Godspell houdt zich aan
oorspronkelijke bijbeltekst
Dimitrios I volgt Athenagoras op
Beroepingswer
Twee slachtoffers
van brand overleden
Trouw
K wartet
Priester-arbeider in
Spanje veroordeeld
Bijbelsmokkelaar
gearresteerd
Boekenetalage
TROUW kW \RTET DINSDAG 18 JULI 1972
Aantal gelijkenissen en hun bedoeling in musicalvorm
door Ton van der Hammen
DEN BOSCH Christus centraal in een musical, GODSPELL dit
maal genaamd. Dit ene zinnetje is voor de meeste kerkmensen waar
schijnlijk al voldoende om er de schouders over op te halen. Dat kan
toch immers niets zijn: het zoveelste profaniserende stuk theater,
waar tegenwoordig kennelijk veel geld mee te verdienen valt, want
religie of wat daarvoor doorgaat is 'in'. JESUS CHRIST SUPERSTAR
is nog niet verdwenen, of er komt alweer een andere produktie. Ze
doen maar. Mij niet gezien.
Wie echter de moeite neeent zich wat
meer in GODSPELL en zijn bedoelin
gen te verdiepen, gaat op zijn minst
twijfelen. Deze musical, waarvan de
Nederlandse première op donderdag
avond 24 augustus in de stadsschouw
burg van Den Bosch gaat, is qua tekst
in elk geval overwegend puur evange
lisch. Dat wil de titel ook al duidelijk
maken, die in één woord (speling)
'Evangelie' en 'Goede Boodschap' sa
menvat.
Er worden ongeveer dertig bladzijden
van het evangelie naar Mattheus in
geacteerd en geciteerd. Maar het is
bepaald geen Mattheus Pass ion In een
andere versie. Tekstschrijver David
Conyers, een 23-jarige Amerikaan en
zijn vriend Stephan Schwartz, die de
liedjes maakte, wilden met deze musi
cal niet Jezus' leven beschrijven en
ook niet zijn wonderen, maar gewoon
onderstrepen wat Jezus gezégd heeft,
wat zij als blijde boodschap hebben
ervaren. Die blijdschap sprint er
steeds uit op een naïeve, ongecom
pliceerde manier. Er ls in GOD
SPELL eigenlijk maar één thema:
Rejoice, rejoice verblijd u in de
opgestane Heer.
Hoe gaat het dan" Voornamelijk, door
tal van zijn gelijkenissen, zoals de
zaaier, die uitging om te zaaien, de
verloren zoon, maar ook het gebeuren
met Maria Maigdalena, in authentieke
bijbeltekst, verwoord in gewone om
gangstaal, te laten spreken en door de
acteurs en actrices in mime. zang.
spel en dans uit te laten beelden. In
een al even eigentijdse entourage
de vijf acteurs en vijf actrices zijn
hippe lieden, die spelen in een al
even hip decor. De muziek voortge
bracht door een combo met o.m. or
gel. piano, gitaren, slagwerk, nave
nant: overwegend mek. die nogal eens
aan HAIR doet denken, maar daarmee
houdt de overeenkomst ook meteen
op.
Het gaat dan vooral om de toepassing,
die Christus bij Zijn gelijkenissen gaf.
Denk niet, dat men daarbij aan de
boodschap concessies doel De vorm
moge voor velen ongewoon, aanvanke
lijk misschien zelfs stotend zijn de
Christusrol wordt gespeeld door een
nonchalant, maar fleurig geklede jon
geman die Stephan heet en op wiens
voorhoofd een rood hart is getekend,
symbool van Jezus' allesomvattende
liefde de boodschap is behalve
vreugdevol ook keihard, haast rauw
in het jeugdjargon van deze tijd en
zonder omwegen, wat uit dit citaat,
een van de met vaart gebrachte
songsJcan blijken:
"k Zie een klasje zondaars op een
kluitje zitten
En weer hebben ze niets gehoord.
Ze gapen naar een vliegje oj ze
pitten,
In plaats van te latten op Gods
Woord.
Let toch beter op. man, strakjes ben
je dood, dan
krijg je een examen en dan weet je er
geen barst van
en satan schatert om je spijt.
Dus: leer je les voor de eeuwigheid'.
Dat heeft natuurlijk met kerktaal
niets meer te maken. Maar Luc van
Gent, directeur van de Bossche
schouwburg, wat blij met de première
in zijn stad ('bisschop B-luyssen, hier
aan de overkant, staat er totaal ach
ter') is enthousiast over de perfor
mance die hij in Londen heeft gezien.
Alleen het begin al, het neemt je
meteen helemaal mee, zegt hij. Het
doek gaat op en Je ziet alle acteurs in
spijkerbroek en t-shlrt, een vaal ge
heel. Op hun shirts de namen van een
bekende figuur uit de wereldgeschie-
Bijbelselectie
bij Godspell
Behalve in Den Bosch, waar de
musical GODSPELL in de laat
ste week van augustus gaat lo
pen komen er vervolgens ook
voorstellingen in Amsterdam.
Rotterdam. Scheveningen,
Utrecht, Eindhoven, Venray,
Sittard, Leiden, Vlaardingen,
Tiel, Breda, Groningen, Nijme
gen, Oss, Helmond, Wageningen
en Leeuwarden.
De spelers zijn allen jongeren,
van wie de oudste, hoofdrolspe
ler Serge Henri Valcke, een
Belg. 26 is. Ze zijn geselecteerd
uit 200 sollicitanten. De regie is
in handen van de Engelse Liz
Whiting, die ook de zo succes
rijke Londense Godspell regis
seert. De Nederlandse vertaling
is van drs. Loek Schaaremans
uit Nijmegen. Behalve in Enge
land wordt de musical op het
ogenblik gebracht in Amerika.
Australië, in Frankrijk en
West-Duitsland. Er is ook een
film van in de maak.
Het Britse bijbelgenootschap
heeft een speciale bijbelselectie
uitgegeven van die bijbelgedeel
ten welke in de musical naar
voren komen. Deze selectie, be
doeld als permanente mogelijk
heid om na te denken en te
praten over de Evangelie-ge
deelten uit GODSPELL is in
het Londense theater voor een
klein bedrag te koop, alsook bij
de grammofoonplaten, die in
middels van de musical uitgeko
men zijn.
denis, zoals Socrates, Confucius. Tho
mas van Aquino. Einstein, Sartre, die
in een soort babylonische spraakver
warring hun theorieën staan te verko
pen. Desolate tonen begeleiden dit
spektakel.
Dan, plotseling, een klaroenstoot ach
ter uit de zaal en de stem van
Johannes de Doper, die iedereen doet
zwijgen: 'Bereidt de weg des Heren',
waarmee hij Christus' komst aankon
digt. Hoe het zo gauw kan begrijp je
niet, maar op hetzelfde ogenblik blij
ken alle acteurs verkleed in kleurige
kledij, waarvan die van degene die
Christus uitbeeldt het meest opvalt.
Een en ander in de entourage van
vlaggen, een regenboog, een palet van
lichtschitteringen, waarmee als In een
emotioneel schokeffect de blijdschap
wordt teweeggebracht die met Chris
tus' komst gepaard gaat. Daar is dan
plotseling de boodschap van Jezus, die
gaat vertellen in gelijkenissen en de
mensen gaat inspireren. Wat hij ver
telt wordt door de anderen in zang.
mime, dans en spel uitgebeeld.
Meeslepend, overtuigend, sprankelend,
kinderlijk, humoristisch vaak (wat
niet identiek met oneerbiedig behoeft
te zijn), ze doen dat als geïnspireerde
moderne evangelisten.
Geestdriftig
Van Gent, verder: je moet het hebben
gezien om er geestdriftig over te
worden, sterker: om erdoor geraakt te
worden. De laat het graag aan deskun
diger mensen dan ik over om de
vraag te beantwoorden of het allemaal
wel theologisch - erantwoord is (die
vraag doemt in Nederland natuurlijk
direct op), maar kan als praktizerend
christen, die qua religieuze opvoeding
het nodige meedraagt, wel zeggen dat
de bijbel door het vaak eendere
hanteren je in het verstaan eeltig kan
gaan maken.
Door die musical was het of ik hem
opeens nieuw zag, de boodschap waai
de me als een frisse wind tegemoet,
blij, gelukkig makend. Hij ging in
eens veel meer voor mij betekenen.
Dat is niet alleen mijn ervaring, maar
de ondervinding van velen, jongeren,
maar juist ook kerkmensen, inclusief
de aertsbisschop van Canterbury, die
er geen kwaad woord over willen
horen. De gedurfde vernieuwing die
eruit spreekt, het met het evangelie
midden in deze tijd willen staan is
iets, dat je a priori verfoeien mag.
Erachter zit de gedachte: Christus is
van alle tijden. Als hij nu onder ons
kwam was hij voor heel velen óók
een vreemde figuur. Uit de bijbel
weten we immers, dat Joden en Ro
meinen over hem zeiden: Wat wil die
merkwaardige man? Hij gaat liefde
prediken, maar het is toch oog om
oog en tand om tand? Wat moeten we
met zijn zachtzinnigheid, daar begin
je toch niet aan?
Aanleiding
Het is misschien interessant te weten
hoe de auteur David Conyers tot zijn
conceptie kwam. Hij maakte een
Paasdienst in St Paul's Cathedral,
Pittsburgh, mee, die hem zeer ont-
De redactie behoudt ilch het recht voor om
ter opname la dtte rubriek ontvangen me-
ninmultlnjen verkort weer te «even. Bi|
publlkatle wordt met de naam van «1e
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan do heer Joh. C. Francken.
accrctarls van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Poütbu* 839. Amsterdam.
Zakbijbels (2)
De vraag naar zakbijbels (verslag fam.
Mulder over de 'Children of God') is
een verschijnsel dat zich gelukkig
niet alleen in Amsterdam voordoet.
In Delft staat elke zaterdag een evan
gel isatlelektuurstand op de markt Als
inkoper van deze lektuurstand is
het ook mijn ervaring, dat de vraag
naar bijbels sterk toeneemt. Evange-
lieën in verschillende talen zijn dan
ook steeds moeilijker voldoende te
verkrijgen. Als deze ontwikkeling zo
doorgaat, konden we binnen afzienba
re tijd wel eens met een tekort aan
bijbels zitten. Daarom, geen gebruikte
bijbels wegdoen. Overigens wil ik de
oproep om bijbels naar Amsterdam te
sturen van harte onderschrijven. En
er nog een vraag aan toevoegen. Bij
de meeste evangelisatiestands en/of
bijbelhulzen zijn evangelleën in vele
talen (meestal gratis), verkrijgbaar.
Stop de buitenlanders in uw omge
ving zo'n evangelie in de hand, in
hun jaszak of brievenbus. Als u er
dan nog eenzelfde evangelie in het
Nederlands bijdoet, zal het zeker gele
zen worden. De kansen om het evan
gelie te verbreiden zijn groter dan
ooit. Laten we er toch zoveel mogelijk
gebruik van maken.
Delft G. de Jong
München
Alle sportieve organisaties in de gehe
le wereld die de vrede liefhebben en
daadwerkelijk willen meewerken om
de oorlog in Vietnam te beëindigen
moeten besluiten niet deel te nemen
aan de 'Olympiade in München'. On
middellijke stopzetting van de bom
bardementen op Vietnam en hervat
ting van de vredesbesprekingen te
Parijs tot een positief einde, dat zal
de leuze moeten zijn van de wereld
omvattende organisaties der 'Olympi
ade', anders zal dat sportevenement
geen doorgang moeten vinden.
Eindelijk een daad die zal helpen.
Olympiade gaat niet door, de vrede
gaat voor. Laat de gouden, zilveren en
bronzen medailles eens achterwege
voor een 'gouden medaille voor de
vrede'.
Den Haag A. J. Janssen
Wie regeert?
leek de vrede in zicht, tot Noord-
Vietnam de invasie in Zuid-Vietnam
uitvoerde, daarbij veel ellende over
de bevolking brengend. Het antwoord
bleef niet uit. De Amerikanen voer
den bombardementen op Noord-Viet-
nam uit met een precisie die waar
schijnlijk ongekend is -en die de
Noordvietnamczen vrij zeker voor on
oplosbare problemen stelt. In vervolg
op mijn vorig ingezonden stuk zou ik
daar nu aan toe willen voegen dat de
toestand in Vietnam van drie maan
den geleden natuurlijk geen goed uit
gangspunt is voor een beoordeling
van de gehele Vietnam-problematiek.
Dit probleem bestaat al veel langer
dan de Geneefse akkoorden waarnaar
de redactie in het naschrift verwees.
Men zou zelfs 100 jaar terug kunnen
gaan. Omstreeks 1870 bereikten name
lijk de eerste Russische kolonisten,
dwars door Siberië, de Stille Oceaan
en doorbraken de Amerikanen het
Japans Isolement. En nog steeds oefe
nen deze twee supermachten hun in
vloed uit in Oost-Azië. De botsing van
deze machten vinden we terug in
Vietnam. En de Vietnamezen zijn het
slachtoffer. Welk uitgangspunt men
ook kiest, een einde aan de ellende
kan slechts komen indien alle betrok
ken partijen de wapens neerleggen.
Anders zal er geen vrede zijn.
Barneveld M. Knibbe
roerde en tegelijkertijd blij maakte.
Stralend verliet hij de kerk om, ken
nelijk vanwege zijn moderne kleding,
meteen door een politieagent te wor
den aangehouden en op bezit van
drugs (waarom Ss-ie anders zo vro
lijk?) te worden onderzocht. Deze an
ticlimax pakte hem zo aan, dat hij in
één week deze musical als het ware
van zich afschreef. Voor mij en voor
velen, aldus Van Gent, is het een
modern getuigenis, een stuk verkondi
ging.
Over het slot nog dit. De kruisiging
wordt gesymboliseerd door het met
rode koorden binden van Stephan's
armen aan een hek, waarbij de andere
acteurs zich als het ware met hem
vereenzelvigen door bedroefd te zijn
en te klagen over zijn ontontkoomba-
re dood. Allen liggen tenslotte als
verstard op de grond. Dan breekt
ineens de juichtoon los 'Leve God',
een roep, die zich verhevigd voortzet,
waarbij de spelenden elkaar om de
hals vallen. Stephan wordt losgemaakt
(opstanding) en onder voortgezette
juichtonen de zaal ingedragen, een
dramatisch gebeuren, dat eindigt met
de woorden, die lang bij de aanwezi
gen blijven naklinken: "Maakt recht
nu het pad van de Heer. Leve God'.
Van Gent ten besluite: zeg maar thea
tereffect, zeg maar één brok emotie.
Maar het deed mij wat. Het doet
veien wat.
DE RAKET
De 14 juli-arade in Parijs heeft
vorige week blijkbaar nogal indi
gemaakt op de publiciteitsmedia,
wel voor de televisie als in de
ten waren de beelden ervan te
De aandacht van de fotografen
uiteraard voornamelijk uit naar
meegevoerde reuzen-raket, die d«
als een geweldige kermis-toesta
over de boulevards van Parijs wi
rondgereden. Hij deed even denl
aan een enorme tube tandpasta. Ma
was 't dat maar geweest. Nu bleef
een tube, maar vol dodelijk venijn,
kon duidelijk zien dat waarschijnlj
enkele tientallen recruten de opdrai
hadden gekregen het monster bl
kend op te poetsen. Dat was gelui
Dat moet natuurlijk ook wel, je ki
zo'n geval niet roestig en besmeu
met drek door de straten laten ga
Hij moet er mooi en acceptabel
zien. Er moet tenslotte mee gepro:
worden. Kijk, dat kunnen wij nu,
hebben wij, dat hebben wij achter
hand voor de kwade dag. Duide!
voor het volk bedoeld. Want g<
zinnig mens kan bedenken dat mo
lijke vijanden van het Franse v
niet zouden weten dat ze daar zu
keurig opgepoetste helse machii
hebben. Dat weten ze allemaal ha
fijn. Juist omdat ze het toch we
mag hij getoond worden en mag
dereen zijn omvang schatten en
roepen als hij voorbijkomt Als
geweldige fallus, maar dan gela<
met zaad des doods. Of zou het
geworden zijn langs de trottoirs t
deze machtige vuilspuiter, deze
aarde vernieler passeerde? Zouden
mensen geweest zijn die gebeden ht
ben: God, geef dat hij voortijdig
klaar raakt of wegroest, of die
kruis geslagen hebben zoals ze
vroeger deden als er over de du:
gesproken werd? Je vraagt je wel
in welk brein zulke dingen opkom
laten we die kanjer van een raket
meenemen, 't Kan geen fatsoen
brein zijn. Ik weet wel dat de tan
en kanonnen er ook niet om liege
maar er is toch een grens. Of is
er niet meer en moeten wij vrezen!
i
Stephan (links), die de Christusrol uitbeeldt, en Johannes de Doper
in de Londense versie van GODSPELL.
Van een verslaggever
WOLVEGA Twee mensen, die vrij-
dagmorgen bij de brand in het Pensi
on voor lichamelijk gehandicapten te
Noordwolde ernstige brandwonden
hadden opgelopen, zijn overleden.
In dc nacht van zaterdag op zondag
overleed in het Rode Kruisziekenhuis
in Beverwijk de 32-jarige Wim Hocge-
deure uit Veere. Zondagavond be
zweek de 62-jarige Roelof de Vries uit
Heerenveen.
Zoals gemeld, kwam de 26-jarige Bert
Schoonewille uit Arnhem al bij de
brand om het leven.
De twee lichtgewonde pensiongasten
konden vrijdag naar huis worden ge
bracht. De rest van de groep, die
bestond uit 35 gehandicapten, is in
tussen ook huiswaarts gekeerd.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Vlissingen: L. de Lief
te Lemele; te St. Annaland: W. V
boom te Benschop; te Kerkdriel: E.
Wolbers te Ermelo.
Overleden: M. Stoffels te Akkrum.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Ter Aar: J. Be
mer te Gnderdendam; naar Ruin
wold-Koekange: D. Land te Groo
gast, voorheen zendingspred. te Ni
ria, die bedankte voor Oude Pek
Hoek van Holland en Oostwold.
Beroepen: te Giessen-Rijswijk (toez
kand. P. van der Horst te Leiden.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Leerdam: W. C. Lama:;
te Grand Rapids.
Bedankt: voor Rotterdam-IJsselmond
L. Blok te Beekbergen.
GEREF. GEMEENTEN IN NED
Beroepen: te Terneuzen: A. Wink
Veenendaal.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Poitma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pert: N.Z.
Voorburgwal 27Ó - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
Ook het CNV ziet hijgend uit naar de
openbaarmaking van de inkomens-
vrije beroepen misschien ter zel
frechtvaardiging of als afleidingsma
noeuvre voor de economische ellende,
waarin ons volk gemanipuleerd Is.
Het lofwaardig initiatief van enige
predikanten, bedoeld ter navolging,
om af te zien van trendverhoging ten
einde de labiele economie, weer grond
onder de voeten te geven, beant
woordt de heer Lanser zo: statutair Is
ons Inkomen ƒ700,- in de week (ik
vraag maar werkelijk?). Dus zoiets
kan van ons niet verwacht worden.
Professoren verdienen het dubbele,
laten die dat maar doen. Niet bepaald
flink, eerst hij en dan ik. Over econo
mische misère gesproken. Reële loons
verbetering zit er volgens de regering
niet in. Dat zal ieder begrijpen. Maar
nee. zegt de heer Lanser, we zullen
eerst het hele pakket bestuderen.
Staat dit het CNV niet aan. wel dan
gaat het niet door. Maar wie regeert
nu eigenlijk? Geen nood. denkt het
CNV en zonodig grijpen ze naar het
wapen van staken. Eerst nodig is
openbaarmaking van het ledental van
het CNV, de aantallen gesalarieerde
functionarissen en hun inkomens.
Veel heil om de economie weer van
de grond te krijgen is van het CNV
niet te verwachten.
Delft J. t. d. Heijden
Politieke factoren bij benoeming nieuwe leider orthodoxe wereld
MADRID (AFP) Het Spaanse
voor de openbare orde heeft de pri
ter-arbeider Francisco Garcia Sa
tot twee jaar gevangenisstraf vero
deeld wegens mishandeling van
politieman. Volgens de aanklacht
hij door twee politiemannen veri
toen hij een stakingsleuze schildel
op de muur van een metro-station
Madrid. Hij had één van de agen'
een stomp in het gezicht gegeven.
Vietnam (3)
De Vietnam «zen, de Laotianen en de
Cambodjanen moeten hun eigen
boontjes doppen en de Amerikanen
mogen zich niet in hun onderlinge
ruzies mengen, wordt vaak met veel
aplomb beweerd. Wil iemand mij dan
zeggen, boe het ons in Europa en
Oost-Azië zou zijn gegaan, wanneer
Amerika destijds zou hebben gezegd
dat de Europeanen en Aziaten maar
zelf hun onderlinge geschillen moes
ten beslechten?
Den Haag V. H. Huitink
Vietnam (4)
Met afschuw heb lk de berichten over
de opnieuw opgelaaide oorlog ln Viet
nam gelezen. Enkele maanden geleden
Van een onzer redacteuren
1STANBOEL Metropoliet Dimitrios van Imroz en Tenedos is ge
kozen tot oecumenisch patriarch van Konstantinopel. Hij volgt als
Dimitrios I patriarch Athenagoras op, die twee weken geleden stierf
op 86-jarige leeftijd.
Zijn verkiezing is een verrassing. Me
tropoliet Meliton van Chalcedon gold
als dc vermoedelijke opvolger van
Athenagoras. Waarschijnlijk heeft de
Turkse regering zijn verkiezing ver
hinderd.
Met Dimitrios koos de heilige synode
van het oecumenisch patriarchaat haar
jongste lid. Hij is 58 jaar en nog
maar vijf maanden aartsbisschop.
Vandaag zal hij tijdens een plechtig
heid in Istanboel officieel worden
geïnstalleerd.
De patriarch van Konstantinopel heeft
slechts bestuurlijk gezag over enkele
tienduizenden grieks-orthodoxe gelovi
gen in Turkije en de Dodekanesos cn
voorts over de twee miljoen grieks-
orthodoxen in Noord- en Zuid-Ameri-
ka. Daarnaast geniet hij een groot
ge«teiijk gezag, doordat Konstanti-
nopel een historische positie inneemt
als centrum van de orthodoxe wereld.
De patriarch heeft een ere-primaat
van de orthodoxe wereld. De patri
arch heeft een ere-primaat onder de
orthodoxe patriarchen in de wereld.
Hij geldt daarom als de geestelijke
leider van 250 miljoen orthodoxen. Zijn
verkiezing is echter slechts een kwestie
van de metropolieten van zijn eigen
patriarchaat. Het aantal Grieken in
Istanboel wordt steeds minder. Men
schat hun aantal nu nog maar op
20.000. In 1955, toen de moeilijkheden
tussen Griekenland en Turkije om
Cyprus begonnen, waren het er nog
100.000.
De patriarch werd gekozen na drie
dagen beraad in dc heilige synode. De
laatste faze voltrok zich zondag in de
kleine kerk van Sint Georgios, waar
de patriarchale troon staat. Een voor
een werden de stembriefjes van do
vijftien metropolieten die de synode
vormden, opengemaakt cn voorgelezen.
Toen de meerderheid was bereikt,
riep de deken van de synode, metro
poliet Meliton het traditionele 'axios.
axios' (waardig, waardig). Welke
kreet door de kleine gemeente werd
overgenomen. Dimitrios kreeg twaalf
van de vijftien stemmen.
Politiek
De keuze van Dimitrios was vanaf het
begin bepaald door politieke factoren.
De Turkse regering eiste, dat de nieu
we patriarch Turks staatsburger en
ingezetene moest zijn. Dat reduceerde
het aantal kandidaten tot vijftien en
sloot direct metropoliet Jakovos van
Noord- en Zuid-Amerika, die in New
York woont en Amerikaans staatsbur
ger is. uit Hij kreeg zelfs geen visum
om de begrafenis van Athenagoras bij
te wonen. Ook Athenagoras was Ame
rikaans staatsburger, toen hij in 1948
tot patriarch gekozen werd, maar de
Turkse regering accepteerde hem toen
als gebaar van goede wil jegens presi
dent Truman.
De Turkse autoriteiten eisen voorts
voor zich het recht, om voordat de
verkiezing plaatsvindt, namen van de
kandidatenlijst af te voeren. Volgens
welingelichte kringen zouden zo vori
ge week drie en mogelijk vier namen
van de lijst van vijftien geschrapt
zijn. Onder hen zou in ieder geval
ook metropoliet Meliton zijn, die gold
als de meest waarschijnlijke opvolger.
De houding van de regeringsautoritei
ten zou zijn ingegeven door de wens,
om een volstrekt a-politieke patriarch
te hebben, gezien de verhouding met
Griekenland.
Dimitrios is buiten Turkije nauwe
lijks bekend. Vijf maanden geleden
werd hij aartsbisschop van Imroz en
Tenedos, eilanden aan de mond van
de Dardanelles Daarvoor was hij bis
schop van Eleia in de provincie Istan
boel. Hij wordt beschreven als 'een
man van grote geestkracht' en nede
righeid', 'de rustige metropoliet', 'de
man die nooit fouten maakt', een
vriendelijk man en een goed pastor
en als iemand, die het patriarchaat
nooit gezocht heeft. Men verwacht,
dat hij het beleid van Athenagoras zal
voortzetten.
Hij spreekt behalve Turks en Grieks
ook uitstekend Frans en enig Engels.
Hij werd in 1914 geboren in het
dorpje Tarabya aan de Bosporus. In
1937 werd hij priester. Later kreeg
hij gelegenheid, in Athene verder te
studeren. Hij schreef een dissertatie
over Christus' opstanding. In 1949 en
1950 doceerde hij Griekse geschiede
nis aan de universiteit van Teheran.
In 1964 werd hij bisschop.
Dimitrios krijgt de zware taak. om
het werk van Athenagoras. 'de paus
Johannes van de orthodoxie', voort te
zetten. Athenagoras' patriarchaat van
23 jaar werd gekenmerkt door zijn
geslaagde pogingen, om het ingesla
pen patriarchaat van Konstantinopel
en het ereprimaat nieuwe glans te
geven. Hij reisde veel om de banden
met andere orthodoxe kerken te ver
stevigen. Daarbij zocht en kreeg hij
toenadering tot andere christelijke
kerken. Hij bewerkte, dat bijna alle
orthodoxe kerken lid werden van de
wereldraad van kerken.
Voornamelijk, als gevolg van zijn
werk is de intercommunie tussen de
rooms-katholieke kerk en de ortho
doxie bijna bereikt. Een hoogepunt
was de 'vredeskus' van Athenagoras
en paus Paulus in januari 1964 op de
Olijfberg in Jeruzalem. Hij noemde
paus Paulus 'mijn oudere broeder',
terwijl deze hem aansprak als 'uwe
heiligheid', de eerste maal dat een
paus iemand aansprak met een titel,
die rooms-katholieken alleen voor
hemzelf reserveren. Samen herriepen
zij officieel de wederzijdse banvloeken
uit 1054, het jaar van de breuk tussen
de westerse en oosterse kerk.
De laatste jaren wijdde Athenagoras
zich vooral aan de voorbereiding van
een pan-orthodox concilie, dat de
kroon op zijn werk had moeten wor
den. Hij heeft dit niet meer kunnen
bereiken als gevolg van de vele hin
dernissen, die overwonnen moeten
worden door de rivaliteiten tussen de
verschillende patriarchaten. Men twij
felt er echter niet aan. of Dimitrios
zal in zijn geest verder werken.
LONDEN (REUTER) Een Bri
pinkstervoorganger, David Hathaw
ls in Tsjechoslowakije gearrestei
wegens bijbelsmokkel. Hij had bijb
bij zich in verschillende Oosteuropi
talen. Hathaway is ingesloten in
gevangenis van Pilsen.
'Koude oorlog in de achtertuin', dw
Lindsay Gutteridge. Uitg. Elsevier
Amsterdam. 159 blz. Prijs 8,90.
Hoofdpersoon in deze science fictiK
is Dilke, een 37-jarige ex-soldaat ra
een totale lengte van zes millimett
Nu is dit gegeven al talloze mal
onderwerp van fantasie-verhalen
weest. Dit keer krijgt het echter
extra dimensie, omdat Gutteridge l
wel een science fiction als een thr
Ier heeft willen schrijven. Dilke i
een proefkonijn voor een wetenschi
pelljk programma voor miniaturisatt
van de mens, een programma dat t
verband met de overbevolking vt
verstrekkende betekenis zou kunne
zijn voor de toekomst van de men;
heid. Na een proefperiode in n.f
eigen achtertuin vol monsterlijl
kevers, mieren en wespen won
Dilke per luciferdoosje naar Oost-E
ropa gebracht om een spionage-d
dracht te vervullen. Daar ontmof
onze micro-spion een soort meng!
ling van Klein Duimpje en Jami
Bond behalve de gebruikelijke i
secten ook zijn gevaarlijke, wred
communistische tegenvoeters. Wal
ook al speelt het verhaal zich in d
toekomst af, met de echte Janx
Bond-verhalen heeft het in ieder g<
val gemeen dat de koude oorlog troe
