leismarkt steeds meer ioor de KLM overheerst 'Dieptepunt in de Betuwse kersenteelt' Kurhaus staat op monumentenlijst Ruim 84.000 mensen hebben minimumloon Staatssecretaris erkent: vacaturestop onderschat ütenlandse luchtvaart-maatschappijen klagen: Tourist Fonds: 'eigen' maatschappij heeft de voorkeur pii nu in het Ziekenfonds kperkingen voor ezen militairen nOostblok-landen Leiden gedwongen to: numerus fixus voor geneeskunde 'Ünderkruipverbod' voor uitzendbureaus Het weer 'Alcoholmisbruik te water aanpakken' Gesprek over cao kleine handelsvaart vastgelopen Oogst door slecht weer zo goed als verloren [tw 'KWARTET WOENSDAG 12 JULI 1972 Binnenland T3 K5 ADVERTENTIE een onzer verslaggevers (STERDAM Buitenlandse luchtvaartmaatschappijen maken zich zorgen over de steeds over- :esender rol, die de KLM in de Nederlandse reiswereld lijkt te gaan spelen. Volgens een woord- ieder van een van de maatschappijen gaat de invloed van de KLM zelfs zo ver, dat ze grote uoperators verbiedt volgend seizoen met andere luchtvaartmaatschappijen te vliegen naar bestem- ingn, die ook door de KLM worden aangedaan. de KLM zijn deze aandelen over te nemen. Een' luchtvaartmaatschappij, die zich financieel aan reisbureaus bindt, maakt zich impopulair bij het publiek. Dat kan fatale gevolgen heb ben'. zijl gevallen bekend, waarin al gworderde onderhandelingen tus- en touroperator en een buiten- Ise maatschappij over het nieuwe ispngramma op het laatste moment rda afgebroken omdat de directie Tjurist Fonds de vluchten door KIM wilde laten uitvoeren. de luchtvaartmaatschappijen at let hier om de reisbureaus, die n pgenomen in de holdingmaat- Jiapij NV Tourist Fonds: FIT Eu- iE. De Magneet, Centouri-Sunli- n Silverjet, een reisconglome- ,jt at, :at ongeveer zestig procent van de Nederlandse vakantiemarkt in han den heeft. Hoewel betrokkenen dat steeds hard nekkig ontkennen, zou de KLM in dit Tourist Fonds volgens insiders een financieel belang hebben. De benoe ming begint dit jaar van de KLM-er H. Reguer tot directeur van het fonds zou daar maar één aanwijzing voor zijn. De heer Regeur spreekt deze geruch ten tegen. 'Voor zover mij bekend, zijn de aandelen van Tourist Fonds nog steeds in handen van de Neder landse Bedrijfsfinancieringsmaatschap- pij Alberfima (een dochter van de bank Pierson, Heldring en Fierson - red.). Het zou ook niet verstandig van yVan en verslaggever ;e.YHAAG Per 15 juli gaat 'de L leel uitmaken van het zieken- ikket. De pil zal verkrijgbaar op recept van de huisarts of ieelist. De regeling geldt ook voor onsultatiebureaus voor geboorten- gnng die hierover een afspraak Ven gemaakt met een ziekenfonds, theeft het ministerie van sociale in en volksgezondheid gisteren [gedeeld. jmedisch voorschrift worden ook saria voor anticonceptionele doel- »en (spiraaltje, ring e. d.) ver- rct. Men kan deze krijgen bij apo- efer, arts of consultatiebureau voor ebortenregeling. Vanïen correspondent DEN HAAG Nederlandse militai ren lebben voor privé-reizen naar het Mtoland altijd toestemming nodig. In pincipe wordt aan bepaalde cate- goriën militairen geen toestemming verlend voor het ondernemen van Mï'pïreizen naar een aantal landen, ndiei deze reizen bepaalde risico's unien inhouden. Deze landen zijn e !owjet-Unie, de DDR (inclusief ostBerlijn), Polen, Tsjecho Slowakije onvrije, Roemenië, Joegoslavië, e volksrepubliek China, Buiten-Mon- olit Noord-Korea, Noord-Vietnam en ub:, alsmede West-Berlijn. Afhanke- jk van de verwachten risico's kun- len ook andere landen onder deze egéing vallen. Dit heeft minister De (oser geantwllord op vragen uit de (aner. )e Jedoeling van deze beperking van «regingsvrijheid van de militair is ölpns de minister 'bescherming van Ie veiligheid van de Nederlandse stat en van zijn bondgenoten, alsme- le >escherming van de betrokken mi- i:ar zelf tegen buitenlandse inlich- inpn-activiteiten'. lot het burgerpersoneel van het mi- lisferie van defensie geldt een vrij- leiisbeperking in die zin. dat het van «tplan voor een dergelijke reis een nand tevoren kennis moet geven aan Ie öenstleiding. Bepaalde bi.rgeramb- eua-en krijgen met het oog op hun vrerl dan het advies van de reis af te tien op grond van de overwegingen die jelden voor de militairen. Winster De Koster ontkent, dat het miliair personeel zo wordt gediscri- minierd. Volgens hem is er alleen sprate van toepassing van de voor het burerpersoneel en militairen niet ge- jlijkliidende rechtspositieregelingen. Van een verslaggever LEDEN De raad van de rijksuni- verateit te Leiden is in een nieuw benad over de numerus fixus genees kunde tot de slotsom gekomen, dat Jan' een beperking van het aantal stuienten in de gegeven situatie thais niet is te ontkomen. De universiteit zal minister De Brauw verbeken overleg te openen, teneinde tot ielere benutting van de capaciteit der^nedische faculteiten te komen en de vesultatcn van dit overleg vóór 1 'ebuari 1973 over te leggen Votrts vraagt de raad de minister om bij het vaststellen van hel toe te ialffi aantal rekening te houden met capcileitsverruiming in de komende jann. >fN' HAAG Minister Boersma (so ke zaken) heeft besloten uitzendbu- «ais te verplichten geen werknemers ote zetten op de arbeidsplaatsen van kiers. De Stichting van de Arbeid Ut om dit 'onderkruipersverbod' ge bigd. Ur de vergunningen tot het ter stellen van arbeidskrach- w zal de minister in de toekomst de •orwaarde verbinden dat het aan i'ljendbreaus is verboden personeel te lenen 'voor werkzaamheden, r«ke door stakers plachten te wor- vervuld', zo heeft het ministerie sociale zaken meegedeeld. Van een onzer verslaggevers SCHEVENINGEN Staatssecretaris Vonhoff (CRM) heef! op voorstel van de Monumentenraad met ingang van 7 juli het Kurhaus op een aanvullende ontwerplijst van be schermde monumenten voor de gemeente Den Haag geplaatst. Het Kurhaus is een gebouw van algemeen belang wegens de bij zondere architectonische en kunst historische waarde, zo vindt de- staatssecretaris. Met de plaatsing op de monumentenlijst is het Kur haus voor maximaal twee jaar een beschermd monument. Voor af braak of verbouwing is een ver gunning nodig van de staatssecre taris van CRM. De ontwerp-monumentenlijst is doorgezonden aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland en de ge meente Den Haag. Deze colleges kunnen de staatssecretaris verzoe ken niet over te gaan tot het definitief maken van de nu inge diende ontwerplijst betreffende het Kurhaus. Na adviezen van Gedepu teerde Staten, de gemeente en op nieuw de Monumentenraad beslist de staatssecretaris tenslotte defini tief over de plaatsing op de lijst. Afbraak van het Kurhaus wordt door deze maatregel voorlopig on mogelijk gemaakt. Geruchten over afbraak en nieuwbouw om zo tot een betere exploitatie te komen, deden sinds enige tijd de ronde. Zoals bekend wil een Kleine groep van beleggers met de heer Zwols- man begin augustus gaan praten over overname van afzonderlijke EMS-objecten. De gemeente Den Haag blijft echter een sterke part ner op de achtergrond. Plicht Hij ontkent echter niet, dat de KLM bij het Tourist Fonds sterke voor keursrechten geniet. 'Dat is een be grijpelijke zaak. Als Nederlander heb je nu eenmaal min of meer de morele plicht je nationale ondernemingen te steunen. Onze politiek is alléén met een buitenlandse onderneming in zee te gaan wanneer de KLM de vlucht niet kan uitvoeren of wanneer het buitenland goedkoper is. Maar dan moeten er wel zeer duidelijke ver schillen tussen de offertes zijn. Is het verschil maar gering, dan kiezen we toch voor de KLM'. Als voorbeeld van vluchten, waarvoor de KLM ook bij het fonds maar zeer beperkt aan bod komt, noemt hij de reizen naar de landen van het oost- blok. 'Daar worden de luchtvaartmaat schappijen zo stevig door de staat gesteund, dat de KLM er niet aan te pas kón komen'. Een argument voor zijn politiek noemt de heer Regeur ook het zakelij ke feit, dat het gemakkelijker onder handelen is met één maatschappij dan met een groot aantal Gevolgen Van een verslaggever DEN HAAG In Nederland werken ruim 84.000 mannen en vrouwen op het minimumloon. Dit komt overeen met 2,8 procent van alle loontrekkers van 23 jaar en ouder. Bij het onderzoek dat het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft ingesteld in het particuliere bedrijfsleven en bij de overheid Is gebleken dat de vrouwen het particuliere bedrijfsleven en bij de overheid is gebleken dat de vrouwen de grootste groep vormen onder de minimumloontrekkers. ruim 60.000 (ca. 70 procent). Hel aantal vrouwelijke werknemers met het minimumloon bedraagt ongeveer tien procent van alle werkneemsters van 23 jaar en ouder. Van de minimum- loontrekkende vrouwen hadden er ten tijde van het onderzoek ongeveer 27.000 een 'full-time' betrekking. Van de ongeveer 24.000 mannelijke minimumloontrekkers werkten er 19.000 'full-time'. De groep mannelijke minimumloontrekkers maakt ongeveer 1 pro cent uit van alle mannelijke werknemers. Ruim 20 procent van alle minimumloontrekkers werkten ten tijde van het (in november gehouden) onderzoek in industrie en ambacht, hel overgrote deel (ruim 75 procent) in dienstverlenende bedrijven. Geringe aantallen minimum loontrekkers werken in de landbouw, delfstoffenwinning, bouwnijverheid, bank en verzekeringsbedrijf, vervoer en bij de overheid. Het (bruto) minimumloon is sinds 1 juli ƒ847,30 per maand. In kringen van buitenlandse lucht vaartmaatschappijen, die tot nu toe vrij geregeld zaken hebben gedaan met dc vijf bureaus van het Tourist Fonds (en dat nog steeds doen met de bureaus, die niet in de holding zijn opgenomen), is men echter minder van 'die nationale gevoelens' van het fonds overtuigd. Een woordvoerder van één van dc maatschappijen: 'Het is nu toch wel duidelijk, dat de KLM zélf in deze organisatie zit. Wanneer een touroperator, met wie we een aantal reizen al helemaal in kannen en kruiken hadden, me op het laatste moment opgebeld en zegt: 'Sorry ke rel, maar het kan niet doorgaan, ik moet deze reis met de KLM uitvoe ren', dan geeft dat te denken. Vooral als hij dan ook nog duidelijk laat uitkomen, dat hij nu zijn hele pro gramma moet omgooien omdat de KLM, andere, minder gunstige, ver trekdata biedt en hij dus eigenlijk veel liever met jou had gevlogen'. 'Maar de touroperator zelf heeft nu eenmaal niets meer te zeggen. Hij heeft zijn aandelen verkocht aan het fonds en moet zich helemaal confor meren aan de politiek van de directie. Wanneer deze ontwikkeling zich voortzet, kan dit voor de reiswereld en het publiek ernstige gevolgen heb ben. Het principe van de vrije markt, dat in Nederland altijd is gehuldigd, wordt zo met voeten getreden'. Kartelvormingen Ook transavia's directeur John Block (niet, zoals Martin Air aan de KLM gebonden) spreekt over een bedenke lijke situatie. 'We hadden dit overi- gèns wel venvacht. Dat Tourist Fonds is natuurlijk niet alleen maar opge richt om een bundeling in de reiswe reld te bewerkstelligen. Wel degelijk is de bedoeling ook geweest de KLM een garantie te geven voor een flink deel van de Nederlandse vakantie- markt. Daar is men nu aardig in geslaagd. En Martin Air pikt er een leuk graantje van mee. Ik schat, dat Martin van het Tourist Fonds via de KLM zeker zo'n 120.000 stoelen toege speeld heeft gekregen'. Dit kan je niet anders dan de reinste kartelvor ming noemen'. 'Teleurgesteld' Commentaar van de KLM op deze geluiden: 'We beschouwen ze maar als uitlatingen van teleurgestelde concur renten, die boos zijn omdat zij de boot hebben gemist. Het is overigens een gewone zaak, dat buitenlandse maatschappijen het in Nederland moeilijker hebben dan in eigen land. Datzelfde geldt voor de KLM in het buitenland: daar wordt ook in de eerste plaats aan de belangen van de nationale maatschappij gedacht En wat die aandelen van Tourist Fonds betreft: die zijn echt nog steeds hele maal in handen van Alberfima'. Ed. Laurens Continental 20 mildest Virginia cigarettes. Van een verslaggever RIJSWIJK De vacaturestop voor de gezinsverzorging is te hard aan gekomen, althans harder dan staatssecretaris mevrouw van Vee- nendaal-Van Meggelen had vernacht. De centrale raad voor de ge zinsverzorging vertrouwt er op, dat de vacaturestop spoedig ongedaan wordt gemaakt. Dit heeft mevrouw M. van de Wall- Duyvendak, presidente van de centra le raad voor de gezinsverzorging, gis termiddag meegedeeld, nadat een de legatie van de raad een onderhoud had met de staatssecretaris. Door de vacaturestop wordt elke maand het aantal gezinshelpsters in volledige dienstbetrekking met onge veer 150 verminderd, terwijl er juist behoefte is aan uitbreiding van het aantal gezinsverzorgsters en -help sters. Aan uitbreiding komt men ge heel niet toe door de personeelsstop, die sedert januari van dit jaar geldt. De subsidie voor de gezinsverzorging werd voor dit jaar op dc begroting van het ministerie verhoogd met 50 miljoen tot 300 miljoen. Het eerste kwartaal bleek evenwel, dat veel meer geld was uitgegeven dan was begroot. Dit leidde tot een vacaturestop, zodat opengevallen plaatsen niet meer mo gen worden ingenomen door nieuwe gezinshelpsters of -verzorgsters. Mevr. Van Veenendaal bepaalde, dat deze stop tot 1 augustus zou duren. Zij wil in die tussentijd door een enquête de oorzaak van de begrotings overschrijding vaststellen om vervol gens nadere maatregelen te kunnen treffen. Het bestuur van de centrale raad voor de gezinsverzorging beklaagde zich er bij de staatssecretaris ook over, dat deze geen overleg met de raad had, voordat de bewindsvrouwe de beper kingen invoerde. De raad zou haar bij zulk overleg hebben kunnen waar schuwen dat de vacaturestop te hard zou aankomen. Mevrouw Van de Wall-Duyvendak deelde nog mee, dat de raad achter de acties staat, die verschillende afde lingen voeren om te protesteren tegen de vacaturestop en het pardoes invoe ren ervan. De Zeeuwse raad voor de gezinsver zorging had eerder staatssecretaris Van Veenendaal een door vele hon derden ondertekende protestbrief aan geboden. Van een verslaggever DEN HAAG Het overmatig alco holgebruik door schippers en water- sportbeoefenaren dient te worden te gengegaan. Dat is dc mening van het kamerlid H. Pors (DS'70), die in schriftelijke vragen aan de regering maatregelen hiertoe bepleitte. Voorts verlangt hij meer controle te water door de rijkspolitie en uitbrei ding van haar bevoegdheden om han delend op te treden door bijv. het opleggen van schepen, vaarverbod e.d. Van onze soc.-economische redactie ROTTERDAM De Federatie van werknemersorganisaties in de zeevaart heeft meegedeeld dat het CAO-overleg voor de kleine handelsvaart is vastge lopen. De bonden beraden zich thans over de ontstane situatie met hun leden en de vakcentrales. Bij deze CAO zijn 5000 werknemers betrokken. De bonden waren volgens de federatie bereid rekening te houden met de over het algemeen slechte gang van zaken in de kleine handelsvaart. Van reële loonsverbeteringen hebben zij daarom in het overleg afgezien. Ze beperkten zich tot de eis de gages aan te passen aan de prijsstijgingen en tot enige verbeteringen voor de laagst betaalden. De werkgevers wensten niet verder te gaan dan een eenmali ge verhoging van drie pet. op die gages, welke lager zijn dan 839 gulden per maand. Omdat het in de koop vaardij geldende minimumlooon sinds de wettelijke aanpassing van 1 juli 1972 al op 847,30 ligt, heeft het aanbod volgens de bonden geen wer kelijke betekenis. Vandaag Binnenkort warmer Van ome weerkundige medewerker Gisteren bleef de barometer in ons land vrijwel constant een hoogte aan wijzen tussen 1033-1025 millibar. Toch kwam er niet overal goed vakantie- weer voor. Tijdens de passage ran een trogje in de hogere niveaus ont wikkelden zich in het binnenland locale buien, die tussen 12 en 17 uur met onweer gepaard gingen. Wijzei/ hoor den het zowel rond een uur als omstreeks drie uur donderen. Als zo'n bui passeerde, vielen plensregens. Veel andere plaatsen merkten van deze stortbaden niets, soms bleef de zon schijnen en wij geloven dan ook dat de Biltse verwachting van 'op de meeste plaatsen droog' niet in het water is gevallen. Dat de atmosfeer nog niet stabiel was. kon in de och tend tussen 9 en 10 uur al worden geconstateerd aan de opvallend snelle wolkenvorming. 'Ten westen van de Britse eilanden koerst een nieuwe regenstoring op West-Europa aan maar afgaande op de laatste gegevens zal deze ons vakantieweer niet in de war sturen. De barometers stegen gis teravond op de Britse eilanden en zij daalden enigszins in Frankrijk. Het Azorenhogedrukgebied heeft nog al tijd een stevige uitloper over Frank rijk en Duitsland en het kan haast niet anders of de Oceanische depres- sieactiviteiten zal daardoor worden afgezwakt. Het lijkt ons dan ook het meest waarschijnlijl dat het weer de komende dagen vrij zonnig zal blijven met neiging tot hogere middagtempe- raturen (20-24 graden) bij zuiden of zuidoostenwind. Een erg sterke warm tegolf zoals vorige week nog voor kwam, lijkt vooralsnog niet waar schijnlijk, gelet op de gematigde tem peraturen die de laatste dagen in Frankrijk zijn gemeten. Enkele voor beelden van maxima van gisteren: Nancy 19, Lyon en Straatsburg 20, Orly en te Bourgct en Toulouse 22 araden. Perpignan 24 graden en Nice 27 graden Celsius. Of het nu op komst zijnde warmere weer erg lang zal duren is niet erg waarschijnlijk en wij geloven dat legen of tijdens het weekend er wel een nieuwe storing vanuit het zuidwesten zal opkomen. GELDERMALSEN 'Een dieptepunt in de geschiedenis van de Betuwse kersen- teelt'. Zo typeert directeur M. Bentum van de coöperatieve veilingvereniging Gel- dermalsen en omstreken de situatie. Door liet barre zomerweer kunnen we de ker- senoogst in de Betuwe dit jaar zo goed als verloren beschouwen, voegt bij eraan toe. Het is de laatste jaren al snel bergafwaarts gegaan met de kersenteelt. Het vorige jaar was bijzonder slecht maar de klap van deze zomer zal zelfs bij de taaiste olhouders hard aankomen. Als het zo doorgaat zie ik over een jaar of vijf hier geen kers meer vandaan ko men. dan is het helemaal afge lopen'. zegt de heer Bentum. Zo triest ;s de situatie dit jaar dat een groot aantal kersente lers en pachters de kersen gewoon aan de boom heeft laten hangen. Het is in veel gevallen niet meer de moeite waard om de vruchten door dure plukkrachten binnen te laten halen. Door het extra- slechte weer is het vrucht vlees van de kersen aan de bomen opengebarsten en be schadigde kersen zijn alleen nog maar goed voor de fa briek. Heer en meester 'De fabrieken' zegt 'n teler in Geldermalsen, 'zijn op het ogenblik heer en meester op de markt. Zij kunnen nu de prijs bepalen, en wij.ach wij zijn al helemaal murw. Laat ik nou 's tachtig cent per kilo krijgen voor deze kersen* en de 'eler wijst naar een paar kisten met 'gestripte' kersen, die zojuist worden binnengebracht, 'dan moet ik er nog zwaar op toeleggen. Tachtig cent per kilo ben ik alleen al kwijt aan het pluk- loon, maar ja. het gaat me toch ook aan 't hart om al dat kostelijke fryit zomaar aan de bomen te laten verrotten. Je probeert er tenminste nog iets mee te doen'. 'We wachten vanavond af of de fabriek belangstelling heeft, en zo ja, dan wordt er morgen geplukt. Maar de aar digheid is er natuurlijk van af. Je werkt je uit de naad. en je moet er bovendien een smak geld op toeleggen'. Echt goeie kersen zijn er "t jaar nauwelijks of niet. Vei ling-directeur Bentum schat dat niet meer dan twintig pet. van de totale oogst het predi kaat 'redelijke kwaliteit' ver dient. Volgens een voorzichti ge opgave blijft dertig tot veertig pet. -an de kersen aan de bomen hangen, de rest is goed voor de fabrieken. Voor de kersen van mindere kwaliteit betalen de fabrieken tussen de tachtig cent en een gulden per kilo, de kersen van het tweede soort brengen tus sen de gulden en de daalder per kilo op en de goeie Betuw se meikersen laten tussen de twee en drie gulden per kilo voor zich noteren. Maar het woord 'goed' moet dit jaar nog tussen aanhalingstekens wor den geplaatst. De kersen die voor consumptie worden aan geboden, moeten direct wer den geeeten want als men ze een dag laat liggen zijn ze over vijf jaar verleden tijd? verrot of zit er op z'n gunstigst een muffe smaak aan. 'De oogst van dit jaar is eigenlijk een anti-reclame voor de kers', zegt de heer Bentum. Snel minder... Vijf jaar geleden ging er op de Geldermalsense velling ze ker een miljoen kilo kersen om. Vorig jaar was het aan bod nog maar 250 duizend ki lo en dit jaar zullen met pijn en moeite 150 duizend tot 160 duizend kilo kersen worden verhandeld. De meikers eens de trots van de Betuwse veilingen is een bijprodukt geworden, en zal over zeer afzienbare -tijd helemaal verdwijnen', zegt de heer Bentum. 'Je kunt als teler of pachter nu eenmaal niet blijven vechten tegen de bierkaai'. Weerrapporicn van gisteravond 19 uur; maximumtemperaturen en neerslag van 7—19 uur. Amsterdam onbew 19 0; De Bilt onbew 21 0; Deelen onbew 19 0: Eeldo licht bew 19 1; Eindhoven half bcw 20 0.2; Den Helder onbew 18 0; Luchlh. R'dam onbew 20 0; Twente iw bew 19 0; VUssingen onbew 18 0; Zd Limburg half bew 19 0; Aberdeen regen bul 17 Athene niet ontvangen; Barcelona onbew 23 0; Berlijn zw bew 19 0: Bordeaux licht bew 23 0. Brussel half bew 20 1: Frankfort zw bew 19 0; Genfkve regenbul 18 *- Helsinki onbew 21 0: Innsbruck regen 14 licht bew 22 0; Luxemburg zw bew 18 0; Madrid onbew 30 0; Malaga onbew 28 0; Mallorca onbew 25 0; MQnchen regen 13 7: Nice zw bew 27 2; Oslo onbew 22 0; Parijs onbew 22 0; Rome 24 0; Spilt zw bew 31 0; Stockholm zw bew 22 0: Wenen regen 14 3; ZUrlch regen 14 1; Casa Blanca onbew 25 0; Istanboel niet ontvangen; Las Palmaa onbew 25 0; New Vork niet ontvazigen; Tel Avle licht bew 29 0; Tunis Ucht bew 28 0. Hoog water 12 Juli: VUssingen le getij 3 31- 2e getij 15.54. Haringvliet a.d. eezljde 5.11- 17.37. Rotterdam 6.28-18.37. Schevenlngen 4 37-17.04. IJmuldnn 5 11-17 40. Den Helder 9 52-22.22. Harlingen 11.54. Delfzijl 1.34-13.45. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 5