Werelddiakonaat helpt
in Sao Paulo bij het
jeugd- en buurtwerk
Vrijzinnigen over sex en bonders
c
J
Vrijgemaakten herzien
liturgische formulieren
Trouw
K wartot
Rechtsgerichte
homofielen
schrijven
synode
Advies aan 707
priesters en
vier dominees
vandaag
TROUW/KWARTET DINSDAG 20 JUNI 1972
Binnenland/Kerk T2A
w
Meer dan de helft van acht miljoen inwoners van de Braziliaanse stad Sao Paolo is jonger dan twintig
jaar en er zijn al duizenden kinderen die ernstig hersenletsel hebben opgelopen door ondervoeding.
Het gereformeerde werelddiakonaat biedt daar nu hulp bij het jeugd- en buurtwerk.
Bentum uit. die de opdracht kregen
om dit soort mogelijkheden af te
tasten.
Om in het dagelijkse levensonderhoud
te kunnen voorzien, moet in Sao Paulo
zowel de vader als de moeder probe
ren werk te vinden en daardoor wor
den de kinderen vaak aan hun lot R.k. Stichtinq
overgelaten. Zij hebben te weinig
eten, ze krijgen onvoldoende onder
wijs, ze hebben geen speelruimte en
iedere verder verzorging ontbreekt.
In zo'n situatie is het vrijwel niet
mogelijk om maar op één punt hulp
te verlenen. Er moet een totale aan
pak komen voor de verzorging van de
gezinnen en de wijk.
De Igreja Evangelica Reformada, de
gereformeerde kerk in Brazilië, vroeg
het werelddiakonaat van de gerefor
meerde kerken in Nederland om mee
te helpen bij de opzet van een inter
naat voor deze kinderen. In Neder
land werd als voorwaarde gesteld dat
eerst zou worden nagegaan of er geen
oplossingen mogelijk zouden zijn
waarbij de kinderen zoveel mogelijk
in het gezinsverband blijven leven.
Daarbij werd gedacht aan open jeugd
werk. Het Werelddiakonaat zond de
heer en mevrouw Jan en Anneke van
Nu was er in Santo André. een van
de voorsteden van Sao Paulo. al een
paar jaar een rooms-katholieke stich
ting, waarmee in Nederland de zus
ters van de congregatie 'Zusters van
de Heilige Jozef in Amersfoort en de
zusters van de congregatie 'Zusters
van de Heilige Juliana van Falcone-
rie; in Heiloo samenwerken.
In Santo André werkten er zo al vijf
Nederlandse zusters en een Neder
landse pater, Adriaan van der Zwaan.
Om te vermijden, dat er naast elkaar
twee niet zo sterke centra zouden
verrijzen, werd tot samenwerking be
sloten en werd de stichting interker
kelijk gemaakt.
Met de Braziliaanse gereformeerde
kerk kwam er de overeenkomst, dat
die kerk drie mensen aanwijst om in
het bestuur zitting te hebben. Dat
De redactie behoudt xlrh het recht voor om
ter opname la drie rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort «eer Ie geven. Bil
publlkatle wordt met de naam van de
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Job. C. Francken.
secretaris van de liooldrrdacUe vaa Trouw-
Kwartct, Postbus SS». Amsterdam.
Omroep-bijdrage (3)
Als men van plan is om het luister
en kijkgeld te verhogen, waarom moet
dat dan persé op deze manier gebeu
ren? Er zijn namelijk nog veel gezin
nen in ons zg. welvarend land. die
blij zijn dat ze 'n oud zwart-wit
toestel hebben kunnen kopen. Moeten
deze mensen dan net zoveel betalen
als degene die een kleuren-tv. of een
nieuwe zwart-wit tv hebben? Wat ook
een goed idee is: laat ze allemaal 1
procent van het netto inkomen beta
len. Dan betaalt iemand die maar
7000 overhoudt nog 70.per jaar,
en dan komt de klap voor de minst
draagkrachtige niet zo bard aan.
Eindhoven
J. Derksen
Ideologie (2)
Als vrucht van de jaren zeventig
beoefening van fg. kennls-sociologie.
in het voetspoor van Marx, stelt prof.
Kuitert in zijn artikel 'Ideologie (Tr-
Kw 10 juni) de conclusie: alle theo
rie. alle leer en alle kennis is maat
schappelijk gebonden. Hij stelt dan de
vraag of er niets meer over te zeggen
i»? De hoop op meer wordt echter niet
vervuld. Het blijft alles sociologisch
georiënteerd.
Reeds prof. Bolland wees in 1905 op
het gevaar der toen ontluikende beoe
fening der sociologie. Zij is niet an
ders dan een uitvloeisel van de mate
rialistische levensopvatting die de
mens slechts ziet als de som van
materiële omstandigheden. Sociologie
is de consequentie van het historisch
materialisme van Marx.
Prof. Hulzinga heeft in 1935 de strek
king der sociologie gesignaleerd om al
wat te maken heeft met zedewetten.
moraal en fatsoen, af te doen als
zinloze taboes' een gebruik dat nu
algehele verbreiding heeft gevonden.
Slaagt men er In deze zaken als
taboes te doen beschouwen door het
grote publiek, dan heeft men de mens
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directiei
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredacties
J. de Berg waarnemend
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Perss N.Z.
Voorburgwal 276 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro 20 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
teruggebracht tot een lagere orde dan
waartoe de dierenwereld behoort
Het betoog van prof. Kuitert bergt
het gevaar in zich om christelijke
leerstellingen terug te brengen tot
'ideologieën, gelijk te stellen aan 'ta
boes', omdat hieraan ontbreekt het
heenwijzen naar andere aspecten van
het menselijk bestaan dan alleen de
zuiver maatschappelijke. Zeker zijn
maatschappelijke omstandigheden van
invloed. Maar het is niet alles. Niet
zonder grond zegt Psalm 8:6: Toch
hebt Gij (God) hem (de mens) bijna
goddelijk gemaakt.' Het wordt als een
gemis in de sociologische beschou
wing van de theoloog Kuitert ervaren
dat hij hierop niet wijst. In het
voorbijgaan zij gewezen op een weten
schappelijke inconsequentie. Prof.
Kuitert geeft enige definities uit het
door hem besproken boekje: 'Holis
tisch is de leer die pretendeert heel
de werklijkheid te kunnen dekken en
is per definitie een ideologie..Geen
heerszuchtiger ideologie dan een leer
die zich holistisch aandient'. Het
boekje van Stüttgen geeft een middel
aan de hand om Christendom en Mar
xisme te ontmaskeren als ideologieën.
Vooral voor wat het eerste betreft
een grote pretentie. Bij de beoorde
ling van het boekje had de vraag
opgeworpen dienen te worden of de
schrijver Stüttgen niet zelf verstijfd
is tot ideologie met deze holistische
pretentie.
Den Haag
Mr. L. van Heljningen
Verlies, geen winst
Ds. Tukker rede voor het Nederlands
bijbelgenootschap te Nunspeet Trouw-
Kwartet 26 mei) verwijt de gerefor
meerde bijbelstichting, dat zij samen
werkt met de Trinitarian Bible So
ciety. die hij noemt 'een buitenlands
bijbelgenootschap, waarin sekten nog
al druk participeren.' Maar het NBG
werkt samen met minstens twintig
buitenlandse bijbelgenootschappen in
de wereldbond van bijbelgenootschap
pen, die een beleid voeren van 'inter
confessionele samenwerking inzake
bijbelvertalingen.' Ds. Tukker is ook
niet correct, als hij zegt, dat 'sekten
nogal druk participeren' in de TBS.
Wij leveren bijbels aan joden, mos
lims en boeddhisten, maar daarmee
participeren zij nog niet in ons werk.
Het is ook onze wens, dat zij, die
door sekten op dwaalwegen geleid
worden, de Heilige Schrift ontvangen
en tot erkentenis der waarheid ko
men. maar sekten 'participeren' niet
in ons werk.
Ds. Tukker suggereert, dat de TBS
een commerciële instelling ls. In wer
kelijkheid levert ons bijbelgenoot
schap duizenden bijbels, nieuwe testa
menten en evangeliën gratis. Velen
worden verkocht beneden kostprijs.
Ver van winst te maken, maken wij
verlies. Maar dit wordt meer dan
vergoed door de giften van enkele
duizenden mensen over de gehele we
reld. die ons werk steunen, omdat wij
geen corrupte moderne vertalingen
verspreiden, de goddelijke oorsprong
en inspriatie van de bijbel handhaven
en niet betrokken zijn in de oecume
nische beweging. Ds. Tukker is vrij
om samen te werken met de oecume
nische bijbelgenootschappen, als hij
het eens is met hun beleid van sa
menwerking met Rome, maar het
moet toch voor hem mogelijk zijn.
hun zaak voor te staan zonder mislei
dende beweringen over de TBS of de
GBS. waarmee wij tot onze vreugde
samenwerken.
Londen
Rev. T. H. Brown, secretaris
Trlnltlarlan Bible Society
Zuid-Afrika
Prof. Verkuyl vindt blijkens zijn radio
commentaar op de studentenopstand
in Zuid-Afrika de toestand daar 'erg
kritiek...' Ik ben van mening dat
deze kenschetsing van de gebeurtenis
sen 'erg* onaanvaardbaar is. Na een
verblijf van 1 jaar In Zuid-Afrika
heb ik mijn vrouw en vier jonge
kinderen daar achtergelaten om Ne
derland te bezoeken en ik deed dat in
de grootste gerustheid. Het zijn dan
ook maar ongeveer 30 procent van
alle Zuid-Afrikaanse studenten die
hun voorrechten zo misbruiken. Is
het niet opgevallen dat de aanstichters
van de Zuidafrtkaanse relletjes van
een nu reeds stereotiepe neo-marxisti-
sche werkwijze gebruik maken? Wat
doet prof Verkuyl in dit gezelschap?
Heeft hij aan zijn bijbel het 'evange
lie volgens de beschrijving van Mar-
cuse' toegevoegd?
Leldscbendam
C. de Ruyter
zijn op het ogenblik mevrouw Berini
en de heren Doele en Yo. Het gere
formeerde werelddiakonaat heeft de
heer en mevrouw Van Bentum ten
dienste van het centrum gesteld.
Tegen Santo André is een wijk 'aan
geslibd' waar ongeveer veertigduizend
mensen leven in de moeilijkste om
standigheden. Dit deel van de stad is
wat heuvelachtig en de hutjes die
gemaakt zijn van allerlei afValmateri-
aal, staan pal op en onder elkaar. De
waterputten en beerputten liggen vlak
bij eikaar en wanneer men onderaan
de heuvel woont blijkt pas goed hoe
uiterst onverantwoord deze watervoor
ziening is, want de inhoud van de
bovenliggende beerputten sijpelt naar
beneden door.
Vorig jaar is er een goed wijkcen
trum gekomen van waaruit het sociale
werk in de wijk kan gebeuren. Er is
een aantal vfijtwilligers, pmder wie
Nederlanders die in Sao Paulo wer
ken, maar ook komen er studenten
werken vanuit de school voor maat
schappelijk werk, die hier een jaar
stage lopen in de rauwe werkelijkheid
van de buurt. Op den duur zullen zij
als Brazilianen het werk moeten over
nemen. Gelukkig ls het werk ook
onder de aandacht gekomen van de
overheid, die wat subsidie is gaan
geven.
Semi-internaat
Het sociale centrum biedt op de vol
gende wijze uitkomst:
Er is een semi-internaat voor momen
teel tweehonderd kinderen, waar ze
worden verzorgd en vooruitgeholpen
in de tijd dat de moeder niet thuis is.
De schoolgaande kinderen, van wie
velen het tempo op school niet kun
nen bijhouden, worden met huiswerk
geholpen. Er is veel vormende vrije
tijdsbesteding, zoals het leren van
allerlei kreatieve handvaardigheid, en
er is in het gebouw een sportzaal.
Daarnaast krijgen de kinderen er te
eten en worden ze medisch verzorgd.
Er zijn jeugdclubs waar de oudere
kinderen enkele keren per week ko
men en verder worden er ook veel
kursussen gegeven voor de moeders,
in naaien, hygiëne en voedselbereiding.
Voor de vaders moet er een werk
plaats komen waar ze worden opge
leid voor timmerman, metselaar, lood
gieter of eiectriciën.
Daarnaast zijn er bijeenkomsten voor
zoveel mogelijk ouders uit de wijk
waar aan de orde komen: algemene
opvoeding, hygiëne, relatie man-vrouw,
seksuele opvoeding en voorlichting.
Er worden bovendien in de wijk veel
huisbezoeken afgelegd. Maar ook wor
den de ouders en de kinderen inge
schakeld om Iets voor een ander te
zijn, akties voor de gemeenschap of
hulp aan bejaarden en zieken.
Voor Joao
Zo groeit er een stuk werk, dat voor
de wijk in Santo André nu al resulta
ten oplevert. Kinderen kunnen weer
op school mee, ziekten worden voor
komen of sneller vertiolpen en ook
een betere voeding bevordert de ge
zondheid. Ook krijgen ouders en kin
deren meer gevoel van eigenwaarde.
Door dit werk wil men ook een
voorbeeld stellen zodat er soortgelijke
mogelijkheden komen voor de vele
andere wijken in de steden in dit
volkrijke land.
Werk als dit kost veel geld. Vanuit de
Braziliaanse samenleving wordt al zo
veel mogelijk inbreng geleverd, maar
er ls veel meer nodig om de honder
den Job's en Sergio's te helpen. Voor
slechts 24 gulden kan echter al een
kind een maand op het semii-nternaat
gevoed en verzorgd worden.
Bijdragen op giro 2211 van het alge
meen diakonaal bureau voor de gere
formeerde kerken te Utrecht: met ver
melding: voor Joao.
Op de voorgrond krotten in de voorstad Santo André, op de achter
grond het pas klaar gekomen sociaal centrum.
Spelende kinderen in Santo André.
AMSTERDAM De Nederlandse
beweging van rechtsgerichte ho
mofielen heeft een dringend be
roep gedaan op de hervormde sy
node, zich bewust te zijn van haar
zware verantwoordelijkheid ten
opzichte van de homofiele kerk
leden, als de synode van morgen
spreekt over seksualiteit en de
nieuwe moraal.
'Er zijn enkele honderdduizenden ge
lovige homofielen, die niets liever
willen, dan met hun homofiele ge
aardheid God en zijn kerk volgens
Gods geboden dienen. De grote geeste
lijke nood, waarin deze mensen verke
ren, zolang de kerk, waarvan zij uit
overtuiging lid zijn, hen niet in hun
gehele existentie als medegelovigen
aanvaardt, is nauwelijks te beschrij
ven. Bijna dagelijks worden wij ge
confronteerd met kerkelijke homofie
len. die wanhopig zoeken naar een
weg om te komen uit het isolement,
waarin officiële kerkelijke uitspraken
hen dwingen te leven,' aldus de brief.
'Door Gods genade zijn er onder hen,
die ervan getuigen, dat zij met zich
zelf en met God in het reine zijn
gekomen door de verlossende mystie
ke ervaring van Gods liefde en erbar
ming voor mensen, die zichtbaar moe
ten leven onder de gebrokenheid van
Gods schepping. Helaas zijn er ook
velen, die de kerk de rug hebben
toegekeerd, in het bestaan van God
niet meer kunnen geloven en zelfs In
de uiterste wanhoop een einde aan
hun onnoemelijk zware leven hebben
gemaakt.' Zelfmoord komt onder ho
mofielen relatief vijfmaal zoveel voor,
als onder heterofielen.
'Wetenschappelijk is algemeen aan
vaard, dat homofile geaardheid niet
als persoonlijke schuld kan worden
aangerekend. Het opleggen van een
onmenselijke last der sexuele onthou
ding voor homofielen, die hun seksua
liteit beleven als een onlosmakelijk
voortvloeisel uit de liefdevolle trouwe
relatie, schept konsekwenties, waarvan
de draagwijdte niet te overzien is.'
Van een verslaggever
UTRECHT In de eerste vijf jaar
van zijn bestaan heeft het centraal
adviesbureau voor priester en reli
gieuzen in Utrecht persoonlijk contact
gehad met ruim elfhonderd cliënten:
707 priesters, 305 zusters, 93 broeders,
23 theologen, en theologische studen
ten en vier dominees.
Deze instelling, bemand door een
priester en een maatschappelijk werk
ster, is in het leven geroepen toen de
moeilijkheden rondom ambtsuittredin
gen ook numeriek van belang werden.
Uit een ter gelegenheid van het eer
ste lustrum uitgegeven verslagboek j e
blijkt dat doorgaans het ambt niet
verlaten wordt omwille van de kerk-
struktuur. Er zijn. veel diepliggende
vragen, waar men geen weg mee weet.
Het sexuele probleem is er slechts
één van. Andere problemen betreffen
de vaak gebrekkige opleiding en voor
bereiding. Isolement, onvolwassen
heid, te jonge leeftijd werkten eraan
mee dat mensen voor hun leven wer
den 'vastgespijkerd' op hun belofte of
geloften.
Buitenstaanders, aldus het verslag,
denken vaak dat het centraal advies
bureau er is voor priesters en reli
gieuzen die wensen uit te treden.
Maar 30 procent van de mannen en 50
procent van de vrouwen kwam naar
het bureau met moeilijkheden die
veel meer te maken hadden met de
vraag: 'hoe beleef ik mijn werk en
leven als priester, als religieus, zo
goed mogelijk in de moeilijkheden
die ik nu doormaak?'.
Van een onzer verslaggevers
HATTEM De generale synode van de gereformeerde kerken
(vrijgemaakt) heeft in haar laatste zittingsweek vóór haar zomer
reces herziene liturgische formulieren aanvaard, zich uitvoerig bezig
gehouden met de contacten met de Canadian Reformed Churches en
een begin gemaakt met de behandeling van de bezwaren tegen het
besluit, dat de vorige synode nam inzake het dopen van geadopteerde
kinderen.
Een deputaatschap uit de vrijgemaak
te kerken heeft de liturgische formu
lieren in hedendaags Nederlands over
gebracht en een verkort avondmaals-
formulier opgesteld. De synode gaf
deze formulieren vrij voor gebruik in
de eredienst met dien verstande, dat
het ontwerpen blijven in afwachting
van de totstandkoming van een nieuw
kerkboek.
Het rapport van deputaten voor cor
respondentie met buitenlandse kerken
leidde tot een uitvoerige discussie
over de contacten met de Canadian
Reformed Churches, de vrijgemaakte
immigranten kerk in Canada. Met na
me ds. J. Bos uit Nijmegen toonde
zich ongerust over de ontwikkeling in
deze Canadese kerk, die de kerkstrijd
in Nederland nu niet bepaald met
applaus heeft gevolgd.
Symptomatisch vond hij, dat de gene
rale synode, die vorig jaar in New
Westminster werd gehouden, de acta
van de synode van Hoogeveen 1969/70
alleen voor kennisgeving had aange
nomen. Hij diende een amendement
in om uit te spreken, dat de synode
het betreurt, dat de Canadese synode
nagelaten heeft haar dankbaarheid uit
te spreken voor de trouw van de
Nederlandse kerken aan de waarheid
van Gods Woord, de belijdenis der
kerk en de kerkregering naar de
Schriften.
Ook vond hij de wijze, waarop de
In Kerk en Wereld, hert officiële blad van de ver
eniging van vrijzinnige hervormden, vraagt prof.
dr. P. Smits zich af, wat de hervormde synode
gaat doen met hert op tafel liggend rapport over
sexualiteit en de nieuwe moraal (of liever: rap
porten, ni. het meerderheidsrapport van dr. F. O.
van Gennep en de minderheidsnota van prof. dr.
P. J. Roscam Abbing). Prof. Smits schrijft o.m.
hert volgende:
"Wat beoogt de synode nu eigenlijk met zo'n rap
port? Wat ziet ze als z'n functie?
Uiteraard kan en mag het hier niet gaan om col
lectieve kerkelijke voorschriften waaraan de her
vormde kerk haar leden in hun seksueel gedrag
zou willen binden. Onze tijd probeert Juist van
dergelijke bindende kerkelijke voorschriften vol
ledig af te komen omdat ze in steeds sterkere mate
ervaren worden als een hinderpaal voor de per
soonlijke gewetensbeslissing van mondig geworden
christenen.
Trouwens, de psychologen leren ons dat een mens
in rijn concrete bestaan zo goed als niets heeft
aan geboden en verboden. De moraal groeit nu
eenmaal mee met het leven, d w z. met de evolutie
van de menselijke cultuur.
Maar een goed rapport kan ons wel een welkome
hulp bieden bij onze meningsvorming over de com
plexe problematiek van het huidige seksuele vraag
stuk. En het gaat hier stellig om een zeer ver
helderend rapport dat dit vraagstuk alzijdig heeft
doordacht en belicht. En al gaat mijn voorkeur
heel beslist uit naar het rapport Van Gennep, toch
moet ik erkennen dat ik ook het tegenrapport van
Roscam Abbing een goed werkstuk acht, dat even
als het rapport Van Gennep in velerlei opricht van
een genuanceerd oordeel blijk geeft. De reeds van
enkele kanten vernomen tegenstelling: progres
sieve contra conservatieve visie lijkt me dan ook
te veel een wit-zwart oordeel. Daarom kan ik slechts
hopen dat, hoe de keuze van de synode dan ook
mag uitvallen, beide rapporten in de handel komen
opdat alle hervormde leden rich als mondige chris
tenen een eigen oordeel kunnen vormen. We we
ten immers toch van tevoren dat de synode zelf
het niet verder kan brengen dan tot een compro
mis. Welnu: laat ze dan beide versies onverkort
binnen ieders bereik brengen!'
In hetzelfde nummer van Kerk en Wereld houdt
ds. C. J. van Royen zich bezig met het feit, dat
de gereformeerde bonders in de hervormde kerk
hun verplicht tientje voor de generale kas zullen
zien besteed aan 'eigen' projecten (wij hebben
daarover al bericht, red.). Uit het artikel van ds.
Van Royen:
'Hier en nu stel ik de diagnose: de topleiding van
de kerk zwicht voor de gereformeerde bond om
althans een deel van het geld. dat men verplicht
is te betalen en dat men weigert te betalen, via de
generale kas, binnen te krijgen. Er moeten immers
Uit de kerkbladen
grote gaten in de kerk gevuld worden: S.M.R.A.
blijft zijn tonnen eigenlijk miljoenen voor-
lopig doorverslinden; de grote steden staan er
wanhopig voor en het Boekencentrum had toen
ook zijn enorme verliezen op Hervormd Nederland
op te vangen. Hebben we ooit gehoord, hoe dat
geregeld is of gaat dit de oplettende lezertjes
helemaal niet aan???
In het onderhoud van het moderamen met ons
dagelijks bestuur is ons nadrukkelijk voorgehou
den, dat de modaliteiten in de kerk niet zoveel
betekenden. Men kwam ze echt niet zoveel tegen.
Ik vernam dat ditzelfde ook tegen Septuagint ge
zegd is. Wij rijn het er volkomen mee oneens, zoals
u bekend zal zijn.
DE B-52 WORDT MOE
een
hil
Je had vroeger een tijdschrift fcje
naar ik meen, mens en natuui 0 ie
zoiets heette. Het blad was v< atis<
hierin sterk. nl. in het plaatsen ja e
foto's van iets uit de natuur i
iets uit de wereld van de technic en t
dan leken die twee precies op ell
Nu weet ik het weer, het he jrhu:
Natuur en Techniek. Nu ik e rgaa
herinnerd wordt, denk ik aan de -eter
eeuwer, William Paley. Hij staat t: z:
kend als iemand die meende het ie k.
staan van God te kunnen bewijze |»ann
de overeenkomst tussen gemaakt pirit
natuurlijke dingen. Hij zei b.v. n 'oora
maar eens het oog. Dat is net uis
telescoop, maar dan oneindig vee erne
genieuzer. Een telescoop is dooi temi
mand gemaakt, dan moet dat oog opi
door iemand gemaakt zijn en bei insc
God dus. Goed, we laten dat 'be fras
nu maar zitten. Want dergelijke in
wijzen' zijin altijd alleen maa stal
zekere zin geldig voor mensen koor
toch al geloven dat God- het n
gemaakt heeft. Maar aan al die zove
gen moest ik denken toen een vi toe!
mij dezer dagen vertelde gelezei kte
hebben dat de B-52 bommenwer as$e
staalmoeheid beginnen te verte 0°
Hij keek mij daarbij veelbetekei an"
aan, alsof hij mij vroeg: wat ze '0Slf
daarvan? De vliegtuigen beginne 'en
moe te worden van de last van 1c Vi
men die ze uitgeworpen hebben5
van al die vluchten die ze gem
hebben, zwaar ronkend boven de
scholen dessa's en rijstvelden. te 2
staal wordt moe. Hij hoefde he
mij niet bij te zeggen, er lag 5
vraag in die mededeling: wanneerana
len wij mensen eens moe worden
al ons gedraaf om elkaar te 'bessi
men' en 'lessen te leren' en 'tot
te brengen'? Het staal begeeft ir
binnenkort. Maar 't gaat natuu l
niet op, want de mensen hebben
allang begeven, maar altijd zijn
weer andere mensen die hun Plaaj/l.]
innemen. Dat zal misschien welM'
doorgaan tot er geen mensen n
zijn. Tenzij we naar de B-52's kil 1
en er ónze les uit leren.
Canadese kerk de correspondentie met
Nederland wilde voortzetten (geen
termen aanwezig om de corresponden
tie te verbreken) negatief. Voorts was
aan het begin van de synode van New
Westminster aan de synodeleden niet
gevraagd, door op te staan hun in
stemming met de belijdenis te betui
gen.
Rapporteur ds. C. J. Breen uit Am
sterdam bereikte toch, dat de synode
zich eenparig schaarde achter zijn
rapport Hij zei, een positieve wen
ding te zien in Canada en hoopvolle
perspectieven voor de toekomst.
De vorige synode (Hoogeveen
1969/70) sprak zich uit tegen de doop
van geadopteerde kinderen. Tegen de
ze uitspraak zijn zeer vele bezwaren
binnengekomen. Met 26 tegen 5 stem
men heeft de synode thans de formelo
bezwaren tegen dit besluit (Hooge
veen zou buiten de kerken om hebben
gehandeld, in strijd met artikel 30
der kerkorde) afgewezen. Later zullen
de materiële (exegetisch-dogmatische)
bezwaren tegen het besluit van de
Hoogeveense synode nog uitvoerig aan
de orde komen.
Tenslotte besloot de synode, dat de
vrijgemaakte kerken voortaan ook de
door de regering beschikbaar gestelde
televisiezendtijd voor kerkdiensten
zullen gebruiken. Tot nu toe verzorg
den deze kerken alleen radiokerkdien
sten.
Wij hebben echter in die vergadering bij alle plei
ten voor de rechten en de realiteit van de modali
teiten er op gewezen, dat er grenzen waren cn
dat die grenzen er zeker lagen t.a.v. de financiën.
Als een modaliteit eisen gaat stellen inzake de be
steding van de kerkelijke gelden op basis van haar
modaliteitsinzichten en als daaraan toegegeven
wordt, dan wordt er een grens overschreden, die
niemand ook maar mag willen overschrijden.
Dat gaat nu Juist wel gebeuren en daarmee ont
staat er een totaal nieuwe situatie in de hervorm
de kerk. Dit zal grondig doordacht moeten worden.
Die waarschuwing van ons werd niet lichtvaardig
uitgesproken. We wisten, dat er iets ln de lucht
hing. Dat de bui zö zwaar cn zwart was. daarvan
hadden we geen idee.
Wat zal de synode doen?
Dat vraagt u natuurlijk. Die zal over zo'n belang
rijke zaak, die niet alleen een financiële zaak is,
moeten beslissen.
Ja, dat vraagt u. Maar mij is verzekerd, dat de
synode hiervan wel een kennisgeving krijgt, maar
dat zij geen enkele beslissingsrecht heeft De sy
node heeft weinig over de financiën van de kerk
te zeggen. Daar is ze blijkbaar niet bekwaam toe...
en ze is er daarom niet gerechtigd toe.
Wanneer dit werkelijk buiten de synode om ge
beuren kan en wanneer de synode zich daarbij
neerlegt, dan wordt zij daarmee volkomen onge
loofwaardig en met haar de hervormde kerk als
geheel. Zo hoog in koers staat die de laatste jaren
toch al niet.
Het punt is nl. dit: als de synode zich om formele
redenen neerlegt bij een financiële en m i. bij
zonder dubieuze transactie, die een omwenteling
in de hele kerkelijke situatie met zich meebrengt
als er geen behandeling en geen woord van protest
zal komen, dan hoeft de synode zich niet meer te
beklagen, wanneer later blijken zal, dat zij elke
greep op de ontwikkeling in de kerk verloren heeft.
Dan wankelt de reus van binnen uit en dat is het
allerergste'.
Beroepings-
werk
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Veen: J. C. Stelwagi
Delft die bedankte voor Hoeveli
te Peize: kand. S. L. S. de Vrii
Groningen, die beroep heeft aan;
men.
Aangenomen het beroep door de
kerkver. van Gelderland tot pred.
tengew. werkz. (vormingswerk cli
Doetichem en Zutphen), toez.: mi
C. ten Have. staflid Kerk en Wei
vormingwwerk, te .Amersfoort.
Bedankt: voor Nieuwerkerk a.d.
sel: J. den Besten te Huizen; (N.
voor Achterberg: D. B. Haverkam]
Nijkerkerveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Hoofddorp en te P(
rooij; kand. A. Bac te Moerkapelli
Aangenomen: naar Boskoop: kam
Bae te Moerkapelle, die bedankte
zeventien andere beroepen;
Goudswaard, kand. H. Hofman
Klaaswaal, die bedankte voor d«
andere beroepen.
Boekemetalagc
W. A. Braasem, H. O. J. de Ruyte
Wildt Hoornse herinneringen
Uitgave NV Drukkerij Edecea
Hoorn. Prijs: 24.60.
Een platenboek, met overigens
tekst, van dingen die zijn voorb
gaan in een oud Zuiderzeestadje,
beslist monumentale uitgave van
na 200 pagina's is opgedragen aan
Hoornaars, die het verleden van
stad een warm hart toedragen,
vinden dit. als niet-Hoornaar, een
aanvaardbare beperking. Hoorn j
mét andere steden, die de glorie J
een rijk verleden dragen, een
naai bezit. Dat komt ook ondubbi
nig tot uiting in deze boeiende ui|
ve, waarin de romantiek der I
indringend wordt opgeroepen,
gaat overigens niet in de eerste pll|
om het grote verleden van de sta
de 16de en 17de eeuw, toen de I
nenval lende retourvloten van
machtige compagnieën de Coeni
welvaart verschaften. Deze 'Hoor
herinneringen' gelden globaal g«
men de halve eeuw tussen 1870
1920. De sfeer van dit betrekke Ei
recente verleden, min of meer de 1
nadagen van Hoorn's grootheid, wc J
mede opgeroepen door karakteristl
publikaties, vooral annonces, die
tekst larderen. Zoals het Hoornse
venfront, omstreeks 1905, de toenm
ge bedrijvigheid aan de Veermans
de. het ansjovis-doppen, de synagi
(43 joden in 1940), het Visserseill i
vóór de sanering, de Hoornse ki L
markt van weleer, een herinnert
aan de onthulling van het standbet
van Jan Pieterszoon Coen, de fl
van de oude Draafsingel, de verd»
ning van het garnizoen, met daard<
de ondergang van dt "Heerensociëte
de nog ongedempte Turfhaven en n
te vergeten de later gedempte No
derveemarkt Ook een beeld van
paardetram naar Enkhuizen en ulti E(
aard de veerdiensten over de Zuid fl;|
zee. Meer dan 100 foto's uit overgro tr
vaders tijd. met ter completering r,
deze zorgvuldig gepresenteerde her er
nering een plattegrond van de rt 0
uit 1880.
Een uitgave dde weemoed en nostal]
oproept, maar die tevens doet ver li f
gen naar navenante fotoboeken o' gl
b.v. Enkhuizen, Medemblik, Staver ;i(
en Hindeloopen, om slechts een gre
te doen. Li
