen plaats voor getuigenis en
dienst. Zij willen meewerken aan het
welzijn van de samenleving. Maar te
gelijk moet duidelijk worden, dat de
christenen in deze samenleving zon
der meer volgens hun geloof kunnen
leven en ook in het socialisme kerk
van hun Heer kunnen zijn, aldus de
synode.
In Hoorn werd zaterdag weer de jaarlijkse optocht van 'zeer bejaar
de' stoomwalsen en auto's gehouden. Op de foto: een prachtig opge
poetste stoomwals in het centrum van Hoorn.
Drie kwesties
De synode droeg de leiding van de
kerkenbond op, in de besprekingen
met overheidsinstanties vooral ophel
dering te krijgen inzake drie punten:
de uitleg van de 'organisatie-verorde-
BELGRADO (KNP) Voor het eerst
sinds vele jaren is in Joegoslavië een
kloosterling voor het gerecht. Zuster
Slava Nada Malie, een 25-jarige uit
Subotica afkomstige zuster van de
congregatie van Maria, is veroordeeld
tot drie maanden gevangenisstraf.
Zij had in de kring van haar eigen
familie en bekenden de verwachting
uitgesproken, dat de in 1960 gestorven
Kroatische kardinaal Stepinac (de gro
te vijand van Tito) binnen twee jaar
heilig 7,al worden verklaard, als maar
eerst de oude generatie door de jon
gere vervangen zou zijn. Daarmee be
doelde zij volgens de rechtbank, dat
het tegenwoordige regiem in Joegosla
vië spoedig het veld zal moeten rui
men.
Een trieste bizonderheid is, dat zuster
Slava van huis uit orthodox was. Haar
overgang naar het rooms-katholicisme
wekte bij haar familie zoveel weer
stand op, dat haar veroordeling ge
schied is op grond van getuigenis van
haar zwager.
dc
J 1
ning.' de moeilijkheden, 'die voor j<
ge christenen in opleiding en ben 1
ontstaan als gevolg van hun kerkel n
meeleven' en de kwestie van de kfi<
theologische publikaties.
Over het laatste punt had de leidi j(
meegedeeld, dat van de zijde van
ministerie van cultuur de laatste t e
steeds meer bezwaren geuit word It
tegen de inhoud van theologische
blikaties. De leiding van de kerk i,
bond sprak de vrees uit, dat wezer*
ke inhouden van de bijbelse verkol
ging niet meer gedrukt kunnen e
den. Als voorbeeld werd de opvatti ii
van de mens als zondaar en de wer
lijkheid van de zonde genoemd. Di
noties werden door het minister
gewraakt als 'ontkenningen van
optimistische grondhouding van
socialistische maatschappij'.
Inzake de organisatie-verordening
de leiding, dat de autoriteiten
vrijheid van organisatie steeds ro^tf
beperken en de kerk terugdringen
louter cultisch terrein.
MADRID (KNP) Deze zomermaanden buigen vele kerkelijke leiders van Latijns-Amerika zich
koortsachtig over de theologie van de geweldloze revolutie en de toekomst van de kerk. Zeer opval
lend is dat deze gesprekken, die tot nu toe veelal door kleine groepen en bijna tegen de wil van de of
ficiële kerk werden gevoerd, nu de hoogste hiërarchie steeds meer ter harte gaan.
ele bisschoppenconferenties aarzelen nog. maar de hogere oversten van orden en congregaties kie
zen vaak duidelijk partij voor een radikale aanpak.
Zo zijn de afgelopen weken ongeveer
200 vertegenwoordigers van de grote
Latijns-Amerikaanse organisatie van
religieuzen, de CLAR, in Europa ge-
In de Amsterdamse editie van Hervormd
Nederland vergelijkt ds. G. C. Tromp bis
schop Gijsen met paus Johannes XXIII:
'Dr. Gijsen nam zijn benoeming aan, omdat het de
wil van de heilige Vader in Rome was. ook al was
die m lijnrechte strijd met de wensen van het ka
pittel. Gijsen beroept zich op de heilige stoel. Hij
zegt: 'Ik zie mijn benoeming als afkeuring van het
pastorale beleid in Nederland door Rome. Aan de
intentie van die benoeming moet ik trouw blijven,
wil ik mezelf niet verloochenen.' Het is de bis
schop om de Waarheid te doen. Dat steekt hij niet
onder stoelen of banken. Er is geen enkele reden
om te twijfelen aan zijn eerlijkheid. Hij durft im
populaire maatregelen te nemen. De Paus zelf
heetf hem met die bedoeling benoemd en daarom
is de bisschop zeker van zijn zaak. Hij aarzelt niet
Aarzelen. Dat deed Johannes XXIII wel. Kurt
Klinger vertelt het volgende: "Johannes XXIII be
steeg voor de eerste maal de 'Sedia Gestatoria' om
zich als de nieuwe 'pontifex maximus' aan de ge
lovigen te tonen 'Wie weet', wluisterde de Paus
zijn secretaris, die hem begeleid had naar de log
gia van de Pieterskerk bij het zien van de krioe
lende mensenmassa toe, 'of zij daar beneden mij
eigenlijk wel willen. ZIJ hebben mij niet gekozen
In die kleine aarzeling ligt het hele verschil
tussen Johannes XXIII en bisschop Gijsen'.
In het Centraal Weekblad plaatst prof. dr. D. Nau-
ta een kritische kanttekening bij de benoeming
van dr. A. H. van den Heuvel vanuit de gere
formeerde kerken. Na erop gewezen te hebben,
dat gereformeerden en hervormden 'samen op
weg* zijn, zegt prof Nauta
•Die verhouding brengt als vanzelf met zich mede
dat ook dezerzijds bijzondere belangstelling aan
wezig is met betrekking tot de benoeming van
Iemand op een zo gewichtige plaats als die van de
secretaris-generaal der Hervormde Kerk toch is.
1 HIJ wordt benoemd voor onbepaalde tijd; en dit
wil wat zeggen ten opzichte van Iemand, die nog
slechts veertig Jaar oud is. En hij heeft In de
synode van de Hervormde Kerk, met name in haar
moderamen. een niet geringe invloed bij de be-
paling van het te voeren beleid. Zijn positie is een
I heel andere dan van welke functionaris ook in
onze Kerken
Nu is het volkomen waar dat er voor de Her-
vormden geen enkele formele verplichting be-
staat, om bij de bedoelde benoeming op de een of
andere manier contact te zoeken met instanties in
onze kerken. ZU waren en zijn geheel vrij ia dezen
te handelen naar eigen inzicht en te kiezen wie zij
wilden Maar ik meen toch de vraag te mogen stel
len, of het niet van wijsheid had getuigd dat men in
dezen geen beslissing had genomen zonder er
althans ook onze kerken enigermate in te kennen.
Het is natuurlijk mogelijk dat er enig overleg heeft
plaatsgevonden; want bij de benoeming is alles heel
in het geheim toegegaan. Maar ik waag zulks toch
in twijfel te trekken. De goede betrekkingen tus
sen de kerken onderling zouden met een bepaalde
tijdige raadpleging over de benoeming gediend zijn
geweest'
In het maandblad Tenminste schrijft de Utrechtse
hervormde predikant ds. J. C. Greive: het aller
laatste, wat wij protestanten onze r.k. broeders en
zusters moeten on mogen adviseren, is: bréék met
Rome. Ds Greive:
'Wij kunnen alleen maar hopen en bidden, dat de
nederlandse rooms-katholieken niet breken met
Rome. Zij zouden zich degraderen tot een niet
meer erkende groep nederlandse katholieke
christenen. Terecht is hen de band met het we
reldepiscopaat en de paus (die deze eenheid sym
boliseert) dierbaar. Een schisma zou ruïneus zijn.
De nederlandse katholieken raken door een schis
ma hun inbreng kwijt daar waar de beslissingen
voorbereid worden en vallen: in Rome en op bis-
schoppenkonfercnties. De nederlandse eksperi-
c
IJlt de kerkbladen
menten gaan de rooms-katholieke wereldkerk niet
meer door en houden op stuwkracht en hoop te
zijn voor velen in de rooms katholieke wereld. De
nederlandse bisschoppen kunnen interveniëren op
niveau, loyale oppositie voeren en meepraten bin
nen de bestaande waardevolle communio. Geen zin
nig katholiek zal toch menen dat de problemen
van de mondiale kerk ln Nëderland kunnen wor
den opgelost Is op den duur de invloed van kleine
groepen op het geheel der kerk niet groter dan die
van de curie? De huidige centralistische koers van
de paus is duidelijk een verloren zaak. We moeten
lange adem hebben. De kerkgeschiedenis wijst uit
dat na elke kerkscheuring een periode vereist is
van eigen wonden likken, consolidering en intro-
vertle. In het Isolement leef Je geruster, zelfge
noegzamer en gaat heel wat energie op aan het
vinden van eigen identiteit, struktuur en gezicht.
Daar weten wij, protestanten, van mee te praten.
Dr. A. v. d. Heuvel herinnerde destijds de leden
van Septuagint aan 'de tragiek van de Reformatie
waarin door gezamenlijke schuld nieuwe ontdek-
Caivijn.
kingen van Luther,
Hus en Zwingli ver-
loren raakten in afgezonderde groepen Als zelf.
standige nationale kerk kan het zo vrijblijvend-le-
ven worden, zonder serieus rekening tc houden met
de wereldkerk en een wereldstrategie. Geen en
kele kerk kan meer in isolement leven. Na een
schisma (waarin beslist niet de hele nederlandse
rooms-katholieke kerkprovincie mee zou gaan) zou
de afgescheiden nederlandse rooms-katholieke ge
loofsgemeenschap (met een eigen episcopaat?) de
korrektie van 'rechts' kwijt zijn en van de veel
kleurige mondiale Kerk. U snijdt essentiële kom-
munikatiekanalcn door.'
Het landelijke centrum voor gereformeerd jeugd
werk blijft meedoen in het Komitee Jongeren voor
Vietnam (en zit nu zelfs in de stuurgroep van het
komitee). In het informatiebulletin Bijblijven zet
Nico Schouten nog eens op een rijtje waarom:
'Wat het bezwaar tegen de stellingname ook mag
wezen, zelden zal de laatste jaren een door het
LCG.J aan de orde gesteld onderwerp zó intensief
zijn besproken. En daar was de LCGJ-stellingname
nu precies op gericht. Op het spreken over wat in
Vietnam gaande is. Op het tot daden komen. Op een
zelf-onderzoek. wat wij hier. in het vrije en rijke
westen, met diq vrijheid doen. Op het opbrengen
van de moed om te kiezen. Op het doorbreken van
de slijtage in het protest tegen wat in Vietnam
gaande is Het komitee Jongeren voor Vietnam
heeft, met name door de manifestatie in het Am
sterdamse Bos. de schijnwerper gericht op Viet
nam èn op de ingeslapen nederlandse meerder
heid. Het koimtee heeft laten zien, dat er jongeren
zijn die bereid zijn uren lang te protesteren tegen
oorlogvoering in Vietnam, uit solidariteit met een
land en een volk elders in onze wereldsamenleving.
De verdienste van het komitee is, dat het zich niet
heeft neergelegd bij een bedrieglijk stille status
quo. Voor zover het LCGJ daartoe mogelijkheden
heeft, is er aan de aktiviteiten van het komitee mee
gedaan, in de vorm van het verstrekken van infor
matie in de eigen uitgaven, vla gesprekken, via de
vergaderingen en besprekingen in het komitee. Het
LCGJ blijft in het komitee participeren. Het
LCGJ is er n.l. van overtuigd, dat een massa infor
matie gegeven moet worden om vele jongeren (en
ouderen) uit de dommel te halen. Die informatie
zal de komende maanden gegeven worden, praat-
plaatsen over Vietnam zullen worden georganiseerd
enz. Hoe verschillend over de LCGJ-stellingname
ook gedacht mag worden, het zal nodig blijven
daarover met elkaar in gesprek te blijven, eikaars
diepste bedoelingen te peilen, elkaar te motiveren
om tot aktiviteit te komen Het oprichten van een
beschuldigende hand naar het LCGJ is schijnheilig
zolang die hand niet bezig is iets te doen voor een
voor zijn vrijheid strijdend, onderdrukt en in el
lende gedompeld volk.'
weest. In Leuven, Rome en Parijs
hebben zij besprekingen gevoerd met
Europese theologen. Hun trip werd
besloten met een bijeenkomst nabij
Madrid, welke in Spanje verdacht
werd gemaakt als 'semi-clandestien'.
Ook de Spaanse bisschoppen stonden
argwanend tegenover dit beraad over
het nieuwe kerkbeeld in Latijns-Ame-
rika en weigerden de bijeenkomst aan
te bevelen, ondanks dc aanwezigheid
van enkele vertrouwenwekkende deel
nemers, zoals een vertegenwoordiger
van Pater Arrupe, algemeen overste
van de jezuïten en een vertegenwoor
diger van kardinaal König, president
van het secretariaat voor de niet-
gelovigen.
In Guatemala La Antigua gaan de
bisschoppen van Panama en Guatema
la een volle maand in retraite om na
te deuken over de eigen behoeften
van de kerk in Panama, Guatemala en
heel Centraal Amerika.
Daniélou
Intussen heeft het de aandacht ge
trokken, dat de bisschoppen van Co
lumbia bij hun 'herscholing' een ver
tegenwoordiger van de paus hebben
aangehoord nl. kardinaal Daniélou.
die al bij voorbaat gewaarschuwd
heeft tegen het gevaar van socialisti
sche ideeën in de Zuidamerikaanse
kerk. De bisschoppen van Chili, die
de studie van het socialisme eveneens
in een lange retraite geheel onder de
loupe willen nemen, hebben zo dicht
bij huis de waarschuwende stem van
het Vaticaan in de persoon van kardi
naal Daniélou aangehoord.
Men vermoedt, dat de paus zelf, die
in 1968 in Medellin de nieuwe aanpak
in Zuid-Amerika met zijn initiatief
heeft willen steunen, nu tot afrem
men maant. Daarmede geeft hij ge-
Ontslag
hoor aan de vele Zuidamerikaanse
bisschoppen, die geweigerd hebben
hun medewerking te geven aan be
raadslagingen van de CLAR (zoals die
te Madrid gehouden is». Deze bijeen
komsten en beraadslagingen waren
volgens de mening van vele Zuidame
rikaanse episkopaten 'te progressief.
Inmiddels is in Peru na bisschop
Gonzales Ruiz van Punó -weer een
bisschop in moeilijkheden gekomen.
Peruviaanse kranten verwachten, dat
bisschop James Burke van Chimbote,
een geboren Amerikaan, binnenkort
van zijn functie zal worden ontheven.
Een conservatieve lekenorganisatie
heeft zich in een brief aan kardinaal
Wright in Rome, prefect van de curie
congregatie voor de priesters, be
klaagd over de uitleg, die Burke geeft
aan de leer van het tweede Vaticaans
concilie, vooral wat betreft de hulp
aan de armen. De bisschop heeft na
melijk aangekondigd een eind te zul
len maken aan paternalistische liefda
digheid in zijn bisdom. Hij wil de
armen helpen zichzelf te helpen door
hervorming van de maatschappij.
Bisschop Gonzales Ruiz, voor wie de
katholieke verkenners van Nederland
een actie op touw hadden gezet om
hem te helpen bij zijn maatschappe
lijk opbouwwerk, werd 13 mei per
pauselijk decreet op non-actief gezet,
nadat hij in Rome was beschuldigd
van 'ketterij, kritiek op de paus, in
menging in de zaken van de curie en
seksuele obsessie'. Nadat hij deze
maand in een blijkbaar laatste poging
om deze maatregel ongedaan te ma
ken in Rome een gesprek had met
paus Paulus. heeft hij thans zelf zijn
ontslag als bisschop aangeboden, wat
door de paus is aanvaard.
BLOED DAT ROEPT
Ook bij de ter verantwoording gei
pen Kain gaat de zonde van kwaad
erger. De zonde kan een niet
stuiten stroom worden. Op Gods vn
naar Abel. antwoordt Kain: Ik w
het niet. Ben ik de hoeder van m
broeder. Het hebreeuwse woord
hier gebruikt is kan betekenen:
knecht van de herder, een plaatsv
vangende herder. Het antwoord
Kain wordt dan wel erg navrant,
ben zijn knechtje niet. God vrai
naar de geslagen herder en de mi
weet van niets. Een situatie die
bijna dwingt o mte denken aan
Goede Herder, die zijn leven st
voor de schapen en van wiens do
de mensen evenmin willen wet
Wat hebben wij met Hem te mal
Ondanks de genade van het gespi
ontwijkt de mens in kwasi-onwete
heid de mogelijkheid om mens te 2
en zich ter verantwoording gcroei
te weten. Maar het bloed blijft r
pen, een beeld dat nauwelijks verl
ring bghoeft. Wat gedaan is raakt l
weg. God zoekt het weggedrevene, I
voorbij gegaan is. Het bloed roept
God, voor wiens aangezicht mem
leven, wiens ogen over hen ga
Niemand ontgaat Hem. Door
doodslag is de aarde bovendien v
Kain anders geworden. Niet dat
aarde ontwijd is, want ze is i
heilig, maar de verhouding is 1
stoord. De aarde, de akkergrond, w
daar gaat het hier om, is niet
stomme grond, ze is evenzeer
God. Daar kan de mens ook
eigenmachtig over beschikken,
kan de verhouding vernietigen en
geeft de aarde geen vruchten m<
Kain zal een nomade worden, m
dan niet in de romantische zin, m
de zwerver uit noodzaak, de gedoen
vluchteling. Wat mensen elkaar i
doen heeft z'n konsekwenties voor
leven op aarde. De aarde wordt
onherbergzaam door. Geen huis me
maar een bodem die dreigend
verdergaan dwingt. Er zijn bittl
raadsels in ons bestaan, maar n
alles is af te doen met de woord
bitter en raadsel. Er is ook schuld
de mens op zich laadt in zijn om;,
met 'zijn broeder', zijn achteloosl
(ik weet het niet) waardoor het let
op aarde geteisterd wordt. En zul
dingen weten we van God, van
alles is. (Genesis 4,10-12).
HERRNHUT (EPD) De broedergemeente te Hernnhut heeft haar 250-jarig
bestaan herdacht. Voor deze plechtigheid waren herrnhutters uit de gehele we
reld, waaronder ook uit Nederland, naar Oost-Duitsland gekomen. Een deel van
de kerkdienst werd door de Oostduitse radio uitgezonden. Ongeveer 2500 men
sen. waaronder 400 uit Tsjechoslowakije, het stamland van de Broeder-uniteit.
verzamelden zich in het bos bij Herrnhut op de plaats, waar 250 Jaar geleden
de eerste boom werd gekapt voor de bouw van Herrnhut
In 1722 ontving de toen 22.Jarige graaf Von Zinzendorf een aantal Tsjechische
vluchtelingen op zijn landgoed. Het waren Boheemse broeders, volgelingen van
de in 1415 terechtgestelde Jan Hus. Hij stelde ze in de gelegenheid op zijn ter
rein een nederzetting te bouwen. Dat was het begin van de hernieuwing van de
broedergemeente.
CIIR. GEREFORMEERDE KERK
Beroepen: te Nieuwe Pekela: cand.
Hol te Apeldoorn.
Sally Johanson: KANTKLOSSI
Oorspr. titel Knvppling. Vertaling A
na-Maja Nylén. Uitg. H. J. W. Becli
Uitgeversmij N.V. Amsterdam. 95 1
gina's. Prijs 22.50.
De Zweedse kantwerk-deskund
Sally Johanson heeft een handleidi
samengesteld voor het beoefenen
het aloude geliefde en gewaarde»
kantklossen. Zij meent dat na
bloeiperiode in r"e 16e en 17e
van dit (voornamelijk huisvlijt-) p
duet en de grote terugslag die
handwerk rond 1900 door de machi
le fabricage ondervond, thans, d.i
sedert ca. 1930 de belangstelling zo
nig weer is toegenomen dat er t
een uitgebreid 'leerboek', waan»
men zich de nogal gecompllceet
techniek van het kantklossen ei|
kan maken, behoefte bestaat.
Hoewel er, behalve op het plattelai
ook in enkele steden kantklos-curs
sen worden gegeven, is het een op
vraag of deze hernieuwde belangst
ling ook onder de Nederlandse hal
werksters groeit. Wie echter seri»
plannen heeft zal blij zijn met dl
zeer uitgebreide en vakkundige
sen. Talloze duidelijke werkteken
gen. patronen en foto's vullen de dl
Anna-Maja Nylén goed vertaalde tel
zeer instructief aan. Alle tera
doende onderwerpen (als gereedschi
materiaal) komen aan de orde.
R.D.
